23215	MAT 1:2	Abraham maˊ la̱a̱ˈ jmiiˉ Isaac. Isaac heꜘ maˊ la̱a̱ˈ jmiiˉ Jacob. Jacob maˊ la̱a̱ˈ jmiiˉ Judá kya̱a̱hˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ ø̱ø̱yhꜚ.
23224	MAT 1:11	Josía maˊ la̱a̱ˈ jmiiˉ Jeconía kya̱a̱hˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ ø̱ø̱yhꜚ. Ji̱i̱ˉ kihꜗ Josía gaꜙjä̱ä̱yꜗ heˉ wɨɨꜘ dsaˉ Israel taꜙ hwaꜗ Babilonia.
23229	MAT 1:16	Jacob heꜘ maˊ la̱a̱ˈ jmiiˉ José, hi̱ˉ gaꜙla̱a̱ꜗ dsaˉñʉʉhˉ kya̱a̱ꜗ María. María heꜘ gaꜙla̱a̱ꜗ chooˈ Jesús hi̱ˉ gaꜙläꜙche̱e̱ꜙ Cristo (heˉ hnøøꜗ jähꜙ hi̱ˉ naˉhña̱a̱ˊ).
23230	MAT 1:17	Läꜙjë̱ë̱ꜙ jmiiˉ dsaˉ heꜘ tëˉ gyaꜙkye̱e̱ꜘ dsaˉ waˊraˉ gaꜙhe̱e̱nˊ läꜙja̱a̱ˉ läꜙja̱a̱ˉ läꜙ gaꜙløøꜗ kya̱a̱hˊ Abraham, läꜙ gaꜙtëꜘ David. Läꜙja̱ˉ tëˉ gyaꜙkye̱e̱ꜘ dsaˉ kaˉlähꜘ, heˉ gaꜙløøꜗ kya̱a̱hˊ David läꜙji̱i̱hˈ maˊ gaꜙjä̱ä̱yꜗ heˉ wɨɨꜘ dsaˉ Israel taꜙ hwaꜗ Babilonia. Läꜙja̱ˉ tëˉ gyaꜙkye̱e̱ꜘ kaˉlähꜘ, heˉ gaꜙløøꜗ läꜙ maˊ gaꜙnääyꜗ Babilonia, läꜙji̱i̱hˈ gaꜙläꜙcha̱a̱ꜙ Cristo.
23231	MAT 1:18	Läꜙlaˉ gaꜙlaꜗ maˊ gaꜙläꜙcha̱a̱ꜙ Jesucristo. María chooyˈ maˊ naˉlaꜚ hmoohˊ kiyhˈ kya̱a̱hˊ José. Pero jä̱ä̱ꜗ ja̱ˉgaˊ ka̱a̱yˈ ø̱ø̱yhꜚ, maˉkya̱a̱ˉ baˊ María gyʉ̱ʉ̱ˉ kya̱a̱hˊ beꜘ kihꜗ Jmɨˉlleꜘ Naˉjngɨɨˈ.
23232	MAT 1:19	José, dsaˉñʉʉhˉ kya̱a̱yꜗ, maˊ jmeeyꜙ heˉ lluꜗ jmahꜗ, hiꜙ saꜙ maˊ hnøøyˈ maˊ miˉkwa̱hꜗ dsaˉ kihꜗ María, heˉja̱ˉ gaꜙllaꜘ dsëyꜗ maˊ be̱e̱yˈ toˉkëˊ baˊ.
23236	MAT 1:23	Ja̱a̱ˉ chihˉmëꜘ kwa̱a̱ˉ hi̱ˉ saꜙ maˉjë̱ë̱ꜙ dsaˉñʉʉhˉ, ka̱a̱yꜗ gyʉ̱ʉ̱ˉ mahꜗ läꜙcha̱a̱ˉ ja̱a̱ˉ gyʉ̱ʉ̱ˉ ñʉʉhˉ kiyhꜗ. Hiꜙ gyʉ̱ʉ̱ˉ heꜘ läꜙche̱e̱ˉ Emanuel. Juuˈ laˉ hnøøꜗ jähꜙ: Dio kya̱a̱hˊ jneˊ.
23240	MAT 2:2	Hiꜙ maˊ ngɨɨyꜙ juuˈ: —¿Naꜚ rey kya̱a̱ꜗ dsaˉ judiu hi̱ˉ maˉläˉcha̱a̱ꜙ? Gaꜙjëëˊ jnäähꜗ gaꜙhña̱a̱ꜘ nʉʉꜘ kya̱a̱yꜗ taꜙlaꜙ gaꜙhyaˉ hyooˉ. Heˉja̱ˉ maˉyaˉnøøꜗ jnäähˈ mahꜗ jmeeˊ jnäähꜗ jʉʉhˉ kiyhꜗ.
23249	MAT 2:11	Maˊ gaꜙta̱a̱yhˋ chaˊnehꜙ ja̱ˉ, gaꜙjë̱ë̱yꜗ gyʉ̱ʉ̱ˉ kya̱a̱hˊ María chooyˈ. Ja̱ˉgaˊ gaꜙju̱u̱yhꜗ jnëyˊ gaꜙjmä̱ä̱yꜗ jø̱ø̱hˈ. Gaꜙnäyꜗ jeeˊ maˊ täähˊ kuuˊ kiyhˈ mahꜗ gaꜙkwëëyhꜗ kuˊnøøꜚ, gaꜙkwëëyhꜗ waˊchu̱ˉ, hiꜙ ko̱o̱ˉ gaˊ heˉ che̱e̱ˉ mirra.
