24291	MRK 1:7	Ma rava iki kisi ma ivavavo bo, “Muriku wai sago epitipiti, touna na ighe sasara iya taku nuke. Taku na iya kovokovoghina da ana tepika kana kae vopapara ghuravina ana vo tariya.
24292	MRK 1:8	Taku na yokowai ai towasamaghimi*, ma touna na Kanuma Vokuwayinai ini towasamaghimi*!”
24293	MRK 1:9	Touna maranai, Yesu Nazaret yai ipiti Galili sinenai ma ipiti Jon kurina, ma Jon ivi towasamaghi Jodan yokowinai.
24295	MRK 1:11	Ma pona kunuma yai ikasibau Meimeituwa ivi sisiya ivavo bo, “Tam na natuku, aku nuwa yuyuna ma ai gheghena kiraki yem.”
24297	MRK 1:13	Mara foti dobututu wai imake ma Seitan ivovo rubui. Touna na ghamoghamo kwakokwakosi sanasi yai imakemake nani dobunai, ma Meimeituwa ina aneya iruru koyaghi.
24298	MRK 1:14	Keivavo Herod, Jon Touvitowasamagha* ku dibura itawana runi, ma murinai Yesu inae ku Galili ma Meimeituwa varana idimedimei rava kurisi.
24299	MRK 1:15	Ivavavo bo, “Meimeituwa mara itereterei na isegha! Meimeituwa ina Koyaga Yawasa Kuvouna ina rava kubisi na namada weni. Tami ami bera bero kone kuputesi ma varana beibeina ko tumetumei.”
24322	MRK 1:38	Yesu, ikipotesi ma ivavo bo, “Ta nae ku meyagi gwabigwabitai, ma taku Meimeituwa varana rava ana giunisi. Iyamna na touna kubina apiti.”
24324	MRK 1:40	Mara sago koroto sago gubaga bero tomatomana lepera* iveiya. Ipiti Yesu kurina ma kae tupina iru tonai maghinonai ma ivi weno kuriya ma ivavavo bo, “Tam na kovokovoghina kwa beraku da ana seyaseya, mike da am kayowana.”
24325	MRK 1:41	Vagheina ma Yesu iru nuwayakapowei, imana ivo roroni ma ivotovoni ma ivavavo bo, “Vagheina, aku kayowana. Tam ku seyaseya!”
24329	MRK 1:45	Touna Yesu ponana iya iti yanei, ma ikasibau rava ivi segheseghesi avai itupuwa kurina ma varana dobu yavu inununui. Touna berana kubina Yesu iya kovokovoghina debanai ita rurui ku meyagi, bade inene seiseirana touna maniduma ma rava dobu tupana yavu ipitipiti kuriya.
24335	MRK 2:6	Mosese ina vigheiyena touvibeyebeyena* nani dobusi yai imakemake. Tousi mani asi notai ivivi tupavireyana meyesi:
24336	MRK 2:7	“Meimeituwa kava bera bero ina nota kuputei. Avikubina weni korotona weni nuke isisiya? Touna Meimeituwa igibowei*, evavavo touna Meimeituwa nuke!”
24341	MRK 2:12	Koroto ivo meiri, ma mara sago kava ina nighara ikavari, ma inae, numaduba matasi yai. Tupasi yavu ivi deiyei, ma Meimeituwa ivo epaepae ma ivavavo bo, “Iya meyana bera sago weni nuke kata kitai!”
24344	MRK 2:15	Touna murinai, Yesu ma ina touvotaghotagho Livai ina numai ikamkam, taks* touragunisi ma bera bero ravasi meiteni, bade tousi Yesu iwagiwagisei nake ma wike.
24345	MRK 2:16	Mosese ina vigheiyena touvibeyabeyena* ruwamtousi, tousi na Parisi*. Yesu ikitai taks* touragunina* ma bera bero ravasi meiteni ikamkam yavuyavu. Touna kubina Parisi* ina touvotaghotagho ikisi, “Avikubina taks* touragunisi* ma bera bero ravasi ruwamtousi meiteni ekamkam?”
