23232	MAT 1:19	Hãmri nhũm Jujeja harẽnh ma nẽ tee ri hamaxpẽr nẽ htỳx nhãm mẽhõ kot kêp htu hã hkamnhĩx. Juje kot tãm amnhĩ nhĩpêx nẽ tãm hamaxpẽr jakamã tee ri kot ho hprõ hkukamã hamaxpẽr. Nẽ hamaxpẽr o: —Nà pa mãn ixte hture hã. Nhãm mẽhõ ra kot ã hipêx anhỹr kênã. Nà kot paj ho ixprõ hkêt nẽ. Nom kot paj ixkwỳjê mã ã kot amnhĩ nhĩpêx anhỹr o amnhĩrĩt kêt nẽ. Kot paj anẽ nhũm mẽ kuma nẽ ho kapẽr punuj nhũm amnhĩ kamã hpijaàm tỳx nẽ. Ja pymaj kot paj ixkatàt kôt hkaga kurê kumrẽx. Nom ixkwỳjê hkàx ã hkaga. Anẽ.
23233	MAT 1:20	Nẽ ã hamaxpẽr anhỹrja o ra gõr nẽ nõ. Nhũm Tĩrtũm kapẽr o mẽ wrỳk xwỳnhjê hõ hwỳr wrỳ nẽ hwỳr axàn kuri xa. Hãmri nẽ kãm: —Pa Juje? E ot pa awỳr tẽ. Kwa tee ri Marir o aprõ hkukamã ajamaxpẽr punuj kêt nẽ. Mãmrĩ ho aprõ. Mẽhõ kot apê tanhmã ho hkêt. Tĩrtũm Karõ na pre ã hipêx anẽ. Jakamã kwa tee ri ajamaxpẽr kêt nẽ mãmrĩ ho aprõ nẽ war apa.
23234	MAT 1:21	Koja hkrare kato nẽ myre nẽ hprêk. Hãmri nẽ mẽ kot hkôt amnhĩ xunhwỳr xwỳnhjaja mẽ kot amnhĩ tomnuj piitã pê mẽ utàr pa. Jakamã koja kato ka wa hã hixi mẽ nhũm kêp Jejus. Anẽ. Nhũm pre ã Tĩrtũm kapẽr o mẽ wrỳk xwỳnhja kãm kapẽr anẽ. Ijaew kapẽr kãm Jejus jarẽnhja te kêp “Tĩrtũm kêp mẽ papytàr xwỳnh” anhỹr pyràk. Jakamã nhũm Tĩrtũm kapẽr o mẽ wrỳk xwỳnhja Juje õt kãm ã kãm Marir jarẽnh anẽ.
23237	MAT 1:24	Jakamã nhũm Tĩrtũm kapẽr o mẽ wrỳk xwỳnhja Juje mã kapẽr par mẽ nhũm hkrãkato. Hãmri nẽ kot kãm ujarẽnh xá hkôt Marir o hprõ.
23238	MAT 1:25	Nom kormã tanhmã ho hkêt nẽ ri o pa rãhã nhũm hkrareja kato. Hãmri nhũm wa hã hixi mẽ nhũm kêp Jejus nẽ mããnẽn kêp Emanuew.
23239	MAT 2:1	Nhũm pre Jejus Perẽj kamã kato. Pika pê Jutej kamã. Pahi Erox kormã kot Jutej nhõ xwỳnhjê ho amnhĩptàr o pa ri nhũm õ pika kamã kato. Hãmri nhũm Tĩrtũmja kaxkwa kamã Kra kator jarẽnh xà hã kanhêti raxta õ nhô nhũm pika hõ kamã kanhêti ho studa xwỳnhjaja omu. Kanhêtija pumu nẽ hkĩnh nẽ axpẽn mã: —Kwa ga mẽ kanhêti raxti mũj pumu. Mãn ra Ijaew nhõ pahi nywta kato nhũm kanhêti mũj kêp ho amnhĩrĩt xà hã ajêt. Kwa pu mẽ ma hapêr o mõ nẽ nhỹri tokyx omu nà. Anẽ hãmri nẽ amnhĩ to pikuprõnh pa nẽ ma hapêr o pa. Ma myt gjêx xà hwỳr hapêr o pa hã apkati xohtô nẽ. Hãmri nẽ ra Ijaew nhõ pika hwỳr pôj nẽ krĩ pê Jerujarẽ hwỳr hapêr o mõ. Pahi Erox nhõ krĩja wỳr nhũm mẽ hapêr o mõ hãmri nẽ kamã pôj nẽ mẽ hkrare nywta ã krĩ nhõ xwỳnhjê kukjêr o mõ
23240	MAT 2:2	nẽ mẽ kãm: —Pa? Ot pa mẽ apê Ijaew nhõ pahi nywreta pumunh kaxyw mõ. Ham kator xwỳnhta. Mẽ inhõ pika kamã na pa prem kaxkwa hkrax rũm kot ho amnhĩrĩt xà hã kanhêti raxta pumu. Hãmri nẽ nhỹri pahi nywre pumunh nẽ kutã mẽ ixkõn krã ho ixtẽm nẽ ixkrĩ nẽ kãm mex o mex ã harẽnh kaxyw nẽtãnh mẽ inhõ krĩ rũm hapêr o mõ. Kwa mẽ inhmã harẽ. Nhỹri na? Na pa mẽ inhmã omunh prãm tỳx kumrẽx. Anhỹr o hã mẽ hkukjêr o mõr jakamã nhũm mẽ piitã pahi nywja jarẽnh ma nẽ axpẽn mã harẽnh o hprõt.
23242	MAT 2:4	Hãmri nhũm pahi Eroxja amnhĩ wỳr hkwỳjê hã karõ. Mẽ õ patre krãhtũmjaja nẽ Tĩrtũm kapẽr tũm o mẽ ahkre ho mẽ pa xwỳnhjaja nhũm amnhĩ wỳr mẽ hã karõ nẽ Tĩrtũm kot nhỹrmã mẽ hwỳr mẽnh mã xwỳnhta ã mẽ hkukjêr kaxyw. Nẽ mẽ kãm: —E Tĩrtũm kot nhỹrmã mẽ pahwỳr mẽnh mã xwỳnhta ã na pa mẽ akukjêr kaxyw mẽ ato akuprõ. Kwa mẽ atõ inhmã harẽ. Koja nhỹrmã kator kaxyw nẽ nhỹri koja we kato? Xà jar mẽ panhõ krĩ kamã nà? Xà nhỹri krĩ hõ kamã? Anẽ.
23243	MAT 2:5	Hãmri nhũm mẽ kuma nẽ kãm: —Nà mẽ panhõ pika pê Jutej kamã koja xep kato. Krĩ pê Perẽj kamãã. Na pre Tĩrtũm nhỹ hã kapẽr o mẽ pa xwỳnhja ra hkukamã mẽ panhĩgêtjê mã tanhmã harẽnh to nẽ hã kagà. Nẽ hã kagà ho:
23245	MAT 2:7	Hãmri nhũm pahi Erox tee ri ã harẽnh anhỹrja ma hãmri nẽ amnhĩ wỳr mẽ kot hã àhkukjêr o mõr xwỳnhjê hã karõ. Nom nhỹri Ijaew kàx ã. Hãmri nhũm mẽ ma hwỳr mra nẽ agjê nhũm mẽ omu nẽ pahi nywta ã mẽ hkukja nẽ mẽ kãm: —E mẽ aprĩ hã inhmã pahi kator nywta jarẽ. Tanhmã na pre ra mẽ ate kanhêti pumunh ã mytwrỳ kute? Xà ham na ka prem omu nà amnepê mã? E mẽ aprĩ hã tanhmã inhmã harẽnh to. Anẽ. Hãmri nhũm mẽ ihõja kãm: —Nà na ra hã amgrà axkrut kaxyw. Na pa prem omu hãmri nẽ inhnojarêt nẽ man ixpa ho ixpa ry rax nẽ mẽ awỳr pôj. Anẽ.
23246	MAT 2:8	Nhũm mẽ kuma nẽ mẽ kãm: —Tỳ. Nom jar amrakati. Perẽj kamã na xep kato. E mẽ mãmrĩ ma hwỳr mõ nẽ kamã hapêr. Hãmri nẽ nhỹri omu nẽ akupỹn ixwỳr mõ nẽ inhmã harẽ. Pa ijaxwỳja ma hwỳr mõ nẽ omu nẽ mẽ apyrà nẽ kãm mex o mex ã harẽ. Ijaxwỳja inhmã omunh prãm tỳx kumrẽx. Anẽ. Nom hêx rom ã ri mẽ kãm kapẽr anẽ. Kot nhỹri harẽnh mar nẽ hã àmnênh nhũm mẽ kot hpĩr kaxyw nhũm hêx rom ã kãm omunh prãm tỳx ã amnhĩ jarẽnh anẽ.
