23216	MAT 1:3	Aabéhjáa Jodáá tsɨ́ɨ́mavá Tamáadívú Pááreé, Tsááraá, íjcyámútsikye. Aabéhjáa Pááre tsɨ́ɨ́mavá Ejróoke. Aabéhjáa Ejróó tsɨ́ɨ́mavá Aráake.
23222	MAT 1:9	Aabéhjáa Otsíá tsɨ́ɨ́mavá Joatáake. Aabéhjáa Joatáá tsɨ́ɨ́mavá Acáake. Aabéhjáa Acáá tsɨ́ɨ́mavá Etsekíake.
23223	MAT 1:10	Aabéhjáa Etsekíá tsɨ́ɨ́mavá Manatséeke. Aabéhjáa Manatséé tsɨ́ɨ́mavá Amóoke. Aabéhjáa Amóó tsɨ́ɨ́mavá Jotsíake.
23226	MAT 1:13	Aabéhjáa Tsorobabéé tsɨ́ɨ́mavá Abióoke. Aabéhjáa Abióó tsɨ́ɨ́mavá Eriakíikye. Aabéhjáa Eriakíí tsɨ́ɨ́mavá Atsóoke.
23227	MAT 1:14	Aabéhjáa Atsóó tsɨ́ɨ́mavá Tsadóoke. Aabéhjáa Tsadóó tsɨ́ɨ́mavá Akíikye. Aabéhjáa Akíí tsɨ́ɨ́mavá Erióoke.
23228	MAT 1:15	Aabéhjáa Erióó tsɨ́ɨ́mavá Ereatsáake. Aabéhjáa Ereatsáá tsɨ́ɨ́mavá Matáake. Aabéhjáa Matáá tsɨ́ɨ́mavá Jacóóboke.
23230	MAT 1:17	Éhduméhjáa Jetsóó ɨhdé múnáaúvu. Diibyéhjáa muurá Aavaráaúvú tsɨ́ɨ́mavá tsáápiíkye. Aabéhjáa dsɨ́jɨ́vénetu dííbyé hajchíyéjuco cámaavéné éhnííñevu. Aabéhjáa idyé dsɨ́jɨ́vénetu dííbyé hajchíyéjuco cámaavéne. Ehdúhjáa icyóhbodu ‘camácámá’ llíyaatéhijcyámé 14-ihjyúvá Dabíiúvuke ditye tsɨ́ɨ́mávanévújuco. Áábeúvudítyúhjáa idyé llíyaatéhijcyámé téhdunéré 14-ijyúva. Áijyúhjáa diityéké Babiróónía múnaa méénujcátsítyu ityáhjámeke tsajtyé íiiñújɨvu. Téijyútúhjáa idyé ditye llíyaatéhijcyáné téhdunéré 14-ijyúvá úújeténáa Críjtoréjuco tsɨ́ɨ́mávámeíñe.
23234	MAT 1:21	Muurá tsɨ́ɨ́máváille wájpiíkye. Áábe mémei Jetsóó dibye ihyájkímuke íimítyuháñetu pájtyetétsóíñélliíhye. Ehdúhjáa níjkyéjɨ múnáajpi néé Jotséeke ityúwá pañe.
23235	MAT 1:22	Ahdújucóhjáa dibye ipyééne díílleke újcujéné ihjyávu. Áállekéhjáa tsá dibye dómájcotú dille tsɨ́ɨ́mávátúné hajchóta. Aanéhjáa tsúúca dille tsɨ́ɨ́máváábeke meménuube Jetsóodívu. Ehdúhjáa pajtyéné Píívyéébe íhjyú uubálle múnáájpij tééveri íllu néhdújuco: Wájpiikye úújétúné badsɨ́jcaja éévaáhi. Aane tsɨ́ɨ́máváille wájpiíkye. Áábe mémei Emanoée, ‘íjcyaabe Píívyéébe méémaá’ nééiyóne. Ehdúhjáa Píívyéébe íhjyú uubálle múnáájpij tééveri néhdújuco tene pájtyene.
23245	MAT 2:7	Ehdúhjáa ditye úúbállénéllii Heróódé pɨ́uvá wáájácúratúné diitye mɨ́ɨ́cúrú waajácu múnáake. Áámekéhjáa dílloobe ímíñeúvú múijyútújucóhjáa ímichi mɨ́ɨ́cúruwa bóhówaavéne.
