23214	MAT 1:1	Iyan haini mga gin-apuan hi Jesu Cristo. Si Jesus kaliwat hi David sa kaliwat daan hi Abraham.
23230	MAT 1:17	Sampulù daw haepat ha kaliwatan sugud diyà ki Abraham payanaen en diyà ki David. Sugud daan diyà ki David payanaen hu pag-uwit kandan diyà ta Babilonia sampulù daan daw haepat ha kaliwatan. Sugud taena payanaen hu kabataa ki Jesu Cristo sampulù pa daan daw haepat ha kaliwatan.
23231	MAT 1:18	Iyan haini tultulanen mahitenged hu kabataa ki Jesu Cristo. Sa inay din ha si Maria su makagunan en ki Jose na su hurà pa sidan makag-asawa agkabedes en haena pinaagi hu Balaan ha Ispiritu.
23232	MAT 1:19	Tumenged ta matareng ha etaw si Jose daw harì din agkabayaan ha magayhaan si Maria nahenhenaan din ha magsuwayà sidan ha harì matun-an hu mga etaw.
23233	MAT 1:20	Ba su taghenhenaayen hi Jose haena huminiwal diyà ta kandin sa balinsuguen hu Dios pinaagi hu damugu ha tagyanaen “Jose sa kaliwat hi David, harì ka tagduwa-duwa hu pagpangasawa ki Maria ta sa igkabedes din pinaagi dà hu Balaan ha Ispiritu.
23238	MAT 1:25	ba hurà gayed bul-ug mag-ubay duun ku asawa din su hurà pa haena magbatà. Su mauma sa panahun ha magbatà en si Maria su batà pigngaranan dayun hi Jose ki Jesus.
23241	MAT 2:3	Su mapaliman haena hi Harì Herodes daw hu mga taga-Jerusalem tungkay gayed sidan nasamuk.
23244	MAT 2:6	‘Sinyu sa mga taga-Betlehem ha sakup ta Judea, mabantug gayed sa banuwa nuy labaw hu alan ha mga banuwa diyan, ta sa magharì hu mga etaw ku ha mga kaliwatan hi Israel diyan ta inyu agkapuun.’”
23245	MAT 2:7	Dayun su mga matatau ha mga etaw pinaelegan hi Harì Herodes daw su iyan dà sidan ininsaan din ku kan-u dan naahà su bituen.
23246	MAT 2:8	Su matun-an din haena sinugù din dayun sidan ha dumiyà ta Betlehem daw ikagiyi hu “Siguruwa nuy gayed pan-ahaa su batà. Ku maahà nuy haena ikagiyi a dà inyu ta daw makasimba a daan kandin.”
23249	MAT 2:11	Dayun sumineled sidan duun ku balay. Su maahà dan su batà daw sa inay din ha si Maria luminuhud sidan daw suminimba taena ha batà. Dayun in-ila dan kandin sa uwiten dan ha bulawan daw mga mahalen ha insenso daw mira.
23250	MAT 2:12	Ba su ag-ulì en sidan inikagiyan sidan hu Dios pinaagi hu damugu ha harì en sidan lumikù diyà ki Herodes, aman duun en sidan uminagi hu lain ha dalan.
23251	MAT 2:13	Su maipus en su mga matatau ha mga etaw huminiwal en paman diyà ki Jose sa balinsuguen hu Dios pinaagi hu damugu ha tagyanaen “Bangun kad, dumaha su batà daw sa inay din daw pulaguy kaw diyà ta Ehipto. Daw kaw en awà diyà ku ikagiyan kud inyu ta agpan-ahaen en iman hi Herodes hayana sa batà ta aghimatayan din.”
23254	MAT 2:16	Su matun-an hi Herodes ha bà dà binidui ku mga matatau ha mga etaw napauk-pauk gayed haena. Aman insugù din dayun ha panhimatayan sa alan ha mga batà ha maama diyà ta Betlehem daw duun hu mga ubayà din ha banuwa sugud hu daw pa imbatà payanaen hu daruwa en sa tuig din, ta daruwa en daan ha tuig su maahà taena ha mga matatau ha mga etaw su bituen.
