23244	MAT 2:6	‘O Betlehem tamo uŋgasari, nuŋgo qure Judia sawaq di unu. Qure kokba kalil Judia sawaq di unub qaji naŋgi na nuŋgo qure buŋyqasai. Di kiyaqa? Nuŋgo qureq dena gate koba bei tigelosimqa a na ijo segi Israel tamo uŋgasari naŋgi taqatnjrqas.’”
23261	MAT 2:23	Onaqa Josep a Qotei aqa anjam di dauryosiqa Galili sawaq gilej. Gilsiq qure bei aqa ñam Nasaret di soqnej. A di soqnej deqa anjam bei Qotei aqa medabu o tamo qudei naŋgi nami maroqneb qaji di aqa damu brantej. Naŋgi endegsib maroqneb, “Naŋgi a qa maroqnqab, ‘A Nasaret tamo.’”
23264	MAT 3:3	Jon a kumbra degyej deqa anjam bei Qotei aqa medabu o tamo Aisaia nami marej qaji di aqa damu brantej. A Jon qa endegsi marej, “Tamo bei a wadau sawaq di tigelosimqa a tulaŋ leleŋoqnsim tamo uŋgasari naŋgi endegsim minjroqnqas, ‘Tamo Koba a bqajqa gam gereiyetiy. Gam tingitetiy.’”
23269	MAT 3:8	Niŋgi are bulyosib nuŋgo kumbra uge kalil uratosib kumbra bole bole yoqniy. Yim e unsiy marqai, ‘Bole, niŋgi are bulyonub.’ Osiy niŋgi yansŋgwai.
23270	MAT 3:9	Niŋgi endegsib are qalaib, ‘Abraham a gago moma utru unu deqa iga Qotei aqa ŋamgalaq di tamo bole.’ Niŋgi degsib are qalaib. Niŋgi quiy. Qotei na marimqa meniŋ kalil endi dego tamo bulyosib tigelosib Abraham aqa moma brantqab.
23282	MAT 4:4	Degsi minjnaqa Yesus na kamba minjej, “Qotei aqa anjam bei nami endegsib neŋgreŋyeb unu, ‘Tamo naŋgi iŋgi uyo na segi ŋambile sqasai. Anjam kalil Qotei aqa medabuq na branteqnu qaji dena naŋgi ŋambile sqab.’”
23284	MAT 4:6	“Ni Qotei aqa Ŋiriamqa endena prugosim mandamq aiye. Agi Qotei aqa anjam bei nami endegsib neŋgreŋyeb unu, ‘Qotei na aqa laŋ aŋgro naŋgi minjrimqa bosib ni taqatmqab.’ Anjam bei dego neŋgreŋq di unu. Anjam agiende, ‘Laŋ aŋgro naŋgi bosib baŋ na ni soqtmibqa ino siŋga meniŋ na qalqasai.’”
23285	MAT 4:7	Onaqa Yesus na kamba Satan minjej, “Qotei aqa anjam bei dego neŋgreŋq di unu. Anjam agiende, ‘Ni ino Tamo Koba Qotei aqa siŋgila laŋa tenemtqa osim a gisaŋyaim.’”
23288	MAT 4:10	Onaqa Yesus na minjej, “Satan, ni ulaŋ. Qotei aqa anjam bei nami endegsib neŋgreŋyeb unu, ‘Ino Tamo Koba Qotei a segi qa louoqnsimqa aqa sorgomq di soqne.’”
23312	MAT 5:9	“Tamo uŋgasari jeu turyeqnub qaji naŋgi dego areboleboleinjreme. Qotei a naŋgi qa marqas, ‘Naŋgi ijo segi aŋgro bole.’
23320	MAT 5:17	Osiqa Yesus a olo marej, “E Moses aqa dal anjam ti Qotei aqa medabu o qaji tamo naŋgo anjam ti kalil dauryosiy keretqajqa deqa mandamq aiyem. Niŋgi endegsib are qalaib, ‘Yesus a dal anjam di taqal waiyqajqa bej.’ Di sai.
23324	MAT 5:21	“Niŋgi dal anjam endegsib queb, ‘Niŋgi tamo bei moiyotaib. Niŋgi tamo bei moiyotqab di niŋgi une ti sqab.’ Dal anjam di nuŋgo moma naŋgi nami minjreb.
23325	MAT 5:22	Ariya e dal anjam di buŋyosiy niŋgi endegsi merŋgwai. Tamo bei na aqa was ŋiriŋtqas di a une ti sqas. Tamo bei na aqa was misiliŋyqas di une kobaquja aqa jejamuq di sqas. Deqa a ojsib anjam pegiyo talq di tigeltosib aqa une ubtetqab di kere. Tamo bei na aqa was minjqas, ‘Ni tulaŋ nanari, areqalo saiqoji,’ degyqas di aqa une deqa Qotei na a osim ŋamyuwoq waiyqas di kere.
