23214	MAT 1:1	Yesu Kerisi yi degwa lo sënë: Yesu saga sën Davit* yi mewis, geDavit saga sën Abraham yi mewis.
23219	MAT 1:6	geYese ḳo Mehö-los-bengö Davit, geDavit ḳo Solomon, gata sën Uria venë wirek lo.
23228	MAT 1:15	GEliut ḳo Eleasar, gEleasar ḳo Matan, geMatan ḳo Yakop ngwë.
23230	MAT 1:17	Nebë saga lob sir pin Abraham yi mewis sir, beyam verup loḳ Davit saga, besir yu nemadluho-bevidek-lubeluu. Gevu Davit beyam verup loḳ buk sën deḳo sir ya denedo nyëġ böp Babulon*, saga sir yu nemadluho-bevidek-lubeluu. Lob vu buk sën deḳo sir ya denedo nyëġ böp Babulon* beverup loḳ Kerisi*, og sir yu nemadluho-bevidek-lubeluu nebë saga ving.
23231	MAT 1:18	Yesu ata ḳo yi lo degwa nebë sënë: Deggooin ata Maria raḳ in jaḳ vu Yosep, rëḳ luho yö nahën denedo, log Maria nalu loḳ raḳ Anon Vabuung.
23233	MAT 1:20	Yosep nahën kwa nevo nebë sënë, loḳ Mehöböp yi angër yam vu yi loḳ pesepsën benër vu bë, “Davit* yi mewis Yosep-e! Gwenġo! Su nim dëlin Maria! Gaḳ gweḳo nök natu venëm. Hurmahen sën loḳ nare ayo lo, saga Anon Vabuung vonġ vu yi.
23234	MAT 1:21	Rëḳ geḳo nalu aġuu lom ġenanër arë nabë Yesu. In rëḳ geḳo yi alam vër in hir nipaya nyëvewen.”
23236	MAT 1:23	“Ham gwenġo rë! Rëḳ avëh avö nalu doḳ, lom geḳo nalu aġuu. Lob rëḳ ġenanër arë nabë Emanuel.” Arë sënë degwa nebë ‘Anutu nedo ving hil’.
23239	MAT 2:1	Maria ḳo Yesu vu Betlehem ggëp Yudea loḳ buk sën Herot* tu mehö-los-bengö menedo. Ḳo ggovek, lom alam kwaj böp la vu nyëġ mala neverup bedeyam Yerusalem medeloḳ tepëḳ bë,
23240	MAT 2:2	“Alam Yuda hir mehö-los-bengö hurmahen mewis sën lo tena? He halë yi betuheng verup ggëp sën nyëġ mala neverup, lom he yam in bë ġaḳo arë jaḳ.”
23244	MAT 2:6	‘Honġ Betlehem vu nyëġ Yuda, su ġetu nyëġ Yuda yi begganġ-bu mahen tamusën rë, gaḳ ġekwesuu. In ggev böp ti rëḳ berup doḳ honġ, lob ġeġin salam Israel.’”
23245	MAT 2:7	Herot* nġo nebë saga lob vun yi metahi alam los kwaj böp saga yam, beloḳ tepëḳ in sir in bë jaḳ ni niröp nabë betuheng saga verup loḳ buk tena.
23246	MAT 2:8	Log vonġ sir ya Betlehem genër vu sir bë, “Ham na sero hurmahen saga niwëëk ata, lob bë ham natöḳ vu yi, og ham gweḳo ġaġek nom vu sa, in senök ġaḳo arë jaḳ geving.”
23248	MAT 2:10	Delë betuheng lom kwaj vesa rot.
23249	MAT 2:11	Lob deloḳ ya begganġ ayo bedelë hurmahen luho ata Maria, lob deyun lusej vu los deḳo yi raḳ. Gedeggoo ḳupeḳ la loḳ hir keröng yoh vu sir bedevo vu yi. Goor, geḳele niḳegwi reggu nivesa sën denenër arëj nebë praginsëj* los mur*.
23250	MAT 2:12	Log Anutu vo pesepsën vu sir loḳ buk bë su nah deberup vu Herot*, lom deyoh aggata ngwë medeyah medeya bej.