23254	MAT 2:16	Maˊ gaꜙläꜙliihꜚ Herode gaꜙmiꜙgooˉ dsaˉ hi̱ˉ maˊ kyʉʉh˜ heꜘ kiyhꜗ, gaꜙläꜙlle̱e̱yꜘ jwërte. Heˉja̱ˉ gaꜙhëyꜘ johꜘ jmɨɨˊ maˉläˉhɨɨˋ läꜙ maˊ toˉnëˊ gaꜙjë̱ë̱ꜗ dsaˉ heꜘ nʉʉꜘ. Mahꜗ gaꜙjmeeyꜘ madaꜚ kihꜗ hløøꜘ heˉ jngëëyhꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ gyʉ̱ʉ̱ˉ ñʉʉhˉ hi̱ˉ ja̱ˉgaˊ gaꜙläꜙcha̱a̱ꜙ läꜙji̱i̱hˈ hi̱ˉ maˊ hä̱ä̱ˊ to̱ˈ ñeˉ hi̱ˉ maˊ cha̱a̱ˉ jwɨɨˉ Belén, läꜙkye̱ˉ kihꜗ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jä̱hꜙ läꜙkuˊ läꜙji̱i̱ꜗ kihꜗ jwɨɨˉ ja̱ˉ.
23256	MAT 2:18	Gaꜙläꜙnʉʉhꜘ ko̱o̱ˉ juuˈ jeeˊ jwɨɨˉ Ramá, peerꜙ tiˉmeehˉ dsëꜗ dsaˉ, hooh˜ dsaˉ, hø̱ø̱˜ dsaˉ. Saˊju̱ˉ kihꜗ Raquel baˊ heꜘ hi̱ˉ hooh˜ kihꜗ gyʉ̱ʉ̱ˉ kya̱a̱ꜗ. Saꜙ hii˜ nøhꜗ dsëyꜗ, kihꜗ heˉ gaꜙju̱u̱ꜗ jwë̱ë̱ꜘ gyʉ̱ʉ̱ˉ kya̱a̱yꜗ.
23258	MAT 2:20	Mahꜗ gaꜙsɨɨyhꜙ: —Nooˉ, teeˋ gyʉ̱ʉ̱ˉ kya̱a̱hˊ chooyꜗ, mahꜗ gwa̱a̱hˉ taꜙ Israel kaˉlähꜘ. Jëëhꜘ, maˉju̱u̱ꜙ baˊ hi̱ˉ maˊ hnøøˈ maˊ jngëëhˈ gyʉ̱ʉ̱ˉ.
23264	MAT 3:3	Kihꜗ Jwa̱a̱ꜚ baˊ ja̱ˉ hi̱ˉ gaꜙhlëëhꜘ Isaía hi̱ˉ gaꜙngëëꜗ juuˈ kihꜗ Dio jä̱ä̱ꜗ, läꜙ maˊ gaꜙjäyhꜘ: Ki̱i̱ˉ nʉʉhꜙ ko̱o̱ˉ lleꜘ heˉ hlëëhꜙ hwaꜗ ki̱i̱ꜙ jeeˊ saꜙ kwaꜙ niꜙ miihˉ: “Miˉlluˋ hnähꜘ jwëˈ kihꜗ Dsaˉjø̱ø̱hˈ jnänˋ. Miˉllu̱u̱ˋ hnähꜘ hñaahꜗ mahꜗ jäyꜙ ko̱ˉdsooꜘ jwëˈ”, gaꜙjähꜘ Isaía.
23272	MAT 3:11	Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ, jnäꜘ cha̱a̱nˊ hnähꜘ jmɨɨˉ kya̱a̱hˊ jmɨɨˉ baˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ hnähꜘ hi̱ˉ maˉje̱e̱h˜ kya̱a̱hˊ Dio. Pero hi̱ˉ jäꜙ kë̱ë̱ˉ kinꜙ jø̱ø̱hˈ gaˊ läꜙko̱hꜘ jnäꜘ. Niꜙ saꜙ të̱ˊdsë̱ë̱nꜗ ka̱nˋ looˉ heˉ häˊ tɨɨyˊ. Hi̱ˉ heꜘ cha̱a̱ꜗ hnähꜘ jmɨɨˉ kya̱a̱hˊ Jmɨˉlleꜘ Naˉjngɨɨˈ, hiꜙ kya̱a̱hˊ jeˉ kaˉlähꜘ.
23273	MAT 3:12	Hi̱i̱ꜚ chehꜗ miˉlluꜗ mɨˈtrigo, maˉcho̱o̱yhˉ heˉ kya̱a̱hˊ jwäy˜. Ko̱o̱yꜙ mɨˈtrigo kiyhꜗ llayꜗ lluꜗ, ja̱ˉgaˊ tooyhꜙ waˊhløøˉ kihꜗ trigo ja̱ˉ chaˊjeˉ jeeˊ moꜙsoꜙ hʉʉꜙ ji̱hˊko̱hꜘ —gaꜙjähꜘ Jwa̱a̱ꜚ.
23279	MAT 4:1	Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, gaꜙjøøꜗ Jmɨˉlleꜘ kihꜗ Jesús taꜙ hwaꜗ ki̱i̱ꜙ, mahꜗ ka̱ꜗ hi̱ˉsaꜙllu̱ꜗ dsëyꜗ.
23283	MAT 4:5	Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, gaꜙjøøꜗ hi̱ˉsaꜙllu̱ꜗ kiyhꜗ taꜙ jeeˊ chihˈ gwahꜙ jwɨɨˉ naˉjngɨɨˈ heˉ che̱e̱ˉ Jerusalén. Maˊ gaꜙllaꜙnääyꜗ jeeˊ ja̱ˉ gaꜙjä̱ä̱yꜗ läꜙ gaꜙtëꜘ gyʉʉhˈ kihꜗ gwahꜙ jʉʉhꜙ,
23285	MAT 4:7	Mahꜗ gaꜙje̱e̱hˉ Jesús kiyhꜗ: —Maˉnaˉsɨɨˉ baˊ kaˉlähꜘ: “Taꜙ ka̱ˉ dsëꜗ Dio hi̱ˉ la̱a̱ꜗ Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱hꜗ.”
23287	MAT 4:9	Mahꜗ gaꜙjäyhꜘ: —Gaꜙläꜙjëꜙ heˉ naˉ kwëëhnꜚ hneˉ cherˊmahꜗ gaꜙju̱u̱hˊ jnëhˊ chaˊnënꜙ, jmä̱ä̱hˈ jnäꜘ jø̱ø̱hnˈ.
