23223	MAT 1:10	Ezequías baquë Manasés iniquë. Manasés baquë Amón iniquë. Amón baquë Josías iniquë.
23228	MAT 1:15	Eliud baquë Eleazar iniquë. Eleazar baquë Matán iniquë. Matán baquë Jacob iniquë.
23229	MAT 1:16	Jacob baquë José iniquë, naa María bënë. Jabi Jesu, naa Cristo icanai ca María comaniquë.
23231	MAT 1:18	Nëca tsi quiha Jesucristo conina ra. Jabi bënë bipaima jahuë jahëhua María iniquë. Jahuë bënë ti ca José ini quiha. Jama, bënë binox pari tsi quiha María tohoyaniquë Espíritu Santó no.
23232	MAT 1:19	Jatsi quiha José, naa jahuë bënë ti cató María bicasyamaniquë, joni shinajiaxëni ca ja ini quëshpi na. Jasca, nohiria bësojo xo tsi bëro tsi María ja niacasyamani quiha, bërabihuacasyamaquí na.
23233	MAT 1:20	Jaha tsi jahuë ahui ti ca niahai ca ja shina-shinaniquë. Shinajano tsi quiha ja qui jisiquiniquë Iboba ángel, ja namahai cató no. Jisiquihax José qui ja chaniniquë: —Jisa José, David yamaba chahitaxocobá. Mi ahui ti ca María biti raquëyamahuë. Espíritu Santó tsi ja tohoyayamëquë.
23237	MAT 1:24	Bësoxo tsi quiha María José biniquë jahuë ahui iti, naa angél yoani jascaria. Bixo tsi jahuë xobo qui ja bëniquë racati.
23249	MAT 2:11	Ranihax José xobo qui ja jicocaniquë. Jicoxo baquë ico ca María ja jiscaniquë. Jatsi ja mënicaniquë. Mënihax ja qui ja aracaniquë. Jaquirëquë quiha jato sota bo ja pëcacaniquë, ja bëcani ca jahuë bo ja qui axëna.
23251	MAT 2:13	Tiisi ca joni bo bocaquë tsi quiha José qui ángel jisiquiniquë ja namahai cató no. —Joihuë. Baquë pistia, jahuë jahëhua María, tihi cabo bihuë. Egipto mai qui jabatsicana. Toaparicahuë. Mato ë yoano tsi jënimaxëhi quiha ma bacahaina. Mi baquë mërapaima xo Herodes pë, axëna —nëa tsi quiha José qui ángel nëcaniquë.
23263	MAT 3:2	—Mato jocha quima Dios quiri bësocana. Joti basima tsi xo Diós otohaina ra —i nohiria bo qui Juan niquë.
23270	MAT 3:9	Quiniacaxëcahuë. “Dios xocobo yoi bo xo noa” i ma casmitsa, Abraham yamaba chahitaxocobo ma nori iqui na. Mahitsa tsi xo toa ra. Jaha pi quëëquí tsi naa maxax bo jahuë xocobo yoi manëmati mëtsa xo Dios, jahuë́-na bo iti.
23282	MAT 4:4	Jatsi Jesú quëbiniquë: —“Mapari roha tsi bësoyamaxëhi quiha joni; jama Dios Chaní nori” ii quiha Quënëhacanish cabo —i Jesu niquë.
23295	MAT 4:17	Jaquirëquë Dios Chani yoatí Jesú chitahëhuaniquë: —Mato jocha quima Dios quiri bësocahuë. Jaboqui otocatsi quiha chama-chamaria Dios ra —i nohiria bo qui ja niquë.
23321	MAT 5:18	Mato parayamaquia ra. Niahacapistiariayamaxëhi quiha Quënëhacanish cabo ó ca huësti ca yoba pistia ra. Jatihuahacaxëhi quiha jahuë yoba tëquë.