23251	MAT 2:13	Deya ggovek, log Mehöböp yi angër ti yam vu Yosep benër vu yi loḳ pesepsën bë, “Kwedi gweḳo hurmahen luho ata jaḳ, meġebeya meġena Ejep. In Herot* vonġin sero hurmahen bengis yi nadiiḳ.”
23254	MAT 2:16	Rëḳ Herot* raḳ ni bë alam los kwaj böp saga dekuung in yi, lob ahë sengën panġsën rot, bevonġ alam la deya Betlehem los nyëġ mahen mahen sën neggëp dus vu lo, bedesis hurmahen maluh pin bedediiḳ. Sir sën ataj nahën neḳo sir lo rot, beya verup loḳ sën hir nġebek netu luu raḳ lo, yoh vu buk sën alam los kwaj böp denër vu Herot* bë delë betuheng nyëdahis lo.
23258	MAT 2:20	menër vu yi bë, “Kwedi gweḳo hurmahen luho ata jaḳ meġenah Israel hir dob. In alam sën bë dengis hurmahen lo dediiḳ.”
23263	MAT 3:2	“Ham gweġin ham in Nyëġ-yaġek-yi vonġin anon jaḳ.”
23268	MAT 3:7	Loḳ Jon lë bë alam Parisai* los alam Sadukai* nġahi deyam vu yi in bë dejipek bël geving, lom nër vu sir bë, “Nyël nalu ham! Re nër vu ham bë ham beya in nyëvewen sën rëḳ natöḳ vu ham vu buk tamusën agi?
23269	MAT 3:8	Ham gwevonġ nġaa niröp noh vu sën ham wërin ayomin lo, in tato nabë ham wërin ham yönon.
23270	MAT 3:9	Ham su kwamin bo megweḳo ġaġek jaḳ nah menanër nabë Abraham yi mewis ham. Gaḳ sa nanër vu ham nabë Anutu yoh vu bë gevonġ ġelönġ sënë denatu Abraham yi mewis.
23271	MAT 3:10	Yönon, in ḳoov nevu nevaleḳ ḳele ġeġa meneggëp vorot, in ḳele pin sën su denesis anoj nivesa rë lo, saga rëḳ dengap bedegetë jaḳ na nengwah.
23272	MAT 3:11	Sa naripek ham raḳ bël mu, in bë ham gwërin ham. Gaḳ mehö los niwëëk ti kesuu sa rëḳ tamuin sa menam, lob sa su mehö niġ vesa yoh vu in bë sa natu yi hur ti menaḳah vaha suu vër rë. Mehö sënë rëḳ basuh ham begevonġ Anon Vabuung vu ham vahi gegevonġ benengwah ga ham vahi.
23273	MAT 3:12	Jom yi savor loḳ ya nema vorot in tetëhin ḳale ḳale na in yi wit* ġahis, gengupin jaḳ na jök-wit-yi. Gaḳ ḳale ḳale saga, og rëḳ besi jaḳ na nengwah sën medo netum degwata lo.”
23284	MAT 4:6	“Bë Anutu Nalu honġ, og gwetë honġ na dob, in ġaġek neggëp loḳ Anutu-yi-ḳapiya bë: ‘Rëḳ gevonġ yi angër lo nam degeġin honġ nivesa.’ Log ġaġek ngwë nër bë: ‘Rëḳ detabuu honġ doḳ nemaj gesu rëḳ ġengis vaham jaḳ ġelönġ rë.’”
23285	MAT 4:7	Loḳ Yesu nër yah vu yi bë, “Ġaġek ngwë neggëp loḳ Anutu-yi-ḳapiya ving nebë: ‘Su ġeseggi Mehöböp sën honġ Anutu.’”
23287	MAT 4:9	log nër vu bë, “Bë ġengun lup vu sa los gweḳo sarëġ jaḳ, og sëḳ dëëin nġaa los arë arë pin sënë nök vu honġ!”