24346	MRK 2:17	Yesu touna ivi yanei, ma ivi sisiya kurisi, “Bunama ravana na iya rava yawayawasisi kubisi ita piti. Kegha, bunama ravana na rava gubagubagisi kubisi ipiti.” Ma ivi sisiya kurisi, “Taku iya ata piti da rava beibeisi ani yawasisi ma apiti da bera bero ravasi kubisi.”
24350	MRK 2:21	Bade ivavo, “Taku bera vouna apiti yei, ma iya iti kovokovoghana ami bera wadubosi meiteni. Rava iya iyai gara vouna ina veiya ma gara wadubona tamo sikana ina popopotai, mike da nuke ina berai na gara vouna ini teiteinana na gara wadubona ina ta sikai, ina berai na ina ta sika nabanabai.
24354	MRK 2:25	Ikipotesi ma ivavo bo, “Tami kade meyana ko siyavi bo kegha Devida avai iberai maranai ina yaraga meiteni kam isiraghe ma ivoyadagha? Touna ko siyavi na, avikubina iyamna iya koti nuwa vitetei?
24357	MRK 2:28	Vagheina notana weni nuke: Touna kubina ina Koroto Keimatana* nana Bada, bade Sabati* badana!”
24362	MRK 3:5	Ma ere nuwaghisina ikita kwavikwavivirosi. Tousi nuwanuwasi ibagibagi sasara, ma touna kubina Yesu nuwanuwana ibero. Bade ivavo koroto ima sirasiraghena kurina, “Imam keta roroni.” Ma imana ita roroni ma iyawasa.
24364	MRK 3:7	Yesu ma ina touvotaghotagho meiteni ine seirana yawawa* ku magamina, ma numaduba Galili yai iwagisei. Rava ipesari sasara Yesu bera iberaberai na varana ivi yanei, ma vagheina ma rava ipiti kuriya Jiudiai, Jerusalem yai, Idumeai, ma dobu tupana yavu idamana Jodan nevaneva nai ma ighae Taiya ma Saidon ririvisi yai.
24368	MRK 3:11	Meni dobunai kanuma berosi ikitakitai na kae kunukununai itawatawayesi ma iruru kwatu kurina, “Tam na Meimeituwa natuna!”
24375	MRK 3:18	Anduru, Pilip, Batolomiu, Matiu, Tomas, Jems, Alfius natuna, Tadius, Saimon na Selot
24379	MRK 3:22	Touvibeyebeyena Mosese ina vigheiyena yai ruwamtousi Jerusalem yai isoru ma ivavo bo, “Touna na kanuma berosi asi bada Bielsibab ibadebadei! Touna ina maragatai Yesu eberaberai da kanuma berosi ikasibunisi.”
24403	MRK 4:11	Yesu ikipotesi ma ivavo, “Tami kava avi vagheinemi da Meimeituwa ina kasibeyemi da vara kena gavugavuna koni seghani Meimeituwa ikarei da rava ina koyaghisi yawasa vounai. Touna rava wapawapa kara iyamna iya ina sakovi, meibai kava ana vivi sisiya.
24404	MRK 4:12	Nuke ana berai da tousi sisiya katakatamanisi Meimeituwa ina kikiverena* kununa kava igirumi na ina tupuwa, ‘Tousi ina kita ma ina kita ma kara iya ina vo modiya, Ini yana ma ini yana ma kara iya ina sakovi, Bo mike da asi bera bero ina ne kuputei na ana nota kuputesi.’”
24413	MRK 4:21	Yesu ivi sisiya kurisi, “Rava tapa ipiti yei da siripu gaburinai bo vatara gaburinai ita terei, bera nuke bo? Kegha. Tapa kana makemake tepanai iterei.
24417	MRK 4:25	Touna kubina mike da aku sisiya ko vomodiya na, Meimeituwa ina vere kirakiyemi. Ma iyavo ivivi yanei ma iya ita vomodiya na tupana ini wapai.”
24418	MRK 4:26	Yesu ivavo, “Weni sisiyakutukutuna na Meimeituwa ikarei da ikimakava ina rava ina koyaghisi: Touna kama pesi egogogo, maranai koroto ina kupurai iyasiri.