23247	MAT 2:9	Jakamã nhũm mẽ kuma hãmri nẽ kato nẽ ma Perẽj wỳr mõr kurê kumrẽx. Hãmri nẽ kormã mẽ õ pika kamã mẽ pa ri kanhêti ho studa xwỳnhta nhũm mẽ axte amnhĩ kukamã omu nẽ hkĩnh nẽ. Nhũm ma Perẽj wỳr mẽ hkukamã mõ nhũm mẽ omunh pê ma hkôt pa rãhã hwỳr pôj. Nhũm kanhêtija pahi nywre nhõrkwỹ mỳri ajêt.
23249	MAT 2:11	Jakamã nhũm mẽ ma hkôt mra nẽ ixkreja wỳr pôj nẽ kapem xa. Hãmri nẽ mẽ kãm kapẽr nẽ mẽ hwỳr agjê nẽ Jejus mẽ katorxàja wa omu. Hãmri nẽ Jejus kutã hkõn krã ho hkrĩ hpa nẽ kãm kapẽr nẽ kãm: —Pa Xugitre. Hêxta waa nẽ. Nà amex o amex. Kot kaj nhỹrmã axàptàr hãmri nẽ apê mẽ inhõ Pahi Maati. Nà ãm hãmri na pa mẽ apumu nẽ ixkĩnh nẽ. Anẽ. Hãmri nẽ ahpỹnhã kãm hkĩnh xà gõ. Kãm ôr kwỳ gõ nẽ kãm mẽhkuxwa xà hkwỳ gõ nẽ kãm te kot ràmre kuxware pyràk pê mĩraja nhũm mẽ kãm hkwỳ gõ. Mẽ hkĩnh xà hã kàxpore xohtô nhũm prem kãm õr pa.
23250	MAT 2:12	Hãmri nẽ ra akupỹm Jerujarẽ kamã pahi Erox wỳr nojarêt. Nhũm kamàt nhũm mẽ gõr nẽ hikwỹ hãmri nẽ ra amỹti. Nhũm Tĩrtũm mẽ hpimtir kãm mẽ kãm kapẽr nẽ mẽ kãm: —Pa? E mẽ inhma. Kêr ka mẽ akupỹm pahi Erox wỳr amrar nẽ kãm mẽ hkrata jarẽnh kêt nẽ. Ãm kwarĩ ho kwarĩ. Nẽ kêr ka mẽ pry hõ hã mãn ma mẽ anhõ pika hwỳr akupỹm apa ho apa. Anhỹr o mẽ kãm kapẽr jakamã nhũm apkati nhũm mẽ kànhmã hkrĩ hãmri nẽ Tĩrtũm kot mẽ kãm hã karõ xà hkôt ma akupỹm mẽ õ pika hwỳr pa kurê kumrẽx nẽ akupỹm pahi Erox wỳr mrar kêt nẽ.
23252	MAT 2:14	Hãmri nhũm kuma nẽ kànhmã nhỹ nẽ Marir mra nẽ war amnhĩ to akuprõ nẽ ra nojarêt. Hãmri nẽ krĩja pê Jejus o kato nẽ ma o mõr kurê kumrẽx. Wa mõr ryy nẽ hãmri nẽ Ejit wỳr pôj nẽ kamã pa ho pa.
23253	MAT 2:15	Rôm nhũm pahi Erox tee ri amnhĩ wỳr kanhêti ho studa xwỳnhjê kamã hamak o pa nom nhũm mẽ akupỹm hwỳr mrar kêt nẽ. Jakamã nhũm mẽ kamã gryk nẽ hamaxpẽr o: —Tk. Kwa nà. Na mẽ ãm inhmã hêx nẽ akupỹn ixwỳr mrar nẽ nhỹri inhmã pahi nywta jarẽnh kêt nẽ. Nà kwãr mẽ mãmrĩ ã inhĩpêx anẽ. Mẽ kot ixpê ho hpimxuure kaxyw ã. Nà kot paj mẽ kêp kupĩ nhũm mẽ rĩ amnhĩ pumu. Na xep prem kanhêti kot harẽnh xàja pumunh ã ra hã amgrà pyxi nẽ hkôt mytwrỳ kêp 6. Jakamã mãn mẽ hkrata ra hã amgrà axkrut kaxyw. Nà na pa ra ijamaxpẽr. Kot paj Perẽj kamã mẽ hkra myjaja ra mẽ hã amgrà axkrut xwỳnhjaja nẽ kormã mẽ hã amgrà axkrut kêt xwỳnh piitã mẽ himex pa. Jao ra mẽ kamã pahi nywta pĩ. Nà ixte hpĩr mã kênã. Koja hprêk nẽ ixpãnhã Ijaew o amnhĩptàr kêt nẽ. Anhỹr o hamaxpẽr hãmri nẽ amnhĩ wỳr õ pôristi hkwỳjê hã karõ nẽ mẽ kãm mẽ hkrajê hã amỹnê nẽ mẽ kãm: —E kêr ka mẽ ma Perẽj wỳr mra nẽ kamã mẽ kêp mẽ hkra myrejaja ra mẽ hã amgrà axkrut xwỳnhjê nhĩmex pa. Nẽ kormã mẽ hã amgrà axkrut kêt xwỳnhjaja mããnẽn mẽ himex par kumrẽx. Nẽ Perẽj pu hã ri krĩ hkryre hkôt mããnẽn ri ajapôj nẽ ã mẽ himex par anẽ. Anẽ. Hãmri nhũm mẽ kuma nẽ ma mẽ hwỳr mrar kurê kumrẽx. Hãmri nẽ Perẽj wỳr pôj nẽ mẽ kêp mẽ hkra myre piitã mẽ himex pa. Jakamã nhũm mẽ katorxà nẽ mẽ hipêêxàjaja tee ri mẽ hkra htyk xwỳnhjê pumu nẽ hkaprĩ htỳx nẽ mỳr rũnh nẽ. Nom na pre Tĩrtũm nhỹ hã kapẽr jarẽnh o mẽ pa xwỳnh finat Jeremĩstija ra amnepêm ã mẽ kot amnhĩ nhĩpêx anhỹrja kukamã mẽ panhĩgêtjê mã mẽ harẽ nẽ hã kagà. Na pre mẽ kãm Ijaew kurê xwỳnhjê pynênh nẽ ma mẽ õ pika hwỳr mẽ ho hapêx par kaxyw. Hãmri nhũm mẽ panã Rrakewja te ra kot tee ri ja hã mẽ omunh nẽ tanhmã amnhĩ nhĩpêx to pyràk nhũm Jeremĩstija tanhmã Ijaewjê jarẽnh to nẽ hã kagà. Nẽ hã kagà ho: Amnepêm Perẽj kamã na pre mẽ panã Rrakewja hpijagri ho nõrja ã ra htyk kaxyw nẽ tee ri hkra kator mã xwỳnhta kukamã hamaxpẽr nẽ mỳr o nõ. Nhũm hkwỳjaja tee ri akupỹm tam hamaxpẽr kaxyw kãm kapẽr. Tã jarãhã Rrakew kanrẽhã hkra nẽ htàmnhwỳ nijaja ra uràk nẽ tee ri mẽ hkrare ho hamak xàj mỳr o pa. Mẽ kot mẽ kêp utàr nẽ mẽ himex par jakamã nhũm mẽ tee ri mẽ ho hamak xàj mỳr o pa. Anẽ. Nhũm pre finat Jeremĩsja mẽ hkukamã ã mẽ harẽ nẽ mẽ hã kagà anẽ. Tã ra jarãhã mẽni piitã Rrakew pyrà nẽ hkrajê o hamak xàj mỳr o pa. Tã nhũm mytwrỳ grêre nẽ hapêx nhũm pahi Erox ty. Jakamã nhũm kamàt nhũm Jujeja gõr nẽ nõ. Nẽ kê õt kãm axte amỹti. Nhũm Tĩrtũm kapẽr o mẽ wrỳk xwỳnhja axte hwỳr wrỳ nẽ kãm: —Pa Juje? E na ra Marir pê hkra pĩr mã xwỳnhta ty. Jakamã kwa wa mãmrĩ ma akupỹm mõ. Ma akupỹm mẽ apê Ijaewjê nhõ pika hwỳr axàmnhĩx aprõ mẽ hkrata wa o mõ. Anhỹr o kãm kapẽr. Na pre ra amnepêm Tĩrtũm nhỹ hã kapẽr o mẽ pa xwỳnhjê hõja ja kukamã mẽ panhĩgêtjê mã ja jarẽ nẽ hã kagà. Nẽ hã kagà kot: “Ixpê Tĩrtũm kot paj nhỹrmã Ejit rũm ma akupỹm õ pika hwỳr ixkrata wa mẽ kumẽ.” Anhỹr o kot hkukamã harẽnh nẽ hã kagà.