23322	MAT 5:19	Quënëhacanish cabo ó ca yoba iriama ca pi nicayamahi tsi oquëyamaxëhi quiha toa nohiria ra, Dios otohai cató no. Jasca, “Mahitsa tsi xo toa yoba” i pi nohiria huëtsa qui ja no tsi chama-chamaria Dios qui yoixëhi quiha ja ocahaina. Mana tsi iriamaxëhi quiha toa ocahai cato ra. Jama, Quënëhacanish cabo ó ca yoba bo pi nicahi tsi huëtsa bo pi nicati tiisimahi tsi, oquë-oquëriaxëhi quiha toa nohiria ra, Diós otohai cató no.
23324	MAT 5:21	“‘Joni bo ayamahuë. Namëhacaxëti xo tsohuëcara ca joni huëtsa acax cato” i mato naborëquëbo qui Moisés yoba ni quiha.
23326	MAT 5:23	Japi mabë xatë bo ya rabënaparicana, Dios qui arahi bocanox pari. Jama, Dios xobo xo pi mato qui caxa ca xatë shinaquí tsi Dios qui ma acatsai ca jahuë janaparicahuë. Jariapari mato qui caxa ca xatë qui bocata. Mabë xatë ya ma rabënaparino ra, Dios qui aranox pari. Rabënahax jahari Dios xobo qui bocata araxëna, ma bëha ca jahuë ja qui axëna.
23333	MAT 5:30	Mato oquë ca mëquënë́ pi mato jochamano tsi toa mëquë mëxtëquëcahuë. Mëxtëquëxo tsi niacahuë. ¿Oquëyamayamahi ni mato mëquë bënohaina, tënëtiya qui mato yora tëquë niahacayamano iquish na?
23334	MAT 5:31	‘Jasca, “Ahui pi niaquí tsi ja qui niati papi bënë́ ati xo” ¿i mato naborëquëbo qui Moisés yamayamani?
23335	MAT 5:32	Jama, ë yoahai ca tsi xo naa: Anoma tsi xo bënë́ jahuë ahui niahaina iquia ra. Mahitsa pi jahuë ahuini, naa joni huëtsa ya jobonayamahai ca ahui niaquí tsi jahuë ahui jochamahi quiha pë, bënë huëtsa ja biquë no. Jascaria, jochaxëhi quiha jahuë ahui bichi ca joni ri.
23346	MAT 5:43	‘Jabi mato naborëquëbo yoahacani ca yoba ma nicaniquë iquia, naa “Mato rabëti bo noicahuë; jama, mato pasomaha cabo qui caxacahuë” iquiina.
23347	MAT 5:44	Jama, mato qui ë acai ca yoba tsi xo naa: Mato pasomaha cabo noicahuë iquia. Jasca, mato yosicanaibo bax bëhoxcana ra.
23349	MAT 5:46	Mato rabëti bo roha pi noihi tsi ¿jënahuariahax nohiria huëtsa ma oquëna? Tocapimano tsi ¿mato copixëhi ni Dios pa?
23353	MAT 6:2	Japi noitiria ca nohiria pi mëbiquí tsi no bëpati xo. “Jia tsi xo toa ë acaina ra” iyamacana nohiria bo qui, naa fariseobo jascaria. Anoma quiha. Jabi nohiria bo bësojo xo tsi tocacani quiha pë, nohiria bá jato oquëhuano iquish na. Jatsi shina-bënoyamacana. Copihacacahi quiha, nohiria bá jato oquëhuaquë no. Mana ca copi biyamacaxëcani quiha ra.
23356	MAT 6:5	‘Dios qui bëhoxhi tsi paraxëni ca fariseobo jascayamacana. Nohiria bo bësojó, naa jodioba catiti xobo bo, bahi bo, tihi cabá tsi Dios qui bëhoxcascani quiha pë, nohiria bá jato jisno iquish na. Jato copi ja bicaquë iquia. Mana ca copi biyamacaxëcani quiha.
23361	MAT 6:10	“Nohiria bo mi ototsano. Mai xo tsi mi shina mi ano, naipa xo mi acai jascaria.
23367	MAT 6:16	‘Samaquí tsi bëmana cohuëria cabo jayamacana, naa paraxëni ca fariseobo jascaria. Bëcohuëhuacani quiha pë, nohiria bá ja samacanai jisno iquish na. Shina-bënoyamacana; jato copi ja bicaquë ra. Mana ca copi biyamacaxëcani quiha.