23260	MAT 2:22	Ba su matun-an hi Jose ha iyan nakailis si Arkelao ki Amay din ha harì diyà ta probincia ta Judea nahaldek haena hu pagdiyà. Aman impadamugu kandin hu Dios ha dumayun sidan diyà ta probincia ta Galilea,
23262	MAT 3:1	Duun taena ha panahun amin etaw ha tagngaranan ki Juan ha Bautista ha nanunultul duun hu pinakabulung-bulung ha lugar diyà ta Judea
23264	MAT 3:3	Si Juan iyan su tagsubayen hi Isaias sa propita ha tagyanaen “Amin etaw ha magkulahiay duun hu pinakabulung-bulung ha lugar ha magyanaen ‘Andama sa ag-agiyan hu Ginuu daw tul-ida sa dalan.’”
23265	MAT 3:4	Sa pinaksuy hi Juan bulbul hu kamilyo daw anis daan sa bakes din. Sa kalan-enen din talangas daw degà.
23268	MAT 3:7	Ba su maahà hi Juan sa madakel ha mga Fariseo daw mga Saduceo ha tagpabautismu kandin inikagiyan din sidan hu “Sinyu sa mga bunsalagan, sin-u sa mig-ikagi inyu ha dumini kaw ta kanak? Abi nuy gid ha mapulaguyan nuy sa silut inyu hu Dios.
23272	MAT 3:11	“Diyà a ta wahig agpamautismu inyu ha iyan timaan ha nahinulsulan nuy en sa mga salà nuy. Ba amin pa makadini ha labaw dì kanak ta bisan sa pag-uwit hu sapatus din kenà a gayed angayan duun. Sa kandin ha igbautismu iyan sa paulinan kaw kandin hu Balaan ha Ispiritu daw masunug sa madaet diyan ta inyu.
23278	MAT 3:17	Amin lageng ha napuun diyà ta langit ha tagyanaen “Iyan en haini pinalanggà ku ha Batà ha tigkabayà-bayà ku.”
23279	MAT 4:1	Inuwit si Jesus hu Balaan ha Ispiritu duun hu pinakabulung-bulung ha lugar ta daw masulayan hi Satanas.
23282	MAT 4:4	Ba tuminubag si Jesus hu “Sa lalang hu Dios nakasulat en ha tagyanaen ‘Kenà iyan dà igkauyag hu etaw sa kalan-enen ta sa lalang hu Dios iyan tag-ila hu kinabuhì.’”
23287	MAT 4:9	dayun inikagiyan din si Jesus hu “Saini ha agkaahà nu iman ig-ila ku ikaw ku lumuhud ka daw sumimba ka kanak.”
23289	MAT 4:11	Aman uminawà si Satanas diyà ta kandin, dayun nakauma sa mga balinsuguen hu Dios diyà ki Jesus hu pag-alima kandin.
23299	MAT 4:21	Su malugay-lugay naahà hi Jesus sa mga migsuled daan ha iyan si Santiago daw si Juan sa mga batà hi Zebedeo ha tagpamandayan dan su kandan ha baling duma ki Amay dan duun ku barutu. Aman inumaw sidan hi Jesus
23302	MAT 4:24	Sa tultulanen mahitenged kandin nakalekep diyà ta probincia ta Siria, aman pinan-uwit dan diyà ta kandin sa mga etaw ha agkangadaluwan hu hurà mag-iling ha dalu daw sa agkangasakitan. Sa duma kandan agkangabidbid daw amin mga minatay en sa dibaluy ha lawa din daw sa duma pinan-ulinan en hu mga busaw. Ba alan sidan naulian hi Jesus.
23304	MAT 5:1	Su maahà hi Jesus sa madakel ha mga etaw tuminakedeg haena duun hu bubungan daw pinuu. Nangaamul-amul diyà ta kandin sa mga sumusunud din
23307	MAT 5:4	“Malipayen gayed sa tagmagul-anen tumenged hu mga salà dan ta aglipayen sidan hu Dios.
23310	MAT 5:7	“Malipayen gayed sa mga mahid-uwen hu duma dan ta mahid-uwan daan sidan hu Dios.
23311	MAT 5:8	“Malipayen gayed sa mahimpit sa henà-henà dan ta maahà dan sa Dios.
23314	MAT 5:11	“Malipayen kaw gayed ku tameyesen kaw daw ku pasipalahan kaw hu mga etaw daw ku daet-daeten kaw pinaagi hu mga bidù tumenged hu pagsunud nuy kanak.
23316	MAT 5:13	“Iyan kaw asin dini ta kalibutan. Ba ku maawà en sa kapait hu asin in-inuwen pa paglikù hu nanam taena? Hurà din en gayed pulus daw bà dà paman iglambeg diyà ta guwà dayun gik-an hu mga etaw.
23320	MAT 5:17	“Harì kaw maghenà-henà ha sa pagdini ku ta kalibutan iyan sa pag-awà hu Kasuguan daw hu lalang hu Dios pinaagi hu mga propita, ta sa pagdini ku iyan sa pagtuman taena.
23321	MAT 5:18	Laus gayed sa ag-ikagiyen ku inyu ha ku duduun pa sa langit daw sa kalibutan harì gayed mahimu ha maalatan hu bisan atiyuay sa Kasuguan hangtud ha matuman haena.
23322	MAT 5:19	Bisan sin-u sa makasupak hu tungkay atiyuay duun hu Kasuguan daw magtudlù ha harì en haena tumanen, saini ha etaw harì tagharian hu Dios diyà ta langit. Ba bisan sin-u sa magtuman hu Kasuguan daw magtudlù ha tumanen gayed haena, saini ha etaw tagharian gayed hu Dios.
23324	MAT 5:21	“Natun-an nuy en sa kasuguan duun hu mga gin-apuan nuy ha tagyanaen ‘Harì kaw mangimatay ta ku buhaten nuy haena mahukuman kaw hu silut.’
23325	MAT 5:22	Ba ikagiyen ku inyu ha bisan sin-u sa bà din dà agkapauki sa duma din mahukuman en daan haena hu silut. Sa tagpaamaniyan din sa duma din makapanubag duun hu alan ha mga labaw ha punuan. Daw bisan sin-u sa mag-ikagi duun hu duma din ha ‘Buang-buang ka’ saena ha tag-ikagi taghipanaw duun hu dalan payanaen ta Inferno.
23327	MAT 5:24	awaan nuy haena sa ighalad nuy daw pan-ahaa su etaw ha agkapauk inyu daw makaghusayà kaw. Ku mapengahan haena human nuy dayuna sa paghalad duun hu Dios.
23329	MAT 5:26	Laus gayed sa ag-ikagiyen ku inyu ha daw kaw en makaguwà diyà ta purisuwan ku mabayaran nuy en sa alan ha mga salà nuy.
23331	MAT 5:28	Ba ikagiyen ku inyu ha bisan bà dà kaayati hu maama sa bisan sin-u ha bahi saena ha maama nakapanapaw en.
23336	MAT 5:33	“Natun-an nuy en daan sa kasuguan duun hu mga gin-apuan nuy ha tagyanaen ‘Ku manumpà kaw duun hu Dios kinahanglan ha tumanen nuy gayed haena.’
23338	MAT 5:35	daw bisan daan sa kalibutan ta iyan haini gik-ayà din. Daw harì nuy daan ipanumpà sa Jerusalem ta iyan haena banuwa hu gamhanan ha Harì.
23340	MAT 5:37	Ku mag-ikagi kaw sa ‘Hee’ na ‘Hee’ gayed daw sa ‘Harì’ na ‘Harì’ gayed daan, ta ku isaban nuy pa haena hu duma ha mga lalang diyà en haena agkapuun ki Satanas.
23344	MAT 5:41	Ku amin etaw ha magpeges inyu hu pag-uwit hu mga butang din hu nangkakilomitro buligi haena taman hu daruwa ha kilomitro.
23353	MAT 6:2	“Aman ku tag-ila kaw duun hu taglised harì nuy haena tigpaaluahà hu mga etaw bisan duun hu mga simbahan daw duun hu mga dalan, ta sa iling taena bà dà tagpasibù-sibù ta daw madayè sidan. Laus gayed sa ag-ikagiyen ku inyu ha nadawat dan en sa bales kandan.
23354	MAT 6:3	Ba ku buligan nuy sa taglised kinahanglan ha harì maahà hu bisan sin-u
23355	MAT 6:4	ta daw harì matun-an hu mga etaw. Dayun sa Dios ha Amay nuy ha pakaahà hu alan iyan en magbales inyu.
23356	MAT 6:5	“Ku mag-ampù kaw harì nuy haena buhaten ha bà dà pagpaaluahà hu mga etaw iling hu duma ha bà dà tagpasibù-sibù ha tungkay agkangabayà ku maahà ku tag-ampù duun hu mga simbahan daw bisan duun hu mga dalan. Laus gayed sa tag-ikagiyen ku inyu ha nadawat dan en sa bales kandan.
23357	MAT 6:6	Ku mag-ampù kaw dumuun kaw hu lugar ha hurà makaahà inyu daw mag-ampù kaw duun hu Dios ha Amay nuy ha harì nuy agkaahà. Dayun sa Dios ha pakaahà hu alan iyan en magbales inyu.
23358	MAT 6:7	Daw ku mag-ampù kaw harì nuy en sublì-sublien sa mga lalang iling hu etaw ha hurà pa makakilala hu Dios ta abi dan ha pinaagi hu pagsublì-sublì taena mapaliman sidan hu Dios.
23359	MAT 6:8	Harì nuy sidan ilingan ta sa Amay nuy natun-an din en sa kinahanglanen nuy bisan su hurà kaw pa mag-ampù.
23360	MAT 6:9	“Iyan haini paagi hu pag-ampù ‘Amay day diyan ta langit, tahuren gayed sa ngaran nu.
23367	MAT 6:16	“Ku sumalang kaw hu pagkaen harì kaw tagsamed-engà iling hu mga etaw ha bà dà tagpasibù-sibù, ta tagbuhaten dan haena hu bà dà pagpaahà ha tagsalang sidan hu pagkaen. Laus gayed sa tag-ikagiyen ku inyu ha nadawat dan en sa bales kandan.
23368	MAT 6:17	Ba ku sumalang kaw hu pagkaen manuwat kaw daw pangulam-us kaw
23369	MAT 6:18	ta daw harì matun-an hu duma ha tagsalang kaw hu pagkaen ta iyan dà nakatuen taena sa Dios ha Amay nuy ha harì nuy agkaahà. Dayun sa Dios ha Amay nuy ha pakaahà hu alan iyan en magbales inyu.
23371	MAT 6:20	Ba amul-amula sa mga katigayunan nuy diyà ta langit ta harì haena maketket daw harì tangisen daw harì daan haena matakaw.
23372	MAT 6:21	Ta ku hindu duun makaugsak sa katigayunan nuy duun en daan taena sa henà-henà nuy.
23374	MAT 6:23	ba ku peyeng kaw duun kaw taghipanaw hu kasukileman. Aman ku madaet sa henà-henà nuy tungkay en daan madaet sa tagbuhaten nuy.
23376	MAT 6:25	“Aman ikagiyen ku inyu ha harì kaw masamuk ku inu sa agkan-en daw sa ag-inumen nuy daw sa agbistiyen nuy. Kenà ba mahinengdanen pa sa kinabuhì nuy dì hu pagkaen? Daw kenà ba mahinengdanen pa sa lawa nuy dì hu bisti?
23379	MAT 6:28	“Daw imbà kaw agkasamuk ku inu sa bistiyen nuy? Henhenaa nuy sa mga bulak ku agkainu-inu sa pagtubù dan. Harì sidan tagpanahì hu pinaksuy dan.
23382	MAT 6:31	“Aman harì kaw gayed masamuk hu kagi nuy ‘Inu gid sa agkan-en daw sa ag-inumen day daw sa agbistiyen day?’
23383	MAT 6:32	Ta iyan dà agkasamuk sa mga etaw ha hurà pa makakilala hu Dios. Sa Amay nuy diyà ta langit natun-an din ha agkinahanglanen nuy gayed haena.
23385	MAT 6:34	Aman harì kaw agkasamuk ku inu sa maul-ulahan ku malugay ta ku makauma asem haena human nuy en henhenaa. Harì nuy enà iisab haena hu kasamukan nuy iman.
23388	MAT 7:3	“Imbà nuy man tag-ahaaya sa puling hu duma nuy? Hurà nuy ba diay katun-i ha sa inyu ha puling iling kaadagi hu batang?
23389	MAT 7:4	Imbà kaw tag-ikagi ha ag-awaen nuy haena sa atiyuay ha puling hu duma nuy ha sa inyu ha puling bà daan su batang?
23392	MAT 7:7	“Panayù kaw duun hu Dios ta ilahan kaw gayed kandin, pan-ahà kaw daw makaahà kaw, pangumaw kaw daw puwaan kaw kandin.
23393	MAT 7:8	Ta bisan sin-u sa agpanayù ag-ilahan daw saena ha agpan-ahà makaahà daw sa agpangumaw agpuwaan.
23394	MAT 7:9	Ku amin inyu agpanayù sa batà nuy hu supas ag-ilahan nuy ba diay hu batu?
23395	MAT 7:10	Daw ku manayù hu sedà bunsalagan ba diay sa ig-ila nuy?
23396	MAT 7:11	Ku sinyu sa mga etaw ha makasasalà agkatuen kaw tag-ila hu maayad duun hu mga batà nuy, labaw pa gayed sa Amay nuy diyà ta langit ta ku manayù kaw ilahan kaw gayed kandin hu mga maayad ha agpanayuen nuy.
23398	MAT 7:13	“Duun kaw agi hu malig-et ha pultahan ta maluag sa pultahan daw malumu sa dalan payanaen diyà ta Inferno aman madakel sa duun tag-agi.
23399	MAT 7:14	Malig-et sa pultahan daw malegen sa dalan payanaen hu kinabuhì ha hurà din katapusan aman atiyuay dà sa pakatulen duun.
23406	MAT 7:21	“Amin mga etaw ha tag-ikagi hu Ginuu a kandan ba hurà sidan makalagkes duun hu tagharian hu Dios, ta iyan dà pakaseled duun taena sa tagtuman hu agkabayaan hu Amay ku diyà ta langit.
23407	MAT 7:22	Duun asem hu Aldaw hu Paghukum madakel sa mag-ikagi hu ‘Ginuu, pinaagi hu ngaran nu insaysay day sa impaikagi nu daw pigbugaw day sa mga busaw daw madakel pa gayed ha mga belenganen sa nabuhat day.’
23408	MAT 7:23	Ba bà ku dà sidan ikagiyi hu ‘Harì ku inyu agkakilala aman paman-awà kaw dini ta kanak sinyu sa mga madaet sa buhat din.’
23409	MAT 7:24	“Bisan sin-u sa tagpaliliman hu lalang ku daw magtuman daan taena agkailing hu etaw ha migbalay hu tungkay malig-en.
23418	MAT 8:4	Dayun inikagiyan hi Jesus hu “Harì ka manunultul hu bisan sin-u ba dumuun ka taena ha sinaligan hu paghalad ta daw masusi din ha naulian kad en. Maghalad ka sumalà hu Kasuguan hi Moises ta daw malimpyuwan ka daw matun-an hu mga etaw ha naulian kad en.”
23420	MAT 8:6	“Ginuu, agkatungkayan hu dalu sa suluguen ku diyà ta balay na harì en pakakayug-kayug daw agkasakitan gayed.”
23423	MAT 8:9	Natun-an ku ha mahimu nu haini ta siak suluguen a daan hu agalen ku ha sundalu daw amin daan mga sundalu ha sakup ku. Ku ipahipanaw ku sidan agtuu gayed. Bisan inu sa igsugù ku hu suluguen ku agbuhaten din daan haena.”
23424	MAT 8:10	Su mapaliman haena hi Jesus nabeleng gayed daw inikagiyan din su mga etaw ha namanduma kandin hu “Laus gayed sa ag-ikagiyen ku inyu ha hurà ku pa gayed naahà duun hu mga kaliwatan hi Israel ha agkailing taini sa pagtuu din.
23425	MAT 8:11	Ikagiyen ku inyu ha amin asem madakel ha mga etaw iling kandin ha kenà Judio ha maamul-amul daw makigsalu diyà ki Abraham daw ki Isaac daw ki Jacob duun hu tagharian hu Dios.
23426	MAT 8:12	Ba sa mga Judio ha iyan ngaay pigtaganahan taena ha tagharian hu Dios ilambeg paman duun hu kasukileman diyà ta guwà ha duun sidan makag-ulahuay hu kalugul daw magkakangget sa mga ngipen dan hu kasakitan.”
23430	MAT 8:16	Su madani en agpanukilem pinan-uwit hu mga etaw diyà ki Jesus sa mga pinan-ulinan en hu busaw, aman pinamugaw din sa mga busaw pinaagi hu mga lalang din daw naulian daan sa alan ha agkangadaluwan.
23432	MAT 8:18	Su maahà hi Jesus sa madakel ha mga etaw ha nangaamul-amul diyà ta kandin inikagiyan din sa mga tinun-an din ha lumayun sidan duun taena ha danaw.
23434	MAT 8:20	Ba tuminubag si Jesus hu “Sa laku amin din tagtimaan daw sa mga tagbis amin dan daan mga dalagpuay, ba siak sa Suled hu Kaet-etawan hurà ku himlayà.”
23437	MAT 8:23	Si Jesus luminulan hu barutu daw sa mga tinun-an din luminulan daan.
23439	MAT 8:25	Aman pinukaw ku mga tinun-an din daw ikagiyi hu “Ginuu, luwasa kay ikaw ta agkalened kuy en.”
23441	MAT 8:27	Sa mga tinun-an hi Jesus tungkay gayed nangabeleng ha tagyanaen “Inu gid haini ha etawa ha bisan sa kalamag daw mga baled agtuu kandin?”
23442	MAT 8:28	Su makalayun en si Jesus daw sa mga tinun-an din diyà ta ubay ta Gadara amin diyà daruwa ha etaw ha nangapuun duun hu panlebengà ha inulinan en hu mga busaw. Mga mabis-ay gayed sidan aman harì pakaagi sa mga etaw duun taena. Ba su masal-aw dan si Jesus
23447	MAT 8:33	Su mga etaw ha tagbantay ku mga babuy namamulaguy daan payanaen diyà ta banuwa daw intultul dan sa nahitabù ku mga babuy daw ku nainu-inu sa ingkaulii taena ha inulinan hu mga busaw.
23450	MAT 9:2	Amin mga etaw ha taglanting hu minatay en sa dibaluy ha lawa din daw inuwit dan haena diyà ki Jesus. Su matun-an hi Jesus ha adagi gayed sa pagsalig kandin taena ha mga etaw inikagiyan din su agkadaluwan hu “Magmalipayen ka ta napasaylu en sa mga salà nu.”
23451	MAT 9:3	Amin daan diyà mga manunudlù hu Kasuguan ha nakahenà-henà hu “Saini ha etawa tagtameyes gayed hu Dios.”
23452	MAT 9:4	Ba saena ha mga henà-henà dan natun-an hi Jesus aman inikagiyan din sidan hu “Imbà kaw taghenà-henaay hu madaet iling tayan?
23454	MAT 9:6	Ba iman igpaahà ku inyu ha siak sa Suled hu Kaet-etawan amin ku kagahem dini ta kalibutan hu pagpasaylu hu mga salà.” Aman inikagiyan din su etaw ha minatay en sa dibaluy ha lawa din hu “Bangun kad, luluna sa banig nu daw ulì kad en.”
23456	MAT 9:8	Su maahà haena hu mga etaw tungkay sidan nangabeleng daw dinayè dan sa Dios tumenged ta in-ila din ki Jesus sa kagahem ha iling taena.
23458	MAT 9:10	Su tagkaen si Jesus diyà ta balay hi Mateo madakel ha mga manunukut hu buhis daw mga masinupaken sa nakigsalu kandin daw hu mga tinun-an din.
23459	MAT 9:11	Su maahà haena hu mga Fariseo nanginginsà sidan duun hu mga tinun-an hi Jesus hu “Imbà sa Manunudlù nuy pakigsalu ku mga limbungan ha manunukut hu buhis daw hu mga masinupaken?”
23462	MAT 9:14	Amin mga sumusunud hi Juan ha Bautista ha duminiyà ki Jesus daw panginginsà hu “Imbà sikay daw sa mga Fariseo tagsalang hu pagkaen ba sa ikaw ha mga tinun-an harì gayed tagsalang?”
23464	MAT 9:16	“Hurà etaw ha agtapikan din hu bag-u pa sa daan en ha pinaksuy ta su bag-u ha manggad bà dà aglegkè daw su daan ha pinaksuy bà dà daan agkahigbit.