23263	MAT 3:2	Nin pah queétdih ãt niíj naáwáp wʉt jĩ: “¡Ñi yéej chãjatdih cádahnit, tʉ́iniboodíh ñi tʉ́ʉt nʉʉmʉ́! Nihat baácdih moondíh Dios ã maáh jʉmatdih ã jʉ́ʉtat pínah bahnijeh ã jʉdhna caá”, ãt niijíp wʉt jĩ.
23285	MAT 4:7	—Páant wã chãjcan niít. Dios naáwátdih biíh naóh yapani nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: ‘Ñi Maáh Dios ã niijátjidih “¿Yoobópdih niít?” niíj jéihíhna, caandíh ñi chãjat tʉ́ʉtca bojoó’, ãt niíj daacáp tajĩ, Jesús caandíh ãt niíj jepahap wʉt jĩ.
23324	MAT 5:21	“Ñi nʉowãdih nin pah ĩ niíj naóh bohéátjidih yeebbʉ́t ñit joijí tagaá: ‘Cã́acwãdih ñi mao yohca bojoó. Ded cã́acdih mao yohnidih peéh chãjat ã jʉmbipna caá’, ĩ niijátjidih ñit joijí tagaá.
23327	MAT 5:24	Ñi wʉ̃hni pínah nʉñʉ́pdih jwej jwʉhnit, ã pebhna jwʉ́ʉb bej, ñi míic ámohoó. ‘Páant wã chãjatjidih wã jĩ́gahna caá. Chéneji wã jwʉ́ʉb chãjcan niít, páant mʉntih. Pánihna, weemdíh ma íij jenah joyátdih ma cádahaá’, ñi niijí. Páant ñi míic ámohat tʉ́ttimah, Dioíh mʉʉná caandíh weñedih ma jwʉ́ʉb bejeé, bʉca.
23330	MAT 5:27	“Ñi nʉowãdih nin pah ĩ niíj naóh bohéátjidih yeebbʉ́t ñit joijí tagaá: ‘Bita weha mánajĩh yeejép ñi chãjca bojoó’, ĩ niijátjidih ñit joijí tagaá.
23334	MAT 5:31	“Ñi nʉowãdih nin pah ĩ niíj naóh bohéátjidih yeebbʉ́t ñit joijí tagaá: ‘Yaddih yohíhna, ñi yohat pínah papélahdih wʉ̃hnit, caántdih ñi jéih yohna caá’, ĩt niijíp wʉt yʉh jĩ.
23341	MAT 5:38	“Ñi nʉowãdih nin pah ĩ niíj naóh bohéátjidih yeebbʉ́t ñit joijí tagaá. ‘Biíh míih quíib dahdih ã bʉ́ʉh mawat pahjeh, meembʉ́t caandíh bʉ́ʉh mao jwʉ́ʉbanaá. Míih maó doóbhdih ã daj mawat pahjeh, meembʉ́t caandíh daj mao jwʉ́ʉbanaá’, ĩt niijíp wʉt jĩ.
23346	MAT 5:43	“Ñi nʉowãdih nin pah ĩ niíj naóh bohéátjidih yeebbʉ́t ñit joijí tagaá: ‘Ñijeéh jʉmnitdih ñi oyoó. Obohjeéhtih, yeebdíh eníhcannitdih eníhcat caá náahap’, ĩt niijíp wʉt jĩ.
23352	MAT 6:1	“Dios tʉ́inidih ã chãjat tʉ́ʉtʉchah jepahnit, ‘¡Ñi eneé! Dios ã wʉtat pah wã tʉ́i chãjna caá’, bitadih ñi niijcá bojoó. Pánih bita ĩ wẽi enat pínahdihjeh bidna, ĩ wẽi naáwátjeh ñi tʉ́i chãjat jíib wãát jʉmna caá. Dios jeámant bóo yeebdíh ã wʉ̃hcan niít.
23376	MAT 6:25	“Nin pah yeebdíh wã jwʉ́ʉb naóhna caá: Ñi jeémát pínah, ñi babhbat pínah, ñi dʉwát pínah yéguehnadihbʉt ñi náhni dahwaca bojoó. Obohjeéhtih, caandíh bidat chah Diosjeéh ñi tʉ́i jʉmat pínahboodíh ñi bidií. Páant ñi bidichah, caán yeebdíh oina, ñi jeémát pínah, ñi dʉwát pínahdihbʉt ã wʉ̃hbipna caá, ñi tʉ́i jʉmat pínah niijná.
23379	MAT 6:28	“Ñi dʉwát pínah yéguehnadihbʉt bʉ́dí ñi jenah joicá bojoó. Jiadih bóo cháanadih ñi tʉ́i jenah joyoó. Caán cháana behna, ã tʉ́i jígohat pínahdih ãpĩ́ teocan caá.
23382	MAT 6:31	Ñi jeémát pínah, ñi babhbat pínah, ñi dʉwát pínahdihbʉt bʉ́dí ñi jenah joicá bojoó.
23388	MAT 7:3	Nin pah yeéb ñipĩ́ chãjna caá: Ñi déedih bainí quíib becát ã jʉmʉchah, caanbítdih ñi tʉ́i enna caá. Caán bainí oj ã jʉmʉchah yʉhna, ñi enat pah, ñi dée ã yéej chãjatbitdih ñipĩ́ enna caá. Obohjeéhtih, yeebdíh bʉ́dí quíib becát ã jʉmʉchah yʉhna, caandíh ñi encan caá. Caandíh ñi encat pah, bʉ́dí yeejép chãjna yʉhna, ñi enah bojna caá. ¿Dépanih tigaá páant ñi chãj?
23394	MAT 7:9	“¿Pan dahdih ñi wʉ̃ʉ́h yeebdíh ã ʉʉ́bʉ́chah joinít, jee dáhboodíh caandíh ñita wʉ̃h taniít? Ñita wʉ̃hcan tagaá.