23247	MAT 2:9	Ehdúhjáa ávyéjuube Heróódé diityémá íhjyúvátsihdyu idyé pehíjcyámé diibye mɨ́ɨ́cúrúwá tujkévetu. Aaméhjáa tsúúca tétsihvu úújeténáa díbyéwu ijcyátsíí hallúvú mɨ́ɨ́cúruwa táchúúreevéhi.
23251	MAT 2:13	Aaméhjáa tsúúca íiiñújɨvu óómíñe déjuvu idyé tsiiñe níjkyéjɨ múnáajpi Jotséedívú ityúwá pañe íbóhówáávéne néé dííbyeke: —Maájkyéne méumɨ́vá dítyáábá nííhyoma Ejíhtó iiñújɨvu. Aame ámuha méíjcyaá téhulle ámúhakye o nééné hajchóta. Muurá Heróódé néhcoó aadi tsɨ́ɨ́ménéwúuke ɨdsɨ́jɨ́vétsoki.
23252	MAT 2:14	Ahdújucóhjáa ditye iájkyéne pééne tépejcójuco teene Ejíhtó iiñújɨvu.
23253	MAT 2:15	Áhulléhjáa ícyahíjcyámé diibye Heróódé dsɨ́jɨ́vétúné hajchóta. Ehdúhjáa pajtyéné Píívyéébe íhjyú uubálle múnáájpij tééveri íllu néhdújuco: Ejíhtori íjcyáábeke ó pɨ́uvá Hájchíwúuke.
23255	MAT 2:17	Ehdúhjáa pajtyéné Píívyéébé ihjyú uubálle múnáajpi Jeremíá íllu néhdújuco:
23257	MAT 2:19	Aanéhjáa diibye Heróódé tsúúca dsɨ́jɨ́vénéllii níjkyéjɨ múnáajpi tsiiñe Ejíhtovu Jotséedívú ityúwá pañe ibóhówáávéne nééhií: —Maájkyéne wa meóómí ámuha ijraéémú iiñújɨvu. Tsúúca dsɨ́jɨvémé tsɨ́ɨ́ménéwúukée dsɨ́jɨ́vétsóllehíjcyáme.
23273	MAT 3:12	Aabe muurá mɨ́amúnáake iímíbájchómeke dówajcároó ímítyúmedítyu. Ááne tsaímíyé pícyóóiibye diitye ɨ́mɨáámeke. Áánetu ímítyúmeke waagóóiibye cúújúwá pañévú éhne múúne tríígotu íimíúhjɨ́ meújcúne íatéréene téjuuhójɨma mecóvajtsódu. Ehdúhjáa paritséómuke neebe Jóáaá.
23276	MAT 3:15	Árónáacáhjáa neebe dííbyeke: —Árónáa ihdyu ú méénuú tehdu Píívyéébé ímillédújuco. Ehdúhjáa dibye néénéllii Jóáa tsojtsó dííbyeke.
23283	MAT 4:5	Ehdúhjáa Jetsóó áñújcúnéllii tsajtyéébé dííbyeke Jerotsaréevúréjuco. Áábemáhjáa néríívyemútsí cáámevu duurúvájá hallúvu.
23285	MAT 4:7	Ehdúhjáa Naavéné néérónáa idyé Jetsóó néé dííbyeke: —Téhdure muurá nééne dííbyé waajácúháámɨtu: “Tsá Máavyéjuube Píívyéébeke memáváríjchóityúne.”
23286	MAT 4:8	Ehdúhjáa Jetsóó néérónáa ɨ́hvéjtsótuube tsiiñe tsajtyé dííbyeke cáméhbaú nɨ́jcaúvu. Áhbaú nɨ́jcáutúhjáa úújétsoobe páneere ííñújɨ́ avyéjuvu.
23289	MAT 4:11	Ehdúhjáa Jetsóó néénetu ílluréjuco dibye ɨ́hvéjtsoíñúné dííbyeke. Ááné boonéhjáa níjkyéjɨ múnaáréjuco dííbyeke ɨ́ɨ́cuvéne.
23292	MAT 4:14	Ehdúhjáa pajtyéné Píívyéébé ihjyú uubálle múnáajpi Itsaíá íllu néhdújuco:
23294	MAT 4:16	Aame ícyahíjcyá ɨdáátsówu éhne múúne cúúvétsihyi meíjcyadu ɨ́mɨáájú wáájácutúmé wágóóóvéiyóme. Árómema tsúúca ijcyájúcooróné ditye pájtyetéíyóné uwááboju. Ehdúhjáa Itsaíá nééhií.