23260	MAT 2:22	Tã ra akupỹm hpôx kaxyw htêp o mõ. Hãmri nẽ pahi Erox kra Akêrawja ra hipêêxà mỳr pê kot Jutej kamã mẽ ho amnhĩptàr hã harẽnh ma. Hãmri nẽ tee ri mẽ amnhĩ kukamã hamaxpẽr nẽ kãm mẽ hwỳr wa o mõr pyma nẽ. Tã nhũm kamàt nhũm Juje ra gõr nẽ nõ nẽ kê axte amỹti. Nhũm kê axte Tĩrtũm kapẽr o mẽ wrỳk xwỳnhja hwỳr wrỳ nẽ akupỹm õ pika hkwỳ pê Jutej wỳr mõr nê wa mẽ hkurê nẽ kãm: —Pa Juje? E kêr ka Jutej wỳr wa mẽ amõr kêt nẽ. Pãnhã nhãm mẽ anhõ pika hõ hwỳr mãn mõ nẽ kamã ri apa. Anẽ nhũm kuma nẽ hpãnhã wa mẽ ma mẽ õ pika hkwỳ pê Garirej wỳr wa mẽ juk nẽ ma mõ.
23263	MAT 3:2	Tĩrtũm nhỹ hã kapẽr o pa xwỳnh finat Ijais ra kot Juãw kukamã mẽ panhĩgêtjê mã tanhmã harẽnh to nẽ hã kagà xá hkôt. Na pre hkukamã hã kagà ho: Koja nhỹrmã mẽhõ mõn pôj. Kapôt ã mõn pôj nẽ mẽ kãm tanhmã mẽmoj tã karõ hto ho ri pa. Nẽ mẽ kãm: “Koja Tĩrtũm tokyx mẽ pahwỳr mẽ panhõ Pahihtija mẽ nhũm wrỳ nhũm mẽ piitã omu. Jakamã kwa mẽ tokyx kutêp tãm amnhĩ nhĩpêx o ri apa. Te mẽ kot mẽhõ kutêp pry ho mexta pyrà nẽ amnhĩ nhĩ ho tãm amnhĩ nhĩpêx nẽ tãm ajamaxpẽr mex o ri apa. Kêr ka mẽ Pahihti kutêp ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr o ri apa.” Anhỹr o koja mẽ kãm ujarẽnh o pa. Anẽ. Na pre finat Ijaisja Juãw Paxis kukamã ã mẽ kãm harẽnh anẽ nẽ hã kagà. Tã nhũm hã kagà xàja kôt nhũm Juãw Paxisja mõn pôj. Hãmri nẽ Ijais kot hkukamã harẽnh xà hkôt kapôt ã ri mẽ kãm ujarẽnh o pa nhũm mẽ kãm mar prãm xwỳnhjaja ma hwỳr mra. Nhũm mẽ kãm kapẽr nẽ mẽ kãm: —E koja Tĩrtũm tokyx kot mẽ pakaxyw ãm xwỳnhja o amnhĩrĩt. Jakamã kwa mẽ tokyx kutêp amã amnhĩ tomnuj kaga hprãm xàj tãm amnhĩ nhĩpêx o apa. Anhỹr o Jejus kutêp mẽ kãm kapẽr o pa.
23267	MAT 3:6	Hãmri nẽ kapẽr ma nẽ Tĩrtũm noo mã mẽ kot amnhĩ tomnuj xwỳnh ã kãm amnhĩ jarẽ. Mẽ kot amnhĩ tomnuj kaga nẽ tam amnhĩ nhĩpêx o pa hprãm xàj ã kãm amnhĩ jarẽnh anẽ. Nhũm Tĩrtũm kaxkwa kamã hkrĩ htã mẽ kuma nẽ amnhĩ katut kôt mẽ kot amnhĩ tomnuj rẽnh pa nẽ axte kãm hamaxpẽr kêt nẽ. Jakamã nhũm pre Juãw Paxisja Tĩrtũm mã gôx kãm mẽ hkrã kumrãr pa. Pyhti pê Jotãw kamã mẽ hkrã kumrã.
23272	MAT 3:11	Hãmri nẽ hpãnhã axte mẽ kot mar kaxyw hwỳr mẽ mrar xwỳnhjê mã kapẽr nẽ mẽ kãm: —E ra mẽ ate amnhĩ tomnuj kaga xwỳnhjaja. Na pa Tĩrtũm mã mẽ akrã kumrãr kaxyw gô pix o mẽ akrã kumrã. Nom koja tokyx ixpãnhã Tĩrtũm kot mẽ pakaxyw ãm mã xwỳnhta tãm mẽ pahwỳr pôj. àhpumunh tỳx o kot ijakrenh par jakamã na pa hte ãm kukwak ri ixpa nẽ amnhĩ tã hã ixpijaàm o ri ixpa. Koja mẽ awỳr Tĩrtũm Karõ rẽ nhũm mẽ akarõ mã agjê. Ka mẽ ỹ hã tam amnhĩ nhĩpêx o ri apa. Nom kormã mẽ kot tãm amnhĩ nhĩpêx kêt xwỳnhjaja koja Tĩrtũm kot mẽ pahwỳr mẽnh xwỳnhja ja hã mẽ omu nẽ mẽ hipêx o te kuwy kot mẽmoj to kaxàr par pyràk o mẽ hipêx.
23274	MAT 3:13	Tã nhũm Jejus pika pê Garirej rũm kato nẽ ma Juãw Paxis wỳr mõ. Juãw kot pyhti pê Jotãw kamã hkrã kumrãr kaxyw ma hwỳr mõ. Hãmri nẽ omu nẽ kãm: —Pa. E ot pa awỳr amnhĩ to tẽ. Ate mẽ kuxwar ixkrã kumrãr kaxyw. Anẽ.
23275	MAT 3:14	Hãmri nhũm tee ri kuma nẽ kãm: —Kwa nà. Aa ate amnhĩ tomnure hã kot pa kêt ri akrã kumrã. Nà ka kot kaj ixkrã kumrã. Anẽ.
23276	MAT 3:15	Hãmri nhũm kãm: —Kwa nà. Mãmrĩ ixkrã kumrã Juãw Paxis. Tĩrtũm kãm ja prãm kênã kot ka kêt ri axtem nẽ ixkaga. Kot puj mẽ Tĩrtũm kãm hprãm xà hkôt tanhmã amnhĩ nhĩpêx to ho ri papa. Anẽ. Hãmri nhũm kuma nẽ kãm: —Tôe. Nà kot paj akrã kumrã. Anẽ.
23277	MAT 3:16	Hãmri nẽ pyhti hwỳr o wrỳ nẽ kamã hkrã kumrã. Hãmri nẽ wa akupỹm api nẽ gô mỳ ri ãm rãhã nhũm kaxkwa axkjê. Hãmri nhũm kurũm Tĩrtũm Karõja Jejus wỳr te tuuti pyrà nẽ ahpar mã hwỳr wrỳk o tẽ nẽ ĩkre hã xa. Nhũm Jejus arĩ amnhĩ wỳr wrỳk o htẽm kãm omunh o xa.
23278	MAT 3:17	Hãmri nhũm Tĩrtũm kaxkwa rũm kãm kapẽr nẽ kãm: Pa? E apê ixkra mex na ka. Ãm hãmri na ka hte ixkanrẽhã ã amnhĩ nhĩpêx mex anẽ. Inhmã ajapê kamã na ka ri apa ho apa. Anẽ.
23281	MAT 4:3	Hãmri nhũm Satanastija nhỹhỹnh hwỳr tẽ nẽ hêx rom kãm kapẽr nẽ kãm: —Pa. E kwa mãn ka ra amã prãm tỳx nẽ nà? Nom xep apê Tĩrtũm Kra jakamã apê mẽmoj hihtỳx kêt. Tĩrtũm pyrà nẽ axàhpumunh o axàhpumunh kênã. Jakamã kwa kẽn nhĩkwỹ mũj mã anẽ kê amã pãwti hã amnhĩ jahkre ka aku nẽ tokyx ho amnhĩ xihtỳx. E kwa tokyx kãm akapẽr. Anẽ.
23282	MAT 4:4	Hãmri nhũm kuma nẽ kãm: —Tk. Nà kot paj amar xà hkôt ã ri amnhĩ nhĩpêx anhỹr kêt nẽ. Koja Tĩrtũm kãm inhmã mẽmoj nhõr prãm nẽ inhmã mẽmoj gõ pa rĩ kormã kukrẽ. Kapẽr ã kagà htũm kot ja jarẽnh kot: Na htem mẽ apkur xà pix kukwak ri htĩr nẽ pa hkêt nẽ. Na htem mããnẽn Tĩrtũm kapẽr ma nẽ hkôt amnhĩ nhĩpêx nẽ htĩr nẽ pa. Anẽ. —Ã kapẽr ã kagà kamã kot harẽnh kot anhỹr jakamã kot paj akapẽr kôt ri ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr kêt nẽ. Ãm kwarĩ ho kwarĩ. Anẽ.