23395	MAT 7:10	¿Queejdíh ã ʉʉ́bʉ́chah, bʉcdih ñita wʉ̃h taniít? Ñita wʉ̃hcan tagaá.
23400	MAT 7:15	“Ñi tʉ́i chãja chaáh. ‘Dios naáwátdih naóh yapani caá’, niíj yeenitdih ñi joyáh bojoó. Queét tʉ́init pah jígohna yʉhna, ĩ jenah joyátboó yeejép ã jʉmʉchah, yeebdíh ĩ yéejaíhbipna caá.
23453	MAT 9:5	‘Ma yéejatdih wã yohna caá’, wã niijíchah joinít, weemdíh jéihcan yʉhna, ‘Yeeni caá’, ñi niíj jenah joiná caá. Obohjeéhtih, ‘Ñah ñʉhnit, ma yáac chʉ̃i bejeé’, wã niijíchah, caán ã bejechah ennit, wã niiját yoobópdih ã jʉmatdih ñi jéihbipna caá. Pánih jéihna, yéejat yohat wẽpat wã bíbohatdihbʉt ñi jéihbipna caá.
23496	MAT 10:10	Wʉh wʉʉ́h, tʉ́ʉt nʉʉmát pínah camisa, zapatos ʉb bejcan, íoh cajat nahdihbʉt ñi ʉb bejca bojoó. Ñi dʉwát chóojeh ñi dʉo béjeé. Ñi bohénit pínahboó yeebdíh ĩ nʉmah jeémpbipna caá. Ñi dʉoní chóo ã moopóchah, queétboó ñi tʉ́ʉt nʉʉmát pínah chóodihbʉt ĩ wʉ̃hbipna caá. Queétdih ñi teo wáacat jíib, páant caá yeebdíh ĩ chãjbipna caá.
23503	MAT 10:17	¡Ñi tʉ́i chãja chaáh! Yeebdíh eníhcannit ñi maátadih ĩ wʉ̃hbipna caá. Jwiít judíowã jwĩ míic wáacat mʉʉ́boó waadnít, yeebdíh ĩ pʉ̃ibipna caá.
23516	MAT 10:30	Ñíih waó yoócnadih Dios jenah en beedáni jʉmna, ded pah ñi jʉmatdihbʉt ã tʉ́i jéih beedána caá. Pánih jéih beedána, yeebdíh ã tʉ́i jéih en daoná caá.
23549	MAT 11:21	“¡Corazín tʉ́tchidih moón yeejép ñi yapbipna caá! ¡Betsaida tʉ́tchidih moonbʉ́t yeejép ñi yapbipna caá! Ñíih tʉ́tchinadih Dios ã wẽpatjĩh bʉ́dí wã chãj jʉ́ʉtʉp yʉh be. Páant ã wẽpatjĩh wã chãj jʉ́ʉtʉchah enna, Tiro tʉ́tchidih moón, Sidón tʉ́tchidih moonbʉ́t ĩ yéejatdih cádahnit, tʉ́iniboodíh ĩta tʉ́ʉt nʉʉm tágaá. Jĩ́gahna dʉwát chóo dʉonít, ĩ jĩ́gahatdih jʉ́ʉtna, tʉʉ jõóhjĩh ĩta míic waáh tagaá.
23551	MAT 11:23	Yeebbʉ́t Capernaum tʉ́tchidih moón, ‘Jwiít chah jʉmnit jwĩ jʉmna caá’, ¿ñi míic niíj jenah joí niít? Páant niíj jenah joiná yʉhna, oboh jʉmnit ñi jʉmbipna caá.Ñíih tʉ́tchidih Dios ã wẽpatjĩh dawá láa wã chãj jʉ́ʉtʉchah yʉhna, yeéb weemdíh ñi jepahcap be. Sodoma tʉ́tchijidih Dios ã wẽpatjĩh páant wã chãj jʉ́ʉtʉchah nihna, caán tʉ́tchidih moón ĩ yéejatdih ĩta cádah tagaá. Páant ĩ cádahachah, caán tʉ́tchi páantjeh ãta jʉm tagaá.
23561	MAT 12:3	Páant ĩ niijíchah joinít, “Wã bohénit ĩ yap yohcan caá”, niiját tʉ́ʉt niijná, Jesús queét fariseowãdih nin pah ã niíj bóod chʉñʉp jĩ: —Davidji ã pej jʉmnitjĩh nʉʉgʉ́p wʉnna, Dioíh mʉʉná waadnít, sacerdotewã Diosdih ĩ wʉ̃hniji pandih ĩt jeémép wʉt jĩ. Obohjeéhtih, caán pan sacerdotewãjeh ĩ jeémát pínah ãt jʉmʉp wʉt jĩ. Dios wʉtna, bitadih caán pandih ãt jeémát tʉ́ʉtcap wʉt jĩ. ¿Davidwã páant ĩ chãjatjidih Dios naáwátdih ĩ daácni nʉ́odih ñi bohécannit jĩí? Caán pandih ĩ jeéméchah yʉhna, ‘Ñi tʉ́i chãjcan beé’, Diosboó ãt niijcáp wʉt jĩ. Pánihat pah, bʉʉ nin trigodih ʉ́ʉc jeémpna, wã bohénitbʉt Diosdih ĩ yap yohcan caá.
23569	MAT 12:11	—¿Ñíih oveja íitboó ã bʉʉg yácachah ennit, ñita jwʉ́ʉb ʉbcan taniít?
23637	MAT 13:29	‘Ñi wʉi yóhca bojoó. Caandíh wʉiná, trigodihbʉt ñita wʉi yóh tagaá.
23706	MAT 15:4	Nin pah caá Dios ã wʉtʉp: ‘Ñi mánadih tʉ́i wẽinit, ñi teo wáacá.Pánihna, ded ã mánadih yeejép ã niijíchah, cã́acdih mao yohnidih peéh chãjat pah mʉntih caandíhbʉt peéh chãjat ã jʉmbipna caá’, Dios ãt niijíp tajĩ.