23295	MAT 4:17	Aanéhjáa Jetsóó úwáábótujkénuube nééhií: —Méɨhvéjtso ímítyú ámuha meícyahíjcyáne. Ááne ámúhá ɨ́jtsaméí mécápayóóvé ɨ́mɨánejcúvuréjuco. Muurá tsúúca níjkyéjɨri íjcyaabe Píívyéébe íavyéjúejte íjcyáímyeke újcúíñe éévé úújetéhi. Ehdúhjáa Jetsóó úwáábótujkénuube nééhií.
23298	MAT 4:20	Ehdúhjáa Jetsóó néénéllii teenémáyé ɨjtsɨ́nuuháñé ɨɨ́hvéjtsóne peemútsí dííbyemáyéjuco.
23302	MAT 4:24	Ehdúu dibye méénuhíjcyánéhjáa páneere Tsííriá iiñújɨ múnaa iwáájácúne tsívahíjcyá dííbye éllevu páhduváré nééne chémeháñeri chéméméhjɨke: Avyéháñeri íjcyámeke, naavémú ípañe íjcyámeke, méívatéméhjɨke, íjpi vááúmeítyúneri chéméméhjɨke. Áámekée bóhɨ́ɨ́tsohíjcyaábe.
23340	MAT 5:37	Áánéllii múu ɨ́mɨáánéjuco íjcyane ápáhajchíí nééhií: “Éée ɨ́mɨááné tehdújuco teéne.” Áánetu ɨ́mɨááné íjcyatúné múu ápáhajchíí nééhií: “Tsáhaá tehdu néénejɨ́ɨ́vari.” Ehdu iíhjyuváné tsá múu éjkétsotú Píívyéébedítyu. Muurá tehdu meíhjyuváné Naavénedítyúré tsááhií.
23349	MAT 5:46	Muurá ámúhakye wájyúmekéré ámuha mewájyúhajchíí tsá ɨ́mɨá wájyú tene íjcyatúne. Ehdu ámuha mewájyújcatsíñé tsá Píívyéébe ímí ámúhadívú ɨ́jtsúcunútúne. Muurá ímityúmé íjcyarómé téhdure diityéké wájyúmeke wajyúhi.
23364	MAT 6:13	Áhdure múúhakye ɨ́hvéjtsótuubéré pɨ́áábohíjcyá mávaríjchojúúnevu muha metáhjátsámeítyuki. Muurá ɨ́htsútuube múijyú muhdú u íjcyáítyuube páné avyéjuubéré ú ijcyáhi. Áyu tehdújuco. Ehdu múu Píívyéébema ihjyúváhi.
23375	MAT 6:24	Tsá muurá tene ímíítyuró míítyétsikye ámuha maávyéjuubéváne. Muurá tsáápiikyéré ímí ámuha méɨ́ɨ́cúvéiyá cáábyeké éhnííñevu ámuha mewájyúúbeke. Áánetu tsijpíiyo ɨ́ɨ́cúvérátuube imíchi ámuha mewájyútuúbe. Ehdu néénéllii tsá tene ímityú Píívyéébeke meúraavyémé metsúúrámeíñé mítyane meéhnéváíyóneri.
23381	MAT 6:30	Ehdu muurá Píívyéébe tsaímíyé téhmehíjcyá wajcóháñé wahájchotáré ímiñe íllúhwuúré tsúúca chémene. Aabéjɨ́ɨ́ awáá muurá ámúhakye éhnííñevu tsaímíyé téhmeéhi. Ehdu teéne, ámuúha cáhcujtsópítyúné mɨ́amúnaaj.
23382	MAT 6:31	Ehdu muurá páneere Píívyéébe tájpíyé ijcyáhi. Áánéllii tsá múu néétune: ¿Aca ɨɨná íñe mémájchoóhi? ¿Aca ɨ́ɨ́nemá íñe méwajyámú méújcuúhi? Tsá múu ehdu ɨ́jtsámeítyú Píívyéébe íjcyátúcoocájɨ́ɨ́vari.
23390	MAT 7:5	¡Ávyeta bañú múnaa ámuha meíjcyame pánehjɨ́dú ɨ́mɨáámeúvúdú ámuúha! Tujkénú méwaagóoméí eene úménebááné ámúhá hálluúúné pañe íjcyane botsíi ímí ámuha máájtyumɨ́mé mebóhdo teene wááhyene ámúhá nahbémú hálluúúné pañe íjcyane. Ehdu nééne tsá múu tsaate wahdɨ́ɨ́váné imítyúwu méénúneri íjyácunútú tsáijyu múu éhnííñevu ímityúné ámuha meméénuhíjcyáme.