23283	MAT 4:5	Hãmri nhũm Satanastija tee ri kuma hãmri nẽ hpãnhã ma Jerujarẽ hwỳr o mõ. Nẽ Tĩrtũm mã amnhĩ jarẽnh xà hã ixkre hprêk nhĩmõk wỳr ho api nẽ kỳxpê hatur xà hã ãm nhũm xa. Hãmri nẽ amnhĩ parpê kẽn rũnh nhĩkwỹ xwỳnhja pumunh o xa nhũm Satanasti kãm:
23285	MAT 4:7	Hãmri nhũm Jejus kuma nẽ kãm: —Tk kot paj ri ate inhmã karõ xàja kôt ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr kêt nẽ. Koja Tĩrtũm tãm inhmã ijarĩ hã karõ pa rĩ mar xà hkôt ijarĩ. No kot pa ri amar xà hkôt ijarĩ hkêt nẽ. Tĩrtũm kapẽr ã kagà htũm kot ja jarẽnh kot: Kêr ka mẽ amnhĩ krã hkôt amnhĩ tã ixkamã ajamak kaxyw inhĩxi jarẽnh kôt tanhmã amnhĩ nhĩpêx to hkêt nẽ. Anẽ. —Ã kot ja nê kapẽr kot anhỹr jakamã kwarĩ ho kwarĩ. Kot paj ri amar xà hkôt ijarĩ hkêt kumrẽx. Tĩrtũm tãm kot inhmã ã ixte amnhĩ nhĩpêx anhỹr ã karõre hã. Anẽ.
23286	MAT 4:8	Hãmri nhũm Satanasti tee ri kuma nẽ hpãnhã ma nhỹri kẽn prêêti hwỳr o tẽ nẽ himõk ã axte o xa. Hãmri nẽ kãm pika piitã ahkre hpa. Nẽ mẽ hikukrêx piitã nhũm kãm ahkre ho xa. Kàxpore nẽ mẽmoj mex piitã nhũm kãm ahkre nhũm Jejus piitã omunh o xa.
23287	MAT 4:9	Hãmri nhũm kê Satanasti axte kãm: —E mãn ka kam ri mẽmoj mex mũj piitã omunh pa. Piitã inhõ na. Nom kot kaj ixkutã tẽm nẽ inhmã inhmex o inhmex ã ijarẽ pa ama nẽ amã piitã õr pa. Ka kam mẽmoj piitã ho anhõ nẽ ho amnhĩptàr o apa. Jakamã e kwa tokyx. Anẽ.
23288	MAT 4:10	Hãmri nhũm kuma nẽ axte kãm kapẽr nẽ kãm: —Tk kwa ma nhỹhỹm tẽ Satanasti. Kot paj ri amã amex o amex ã ajarẽnh kêt kumrẽx. Tĩrtũm kapẽr ã kagà htũm kot ja nê kapẽr kãm hihtỳx kênã. Kapẽr kot: Kêr ka mẽ ixkapẽr pix ma nẽ ixkutã pix mã akõnkrã ho akrĩ nẽ inhmã inhmex o inhmex ã ijarẽ. Kêr ka mẽ ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr o ri apa. —Anhỹr o kot hã karõ jakamã kot paj amã amex o amex ã ajarẽnh kêt kumrẽx. Anẽ.
23289	MAT 4:11	Hãmri nhũm tee ri amnhĩ tã kuma hãmri nẽ ma tẽ. Tee ri kãm kapẽr kaprỳja ã amnhĩ pumu hãmri nẽ hkaga nẽ ma tẽ. Hãmri nhũm Tĩrtũm kapẽr o mẽ wrỳk xwỳnhjaja Jejus wỳr wrỳ nẽ tanhmã ho mex to nẽ kãm õ nhũm kukrẽ nẽ akupỹm hihtỳx.
23290	MAT 4:12	Tã nhũm Juãw Paxisja mẽmoj tã pahi Erox mã akir nhũm amnhĩ tã kuma nẽ gryk xàj haxà nhũm hkrĩ ho hkrĩ. Hãmri nhũm Jejusja harẽnh ma nẽ ma akupỹm Garirej kamã krĩ pê Najare hwỳr ma akupỹm tẽ.
23291	MAT 4:13	Hãmri nẽ ra pôj nom kamã ri pa hkêt nẽ. Nẽ hpãnhã kurũm kato nẽ ma krĩ pê Kapanaũ hwỳr tẽ. Gô rax pê Garirej mỳri na pre. Pika hkwỳ pê Jepurõ mẽ Natari wa mẽ kamã na pre nhũm Jejus ma hwỳr tẽ. Hãmri nẽ kamã pa.
23296	MAT 4:18	Tã nhũm Jejus ma gô rax pê Garirej mỳ ri pa nẽ gôx kãm ja wa omu. Simãw Pêtre mẽ htõ Andreja nhũm wa gôx kãm kryhti rẽnh o wa xa. Hãmri nhũm Jejus wa hwỳr tẽ nẽ wa omu nẽ amnhĩ kôt wa kuwỳ nẽ wa kãm:
23298	MAT 4:20	Hãmri nhũm wa kuma nẽ kryhti re nẽ wa ma hkôt htẽm kurê kumrẽx.
23299	MAT 4:21	Hãmri nhũm mẽ ma nhãm axte mõ nẽ ra jajê hwỳr kato. Jepetew mẽ hkra Xiakre mẽ Juãwja nhũm wa mẽ hwỳr kato. Nhũm mẽ õ pàr kãm kryhti ho mex o wa mẽ nhỹ. Hãmri nhũm mẽ hwỳr mra nhũm Jejus amnhĩ kôt ja wa kuwỳ nẽ wa kãm: —Pa Xiakre mẽ Juãw. E wa ma ixkôt mãn wa apa. Anẽ.
23300	MAT 4:22	Hãmri nhũm wa kuma nẽ hipêêxà mã amnhĩ jarẽ nẽ ma hkôt pa ho pa kurê kumrẽx.
23301	MAT 4:23	Tã nhũm Jejus Garirej kamã Ijaew mã Tĩrtũm kapẽr jarẽnh o pa. Na pre hte Tĩrtũm kapẽr o mẽ ahkre xà hã ixkre hwỳr agjê nẽ kamã mẽ kãm Tĩrtũm kapẽr jarẽnh o hkrĩ nẽ mẽ kãm: —E mẽ tee ri ate amnhĩ tomnuj ã amnhĩ pumu nẽ hpãnhã Tĩrtũm kôt mãn amnhĩ nhĩpêx o ri apa. Kot kaj mẽ ã amnhĩ nhĩpêx anẽ nhũm ja hã mẽ apumu nẽ mẽ ato hkra kurê kumrẽx. Anẽ. Hãmri nẽ akupỹm mẽ kãm mẽ à xwỳnhjê ho mex. Ahpỹnhã tanhmã mẽ à kute xwỳnhjaja nhũm akupỹm mẽ ho mex o pa.
23304	MAT 5:1	Nhũm Jejus amnhĩ kôt ri mẽ kot omunh o mẽ pa xwỳnhjê pumu hãmri nẽ mẽ ahkre kaxyw ma tẽ nẽ hixêt ã api nẽ himõk ã nhỹ. Hãmri nhũm mẽ ma hkôt mra nẽ pu hã hkrĩ pa.
23305	MAT 5:2	Hãmri nhũm mẽ ahkre nẽ mẽ kãm:
23306	MAT 5:3	E mẽ inhma. Kot kaj mẽ atõ amnhĩ kaxyw tanhmã Tĩrtũm mẽ wa inhmã ajamaxpẽr to nẽ ajamaxpẽr o: “Koja Tĩrtũm inhĩhkô hã pa hkêt pa ixtỳx ri tanhmã amnhĩ tomnuj to ho ri ixpa rãhã ho ri ixpa.” Anhỹr o ajamaxpẽr. Hãmri nhũm Tĩrtũm ã ajamaxpẽr anhỹr ã apumu nhũm ja kãm mex nẽ. Hãmri nhũm apê hkra hã ato mex nẽ atãnopxar o akôt pa ho pa ka ajamakêtkati nẽ axàmnhĩx akĩnh nẽ ri apa.
23307	MAT 5:4	Nẽ kot ka mẽ atõ tanhmã amnhĩ tomnuj to. Hãmri nẽ tee ri ja hã amnhĩ pumu nẽ apijaàm nẽ akaprĩ nẽ. Nẽ akaprĩ xàj amỳr o nhỹ. Amỳr rax nẽ. Hãmri nhũm Tĩrtũm ja hã apumu nhũm ja kãm mex nẽ. Jakamã nhũm anê akaprĩ hta nẽ ato mex nẽ ka ajamakêtkati nẽ axàmnhĩx akĩnh nẽ ri apa.
23308	MAT 5:5	Nẽ kot ka mẽ atõ agryk tokyx anhỹr kêt nẽ. Nẽ kritpêm amnhĩ tã amã mẽ hkaprĩ ho ri apa. Hãmri nhũm Tĩrtũm ja hã apumu nhũm ja kãm mex nẽ. Hãmri nhũm ato mex nẽ ka ajamakêtkati nẽ axàmnhĩx akĩnh nẽ ri apa.