23288	MAT 4:10	Ja̱ˉgaˊ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ: —Waˊ läꜙø̱ø̱hꜘ hneˉ kinꜙ Tanaˊ, jëëhꜘ maˉnaˉsɨɨˉ baˊ jeeˊ jyohꜘ kaˉlähꜘ: “Kihꜗ Dsaˉjø̱ø̱hˈ hi̱ˉ la̱a̱ꜗ Dio kya̱a̱hꜗ baˊ jmeehˈ jʉʉhˉ. Kihꜗ ja̱a̱ˉ hñiiꜘ bihꜗ jmeehˈ taˊheꜗ.”
23289	MAT 4:11	Ja̱ˉgaˊ gaꜙläꜙø̱ø̱ꜘ hi̱ˉsaꜙllu̱ꜗ kiyhꜗ. Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ yaꜙnääꜗ ángele, gaꜙjmeeyꜘ taˊheꜗ kihꜗ Jesús.
23295	MAT 4:17	Läꜙ maˊja̱ˉ gaꜙløøꜗ Jesús kwaꜙ juuˈ, maˊ jäyhꜘ: —Je̱e̱hˋ hnähꜘ kihꜗ Dio, jëëhꜘ maˉyaˉjä̱hꜙ heˉ jä̱ä̱ꜗ Dio dsaˉ läꜙhihꜙ kihꜗ.
23296	MAT 4:18	Jeeˊ hä̱ä̱ˊ Jesús jwëˈ ngooꜗ taꜙ chaˊhooˊ jmɨˉjʉʉhˉ heˉ hlaˉ hwaꜗ Galilea, jeeˊ ja̱ˉ gaꜙjë̱ë̱yꜗ Simón hi̱ˉ maˊ tëëh˜ dsaˉ Peeˊ, kya̱a̱hˊ Andreˊ ø̱ø̱yhꜚ. Läꜙu̱u̱ꜘ hi̱ˉ heꜘ maˊ tä̱ä̱hˊ jwä˜ saˊhmaˈ chaˊjmɨɨˉ, jëëhꜘ heˉ ja̱ˉ baˊ maˊ laˈ taˊ kiyhˈ.
23299	MAT 4:21	Maˉngëëꜘ gyihꜗ ko̱ˉnɨɨh˜, gaꜙjë̱ë̱yꜗ jñahꜘ gaˊ u̱u̱ˈ. Ja̱a̱ˉ heꜘ Jacobo, jo̱o̱ꜘ Zebedeo, kya̱a̱hˊ Jwa̱a̱ꜚ dsaˉñʉʉhˉ ø̱ø̱yhꜚ, maˊ tä̱ä̱hˊ nehꜙ naˊmooꜘ kya̱a̱hˊ Zebedeo jmiiyˉ, maˊ hmiiy˜ saˊhmaˈ kiyhꜗ. Mahꜗ gaꜙtëëyhꜗ.
23300	MAT 4:22	Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ gaꜙhɨɨyꜘ naˊmooꜘ kya̱a̱hˊ jmiiyˉ mahꜗ gaꜙjmeeyꜘ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱hˊ Jesús.
23301	MAT 4:23	Gaꜙngëëꜘ Jesús läꜙka̱a̱ˉ hwaꜗ Galilea, maˊ miˉtë̱ë̱yꜙ dsaˉ nehꜙ gwahꜙ mähˉ heˉ tø̱ø̱ꜘ läꜙko̱o̱ˉ läꜙko̱o̱ˉ jeeˊ jwɨɨˉ, maˊ kwayꜙ juˈhmëëꜘ haˉ läꜙ jä̱ä̱ꜗ Dio dsaˉ läꜙhihꜙ kihꜗ. Maˊ miˉhlä̱ä̱yꜘ dsaˉ kihꜗ waˊ heˉ chaˉ heˉ dsooˊ.
23305	MAT 5:2	Gaꜙløøyꜗ hlë̱ë̱yh˜ dsaˉ, gaꜙjäyhꜘ:
23307	MAT 5:4	Lluꜗ laꜗ kihꜗ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ kɨˉhooh˜. Jëëhꜘ, jmeeꜗ baˊ Dio nøhꜗ dsëyꜗ.
23322	MAT 5:19	Heˉ läꜙja̱ˉ, cherˊmahꜗ cha̱a̱ˉ hi̱ˉ gaꜙhlä̱ä̱hˉ ko̱o̱ˉ madaꜚ pihꜗ kihꜗ ley laˉ, hiꜙ cherˊmahꜗ läꜙja̱ˉ miˉtë̱ë̱yꜙ dsaˉ, le̱e̱yꜘ ja̱a̱ˉ hi̱ˉ mähꜗ baˊ gyʉʉhˈ jmɨˉgyʉʉꜙ jeeˊ jmeeꜙ Dio hihꜙ. Pero cherˊmahꜗ hi̱ˉ miˉteꜗ kihꜗ ley hiꜙ miˉtë̱ë̱yꜙ dsaˉ heˉ miˉteyꜗ kaˉlähꜘ, hi̱ˉ heꜘ baˊ le̱e̱ꜘ jø̱ø̱hˈ gyʉʉhˈ jmɨˉgyʉʉꜙ jeeˊ jmeeꜙ Dio hihꜙ.
23324	MAT 5:21	ʼMaˉnʉʉhˉ baˊ hnähꜘ haˉ läꜙ jähꜘ nëˊ ley kihꜗ Moisé läꜙ maˊ gaꜙsɨɨyhꜙ dsaˉ maˉgyu̱hˉ jnänˋ: “Taꜙ jngëëhꜙ dsaˉ. Cherˊmahꜗ hi̱ˉ gaꜙjngëëhꜗ ja̱a̱ˉ dsaˉkya̱a̱hˊ maꜙraꜙ heˉ nøøꜗ baˊ taˊ kiyhˈ.”