23391	MAT 7:6	Tsá muurá ámuha ɨ́mɨáánevu oohímyeke maájcúítyuró bóónétu íllure ámúhakye dɨ́gújcúíyómeke. Áhdure muurá tsá ícyááve méénímudívú ámuha mepóvɨhjúcúítyuró íllure téuhjɨ tádɨ́rɨ́hcóíyómedívu. Ehdu nééne tsá múu ɨ́mɨáájú Píívyéébé uwááboju bañúháñé úwáábotúne.
23397	MAT 7:12	Muurá ámuha méimíllé mɨ́amúnaa ímí ámúhama íjcyane. Áánéllii múu iéhnéjcutu diityémá ɨ́mɨááméré ijcyá ditye téhdure ámúhama ɨ́mɨáámé iíjcyaki. Ehdu muurá Píívyéébe meke úwaabó Moitséeúvú waajácúháámɨtu, téhdure tsijtye dííbyé ihjyú uubálle múnáá waajácúhaamɨ́netu meke úwaabóne.
23407	MAT 7:22	Muurá muhdú mɨ́amúnaa ícyahíjcyáné ímíbájchómeícyooca mítyame oke avyéjuubévaá iíllityénemáye. Aame oke neéhi: “Ávyéjuúbej, muurá muha díuwááboju méúwáábohíjcyáhi. Aame dimyémeri muha méwáámíuhíjcyá naavémuke tsaaté pañétu. Ehdu muha dimyémeri méméénuhíjcyá méénúráítyúronéhjɨ.”
23408	MAT 7:23	Ehdu oke ditye néérónáa ó neé diityéke: “Íllure ámuha máallíhi. Keenéiyó ámúhakye o wáájacúne. Muurá ímityúné ámuha méícyahíjcyáhi. Aame meɨ́ɨ́né óhdityu.” Éhdure ó neé diityéke.
23413	MAT 7:28	Ehdúu Jetsóó úwáábóneri ullévenúme.
23417	MAT 8:3	Áánélliihyée neébe: —Mu ihdyu tehdújucoj. Ehdúu néébere dííbyeke dócárájcóneri tsúúca bóhɨɨ́be.
23418	MAT 8:4	Áábekée neébe: —Tsáma tsaatéké dúúbálledí íñe muhdú u bóhɨɨ́ne. Tsapéhdúré llúúváábe éllevu pééne dííbyedívú dúhjétsámeítyeco. Ááne Moitséeúvúu néhdu Píívyéébeke tsíeméneri ú ɨ́ɨ́cúveé téénetu mɨ́amúnaa iwáájácu u bóhɨ́jucóóne. Ehdúu Jetsóó néé dííbyeke.
23424	MAT 8:10	Ehdúu diibye tsodáhómú avyéjuube nééneri iúllévenútsihdyu neebe tétsihyi íjcyámeke: —Ɨ́mɨáánetúré o néé tsá muurá tsáápíubáré tamúnaa ijraéémudítyú cáhcújtsotú íñe áánu cáhcujtsódu.
23425	MAT 8:11	Ehdu muurá pahúllevátú tsaaímyé mítyame ijraéémú íjcyáturómé íñe áánu romáánómuube cáhcujtsódú ímí Píívyéébeke cáhcújtsoímye. Aame dííbyé avyéjuvu úcaavémé nahbévájcátsií majchóháñeri Aavaráaa, Itsáaa, Jacóóboo, íjcyámema.
23427	MAT 8:13	Ehdúu iñééné boonétú tsiiñe neebe diibye tsodáhómú avyéjúúbeke: —Áyu wa dipye dihjyávuj. Óvíi ihdyu u cáhcujtsódú íjcyane úúma díúníu múnáajpi bohɨ́ɨ́hií. Ehdúu Jetsóó nééné tujkéveríhjyáa tsúúca bóhɨɨ́be.
23431	MAT 8:17	Ehdúu Jetsóó méénuhíjcyá téijyu Píívyéébé ihjyú uubálle múnáajpíhjyáa Itsaíá íllu néhdújuco: “Dííbyere méhdityu páhduváré nééne chémeháñé waagóóhi.” Ehdúhjáa Itsaíá néhdújuco dibye méénuhíjcyáne.