23747	MAT 16:6	Páant jwĩ chʉ́ʉh bejechah, Jesús jwiítdih nin pah ã niijíp jĩ: —¡Ñi tʉ́i chãja chaáh! Fariseowã, saduceowãbʉt ĩ bohéát pan paáát panihni caá. Páant ĩ bohéát yeebdíh ã tobohna caá, ã niijíp jĩ.
23776	MAT 17:7	Páant ĩ páah yoh ñajachah ennit, Jesús ĩ pebhna jʉí, queétdih teo jã́hanit, —Ñi ñah ñʉhʉʉ́. Bʉtéh ñi ennidih, ñi joinídihbʉt ñi ʉ́ʉmca bojoó, ãt niijíp wʉt jĩ.
23799	MAT 18:3	—Yoobópdih yeebdíh wã naóhna caá. Ñi jenah joyátdih tʉ́ʉt nʉʉmnít, wébít oboh jʉmnit ĩ jenah joyát pah jenah joinít, Dios ã maáh jʉmʉpboó ñi jéih waadbípna caá. Obohjeéhtih, caán dée pah ñi jenah joicán, Dios ã maáh jʉmʉpboó ñi jéih waadcán niít.
23839	MAT 19:8	—Ñi nʉowã Diosdih ĩ yap yohochah enna, Moisés nin pah ãt niíj daacáp tajĩ ‘Ĩ weha mánadih yohna, páant tií ĩ chãj dáhwa naáh’, ãt niíj daacáp tajĩ. Páant ã niijíchah yʉhna, biíhmah pohba páant ãt nihcap tajĩ.
23845	MAT 19:14	Páant jwĩ jʉ̃ihñʉchah joinít, Jesús jwiítdih nin pah ã niijíp jĩ: —Wébít wã pebh ĩ jʉ̃ʉ́wʉ́ naáh. ‘Ñi bejca bojoó’, queétdih ñi niijcá bojoó. ‘Dios wã maáh caá’, niijnít, queét wébít caá tʉ́i jenah joinít ĩ jʉmʉp. Pánihna, Dios ã maáh jʉmʉpna waadnítboó nit wébít ĩ jenah joyát pah jenah joinít ĩ jʉmna caá, ã niijíp jĩ.
23874	MAT 20:13	Páant ĩ niíj jʉ̃ihñʉchah joinít, nin pah biíc ĩjeéh jʉmnidih ã niijíp be: ‘Meemdíh wã niijátji pah tigaá wã jíib chãjap. Ñi tewat jíib wʉ̃hnit, meemdíh wã yeecan caá.
23892	MAT 20:31	Páant ĩ niíj ñaacáchah joinít, cã́acwãboó queétdih jʉ̃ihnit, —¡Páant bóojeh! Ñi ñaác cádahaá, ĩ niijíp yʉh jĩ. Obohjeéhtih, páant ĩ niíj jʉ̃ihñʉchah yʉhna, queétboó joicánjeh, chah ĩ ñaacáp jĩ: —¡Maá, David jʉima, Dios ã wahni, jwiítdih ma jĩ́gah en teo wáacá! ĩ niijíp jĩ.
23900	MAT 21:5	“Jerusalén tʉ́tchidih moondíh nin pah ma niíj naáwá: ‘Dios weemdíh nin pah ã niiját tʉ́ʉtʉp be: “Ñi eneé, ñi Maáh ñi pebhna ã jʉ̃óhna caá. Caán oboh jʉmni pah burro wʉ̃ʉ́hjih chʉ́ʉdni ã jʉ̃óhbipna caá”, Jerusalén tʉ́tchidih moondíh ma niijí’, weemdíh ã niijíp be”, Zacarías ãt niíj daacáp tajĩ.
24011	MAT 23:24	¡Yeéb bitadih waóhna, jéih encannit panihnit ñi jʉmna caá! Ñi wʉtatdih, oboh jʉmni ã jʉmʉchah yʉhna, ñipĩ́ jepahna yʉh caá. Obohjeéhtih, Dios yoobópdih ã wʉtatboodíh ñipĩ́ jepahcan caá.
24012	MAT 23:25	“¡Yeéb Moisés ã wʉtatjidih bohénit, yeéb fariseowãbʉt bʉ́dí yeejép ñi yapbipna caá! Tʉ́i bohénit pah jʉmna yʉhna, tʉbit yee naóhnit caá ñi jʉmʉp. Ñíih pamapnadih, ñíih babhbat dahnadihbʉt jiimantjeh ñipĩ́ chocna caá, ã tʉ́i jígohat pínah niijná. Páant ñi chocochah yʉhna, diítboó bʉ́dí queí ã jʉmna caá. Caan pámap jiimantjeh ñi chocat pah, yeebbʉ́t biíc yoobó ñi jʉmna caá. Tʉ́i jígohna yʉhna, ñi jenah joyát yeejép ã jʉmna caá. Ñi weñat pínahdihjeh chãjnit, tʉbit en ñinahnitbʉt ñi jʉmna caá.
24024	MAT 23:37	Páant niíj péanit, caanjĩ́h jʉmnitdih nin pah ã jwʉ́ʉb niíj naáwáp jĩ: “¡Yeéb Jerusalén tʉ́tchidih moondíh bʉ́dí wã jĩ́gahna caá! Dios naáwátdih naóh yapanitdih maonit, ñi pebhna bita ã wah bojnitdihbʉt jeejĩ́h yohnit, yeéb ñipĩ́ maona caá. Ñi nʉowãbʉt biíc yoobó ĩt chãjap wʉt jĩ. Pánihnit ñi jʉmʉchah yʉhna, yeebdíh bʉ́dí wã oina caá. Pánih oinit, mʉjbaima mi wehdih mi páamat pah, wã pebh yeebdíh wã jʉmat tʉ́ʉtna yʉh caá. Obohjeéhtih, yeébboó weemdíh ñi náahcan caá.