23325	MAT 5:22	Pero jnäꜘ jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ, cherˊmahꜗ hi̱ˉ gaꜙläꜙlle̱e̱ꜘ kya̱a̱hˊ ø̱ø̱hꜚ, maˉnaˉbä̱ä̱yhˋ dsooˊ. Hiꜙ cherˊmahꜗ hi̱ˉ gaꜙjähꜘ sɨɨhꜙ dsaˉkya̱a̱hˊ: “Peerꜙ ta̱a̱hˉ hneˉ”, hi̱ˉ heꜘ nøøꜗ taˊ kihˈ chaˊnëˊ dsaˉka̱a̱hˊ. Hiꜙ cherˊmahꜗ hi̱ˉ gaꜙjwäꜗ dsoˊjwɨɨꜘ kihꜗ ø̱ø̱hꜚ, hi̱ˉ heꜘ lleˋ kihˈ dsooꜗ chaˊjeˉ.
23326	MAT 5:23	ʼHeˉja̱ˉ cherˊmahꜗ goˊka̱hˈ kuuˊ kyahˈ nëˊ naˊhyooꜘ hiꜙ cherˊmahꜗ gaꜙläꜙdsooh˜ hohꜘ jeeˊ ja̱ˉ heˉ häˊ dsëˈ ja̱a̱ˉ ø̱ø̱hꜗ kya̱a̱hˊ hneˉ,
23327	MAT 5:24	jeeˊ ja̱ˉ baˊ kyeˉ kuuˊ kyahˈ chaˊnëˊ naˊhyooꜘ mahꜗ gwaˉ daˊ toˉnëˊ goˉje̱e̱hˋ juuˈ kyahꜗ kya̱a̱hˊ ø̱ø̱hˈ. Ja̱ˉgaˊ ñehꜚ kaˉlähꜘ yaˉtøøhꜗ kuuˊ kyahˈ nëˊ naˊhyooꜘ.
23328	MAT 5:25	ʼCherˊmahꜗ cha̱a̱ˉ hi̱ˉ hnøøꜗ hnëëꜗ hneˉ chaˊnëˊ dsaˉtaˊ, jmeeˊ biiˈ goˊta̱a̱hˊ hnähꜘ juuˈ kweeˉ kya̱a̱yhˊ naꜗko̱hꜘ taˊko̱ˉji̱i̱hˈ chaˉ jmɨɨˊ, mahꜗ saꜙ ngëëyꜗ hneˉ gooˉ jwëëꜚ. Läꜙja̱ˉ moꜙsoꜙ jmeeꜗ jwëëꜚ hihꜙ kihꜗ pooˉ ta̱a̱yhꜙ hneˉ nehꜙñeˈ.
23334	MAT 5:31	ʼHiꜙ maˉnʉʉhˉ hnähꜘ kaˉlähꜘ heˉ jäyhꜘ: “Gaꜙläꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ be̱e̱˜ dsaˉmëꜘ kya̱a̱ꜗ, hnøøꜗ chooyhꜗ jeˉ jeeˊ maˉbe̱e̱yꜗ dsaˉkya̱a̱yhˊ.”
23338	MAT 5:35	Taꜙ tä̱ä̱ˋ hnähꜘ kihꜗ hwaꜗ, jëëhꜘ, nëˊ kihˈ hwaꜗ chihꜗ maˉtɨɨˊ Dio. Taꜙ tä̱ä̱ˋ hnähꜘ kihꜗ Jerusalén, jëëhꜘ, jeeˊ ja̱ˉ laꜗ jeeˊ jwɨɨˉ kihꜗ Rey jø̱ø̱hˈ jnänˋ.
23339	MAT 5:36	Taꜙ tä̱ä̱ˋ kaˊllehˊ, jëëhꜘ, saꜙ le̱hꜗ jmeehˈ tøøˉ niꜙ ko̱o̱ˉ jñuˉ, niꜙ saꜙ le̱hꜗ jmeehˈ lähˉ kaˉlähꜘ.
23344	MAT 5:41	Hiꜙ cherˊmahꜗ hi̱ˉ gaꜙjmeeꜘ heˉ wɨɨꜘ ka̱hˈ løøˈ kihꜗ ko̱ˉnɨɨh˜, kye̱ˉ gaˊ jyohꜘ ko̱ˉnɨɨh˜.
23345	MAT 5:42	Cherˊmahꜗ hi̱ˉ ngɨɨꜙ miihˉ heˉ chaˉ kyahꜗ, kwëëyhˋ. Hiꜙ cherˊmahꜗ hi̱ˉ hnøøꜗ lleꜙ miihˉ heˉ chaˉ kyahꜗ, taꜙ jmeeˉ cha̱a̱hˉ kya̱a̱yhˊ.
23347	MAT 5:44	Pero läꜙlaˉ baˊ jwahꜙ jnäꜘ: Waˊ läˉhnaahꜙ hnähꜘ hi̱ˉ saꜙ la̱a̱ꜗ omeꜚ kya̱a̱hꜗ hnähꜘ. Ngɨɨˊ hnähꜘ lluꜗ kihꜗ hi̱ˉ jwä˜ dsoˊjwɨɨꜘ kyahꜗ hnähꜘ. Jmeeˊ hnähꜘ lluꜗ kihꜗ hi̱ˉ naˉhøøhˊ kyahˈ hnähꜘ. Ngɨɨˊ hnähꜘ kihꜗ Dio kihꜗ hi̱ˉ jmeehꜙ hnähꜘ.
23350	MAT 5:47	Cherˊmahꜗ kihꜗ ø̱ø̱hꜗ baˊ hnähꜘ jmeehˉ hnähꜘ Dio, ¿cheˊ la̱a̱hꜘ hnähꜘ jmeehˉ hnähꜘ ko̱o̱ˉ heˉ lluꜗ? ¿Cheˊ saꜙ jmeeꜙ läꜙja̱ˉ hi̱ˉ saꜙ maˉhe̱e̱hˉ kihꜗ Dio?