23369	MAT 6:18	Tocapimano tsi ma samahai ca cahëyamacaxëcani quiha nohiria ra. Cahëxëhi quiha mato Jahëpa roha, jatiroha ca jonë ca jahuë bo cahëquí na. Mato copixëhi quiha.
23370	MAT 6:19	‘Naa mai xo tsi copixëni ca jahuë bo catiayamacana mato bax na. Naamayamacaxëcani quiha naa maí ca jahuë bo ra. Mëri tsi quëyohacacahi quiha, naa raiti jotoró pihai jascaria. Jascaria, ja yomahacacamitsa.
23373	MAT 6:22	‘Jabi lamparina jascaria xo mato shinana. Mato quinia qui huahuahi quiha mato shinana, jënima ja iquë no. Jaha tsi jabi jia ca jayaxëqui mato.
23388	MAT 7:3	Jama, anoma ca mabë xatë bá acai tsayacasqui mato pë, ja qui quësocasquí na. Mato qui bëroria tsi xo toa mabë xatë jocha; bëroma mató-na nori. ¿Jocha yama ni mato pa?
23389	MAT 7:4	¿Jëniriahax raca “Mia mëbixëquia, yoi ca mi ayamano iquish na, ëbë xatë bá” i ma na, oquë ca yoi ca ma aquë no?
23392	MAT 7:7	‘Dios qui bëhoxquí tsi bënacana; mato qui acacaxëhi quiha. Jasca, mëracana. Mëraquí tsi bixëqui mato ra. Jasca, quënacana; mato bax japëcahacaxëhi quiha jahuë caiti.
23394	MAT 7:9	‘¿Mato baquë qui maxax acaxëcanai pa, mapari ja bënaquë no?
23396	MAT 7:11	Mato xocobo qui jahuë jia bo ati cahëxëni xo mato, jochacanaibo ma iquë ri. ¿Jabi toca ma ni mato naipá ca Jahëpa ri? ¿Bënacanaibo qui jahuë oquë ca jahuë bo ayamayamaxëhi ni? Axëqui ra.
23400	MAT 7:15	‘Mahitsa ca chani yoacanaibo quiniacaxëcahuë. Jia tsi mato qui bëcani quiha, caxatimaxëni ca oveja jascaria; jama, cama jascaria jaca nori.
23407	MAT 7:22	Toa copiti barí tsi ë qui bëcaxëcani quiha huëstima ca mahitsa ca chahahuacanaibo. Toa barí tsi “Huëtsa bo qui mi chani no yoaniquë, Ibobá” icaxëcani quiha pë. Jasca, “Mi janë́ tsi yoshi bo no tsëcaniquë, Ibobá” icaxëcani quiha pë. Jasca, “Mi janë́ tsi huëstima ca jisti bo no aniquë ra” icaxëcani quiha huëtsa bo.
23408	MAT 7:23	Jama, bëroria tsi jato quëbixëquia, “Mato cahëpistiayamariaquia. Ea basicahuë, anoma ca acanaibá” iquiina.
23409	MAT 7:24	‘Jabi tiisi tsi xo toa tsohuëcara ca noho yoba chahahuahai cato, nicaxo na. Maxax cacha ca xobo rohahuahai ca joni iquiria xo.
23411	MAT 7:26	Jasca, tobi toa yoyoxëni ca joni ri. Noho yoba chahahuayamahi quiha, nicaxo na. Mashënë cacha xobo acai ca joni jascaria xo.
23416	MAT 8:2	Jatsi ja qui joniquë noitiria ca joni, naa leproso bichi jaya cato. Bonohuaxëni ca joni ja ini quiha. Basimahax Jesu bësojó tsi quiha ja mëniniquë. Mënihax, —Aapicatsaii tsi ëa jënimahuati mëtsa xo mia ra, Ibobá —i Jesu qui ja niquë.
23417	MAT 8:3	Jatsi quiha Jesú joni motsaniquë jahuë mëquënë no. Motsahax ja qui ja chaniniquë: —Mia jënimahuacasquia ra. Jënima xo mia ra —iquiina. Jatsi quiha jahuë bono tapoyotapiniquë ra. Jënima jahuë bichi ini quiha.
23418	MAT 8:4	Jatsi Jesú joni yobaniquë: —Jënipimiha ca huëtsa bo qui yoayamahuë. Bamaxoma tsi arati ibo qui pari mimë jismata. Moisés yoani ca ja qui ahuë tëpas-hacati, mi bahuëhai quëshpi na. Tocapimino tsi jënima mi nori ca cahëcaxëcani quiha nohiria —nëa tsi quiha Jesu nëcaniquë.
23420	MAT 8:6	—Noitiria tsi xo noho yonati. Xobó raca quiha. Anoma quiha. Mohitimaxëni xo rë —i Jesu qui capitán niquë.
23421	MAT 8:7	Jatsi, —Mi baquë jënimahuahi caxëquia ra —i Jesu niquë ja qui.
23424	MAT 8:10	Jatsi Jesu ratëniquë, capitán quëbihaca nicahax na. Jesu qui jia ini quiha ja chanihaina ra. Jatsi banahuacanaibo qui Jesu chaniniquë: —Mato parayamaquia. Anomaria tsi xo naa carayana chitimihaina ra. Jodiobá mai tëquë ó yama tsi xo nëca ca jodio chitimihai ca jasca cato rë.
23427	MAT 8:13	Jatsi quiha capitán qui Jesu chaniniquë: —Cata. Mi chitimihai iqui tsi jënimaxëhi quiha mi yonati —i capitán qui ja niquë. Jabi toa horá tsi jahuë yonati jënimahua-tapihacani quiha.
23433	MAT 8:19	Toá tsi quiha yoba cahëxëni ca joni Jesu qui joniquë. Johax, —Mia banahuacasquia, ëa ri ra. Jahuëcara qui mi cahai cató tsi mia banahuaxëquia ëa ri —i Jesu qui ja niquë.
23435	MAT 8:21	Jatsi Jesu banahuahai ca joni huëtsa chaniniquë: —Mia banahuacasquia, Ibobá. Jama, jariapari noho jahëpa ë maihuati xo. Rësopaimaria xo ra —i Jesu qui ja niquë.
23446	MAT 8:32	Jatsi, —Bocata —i jato qui Jesu niquë. Tsëquëyoquë yoshi bo ra. Tsëquëhax tsi quiha yahua jinaya qui ja jicocaniquë. Jatsi jabatapitsi quiha yahua tirixëni niquë. Maca ax rënichihax ia qui ja paquëyocaniquë, jabahi na. Ja nëachiyocaniquë ra.
23450	MAT 9:2	Yaca qui ja cahëcaquë tsi quiha ja qui toá ca nohiria bá mohiyama ca joni bëniquë, jahuë oxatí no. Jabi Jesu qui ja chitimiriacani quiha. Ja chitimicanai jisi tsi quiha mohitimaxëni ca qui Jesu chaniniquë: —Chamahuë baquë́. Masahacaquë mi jocha ra —iquiina.
23453	MAT 9:5	—¿Jënica ni toa, bëroria ca yoatí? “Masahacaquë mi jocha” ¿iti ni? “Niina. Cohuë” ¿iti ni?
23454	MAT 9:6	Jasca, nohiria ba jocha masati chama ë jaya ca ma cahëno ra —i jato qui Jesu niquë. Jatsi mohitimaxëni ca joni qui ja chaniniquë: —Niina. Mi oxati bihuë. Mi xobo qui cata —iquiina.
23457	MAT 9:9	Riquiquiria tsi quiha gobierno xobo pistiá ca tsahohai ca joni, naa Mateo icanai ca Jesú jisniquë. Nohiria bo quima gobierno bax parata bichi Mateo ini quiha. Impuesto quiha. Jatsi, —E bëta mi jono ra —i Mateo qui Jesu niquë. Jatsi Mateo joiniquë. Joixo tsi quiha Jesu ja banahuaniquë.
23458	MAT 9:10	Jabi Mateo xobo xo tsi Jesu, jahuë rabëti bo, tihi cabá pihi iniquë. Ja picano tsi quiha huëstima ca gobierno bax parata bicanaibo, jochahuaxëni cabo, tihi cabo bëcaniquë, Jesu, jahuë rabëti bo, tihi cabo yaxëna.
23461	MAT 9:13	Bocahuë. Dios Chani cahëyamaqui mato ra. “Jaha ë quëëhai ca tsi xo toa ëa nohiriá noihaina, ja tëpascanai ca jahuë bo nomari” ii quiha Dios ra. Toa ma jabiti xo. Tsayacahuë. Mëstëxëni ca jaca nori ca quëscahuacanaibo quënahi ë joyamaniquë, jochahuaxëni cabo nori, Dios quiri ja bësocano iquish na —nëca tsi jodioba chama bo qui Jesu nëcaniquë.
23465	MAT 9:17	Jasca, mato bichi ca sota sirixëni qui jënëria paxa ca rëhuiyamaqui mato. Anoma quiha. Ma rëhuipino tsi bichi ca sota poshaxëhi jënëria paxa cato. Jatsi japaquëxëhi quiha jënë rë. Yoshihuahacaxëhi quiha sota ri. Jama bichi ca sota paxa ca qui jënëria paxa ca rëhuihacaxëti xo. (Jascaria, anoma tsi xo arati quinia sirí tsi noho tiisi paxa ca tiisimahaina ra. Arati quinia huëtsá tsi ja tiisimahacaxëti xo. Mato arati jabi siri jaha bëquiyamahi quiha noho tiisi paxa) —nëa tsi quiha Jesu nëcaniquë jato qui.
23466	MAT 9:18	Nohiria bo qui Jesu chanino tsi quiha ja qui jodioba chama joniquë. Johax Jesu bësojó ja mëniniquë. —Rësoyaquë noho jahi rë. Johuë. Mi mëquënë́ tsi noho jahi mi motsano. Mi pi jono tsi bësoxëqui tia —nëa tsi quiha johax ca chama nëcaniquë.
23470	MAT 9:22	Jatsi Jesu bopinaniquë. Bopinaxo tsi quiha yoxa ja jisniquë. Jisi tsi, —Chamahuë, noho jahiní. Mi chitimihai ca iqui tsi mi jënimahuahacaquë ra —i ja qui Jesu niquë. Jënimatapiniquë yoxa ra.
23476	MAT 9:28	Xobo qui Jesu jicoquë tsi quiha ja jicocaniquë jato ri. Jatsi Jesú jato nicaniquë: —¿Mato jënimahuati mëtsa ni ëa ra? ¿Jahuë shinacanai? —iquiina. Jatsi, —Ati mëtsa xo mia, Ibobá —i jaca niquë.
23477	MAT 9:29	Jatsi jato bëro bo Jesú motsaniquë. Motsapama tsi, —Ma chitimihai iqui tsi ocapixëhi quiha ra —i jato qui ja niquë.
23478	MAT 9:30	Jatsi quiha ja taistëquëcaniquë. Jënima jato bëro ini quiha. Jatsi Jesú jato yoba-yobaniquë: —Mato ë jënimahuaha ca yoayamacahuë —iquiina.
23489	MAT 10:3	Jaquirëquë Felipe, Bartolomé, Tomás, Mateo, naa gobierno bax impuesto binish cato. Jaquirëquë Alfeo baquë Jacobo, Tadeo,
23497	MAT 10:11	‘Jabi yaca-yacaria, yaca pistia, tihi cabo qui cahëxo tsi toa xo tsi shinajiaxëni ca joni mëracana. Mërahax jahuë xobo roha tsi chitëcana. Xobo huëtsa qui boyamacana.
23501	MAT 10:15	Mato parayamaquia iquia. Anomariaxëhi quiha toa nohiria bá tënëhaina ra nohiria bo copiti barí no. Sodomá ca racanish ca nohiria bo oquë ixëti quiha. Gomorrá ca racanish ca nohiria bo oquëxëhi quiha ja tënëcanaina iquia.
23514	MAT 10:28	Jasca, mato acascanaibo qui raquëyamacana. Mato yora bo roha ati mëtsa ca xo, mato shina ati mëtsa jaca nomari. Jama, Dios qui nohiria raquëxëti xo. Ja tsi xo toa tënëtiya qui nohiria raati ibo-iboria, naa yora, shinana, tihi cabo quëyoti mëtsa cato.
23524	MAT 10:38	Mato cruz yoi pi iayamahi tsi ëa pi banahuayamahi tsi noho rabëti iti mëtsama xo mato iquia.
23532	MAT 11:4	Jatsi Jesú jato quëbiniquë: —Jahari bocata. Ma tsayahana, ma nicahana, tihi cabo Juan yoacata.
23537	MAT 11:9	¿Japa? ¿Jahuë ó ma pasoni jisxëna? Ea yoacahuë. ¿Dios Chani yoati ibo ó ma pasoni pa? Mato parayamaquia. Dios Chani yoati ibo oquë ca ma jisyamëquë ra.
23538	MAT 11:10	Jabi Juan yoati tsi Dios chaniniquë Quënëhacanish cabo ó no. Nëcahi quiha: “Mia bëbo noho Chani bohai ca raaxëquia. Jariapari mi quinia rohahuaxëhi quiha” i Dios ni quiha.
23539	MAT 11:11	‘Mato parayamaquia ra. Yama tsi xo nohiria xërëquë tsi Juan oquë ca bësohax cato ra. Jama, Juan oquë ca tsi xo toa Diós otohai cato ó ca iriama cato ra —nëa tsi Jesu nëcaniquë Juan yoati na.
23545	MAT 11:17	“Mato bax pi bisto no ino tsi pabëcasyama xo mato pë. Jasca, mato bax pi no nahuarino tsi aracasyama xo mato pë” iquiina. Jabi naa chotëxëni ca xocobo jascaria tsi xo naa nohiria bo ra.
23549	MAT 11:21	Ja nëcaniquë: —Noitiriaxëhi quiha mato Corazín cabá. Noitiriaxëhi quiha mato ri Betsaidá cabá. Mato yaca bo xo tsi huëstima ca jisti bo acacani quiha; mahitsa rë. Jabi jochahuaxëni ca Tiro y Sidón yaca bo xo pi jasca ca jisti bo acacarohano tsi naama tsi jato jocha quima Dios quiri ja bësoquë acani quiha. Bamaxoma tsi moro ja sahuëquë acani quiha cohuëquí na. Jasca, chihi mishpó tsi ja tsahoquë acani quiha jato cohuë jismaxëna.
23551	MAT 11:23	¿Japa mato Capernaum yacatá cabá? ¿Nai qui bocascanai pa? ¡Maj! Tënëtiya qui botëxëqui mato ra. Mato yacata ax tsi huëstima ca jisti bo acacaniquë ra; mahitsa rë. Jabi jochahuaxëni ca Sodoma xo pi jasca ca jisti bo acacarohano tsi ja chahahuaquë acaniquë ra. Jato yaca potas-hacayamaquë ani quiha ra.
23553	MAT 11:25	Naatiyá tsi bëhoxpama tsi Jesu nëcaniquë: —Mi qui “Gracias” iquia noho Jahëpá, cahëyamacanaibo qui mi chani jia ca mi jismaha quëshpi na. Maí ca tiisi jaya cabo, cahëxëni cabo, tihi cabo cahëmayamaqui mia ra. Jato joma quiha. Ja quëshpi tsi “Gracias” iquia ra.
23556	MAT 11:28	E qui bëyocana mato joicanaibá. E qui bëcana, ihuë ca jabi papicanaibá. Mato joimaxëquia ra.
23557	MAT 11:29	Ihuë yama tsi xo toa mato qui ë acatsai ca yugo, naa noho yoba. Bicana. Mato ë tiisimano. Ea ti tsi xo ishima. Ea ti tsi xo caxayama. Noho yugo pi bichi tsi joixëqui mato ra.