24049	MAT 24:23	“Caán láa det yeebdíh ‘Ñi eneé. Ninjĩh caá Cristo ã jʉmʉp’, ĩ niijíchah, bitabʉt ‘Conjĩh caá Cristo ã jʉmʉp’, ĩ niijíchah, ñi joyáh bojoó.
24083	MAT 25:6	Tʉ́ttimah, chei tac yoób téihya chéoni pínah ã jʉ̃ʉ́wʉ́chah, ãjeéh jʉ̃óhnit ĩ wẽi ejat ã yáanap be: ‘¡Ñi joyoó, téihya chéoni pínah ã jʉ̃óhna caá! ¡Caandíh wẽi jwãáádih ñi jʉ̃ʉ́wʉ́!’ ĩ niíj wẽi ejep be.
24112	MAT 25:35	Weém wã nʉʉgʉ́p wʉnʉchah, yeébboó weemdíh jeémát ñi wʉ̃hʉp jĩ. Weemdíh ã taca jootóchah, babhbat ñi wʉ̃hʉp jĩ. Ñi pebh wã jib bejechah, weemdíh jéihcan yʉhna, ñi tʉ́i wẽi jwãááp jĩ.
24169	MAT 26:46	Ñi jáa bojoó. Chóbe, jwĩ chéenwã ĩ páñapboó jwĩ bejjĩh. Weemdíh eníhcannitdih dʉó wáini ã jʉiná caá, queétdih Jesús ãt niijíp wʉt jĩ.
24197	MAT 26:74	—Weém yeeni nihcan caá. Yoobópdih yeebdíh wã naóhna caá. ¡Ñi niijnídih weém wã jéihcan caá! Páant yoobópdih wã naóhcah, ¡Dios weemdíh ã peéh chãja naáh! ãt niijíp wʉt yʉh jĩ. Páant ã niijíchahjeh, mʉjbai ãt ewep wʉt jĩ.
24269	MAT 28:5	Caanjĩ́h chʉ́ʉdni ángel queét yaádhdih nin pah ãt niijíp wʉt jĩ: —¡Ñi ʉ́ʉmca bojoó! Cruzboó ĩ péoh dodh mao yohniji Jesúsdih ñi bidatdih wã jéihna caá.
24273	MAT 28:9	Páant ĩ bejechah, Jesús jwʉh queét yaádhdih ãt jígohop wʉt jĩ. —¿Ñi jʉ̃óhca beé? ãt niijíp wʉt jĩ. Páant ã niijíchah joinít, ã́ih jítcha pebh páah yoh ñajnit, ã́ih wʉ́ʉdih pin teonit, caandíh ĩt weñep wʉt jĩ.
24274	MAT 28:10	Páant ĩ chãjachah enna, queét yaádhdih nin pah ãt niijíp wʉt jĩ: —Ñi ʉ́ʉmca bojoó. Wã ʉ́ʉdwã panihnitdih nin pah ñi niíj naóhbi jwʉhʉʉ́: ‘Waícanjeh nin tʉ́tchimant bacnit, Galilea baácna ñi bejeé. Caánboó Jesúsdih ñi jwãáhbipna caá’, queétdih ñi niijí, Jesús ãt niijíp wʉt jĩ.
24288	MRK 1:4	Juan Daabáni Isaíaswã ĩ niíj daacátji pah mʉʉ́ wihcapboó jʉmna, nin pah cã́acwãdih ãt niíj naóh bohénap wʉt jĩ: “Ñi yéej chãjatdih cádahnit, tʉ́iniboodíh ñi tʉ́ʉt nʉʉmʉ́. Pánih tʉ́ʉt nʉʉmnít, ñi daabáát tʉ́ʉtʉ́. Páant ñi chãjachah ennit, Dios ñi yéejatdih ã yohbipna caá”, ãt niijíp wʉt jĩ.
24309	MRK 1:25	—¡Ñi laihca bojoó! ¡Caán newémant ñi bac bejeé! Jesús queét nemépwãdih ãt niijíp wʉt jĩ.
24341	MRK 2:12	Jesús páant ã niijíchahjeh, caán newé ãt ñah ñʉhʉp wʉt jĩ, bʉca. Ñah ñʉhnit, ã ñajat chóodih ʉbnit, ãt bac bejep wʉt jĩ. Páant ã bac bejechah, nihat ĩt en wʉ́hi bejep wʉt jĩ. En wʉ́hi bejnit, Diosdih bʉ́dí wẽinit, nin pah queétjeh ĩt míic niijíp wʉt jĩ: —¡En yʉh bʉca! Bʉ́dí náhniat pínahdih bʉʉ jwĩ enna caá. Jã́tih pánihatdih jwĩ en jwʉhcan jĩí, ĩt míic niijíp wʉt jĩ.
24354	MRK 2:25	Páant ĩ niijíchah joinít, “Wã bohénit ĩ yap yohcan caá”, niiját tʉ́ʉt niijná, Jesús queétdih nin pah ãt niíj bóod chʉñʉp wʉt jĩ: —Davidji ã bohénit biícdih nʉʉgʉ́p wʉnna, Dioíh mʉʉná waadnít, sacerdotewã Diosdih ĩ wʉ̃hniji pandih ãt jeémép wʉt jĩ. Pánih jeémpna, ã pej jʉmnitdihbʉt ãt wʉ̃hʉp wʉt jĩ. Obohjeéhtih, caán pan sacerdotewãjeh ĩ jeémát pínah ãt jʉmʉp wʉt jĩ. Dios wʉtna, bitadih caán pandih ãt jeémát tʉ́ʉtcap wʉt jĩ. Caán láa Abiatar wʉ̃t jʉmni sacerdotewã ĩ maáh ãt jʉmʉp wʉt jĩ. ¿Davidwã páant ĩ chãjatjidih Dios naáwátdih ĩ daácni nʉ́odih ñi bohécannit jĩí?Caán pandih ĩ jeéméchah yʉhna, Diosboó ‘Ñi tʉ́i chãjcan beé’, ãt niijcáp tajĩ. Pánihat pah, bʉʉ nin trigodih ʉ́ʉc jeémpna, wã bohénitbʉt Diosdih ĩ yap yohcan caá, Jesús ãt niijíp wʉt jĩ.
24360	MRK 3:3	Téihya ágahnidih nin pah Jesús ãt niijíp wʉt jĩ: —Ñah ñʉhnit, wã pebhna ma jʉ̃ʉ́wʉ́, ãt niijíp wʉt jĩ.
24361	MRK 3:4	Páant niijnít, caán mʉʉdíh jʉmnitboodíh nin pah ãt niíj ʉʉ́bh joyóp wʉt jĩ: —Ñi jenah joyóchah, ¿jwĩ chooát yeó jáapdih Dios jwiítdih ded pah tigaá ã wʉt? ¿Tʉ́i chãjatdih niít ã wʉtʉp? ¿Yeejép chãjatdih niít ã wʉtʉp? ¿Cã́acdih ã booaat tʉ́ʉt niít? ¿Cã́acdih ã mao yohat tʉ́ʉt niít? queétdih ãt niijíp wʉt jĩ. Páant ã niijíchah joinít, queét ĩt jéih jepahcap wʉt jĩ.
24446	MRK 5:13	—Ñi waad béjeé bácah, Jesús ãt niijíp wʉt jĩ. Páant ã niijíchahjeh, caán newéíh bácahmant bac bejnit, mʉʉwãdih ĩt waadáp wʉt jĩ. Páant ĩ waadáchah, íimna ñáo dei bej, bʉʉ́g báahnit, mʉʉwã ĩt chĩíc wʉnʉp wʉt jĩ. Dos mil mʉʉwã ĩt wʉnʉp wʉt jĩ.
24485	MRK 6:9	Ñi tʉ́ʉt nʉʉmát pínah yégueh, zapatosdihbʉt ñi ʉb bejca bojoó.
24542	MRK 7:10	Dios Moisésjidih nin pah ãt niíj naáwát tʉ́ʉtʉp tajĩ: ‘Ñi mánadih oinit, ñi tʉ́i chãjaá. Ded ã mánadih yeejép naóhnidih peéh mao yohat ã jʉmbipna caá’, ãt niijíp tajĩ.
24550	MRK 7:18	—¿Páantjeh yeéb ñi beh joi jwʉ́hcan niít? Ñíih jacdih waadnít, ñíih jeémátboó ñi jenah joyátdih ã jéih yéejacan caá.
24552	MRK 7:20	Nin pahbʉt ãt jwʉ́ʉb niíj naáwáp wʉt jĩ: —Ñi yéej wéheatboó ñíih jacmant bacna, ded pah yeejép ñi jenah joyát ã jʉmatdih ã jʉ́ʉtna caá.
24553	MRK 7:21	Pánih yeejép jenah joiná, nin pah ñi jʉmna caá: Ñi áa nihcannitjĩh yeejép chãjna, bií déedih nʉʉmná, cã́ac mao yohna, bitaíh bií déedih tʉbit en ñinahna, bitadih yéejaíh jenah joiná, yeena, yeejép chãjat pínahdih wéhena, biíh cã́ac ã jʉmat pah en ñinahna, yeejép dooná naóhna, ‘Weém chah jéihni wã jʉmna caá’, niíj jenah joiná, tʉ́i jenah joicánnitbʉt ñi jʉmna caá. Páant yéej chãjat ñi jenah joyátmant ã jʉ̃óhna caá.
24584	MRK 8:15	Ĩ jeémát pínahdih tʉbit ĩ jenah joyóchah jéihnit, Jesús queétdih nin pah ãt niíj naáwáp wʉt jĩ: —¡Ñi tʉ́i chãja chaáh! Fariseowã, Herodesbʉt ĩ yee bohéát yeebdíh ã tobohna caá. Ĩ yee bohéát pan paáát panihni caá. Caán paáát nihat pan pínahdih ã chʉ̃ʉ́hna caá. Páant ã chʉ̃ʉ́át pah, det ĩ yee bohéátdih joinít ĩ yéej bejna caá. Pánihna, ĩ yee bohéátdih ñi tʉ́i chãja chaáh, ãt niijíp wʉt jĩ.
24643	MRK 9:36	Páant niijnít, wébítdih bid bojnit, queét cãtíh ãt ñʉhat tʉ́ʉtʉp wʉt jĩ. Ñʉhat tʉ́ʉtnit, caandíh pin teonit, Jesús nin pah queétdih ãt niijíp wʉt jĩ:
24648	MRK 9:41	Yoobópdih yeebdíh wã naóhna caá. Wĩ́ihwã ñi jʉmat jíib, ded yeebdíh ã tʉ́i teo wáacachah enna, Dios caandíhbʉt ã tʉ́i chãjbipna caá. Ñi babhbat pínah mahbitdihjeh yeebdíh ã wʉ̃hʉchah, páant ã chãjat jíib caandíhbʉt Dios ã tʉ́i chãjbipna caá, Jesús ãt niijíp wʉt jĩ.
24650	MRK 9:43	Ñíih téihyajĩh yeejép chãjna, caán téihyadih bóod yohat pahjeh caán ñi yéej chãjatdih ñi cádahaá. Caandíh cádahcan, iiguípna ñi bejbipna caá. Caanná iigát dʉbcan, coyíwãbʉt wʉncannit ĩ jʉmbipna caá. Ñíih téihyadih ñi bóod yohochah nihna, caan dáhjeh ãta bʉʉd tágaá. Yeébboó pánihni cóloh jʉmna yʉhna, tʉ́ttimah Diosjeéh ñi tʉ́i jʉmbipna caá. Obohjeéhtih, chénat pah téihyajĩh iiguípna ñi bejechah, bʉ́dí yeejép ñita yap tagaá. Pánihna, ñi yéej chãjatdih cádahat caá náahap.