23330	MAT 5:27	“Niŋgi dal anjam endegsib queb, ‘Niŋgi tamo bei aqa uŋa jejamu ojetaib.’
23334	MAT 5:31	“Nami naŋgi dal anjam endegsib mareb, ‘Tamo bei na aqa uŋa uratqa osimqa pepa bei neŋgreŋyosim yosim di a uratqas.’
23336	MAT 5:33	“Niŋgi dal anjam endegsib queb, ‘Ni anjam bei siŋgilatosim Tamo Koba minjqam di ni na olo urataim. Ni anjam di dauryosim ye.’ Dal anjam di nuŋgo moma naŋgi nami minjreb.
23341	MAT 5:38	“Niŋgi dal anjam endegsib queb, ‘Tamo bei na tamo bei aqa ŋamdamu ugetetqas di niŋgi kamba aqa ŋamdamu ugetetiy. Tamo bei na tamo bei aqa qalagei ugetetqas di niŋgi kamba aqa qalagei ugetetiy.’
23344	MAT 5:41	Qaja tamo bei na ni ojsim siŋgila na mermqas, ‘Ni ijo iŋgi iŋgi qoboiyetbosim e daurbosim gam truquyala endeq gile.’ A degsi mermimqa ni aqa anjam di buŋyosim aqa iŋgi iŋgi qoboiyetosim dauryosim gam olekobaq osi gilete.
23346	MAT 5:43	“Niŋgi dal anjam endegsib queb, ‘Ni ino was naŋgi qalaqalainjroqne. Osim ino jeu tamo naŋgi qoreinjroqne.’
23352	MAT 6:1	“Tamo qudei naŋgi endegsib are qaleqnub, ‘E laŋa babaŋ na kumbra bole yoqnit tamo naŋgi e nuboqnsib ijo ñam soqtetboqnqab.’ Ariya niŋgi degyaib. Niŋgi degyqab di nuŋgo Abu laŋ qureq di unu qaji a niŋgi awai bole eŋgwasai.
23358	MAT 6:7	“Tamo naŋgi Qotei qaliesai qaji naŋgi laŋa laŋa pailyo olekokba yoqnsibqa endegsib are qaleqnub, ‘Iga pailyo olekokba yoqnimqa Qotei a gago pailyo quqwas.’ Di gisaŋ. Deqa niŋgi Qotei pailyqa osibqa degsib pailyaib.
23360	MAT 6:9	“Deqa niŋgi endegsib Qotei pailyoqniy, ‘O gago Abu, ni laŋ qureq di unum. Ino ñam tulaŋ getento.
23376	MAT 6:25	Osiqa Yesus a olo marej, “Niŋgi mandamq endi bole sqajqa deqa areqalo kobaiyaib. Osib endegsib maraib, ‘Iga iŋgi ti ya ti qabe na osim uyqom? Gara qabe na osim gago jejamu kabutqom?’ Niŋgi degsib maraib. Niŋgi iŋgi uyo na segi ŋambile oqasai. Niŋgi gara jugoqnqab dena segi nuŋgo jejamu bole sqasai.
23382	MAT 6:31	Niŋgi areqalo kobaiyosib endegsib maraib, ‘Iga iŋgi ti ya ti qabe na osim uyqom? Gara qabe na osim gago jejamu kabutqom?’ Niŋgi degsib maraib.
23389	MAT 7:4	Kiyaqa ino segi ŋamdamuq di ŋampaŋ kobaquja soqnimqa ni na tentosim ino was minjqam, ‘Was, e ino ŋamdamuq di ŋam ñeŋgi kiñala unonum di osiy taqal waiyetmqai’?
23400	MAT 7:15	Osiqa Yesus a olo marej, “Niŋgi geregere ŋam atoqniy. Tamo qudei na bosib gisaŋosib merŋgwab, ‘Iga Qotei aqa medabu o qaji tamo bole.’ Di sai. Tamo naŋgi di kaja bul lawo na boqnsib niŋgi walawalaiŋgoqnsib anjam merŋgeqnub. Ariya naŋgo are miligiq di naŋgi tamo uge. Naŋgi bauŋ juwaŋ kaja naŋgi ñumeqnub dego bul.
23406	MAT 7:21	“Niŋgi endegsib are qalaib. Tamo uŋgasari naŋgi ‘O Tamo Koba, O Tamo Koba’ e degsib metbqab di Qotei na naŋgi taqatnjrsim naŋgo Mandor Koba sqas. Di sai. Tamo uŋgasari ijo Abu aqa areqalo dauryeqnub qaji naŋgi segi Qotei na taqatnjrsim naŋgo Mandor Koba sqas. Qotei agi laŋ qureq di unu.