23288	MAT 4:10	Rëḳ Yesu nër yah vu bë, “Satan! Gweḳo honġ jaḳ meġena! Ġaġek neggëp loḳ Anutu-yi-ḳapiya nebë: ‘Yiḳ gweḳo Mehöböp sën honġ Anutu lo jaḳ, beġeġurek yi yö timu babu!’”
23294	MAT 4:16	Nengwah-tumsën böpata jëh raḳ alam sën denedo loḳ malaḳenu ayo lo! Denedo loḳ nyëġ malaḳenu sagi bebë denadiiḳ bemalaj nama na, loḳ Ranġah raḳ in sir!”
23295	MAT 4:17	Vu buk saga Yesu ḳo yi huk raḳ benër ġaġek ranġah bë, “Ham gweġin ham! In Nyëġ-yaġek-yi vonġin anon jaḳ.”
23296	MAT 4:18	Yesu neyoh nġaggee böp Galilea nenga, lom töḳ vu Simon sën denenër arë ngwë nebë Pita lo luho ari Andreas, geluho medo denetë leḳ luḳ ya nġaggee in bë degeḳo ġël, in yiḳ luho yö hir huk sagi.
23297	MAT 4:19	Lob Yesu nër vu luho bë, “Melu nam sepa sa natu sa hur besa tahu meluu in melu gweḳo mehönon denam vu sa nabë sën melu neḳo ġël agi.”
23306	MAT 5:3	“Alam sën deraḳ ni bë su nijvesa rë lo, kwaj vesa, in detu Anutu-yi-alam berëḳ demedo nivesa doḳ yi nyëġ.
23307	MAT 5:4	Alam sën ayoj maggin in nġaa nipaya sën nedo dob lo, kwaj vesa, in Anutu rëḳ gevonġ mayoj nivesa.
23308	MAT 5:5	Alam sën denedahun arëj lo, kwaj vesa, in rëḳ dob ala sir.
23309	MAT 5:6	Alam sën ahëj ving rot bë degevonġ nġaa niröp mu nebë sën alam dediiḳahëj in nos lo, kwaj vesa, in Anutu rëḳ gevonġ banon jaḳ benajom sir ahon.
23310	MAT 5:7	Alam sën kwaj paya in alam vahi bedeneloḳ vu sir lo, kwaj vesa, in Anutu rëḳ gevonġ doḳ nah vu sir nabë.
23311	MAT 5:8	Alam sën ayoj neggëp niröp rot lo, kwaj vesa, in rëḳ degelë Anutu.
23312	MAT 5:9	Alam sën denevonġ in bë dedahun beġö na lo, kwaj vesa, in Anutu rëḳ nanër nabë nalu sir.
23313	MAT 5:10	Alam sën deneḳo maggin in denesepa loḳ nġaa niröp los yohvu lo, kwaj vesa, in detu Anutu-yi-alam berëḳ demedo nivesa doḳ yi nyëġ.
23314	MAT 5:11	Alam rëḳ depelë ham gedegevonġ rii jaḳ ham gedenanër ġaġek nipaya kuungsën aggagga jaḳ ham in denelë bë sa alam ham, rëḳ mu mëm ham kwamin vesa.
23315	MAT 5:12	Ham ayomin nivesa bekwamin vesa anon, in ham nyëvewen rëḳ gëp yaġek, in denevonġ nebë saga vu alam-denenër-ġaġek-ranġahsën wirek.”
23320	MAT 5:17	“Ham su kwamin bo nabë seyam in dahun Moses yi horek los alam-denenër-ġaġek-ranġahsën hir ġaġek na. Gaḳ ma. Sa su yam in bë dahun na rë, gaḳ seyam in bë tateḳin degwa beġevonġ banon jaḳ.
23323	MAT 5:20	Om sa nanër vu ham nabë: Bë ham su sepa doḳ Anutu yi horek bekwesuu alam-horek-yi los alam Parisai* rë, og ham su yoh vu bë rëḳ doḳ na Nyëġ-yaġek-yi rë.”
23324	MAT 5:21	“Ham nġo ġaġek sën neggëp vu alam hib wirek lo ggovek nebë, ‘Su ġengis mehönon denadiiḳ’. Mehöti bë ngis mehö ngwë menadiiḳ, og rëḳ geḳo nyëvewen doḳ nah.
