23233	MAT 1:20	Ante önöwënenque pönëninque möwocodë wïïmöñongä Wængonguï tömengä anquedo ingante da pönongä pöninque anquedo ïñömö ïïmaï angantapa. “Ootee, Awënë Dabii pæ̈ïmi ïnömi inte bitö nänöogængä Mäadiya ingante guïñënämaï æncæbiimpa. Tömengä ïñömö Wængonguï Tæiyæ̈ Waëmö Önöwoca angä ëñente beyænque ënengä adinque bitö ïñömö tömengä ingante ee moncæbiimpa.
23236	MAT 1:23	“Baquecä incæ yædëmadä badinque Wëñængä onguïñængä ingante mancæcäimpa. Mangä ëñacä adinque tömengä ëmöwo, Ëmänoedo, ante godö pemoncædänimpa.” Ante näni yewæ̈mongaïnö baï cædinque tömengä ëmöwo, “Wængonguï mönö weca quëwengampa,” ante, Ëmänoedo, ante pemonte ïnongäimpa.
23244	MAT 2:6	“Oodabæ awënë gobedönadodoidi tæiyæ̈näni ïñönäni mïnitö adobæca Oodabæ quëwëninque Bedëë ïñömö mïni quëwencabo ïñömö mëa pönï ïmïni incæte edæ wïï önömïnique incæmïnimpa. Ïñæmpa Wëñængä adocanque ëñate pædinque në Awënë bate taodinque në aacä baï ïnongä inte botö guiidënäni idægoidi ïnänite aacæcäimpa.” Ante yewæ̈mongä amönipa.
23251	MAT 2:13	Godäni ïninque edæ Ootee wïïmöñongä Wængonguï anquedo ingante da pönongä ponte apæ̈nedinque, “Edode do Wëñængä ingante wæ̈noncæte ante diqui mincæcäimpa cæbii. Ængæ̈ gantite Wëñængä näna badancaya ïnate ö ænte Equitobæ wodii goe. Ayæ̈ gote quëwëñömïni botö ämo ate pöedäni,” angä.
23253	MAT 2:15	Godinque Ootee näni wencabo ïñömö Edode nänö wænguinganca quëwencæ gogadänimpa. Go quëwënäni ïninque mönö Awënë Wængonguï ïïmaï ante nänö apæ̈negaïnö ante ïinque batimpa. “Botö Wëñængä Equitobæ quëwëñongante äñebo pongantapa,” ante Wængonguï beyæ̈ në apæ̈necä nänö yewæ̈mongaïnö baï edæ do ïinque batimpa.
23256	MAT 2:18	“Nämaa näni quëwëñömö në Ca ca wæwënä nänä Ca ca wæpämo ëñënänitapa. Wäänä në Yæ yæ änönä inte, Daquedä ïñömö, Botö wëñæ̈näni, ante wædä ëñënänitapa. Dæ änäni pönente wædinque wäänä ædö cæte piyæ̈në cæquïnää,” ante Eedëmiya wodi yewæ̈mongacäimpa.
23258	MAT 2:20	“Ootee ëñëmi. Wëñængä ingante wæ̈noncæ änönäni incæ dobæ wæ̈nänipa cæbii. Ængæ̈ gantite Wëñængä näna badancaya ïnate Idægobæ adodö ænte gocæbiimpa,” angä.
23263	MAT 3:2	Ponte apæ̈nedinque tömengä, “Öönædë Awënë incæ inguipoga tömämæ Awënë Odeye bacæcäimpa cæmïnii. Mïnitö wënæ wënæ cædïnö ante, Ancaa wæwente awædö, ante ñimpo cæedäni,” ante Wäö apæ̈necä ëñënänitapa.
23264	MAT 3:3	Mänömaïnö ante në apæ̈necä ingantedö ante Wængonguï beyæ̈ në apæ̈negaingä Itaiya wodi ïïmaï ante do yewæ̈mongacäimpa. “Önömæca ïñömö adocanque ogæ̈ tedete aa pecæcäimpa. ‘Awënë nänö ponguïnö ante mïnitö tee moncate baï cæedäni. Taadö töïnö pïnonte baï cædinque mïnitö wënæ wënæ mïni cædïnö ante edæ wido cæedäni,’ ante aa pecä ëñengæ̈impa,”
23268	MAT 3:7	Ayæ̈ Paditeoidi tönö Tadoteoidi guiquënë Wäö nänö guidöñömö pönäni adinque tömengä ayæ̈ wæætë tömënäni ïnänite angantapa. “Tæntæ pæ̈ïmïni baï ïnömïni inte mïnitö ïñömö ëñënämaï cæte quëwëmïnipa. Oo pönï wæ̈nompadäni, ante æcänö wææ angä ëñëninque wodii wïnonte pömïnii.
23272	MAT 3:11	Ayæ̈, “Mïnitö wënæ wënæ mïni cædïnö ante wido cæcæmïnimpa, ante cædinque botö mïnitö ïmïnite æpæ̈në guidömo guiimïnipa. Incæte botö mänömaï cæbo ate wacä ayæ̈ poncæcäimpa. Tömengä ïñömö tæ̈ï ëmongä ëwocadongä ïñongante botö wæætë wædämo ïnömo inte tömengä awæncata incæ ædö cæte godö ænte næ̈æ̈maïmoo. Tömengä da pönongä pöninque Wængonguï Tæiyæ̈ Waëmö Önöwoca incæ pö guiidinque mïnitö mïmö mënongacæcäimpa. Ayæ̈ mïnitö wënæ wënæ cædïnö ante gonga tante baï tömengä cæcæcäimpa.
23278	MAT 3:17	Wææ̈ guiicä ayongä edæ öönædë ïnö apæ̈nedinque, “Mäningä ïñömö botö Wëñængä ïnongä inte botö në waadecä ingampa. Tömengä ingante adinque botö watapæ̈ tobopa,” ante öönædë ïnö apæ̈necä ëñengacäimpa.
23282	MAT 4:4	Äñongante Itota ïñömö, —“Cænguinque cænte ædö cæte quëwenguïï. Wængonguï nänö apæ̈nedö tömäne ëñente cædinque waocä cænguï cænte baï quëwencæcäimpa.” Mänömaïnö ante Wængonguï beyæ̈ yewæ̈monte ongö apa änewëë, äninque Baa angantapa.