23360	MAT 6:9	Läꜙlaˉ baˊ hnøøˈ ngɨɨhˊ hnähꜘ kyahꜗ: Tääˋ kya̱a̱ˈ jnäähꜗ hi̱ˉ gyaꜗ yaꜙjwɨɨꜗ, läꜙjë̱ë̱ꜙ baˊ waˊ jmeeꜘ dsooꜘ heˉ la̱a̱hꜗ hneˉ naˉjngëëˈ goˉte˜.
23363	MAT 6:12	Jmeeˊ jø̱hˉ hohꜘ kihꜗ heˉ maˉhlä̱ä̱hˉ jnäähˈ, ja̱ˉbaˊ läꜙko̱o̱ˉ jø̱hˉ dsëˉ jnäähˈ kya̱a̱hˊ hi̱ˉ dsaˉhlä̱ä̱hꜙ kya̱a̱hˊ jnäähꜗ.
23364	MAT 6:13	Taꜙ kwaˉ jwëˈ ka̱ꜗ heˉ hlɨɨhˈ dsëˉ jnäähˈ, lä̱ä̱ˋ jnäähꜗ kihꜗ heˉ ja̱ˉ. Jëëhꜘ, ja̱a̱ˉ hneˉ baˊ jmeeꜙ hihꜙ kihꜗ läꜙjëꜙ, kyahꜗ baˊ laˈ gaꜙläꜙjëꜙ beꜘ, hneˉ baˊ la̱a̱hˈ jø̱ø̱hˈ kihꜗ gaꜙläꜙjëꜙ johꜘ jmɨɨˊ chaˉ. Waˊ laˈ läꜙja̱ˉ.
23365	MAT 6:14	ʼCherˊmahꜗ jmeehˉ jø̱hˉ hohꜘ kya̱a̱hˊ dsaˉ hi̱ˉ dsaˉhlä̱ä̱hꜙ kya̱a̱hˊ hnähꜘ, läꜙja̱ˉ kaˉlähꜘ Tääˋ jnänˋ hi̱ˉ gyaꜗ gyʉʉhˈ jmeeyꜗ jø̱hˉ dsëyꜗ kya̱a̱hˊ hnähꜘ.
23366	MAT 6:15	Pero cherˊmahꜗ saꜙ gaꜙjmeehˊ hnähꜘ jø̱hˉ hohꜘ kya̱a̱hˊ dsaˉ hi̱ˉ dsaˉhlä̱ä̱hꜙ kya̱a̱hˊ hnähꜘ, läꜙja̱ˉ kaˉlähꜘ Tääˋ jnänˋ hi̱ˉ gyaꜗ gyʉʉhˈ saꜙ jmeeyꜗ jø̱hˉ dsëyꜗ kya̱a̱hˊ hnähꜘ heˉ dsaˉhlä̱ä̱hꜙ hnähꜘ kiyhꜗ.
23371	MAT 6:20	Hnøøhˈ hnähꜘ mahꜗ llaˉmahꜗ gyʉʉhˈ yaꜙjwɨɨꜗ heˉ laꜗ hmoohˈ kyahꜗ hnähꜘ. Jeeˊ ja̱ˉ saꜙ cha̱a̱ˉ jahꜘ hi̱ˉ jwë˜ niꜙ saꜙ hyaꜙ tʉˊjʉʉh˜ kaˉlähꜘ. Hiꜙ jeeˊ ja̱ˉ saꜙ cha̱a̱ˉ dsaˉhɨ̱ɨ̱ˉ mahꜗ hɨ̱ɨ̱yꜗ.
23372	MAT 6:21	Haˉ ji̱i̱hˈ jeeˊ hlaˉ heˉ laꜗ hmoohˈ kyahꜗ hnähꜘ, jeeˊ ja̱ˉ baˊ kye̱ˊ hnähꜘ oˉjø̱hꜙ dsëˉ.
23381	MAT 6:30	Cherˊmahꜗ läꜙja̱ˉ gaꜙjmeeꜘ Dio naˊhñaahꜗ waˊleꜗ heˉ chooˈ nëˊ nuuˉ naꜗ, mahꜗ høꜗ jë̱ꜗ dsaˉ nehꜙ hwɨ̱ɨ̱ˊ, haˉ gaˊ saꜙ jmä̱ä̱yhꜙ hnähꜘ lluꜗ, dsaˉ hi̱ˉ miihˉ goˉteˈ baˊ dsooꜘ dsëꜗ.
23384	MAT 6:33	Hnäähˈ daˊ hnähꜘ toˉnëˊ Dio hi̱ˉ la̱a̱ꜗ dsaˉtaˊ jø̱ø̱hˈ jnänˋ hiꜙ jmeeˊ hnähꜘ heˉ lluꜗ jmahꜗ baˊ läꜙko̱o̱ˉ hnøøyꜗ hñiiyꜘ. Läꜙja̱ˉ baˊ hñahꜙ hnähꜘ läꜙjëꜙ heˉ jmeeꜙ biiꜗ kyahꜗ hnähꜘ kaˉlähꜘ.
23385	MAT 6:34	Heˉja̱ˉ taꜙ ka̱ˉ hnähꜘ hʉʉˊdsëˉ kihꜗ høꜗ, jëëhꜘ høꜗ läꜙchaˉ jyohꜘ gaˊ hʉʉˊdsëˉ heˉ jmeehˈ hnähꜘ. He̱e̱hˋ baˊ hnähꜘ ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ läꜙko̱o̱ˉ teꜗ heˉ cha̱a̱ˉ hnähꜘ.
23388	MAT 7:3	¿Heˉlaˈ jëëhꜘ waˊhløøˉ heˉ häˊ mɨˊnëˊ ø̱ø̱hˈ mahꜗ saꜙ jëëhꜘ daˊ waˊhløøˉ jʉʉhˉ heˉ häˊ mɨˊnëhˊ hñaahˈ?
23389	MAT 7:4	¿Haˉ läꜙja̱ˉ jwɨɨhˈ ø̱ø̱hꜗ: “Kwaˊ daˊ waˊ llenˋ waˊhløøˉ heˉ häˊ mɨˊnëhˊ”, mahꜗ häˊ baˊ kyahꜗ hñaahꜗ heˉ jʉʉhˉ gaˊ?