23407	MAT 7:22	Mondoŋ diŋo bati bamqa tamo uŋgasari gargekoba naŋgi ijo ulatamuq di tigelosib endegsib merbqab, ‘O Tamo Koba, iga ino ñam na anjam mare mare laqnem. Iga ino ñam na mondor uge uge winjroqnsimqa maŋwa gargekoba yoqnem.’ Naŋgi e degsib merbqab.
23408	MAT 7:23	Merbibqa e kamba minjrqai, ‘Niŋgi tal qabe? E niŋgi qaliesai. Deqa niŋgi jaraiyiy. Niŋgi kumbra uge yo qaji tamo.’”
23418	MAT 8:4	Onaqa Yesus na olo minjej, “Ni que. Ino jejamu boleqo deqa ni tamo qudei naŋgi minjraim. Ni gilsim ino jejamu atra tamo osoryosim atraiyqajqa iŋgi iŋgi Moses a nami marej qaji di osim Qotei atraiyime. Yimqa tamo uŋgasari naŋgi ni numsib marqab, ‘Bole, ino jejamu boleqo.’”
23423	MAT 8:9	E dego tamo kokba qudei naŋgo sorgomq di unum. Ijo qaja tamo naŋgi ijo sorgomq di unub. E bei minjqai, ‘Ni gile.’ Yimqa a gilqas. Bei minjqai, ‘Ni au.’ Yimqa a bqas. Ijo kaŋgal tamo bei minjqai, ‘Wau di ye.’ Degsi minjitqa a ijo anjam dauryqas.”
23453	MAT 9:5	Anjam kiye e na tamo jejamu laiyqo qaji di minjit niŋgi qusib e qa poiŋgwas? ‘Ino une kalil e na kobotetmonum,’ anjam de kiyo, ‘Ni tigelosim walwel,’ anjam de kiyo?
23461	MAT 9:13	Qotei aqa anjam bei nami neŋgreŋyeb qaji di niŋgi sisiyosib geregere poiŋgem. Agi endegsib neŋgreŋyeb, ‘Niŋgi e laŋa atraibeqnub. E nuŋgo kumbra deqa arearetbosaieqnu. Ariya niŋgi tamo naŋgi qa duloqnsib kumbra bole bole enjroqnqab di e tulaŋ arearetbqas.’” Osiqa Yesus a olo anjam endegsi minjrej, “Tamo bei a marqas, ‘E tamo bole. E une saiqoji.’ E tamo deqaji naŋgi metnjrit ijoq bqajqa deqa mandamq aiyosai. Tamo a marqas, ‘E une ti.’ E tamo deqaji naŋgi metnjrit ijoq bqajqa deqa mandamq aiyem.”
23493	MAT 10:7	Deqa niŋgi giloqnsibqa anjam endegsib minjroqniy, ‘Qotei laŋ qureq di unu qaji a nuŋgo Mandor Koba sosim niŋgi taqatŋgwajqa bati jojomqo.’
23498	MAT 10:12	Niŋgi tal bei gogetoqnsibqa tamo uŋgasari tal miligiq di unub qaji naŋgi endegsib minjroqniy, ‘Niŋgi lawo na soqniy.’
23505	MAT 10:19	Naŋgi na niŋgi ojoqnsib anjam pegiyo talq di tigeltŋgoqnibqa niŋgi ulaaib. Osib endegsib are qalaib, ‘Iga na kamba anjam kiyersim minjrqom?’ Niŋgi degaib. Bati deqa Qotei na powo eŋgimqa niŋgi kamba anjam minjrqab.
23511	MAT 10:25	Skul aŋgro a kobaqujaosimqa di aqa qalie tamo ombla kerekereqab. Kaŋgal tamo a powo koba osimqa di aqa tamo koba ombla kerekereqab. E tal aqa abu bul. Jeu tamo naŋgi na e merbeqnub, ‘Ni Satan.’ Degsib ñam merbeqnub. Niŋgi ijo talq di unub deqa jeu tamo naŋgi na niŋgi dego ñam tulaŋ ugedamu merŋgoqnqab.”
23527	MAT 10:41	Tamo bei a endegsi are qalqas, ‘Tamo di a Qotei aqa medabu o qaji tamo.’ A degsi are qalsimqa tamo di osim gereiyqas di Qotei na kamba awai bole yqas. Di kiyaqa? A na Qotei aqa medabu o qaji tamo di gereiyqo deqa. Tamo bei a endegsi are qalqas, ‘Tamo di a Qotei aqa anjam dauryeqnu qaji tamo.’ A degsi are qalsimqa tamo di osim gereiyqas di Qotei na kamba awai bole yqas. Di kiyaqa? A na Qotei aqa anjam dauryeqnu qaji tamo di gereiyqo deqa.