23325	MAT 5:22	Gaḳ sa, og sa nanër vu ham nabë: Mehöti bë ahë sengën vu ari, og rëḳ geḳo nyëvewen doḳ nah. Log bë mehöti nanër ġaġek nipaya jaḳ ari, og rëḳ bare kaunsor mala in debo nyëvewen vu yi doḳ nah. Log mehöti bë nanër ngwë nabë, ‘Kwam ma!’ og rëḳ duḳ na nengwah vu Nyëġ-nipaya megeḳo nyëvewen doḳ nah.
23326	MAT 5:23	Nebë saga lob bë gweḳo honġ seriveng in gwetunġ jaḳ na jepö gëp dub vabuung, loḳ kwam bo nabë melu arim ham ġaġek ti neggëp,
23327	MAT 5:24	og gwevuu honġ seriveng bemedo jepö degwa, geġena vu arim bemelu semu ġaġek govek rë, loḳ mëm ġenom gwetunġ honġ seriveng vu Anutu.
23329	MAT 5:26	Sa nanër vu honġ yönon nabë su rëḳ gwetah honġ vër in ḳarabus pevis rë, gaḳ rëḳ ġemedo rot bena berup doḳ buk sën honġ nyëvewen govek na los dahis lo.”
23330	MAT 5:27	“Ham nġo ġaġek sënë neggëp wirek nebë, ‘Su gwevonġ baggëb’.
23332	MAT 5:29	Om nabë malam ġahis vesa gevonġ benġaa nipaya kepë honġ, og maam ġeselupek vër megwetë na. Nabë navim len timu mala nama, og mëm nivesa, in su degetë navim pin doḳ na Nyëġ-nengwah-yi.
23333	MAT 5:30	Log nabë nemam vesa vonġ benġaa nipaya kepë honġ, og maam kwetöv megwetë na. Nabë navim len timu mala nama, og mëm nivesa, in su degetë navim pin doḳ na Nyëġ-nengwah-yi.”
23334	MAT 5:31	“Alam hib wirek hir ġaġek ngwë neggëp nebë, ‘Nabë mehöti nidëlin venë, og bo ḳapiya-vepulsën-yi vu yi’.
23335	MAT 5:32	Gaḳ sa, og sa nanër vu ham nabë: Avëh ti su nevonġ baggëb rë rëḳ regga nidëlin yi, og mehö saga vonġ bevenë vonġ baggëb, om degwa neggëp vu yi. Gemehöti bë geḳo avëh sën regga nilëlin yi lo, og mehö saga vonġ baggëb vu avëh sënë.”
23336	MAT 5:33	“Log ham nġo ġaġek ngwë neggëp vu alam hib wirek nebë, ‘Nabë ham nanër ġaġek los nanër yönon vavunë geving, og ham su gwekuung jaḳ, gaḳ ham gwevonġ noh vu gëp Anutu mala’.
23339	MAT 5:36	Gesu ġetato yum in alam dejaḳ honġ ġaġek ni nabë yönon, gaḳ yö nama rot, in ġaġek saga luho yönon vavunë neggëp ti. In su ġeyoh vu bë gwevonġ yum viis ti natu veroo ma veriik jaḳ rë.
23340	MAT 5:37	Om nabë ġengoġekin nġaa, og ġengoġekin niröp, rëḳ mu nabë kwam bo nabë ‘Ma!’, og ġenanër ranġah nabë ‘Ma!’ Beyiḳ ggovek. Gaḳ bë ham nanër yönon vavunë geving, og sagaḳ Mehö Nipaya yi nġaa.”
23341	MAT 5:38	“Ham nġo ġaġek sënë neggëp wirek nebë, ‘Bë mehöti selupek malam vër, og ġeselupek hen vahi doḳ nah, genabë mehöti getur nevum vër, og gwetur hen ti doḳ nah’.
23344	MAT 5:41	Genabë mehö los arë ti nanër vu honġ nabë gweḳo yi ḳupeḳ bemelu na aggata dus ti rë, og gweḳo meġena dus ngwë geving.