24420	MRK 4:28	Touna mani tano eberaberasi na egogogo, kununa na erurutiti, muriyai na egogogo egheghae, bade ini yam sasara.
24423	MRK 4:31	Touna kama mastad* pesina nuke. Touna na pesi gisigisi vaghasina rava eyasiyasiri.
24427	MRK 4:35	Nani maranai, kuririsi yai, Yesu ina touvotahgotagho* ivi sisiya kurisi, “Ta damana yawawa* ku nevana.”
24428	MRK 4:36	Touna namada waga sinenai imakemake, ma tousi muriyai igeru. Numaduba ine kuyowesi ma idamana, waga ruwamtousi meiteni.
24432	MRK 4:40	Touna ivi sisiya kurisi, “Avikubina ko yabumana?” Kara kava da kona tumetumeku bo?”
24442	MRK 5:9	Yesu ivi taravirei, “Kam wava iyai?” Ikipote ma ivavo, “Taki na ka pesari sasara kubina taku kaku wava na Dam.””
24450	MRK 5:17	Touna kubina Yesu ikiya da nani dobuna ina kasibu kuyowei.
24454	MRK 5:21	Yesu ivovira meme, wagai yawawa* idamani. Touna kara kava yawawa* ririvinai ma numaduba iriyei kurina.
24473	MRK 5:40	Tousi ivi namei, touna kubina ivi kitawayanesi ikasibau ma pipiya kiki ina maduwa, ina mamai ma ina touvotaghotagho asi vi aroba kava iveinisi, ma ku papayaragha irui pipiya kiki ma ikenakena.
24474	MRK 5:41	Imana iveiya ma ivi sisiya kurina, “Talitha, koum!” iyamna na, “Wavine kiki, akim, kevo meiri!”
24475	MRK 5:42	Mara sago kava ivomeiri ma yawara ivi karei. Kana madegha na 12. Tousi ivi deiyena kavakavai.
24478	MRK 6:2	Sabati* yai touna giu dam Jiu asi vibeyebeyena numanai ivi karei. Rava damsi nani, maranai ivi yanei na ivi deiyei. Tousi mani ivi tupavire yana vivira, “Touna nuwasuyasuya ma iveiya? Ma ikimakava da inuwasuyasuya sasara? Ma, ikimakava aniba berasi eberaberasi?”
24479	MRK 6:3	Ivi ki daguwana vivira, ma ivavo, “Touna na kamda kava, ta vavo bubuna bo? Mary natuna, ma varevaresina Jems, Joseph, Judas ma Saimon. Ma novunovuna na wa ta makemake yavuyavu, ta bo?” Nuke kubina inuwakapi yei ma iya ita tumetumei.
24481	MRK 6:5	Touna kubina iya kovokovoghina da aniba berasi nani dobunai ita berasi, imana kava rava visana gubagubagisi ku tepasi iterei ma ivi yawasisi. Yesu ivi deiyena sasaresi da asi nota soruwana kubina. Ma touna ine rui ma ine kasibau meyagi nununai rava igiugiunisi.
24487	MRK 6:11	Ku meyagi sago kona segha mike da rava ina kayo beromi bo iya ini yanemi, ko ne kuyowesi ma kaemi yapoyapo ko kasi sabusabui. Touna na ini mata kitekitesi, da tousi vara viyanina ibasarei. Meimeituwa tousi ini wavusi, vara viyanina ibasarei kubina!”
24490	MRK 6:14	Rava yavu na Yesu ivivi sisiyei, ma yavana itete. Rava ruwamtousi ivavavo, “Aniba berasi ibera berasi na vagheina touna Jon Touvitowasamagha*, rava sirasiraghesi sanasi yai iru yawasa meme.” Rava ruwamtousi ivavo, “Touna Elaija — ivoviri meme.” Rava ruwamtousi ivavo, “Touna Meimeituwa ina kikiverena*, kama Meimeituwa ina kikiverena* kununa kava nuke.” Keivavo Herod weni sisiyisi ivi yanesi, ma ivavo, “Jon Touvitowasamagha* na iwana akasi yaraghi, ma iru yawasa meme.”