23284	MAT 4:6	Næ̈ gongæ̈ñongante wënæ awënë wæætë, —Bitö Wængonguï Wëmi ïmitawo. Näwangä ï ïninque bitö to wæibi ate dodäni ïïmaïnö ante näni yewæ̈mongaïnö baï ïinque ba abaimpa. “Bitö beyæ̈ ante cædinque Wængonguï tömengä anquedoidi ïnänite angä pöninque, tömënäni bitö ïmite wææ aate ïñæ̈ æmpodäni ate bitö dicaa tee tëwadämaï incæbiimpa,” ante yewæ̈monte ongompa cæbii.
23285	MAT 4:7	Äñongante Itota, —Ïñæmpa godömenque ante yewæ̈mongatimpa. “Bitö Awënë bitö Wængonguï ïñongante bitö wæætë edæ, ‘Ëñënämaï cæbo incæte mönö Awënë Wængonguï æbänö cæquingää,’ ante acæte ante cædämaï incæbiimpa,” ante adobaï wææ yewæ̈monte ongö apa änewëë, ante Itota angantapa.
23288	MAT 4:10	Änewëñongante Itota wæætë, —“Bitö Awënë Wængonguï weca ædæ wææ̈ninque tömengä ingante, Bitö Wængonguï ïmidö anguënë, ante watapæ̈ apæ̈necæbiimpa. Ayæ̈ tömengä adocanque ingante në cæbi incæbiimpa,” ante Wængonguï beyæ̈ yewæ̈mongatimpa cæbii. Botö weca ongönämaï gobäwe, angantapa.
23293	MAT 4:15	“Tabodöömæ tönö Nempatadiibæ ingaïñömö, Gäwapæ̈no gämæ̈nö godö, Oododänö æ̈mæ̈mäa ïñömö, Gadideabæ ïñömö wïï oodeoidi wadäni näni quëwëñömö impa.
23295	MAT 4:17	Itota mänïñedë ïïmaï ante mä apæ̈necä ëñënänitapa. “Öönædë Awënë incæ inguipoga tömämæ Awënë Odeye oo bacæcäimpa cæmïnii. Mïnitö wënæ wënæ cædïnö ante, Ancaa wæwente awædö, ante pönente ñimpo cæedäni,” ante cöwë apæ̈necä ëñengadänimpa.
23306	MAT 5:3	“Waodäni, Botö waëmö ëwocabopa diyæ̈ öönædë Awënë weca go guiiquïmoo, ante në wædäni ïñömö tömënäni näni watapæ̈ toquinque edæ öönædë Awënë Odeye nempo tömënäni quëwenguïnö do ëadänipa,” angantapa.
23307	MAT 5:4	“Në wæwente quëwënäni ïñömö tömënäni näni watapæ̈ toquinque wædänipa. Edæ Wængonguï tömënäni ïnänite waadete godö cæcä ate tömënäni wampo pönencædänimpa.”
23308	MAT 5:5	“Në gänë pönente ædæmö cæte quëwënäni ïñömö tömënäni näni watapæ̈ toquinque edæ inguipoga tömämæ æ̈ninque awënëidi baï bacædänimpa.”
23309	MAT 5:6	“Wængonguï nö pönï nänö entawënö baï adobaï entawencæboimpa, ante æcänö cænguï cæ̈ïnente baï wæda, æcänö tepæ̈ gæ̈wænte baï wæda tömënäni ïñömö näni watapæ̈ toquinque wædänipa. Edæ tömënäni tömo cænte baï Wængonguï nänö nö entawënö ænte ædæmö entawente tocædänimpa,” ante Itota apæ̈necantapa.
23310	MAT 5:7	“Wadäni quëwencædänimpa, ante në godö waadete waa cædäni ïñömö tömënäni näni watapæ̈ toquinque cædänipa. Edæ mänömaï në cædäni ïnänite wadäni wæætë, Quëwencæmïnimpa, ante näëmæ̈ apæ̈nedinque godö waadete waa cæcædänimpa.”
23311	MAT 5:8	“Mïmö ñäö baï në entawënäni ïñömö tömënäni näni watapæ̈ toquinque edæ Wængonguï ingante do acædänimpa,” ante apæ̈necantapa.
23312	MAT 5:9	“Guëadö guëa pïïnämaï ïedäni, ante në wææ wææ änäni ïñömö tömënäni näni watapæ̈ toquinque edæ wææ änänipa. Tömënäni ïnänite wadäni edæ, Mïnitö Wængonguï wëñæ̈mïni ïmïnipa, ante do apæ̈nedäni ëñente tocædänimpa.”
23313	MAT 5:10	“Nö cædäni beyænque wadäni pïinte pänäni në wæwënäni ïñömö edæ tömënäni näni watapæ̈ toquinque wæwënänipa. Tömënäni öönædë Awënë Odeye nempo näni quëwenguïnö edæ do ëadänipa.”
23314	MAT 5:11	“Wadäni botö beyæ̈ pïïninque mïnitö ïmïnite babæ ante änänitawo. Mïnitö ïmïnite edæ togænte pänänitawo. Ïninque edæ mïni watapæ̈ toquinque impa. Ayæ̈, Në wïwa cæmïni ïmïnipa, ante wadäni pïinte änewënäni wæmïni ïninque edæ mïni watapæ̈ toquinque impa.
23316	MAT 5:13	Godömenque apæ̈nedinque Itota, “Mïnitö ïñömö inguipoga quëwënäni beyæ̈ cati quïmonte cæ̈ï baï inte ongömïnipa. Ïninque mïnitö cati baï yæpæ̈ ëmonte baï ïnömïni inte wæætë edæ nongæ̈monte baï badämaï ïedäni. Cati ïñömö yæpæ̈ ëmönämaï nongæ̈monte ba adinque edæ æbänö cæte wæætë yæpæ̈ waa ëmonguïï. Waa impa cænguïnänii anguënë. Ïñæmpa wido cæte näni pïnä gäwate cægonguinque babaimpa,” ante odömonte apæ̈necantapa.