24652	MRK 9:45	Biíc yoobó ñíih jítchajĩh yeejép chãjadih bejna, caán jítchadihbʉt bóod yohat pahjeh caán ñi yéej chãjatdih ñi cádahaá. Caandíh cádahcan, iiguípna ñi bejbipna caá. Caanná iigát dʉbcan, coyíwãbʉt wʉncannit ĩ jʉmbipna caá. Ñíih jítchadih ñi bóod yohochah nihna, caan dáhjeh ãta bʉʉd tágaá. Yeébboó pánihni cólohjeh jʉmna yʉhna, tʉ́ttimah Diosjeéh ñi tʉ́i jʉmbipna caá. Obohjeéhtih, chénat pah jítchajĩh iiguípna ñi bejechah, bʉ́dí yeejép ñita yap tagaá.
24671	MRK 10:14	Páant ĩ jʉ̃ihñʉchah ennit, Jesús íijnit, ã bohénitboodíh nin pah ãt niíj jʉ̃ihñʉp wʉt jĩ: —Wébít wã pebh ĩ jʉ̃ʉ́wʉ́ naáh. ‘Ñi bejca bojoó’, queétbitdih ñi niijcá bojoó. ‘Dios wã maáh caá’, niijnít, queét wébít caá tʉ́i jenah joinít ĩ jʉmʉp.
24715	MRK 11:6	Páant ĩ niíj ʉʉ́bh joyóchah joinít, Jesús ã niijátji pah queétdih ĩt jepahap wʉt jĩ. —Páant ta tigaá. Ñi ʉb bej jwʉhʉʉ́, ĩt niijíp wʉt jĩ. Páant ĩ niijíchah joinít, Jesús ã páñapboó ĩt ʉb bejep wʉt jĩ.
24757	MRK 12:15	Páant ĩ niíj ʉʉ́bh joyóchah, ĩ yeeatdih jéihnit, nin pah Jesús queétdih ãt niíj jepahap wʉt jĩ: —Yeéb yeenit, ¿dépanih tigaá weemdíh mácah ñi jepahat tʉ́ʉt? Ñi bíbohni dinero jʉ́dʉdih weemdíh ñi wʉ̃hʉʉ́, wã en jwʉhat pínah niijná, ãt niijíp wʉt jĩ.
24807	MRK 13:21	“Caán láa det yeebdíh ‘Ñi eneé. Ninjĩh caá Cristo ã jʉmʉp’, ĩ niijíchah, ‘Conjĩh caá Cristo ã jʉmʉp’, bitabʉt ĩ niijíchah, ñi joyáh bojoó.
24865	MRK 14:42	Ñi jáa bojoó. Chóbe. Weemdíh eníhcannitdih dʉó wáini ã jʉiná caá, Jesús queétdih ãt niijíp wʉt jĩ.
24894	MRK 14:71	—Weém yeeni nihcan caá. Tʉ́i yoobópdih yeebdíh wã naóhna caá. ¡Ñi niijní newédih wã jéihcan caá! ¡Páant yoobópdih wã naóhcah, Dios weemdíh ã peéh chãja naáh! Pedro ãt jwʉ́ʉb niíj yeenap wʉt jĩ.
24948	MRK 16:6	Páant ĩ ʉ́ʉmʉchah ennit, caán ángel queét yaádhdih nin pah ãt niijíp wʉt jĩ: —¡Ñi ʉ́ʉmca bojoó! ¿Yeéb Jesús, Nazaret tʉ́tchidih bóo cruzboó ñʉhnit, wʉnnijidih bid niít ñi chãjap? Obohjeéhtih, ninjĩh ã wihcan caá. Jáantjeh ã boo pʉd jʉ̃ʉ́wʉ́p be. Caandíh ĩ cáagatjidih ñi eneé.
24950	MRK 16:8	Páant ã niijíchah joinít, bac bejnit, yohopji jeé íitmant ĩt ñáo jwʉ́ʉb bejep wʉt jĩ. Ñáo jwʉ́ʉb bejnit, ʉ́ʉmna, méménit, bitadih ĩt naóhcap wʉt jĩ.
24976	LUK 1:14	Ñi wʉ̃ʉ́h ã cã́ac jʉmʉchah enna, bʉ́dí ñi wẽibipna caá. Dawá cã́acwãbʉt biíc yoobó ĩ wẽibipna caá.
25052	LUK 2:10	Páant ĩ ʉ́ʉmʉchah ennit, ángel queétdih nin pah ãt niíj naáwáp wʉt jĩ: “¡Ñi ʉ́ʉmca bojoó! ¡Ñi joyoó! Bʉ́dí ñi weñat pínah tʉ́ini doonádih yeebdíh naáwádih jʉ̃óhna caá wã chãjap. Caán doonádih joinít, nihat cã́acwãbʉt bʉ́dí ĩ wẽibipna caá.
25097	LUK 3:3	Caán láa, Juan mʉʉ́ wihcapboó ã jʉmʉchah, Dios caandíh ãt naáwát tʉ́ʉtʉp wʉt jĩ. Pánihna, Dios ã naáwát tʉ́ʉtʉchah joinít, Juanboó Jordán mʉj pebh dei jʉibínit, ãt táoh naóh jibip wʉt jĩ. Nin pah ãpĩ́ niíj naóh bohénap wʉt jĩ: “Ñi yéej chãjatdih cádahnit, tʉ́iniboodíh ñi tʉ́ʉt nʉʉmʉ́. Páant ñi tʉ́ʉt nʉʉmʉ́chah, Dios ñi yéejatdih ã yohbipna caá. Páant ñi chãjachah, yeebdíh wã daabábipna caá, ñi yéejat yohat jʉ́ʉtat pínah niijná”, cã́acwãdih ãt niijíp wʉt jĩ.
25102	LUK 3:8	Ñi yéejatdih cádahnit, tʉ́iniboodíh tʉ́ʉt nʉʉmát caá yeebdíh náahap. ‘Abrahamjidih Dios ãt wẽi enep wʉt jĩ. Pánihna, ã jʉimená jwĩ jʉmʉchah, jwiítdihbʉt ã tʉ́i wẽi enna caá’, ñi niíj jenah joiná yʉh caá. Obohjeéhtih, pánihcan caá. Yeejép ñi chãjachah ennit, ã wẽican caá. Ñi joyoó. Dios náahna, Abrahamji ã jʉimená pah nin jee dáhnadih ã jéih tʉ́ʉt nʉʉmná caá.