24493	MRK 6:17	Weni sisiyakutukutu nana Herod Jon kamyona ikasiyaraghi. Touna itupuwa ma muriyai Yesu ina noya ivi karei. Herod varesina Pilip, kawana isaroi. Nani wavinena kana wava na Herodias. Nani berana murinai, Jon, Herod ikiya vigheiyena evavavo da, “Varesim kawana iya kwa ravaghi,” touna kubina Herod ina toughavighaviya iki tawayesi, ma Jon ikou patupatumi ma ku dibura itawana runi. Herod, Jon ikikiya da ipitipiti ivivi sisiya kuriya, ma bade ivivi nuwa ragharagha kiraki yei, ma ina sisiya viyanina ikayowana kiraki yei. Nani wavinena, Herodias, nuwanuwana ighisi kiraki yei Jon kurina, ma ina kayowana da iti siragheni, ma Herod isakovi da Jon na rava maninina ma vokuwayina, touna kubina na iyabumanei ma ivi tarapaparana kiraki yei. Iyamna touna kubina, nani wavinena iya kovokovoghina Jon iti siragheni.
24500	MRK 6:24	Vagheina wavinena ikasibau ma ina maduwa ivi baghai, “Avai ani baghei?” Ina maduwa ikipotei ma ivavo, “Jon Touvitowasamagha* tepapuna.”
24501	MRK 6:25	Mara sago kava wavinena ita virei, yaghiyaghina kavakava irui keivavo kurina ma ikiya ma ivavo, “Aku kayowana na karako tete wosina Jon Touvitowasamagha* tepapuna dabirai kwa vereku.”
24507	MRK 6:31	Rava ipesari sasara ivivi vuruvira kurisi touna kubina Yesu ina touvotaghotagho meiteni asi gavogavo iya ita makemake da ita kam. Touna kubina Yesu ivi sisiya kurisi, “Tami maniduma ko piti. Numaduba tane kuyowesi ma ta nae ku dobu makemake nuwatauna ma ti yamroverove.”
24518	MRK 6:42	Tupasi yavu ikam da ikam siyouwa,
24527	MRK 6:51	Ma ku waga igeru, yanunu inuba ma beimara ikena. Maghitepasi ibagibagi ma bera iya ita vomodiya, aniba parawai ikitai ma karakava ina sakovi da ikimakava iberai da parawa ipesari. Touna kubina ivi deiyena sasarei.
24531	MRK 6:55	Tousi dobu ivuruvuru bouni, ma meni dobunai ivivi yanei na gubagubagisi nigharai ipitipiti yesi kurina.
24538	MRK 7:6	Ikipotesi, “Tami meira vireviremi, ko berabera meyemi da tami beibeimi! Kununa kava Meimeituwa ina kikiverena* Aisaiya igiruma na vagheina ivavo bubuna tami kubimi. Weni nuke igirumi, Meimeituwa ivavo, ‘Weni ravasi na ponasi yai kava evovo vivireku, ma nuwanuwasi iya taku gwabiku wai, ma ivi uwama taweyena.
24539	MRK 7:7	Ma tousimani asi bera wadubosi ibeyebeyena ma nuke evavavo tousi berasi na Meimeituwa ina vigheiyena. Touna kubina asi rudune na iyamna kegha.’”
24540	MRK 7:8	Bade Yesu ivavo, “Tami na Meimeituwa ina vigheiyena ko tutu kuyowei ma tamimani ami bera ko rururunisi.”
24543	MRK 7:11	Bade tami ko vavavo touna vagheina da rava ina vavo asi maduamau ma mamimau kurisi, ‘Iya kovokovoghina da ana vowagumi. Taku namada avavonuwaghana da Meimeituwa kubina avai tami ata veremi.’
24546	MRK 7:14	Yesu rava iwore meyesi da ipiti kuriya ma ivi sisiya kurisi, “Tupami yavu, aku sisiya ko viyana keimatani ma iyamna kona sakovi.