23317	MAT 5:14	Ayæ̈, “Ñäö baï ëmömïni inte mïnitö ïñömö edæ inguipoga quëwënäni beyæ̈ tica ënente baï cædinque, Edonque acædänimpa, ante cæmïni ïmïnipa. Änanquidi tæiyæ̈näni mæ̈nonte quëwënäni ïninque edæ ædö cæte wë womonte inguïï. Edæ edonque abaimpa.
23320	MAT 5:17	Ayæ̈ ïïmaï ante godömenque odömonte apæ̈necantapa. “Wængonguï, Ïïmaï cæedäni, ante Möitee wodi ingante angä ëñëninque tömengä nänö wææ yewæ̈mongaïnö ante ayæ̈ Wængonguï beyæ̈ në apæ̈nedäni näni yewæ̈mongaïnö ante mïnitö, Mänïnö ante Itota wido cæcæte ante pongampa, ante ædö cæte pönëmïnii. Ïñæmpa wïï wido cæcæte ante pönïmo inte botö tömënäni näni angaïnö baï ïinque cæbo bacæ̈impa, ante pömo ïmopa.
23324	MAT 5:21	Mänömaïnö ante apæ̈nedinque Itota godömenque odömonte apæ̈necantapa. “Möitee wodi ïñömö, ‘Wacä ingante godö wæ̈nönämaï ïe. Në wæ̈nongä nänö apænte pante wæquinque impa,’ ante dodäni ïnänite tömengä nänö wææ angaïnö ante mïnitö ïñömö do ëñëninque Ao ämïnitawo.
23326	MAT 5:23	Ayæ̈, “Mänömaï beyæ̈ bitö, Wængonguï quï, ante näni iya täïmoga godoncæte ante tæcæ cædinque, Æ, botö tönïñacä ingante edæ wënæ wënæ cæbo pïingampa, ante pönëmi ïninque,
23328	MAT 5:25	Ayæ̈, “Bitö ïmite në pïinte cæcä ïñömö në apænte anguïnäni weca gönoncæte ante ænte idömæ goyongä bitö tömengä ingante waa apæ̈nebi ëñëninque tömengä wæætë piyæ̈në cædinque ee abaingampa. Edæ taadö godinque guëa waa apæ̈nedinque piyæ̈në cædämaï ïmïna ïninque tömengä ïñömö në awënë apænte anguingä weca ænte mäocä gobaïmipa. Ayæ̈ awënë në apænte angä ingante pædæ godongä æ̈ninque tömengä bitö ïmite wæætë wææ wänongä ingante angä ëñëninque tömengä wæætë bitö ïmite bæi ongonte do tee mönebaingampa.
23330	MAT 5:27	Ayæ̈ apæ̈nedinque, “Möitee wodi, ‘Bitö nänöogængä ïnämaï ïñongante bitö godö mönämaï incæbiimpa,’ ante nänö wææ angaïnö ante ëñëninque mïnitö Ao ämïnitawo.
23332	MAT 5:29	Ayæ̈, “Bitö tömëmö ïnö incæ adinque wënæ wënæ toïnente babi ïninque tömëmi adïmö incæ o togæ̈monte baï cædinque wënæ wënæ bitö cædïnö ante wido cæbi waa ïmaimpa. Wæætë bitö wënæ wënæ adïmö wido cædämaï ïninque bitö baö tömäo tadömengadænguipo wido cæte baquïnö anguënë.
23334	MAT 5:31	Godömenque odömonte apæ̈nedinque Itota, “Ayæ̈, ‘Onquiyængä ingante æcänö pämæ̈ïnëna tömengä ïñömö yewæ̈möinta ænte yewæ̈möninque, Bitö ïmite æ̈mæ̈wo pämæ̈mopa, ante yewæ̈monte onquiyængä ingante godongä æncæcäimpa,’ ante dodäni näni angaïnö ante do ëñëninque Ao ämïnitawo.
23336	MAT 5:33	“Ayæ̈ wæætë edæ, ‘Botö Wængonguï cöwë quëwengä baï botö änö cöwë baquïnö anguënë, ante ämi ïninque Wængonguï ëñengä beyænque bitö änïnö ante cöwë cædinque bitö wadö cædämaï incæbiimpa,’ ante Möitee wodi dodäni ïnänite angacäimpa. Mïnitö ïñömö tömengä nänö wææ angaïnö ante ëñëninque Ao ämïnitawo.
23341	MAT 5:38	Ayæ̈ godömenque odömonte apæ̈nedinque Itota, “Ïïmaï ante dodäni näni angaïnö ante ëñëninque Ao ämïnitawo. ‘Bitö godö cæbi beyæ̈ wacä awinca tæigæ̈mongä bacä ïninque tömengä näëmæ̈ cæcä beyænque bitö awinca adobaï tæigæ̈mömi bacæbiimpa. Ayæ̈ bitö godö cæbi beyæ̈ wacä baga tä tobæ̈ gogacä ïninque tömengä näëmæ̈ cæcä beyænque bitö baga adobaï tä tobæ̈ gogacæbiimpa.’
23346	MAT 5:43	Ayæ̈ apæ̈nedinque Itota, “Mïnitö dodäni näni angaïnö ante do ëñëninque edæ Ao ämïnitawo. Tömënäni ïñömö, ‘Bitö guiidengä ingante waadete cæe,’ äninque edæ, ‘Në pïingä ingante näëmæ̈ pïinte cæe,’ ante wææ änänitapa.
23352	MAT 6:1	Itota ayæ̈ godömenque ïïmaï ante odömonte apæ̈negacäimpa. “Mïnitö edæ, Wængonguï nänö änö ëñente nö cæbote, ante cæmïnitawo. Ïninque mïnitö, Waodäni botö ïmote waa acædänimpa, ante änämaï inte wïï waodäni ayönäni cædinque waa cæedäni. Edæ, Waodäni botö ïmote waa acædänimpa, ante pönëninque cæmïni ïninque mönö Mæmpo öönædë në quëwengä ïñömö mïnitö cædï beyæ̈ wæætë pönönämaï ïmaingampa,” angantapa.