23528	MAT 10:42	Tamo bei a ijo aŋgro bei unsim endegsi are qalqas, ‘Tamo di a Yesus aqa aŋgro.’ A degsi are qalsimqa ijo aŋgro di osim ya ulili tigsim anaiyqas di Qotei na kamba awai bole yqas. E bole merŋgwai. A ijo segi aŋgro gereiyqo deqa aqa awai bole Qotei na yqas qaji di tamo bei na olo yaiyqa keresai.”
23533	MAT 11:5	Endegsib minjiy, ‘Tamo ŋam qandimnjro qaji naŋgi olo ŋam poinjreqnaqa sawa uneqnub. Tamo jejamu lainjro qaji naŋgi olo walweleqnub. Tamo naŋgo jejamu yu na ugeeleŋo qaji naŋgo yu kalil koboeqnu. Tamo dabkala geteŋnjro qaji naŋgo dabkala olo waqeqnu. Tamo moreŋo qaji naŋgi olo tigeleqnub. Tamo sougetejunub qaji naŋgi Qotei aqa anjam bole queqnub.
23538	MAT 11:10	Agi nami e mandamq aiyosaisonamqa Qotei a Jon qa endegsi merbej, ‘Ni que. E na ijo anjam maro tamo qariŋyitqa a ni qa namoosim ino gam gereiyetmqas.’ Tamo di agi Jon. Anjam di Qotei aqa neŋgreŋq di unu.
23545	MAT 11:17	‘Iga yumba anjamonumqa niŋgi lou tuosai. Iga are uge qa louonumqa niŋgi akamosai.’”
23546	MAT 11:18	Osiqa Yesus a olo marej, “Jon a bosiqa iŋgi ti wain ti uratosiq sonaqa tamo naŋgi a qa maroqneb, ‘A mondor uge ti unu.’
23547	MAT 11:19	Ariya e Tamo Aŋgro bosimqa iŋgi ti wain ti uyeqnamqa tamo naŋgi e nuboqnsib mareqnub, ‘Niŋgi uniy. Yesus a qunjaŋ ani. A wain uyo ani. A takis o qaji tamo ti une tamo ti naŋgi koba na walweleqnub.’” Osiqa Yesus a olo marej, “Qotei aqa tamo uŋgasari naŋgi aqa wau kalil unoqnsib dena naŋgi bole qalieeqnub, aqa powo tulaŋ kobaquja.”
23565	MAT 12:7	Qotei aqa anjam bei dego nami endegsib neŋgreŋyeb unu, ‘Niŋgi e laŋa atraibeqnub. E nuŋgo kumbra deqa arearetbosaieqnu. Niŋgi tamo naŋgi qa duloqnsib kumbra bole bole enjroqnqab di e tulaŋ arearetbqas.’ O Farisi, niŋgi Qotei aqa anjam di sisiyosib poiŋgo qamu niŋgi tamo une saiqoji naŋgi gulbe enjrosai qamu.
23576	MAT 12:18	“Endi ijo wau tamo e segi na giltem qaji. E a tulaŋ qalaqalaiyeqnum. E a qa areboleboleibeqnu. E ijo Mondor aqaq di atitqa a na sawa bei bei qaji naŋgi endegsim minjroqnqas, ‘Niŋgi kumbra bole dauryiy.’
23585	MAT 12:27	Niŋgi mareqnub, ‘Yesus a Belsebul aqa siŋgila na mondor uge naŋgi winjreqnu.’ Di sai. E Belsebul aqa siŋgila na mondor uge naŋgi winjrqai di yai aqa siŋgila na nuŋgo aŋgro naŋgi mondor uge winjrqab? Deqa naŋgi segi na merŋgwab, niŋgi anjam groteqnub.
23586	MAT 12:28	Ariya e Qotei aqa Mondor aqa siŋgila na mondor uge naŋgi winjrqai di niŋgi endegsi poiŋgwas, ‘Bole, Qotei a gago Mandor Koba sosim iga taqatgwajqa bati brantqo.’ Niŋgi degsi poiŋgwas.
23591	MAT 12:33	Osiqa Yesus a olo marej, “Ŋam bole naŋgi gei bole ateqnub. Ŋam uge naŋgi gei uge ateqnub. Deqa tamo naŋgi ŋam aqa gei unsibqa dena poinjrqas, ‘Ŋam di bole. Ŋam di uge.’
23595	MAT 12:37	Ino anjam boleamqa Qotei na mermqas, ‘Ni tamo bole.’ Ino anjam ugeamqa Qotei na mermqas, ‘Ni tamo uge.’”
23602	MAT 12:44	‘E olo puluosiy ijo tal uratem qaji deq olo aiqai.’ A degsi marsimqa aisim tal di laŋa unu degsim unqas. Tal di nami maŋ solsib iŋgi iŋgi kalil gereiyeb milalejunu di unsimqa olo puluosim gilsim mondor uge 7 tulaŋ ugedamu naŋgi joqsim bosim koba na tal dia sqab. Soqnibqa tamo di aqa so tulaŋ ugeqas. Aqa so uge namij degwasai. Aqa so olo tulaŋ ugedamuqas. Dego kere tamo uŋgasari bini bati endeqa kumbra uge uge yeqnub qaji naŋgi degsib sougetesqab.”
23622	MAT 13:14	Naŋgo kumbra dena anjam bei Qotei aqa medabu o tamo Aisaia nami marej qaji di aqa damu branteqnu. A endegsi marej, ‘Niŋgi dab atoqnqab di ijo anjam aqa utru poiŋgwasai. Niŋgi ŋam atoqnqab di ijo anjam aqa damu dego poiŋgwasai.
23635	MAT 13:27	Deqa kaŋgal tamo naŋgi na bosib unsibqa wau lanja minjeb, ‘O Tamo Koba, ni bem sum segi yagem. Deqa kiyaqa bem sum oqsib geitonubqa pilagiŋ dego dauryosib oqonub?’
23636	MAT 13:28	“Onaqa wau lanja na kamba minjrej, ‘Jeu tamo bei a bosiq pilagiŋ yago breiyej.’ Degsi minjrnaqa naŋgi na kamba minjeb, ‘O Tamo Koba, ni marimqa iga pilagiŋ di otoreleŋqom.’
23637	MAT 13:29	Onaqa minjrej, ‘Niŋgi pilagiŋ otoraib. Niŋgi otorqab di bem sum ti turtosib otoro uge.
23706	MAT 15:4	Qotei a nami marej, ‘Ni ino ai abu naŋgo sorgomq di geregere sosimqa naŋgo anjam dauryoqne. Tamo bei na aqa ai abu naŋgi misiliŋnjrimqa a qalib moiyem.’ Qotei a nami degsi marej.
23707	MAT 15:5	Ariya niŋgi mareqnub, ‘Tamo bei aqa ai kiyo aqa abu kiyo iŋgi qa truquamqa a na minjqas, “Ijo iŋgi iŋgi ejunum endi e ni emqa kere. Eo. E ni emqasai. E nami Qotei atraiyqa giltem deqa e ni aqaryaimqasai.” ’
23708	MAT 15:6	A degsi minjqas di niŋgi marqab, ‘A keretqo. A na aqa ai abu naŋgi aqaryainjraiq.’ Niŋgi degsib marqab. Nuŋgo kumbra dena niŋgi Qotei aqa anjam gotraŋyoqnsibqa olo nuŋgo segi moma naŋgo kumbra dauryeqnub.
23710	MAT 15:8	‘Tamo naŋgi di naŋgo medabu na ijo ñam soqteqnub. Ariya naŋgo are miligi e qa sosai. Isaq di unu.
23743	MAT 16:2	Onaqa Yesus na kamba minjrej, “Bilaqteqnaqa niŋgi mareqnub, ‘Seŋ lentqo. Laŋbi usriŋqo. Deqa sawa boleqas.’
23744	MAT 16:3	Nebeeqnaqa niŋgi mareqnub, ‘Laŋbi tuluqo. Seŋ lentqo. Deqa jagwa awa ti bqas.’ Od, niŋgi laŋ unoqnsib geregere pegiyeqnub. Ariya Qotei aqa maŋwa bini branteqnu qaji di niŋgi kiyaqa utru poiŋgosaieqnu?
23779	MAT 17:10	Onaqa naŋgi Yesus aqa anjam di qusib kamba minjeb, “Dal anjam qalie tamo naŋgi mareqnub, ‘Elaija a namo bamqa Kristus a bunuqna bqas.’ Anjam di kiyaqa degsib mareqnub?”
23821	MAT 18:25	Tigeltonabqa a na silali di kamba olo yqajqa keresaiiyej. Deqa mandor a na minjej, ‘Ni silali di kamba olo e ebqa keresaiimqo deqa e ni ino ŋauŋ wo ino aŋgro naŋgi ti osiy tamo bei aqa baŋq di uratŋgitqa tamo dena silali ebimqa niŋgi a laŋa wauetoqnqab. Ino iŋgi iŋgi kalil dego e ni yaimosiy tamo qudei naŋgi enjritqa naŋgi na kamba silali ebqab. Gam dena ni silali nami yaibem qaji di kobotqam.’