23440	MAT 8:26	Áánélliihyée neebe múúhakye: —¿Ɨ́ɨ́neríami ámuha méíllityé ayájú ɨhnáhóhajaj? ¡Tsáháikyéha ímí ámuha mecáhcújtsotú Píívyéébeke! Ehdúu múúhakye iñétsihdyu kííjyébama nohjɨ íjcyane úhbaabe tene ɨɨ́hvetéki. Ahdújucóo tene ɨ́hveténé dáíhañéréjuco.
23441	MAT 8:27	Ehdúu téijyu Jetsóó méénúneri muha meúllévenúne ménéjcatsíhi: —¿Muubáami aabye íjcyáábeke muhdú kííjyébama nújpacyo lleéboj?
23447	MAT 8:33	Ehdúu méénímuke tene pájtyéneri diityé tehméjté ávyétá ɨhnáhó íllityéhi. Áánemáa ɨ́ɨ́cúi tétsííj pɨɨhɨ́rí íjcyáméhjɨ éllevu ɨdsɨ́ɨ́néne úúballémé muhdú tene pájtyene.
23451	MAT 9:3	Ehdúu Jetsóó nééne tsaate taúhbájú uwáábojte illéébóne ɨ́ɨ́buwááné pañe nééhií: —¿Aca ɨ́veekí eene aabye ímityúné ihjyúvá Píívyéébe ímí dííbyedívú ɨjtsúcunúnejɨ́ɨ́vari?
23452	MAT 9:4	Ehdúu ditye ɨ́jtsámeíñé Jetsóó iwáájácúne néé diityéke: —¿Aca ɨ́veekí ámuha ímityúné óhdityu méɨ́jtsámeíhi?
23454	MAT 9:6	Ahdícyane cáhawáá óvíi ámuha máájtyumɨ́ Mɨ́amúnáájpidívúu o ípivyééveebe muhdú o méénune. Ehdúu diityéké iñétsihdyu tsiiñe neebe dííbyeke: —Dímíjpyeténe eene dɨ́ɨ́hbotámá dipye dihjyávu.
23456	MAT 9:8	Ehdúu Jetsóó méénúneri mɨ́amúnaa iíllityéne Píívyéébeke ávyéjujtsó dúúrúvaméré dííbyé ɨhtsúturi dibye ehdu méénúnélliíhye.
23461	MAT 9:13	Cáhawáá ímíñeúvú meéévé ámuha mewáájácu Píívyéébé waajácúháámɨtu tsátsii nééneé: “Muurá tsá apááñéré o ímílletú ámuha oke Píívyéébeke iyámedi meɨ́ɨ́cúvehíjcyáne. Téhdure ó imíllé ámuha pamévamáyé meɨ́daatsólléjcatsíñe.” Ahdícyane tsáháa ɨ́mɨáámé wáábyú o tsáátune. Muuráhjáa ihdyu ímítyúme wáábyú o tsáá diityéké téénetu o ímíbáávyétso Píívyéébé icyánejcúvuréjuco ditye ɨɨ́búwááveki. Ehdúu Jetsóó néé paritséómuke.
23463	MAT 9:15	Áánélliihyée neebe diityéke: —¿Aca tsaapi ityáábávácooca wáñehjɨ́vaténevu dííbyé miñútso múnaa tsááme kímóóvéiyá dííbyedívú iwájtsɨ́coóca? Ehdu nééne támamyémú tsá kímóóvéítyuró diityémá o íjcyáné hajchóta. Árónáa ihdyu ɨ́mɨááné íjcyaíñé diityédítyú o pééiñe. Áijyu ihdyu óvíi muhdú iñéhajchíí awámye.
23465	MAT 9:17	Áhdure idyé tsá tene ímityú béjpácyo bíínojpácyó mepícyoone tsúúcáau mɨ́ɨ́héneu cahpáyú pañévu. Muurá béjpácyo iúhtsáráúúvéhulle táváajcó tsúúcáau. Áijyu muurá wágóoovéné tsanéécújuco bíínójpácyoma cahpáyu. Áánéllii ihdyu béjpácyo mépicyóó bééú pañévúré muhdú tsanéécú iíjcyátuki. Ehdu nééne tsá tene ímityú ɨ́hdééné uwááboju béhné uwáábójú pañévú meúacóne.
23466	MAT 9:18	Ehdúu Jóáá mamyémuma Jetsóó íhjyúvánáa tsaapi avyéjuube wajtsɨ́ múúhadívu. Aabée dííbyé lliiñévú ɨmɨ́móúúvéne néé dííbyeke: —Ájyúwa íhyajchíí óhdivu dsɨ́jɨvéhi. Árónáa ó waajácú dille óóma tsiiñe bóhɨɨíñé u péébe díílleke u dócárájcóneri.