23390	MAT 7:5	¡Heˉ baˊ cheˉ taˉju̱u̱hˈ hneˉ! Lleˊ daˊ jä̱ä̱ˈ waˊhløøˉ jʉʉhˉ heˉ häˊ mɨˊnëhˊ hñaahˈ. Ja̱ˉgaˊ naꜙ jëëhˈ kweeˉ mahꜗ llehˈ waˊhløøˉ heˉ häˊ mɨˊnëˊ ø̱ø̱hˈ.
23391	MAT 7:6	Taꜙ kwëëhꜘ hnähꜘ dsɨɨˉ heˉ laꜗ naˉjø̱ø̱ꜚ, waˊraˉ gaꜙje̱e̱yhˉ mahꜗ gɨˊhnäyꜗ kyahꜗ hnähꜘ. Taꜙ jwäꜘ hnähꜘ ku̱u̱ˊ heˉ laꜗ hmoohˈ kyahꜗ hnähꜘ chaˊnëˊ chaˊñeˈ, waˊraˉ gaꜙheeꜘ gaꜙsoyhꜗ.
23392	MAT 7:7	ʼNgɨɨˊ hnähꜘ kihꜗ Dio, mahꜗ hñahꜙ hnähꜘ. Hnøøhˈ daˊ hnähꜘ mahꜗ jnäähꜙ hnähꜘ. Teeˉ hnähꜘ kiyhꜗ mahꜗ näyꜗ hoˊhaahˊ.
23393	MAT 7:8	Jëëhꜘ, läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ ngɨɨꜙ, hyoyhꜙ baˊ. Hi̱ˉ hnoohˉ, jnøøyhꜙ baˊ. Hi̱ˉ tëë˜ hoˊhaahˊ, näꜙ baˊ hoˊhaahˊ kiyhˈ.
23406	MAT 7:21	ʼJa̱ꜙ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ jähꜘ kinꜙ: “Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ, Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ”, dsaˉta̱a̱hˋ jeeˊ jmeeˈ Dio hihꜙ. Maꜙlaꜙ hi̱ˉ jmeeꜙ läꜙ hyohˉ dsëꜗ Tääˋ kya̱a̱nꜙ hi̱ˉ gyaꜗ gyʉʉhˈ, hi̱ˉ heꜘ baˊ dsaˉta̱a̱hˋ.
23407	MAT 7:22	Waˊraˉ gaꜙtëꜘ jeeˊ lla̱a̱ꜙ jmɨˉgyʉʉꜙ, jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ jähꜙ sɨɨyhꜙ jnäꜘ: “Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ, Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ, ¿ja̱ˈ kya̱a̱hˊ madaꜚ heˉ gaꜙjmeehˊ gaꜙkwaˊ jnäähꜗ juuˈ kyahꜗ, kya̱a̱hˊ madaꜚ kyahꜗ gaꜙhwë̱ë̱ˊ jnäähꜗ hi̱ˉsaꜙllu̱ꜗ, hiꜙ kya̱a̱hˊ madaꜚ kyahꜗ gaꜙjmeeˊ jnäähꜗ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ?”
23416	MAT 8:2	Jeeˊ ja̱ˉ gaꜙyaꜙjä̱hꜙ ja̱a̱ˉ dsaˉ hi̱ˉ maˊ dsaahˊ hmihꜗ høøꜚ. Gaꜙju̱u̱yhꜗ jnëyˊ chaˊnëˊ Jesús mahꜗ gaꜙjäyhꜘ sɨɨyhꜙ: —Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ, cherˊmahꜗ leꜘ, le̱hꜗ baˊ hneˉ chehˈ dsooˊ heˉ miˉsa̱hꜘ jnäꜘ.
23417	MAT 8:3	Heˉja̱ˉ gaꜙhɨɨꜘ Jesús maˉgooˉ mahꜗ gaꜙkyeyˉ nëˊ kihˈ dsaˉ heꜘ mahꜗ gaꜙsɨɨyhꜙ: —Leꜘ baˊ, waˊ dsaˉcheˋ baˊ dsooˊ kyahˈ. Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ gaꜙä̱ä̱hꜗ goˉte˜ hmihꜗ høøꜚ ja̱ˉ.
23419	MAT 8:5	Läꜙko̱o̱ˉ maˊ gaꜙheꜗ Jesús jwɨɨˉ Capernaum, jaꜗ ja̱a̱ˉ jʉʉˊ hløøꜘ chu̱hꜙ kihꜗ Jesús mahꜗ gaꜙchu̱u̱yꜘ kya̱a̱hˊ:
23420	MAT 8:6	—Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ, moz˜ kya̱a̱nꜙ naˉkya̱a̱ˈ chaˊnehꜙ kinꜙ, jaꜙ jwërte kiyhꜗ, moꜙsoꜙ liihꜚ gooˉ tɨɨyˊ —gaꜙjäyhꜘ sɨɨyhꜙ.
23422	MAT 8:8	Mahꜗ gaꜙje̱e̱hˉ jʉʉˊ hløøꜘ heꜘ sɨɨyhꜙ: —Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ, saꜙ chaˉ heˉ la̱a̱ꜗ jnäꜘ mahꜗ goˊhehꜘ chaˊnehꜙ kinꜙ. Le̱e̱ꜙ baˊ ko̱o̱ˉ jähˊ, mahꜗ jä̱ꜗ baˊ kihꜗ moz˜ kya̱a̱nꜙ.
23423	MAT 8:9	Jëëhꜘ jnäꜘ kaˉlähꜘ, cha̱a̱ˉ hi̱ˉ jmeeꜙ madaꜚ heˉ jmeenꜙ kiyhꜗ, hiꜙ tä̱ä̱hˊ hløøꜘ hi̱ˉ jmeenꜙ hihꜙ kihꜗ. Waˊraˉ gaꜙjmeenꜗ hihꜙ kihꜗ ja̱a̱ˉ: “Gwaˉ jeeˊ ooꜙ”, dsooyꜗ baˊ. Waˊraˉ gaꜙjwɨɨnꜗ jñahꜘ: “Ñaˉ taꜙ laꜙ”, jäyꜙ baˊ. Hiꜙ waˊraˉ gaꜙjwɨɨnꜗ moz˜ kya̱a̱nꜙ: “Jmeeˊ heˉ laˉ”, jmeeyꜙ baˊ.