23353	MAT 6:2	Ayæ̈, “Wadäni në wadö ante wadö cædäni guiquënë, Ömaadäni inte në wædäni quï, ante pædæ godoncæte ante cædinque, Botö æbänö waa pönï cæboo, ante tömänäni ponte waa acædänimpa, ante pönente todompeta näni ancadeca we we öönänipa. Tömënäni mïnitö odömöincönë go guiite ongöninque ayæ̈ taadö gote cægöninque, Botö waa pönï cæbo aedäni, ante yedæ änäni ëñente godongämæ̈ pönäni ate tömënäni tömänäni ayönäni godönänipa. Bitö ïñömö tömënäni näni, Pönö waa acædänimpa, wædö baï wædämaï inte edæ pæ wëënete godöe. Tömënäni waodänique godö waa adäni æ̈ninque mäninque æ̈nänipa. Wængonguï guiquënë waa adämaï incæcäimpa. Näwangä ämopa.
23356	MAT 6:5	Ayæ̈ godömenque apæ̈nedinque, Itota, “Wadäni Wængonguï ingante apæ̈nedinque nämanque ante näni cæbaï mïnitö ïñömö wïï adobaïnö ante Wængonguï ingante apæ̈needäni. Mänïnäni guiquënë, Botö apæ̈nebo adinque waodäni pönö waa acædänimpa, ante pönëwëninque mïnitö odömöincönë go guiidinque næ̈ gongæ̈ninque Wængonguï ingante apæ̈nedänipa. Ayæ̈ tömënäni näni quëwëñömö ñænquedæmpo ïñömö gote næ̈ gongæ̈ninque Wængonguï ingante apæ̈nedänipa. Näwangä ämopa. Tömënäni waodänique godö waa adäni æ̈ninque mäninque æ̈nänipa. Wængonguï guiquënë waa adämaï incæcäimpa.
23358	MAT 6:7	Ayæ̈, “Nämä cæte quëwenguïmo, ante në änäni önonque näni tedewënö baï tededämaï inte mïnitö nö cædinque Wængonguï ingante apæ̈needäni. Tömënäni ïñömö, Wantæpiyæ̈ tedebo beyænque Wængonguï ëñencæcäimpa, ante babæ ante pönëninque önöneque tedewënänipa cæmïnii.
23365	MAT 6:14	Ayæ̈ godömenque odömonte apæ̈nedinque Itota ïïmaïnö ante apæ̈negacäimpa. “Mïnitö ïmïnite wënæ wënæ cæyönänite mïnitö godö ñimpo cæmïni ïninque mönö Mæmpo në öönædë quëwengä adobaï mïnitö wënæ wënæ cædïnö ante pönö ñimpo cæcä quëwëmaïmïnipa.
23367	MAT 6:16	Ayæ̈ odömonte apæ̈necantapa. “Wadö ante në wadö cædäni guiquënë ïïmaï ante mä pönëninque cædänipa. Wængonguï beyæ̈ ante ee ate cæ̈nämaï inte botö wæwente baï ëmömo adinque wadäni botö ïmote waa acædänimpa, ante awinca nämönänipa. Mïnitö ïñömö Wængonguï beyæ̈ ante cædinque ee ate cæ̈nämaï ïmïni ïninque tömënäni näni cæbaï cædämaï ïedäni. Wæætë nämönämaï inte Wængonguï beyænque ante cæ̈nämaï ïedäni. Näwangä mïnitö ïmïnite ämopa. Tömënäni waodänique godö waa adäni æ̈ninque mäninque æ̈nänipa. Wængonguï guiquënë waa adämaï incæcäimpa.
23370	MAT 6:19	Godömenque odömonte apæ̈nedinque Itota, “Tömëmo mäincoo, ante mancæte ante wædinque mïnitö inguipogaque cayæ̈ cænte to tamonte ïñömö cabo të gæte da wënämaï ïedäni. Edæ në ö æ̈näni bæ tate näni ö ænguinque inguipogaque da wëmïni apa quëwëmïni.
23373	MAT 6:22	Ayæ̈ odömonte apæ̈nedinque, “Baonga quëwëninque mönö edonque adinque cæcæ̈impa, ante mönö awinca ëmömompa. Ïninque awinca wainca ëmonte edonque ate baï bitö mïmöno adobaï ñäö entawëninque, Nö cæbote, ante pönëmi ïninque bitö baonga nö cæte quëwëmaïmipa.
23375	MAT 6:24	Ante apæ̈nedinque Itota ayæ̈ odömonte apæ̈necantapa. “Mënaa awënëna bayönate waocä ïñömö mënaa awënëna näna änö ante ædö cæte ëñente cæquingää. Ïñæmpa adocanque ingante pïïninque tömengä wacä ingante waadebaingampa. Wæætë ïingä mïñæ̈ tee empo godinque tömengä mäningä ingante edæ wïwa adinque ëmö cæte gobaingampa. Mïnitö adobaï Wængonguï beyæ̈ ante në cæmïni inte ædö cæte mäincoo beyæ̈ ante cæte quëwenguïmïnii,” ante Itota angacäimpa.
23376	MAT 6:25	Äninque, Itota ayæ̈ godongämæ̈ odömonte apæ̈nedinque, “Mänömaï beyæ̈ botö mïnitö ïmïnite ïïmaï ämopa, angantapa. Mïnitö inguipogaque mïni quëwenguïmämo ante wædämaï ïedäni. Cænguï bequï ante ayæ̈ weocoo ante wædämaï ïedäni. Cænguï cænte beyænque mönö dicæ quëwëmongaa. Weocooque mönö mongæ̈nö beyænque dicæ quëwëmongaa. Mönö quëwëmämo ïñömö godömenque impa.
23379	MAT 6:28	Äninque Itota godömenque odömonte apæ̈necantapa. “Ïninque mïnitö, Weocoo quincoodö wëñaquïï, ante pönente quïnante wæwëmïnii. Ïñæmpa ongaicoo ömædë pæ ïñömö weocoo ante daque daque dadämaï inte wodonte tïnämaï tömenque pæ aedäni.
23386	MAT 7:1	Mänömaïnö ante odömonte apæ̈nedinque Itota godömenque apæ̈negacäimpa. “Mïnitö wacä ingante, Wënæ wënæ ïmipa, ante apænte änämaï ïedäni. Edæ mïni apænte wæquinque mïnitö wadäni ïnänite apænte ämïnipa.