23474	MAT 9:26	Ehdúu Jetsóó méénúné uubállé páneere tééné iiñújɨ múnaa waajácúhi.
23477	MAT 9:29	Ehdúu dityétsí néénéllii diityétsikye íhyálluúúné idyócárájcóne neébe: —Ámuhtsi mecáhcujtsódújuco íjcyane tsúúca ámúhtsí hálluúúné ímíjpyetéhi.
23483	MAT 9:35	Ehdúu Jetsóó cómíñeri úwááboobéré pehíjcyá mɨ́amúnáake Píívyéébé avyéjutu íjcyáné uwááboju diityé pihcyáávejááné pañévu. Aabée bóhɨ́ɨ́tsohíjcyá panéva chémeháñeri íjcyáméhjɨke. Téhdurée ihjyáhañévúré tsaatéké úwááboobéré pehíjcyáhi.
23494	MAT 10:8	Áhdure mébóhɨ́ɨ́tsohíjcyaco dsɨ́jɨ́véméhjɨke, íjpi chájáávéneri chéméméhjɨke, páhduváré nééne chémeri íjcyáméhjɨke. Áhdure tsaaté pañe naavémú íjcyámeke méwaagóohíjcyaco. Ehdu tamyémeri táɨhnáhori ámuha meméénúiñévú ámúhakye ó ajcú pevénére. Áánéllii tsá ámuha maáhdótsóityú ámuha diityéké mepɨ́áábonéhjɨ.
23515	MAT 10:29	Muurá coomɨ́comútsí míítyétsíwuúcú tsájɨ́hwuúré áhdómeíhi. Ehdu áyá áhdómeíyómedítyú muurá tsá tsaapi ámúháj Caani Píívyéébe wáájácútúnáa dsɨ́jɨ́véítyuróne.
23522	MAT 10:36	Ehdu muurá tsamééré múnáátsójcátsií oke tsaate imúnáadítyú cáhcújtsóné hallútu.
23529	MAT 11:1	Ehdúu Jetsóo muuha 12-meváké iúwáábótsihdyu péé tsiéllevu tééné iiñújɨ́ comíñevu téhulle iúwááboki.
23532	MAT 11:4	Ehdúu dityétsí Jetsóoke néérónáa neebe diityétsikye: —Meóómíñe méuubállé Jóááke íñe muhdú o úwááboobe méénúráítyúronéhjɨ́ o méénune ámuhtsi maájtyumɨ́ne.
23535	MAT 11:7	Ehdúu iñééné boone diityétsi déjuvu neebe múúhakye diibye Jóáádityu: —¿Acáa Jóáá ɨ́ɨ́néubárá píívyétúné iiñújɨri íjcyáábedívú ámuha mepíhcyáávehíjcyácooca muhdú ámuha méɨjtsúcunú dííbyeke? ¿A ámuháa méɨjtsúcunú éhne múúne úmehe kííjyébari vááúmeídyú páhduváré dííbyé ɨ́jtsaméí nééneé?
23542	MAT 11:14	Aane ámuha mecáhcújtsóhajchíí mécahcújtsó Jóáa Eríá íjcyane éhnée Píívyéébé ihjyú uubálle múnaa tsiiñe dibye bóhówááveíñé néhíjcyaábe.
23545	MAT 11:17	Muurá múúne íllu úhbácatsíhijcyáme: “Chiiyóró mellíjchúrónáa tsá ámuha meímílletú mewáhtsɨne tééneri. Áhdure máátyóba májtsí memájtsívárónáa tsá ámuha meímílletú mekímoovéne.” Ehdu múúne tsɨɨme úhbácatsíhijcyámé íjcyadu muurá ámuúha.
23547	MAT 11:19	Áábé boonétúu ó bóhówaavé Mɨ́amúnáájpidívú o ípívyééveébe. Aabe panéváré o májchoobe téhdure ó adó bíínojpácyo. Áánetu idyé ílluréjuco óhdityu ámuha menéhijcyáné oova majchópíwu adópíwu o nééneé. Áhdure ámuha óhdityu ménehíjcyá oova ávyéjúúbé wáábyuta íjcyáne dsɨ́ɨ́dsɨ́ ahdótso múnaa ímityúmé íjcyámedívú o náhbévahíjcyáne. Árónáa tene pánéévénetúi méwaajácuú keená ɨ́mɨááné íjcyane. Ehdúu neebe Jetsóo.