23563	MAT 12:5	Jasca, ¿Moisés quënëni ca ma tsayayamayamani? Jatiroha ca joiti barí tsi yonocohi quiha arati ibo bo ra. Jënima tsi xo toa joiti barí tsi ja yonococanaina ra. Yonocojacano tsi jato qui quësoyamaqui mato pë.
23564	MAT 12:6	Jama, ë qui tsi xo toa ma quësocanaina rë. Jaha quiniacaxëcahuë. Mato xërëquë tsi xo toa mato arati xobo, mato yoba, tihi cabo oquë cato iquia.
23571	MAT 12:13	Jatsi noitiria ca joni qui Jesu chaniniquë: —Mi mëquë yoi mëtahuë —iquiina. Jatsi jahuë mëquë yoi ja mëtaniquë. Jënimatapiniquë jahuë mëquënë ra; jahuë mëquë huëtsa jascaria iquiina.
23585	MAT 12:27	Jasca, ¿Satanás chamá tsi jahuë yoshi bo natsëcahi ni ëa pa? Jabi Satanás ëa mëbipino tsi ¿tsohuë ni toa mato banahuacanaibo qui chama acax cato, yoshi bo natsëcati? Jabi yoshi bo natsëcani quiha mato banahuacanaibo ri. Mato banahuacanaibá acai cató tsi noqui bëro xo janyama ca ma shinahaina ra.
23590	MAT 12:32	Jabi ëa pasomaha pi nohiria chanino tsi iriama tsi xo toa. Jahuë jocha masaxëhi quiha Dios. Jama, Espíritu Santo pasomaha pi nohiria chanino tsi jahuë jocha masayamaxëhi quiha Dios. Masahaca-timaxëni ca jocha tsi xo toa ra.
23596	MAT 12:38	Jatsi Moisés yoba cahëxëni cabo, fariseobo, naa jodioba chama bo, tihi cabo chaniniquë Jesu qui. Ja nëcacaniquë: —Jisti mi ano, maestró. Jisti jiscasqui noa —iquiina, jahuë chama jiscastsi na.
23601	MAT 12:43	—Jabi joni quima tsëquëhax tsi quiha xabachá tsi co-cohi quiha yoshini, iti huëtsa mërahi na. Joicatsi quiha. Mahitsa mërahax,
23603	MAT 12:45	Jatsi cahi quiha jabë yoshi bo mërahi na. Mëraxo tsi siete ca yoshi oquë ca bëhi quiha ja bëtati. Jatsi pë ja bëta joni qui jicocani quiha yoshi huëtsa bo ri, racaxëna. Japi noiti-noitiria xo toa joni ra. Ja iqui tsi jaboqui oquë tsi xo toa joni yoyo rë. Jabi naa joni jascariaxëhi quiha jaboqui bësocanai ca yoixëni cabo ri. Oquëriaxëhi quiha ma noitihaina ra —nëa tsi quiha Jesu nëcaniquë toá ca nohiria bo qui.
23605	MAT 12:47	Jatsi, —Cacha tsi xo mi jahëhua, mibë xatë bo. Toá tsi niicani quiha. Mi bëta chanicascani quiha ra —i huësti ca nohiria niquë Jesu qui.
23610	MAT 13:2	Jatsi quiha ja qui nohiria quëtsoniquë. Anomaria ca nohiria ini quiha. Huëstima ca iqui tsi noti qui Jesu jiconiquë. Jatsi noti xo jato ja tiisimani quiha, tsahoxo na. Mai quëmapó tsi mani ini quiha nohiria tëxë.
23616	MAT 13:8	Jama, bëro huëtsa quiha mai jiaxëni ca qui xapaquëniquë. Bimi ja saihuacaniquë. Cien ca bëro huësti ca maxó saihuaniquë. Maxo huëtsa setenta. Maxo huëtsa treinta —nëa tsi Jesu nëcaniquë.
23618	MAT 13:10	Jatsi Jesu qui jahuë rabëti bo bëcaniquë. —¿Jënixo tsi toca ca chani noqui yoahai sa? Mi chani cahëyamaqui noa rë —i jaca niquë.