23391	MAT 7:6	Äninque Itota godömenque apæ̈nedinque, “Guintaidi ïnänite, Tömënäni cænguï, ante tæiyæ̈ waëmö cænguï godönänitawoo. Edæ godönämaï ïnäni baï mïnitö adobaï Wængonguï nänö tæiyæ̈ waëmö apæ̈nedö ante në Baa änäni ïnänite apæ̈nedämaï ïedäni. Ayæ̈ odæ̈ wængänäidi weca waodäni wamoncoo waa pönï ëmoncoo wææntodönämaï ïnäni baï mïnitö adobaï Wængonguï beyæ̈ waa pönï näni apæ̈negaïnö ante në ëñente cædämaï ïnäni ïnänite apæ̈nedämaï ïedäni. Edæ odæ̈ wængänä pïnä gäwa baö wänä ñænte baï cædinque tömënäni ëñënämaï inte cædinque dadi ëmænte tömëmïni baö wangö pocænte baï pïïmaïnänipa, ante mïnitö apæ̈nedämaï ñïne cæedäni,” ante Itota apæ̈negacäimpa.
23392	MAT 7:7	Ayæ̈ apæ̈nedinque Itota, “Pönömi æ̈moe, ante në angä baï cædinque mïnitö mïni ænguïnö ante Wængonguï ingante apæ̈needäni. Æyömönö ïï, ante në diqui diqui mingä baï cædinque mïnitö, Æbänö ïï, ante ædæmö ëñencæte ante Wængonguï ingante wede pönente apæ̈needäni. Odemö mönitö beyæ̈ wi æ̈necæ̈impa, ante aa pecä baï cædinque mïnitö, Æbänö cæquïmoo, ante ëñencæte ante Wængonguï ingante nanguï apæ̈needäni.
23394	MAT 7:9	Ayæ̈, “Bitö waobi ïnömi inte ëñëmi. Bitö wëñængä cænguï ante päö angä ëñëninque bitö dicæ dicaque pædæ godömiyaa.
23397	MAT 7:12	Ayæ̈, “Mïnitö, Waodäni botö ïmote waa cædäni æ̈ninque waa tobaïmopa, ante wæmïnitawo. Ïninque mïni ante wædö baï ante mïnitö tömënäni ïnänite adobaï waa cæedäni. Mänïnonque ante wææ ancæte ante dodäni, Ïïmaï cæedäni, ante wææ angadänimpa. Ayæ̈ Wængonguï beyæ̈ në apæ̈nedäni adodö ante ancæte ante yewæ̈mongadänimpa. Ïninque botö änö baï cædinque mïnitö tömënäni näni angaïnö baï do edæ cæbaïmïnipa,” ante Itota odömoncæte ante apæ̈necantapa.
23398	MAT 7:13	Itota godömenque odömoncæte ante ïïmaï apæ̈necantapa. “Mïnitö guiyänemö guiidinque quëwenguïnö taadonque pöedäni. Wænguïnö godö guiiquïnemö guiquënë yabæ ïnö ñæ̈næ̈nemö ongö adinque tæiyæ̈näni önonque pö guiite edæ tömënäni näni wænguinque ñæ̈næ̈nonque godänipa.
23400	MAT 7:15	Itota ayæ̈ godömenque odömonte apæ̈necantapa. “Pancadäniya, Wængonguï beyæ̈ në apæ̈nemöni ïmönipa, ante në babæ apæ̈nedäni ïñönänite mïnitö gomö ate tömënäni ïnänite ëñënämaï ïedäni. Tömënäni ïñömö edæ mëñeidi baï ïnäni incæ obega æ̈montai baï wëñate baï babæ cædänipa. Obega ee quëwënäni baï ee cæmöni ïmönipa, ante edæ babæ ante pönäni tamëñedäni.
23401	MAT 7:16	Edæ tömenca adinque mïnitö, Awæ̈ æbänö ïwæ̈, ante tä pete bete do ëñëmïni baï, Ïïnäni ædänidö ïnänii, ante ëñencæte ante tömënäni näni cædïnö adinque edæ do ëñencæmïnimpa.” “Yowemö æncæte ante waodäni dicæ daa mongæ̈wäa tä pete æ̈näniyaa. Iigowæ̈ñeca æncæte ante waodäni dicæ wæntowäa edæ tä pete æ̈näniyaa.
23406	MAT 7:21	Ayæ̈ godömenque odömonte apæ̈nedinque Itota ïïmaï apæ̈necantapa. “Botö ïmote, ‘Awënë, bitö botö Awënë ïmipa,’ ante në tededäni näni tededö beyænque ædö cæte öönædë Awënë Odeye ömæ guiiquïnänii. Wæætë mönö Mæmpo öönædë quëwengä nänö änö baï në cædingä ïñömö tömenganque guiicæcäimpa.
23409	MAT 7:24	Ayæ̈ wæætë odömöninque Itota ïïmaï apæ̈necantapa. “Ïninque edæ botö apæ̈nebo ëñëninque në ëñente cædäni ïñömö tömënäni waocä në ëñengä inte nänö nö ëñente cæï baï cædänipa. Në ëñengä ïñömö tæ̈ëmoncaa mæ̈nongampa.
23431	MAT 8:17	Itota mänömaï cæcä ïninque Wængonguï beyæ̈ në apæ̈necä Itaiya wodi do ïïmaï ante nänö angaïnö baï ïinque batimpa. “Mönö nantate wæwëmämo ö æ̈ninque mönö daicawoidi teëmente gote mäo wido cæte baï cædinque tömengä teëmente wængä beyænque quëwëmö ïmompa,” ante Itaiya nänö angaïnö baï Itota cægacäimpa.
23451	MAT 9:3	Ante apæ̈necä ëñëninque edæ në wææ odömönäni guiquënë pancadäniya nämäneque pönente tededinque, “Ïingä ïñömö Wængonguï ingampa diyæ̈ mänömaï cæquingää. Edæ babæ ancædö.”