23822	MAT 18:26	Degsi minjnaq qusiqa aqa areq di siŋga pulutosiqa pailyosiq minjej, ‘O Tamo Koba, ni e kumbra degbaim. Ni e qa dulosim mati e qa tariŋoqnime. E silali nami yaimem qaji di kalil itosiy e kamba emekritqai.’
23824	MAT 18:28	“Gilsiqa kaŋgal tamo bei ombla wauo qaji a itosiqa ojsiq kakro apiyetosiq minjej, ‘Ni nami 10 kina yaibem qaji di kamba olo ebe.’
23825	MAT 18:29	“Degsi minjnaq qusiqa aqa areq di siŋga pulutosiqa pailyosiq minjej, ‘Ni e qa dulosim mati e qa tariŋoqnime. E 10 kina nami yaimem qaji di itosiy e kamba emekritqai.’
23826	MAT 18:30	Degsi minjnaqa a aqa anjam di quetqa asgiyonaqa a osi gilsiqa tonto talq di waiyosiq minjej, ‘Ni tonto talq endi soqne. Bunuqna ni 10 kina nami yaibem qaji di kamba ebekritimqa e ni olo uratmit oqedqam.’
23828	MAT 18:32	Minjnab qusiqa kaŋgal tamo di metonaq bonaqa minjej, ‘Ni kaŋgal tamo uge. Ni e pailbonumqa silali ni nami yaibem qaji di e na kobotonum.
23830	MAT 18:34	Degsi minjsiqa a qa tulaŋ minjiŋ oqetonaqa osiq qaja tamo naŋgo baŋq di atsiqa minjrej, ‘Niŋgi a wau koba yibqa a jaqatiŋ ti wauosim gilsim gilsim silali kalil nami yaibej qaji di kamba ebekritimqa niŋgi a olo uratib gilqas.’
23835	MAT 19:4	Onaqa Yesus na kamba minjrej, “Qotei aqa anjam bei neŋgreŋq di so qaji di niŋgi nami sisiyosai kiyo? Anjam endegsi unu, ‘Tulaŋ nami Qotei a mandam ti iŋgi iŋgi kalil ti gereiyosiqa bati deqa a tamo uŋa wo dego gereinjrej.
23838	MAT 19:7	Onaqa Farisi naŋgi na kamba Yesus minjeb, “Ni anjam degsi mergonum deqa Moses a kiyaqa dal anjam endegsi marej, ‘Tamo bei na aqa ŋauŋ uratqa osimqa pepa bei neŋgreŋyosim yosim di a uratqas’?”
23849	MAT 19:18	Onaqa tamo dena olo Yesus nenemyej, “E dal anjam kiye dauryqai?” Onaqa Yesus na minjej, “‘Ni tamo bei qalsim moiyotaim. Ni tamo bei aqa uŋa jejamu ojetaim. Ni bajiŋaim. Ni tamo bei aqa jejamu laŋa gisaŋyaim.
23863	MAT 20:2	Itnjrsiqa minjrej, ‘Niŋgi ijo iŋgi wauq di wauoqnib wau qa bati koboamqa e na silali quruŋo quja quja eŋgwai.’ Degsi minjrsiq qariŋnjrnaqa naŋgi gilsib aqa iŋgi wauq di wauoqneb.
23865	MAT 20:4	‘Niŋgi dego gilsib ijo wauq di wauoiy. Wauab kere dego awai eŋgwai.’
23866	MAT 20:5	Degsi minjrnaqa naŋgi gilsib aqa iŋgi wauq di wauoqneb. Qanam jige tamo qudei naŋgi dego laŋa tigelesonab unjrsiqa minjrej, ‘Niŋgi dego gilsib ijo wauq di wauoiy. Wauab kere dego awai eŋgwai.’ Degsi minjrnaqa naŋgi gilsib aqa wauq di wauoqneb. Seŋ keliŋtonaqa olo tamo qudei dego degsi minjrnaqa naŋgi gilsib wauoqneb.
23867	MAT 20:6	“Seŋ bilaqtonaqa wau lanja a aisiqa gamq di tamo qudei naŋgi laŋa tigelesonab unjrsiqa nenemnjrej, ‘Niŋgi kiyaqa laŋa tigelesonab seŋ bilaqtqo?’
23868	MAT 20:7	Onaqa naŋgi na minjeb, ‘Tamo bei na iga wau egosai deqa iga laŋa tigelejunum.’ Onaqa wau lanja na minjrej, ‘Niŋgi dego gilsib ijo iŋgi wauq di wauoiy.’