23555	MAT 11:27	Ehdúu Cááníma iíhjyúvátsihdyu neébe: —Muuráhjáa ihdyu Llihíyó oke picyóó tajtyééveri mɨ́amúnáake iwáájácútso muhdú diityédítyú ɨɨ́jtsámeíñe. Tsá muurá múha wáájácutú dííbyé Hajchi o íjcyáábé ɨ́jtsaméi. Apáábyéré diibye Llihíyó waajácú muhdú o íjcyane. Áhdure idyé apáábyéré ó waajácú muhdú dibye íjcyane. Áhdure teene tsaatédívú o bóhówajtsóméré waajácúhi.
23558	MAT 11:30	Tsáháturo tene ɨ́hnáhootú ehdu ámúhakye o nééne ámuha meúráávyéiyóne. Ehdúu neebe Jetsóo.
23566	MAT 12:8	Muurá íñe Mɨ́amúnáájpidívúu o ípívyéévéébéllii téhdure téjcoojɨ wáyeéévejcóójɨ. Ehdúu Jetsóó néé paritséómuke.
23571	MAT 12:13	Ehdúu diityéké iñétsihdyu neebe dííbyeke: —Muúbej, cána ííllevu cujúúvé díhyótsɨɨ́j. Ahdújucóo dibye cújúúvénemáyé téhojtsɨ ímíjpyeténe.
23575	MAT 12:17	Ehdúu diityéké bóíjcyuube Píívyéébé ihjyú uubálle múnáajpíhjyáa Itsaíá dííbyedítyú íllu néhdújuco:
23578	MAT 12:20	Áhdure tsá ɨ́dáátsóméhjɨke dibye éhdɨɨválléityúne. Áhdure ɨ́htsútúnetu cahcújtsótú pañe cáhcújtsórómedítyú tsá dibye ‘óvíjyacóóme’ nééityúne. Ehdu páneere ímíjpyetétsóiibye iávyéjuutéijyu.
23579	MAT 12:21	Áábedívú pamévá mɨ́amúnaáré cátsɨ́pááveéhi. Ehdúhjáa Píívyéébé ihjyú uubálle múnáajpi Itsaíá Jetsóodítyú nééhií.
23582	MAT 12:24	Ehdúu tsaate nééne paritséómú illéébóne néjcatsíhi: —Aadi muurá naavémuke waagóohíjcyá mɨ́amúnáá pañétú diitye naavémú avyéjuube Betsebóó pɨ́áábóneríye.
23595	MAT 12:37	Muurá tsáápiitsámá ímíbájchóiibye muhdú ditye íhjyúvahíjcyádújuco. Ɨ́mɨáánéré íhjyúvahíjcyámé hallúrí tsá ɨɨná íjcyáityúne. Áánetu ímityúné íhjyúvahíjcyámé ɨ́cúbáhráméiíhi. Ehdúu Jetsóó néé paritséómuke.
23603	MAT 12:45	Áánéllii múúne nahbévaabe tsijtye 7-meváké éhnííñevu ímítyúmeke diityémá tsiiñe iúcááve dííbyé pañévu. Áábeke muurá ɨ́hdée ɨɨ́cúbáhráné ehnííñevu ɨ́cúbáhraábe. Ehdu muurá ímityúmé íjcyame ɨ́dátsó ɨ́cúbáhráméiíhi.
23604	MAT 12:46	Ehdúu Jetsóó íhjyúvánáa íñahbémú tsɨ́ɨ́juma dííbye éllevu tsááme wajtsɨ́ tétsihvu áachívu. Aamée imíllé iíhjyuváné dííbyema.
23607	MAT 12:49	Ehdúu iñétsihdyu múúhakye úúbácyunúúbéré nééhií: —Áánerá téhdure ámuha pámeere wahárómú, táñahbémú, táñaallémú, méijcyá íñe múhdumé tahñéjté ámuha meíjcyame.
23609	MAT 13:1	Ehdúu Jetsóó diityéké nétsihdyu muha dííbyema meíjcyájatu mepéé únéú úniúvu.
23618	MAT 13:10	Ehdúu dibye néénéllii muha dííbyeke menééhií: —¿Aca ɨ́veekí tsíeménetu ú úúbállehíjcyá u úwaabóne?
23621	MAT 13:13	Ehdu néénéllii muurá o úwaabóné tsíeménéhjɨtu ó úúbállehíjcyáhi. Muurá o úwaabóné lléébójúcoorómé ícyahíjcyá lléébótúmeúvúdu. Áhdure teene ájtyúmɨ́júcoorómé ícyahíjcyá ájtyúmɨ́túmeúvúdu.