23453	MAT 9:5	“Në cömäingä nänö wënæ wënæ cædïmämo ante do ñimpo cætimpa,” ante botö Wængonguï baï ämo ëñëninque mïnitö guiquënë, Wængonguï ingampa diyæ̈ mänömaï cæquingää, ante pönëmïnipa. Ayæ̈ wæætë, “Ængæ̈ gantidinque dao dao gocæcäimpa,” ante botö Wængonguï baï cæbo adinque mïnitö edæ, Wængonguï ingampa diyæ̈ mänömaï cæquingää, ante adobaï pönëmïni ïmaïmïnipa, ante awædö. Ïñæmpa mänömaïnö ante pönëmïni ïninque mïnitö edæ æbänö cæquënëmo ïmo ämïnii.
23461	MAT 9:13	Pancadäniya, Nämä incæ nö entawëmo ïmopa, ante në änäni ïnänite adinque botö në dotodo baï adobaï ïnömo inte tömënäni ïnänite aa pedämaï incæboimpa. Wadäni guiquënë, Nämä wënæ wënæ cæbo ïmopa, ante në änäni guiquënë, Wængonguï gämæ̈nö poncædänimpa, ante botö tömënäni ïnänite aa pecæ pönömoimpa. “Baö, Wængonguï quï baquimpa, ante në iya tänäni ïnänite wïï aïnëwædö, wæætë godö waadete waa cædäni ïnänite aïnëmo ïmopa,” ante Wængonguï angä apa quëwënäni. Ñöwo edæ godinque Wængonguï nänö änö æbänö ante angä ëñente pömäewedäni, ante Itota apæ̈negacäimpa.
23464	MAT 9:16	“Waocä dicæ mïincoo æ̈ninque pedæncooga pönö tadömonguingäa. Mänömaï cæcä ïninque edæ mïincoo incæ dobæ gäni tamonte guipite ate godömenque wänä tente baquënë. Mïnitö, Awente baï cæ̈nämaï inte waa quëwengæ̈impa, ante mïni änewënö guiquënë pedæncoo baï inte ëwenguincoo baï ënepa. Codito nempo watapæ̈ quëwengæ̈impa, ante botö apæ̈nedö guiquënë mïincoo baï inte quëwenguïne ënepa. Ïninque ëwenguïne tönö quëwenguïne edæ ædö cæte adoyömö ëñente cæquïï.
23469	MAT 9:21	“Tömengä weocooque gampote waa bawënëmote,” ante onquiyængä nämä pönëninque gampocantapa.
23491	MAT 10:5	Ïninque Itota mïñæ̈ näni, Dote, ante gocabo ïñönänite tömengä, “Mïnitö idægoidi ïnämaï ïnäni taadö godämaï inte edæ Tämadiaidi näni quëwëñömö go guiidämaï ïedäni, ante da godongantapa.
23495	MAT 10:9	Ayæ̈, “Mïnitö gocæ cædinque, Godonte æ̈inta, ante tiguitamö incæ oodo incæ padata incæ edæ wente æ̈incadedë da wente æ̈nämaï ïedäni.
23497	MAT 10:11	Ayæ̈ apæ̈nedinque Itota tömengä mïñæ̈ në godäni ïnänite angantapa. “Nanguï pönï näni quëwëñömö incæ wædænque ïnäni näni quëwëñömö incæ mïnitö mänïñömö go guiidinque waocä në nö cæcä ingante ante diqui minte adinque mäningä oncönë go guiite owodinque wayömö mïni go quëwenganca mänincönenque quëwëedäni.
23502	MAT 10:16	Ayæ̈ äninque Itota, “Cöwä aedäni, angantapa. Mïnitö ïñömö në cæ̈ningäidi baï ïñömïnite botö ïñömö mëñe baï ïnäni weca da godömo godinque mïnitö tæntæ nämä wææ cæcæte ante nänö ëñente cæbaï adobaï ëñente cæedäni. Wæætë edæ equemö nänö ee cæbaï mïnitö adobaï pïïnämaï inte ee cæte quëwëedäni.
23507	MAT 10:21	Ayæ̈ godömenque apæ̈nedinque Itota, “Mänïñedë edæ näna caya ïñönate adocanque näëmæ̈ pïïninque, Wæ̈noncæ, äninque tömengä tönïñacä ingante da godongä gocæcäimpa. Näna wencaya ïñönate mæmpocä ïñömö näëmæ̈ pïïninque, Wæ̈noncæ, äninque tömengä wengä ingante da godongä gocæcäimpa. Ayæ̈ wëñæ̈näni incæ wæmpoda ïnate näëmæ̈ pïïninque mäo apæ̈nedäni ëñëninque wadäni tömënäni wæmpoda ïnate mämö wæ̈nönäni wæncædaimpa.
23510	MAT 10:24	Ayæ̈, “Në odömongä ingante pïinte cæyönäni tömengä mïñæ̈ në gocä ingante edæ ædö cæte pïinte cædämaï inguïnänii.
23512	MAT 10:26	Ayæ̈ apæ̈nedinque, “Incæte tömënäni ïnänite guïñënämaï ïedäni. Ïñæmpa, Adämaï incædänimpa, ante quïëmë wë womonte ï incæ ïincayæ̈ ate tömää wi æ̈nete bayonte edonque pönï bacæ̈impa. Ayæ̈ quïëmë awëmö cæteï incæ ïincayæ̈ ate edonque pönï acædänimpa.
23515	MAT 10:29	Äninque, Itota godömenque apæ̈necantapa. “Waocä ayamöidi önompo æ̈mæmpoque mänimpodäni beyæ̈ tiguitamö adotamonque ante pædæ godongä amïnitawo. Incæte mïnitö Mæmpo änämaï ïñonte ayamö adocanque incæ yæipodë wææ̈nämaï ingampa.
23518	MAT 10:32	Godömenque apæ̈nedinque Itota, “Æcänö waodäni ëñëñönäni botö ïmote Ao äninque, Bitö botö Awënë ïnömi ïmipa, ante äna tömengä öönædë æiyongante botö tömengä ingante wæætë edæ Ao äninque, Bitö ïñömö botö mïñæ̈ në gogaïmi ïnömi ïmipa, ante botö Mæmpo ëñëñongä ancæboimpa.