23869	MAT 20:8	“Ariya wau qa bati koboonaqa wau lanja na aqa wau taqato tamo bei qariŋyosiq minjej, ‘Ni gilsim wau tamo naŋgi di metnjrim ino areq di koroabqa naŋgo awai enjre. Enjrqa osimqa tamo naŋgi bilaq bosib wauonub qaji naŋgo awai namo enjrsimqa ariya tamo naŋgi nobqolo ambru bosib wauosib bilaqtonub qaji naŋgo awai bunuqna enjre.’
23871	MAT 20:10	Onaqa tamo naŋgi nobqolo ambru bosib wauosib bilaqteb qaji naŋgi degsib unsibqa are qaleb, ‘Iga nobqolo ambru bosim wauosim bilaqtonum. Deqa iga silali kobaquja oqom.’ Degsib are qalnabqa wau taqato tamo na naŋgi metnjrnaq aqa areq bonabqa naŋgi dego silali quruŋo quja quja enjrej.
23873	MAT 20:12	‘Tamo naŋgi di bilaq bosib waukiñalayonubqa silali ni na iga egonum qaji dego kere naŋgi enjronum. Iga nobqolo ambru waueqnam seŋ oqsiq gago jejamu tulaŋ kaŋkaŋeqnaqa bilaqtqo. Iga silali koba osai.’
23874	MAT 20:13	“Onaqa wau lanja a naŋgo anjam di qusiqa bei endegsi minjej, ‘O was, e ni kumbra uge emosai. Aqo ombla bini nobqolo anjam keretosimqa e ni silali quruŋo qujai emqa mermonum.
23879	MAT 20:18	“Niŋgi quiy. E Tamo Aŋgro. Iga Jerusalem aiyeqnum. Dia tamo qudei na e ojsib atra tamo kokba ti dal anjam qalie tamo ti naŋgo baŋq di e atqab. Yimqa naŋgi na ijo jejamuq di une qamsib merbqab, ‘Ni une ti. Deqa ni moiqam.’
23898	MAT 21:3	Niŋgi sil palontoqnibqa tamo bei na nenemŋgwas kiyo, ‘Niŋgi kiyaqa donki aiyel naŋgo sil palonteqnub?’ Degsi nenemŋgimqa niŋgi na minjiy, ‘Tamo Koba a wau ti deqa donki aqa du wo qa mergwo.’ Yimqa a na donki aqa du wo naŋgi qariŋnjrim ijoq bqab.”
23900	MAT 21:5	“Niŋgi na Saion qure naŋgi endegsib minjriy, ‘Niŋgi uniy. Nuŋgo Mandor Koba a nuŋgoq beqnu. A lawo na beqnu. A areqalo minjiŋ saiqoji. Deqa a donki quraq di awoosiq beqnu. Od, a donki aqa du quraq di awoosiq beqnu.’”
23908	MAT 21:13	Naŋgi kalil jaraiyeqnabqa Yesus na minjrej, “Qotei aqa anjam bei nami endegsib neŋgreŋyeb unu, ‘Ijo tal endi pailyqajqa tal.’ Ariya niŋgi na olo tal endi ugetonubqa a bajiŋ tamo naŋgo tal bulqo.”
23911	MAT 21:16	Osib Yesus minjeb, “Aŋgro du du naŋgi leleŋoqnsib anjam mareqnub di ni queqnum e?” Onaqa Yesus na kamba minjrej, “Od, e naŋgo anjam queqnum. Ariya anjam bei neŋgreŋq di unu qaji di niŋgi nami sisiyosai kiyo? Anjam agiende, ‘O Abu, aŋgro du du ti aŋgro mom ti naŋgi ino ñam soqteqnub.’”
23916	MAT 21:21	Onaqa Yesus na kamba minjrej, “E bole merŋgwai. Niŋgi Qotei qa nuŋgo areqalo siŋgilatosib nuŋgo areqalo aiyeltqasai di niŋgi dego qura minjibqa a laosim moiqas. Qura segi sai. Niŋgi mana kobaquja endi dego minjqab, ‘Ni tigelosim yuwalq aiye.’ Minjibqa a nuŋgo anjam di dauryosim tigelosim yuwalq aiqas.
23920	MAT 21:25	Niŋgi na merbiy. Yai na Jon qariŋyonaq bosiqa tamo uŋgasari naŋgi yansnjroqnej? Qotei na kiyo? Tamo bei na kiyo?” Onaqa naŋgi Yesus aqa anjam di qusibqa segi segi qairosib mareb, “Iga Yesus minjqom, ‘Qotei na Jon qariŋyej,’ degsi minjqom di a iga mergwas, ‘Kiyaqa niŋgi Jon aqa anjam quetosai?’