23309	MAT 5:6	Nẽ kot ka mẽ atõ amã Tĩrtũm kãm hprãm xà hkôt amnhĩ nhĩpêx o ri apa hprãm nẽ. Nhũm amnhĩ tã apumu nhũm ja kãm mex nẽ. Hãmri nhũm ato mex nẽ tanhmã akrã hto ka hkôt pix mã amnhĩ nhĩpêx o ri apa. Jao ajamakêtkati nẽ axàmnhĩx akĩnh nẽ ri apa.
23311	MAT 5:8	Nẽ kot ka mẽ atõ ã ajamaxpẽr anẽ nẽ ajamaxpẽr o: “Nà kot paj ãm Tĩrtũm kapẽr kôt pix mã ri amnhĩ nhĩpêx o ri ixpa. Ãm ja pix na inhmã hprãm.” Anhỹr o ajamaxpẽr. Hãmri nhũm Tĩrtũm amnhĩ tã mẽ apumu nẽ mẽ ato mex nẽ. Ka mẽ ajamakêtkati nẽ axàmnhĩx akĩnh nẽ ri apa. Nẽ nhỹrmã Tĩrtũm wỳr api nẽ kuri amex rãhã apa ho apa.
23312	MAT 5:9	Nẽ kot ka mẽ atõ mẽhõ wa kot axpẽn kutã amnhĩ xãm xwỳnhta axpẽn tã wa omu nẽ wa kot tanhmã axpẽn nhĩpêx tota nê tanhmã wa kãm akapẽr to nẽ akupỹm tãm wa ãm. Hãmri nhũm Tĩrtũm ja hã apumu nhũm ja kãm mex nẽ. Nẽ apê hkra hã ajarẽ ka ajamakêtkati nẽ axàmnhĩx akĩnh nẽ ri apa.
23314	MAT 5:11	—Kwãr mẽ mãmrĩ ixtã mẽ ato kapẽr rỳ mẽ ato hêx rỳ tanhmã ri mẽ atomnuj to. Kwãr mẽ mãmrĩ ã mẽ anhĩpêx anẽ. Nom kêr ka mẽ arĩ amnhĩ kaxyw inhmã ajamaxpẽr tỳx rãhã pê ajamakêtkati nẽ axàmnhĩx akĩnh nẽ ri apa. Kwãr mẽ mãmrĩ ixtã ã mẽ anhĩpêx anẽ nẽ mẽ amex kêt ã mẽ ajarẽ. Amnepêm na prem ã Tĩrtũm nhỹ hã kapẽr jarẽnh xwỳnhjê nhĩpêx anẽ. Jakamã koja mẽ uràk nẽ ã mẽ anhĩpêx anẽ. Hãmri nhũm Tĩrtũm ja hã mẽ apumu nẽ amnhĩm mẽ amex ã mẽ ajarẽ. Hãmri nẽ nhỹrmã kaxkwa kamã wa inhõ krĩ kamã mẽ ato mex nẽ. Jakamã kêr ka mẽ ã amnhĩ kukamã ajamaxpẽr anhỹr pê mãmrĩ akĩnh nẽ ajamakêtkati nẽ axàmnhĩx ri apa. Kwãr mẽ mãmrĩ ã wa ixtã mẽ anhĩpêx anẽ. Anẽ.
23316	MAT 5:13	Nhũm Jejus arĩ mẽ kãm kapẽr nẽ mẽ kãm: —Nẽ mẽ ate ixkôt amnhĩ xunhwỳr xwỳnhjaja te mẽ ate kaxwa pyràk. Kaxwaja mẽ apkur xà ho ành mã mex. No koja mẽhõ tẽn kamã pika hkwỳ mẽ nẽ ho ahkà. Hãmri tanhmã kot wem ho nẽ akupỹm ho mex? Nà koja akupỹm mex kêt nẽ. Ãm mẽ kot hkapĩr pix kaxyw koja mex. Ja pyrà nẽ kot ka mẽ atõ ate inhmã tanhmã amnhĩ nhĩpêx to ho apa hã amnhĩ jarẽnh tã gaa nẽ rĩ amã ixkôt amnhĩ nhĩpêx prãm kêt nẽ. Hãmri nẽ ra te apê kaxwa mẽ pika pihkàrta pyràk. Kwa mẽ ixujarẽnh ma nẽ kãm ajamaxpẽr tỳx rãhã ho ri apa.
23322	MAT 5:19	—Nẽ kot ka mẽ atõ Tĩrtũm kapẽr o pixire nẽ hirôp xa. Hãmri nẽ ra amnhĩ pyrà nẽ anhĩõ mã ja hã amỹnê. Apyrà nẽ kot hirôp ãm kaxyw ka kãm hã amỹnê. Kot kaj ã amnhĩ nhĩpêx anẽ hãmri nẽ apê Tĩrtũm kra hkêt ã amnhĩ to amnhĩrĩt. Nom kot ka kêt mẽ tãm amnhĩ nhĩpêx o ri apa. Nẽ amnhĩ pyrà nẽ tãm mẽ kot amnhĩ nhĩpêx kaxyw mẽ kãm akapẽr o ri apa hãmri nhũm Tĩrtũm ja hã apumu nẽ ato hkra nẽ ato mex nẽ.
23325	MAT 5:22	Tã kot paj ixprĩ hã mẽ amã tanhmã harẽnh to ka mẽ inhma. Kot kaj mẽ mẽmoj tã anhĩõ kamã agryk. Hãmri nhũm Tĩrtũm tee ri ja hã apumu nhũm ja kãm mex kêt nẽ. Jakamã koja mẽ anhõ pahihti tanhmã ja hã mẽ ato japêr hã koja ja mex nẽ. Rỳ kot kaj mẽ tanhmã mẽhõ japrỳ hto. Ho hagrô rỳ ho rop. Mỳrapê kop apu akwỳ kot apynênh nẽ anhõ pahihti hwỳr ato htẽm nẽ ĩhkram ajaxàr ronhỹx ja inhmã mex nẽ. Rỳ kot kaj mẽ tanhmã anhĩõ mã akapẽr punuj to nẽ kãm: “Tk. Ate ho warêhti hã. Te apê hagrô pyràk kênã.” Anhỹr o kãm akapẽr. Tã kop apu Tĩrtũm ra ã akapẽr anhỹrja mỳrapê mẽ kot amnhĩ xà htỳx kamã hamak tũm xàta wỳr amẽnh ronhỹx ja inhmã mex nẽ. Ja pumaj kwa kêr ka mẽ ã axpẽn mã akapẽr anhỹr kêt nẽ. Kêt mẽ axpẽn mã tãm akapẽr pix o ri axpẽn kôt apa.
23327	MAT 5:24	Hãmri nẽ akato nẽ ma hwỳr atẽm kurê kumrẽx nẽ wa tãm axpẽn mã akapẽr nẽ tãm akupỹm axpẽn xãm. Hãmri nẽ rĩ kormã ma akupỹm tẽ nẽ Tĩrtũm mã amnhĩ jarẽnh jatur xàm amẽ nẽ kãm mex o mex ã harẽ. Kêr ka mẽ ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr o ri apa.
23328	MAT 5:25	—Na htem tanhmã axpẽn nhĩpêx to hãmri nẽ kot tanhmã war axpẽn to xwỳnhjê hõja ma õ pahi hwỳr tẽ nẽ kãm tanhmã kot ho xwỳnhta jarẽnh kaxyw nojarêt. Hãmri nhũm ra kamã gryk xwỳnhta kot pahi mã harẽnh kaxyw nojarêt ã harẽnh ma nẽ tee ri amnhĩ kukamã hamaxpẽr nẽ ma hwỳr tẽ nẽ wa akupỹm tãm axpẽn xãm. Na htem ã amnhĩ nhĩpêx anẽ. Pahi kot wa harẽnh mar nẽ tanhmã axpẽn tã wa ho pymaj na htem ã amnhĩ nhĩpêx anẽ nẽ tokyx tãm akupỹm axpẽn xunhwỳ. No koja mẽ anhỹr kêt nhũm pahija wa harẽnh ma nẽ wa kot tanhmã axpẽn to xwỳnhta õ jaxà nhũm tee ri kãm kator prãm. Hãmri nẽ tanhmã amnhĩ to nẽ ra amnhĩ pãnhã kãm amnhĩrer pa nhũm pahihtija rĩ kormã pôristi mã anẽ nhũm kãm ure nhũm kato. Ja pyrà nẽ kêr ka mẽ Tĩrtũm tanhmã kot mẽ anhĩpêx to pymaj tokyx mẽ ate amnhĩ tomnuj kaga nẽ hkôt amnhĩ nhĩpêx rãhã ho ri apa. Anẽ.
23333	MAT 5:30	—Nẽ kot kaj mẽ anhĩhkra ho tanhmã amnhĩ tomnuj to kaxyw. Hãmri nẽ tee ri ja hã amnhĩ pumu nẽ te ate amnhĩ nhĩhkra krãhyr nẽ mẽnh pyràk o amnhĩ nhĩpêx nẽ tanhmã amnhĩ tomnuj to hkêt nẽ. Mẽ ĩhkra ho mẽ kot tanhmã amnhĩ tomnuj to ho mẽ pa xwỳnhjaja koja mẽ nhỹrmã ma mẽ kot amnhĩ xà htỳx kamã hamak tũm xàta wỳr ma mra nẽ kamã pa rãhã ho pa. Anẽ.
23335	MAT 5:32	Tã kot paj ixprĩ hã mẽ amã tanhmã harẽnh to ka mẽ inhma. Kêr ka mẽ atỳx ri amã hprãm xà hkôt aprõ kaga hkêt nẽ. Nom koja aprõ akuhpa hã nhãm mẽhõ ho amnhĩkati ka harẽnh ma hãmri nẽ amã ja hã hkaga hprãm nẽ mãmrĩ kam nẽ hkaga. Ja tanhmã kute hkêt. Nom koja ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr kêt tã ka amnhĩ krã hkôt hkaga. Hãmri nhũm mẽhõ apãnhã ho hprõ nẽ o pa. Hãmri nẽ ra kot apê aprõ ho amnhĩkati ho pa pyràk o hipêx. Nẽ nija haxwỳja. Te arĩ kêp aprõ htã akuhpa hã nhãm myja o amnhĩkati o pa pyràk o amnhĩ nhĩpêx. Anẽ.
23354	MAT 6:3	—Ja pymaj kêr ka mẽ mẽ kêp amrakati xwỳnhjê mã mẽmoj nhõr kaxyw hãmri nẽ mẽ piitã mẽ no hkàx ã tanhmã mẽ ho mex to. Hãmri nẽ nhãm ri ja hã mẽ kãm amnhĩ to jarkrar kêt nẽ. Aprõ mã rỳ akrajê mã rỳ akràmnhwỳ mã hã amnhĩ jarẽnh kêt nẽ.
23355	MAT 6:4	Kot kaj mẽ no hkàx ã tanhmã ho mex to no nhũm Tĩrtũm tapxipix apumunh o nhỹ. Hãmri nẽ ja hã ato mex rax nẽ ka amex nẽ apa. Anẽ.
23357	MAT 6:6	No mẽ kajaja. Kêr ka mẽ uràk nẽ ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr kêt nẽ. Ãm Tĩrtũm mã amnhĩ jarẽnh kaxyw nẽ akwỳjê no hkàx ã hitom wỳr agjê nẽ hitom kãm ahte kãm amnhĩ jarẽ. Hãmri nhũm Tĩrtũm tapxipix ja hã mẽ apumu. Mẽ amã amnhĩ to amnhĩrĩt kêt tã mẽ apumu. Hãmri nẽ mẽ ato mex nẽ.
23365	MAT 6:14	—Nẽ koja mẽhõ tanhmã anhĩpêx to htã ka ho ajamakêtkati nẽ axte kãm ajamaxpẽr pix o ri apa hkêt nẽ. Hã koja kaxkwa kamã Mẽpahpãm maatija ja hã apumu nẽ apyrà nẽ tanhmã ate amnhĩ tomnuj to ho hamakêtkati nẽ axte kãm hamaxpẽr kêt nẽ.
23369	MAT 6:18	Hãmri nẽ nhỹri mẽ hkàx ã ahte kãm amnhĩ jarẽ nẽ kãm mex o mex ã harẽ. Kot kaj mẽ ã mẽ hkàx ã amnhĩ nhĩpêx anẽ nhũm mẽ akwỳjaja mẽ axàpkur kaga hã mẽ apumunh kêt nẽ. Nhũm Tĩrtũm pix ja hã mẽ apumu. Hãmri nẽ nhỹrmã ja hã mẽ ato mex nẽ. Anẽ.
23371	MAT 6:20	Jakamã kêr ka mẽ akukrêx rũnh o apa hkêt nẽ. Kaxkwa kamã Tĩrtũm kot mẽ akutêp mẽ akukrêx o pikuprõnhja na kêt mex kumrẽx o jar mẽ hikukrêx jakrenh par. Jakamã kêr ka mẽ amã nhỹrmã kaxkwa kamã akukrêx mex prãm xàj tãm mẽ piitã tãm mẽ hipêx nẽ mẽ ho mex o ri apa. Nẽ mẽ kamã axukaprĩ nẽ. Nẽ Tĩrtũm kôt ri amnhĩ nhĩpêx mex nẽ. Hãmri nhũm ã mẽ ate amnhĩ nhĩpêx anhỹr ã mẽ apumu nẽ mẽ akutêp mẽ amã mẽmoj mex kwỳ jaxwỳ. Kaxkwa kamã mo amnhôre nẽ mo paratre? Nẽ kamã mo mẽ ahkĩnh xwỳnh? ãm kamã amrakati kumrẽx.
23374	MAT 6:23	No koja mẽhõ ixkapẽr ma nẽ ãm kuma nẽ ixkwỳm ri amnhĩ nhĩpêx o pa. Hãmri nẽ te kamàt kô kamã mẽhõ rĩt mex kêt kot amnhĩ nhĩpêx pyràk o amnhĩ nhĩpêx. E kêr ka mẽ ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr pymaj ixkapẽr ma nẽ kãm ajamaxpẽr tỳx rãhã ho ri apa.
23384	MAT 6:33	Jakamã kêr ka mẽ hkôt ri tanhmã amnhĩ nhĩpêx to rãhã ho ri apa. Nẽ amã ja pix tãnopxar prãm. Hãmri nhũm Tĩrtũm amnhĩ tã mẽ apumu nẽ apkati mẽ mẽ amã mẽmoj nhõr o pa.
23392	MAT 7:7	Nhũm Jejus arĩ mẽ kãm kapẽr nẽ mẽ kãm: —Nẽ xà kot we akraja kãm prãm nẽ tep ã awỳ ka axtem nẽ kagã hõ py nẽ kãm agõ? Rỳ nhũm krãhyre gre hã awỳ ka axtem nẽ makre hõ py nẽ kãm agõ? Nà na ka htem ã mẽ hipêx anhỹr kêt. Na ka htem kot mẽmoj tã mẽ awỳr xà hkôt kãm mẽmoj gõ. Mẽ ate amnhĩ tomnuj tã na ka htem akrajê ho mex o ri apa. Tã kaxkwa kamã Tĩrtũmja na hte mẽ ato mex o mẽ ate mẽ akrajê ho mex jakrenh. Kãm mẽ ajapê htỳx kôt na hte mẽ amã mẽmoj mex nhõr o pa. Jakamã kot ka mẽ mẽmoj tã awỳ nhũm mẽ ama nẽ mẽ ate mẽmoj tã hwỳr xàta kôt amã kugõ. Ãm xatã mẽ ate hã axàhwỳr o ri apaja nhũm mẽ amã hprãm xwỳnhta gõ. Ãm mẽmoj tã hwỳr rãhã ho ri apa nhũm mẽ ama nẽ mẽ amã mẽmoj tanhmã hipêx to. Te ho mẽhõ kãm tep xành nẽ teprẽnhxà hpyr nẽ xatã gôx kãm rẽnh o ãm pyrà nẽ xatã mẽmoj tã awỳ. Hãmri nhũm mẽ ama nẽ mẽ amã hprãm xwỳnhta gõ. Te tep kanhêr xwỳnhta jatã kot tep kanhêr pyràk. Jao mẽ amã mẽmoj prãm xwỳnhta gõ.
23406	MAT 7:21	Nhũm Jejus arĩ mẽ kãm kapẽr nẽ mẽ kãm: —Nẽ Inhĩpêêxà Tĩrtũm mẽ wa inhõ krĩja wỳr koja mẽ piitã gjêx kêt nẽ. Ãm mẽ kot kapẽr kôt amnhĩ nhĩpêx o mẽ pa xwỳnh pixjaja koja mẽ nhỹrmã ma hwỳr agjê. Na hte mẽ hkwỳjaja ixto “Pahihti” anhỹr ã ijarẽnh tã no ãm ixkôt ri amnhĩ nhĩpêx kêt nẽ. Jakamã koja mẽ nhỹrmã wa inhõ krĩ hwỳr àpir kêt nẽ. Kot paj nhỹrmã mẽ piitã mẽ htĩr ri tanhmã mẽ kot amnhĩ nhĩpêx to ho pa hã mẽ omunh xà hkôt tanhmã mẽ harẽnh to. Mẽ mex ã mẽ hkwỳjê jarẽ nẽ mẽ kot amnhĩ tomnuj ã mẽ hkwỳjê jarẽ. Hãmri nhũm mẽ hkwỳ kot ixkôt amnhĩ nhĩpêx o pa hkêt xwỳnhjaja kuwyta wỳr ma pa pymaj tee ri amnhĩ kukamã hamaxpẽr hãmri nẽ tanhmã inhmã amnhĩ jarẽnh to nẽ inhmã: “Kwa Jejus. Xà ate ixpumunh kêt? Na pa pre amnepêm ixtĩr ri pikap ixpare ri anhỹ hã aa mẽ kot mẽmoj pumunh kêt kwỳ ho anhỹr rax nẽ. Nẽ ixkwỳjê nê mẽkarõmnuti jano nẽ mẽ kãm akapẽr jarẽnh o ri ixpa. Kwa xà ate ja hã ixpumunh kêt?” Anhỹr o inhmã amnhĩ jarẽ. —Nom mẽ htĩr ri ã mẽ kot amnhĩ nhĩpêx anhỹr o pa htã ixkapẽr kôt amnhĩ nhĩpêx kêt jakamã kot paj mẽ kuma nẽ ãm mẽ kuma nẽ amnhĩ nê mẽ hano nẽ mẽ kãm: “Tk kwa mẽ ma mra. Mẽ apê ixkwỳ hkêt. Mẽ ate ixkôt amnhĩ nhĩpêx o apare hã. Ãm mẽ ate amnhĩ tomnuj xwỳnh na ka mẽ. E mẽ ma kuwy hwỳr amrar kurê kumrẽx.” Anhỹr o kot paj amnhĩ nê mẽ hano. Hãmri nhũm mẽ kot ixkôt amnhĩ nhĩpêx o mẽ pa xwỳnh pixjaja ma Tĩrtũm mẽ wa inhõ krĩ hwỳr gjêx pa. Anẽ.
23414	MAT 7:29	Hãmri nẽ axpẽn mã harẽnh o: —Hêxta waa nẽ. Ãm hãmri na ã mẽ pamã kapẽr anẽ. àhpumunh tỳx kôt na hte ãm hãmri tanhmã mẽ pamã ujarẽnh to. Pẽr ãm Tĩrtũm kapẽr tũm o mẽ ahkre xwỳnhjê kurom àhpumunh tỳx kumrẽx. Anẽ.
23416	MAT 8:2	Hãmri nhũm mẽhõ my hkà nhy hkro xàpêr o pa xwỳnhja omu nẽ hwỳr tẽ. Hãmri nẽ kutã hkõnkrã ho tẽm nẽ hipô nẽ nhỹ nẽ amnhĩ to kuwỳ nẽ kãm: —Pa Pahihti. E ot pa awỳr amnhĩ to tẽ. Akupỹm ate mẽ ixto mex kaxyw axàhpumunh tỳx jakamã kot ka amã akupỹm ixto mex prãm nẽ mãmrĩ ixto mex. Anẽ.
23417	MAT 8:3	Hãmri nhũm Jejus kuma nẽ hkà punuti hã ĩhkra xi. Amnhĩ kamã kahak kêt nẽ hã ĩhkra xi nẽ kãm: —Nà kot paj ato mex. E akupỹm akà mex. Anẽ. Hãmri nhũm hkà akupỹm mex kurê kumrẽx.
23418	MAT 8:4	Hãmri nhũm Jejus kãm: —E kêr ka amnhĩ tã mẽ kãm tanhmã ijarẽnh to hkêt rãhã ma patre hwỳr tẽ kê akupỹm akà mex ã apumu. Hãmri ka hpãnhã amnepêm finat Mojes kot mẽ ate akupỹm amex ã Tĩrtũm mã tanhmã amnhĩ nhĩpêx to hã karõta ka kãm ho anẽ. Kê mẽ piitã akupỹm akà mex ã apumu. Anẽ.
23419	MAT 8:5	Tã nhũm Jejus ma krĩ pê Kapanaũ hwỳr mõ. Hãmri nẽ hwỳr pôj nhũm Rõm nhõ xwỳnh pê pôristi krãhtũmja omu nẽ hwỳr tẽ. Kêp Ijaew kêt tã hwỳr tẽ. Na pre kãm àpênh xwỳnh kêp à htỳx nẽ nõ nhũm omu nẽ tee ri hkukamã hamaxpẽr. Hãmri nẽ Jejus ra õ krĩ hwỳr hpôx ã omu nẽ hwỳr tẽ nẽ kãm harẽ nẽ kãm:
23422	MAT 8:8	Hãmri nhũm tee ri kuma nẽ kãm: —Kwa akĩnhã ixpê Ijaew kêt jakamã ixte amnhĩ kuk ã ixpijaàm. Ãm ja rũm mãn akapẽr pix o akupỹm inhmã ho mex nà? Ixpê mẽ hkrãhtũm na pa hte inhõ pôristi mã mẽmoj tã karõ nhũm mẽ inhmar xà hkôt inhmã mẽmoj tanhmã ho. Na pa hte mẽ kãm: “E mẽ ma mra nẽ ã amnhĩ nhĩpêx anẽ.” Anẽ nhũm htem inhma nẽ ma mrar kurê kumrẽx. Rỳ pa mẽ kãm: “E mẽ amnẽ ixwỳr mra nẽ ã amnhĩ nhĩpêx anẽ.” Anẽ nhũm mẽ inhma nẽ ixwỳr mra. No kêt ixrom axàhpumunh tỳx kôt na ka hte mẽ àja mã akapẽr nhũm ama nẽ mẽ kêp hapôx nẽ ma mrar kurê kumrẽx. Jakamã kwa ãm ja rũm akapẽr pix o akupỹm inhmã ho mex nà? Anẽ.
23424	MAT 8:10	Hãmri nhũm Jejus amnhĩ jaêr pê kot kãm ã kapẽr anhỹrta ma nẽ hkĩnh nẽ. Hãmri nẽ hã hkôt ri mẽ mõr xwỳnhjê mã kãm: —Kwa xà na ka mẽmyja kapẽr ma? Mẽ pahkĩnh ã kêp Ijaew kêt tã mẽ arom amnhĩ kaxyw inhmã hamaxpẽr tỳx nẽ. Aa mẽ atõ uràk nẽ ã amnhĩ kaxyw inhmã ajamaxpẽr tỳx anhỹr kêt tã nhũm mẽ arom kãm àpênh xwỳnh kaxyw ã inhmã hamaxpẽr tỳx anẽ.
23426	MAT 8:12	No pẽr mẽ apê Ijaew kwỳjaja kot kaj mẽ hkôt hwỳr agjêx kêt nẽ. Tĩrtũm kãm hwỳr mẽ agjêx prãm tã ka mẽ axtem nẽ hkaga. Jakamã kot kaj mẽ ma kamàt kô xihtỳx rax wỳr ajapêx nẽ mẽ kêp awry rax nẽ mẽ kot amnhĩ xà htỳx kamã hamak tũm xàta kamã apa ho apa. Hãmri nẽ tee ri mẽ ixwỳr agjêx prãm kaprỳ nẽ akaprĩ xàj mur nẽ amnhĩ kamã agryk tỳx nẽ. No ãm tee ri amnhĩ kamã agryk kaprỳ. Mẽ ate Tĩrtũm kapẽr kaga nẽ hkôt amnhĩ xunhwỳr kêt jakamã kot kaj mẽ nhỹrmã ã amnhĩ nhĩpêx anẽ. Anẽ.
23427	MAT 8:13	Nhũm pre ã Jejusja mẽ kãm kapẽr anẽ. Hãmri nẽ pôristi krãhtũmta mã kãm: —E mãmrĩ ma akupỹm tẽ nẽ amã àpênh xwỳnhta pumu. Ra ate kaxyw inhmã ajamaxpẽr tỳx jakamã na pa ra akupỹm amã ho mex. E akupỹm tẽ nẽ omu. Anhỹr o kãm kapẽr rôm nhũm ra akupỹm kãm mex kurê kumrẽx.
23429	MAT 8:15	Hãmri nhũm Jejus hwỳr axà nẽ omu nẽ ĩhkra hã kupy nhũm hkà hakry nẽ akupỹm hihtỳx kurê kumrẽx. Jakamã kànhmã nhỹ nẽ mẽ kãm mẽõ hã àpênh o ri mra.
23430	MAT 8:16	Tã nhũm ra awjakry. Ra kamàtre ho mõ nhũm mẽ piitã Jejus wỳr mẽ à xwỳnhjê ho mra. Nẽ mẽkarõmnuti kot mẽ hwỳr gjêx xwỳnhjaja nhũm mẽ hwỳr mẽ o mra. Hãmri nhũm mẽ omu nẽ akupỹm mẽ piitã mẽ ho mex. Mẽ à xwỳnhjê ho mex nẽ mẽ hkwỳjê nê mẽkarõmnuti jano. Ãm kapẽr pix o mẽ nê mẽ hano nhũm mẽ kêp hapôj nẽ ma hapêx.
23433	MAT 8:19	Hãmri nhũm mẽ nojarêt rôm nhũm Tĩrtũm kapẽr tũm o mẽ ahkre xwỳnhjê hõ Jejus wỳr tẽ nẽ kãm: —Pa mẽ ijahkre xwỳnh? E pa ma akôt ri ixpa ho ixpa nà. Anẽ.
23434	MAT 8:20	Hãmri nhũm kuma nẽ kãm: —Ko ka mã. Kam nẽ rĩ ma ixkôt ri apa. Nom kêr ka inhmar kumrẽx. Xore na hte pika hkre kamã hikwỹ. Nẽ kuwênhre pĩ nhĩmõk ã hikwỹ. No pa ixpê Tĩrtũm kot mẽ awỳr inhmẽnh xwỳnh tã mry hkĩnhã inhõrkwỹ hkêt. Na pa hte amarĩ nhãm krĩ hwỳr ixpa nẽ nhãm hõ hwỳr ixpa. Tã xà kot ka ixpyrà nẽ ã amnhĩ nhĩpêx anhỹr o ri apa nà? Anẽ.
23435	MAT 8:21	Hãmri nhũm pãnhã hõja hwỳr tẽ. Ra mẽ kot hkôt amnhĩ xunhwỳr xwỳnhjê hõja hwỳr tẽ nẽ kãm: —Pa Pahihti. E pa amã amnhĩ jarẽ ka inhma. Kot paj ma akôt ixpa ho ixpa no ãm kormã. Koja nhỹrmã inhĩpêêxà tanhmã amnhĩ to nẽ ty mãn. Pa haxà hãmri nẽ rĩ kormã ma akôt ixpa ho ixpa. Anẽ.
23436	MAT 8:22	Hãmri nhũm kuma nẽ kãm: —Kwa nà ri ã ajamaxpẽr anhỹr kêt nẽ. Ma ixkôt apa ho apa kurê kumrẽx. Kê mẽmoj inhnê ano kupyr rỳ apê àmnàr kêt nẽ. Kwãr mẽ htĩr tũm nẽ mẽ pa hkêt mã xwỳnhjaja mãn axwakre kamã amã anhĩpêêxà jamãr o pa nẽ haxà. Anẽ.
23438	MAT 8:24	Hãmri nhũm Jejus ra õtxwa nẽ ra gõr nẽ nõ. Puh nhũm naja hkoko ho mõ nẽ kôk xàpêr tỳx kumrẽx. Nhũm gô kànhmã harĩ nẽ axpẽn tak tỳx nẽ. Xatã axpẽn tak nẽ pàr kre kamã axkapĩ nhũm ra àr o mõ. Hãmri nhũm mẽ tee ri omu nẽ kãm ma htỳx kumrẽx. Nẽ tee ri amnhĩ nhĩpêx. No nhũm Jejusja htỳx gõr nẽ nõ.
23439	MAT 8:25	Hãmri nhũm mẽ hwỳr hprõt nẽ kumra nẽ kãm: —Kwa Pahihti. Kot puj mẽ jarãhã pahtyk pa. Kwa tokyx kànhmã nhỹ nẽ ri tanhmã amnhĩ nhĩpêx to wehe. Anẽ.
23440	MAT 8:26	Hãmri nhũm hkrãkato nẽ kànhmã nhỹ nẽ kôk mã kapẽr nẽ kãm: —E kwa hãmri anhĩkrê. Anẽ. Puh nhũm hpinhkrênh pa nhũm gôja tãm nõr kurê kumrẽx. Hãmri nhũm Jejusja hkôt mẽ pa ho mẽ pa xwỳnhjê hwỳr apkjê nẽ mẽ kãm: —Hêxta waa nẽ. Kwa pẽr ãm kormã te mẽ ate amnhĩ kaxyw Tĩrtũm mẽ wa inhmã ajamaxpẽr tỳx kêt pyràk. Hã na ka mẽ amã ma xàj tee ri amnhĩ kukamã ajamaxpẽr. Anẽ.
23441	MAT 8:27	Hãmri nhũm mẽ amnhĩ jaêr pê ã kot amnhĩ nhĩpêx anhỹrja ã omu nẽ tee ri hamaxpẽr nẽ axpẽn pumunh pê omunh o kuhê. Hãmri nẽ axpẽn mã: —Kokỹỹ. Pẽr Jejus kêp mẽ panhĩõ hkêt. Mẽ pahtõ kot pu we te kot amnhĩ nhĩpêx pyrà nẽ kôk mã pakapẽr nhũm hpinhkrênh kurê kumrẽx? Nà Jejusja mẽ pakurom àhpumunh tỳx o àhpumunh tỳx. Anẽ.
23442	MAT 8:28	Tã nhũm mẽ ra himô rax pê Garirejja ã rê nẽ pika pê Geras wỳr pôj nẽ kamã mõ. Hãmri nhũm ra mẽhõ myja wa hamẽxkrut nẽ mẽ kutã tẽ. Ra mẽkarõmnuti kot hamẽ wa hwỳr gjêx xwỳnhja wa. Mẽkarõmnuti xohtô kot tanhmã wa ho jakamã nhũm wa oprê htỳx nẽ hihtỳx rax nẽ wa pa. Jakamã nhũm mẽ piitã kãm wa uma nẽ amnhĩ nê mẽ htykjê jagjênh xà hã kẽn kre kaêx kãm wa kumẽ nhũm wa kamã pa ho pa. Jakamã nhũm wa Jejus kutã tẽ nẽ amnhĩ wỳr omu hãmri nẽ amnhĩ nê tanhmã kãm kapẽr to. Nom mẽkarõmnuti nhỹ hã àmra kamã kãm kapẽr nẽ kãm:
23445	MAT 8:31	Nhũm mẽkarõmnuti mẽ omu hãmri nẽ amnhĩ to Jejus wỳ nẽ kãm: —Kwa kot ka jahti wa nê mẽ ijapôx japêr nẽ mẽ kot amnhĩ xà htỳx kamã hamak tũm xàta wỳr mẽ ixrẽnh kêt nẽ. Hagrô hkwỳ mũj wỳr mãn mẽ ixrẽ pa mẽ hpãnhã hwỳr mãn hagjê nà? Anẽ.
23446	MAT 8:32	Hãmri nhũm mẽ kuma nẽ mẽ kãm: —Tôe mẽ tãm mẽ hwỳr mãn mra. Anẽ. Hãmri nhũm mẽ kuma nẽ myta wa kêp hapôj nẽ hagrô hwỳr mrar kurê kumrẽx nẽ hpãnhã kãm gjêx pa. Hãmri nhũm hagrôta mẽkarõmnuti pymaj amỹra nẽ ma hprõt nẽ himô hã hixêt prêk ã axpum rôrôk nẽ gôx kãm mrõ nẽ pikaprãr pa.
23447	MAT 8:33	Hãmri nhũm hagrô jamãr o ri mẽ pa xwỳnhjaja tee ri omu hãmri nẽ ma akupỹm krĩm hprõt nẽ mẽ kãm awjarẽ. Nẽ myta wa akupỹm tãm hkrã hã harẽnh o hprõt.
23448	MAT 8:34	Hãmri nhũm krĩ nhõ xwỳnhjaja tee ri mẽ hkrit jarẽnh ma nẽ ma piitã Jejus wỳr mra nẽ hkaxpa. Hãmri nẽ amnhĩ nê kãm: —E kwa mẽ ma amrar kurê kumrẽx. Anẽ. Hãmri nhũm mẽ kuma nẽ awjanã nẽ ma akupỹm pan rê.
23450	MAT 9:2	Hãmri nẽ hwỳr pôj nhũm krĩ nhõ xwỳnh kwỳjaja mẽ omu nẽ ĩ kamã htyk xwỳnhja mỳ nẽ Jejus wỳr o tẽ. Nõr xà kamã nõr rãhã nhũm mẽ hã hije nẽ kumỳ nẽ hwỳr o tẽ. Hãmri nhũm amnhĩ tã mẽ omu. Ra mẽ kot hkràmnhwỳta kaxyw kãm hamaxpẽr tỳx ã mẽ omu nẽ ĩ kamã htyk xwỳnhta mã kapẽr nẽ kãm: —Pa? Kwa tee ri amnhĩ kukamã ajamaxpẽr kêt nẽ. Na pa ra apê tanhmã ate amnhĩ tomnuj to ho ijapêx pa. Kot paj axte kãm ijamaxpẽr kêt nẽ. Anẽ.
23451	MAT 9:3	Hãmri nhũm Tĩrtũm kapẽr tũm o mẽ ahkre xwỳnhjaja tee ri ã kot kãm kapẽr anhỹrja ã kuma nẽ axpẽn mã: —Tk. Kwa mẽhõ myti mũj kêp Tĩrtũm kêt tã te ri kot amnhĩ nhĩpêx pyràk ã amnhĩ nhĩpêx. Tĩrtũm pix na kot mẽ nê mẽ kot amnhĩ tomnuj o hapêx xwỳnh. Anẽ.
23452	MAT 9:4	Hãmri nhũm Jejus amnhĩ tã mẽ kuma nẽ mẽ kãm: —Kwa mẽ ã ajamaxpẽr anhỹr kêt nẽ.
23456	MAT 9:8	Hãmri nhũm mẽ piitã no hapôx rũnh nẽ omunh o kuhê nẽ kamã no pyma htỳx nẽ. Nẽ tee ri omu nẽ axpẽn mã: —Kokỹỹ. Kwa aa mẽ pahte ã mẽhõ kot amnhĩ nhĩpêx anhỹr ã omunh kêt tã jarãhã ja pumu. Anhỹr o Jejus jarẽ hãmri nẽ ỹ hã Tĩrtũm mã mex o mex ã harẽ.