24550	MRK 7:18	Ikipotesi, “Tami meiteni aku sisiya iyamna iya kota sakovi bo? Iya kota sakovi da maranai rava vavai ikaniya, nani vavina na iya ku nuwanuwana ita rui ma irui rava ku kamokamona ma bade tupuwina ina kasibu kuyowei. Touna iya ita berai da ita dowadowa Meimeituwa matanai.” Maranai Yesu touna ivi sisiyei, Touna ivi beyena da vavai bogeibogei na beibeisi Meimeituwa matanai. Iya vavai sago ina berata da ta dowadowa.
24556	MRK 7:24	Vagheina ma Yesu nani meyagina ine kuyowei ma inae dobu Taiya ririvinai ma nani dobunai ku numa sago irui. Iya ina kayowana da rava ita sakovi da touna nani ma iya kovokovoghina da ita kena gavu.
24557	MRK 7:25	Wavine sago ivi yanei da touna nani numa nai ma ipiti kuriya. Weni wavinena na iya Dam Jiu ma touna na dam viruwa. Touna na Fonisiya yai itupuwa, Siriya sinenai. Kanuma berona natuna wavinena ivivi badebadei touna kubina ipiti Yesu kurina maghinonai kaetupinai isoru ma ivivi weno kuriya da kanuma berona natuna sinenai iti kasibuni.
24563	MRK 7:31	Yesu dobu Taiya ine kuyowei ma ighai dobu Saidon ku pouna. Bade inae ku Galili yawawina ma Dekapolis* ineneni.
24569	MRK 7:37	Maranai rava sisiya nuke ivi yanei tousi ivi deiyena sasarei ma ivavo bo, “Touna bera tupana yavu eberaberai na beibeina kavakava. Rava tina potapotasi iyawasisi da iyana ma rava kawa potapotasi na ini sisiya.”
24574	MRK 8:5	Bade Yesu ivi taraviresi, “Parawa visa gwabimi yai?” Tousi ivavo bo, “Parawa meikovi ma kumaneva ruwa.”
24585	MRK 8:16	Touvotaghotagho ivitarapiri vivira nani sisiyina Yesu ivavavoweina, “Touta parawa iya kata pitiyei kubina na ist isisiyei.”
24587	MRK 8:18	Matami emakemake ma iya kota kitakita bubuna! Tinimi emakemake ma iya kota viviyana bubuna!
24590	MRK 8:21	Yesu ivavo bo, “Tami karakava da kona sakoviku bo?”
24597	MRK 8:28	Tousi ikipotei, “Rava ruwamtousi evavavo da tam na Jon Touvitowasamagha, rava sirasiraghesi sanasi yai ivovira meme, ruwamtousi evavavo da tam na kikiverena Elaija ivovira meme, ma ruwamtousi evavavo tam na Meimeituwa ina kikiverena kununa kava nuke.”
24598	MRK 8:29	Bade ivi taraviresi, “Ma tami, kovavavo da taku iyai?” Pita ikipotei, “Tam na Keriso, Meimeituwa ina vinevine, Touviyawasa!”
24600	MRK 8:31	Bade Yesu ivi karei da ina touvotaghotagho ini beyebeyesi. Ivavo bo, “Taku, Koroto Keimatana*, kara ana keivowavowa sasara. Ma babada, Prist babadisi, Mosese ina vigheiyena touvibeyebeyena* ravasi ina basareku. Kaku ghaviya ini siragheniku ma mara aroba murinai ma ana vomeiri meme.”
24602	MRK 8:33	Bade Yesu itavirei ina touvotaghotagho ikitasi ma Pita iyeghai, “Seitan kene kuyoweku! Tam iya kuta vivi nuwanotanota Meimeituwa ina ku nota ma rava asi ku nota kenotanota.”
24608	MRK 9:1	Bade Yesu ivavo kurisi, “Taku sisiya keimatana akikimi, tami ruwamtumi weni, na kununa Meimeituwa epitipiti ina rava ina koyaghisi ere maragasina na kona kitai ma muriyai kona siraghe.”