23921	MAT 21:26	Ariya iga minjqom, ‘Tamo bei na Jon qariŋyej,’ degsi minjqom di dego keresai. Tamo uŋgasari naŋgi mareqnub, ‘Jon a Qotei aqa medabu o qaji tamo bole.’ Deqa iga naŋgi ulainjronum.”
23923	MAT 21:28	Osiqa Yesus a olo Juda gate naŋgi ti atra tamo kokba ti naŋgi endegsi minjrej, “Niŋgi kiyersib are qalonub? Tamo bei aqa ŋiri aiyel soqneb. Bati bei a aqa ŋiri matu aqaq bosiqa minjej, ‘O ijo aŋgro, ni gilsim ijo iŋgi wauq di wauame.’
23924	MAT 21:29	Onaqa aqa ŋiri matu na minjej, ‘Sai. E wauqa uratonum.’ Degsi aqa abu saidyosiqa bunuqna areqalo bei osiqa gilsiq wauetej.
23925	MAT 21:30	Onaqa abu a aqa ŋiri yala aqaq bosiqa minjej, ‘O ijo aŋgro, ni gilsim ijo iŋgi wauq di wauame.’ Onaqa aqa ŋiri yala na minjej, ‘Od, Abu, e wauqai.’ Degsi aqa abu odyosiqa ariya a wauosai. A laŋa talq di soqnej.
23929	MAT 21:34	Sonaqa wain gei melionaqa a na aqa kaŋgal tamo qudei naŋgi qariŋnjrnaqa wau taqato tamo naŋgoq aisib minjreb, ‘Wau lanja a na iga qariŋgwo bonum. Deqa niŋgi wain gei egibqa iga na osi gilqom.’
23932	MAT 21:37	“Onaqa wau lanja a endegsi are qalej, ‘E ijo segi aŋgro qujai qariŋyit aiqas di naŋgi a qalqasai. Naŋgi aqa anjam quetqab.’ Degsi are qalsiqa aqa segi ŋiri qariŋyonaq aiyej.
23933	MAT 21:38	Aiyeqnaqa wau taqato tamo naŋgi a unsibqa segi segi qairosib mareb, ‘Tamo a bqo endi wau lanja aqa segi ŋiri. A na aqa abu aqa iŋgi iŋgi kalil oqas. Deqa iga a qalsim moiyotosimqa wau endi iga na oqom.’
23937	MAT 21:42	Naŋgi degsib Yesus minjnabqa a na olo minjrej, “Qotei aqa anjam bei unu. Niŋgi anjam di nami sisiyosai kiyo? Anjam agiende, ‘Tal gereiyo qaji tamo naŋgi na tal ai arqsibqa uge qa marsib taqal waiyeb. Onaqa tal ai di Qotei na olo osiq tumaq di tigeltej unu. Tal ai di tal siŋgilatqajqa deqa tigeltej. Tamo Koba a segi na tal ai di tigeltej deqa iga unsim mareqnum, “Tal ai di tulaŋ bolequja.” ’
23944	MAT 22:3	A maruro atsiqa aqa kaŋgal tamo qudei qariŋnjrnaqa naŋgi gilsib tamo uŋgasari nami aqa maruro unqa minjrej qaji naŋgi metnjreb, ‘Niŋgi boiy.’ Onaqa naŋgi bqa asginjrej.
23945	MAT 22:4	Asginjrnaqa mandor a deqa qusiqa aqa kaŋgal tamo qudei olo qariŋnjrsiqa minjrej, ‘Niŋgi gilsib tamo uŋgasari e ijo maruro unqa minjrem qaji naŋgi olo endegsib minjriy, “Niŋgi quiy. Mandor a iŋgi iŋgi kalil gereiyosiq atqo unu. Makau ti wagme namur bole bole ñumsiqa goiqo. Deqa niŋgi asgiŋgaiq. Niŋgi bosib aqa maruro uniy.” O kaŋgal tamo, niŋgi gilsib naŋgi degsib minjriy.’
23946	MAT 22:5	“Onaqa naŋgi gilsib tamo uŋgasari naŋgi di minjreb, ‘Niŋgi boiy.’ Minjrnabqa naŋgi kalil bqa asginjrej. Bei a ulaŋosiqa aqa iŋgi wauq gilej. Bei a ulaŋosiqa aqa silali wauq gilej.
23949	MAT 22:8	“Onaqa mandor a olo aqa kaŋgal tamo qudei qariŋnjrsiqa minjrej, ‘Ijo aŋgro aqa uŋa baŋ ojqa bati kereqo deqa e na maruro atonum unu. Tamo uŋgasari e nami ijo maruro unqa minjrem qaji naŋgi bqa asginjrej. Naŋgi tamo uŋgasari bolesai deqa naŋgi ijo maruro unqa keresai.