23520	MAT 10:34	Ayæ̈ apæ̈nedinque Itota, “Inguipoga quëwënäni piyæ̈në cæte wæætedö wæætë cædämaï inte quëwencædänimpa, ante cæcæte ante Itota ïmæca pongaingä ingampa, ante mïnitö pönëmïnitawo. Ïñæmpa yaëmë næ̈ænte baï pömo ïmopa.
23523	MAT 10:37	Ayæ̈ apæ̈nedinque Itota ïïmaï apæ̈necantapa. “Edæ æcänö mæmpo tönö wäänä ïnate ædæmö waadedinque botö ïmote wæætë pönömenque waadeda ïñömö tömengä ïñömö botö në ëmïñængä ædö cæte baquingää. Adobaï wëñængä ingante ædæmö waadedinque botö ïmote pönömenque në waadecä ïñömö tömengä wæætë botö në ëmïñængä ædö cæte baquingää.
23526	MAT 10:40	Ayæ̈ apæ̈nedinque, “Mïnitö ïmïnite Ao äninque waocä botö ïmote do edæ Ao äningä ingampa. Ayæ̈ botö ïmote Ao äninque botö ïmote në da pönongaingä ingante do edæ Ao äningä ingampa.
23532	MAT 11:4	Ante äñönate Itota wæætë, “Mïnatö ponte ëñëñömïna botö æbänö apæ̈nebo ëñëmïnatawo, ante ayæ̈, Botö æbänö cæbo amïnatawo, ante mïnatö wæætë Wäö weca gote mäo apæ̈nemïna ëñengäeda.
23535	MAT 11:7	Angä ëñëninque Wäö beyæ̈ në änïna wadæ goyöna edæ Itota wæætë tömänäni ïnänite, Wäö æbänö ingää, ante apæ̈necantapa. “Mïnitö guiquënë quïnö acæte ante önömæca gomïnitapa. Cæ̈wipa woboyæ̈ pæ̈mænte ate æ̈mæ̈nö ædæ æ̈mæ̈nö ædæ gobaingä ingante mïnitö dicæ acæ gomïnitawogaa.
23540	MAT 11:12	Ayæ̈ ïïmaï ante godömenque apæ̈necantapa. “Wäö täno nänö apæ̈nedöñedë ayæ̈ godömenque ñöwo ganca tæ̈ï pïñæ̈näni pogodo pöninque, Öönædë Awënë Odeye nempo mönö wäänë guiicæ̈impa, ante tee tate guiite baï cædinque, Mönö Awënë incæcäimpa, ante edæ ö ænte baï cædänipa.
23544	MAT 11:16	Godömenque apæ̈nedinque Itota ïïmaï angantapa. “Inguipogaque ante në quëwënäni ïñömö quingämë baï ïnänipa. Quïëmë baï edæ quëwënänipa. Wëñæ̈näni mönö godonte æ̈ïñömö tæ̈ contate owempodäni näni owempodö baï edæ adobaï cædänipa, ante awædö. Wëñæ̈näni näni owempote cæcabo incæ æ̈æ̈mæ̈ cæte baï owempote cædinque wadäni ïnänite aa pedänipa.
23549	MAT 11:21	“Codatïï ïñömö quëwëmïni ëñëedäni. Betaida ïñömö quëwëmïni ëñëedäni. Mïnitö mïni wæwenguinque ëñënämaï cæte quëwëmïnidö anguënë. Edæ botö mïnitö weca tæ̈ï pïñænte botö cædï baï Tido näni quëwengaïñömö Tidöö näni quëwengaïñömö adobaï cæbo baï mänïñömö quëwengaïnäni ïñömö tömënäni dobæ wënæ wënæ näni cægaïnö ante ñimpo cædinque weocoo gömæ ëmoncoo wëñadinque gönai öni pæcate Ca ca wæcægadänimpa.
23553	MAT 11:25	Ayæ̈ mänïñedë Wængonguï ingante apæ̈nedinque Itota, “Mæmpo ëñëmi. Wadäni nämä ocai encadäni tönö nanguï adinque në ëñënäni tönö mänïnö bitö ëñengaïnö ante ëñënämaï incædänimpa, ante cædinque bitö cægaïnö ante wë wodonte baï pæ wëënegabiimpa. Wæætë edæ wëñæ̈näni näni pönënö baï në pönënäni ïnänite wæætë bitö edonque odömömi adinque do ëñënänipa. Bitö öönædë Awënë ingaïmi inte inguipoga Awënë adobi ïnömi inte edæ mänömaï cæbipa, ante adinque botö bitö ïmite waa ate pönëninque apæ̈nebopa.
23555	MAT 11:27	Wængonguï ingante ïinque apæ̈nedinque Itota godongämæ̈ ongönäni ïnänite wæætë apæ̈necantapa. “Botö Mæmpo nö ëñengä inte pönö odömongä beyænque botö ïñömö tömänö ante në ëñëmo ïmopa. Ayæ̈, Botö tömengä Wëñæ̈mo ïñömote botö Mæmpoque botö ïmote në againgä ïñongante wadäni adämaï ïnänipa. Wæætë edæ Mæmpocä ingante botö tömengä Wëñæ̈mo ïnömo inte adoboque në agaïmo ïmopa. Ïninque, Botö abo baï ïïnänique adobaï ate baï pönencædänimpa, ante cædinque botö mïnitö ïmïnite odömömo adinque mïnitö adobaï Mæmpocä ingante në ate baï pönëmïni bamïnipa.”
23556	MAT 11:28	“Teëmë mongænte baï nangæ̈ batawëmïni ïninque mïnitö botö weca pömïni ate botö wæætë teëmë mongænte mïni wæwënö ante ö æ̈mo ate mïnitö wæætë gancæ pönente guëmancæmïnimpa.
23564	MAT 12:6	“Ayæ̈ apæ̈nebo ëñëedäni. Mïnitö, Wængonguï oncö ñæ̈næncö waa pönï ongoncompa, ante ayömïni edæ botö ñöwo mïnitö weca në ongömo guiquënë wïï Wængonguï oncö baï ongömo inte wïï önömoque ongömopa. Wæætë edæ nämä nö cædömo inte botö ïñömö edæ godömenque waa pönï ongömo apa quëwëmïni.
23576	MAT 12:18	“Wængonguï ïïmaï ante apæ̈necampa. Botö ïmote në cæquingä incæcäimpa, ante botö në apænte æ̈nongä ïñömö a ongongä aedäni. Adocä botö në waadedongä ïñongante botö tömengä ingante adinque watapæ̈ tobopa. Botö Önöwoca ingante da pönömo ænte ëwocadinque botö ïmo në cæcä ïñömö, Botö nö cæte apænte ancæboimpa, ante tömengä oodeoidi ïnämaï ïnäni ïnänite mäo apæ̈necæcäimpa.
23581	MAT 12:23	Cæcä waa bacä adinque tömänäni, Æbänö cæcää, ante guïñente wædinque, “Awënë Dabii wodi pæ̈ingä wabänö ïmaingampa,” ante pönente wægadänimpa.
23582	MAT 12:24	Mänömaïnö ante wædäni ëñëninque Paditeoidi guiquënë, “Ïñæmpa wënæidi awënë Beedeboo tönö në cæcä ïnongä inte Itota wënæidi ïnänite wido cæbaingampa,” ante tedewënänitapa.
23583	MAT 12:25	Wapiticæ̈ tömënäni pönënö ante ëñente wædinque Itota tömënäni ïnänite, “Awënë odeye nempo quëwënäni ïñömö näëmæ̈ wæætedö wæætë cædäni ïninque awënë odeye nänö ömædempote wæquinque tömënäni nämä ëwente cæbaïnänipa. Ayæ̈ adocönë owocabo incæ adoyömö godongämæ̈ quëwënïnäni incæ näëmæ̈ wæætedö wæætë cædäni ïninque tömënäni oncö woquinque näwæ̈ gobaïnänipa.
23587	MAT 12:29	Ayæ̈ apæ̈nedinque tömengä, “Në tæ̈ï pïñængä ingante wïï goto wïninque waocä ædö cæte tömengä oncönë guiite mäincoo ö ænguingää. Edæ në ëacä ingante bæi ongonte goto winte ate pö guiite ö æ̈näni baï botö ïñömö wënæ inte në bæi ongonte wido cæbo ïmopa,” angantapa.
23588	MAT 12:30	Ayæ̈, “Botö tönö æcänö wïï godongämæ̈ cæcä ïñömö tömengä ïñömö edæ Baa ante botö ïmote pïinte cæcä ingampa. Ayæ̈ botö, Waodäni botö mïñæ̈ poncædänimpa, ante cæyömo waocä botö tönö wïï cæcä ïñömö tömengä wæætë botö mïñæ̈ poncæ cæyönänite tatodongä wadæ godänipa,” ante apæ̈necantapa.
23589	MAT 12:31	Ayæ̈, “Ïninque apæ̈nebo ëñëedäni, angantapa. Mïni waocabo wënæ wënæ cæmïni incæ Mæmpo Wængonguï ingantedö ante babæ ante godö wïwa ämïni incæte Wængonguï wæætë tömänö beyæ̈ pönö ñimpo cæcä beyænque quëwencæmïnimpa. Wæætë edæ Wængonguï Önöwoca ingante babæ ante godö wïwa ämïni ïninque Wængonguï mänïnö ante cöwë ñimpo cædämaï incæcäimpa.
23591	MAT 12:33	Ayæ̈ waomö mönö cædïnö ante awæ̈ incate baï impa, ante odömoncæte ante Itota ïïmaï ante apæ̈negacäimpa. “Awæ̈ æbänö ïwæ̈, ante ëñencæte ante mönö tömenca tä pete bete ëñengæ̈impa. Awæ̈ waïwæ̈ ïwæ̈ ïninque tömenca wainca incaquïwæ̈ impa. Wæætë awæ̈ baawæ̈ ïwæ̈ ïninque edæ tömenca baaca incaquïwæ̈ ïwæmpa, ante ëñengæ̈impa.
23594	MAT 12:36	“Edæ apæ̈nebo ëñëedäni. Wængonguï tömengä nänö apænte anguïönæ ïñonte, Mänïne quïnante önonque tedebitawo, ante angä ëñëninque mïni waocabo edonque apæ̈nequënëmïni ïmïnipa.
23600	MAT 12:42	“Ayæ̈ adobaï betamonca gämæ̈nö ömæ awënë onquiyængä ïñömö awënë Tadömöö wodi nanguï ëñente nänö apæ̈nedö ante ëñencæte ante doönæ quëwëninque pongacäimpa. Tadömöö wædænque ëñengä ïñongante botö godömenque nanguï ëñëmo inte mïnitö weca ongöñömote mïnitö ïñæmpa wïï ëñëmïnipa töö. Ïninque mäningä onquiyængä incæ Wængonguï në apænte angä weca pöninque mïni ñöwo quëwencabo tönö godongämæ̈ ongöninque, Mïni panguinque ëñënämaï ingamïnimpa töö, ante apænte pïincæcäimpa,” ante Itota apæ̈negacäimpa.
23601	MAT 12:43	Ayæ̈ apæ̈nedinque Itota ïïmaï ante apæ̈necantapa. “Waocä baönë owote ate tao godinque wënæ ïñömö edæ, Quingänö baönë go guiidinque edæ guëmante quëwenguïmoo, ante diqui diqui minte ayongä önömæca to aminte ï ate wædinque edæ,
23611	MAT 13:3	Ayæ̈ ömaaque ongönäni ïnänite apæ̈nedinque tömengä, Wængonguï Awënë nempo quëwëninque æbänö cæquïï, ante ëñencæmïnimpa, ante botö ïmæca quëwënäni näni cædönö ante odömonte apæ̈nebo ëñëedäni. Äninque Itota nanguï apæ̈necantapa. “Waocä në quiyacä ïñömö quiyacæ gocampa.
23619	MAT 13:11	Äñönänite Itota, “Öönædë Awënë Odeye nempo æbänö quëwenguïï, ante mïni waocabo wëënëñedë mïni ëñënämaï ingaïnö ante botö ñöwo mïnitö ïmïnite pönö edonque apæ̈nebo ate mïnitö adomïnique në ëñëmïni bamïnipa. Wæætë tömënäni ïnänite guiquënë botö mänïnö ante godö apæ̈nedämaï ïmopa.