25107	LUK 3:13	—Ñi maáta ĩ wʉtat pah bóojeh ñi ʉʉ́bʉ́p. Chah ñi ʉʉ́bátdih ñi cádahaá, queétdih ãt niijíp wʉt jĩ.
25108	LUK 3:14	Biquína soldadowãbʉt caandíh nin pah ĩt niíj ʉʉ́bh joyóp wʉt jĩ: —¿Jwiítbʉt ded pah tigaá jwĩ tʉ́ʉt nʉʉmbí? ĩt niijíp wʉt jĩ. —Biíh pah bóonadih en ñinahnit, ñi dʉ́ʉc wáica bojoó. Dawá láa nʉ́o náahna, cã́acwãdih yee naóh ʉ́ʉmanit, nemat mʉʉ́boó bejíhcan ĩ jíib chãjatdih ñipĩ́ wʉtna caá. Páant ñi chãjatdih ñi cádahaá. Ñi tewat jíibdihjeh wẽinit, ñi teweé, ãt niijíp wʉt jĩ.
25144	LUK 4:12	—Páant wã chãjcan niít. Nin pah Dios naáwátdih naóh yapani ãt niíj daacáp tajĩ: ‘Ñi Maáh Dios ã niijátjidih “¿Yoobópdih niít?” niíj jéihíhna, caandíh ñi chãjat tʉ́ʉtca bojoó’, ãt niíj daacáp tajĩ, Jesús caandíh ãt niíj jepahap wʉt jĩ.
25175	LUK 4:43	—Ñijeéh wã jéih chãocán caá. Biíh tʉ́tchinadih moondíhbʉt Dios ã maáh jʉmat doonádih weemdíh naáwát caá náahap. Páant naáwát pínah niijná, Dios weemdíh ã wahap be, Jesús queétdih ãt niijíp wʉt jĩ.
25218	LUK 6:3	Páant ĩ niijíchah joinít, “Wã bohénit ĩ yap yohcan caá”, niiját tʉ́ʉt niijná, Jesús queétdih nin pah ãt niíj jepahap wʉt jĩ: —Davidji ã bohénit biícdih nʉʉgʉ́p wʉnna, Dioíh mʉʉná waadnít, sacerdotewã Diosdih ĩ wʉ̃hniji pandih ãt jeémép wʉt jĩ. Pánih jeémpna, ã bohénitdihbʉt ãt wʉ̃hʉp wʉt jĩ. Obohjeéhtih, caán pan sacerdotewãjeh ĩ jeémát pínah ãt jʉmʉp wʉt jĩ. Dios wʉtna, bitadih caán pandih ãt jeémát tʉ́ʉtcap wʉt jĩ. ¿Davidwã páant ĩ chãjatjidih Dios naáwátdih ĩ daácni nʉ́odih ñi bohécannit jĩí? Caán pandih ĩ jeéméchah yʉhna, Diosboó ‘Ñi tʉ́i chãjcan beé’, ãt niijcáp tajĩ.Pánihat pah, bʉʉ nin trigodih ʉ́ʉc jeémpna, wã bohénitbʉt Diosdih ĩ yap yohcan caá.
25223	LUK 6:8	Obohjeéhtih, Jesús páant ĩ jenah joyátdih jéihnit, téihya ágahnidih nin pah ãt niijíp wʉt jĩ: —Ñah ñʉhnit, nit cãtíh ma jʉí ñʉhʉʉ́, ãt niijíp wʉt jĩ. Páant ã niijíchah joinít, ñah ñʉhnit, queét cãtíh ãt jʉibí ñʉhʉp wʉt jĩ.
25244	LUK 6:29	Yeebdíh íijnit, biíc bʉwá pʉ́o tíibdih maonidih, biíh bʉwámantbʉt ñi jʉ́ʉtʉ́, mawíhna, ã jwʉ́ʉb mawat pínah niijná. Ñíih cʉ́bʉh jweyát chóodih dʉ́ʉc wáinidih, ã náahachah, ñíih japih bóo chóodihbʉt ñi wʉ̃hʉʉ́.
25253	LUK 6:38	Bitadih ñi tʉ́i wʉ̃hʉʉ́. Ñi tʉ́i wʉ̃hʉchah, Diosbʉt yeebdíh ã tʉ́i wʉ̃hbipna caá. Bʉ́dí béguepdih becchidih jʉi cáj waó bíi chãjat dée ã wʉ̃hbipna caá. Ded pah yeéb bitadih ñi wʉ̃hat pah bóojeh mʉntih, Diosbʉt yeebdíh ã wʉ̃hbipna caá.
25256	LUK 6:41	“Nin pah yeéb ñipĩ́ chãjna caá: Ñi déedih bainí quíib becát ã jʉmʉchah, caanbítdih ñi tʉ́i enna caá. Caán bainí oj ã jʉmʉchah yʉhna, ñi enat pah, ñi dée ã yéejatbitdih ñipĩ́ enna caá. Obohjeéhtih, yeebdíh bʉ́dí quíib becát ã jʉmʉchah yʉhna, caandíh ñi jéih encan caá. Caandíh ñi jéih encat pah, bʉ́dí yeejép chãjna yʉhna, ñi míic jéih encan caá. ¿Dépanih tigaá páant ñi chãj?
25306	LUK 7:42	Queét chénat pah ĩ wayátjidih ĩ jéih jíib chãjcah ennit, queétdih wʉ̃hniboó ‘Jʉmʉ naáh. Ñi jíib chãjcah, ã tʉ́ina caá’, queét chénat pahdih ã niijíp be. Páant ã chãjachah, ¿ded tigaá caandíh chah ã oibi? Jesús Simóndih ãt niijíp wʉt jĩ.
25332	LUK 8:18	“¡Ñi tʉ́i chãja chaáh! Ded pah wã naáwátdih joinít, ñi tʉ́i jepahaá. Ded wã naáwátdih tʉ́i joiní ã jwʉ́ʉb náhninachah, Dios caandíh chah ã jéihyabipna caá. Obohjeéhtih, ded joiná yʉhna, ã jwʉ́ʉb náhnicah, ã jwíih joyátjidih Dios ã dʉ́ʉc wáibipna caá”, Jesús ãt niijíp wʉt jĩ.
25365	LUK 8:51	Tʉ́ttimah, Jairoíh mʉʉná jʉibínit, ĩ jã́tih jʉibínitji wʉnnihdih bʉ́dí jĩ́gahnit, ĩ jʉñʉ́chah, Jesús ãt enep wʉt jĩ. —Ñi jʉ̃í cádahaá. Caánt wʉnnih nihcan caá. Ʉ̃ona caá mi chãjap, Jesús queétdih ãt niijíp wʉt jĩ. Páant ã niijíchah joinít, mi wʉnatdih jéihnit, caandíh ĩt dehwep wʉt jĩ. Queétdih páant niíj naóh péanit, Jairoíh mʉʉdíh waadnít, ãjeéh bejnitdih jóocmantjeh ãt chãwát tʉ́ʉtʉp wʉt jĩ. Pánihna, Pedro, Santiago, Juan, wʉnnihji mi mánadih pohba ãjeéh ãt waadát tʉ́ʉtʉp wʉt jĩ.
25373	LUK 9:3	Pánih wahnit, Jesús queétdih nin pah ãt niíj naáwáp wʉt jĩ: —Bejna, dedé bií déedih ñi ʉb bejca bojoó. Íoh cajat nah, wʉh wʉʉ́h, jeémát, dinerodih yʉh bʉca ñi ʉb bejca bojoó. Ñi dʉwát chóodihjeh ñi dʉo béjeé.
25414	LUK 9:44	—Ñi tʉ́i joyoó. Weém yeebdíh bainí wã naáwát tʉ́ʉt caá. Weém nihat cã́acwã ʉ́ʉd jeñédih cã́acwã teonit, bitadih ĩ wʉ̃hbipna caá, Jesús queétdih ãt niijíp wʉt jĩ.
25451	LUK 10:19	¡Ñi joyoó! Wã wẽpat yeebdíh wãát wʉ̃hʉp be, maiwãdih, dʉ́owãdihbʉt jwãáhnit, ñi jéih chʉñat pínah niijná. Nemépwã ĩ maáh ã wẽpatjĩh yeejép ã chãjat déedih jãhat wẽpat wã wʉ̃hʉp be. Páant wã wʉ̃hʉchah, ã́ih nemépwã yeebdíh ĩ jéih yéejacan niít.
25456	LUK 10:24	Ñi jenah joyoó. Jon jã́tih Dios naáwátdih dawá naóh yapanitji, dawá maátajibʉt yeéb ñi ennidih bʉ́dí eníhna yʉhna, ĩt encap wʉt jĩ. Ñi joinídihbʉt bʉ́dí joííhna yʉhna, ĩt joicáp wʉt jĩ”, ãt niijíp wʉt jĩ.
25485	LUK 11:11	¿Ñi wʉ̃ʉ́h yeebdíh queejdíh ã ʉʉ́bʉ́chah, bʉcdih ñita wʉ̃h taniít? Ñita wʉ̃hcan tagaá.
25486	LUK 11:12	¿Mʉjbai tíipdih ã ʉʉ́bʉ́chah, dʉ́odih ñita wʉ̃h taniít? Ñita wʉ̃hcan tagaá.
25492	LUK 11:18	Pánihna, Satanás, nemépwã ĩ maáh ã́ihwãdih ã bacanachah, biíc yoobó mʉntih ãta yap tagaá. Weém Satanáíh jʉmna nihna, ã́ihwãdih wãta bacacan tagaá. Ñi naóh yacat yoobópdih nihcan caá.
25508	LUK 11:34	Ñíih quíib dahna ñíih jiiát dah panihni caá. Ã tʉ́i jʉmʉchah, ded pah ñi chãjatdih ñi tʉ́i enna caá. Obohjeéhtih, yeejép jʉmna, dʉpʉ́át dée ã jʉmʉchah, ded pah ñi chãjatdih ñi jéih encan caá.
25513	LUK 11:39	Páant ã en wʉ́hi bejechah ennit, Jesús nin pah caandíh ãt niíj naáwáp wʉt jĩ: —Yeéb fariseowã ñíih pamapnadih, ñíih babhbat dahnadihbʉt jiimantjeh ñipĩ́ chocna caá, ã tʉ́i jígohat pínah niijná. Páant ñi chocochah yʉhna, diítboó bʉ́dí queí ã jʉmna caá. Caan pámap jiimantjeh ñi chocat pah, yeebbʉ́t biíc yoobó ñi jʉmna caá. Ñi tʉ́i jígohna yʉhna, ñi jenah joyát yeejép ã jʉmna caá. Ñi weñat pínahdihjeh chãjnit, tʉbit en ñinahnitbʉt ñi jʉmna caá.
25532	LUK 12:4	“Wã chéenwãá, yeebdíh nin wã naáwátdih ñi tʉ́i náhninaá: Ñíih bácahdih mao yohnit pínahdih ñi ʉ́ʉmca bojoó. Páant ĩ chãjat tʉ́ttimah, yeebdíh chah yeejép ĩ jéih chãjcan niít.
25534	LUK 12:6	“Ñi náhni dahwaca bojoó. Dios yeebdíh oinit, ã quíib bʉʉdcán niít. Cinco jwébehwãdih chéne jʉ́dʉbit yeéb ñipĩ́ jíib teona caá. Botonit ĩ jʉmʉchah yʉhna, Diosboó biíc jwébehdihjeh ã quíib bʉʉdcán niít.