24612	MRK 9:5	Touvotaghotagho asi viaroba na iyabumana sasara, ma Pita iya ita sakovi da avai ini sisiyei, touna kubina Yesu kurina weni nuke ivi sisiya, ivavo bo, “Bada, ibeibai da touta weni dobunai. Taki vada asi viaroba kana yamoni, sago tam kubim, sago Mosese kubina ma sago Elaija kubina.”
24616	MRK 9:9	Maranai Yesu ma ina touvotaghotagho asi viaroba koyai isorusoru, ma Yesu iki yapakesi, “Avai kokitai na iya rava sago kona kiya. Taku Koroto Keimatana* siragheyai ina vomeiri ma muriyai da rava kona kisi.”
24626	MRK 9:19	Yesu ikipotesi ma ivavo, “Te-e-e, dam keitumetumemi! Tami rorovani kava taku tami meiteni! Ma mara visa tami kubimi ana meiri? Koroto kiki kopitiyei kuriku!”
24628	MRK 9:21	Yesu koroto kiki ina mamai ivi taravirei, “Mara avai weni gubagina idagui?” Touna ikipotei ma ivavo, “Touna meyameyana maranai.
24632	MRK 9:25	Yesu ikitai da numaduba iriyeriye kousisi, vagheina ma kanuma berona ikikirakiyei, ivavo bo, “Tam kanumim rava ki tina potasi ma ki kawa potasi, akiki kirakiyem da koroto kiki ke kasibu kuyowei ma iya meyana kwaru meme ku sinena!”
24645	MRK 9:38	Jon Yesu kurina ivi sisiya, “Bada, koroto sago kakitai kam wavai kanuma berosi ivivi kasibunisi. Touna na iya touta ita yaraga, touna kubina kavigheiyei da iya ina bera meyei.”
24661	MRK 10:4	Tousi ivavo, “Mosese ina vigheiyena ivi vagheina da koroto vibasabasarana pepana ina girumi, ma kawana ina verei ma muriyai ina kitawayei.”
24662	MRK 10:5	Bade Yesu ikipotesi ma ivavo, “Tami na kami vibeyebeyena ibagibagi ma ko kawaghaseghase kirakai, touna kubina Mosese ina vigheiyena igirumi nana tami kubimi.
24667	MRK 10:10	Tousi ivovira meme ku numa, bade Yesu ina touvotaghotagho ivi taravirei weni touna kubina.
24679	MRK 10:22	Touna imoura sasara kubina, maranai nuke iviyanei na maghighina ibero ma ere nuwaboyana inae.
24681	MRK 10:24	Touvotaghotagho iru sakwasakwaresi ma ikeinotanota sasara maranai ina sisiya weni nuke ivi yanei. Bade Yesu ivavo meme kurisi, “Natunatuku, rui Meimeituwa ina Koyagha ku sinena na ibagibagi sasara.
24683	MRK 10:26	Tousi irusakwara sasara ma ivi tupavireyana meyesi, “Mike da nuke, na meni ravana yawasa makemake vaghasina ina pananai?”
24685	MRK 10:28	Bade Pita ivi sisiya Yesu kurina, “Bada, kekitai, taki ikimakava? Taki aki bera tupana yavu kane kuyowesi ma ka wagisem.”
24687	MRK 10:30	kanamaiya Meimeituwa ina kasi tepatepani weni yawasinai. Touna numa, varevaresina, novunovuna, maduwamau, didayoghoyogho ma dowa ina veiya. Bade rava bera berona ina berai kurina taku varaku beibeina kubina, bade mara muriyai epitipiti, yawasa makemake vaghasina ina pananai.
24689	MRK 10:32	Tousi ketaki yai iyawara igheghai ku Jerusalem, ma Yesu ivi nau, maghinosi yai. Ina touvotaghotagho ivi deiyei, ma rava ruwamtousi murinai ipitipiti na iyabumana. Bade Yesu asivi 12 iteina vivirisi, ma ivi karei da ikikisi avai ina tupuwa kurina Jerusalem yai,