23425	MAT 8:11	Jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ, lloo˜ ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ yaˉnääꜘ taꜙ kye̱ꜗ taꜙ ñiiꜘ hi̱ˉ dsaˉta̱a̱hˋ kuhꜙ maꜙnʉʉꜙ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱hˊ Abraham, kya̱a̱hˊ Isaac, hiꜙ kya̱a̱hˊ Jacob gyʉʉhˈ yaꜙjwɨɨꜗ kihꜗ Dio.
23427	MAT 8:13	Ja̱ˉgaˊ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ jʉʉˊ hløøꜘ heꜘ: —Gwa̱a̱hˉ baˊ hneˉ kyahꜗ, waˊ leꜘ kyahꜗ ja̱ˉbaˊ läꜙko̱o̱ˉ maˉläˉdsooꜘ hohꜘ. Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ, gaꜙjä̱ꜗ kihꜗ moz˜ kya̱a̱yꜗ.
23429	MAT 8:15	Mahꜗ gaꜙso̱o̱hꜗ Jesús maˉgooyˉ. Läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ yaꜙhɨɨꜗ lliiꜘ kiyhꜗ. Gaꜙnooyˉ jeeˊ maˊ kya̱a̱yꜗ mahꜗ gaꜙløøyꜗ jmeeyꜙ taˊheꜗ kihꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ.
23432	MAT 8:18	Maˊ gaꜙjëëꜗ Jesús jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ maˊ tä̱ä̱hˊ läꜙkuˊ läꜙji̱i̱ꜗ kiyhꜗ, gaꜙjmeeyꜘ madaꜚ kya̱a̱ꜗ jnäähˈ discípulo kya̱a̱yꜗ, heˉ gaꜙmiꜙlluˋ jnäähꜗ naˊmooꜘ mahꜗ ha̱a̱ˊ jnäähꜗ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱yhˊ taꜙ hngaahˋ ko̱ˉta̱a̱ˉ jmɨˉjʉʉhˉ.
23435	MAT 8:21	Jñahꜘ discípulo kya̱a̱yꜗ gaꜙsɨɨyhꜙ: —Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ, kwaˊ jwëꜗ kinꜙ naˊha̱a̱nꜙ toˉnëˊ tääˋ kya̱a̱nꜙ, ja̱ˉgaˊ nɨɨnˋ kya̱a̱hˊ hneˉ.
23437	MAT 8:23	Läꜙ maˊ gaꜙheꜗ Jesús nehꜙ naˊmooꜘ, gaꜙnøøꜗ jnäähˈ discípulo ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱yhˊ.
23439	MAT 8:25	Heˉja̱ˉ jnäähˈ discípulo kya̱a̱yꜗ naˊcha̱a̱ˊ jnäähꜗ jeeˊ maˉnaˉgwɨ̱ɨ̱yˉ mahꜗ gaꜙchiihˊ jnäähꜗ: —Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ, lä̱ä̱ˋ jneˊ, maˉtøøhnˊ jeeˊ ju̱u̱ꜘ baˊ jneˊ laˉ.
23442	MAT 8:28	Läꜙko̱o̱ˉ maˊ gaꜙllaꜙnøøꜗ jnäähˈ taꜙ hngaahˋ ko̱ˉta̱a̱ˉ ja̱ˉ, jeeˊ laˈ hwaꜗ kihꜗ Gadara, yaꜙnääꜗ u̱u̱ꜗ dsaˉñʉʉhˉ hi̱ˉ maˊ jøøꜙ jmɨˉlleꜘ hlɨɨhˈ kihꜗ, gaꜙmiꜙje̱e̱yꜚ Jesús. Dsaˉ heꜘ gaꜙhwë̱ë̱ˉ jeeˊ laˈ toˉhø̱ø̱ˉ kihꜗ hlɨɨꜘ. Hä̱ä̱yˈ jwërte, saꜙ maˊ kwayꜙ jwëˈ maˊ dsaˉngëëꜘ niꜙ ja̱a̱ˉ dsaˉ taꜙ jwëꜘ ja̱ˉ.
23443	MAT 8:29	Mahꜗ gaꜙhooyhꜗ ki̱ˉga̱a̱ˉ, gaꜙjäyhꜘ: —¿Heeˉ baˊ kihˈ heˉ maˉñehꜗ jeeˊ tøøhˊ jnäähꜗ laˉ, hneˉ Jesús Jo̱o̱ꜘ Dio? ¿Cheˊ maˉñehꜗ mahꜗ heehˈ jnäähꜗ wɨɨꜘ jä̱ä̱ꜗ saꜙ gaˊ maˉllooꜗ jmɨɨˊ?
23447	MAT 8:33	Dsaˉ hi̱ˉ maˊ hä̱ä̱˜ ñeꜗ, gaꜙnääꜗ koˉchihˊ chaˉhli̱i̱ꜙ taꜙ jeeˊ jwɨɨˉ naˊjmeeyhˊ juuˈ haˉ läꜙ gaꜙlaꜗ kihꜗ ñeꜗ, hiꜙ haˉ läꜙ gaꜙlaꜗ kihꜗ dsaˉ hi̱ˉ maˊ jøøꜙ lleꜘ hlɨɨhˈ kihꜗ.
23450	MAT 9:2	Maˊ gaꜙlla̱a̱yhꜗ ja̱ˉ, naˊjä̱ä̱ˉ dsaˉ chaˊnëyˊ ja̱a̱ˉ hi̱ˉ dsaahˊ hi̱ˉ saꜙ liihꜚ gooˉ tɨɨˊ naˉkya̱a̱ˈ nëˊ ji̱i̱ˊ. Maˊ gaꜙjëëꜗ Jesús dsooꜘ baˊ dsëꜗ dsaˉ heꜘ, heˉja̱ˉ gaꜙjäyhꜘ sɨɨyhꜙ hi̱ˉ saꜙ liihꜚ gooˉ tɨɨˊ: —Waˊ nøhˈ hohꜘ gyʉ̱ʉ̱ˉ kya̱a̱nꜙ, maˉnaˉcheˊ baˊ läꜙjëꜙ dsoˊkyeˉ kyahꜗ.