23622	MAT 13:14	Ehdu ícyahíjcyámé Píívyéébé ihjyú uubálle múnáajpíi Itsaíá íllu néhdújuco: Uwáábó lléébójúcoorómé tsá cáhcújtsóityúne. Áhdure iájtyumɨ́júcooróné tsá ditye wáájácúityúne.
23623	MAT 13:15	Dityé ɨ́jtsaméí ímí néétúnéllii tsá ditye ímíñeúvú lléébohíjcyatúne. Aame ícyahíjcyá wáájácúmeítyúmé éhne múúne hállúvatúmé íjcyadu. Aaméjɨ́ɨ́va tehdu óhdi íjyácunúmekéjɨ́ɨ́ ó ímíjpyetétsóiyáhi. Ehdúu neebe Itsaía.
23628	MAT 13:20	Áánetu teene illéébone tsúúca ímí úraavyéjúcoorómé páhduváré nééné mávaríjchojúúné íjcyanéhjɨ́ iáábucújúcóótúnetu ílluréjuco teene ɨ́hvejtsóne. Aane nééiyóné eene néwayúúnéhjáa íjcyátsihvu dójcoúhjɨ́ imíwu ííñeróné núhbá allóócori chémene. Ehdu muurá patyéhijcyáné ímí cáhcújtsótúmema.
23631	MAT 13:23	Áánetu ihdyu ijcyámé tsaate teene illéébone cáhcujtsómé ímí tehdújuco úráávyehíjcyáme. Aame muurá eene imíwuúhjáa ííñujɨ nétsihvu dójcoúhjɨ́ ííñedu. Áámedítyú ijcyámé tsaate éhnííñevu ímí Píívyéébeke úráávyehíjcyámé eenéhjáa teene tríígóhiibáné imíwu píívyene mítyane néévadu néémeé. Áánetu ijcyámé tsaate ɨhtsútáwu ímí Píívyéébeke úráávyehíjcyámé eenéhjáa llííñevúré nééváhiibájɨ́dú néémeé. Áámedítyúi muurá ijcyámé tsaate diityé llííñevúréjuco úraavyémé eenéhjáa máɨhtsúnéré nééváhiibájɨ́dú néémeé. Ehdúu Jetsóó bóhówajtsó bajtsó múnáájpidítyú íjcyáné uwááboju.
23637	MAT 13:29	Ehdúhjáa ditye néénéllii neébe: —Tsáhaá. Muurá ámuha teene metábáhcyóhajchíí bajtsóháñé ámuha métútávájtsoóhi.
23638	MAT 13:30	Áánéllii ihdyu óvíjyucói meɨ́hvéjtsoíñé tsanéécú ikyééméveki. Tsanééréi teene ɨ́mɨááne néévá maááhɨ́vétsócooca ámúhakye ó neé ámuha metábahcyóné pájtsuuhójɨ́ mechíjchu mecóvájtsoki. Áánetu ihdyu ɨ́mɨááné maááhɨ́vétsóne ímíñeúvú mépícyoóhi. Ehdúu Jetsóó úwaabó tsaapi íúmɨhe bájtsónetu.
23640	MAT 13:32	Muurá panévá neváúúné lliiñévúré íjcyáróúwúutu ííñehe keemévé panévá bajtsóhééné ehnííñevu bájú uméhedúhe. Ááhé pañévú muurá wahpéjté ijcyóváhi. Ehdúu Jetsóó úwaabó mojtáátsáhetu.
23642	MAT 13:34	Ehdúu Jetsóó tsíeménéhjɨtu iúúbállénej tééveri úwáábohíjcyá mɨ́amúnáake ímíñeúvú iwáájácútso ɨɨná íuwááboju nééiyóne. Tsáháa dibye pevénéré úwáábohíjcyatúne.
23643	MAT 13:35	Ehdúu úwáábohíjcyaabe Píívyéébé ihjyú uubálle múnáajpíhjyáa íllu néhdújuco: Muurá tsíeménéhjɨtu o úúbállénej tééveri ó waajácútsoó táuwááboju ɨɨná nééiyóne. Muurá ó bóhówájtsoó íñée ííñújɨma páneere Píívyéébe ípívyéjtsóijyújuco íjcyáronéhjɨ́ múha wáájácútunéhjɨ. Ehdúhjáa Píívyéébé ihjyú uubálle múnáajpi néhdújuco Jetsóó úwáábohíjcyáné tsíeménéhjɨtu.