23457	MAT 9:9	Läꜙ maˊ yaꜙhë̱ë̱ꜗ Jesús jeeˊ ja̱ˉ, gaꜙjë̱ë̱yꜗ ja̱a̱ˉ dsaˉñʉʉhˉ hi̱ˉ che̱e̱ˉ Matäˊ, hi̱ˉ maˊ gyaˈ nëˊtaˊ kihˈ ko̱o̱yˈ kuˊsɨhˉ. Mahꜗ gaꜙjäyhꜘ sɨɨyhꜙ: —Ñaˉ waˊ jmeenˊ ko̱ˉjø̱hꜘ. Heˉja̱ˉ gaꜙnooyˉ, gaꜙjmeeyꜘ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱hˊ Jesús.
23458	MAT 9:10	Pero heˉ gaꜙlaꜗ. Maˊ gyaˈ Jesús kuhˉhɨ̱h˜ chaˊnehꜙ kihꜗ Matäˊ. Jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ hi̱ˉ maˊ ko̱o̱ꜗ kuˊsɨhˉ hiꜙ jñahꜘ dsaˉ waˊ hi̱ˉ chaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ nëˊ mes˜ kuyhˉ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱hˊ Jesús hiꜙ kya̱a̱ꜗ jnäähˈ discípulo kya̱a̱yꜗ.
23459	MAT 9:11	Maˊ gaꜙjëëꜗ dsaˉ fariseo, hehꜗ gaꜙjmeeyꜘ läꜙja̱ˉ, mahꜗ gaꜙjäyhꜘ sɨɨyhꜙ jnäähˈ: —¿Heˉlaˈ kuhˉ taˉjwohꜗ kya̱a̱hꜗ hnähꜘ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱hˊ dsaˉ hi̱ˉ ko̱o̱ˈ kuˊsɨhˉ naˉ hiꜙ kya̱a̱hˊ jñahꜘ dsaˉ waˊ hi̱ˉ chaˉ hi̱ˉ?
23461	MAT 9:13	Goˉnääꜘ hnähꜘ miˉtë̱ë̱ˈ hnähꜘ hñaahꜗ heˉ hnøøꜗ jähꜙ juuˈ laˉ: “Hnoonꜗ waˊ läˉñihꜘ hohꜘ hnähꜘ baˊ, saꜙ hnoonꜗ heˉ jë̱ë̱hˈ hnähꜘ jahꜘ nëˊ naˊhyooꜘ”, gaꜙjähꜘ Dio. Saꜙ maˉjan˜ kihꜗ hi̱ˉ llu̱u̱ꜗ, kihꜗ hi̱ˉ chaˉ dsoˊkyeˉ kihꜗ baˊ maˉjan˜, mahꜗ waˊ dsaˉje̱e̱yh˜ kya̱a̱hˊ Dio.
23464	MAT 9:16	Niꜙ ja̱a̱ˉ dsaˉ saꜙ kwaꜙ kiyhꜗ tø̱ø̱yꜗ hmɨɨhˉ hmëëꜘ nëˊ hmɨɨhˉ maˉgyu̱hˉ. Jëëhꜘ, hmɨɨhˉ hmëëꜘ dsaˉdsu̱hˈ mahꜗ jmeeꜙ dsaˉgyiiꜙ hmɨɨhˉ maˉgyu̱hˉ chaˉgaˊmiihˉ.
23465	MAT 9:17	Hiꜙ läꜙja̱ˉ, niꜙ ja̱a̱ˉ dsaˉ saꜙ kwaꜙ kihꜗ chiyhꜗ jmɨhˈ mɨˈjëhꜗ hmëëꜘ nehꜙ looˉ maˉgyu̱hˉ. Cherˊmahꜗ gaꜙchihꜗ dsaˉ heˉ hmëëꜘ ja̱ˉ nehꜙ looˉ maˉgyu̱hˉ, cha̱hꜘ baˊ gyiiꜙ, jëëhꜘ saꜙ kwaꜗ jwëˈ ä̱ä̱ꜙ. Tʉ̱ʉ̱ꜙ jmɨhˈ mɨˈjëhꜗ hmëëꜘ hiꜙ he̱e̱ꜘ looˉ kaˉlähꜘ. Heˉja̱ˉ nehꜙ looˉ hmëëꜘ baˊ dsaˉhooˋ jmɨhˈ mɨˈjëhꜗ hmëëꜘ. Mahꜗ läꜙja̱ˉ baˊ miˉheeꜙ ko̱ˉjø̱hꜘ läꜙto̱ꜘ.
23466	MAT 9:18	Taˊko̱ˉji̱i̱hˈ hlëëhꜙ gyihꜗ läꜙja̱ˉ, maˊ gaꜙllooꜗ ja̱a̱ˉ dsaˉjø̱ø̱hˈ. Gaꜙju̱u̱yhꜗ jnëyˊ chaˊnëˊ Jesús, mahꜗ gaꜙjäyhꜘ: —Gyʉ̱ʉ̱ˉ mëꜘ kya̱a̱nꜙ, ko̱o̱ˉ maˉju̱u̱ꜙ baˊ. Manˋ mahꜗ goˊkyehˉ goohˉ nëˊ kiyhˈ mahꜗ läꜙji̱i̱yhˊ —gaꜙjähꜘ dsaˉjø̱ø̱hˈ heꜘ.
23467	MAT 9:19	Mahꜗ gaꜙnooˉ Jesús jeeˊ maˊ gyaˈ, gaꜙllaꜙlleyꜗ kaahˋ kihˈ dsaˉ heꜘ, hiꜙ gaꜙnøøꜗ jnäähˈ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱yhˊ.