Wildebeest analysis examples for:   crn-crnNT   M    February 11, 2023 at 18:18    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23223  MAT 1:10  Ezequías pu rapeꞌericaꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ Manasés. Ajta Manasés pu rapeꞌericaꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ Amón. Ajta aꞌɨ́jna ɨ́ Amón, aꞌɨ́ɨ pu rapeꞌericaꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ Josías.
23224  MAT 1:11  Ajta aꞌɨ́jna ɨ́ Josías, aꞌɨ́mej pu títɨꞌɨríjmuaꞌa jáꞌaraa ɨ́ Jeconías, majta aꞌɨ́mej ɨ́ mej ihuáamuaꞌameꞌen púꞌeeneꞌe aꞌɨ́jna ɨ́ Jeconías. Tɨ́ꞌɨj Josías títɨꞌɨríjmuaꞌa jáꞌaraa, seica mú mú aꞌuvéꞌejuꞌun. Matɨ́ꞌɨj mi aꞌɨ́mej aꞌuvíꞌitɨ́ ɨ́ mej Israél aꞌuchéjmeꞌecaa. Aꞌuu mú jáꞌahuaꞌa huajaꞌuvíꞌitɨ seɨ́j chuéjraꞌa japua tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n Babilonia.
23225  MAT 1:12  Matɨ́ꞌɨj miyen huajaꞌuvíꞌitɨ, aj puꞌi Jeconías seɨ́j típeꞌeri jáꞌaraa tɨ ayén ántehuaacaꞌa tɨjɨ́n Salatiel. Ajta aꞌɨ́jna ɨ́ Salatiel, aꞌɨ́ɨ pu rapeꞌericaꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ Zorobabel.
23228  MAT 1:15  Ajta aꞌɨ́jna ɨ́ Eliud, aꞌɨ́ɨ pu rapeꞌericaꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ Eleazar. Tɨ́ꞌɨjtaꞌi aꞌɨ́jna ɨ́ Eleazar típeꞌeri jáꞌaraa aꞌɨ́jna ɨ́ Matán. Ajta, aꞌɨ́jna ɨ́ Matán, aꞌɨ́ɨ pu rapeꞌericaꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ Jacobo.
23229  MAT 1:16  Jacobo pu rapeꞌericaꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ José, aꞌɨ́jna tɨ María téviꞌitɨneꞌe. Aꞌii pu aꞌɨ́ɨn púꞌeen tɨ náànajraꞌan púꞌeeneꞌe aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús, ɨ́ mej miyen ratamuáꞌamua tɨjɨ́n Cɨríistuꞌu.
23230  MAT 1:17  Aꞌɨ́j mú jɨ́n miyen aráꞌasecaꞌa aꞌachú cumu tamuáamuataꞌa japuan muáacua ɨ́ mej jetzen airáane aꞌɨ́jna ɨ́ Abraham teecan. Aꞌii pu aꞌɨ́ɨn púꞌeen ɨ́ tuꞌuvéꞌeteajtɨ aꞌɨ́jna ɨ́ David. Majta miyen cheꞌatá menaꞌa aráꞌaxcaa aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej huáꞌa jetze airáane aꞌɨ́jna ɨ́ David teecan. Aꞌɨ́mej mú aꞌuvíꞌitɨ́ aꞌɨ́mej ɨ́ mej Israél jetze ajtémeꞌecantacaꞌa aꞌujna jáꞌahuaꞌa Babilonia. Ayee mú cheꞌatá menaꞌa aráꞌaxcaa tamuáamuataꞌa japuan muáacua tɨ́ꞌɨj huanúꞌihuacaꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ Cɨríistuꞌu.
23231  MAT 1:18  Ayee pu éeniꞌicɨꞌe huanúꞌihuacaꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús tɨ ajta iꞌi Cɨríistuꞌu. Aꞌɨ́ɨ pu náànajraꞌan, aꞌɨ́jna ɨ́ María, puꞌuri huataúraꞌacaa ɨ́ runiuucameꞌe tɨ ij huatévicheꞌen aꞌɨ́jna jamuan ɨ́ José. Matɨ́ꞌɨj caí xɨ naímiꞌi huatéꞌecaꞌa, aj pu i aꞌutaseíjre ɨ́ paꞌarɨꞌɨ jucáaraꞌan jetze. Aꞌɨ́ɨ pu ayén ráaruu jɨ́meꞌen ɨ́ muárɨꞌeriꞌireꞌaraꞌan aꞌɨ́jna ɨ́ xɨéjniuꞌucareꞌaraꞌan ɨ́ Dios.
23232  MAT 1:19  Ajta nuꞌu aꞌɨ́ɨn tɨ ratéviꞌitɨ́néꞌe aꞌame, aꞌɨ́jna ɨ́ José, rɨ́ꞌɨ pu tíꞌitevistacaꞌa. Capu raxɨ́ꞌeveꞌecaꞌa tɨ ayén puaíjtzi raatáꞌan mé jéjreꞌe huáꞌa tzajtaꞌa ɨ́ teɨte. Mɨ́ ajta, aꞌɨ́ɨ pu ayén raxɨ́ꞌeveꞌecaꞌa tɨ mé rúurɨeni avíitzimeꞌe.
23238  MAT 1:25  Mɨ́ ajta, capu jamuan huáhuii ajta caí huanúꞌihuacaꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ paꞌarɨꞌɨ tɨ teáataꞌa. Matɨ́ꞌɨj mi miyen raatamuáꞌa tɨjɨ́n JESUS.
23239  MAT 2:1  Aꞌuu pu jaꞌunúꞌihuacaꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús, chajtaꞌa tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n Belén. Aꞌuu pu ajtémeꞌecan aꞌɨ́jna ɨ́ chuéjraꞌa japua tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n Judea. Aꞌájna aꞌu tɨ aꞌɨ́ɨn jaꞌunúꞌihuacaꞌa ɨ́ Jesús, aꞌɨ́ɨ pu tiꞌitéveecaꞌa ɨ́ reymeꞌe aꞌɨ́jna ɨ́ Heródes. Matɨ́ꞌɨj mi seica Jerusalén eꞌiréꞌene ɨ́ mej jeíhuamuaꞌarejcaꞌa. U jetze pújmeꞌen mú eꞌeráacɨ aꞌutɨ́ ꞌeíjninei ɨ́ xɨcaj.
23240  MAT 2:2  Matɨ́ꞌɨj mi miyen tiraataꞌíhuaꞌuriꞌi ɨ́ Heródes miyen tɨjɨ́n: ―¿Aꞌuné aꞌij ꞌeen aꞌɨ́jna ɨ́ huáꞌa rey ɨ́ mej Israél jetze ajtémeꞌecan, aꞌɨ́jna tɨ auchén huanúꞌihuacaꞌa? Aꞌájna jáꞌahuaꞌa aꞌutɨ́ ꞌeíjninei ɨ́ xɨcaj, aꞌujna aꞌu tej éꞌeche, xuꞌuraꞌave tu huaseíj tɨ aꞌutátzaareajraa aꞌɨ́jnameꞌe tɨ huanúꞌihuacaꞌa. Aꞌɨ́j tu jɨ́n teꞌuun mú aꞌuvéꞌejuꞌun tej ti rɨ́ꞌɨ tíraatéanajche.
23241  MAT 2:3  Tɨ́ꞌɨj ráamuaꞌareeriꞌi aꞌɨ́jna ɨ́ rey, aꞌɨ́jna ɨ́ Heródes, jéꞌecan pu tiꞌijmuaꞌastɨ́ jáꞌaraa aꞌɨ́jnameꞌe. Majta, ɨ́ teɨte ɨ́ mej Jerusalén aꞌuchéjmeꞌecaa, naímiꞌi mú tíꞌitziɨɨneꞌecaꞌa.
23244  MAT 2:6  Ayen tɨjɨ́n: Múꞌeen mɨ sej Belén aꞌuchéjme, aꞌujna chuéjraꞌa japua tɨ aꞌuun auucáꞌa u Judá, íjii, múꞌeen xu xaa seꞌɨ́ɨn púꞌeen ɨ́ sej jaítzeꞌe cɨ́lieen jɨ́n tíꞌaijta. Mɨ́ ajta, méjcaꞌi huáyee, seɨ́j pu aꞌamua jetze nuꞌihuan tɨ veꞌecán jɨ́n tiuꞌutaꞌaíjta. Aꞌɨ́ɨ pu antiújmuaꞌaréere aꞌame huáꞌameꞌe ɨ́ neteɨ́testemuaꞌa, aꞌɨ́mej ɨ́ mej Israél jetze ajtémeꞌecan.
23247  MAT 2:9  Matɨ́ꞌɨj ráanamuajriꞌi meꞌɨ́jna ɨ́ rey, aj mú mi aꞌucɨ́j. Ajta aꞌɨ́ɨn xuꞌuraꞌave tɨ aꞌutaseíjre aꞌɨ́mej jemi aꞌujna seɨ́j chuéjraꞌa japua aꞌu tɨ ꞌeíjninei ɨ́ xɨca, aꞌɨ́ɨ pu amuacaí huaméꞌecaa. Tɨꞌɨj jí án aꞌujcháxɨ ɨ́ chiꞌij japua aꞌu tɨ aꞌij éꞌeneꞌe aꞌɨ́jna ɨ́ paꞌarɨꞌɨ.
23249  MAT 2:11  Muaꞌantenéesimeꞌecaa mú u chiꞌita, matɨ́ꞌɨj mi raaseíj ɨ́ paꞌarɨꞌɨ jamuan ɨ́ náànajraꞌan. Aj mú mi títunutaxɨ. Temuaꞌa mú naa rɨ́ꞌɨ tiraatáꞌa. Matɨ́ꞌɨj mi teꞌentícuunaxɨ tiuꞌujcáaja, aꞌɨ́ɨ mú raatapuaíjve tiꞌitɨ́j oro, majta tiꞌitɨ́j cɨ́tziveꞌeri, majta tiꞌitɨ́j cuaaneꞌe tɨ ayén ántehuaa tɨjɨ́n mirra.
23250  MAT 2:12  Majta áꞌiyen tiúꞌumaaracaꞌa tɨ nuꞌu Dios huaꞌutáꞌijmɨijriꞌi mej nuꞌu caí huaréꞌecɨɨne aꞌɨ́jna jemi ɨ́ Heródes. Aꞌɨ́j mú jɨ́n seɨ́j jetze aꞌucɨ́ ɨ́ juye mej mi aꞌuréꞌenen meꞌújna chuéjraꞌa japua aꞌu mej éꞌechejcaꞌa.
23251  MAT 2:13  Matɨ́ꞌɨj aꞌucɨ́j aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej jeíhuamuaꞌarejcaꞌa, jaꞌatɨ́ pu huataseíjre aꞌɨ́jna jemi ɨ́ José tɨ́ꞌɨj tíꞌimaaracaꞌa. Aꞌɨ́jna ɨ́ jaꞌatɨ, aꞌii pu aꞌɨ́ɨn púꞌeeneꞌe seɨ́j tɨ tíꞌivaɨreꞌe u ta japua. Ayee pu tiraatáꞌixaa tɨjɨ́n: ―Ájchesi. Patáꞌaj ráꞌanviꞌitɨn peꞌɨ́jna ɨ́ paꞌarɨꞌɨ, pajta ɨ́ náànajraꞌan. Áꞌuraꞌa patáꞌaj raatéꞌavaa mɨ paꞌarɨꞌɨ, pajta ɨ́ náànajraꞌan. Huáꞌanviꞌitɨchi aꞌujna Egipto. Setáꞌaj seꞌuun aꞌutéꞌen ajta nenaꞌa caí neajtahuaꞌa amuaatáꞌixaateꞌen jaꞌanáj tɨ huatárɨꞌɨristari sej yé uvéꞌenen seyajna. Ayee xu huárɨni aꞌiné aꞌɨ́jna ɨ́ Heródes, aꞌɨ́ɨ pu rahuauni ɨ́ paꞌarɨꞌɨ tɨ i raajéꞌica. ―Ayee pu tiraatáꞌixaa.
23260  MAT 2:22  Mɨ́ ajta aꞌɨ́ɨn José, ayée pu ráamuaꞌareeriꞌi tɨ nuꞌu aꞌɨ́ɨn Arquelao tíꞌaijtacaꞌa ruyáꞌupuacɨꞌɨ jetze meꞌecan, aꞌɨ́jna ɨ́ Heródes teecan. Ajta pu Dios raatáꞌixaa tɨ́ꞌɨj tíꞌimaaracaꞌa. Aꞌɨ́j pu jɨ́n tíꞌitziɨɨneꞌecaꞌa tɨ aꞌuun eꞌaráꞌasti, aꞌujna Judea. Tɨꞌɨj jí aꞌuun aꞌaráꞌa tɨ jetzen ajtémeꞌecan aꞌujna Galileeye.
23261  MAT 2:23  Tɨ́ꞌɨj aꞌuun aꞌaráꞌa, aꞌúu pu eꞌehuaújchejte, chajtaꞌa jetze tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n Nazarét. Aꞌuu pu huayeíjxɨ. Ayee pu tiujuꞌurɨ́j tɨ ij ayén araúrasten aꞌij mej tiuꞌutaxájtacaꞌa aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej mejmíꞌi tíꞌixaxaꞌataꞌa ɨ́ Dios jetze meꞌecan. Miyen tɨjɨ́n: “Ayee mú raatámuaꞌatzi tɨjɨ́n Nazarét tɨ éꞌemeꞌecan.”
23266  MAT 3:5  Majta meꞌɨ́n ɨ́ mej aꞌɨmaꞌuchéjmeꞌecaa, naíjmiꞌi mú eꞌiréꞌenineicaꞌa aꞌu tɨ aꞌutéveecaꞌa ɨ́ Juan. Aꞌuu mú eꞌerácɨꞌɨcaꞌa tɨ́j naꞌa aꞌu tɨ huatacáꞌa aꞌujna chuéjraꞌa japua tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n Judea, majta seica ɨ́ mej meꞌuun éꞌeche aꞌujna chajtaꞌa tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n Jerusalén, majta ɨ́ seica ɨ́ mej meꞌuun éꞌemeꞌecan aꞌu tɨ aꞌatamɨ́ꞌɨye ɨ́ játeꞌana tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n Jordán. Aꞌuu mú aꞌuréꞌenineicaꞌa mej mi ráanamua.
23268  MAT 3:7  Mɨ́ ajta ɨ́ Juan, tɨ́ꞌɨj aꞌɨ́mej huaseíj ɨ́ mej miyen ánteꞌarua tɨjɨ́n fariseos, majta ɨ́ mej miyen ánteꞌarua tɨjɨ́n saduceos, tɨ́ꞌɨj aꞌɨ́ɨn huaꞌuseíj ɨ́ mej jeíhua eꞌevéꞌejuꞌucaꞌa mej mi huaújmuaɨꞌɨhua, ayée pu tihuaꞌutáꞌixaa tɨjɨ́n:Múꞌeen mɨ sej tíꞌihuaꞌitaca, ¿ni tzaa seri tíꞌiteseꞌe tɨ caí Dios puaíjtzi amuaatáꞌan? ¿Aꞌataani amuaatáꞌixaa sej si siyen rɨcɨ?
23272  MAT 3:11  Aru inee, nee nu amuáamuaɨꞌɨhuacaꞌa jajmeꞌe mej mi ráamuaꞌaree ɨ́ teɨte sej seri seɨcɨé tiuꞌumuáꞌaj ɨ́ ru tzajtaꞌa. Mɨ́ ajta, aꞌɨ́ɨn tɨ hui nehuáritaꞌa yé eꞌevéꞌeme, aꞌɨ́ɨ pu jaítzeꞌe raayɨ́ꞌɨtɨ necaí inee. Aꞌiné nee nu cɨ́lieeneꞌen jɨ́n tiꞌitéjvee ɨ́ jemin, capu ayén tínaavíjteꞌe ineetzi nej rajtaɨ́ꞌɨpɨꞌɨn ɨ́ caꞌacairaꞌan. Mɨ́ ajtáꞌi aꞌɨ́ɨn, seɨ́j pu huataꞌíti tɨ huateáturan múꞌejmi jemi. Ajta aꞌɨ́ɨn ɨ́ xɨéjniuꞌucareꞌaraꞌan ɨ́ Dios, aꞌɨ́ɨ pu utéꞌaꞌasin mɨ aꞌamua tzajtaꞌa. Ajta aꞌɨ́jna tɨ hui nehuáritaꞌa yé eꞌevéꞌeme, aꞌɨ́ɨ pu rɨ́ꞌɨ áꞌamuaruuren.
23276  MAT 3:15  Mɨ́ ajta aꞌɨ́ɨn ɨ́ Jesús, ayée pu tiraataꞌixaa tɨjɨ́n: ―Chéꞌe ayén ꞌeeneꞌen. Ayee pu hui tiraavíjteꞌe tej tiyen huárɨni tej raꞌaráꞌastijreꞌen teꞌɨ́jnameꞌe aꞌij tɨ tíꞌijxeꞌeveꞌe ɨ́ Dios. Aj pu i Juan ráamuaɨꞌɨhuacaꞌa ɨ́ Jesús.
23284  MAT 4:6  Ajta ayén tiraatáꞌixaa tɨjɨ́n: ―Tɨ́ puaꞌa hui yaujraꞌan pej púꞌeen ɨ́ Dios, ancájvetzi, aꞌiné ayée pu téꞌeyuꞌusiꞌi ɨ́ yuꞌuxari jetze tɨjɨ́n: Dios pu huajaꞌutaꞌíti ɨ́ mej títetateí ɨ́ jemin mej mi muáachaꞌɨn. Majta múꞌeetzi memuáꞌatɨni rumuájcaꞌa meꞌe. Aꞌɨ́ɨme mú á muaatéchajtza tɨ́ꞌij caí tiꞌitɨ́j aꞌij muaruure.
23285  MAT 4:7  Jesús pu ayén tiraatáꞌixaa tɨjɨ́n:Mɨ́ ajta, ayée pu cheꞌatá naꞌa ayén téꞌeyuꞌusiꞌi ɨ́ yuꞌuxari jetze tɨjɨ́n: “Capej piyen tiráꞌaxɨeehuariꞌira tiꞌitɨ́jmeꞌe tɨ Dios ayén tiꞌitɨ́j jɨ́n huárɨni.”
23289  MAT 4:11  Aj pu i áꞌuraa aꞌɨ́jna ɨ́ tiyaaruꞌu. Capu chéꞌe aꞌij ráaruu. Matɨ́ꞌɨj mi huataseíjre ɨ́ mej títetateí ɨ́ ta japua mej mi raatévaɨreꞌen meꞌɨ́jna ɨ́ Jesús.
23297  MAT 4:19  Aj pu i Jesús ayén tihuaꞌutáꞌixaa tɨjɨ́n:Mú seꞌutáuruyiꞌi neetzi jemi. Nee nu tejáꞌamuamuaꞌaten sej si caí chéꞌe siyen huaꞌité tíꞌiviiviꞌiraꞌan sino teɨte xuꞌu si tíseɨreꞌesin ineetzi jemi.
23298  MAT 4:20  Jɨ́meꞌen puꞌu ayén tihuaꞌutáꞌixaa, aj mú mi raatapuáꞌajtacaꞌa. Matɨ́ꞌɨj mi atejaꞌupí ɨ́ xɨéjmuaꞌari, Matɨ́ꞌɨj mi aꞌucɨ́ jamuan.
23300  MAT 4:22  Aj mú mi raatapuáꞌajtacaꞌa. Matɨ́ꞌɨj mi aitacɨ́j ɨ́ canuuhuaꞌa jetze. A mú yaúurɨe ɨ́ rutáàta. Matɨ́ꞌɨj mi aꞌucɨ́j jamuan ɨ́ Jesús.
23302  MAT 4:24  Aj mú mi ráamuaꞌareeriꞌi tɨ́j naꞌa aꞌuun tɨ huatacáꞌa seɨ́j ɨ́ chuéjraꞌa japua tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n Siria. Aꞌɨ́j mú huámuaꞌareeriꞌi aꞌij tɨ tiꞌitɨ́j huáruu aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús. Matɨ́ꞌɨj mi u huajaꞌaráaviꞌitɨ ɨ́ mej tíꞌicucuiꞌi, tɨ tiꞌimuꞌíi ɨ́ cuíꞌiniꞌiraꞌa. Seica mú huápɨꞌɨ tíꞌicucuiꞌicaa, ajta seica, capu huáꞌacaꞌanistiꞌiracaꞌa. Ajta seica, tiyaaruꞌu pu huáꞌa tzajtaꞌa seijreꞌecaꞌa, majta seica ɨ́ tɨ huaꞌacáteuunéjmeꞌecaa, majta seica mú cɨyáaxaviꞌi. Naíjmiꞌica pu tihuáꞌuhuaa.
23303  MAT 4:25  Jéihua mú ajteáxɨɨrecaꞌa ɨ́ teɨte, ɨ́ mej meꞌuun eꞌeráacɨ aꞌujna chuéjraꞌa japua u Galileeye. Majta seica, aꞌúu mú eꞌeráacɨ tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n tamuáamuataꞌa chájtaꞌajme, majta seica meꞌújna jáꞌahuaꞌa u Jerusalén, majta seica tɨ́j naꞌa aꞌuun tɨ huatacáꞌa u Judea. Seica mú majta aitacɨ́j ɨ́ mej utavén pújmeꞌen eꞌechéjmeꞌe u Jordán. Jéihua mú jamuan áꞌujujhuaꞌaneꞌe.
23304  MAT 5:1  Tɨ́ꞌɨj huaꞌuseíj ɨ́ teɨte mej jeíhua muꞌiicáa, aj puꞌi antíraa ɨ́ Jesús ɨ́ jɨrí japua. An pu aꞌujyeíjxɨ. Matɨ́ꞌɨj mi aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej áꞌujujhuaꞌaneꞌe jamuan, aꞌɨ́ɨ mú ajteáxɨɨrecaꞌa.
23306  MAT 5:3  Ayen tɨjɨ́n:Micheꞌe huaújtemuaꞌaveꞌen jeíhua ɨ́ mej tirúꞌumuaꞌaree ɨ́ ru tzajtaꞌa mej caí aꞌij tíꞌijviicuaꞌi ɨ́ Dios jemi, aꞌiné aꞌɨ́ɨ mú meꞌuun huatéꞌuu muáꞌajuꞌun ɨ́ Dios jemi.
23307  MAT 5:4  Micheꞌe huaújtemuaꞌaveꞌen jeíhua ɨ́ mej ruxɨeemɨ́jteꞌe meꞌɨ́jna meꞌe ɨ́ mej jɨ́n auteájturaa ɨ́ Dios jemi aꞌiné Dios pu rɨ́ꞌɨ tihuaꞌutáꞌasin.
23308  MAT 5:5  Micheꞌe huaújtemuaꞌaveꞌen jeíhua ɨ́ mej rɨ́ꞌɨ téꞌumuajcaa ɨ́ ru tzajtaꞌa ɨ́ Dios jemi, aꞌiné aꞌɨ́ɨ mú raꞌancuréꞌasin aꞌɨ́jna chuéjraꞌa tɨ jɨ́meꞌen Dios teꞌateújratziiriꞌi tɨ huaꞌutáꞌan.
23309  MAT 5:6  Micheꞌe huaújtemuaꞌaveꞌen jeíhua ɨ́ mej rahuauca, majta ɨ́ mej jeíhua raxɨ́ꞌeveꞌe, mej mi miyen huárɨni aꞌij tɨ tiraavíjteꞌe ɨ́ Dios jemi, aꞌiné Dios pu ayén huáꞌaruuren mej mi miyen raꞌaráꞌastijreꞌen.
23310  MAT 5:7  Micheꞌe huaújtemuaꞌaveꞌen jeíhua ɨ́ mej huáꞌacuꞌuve ɨ́ seica ɨ́ ruꞌihuaamuaꞌa, aꞌiné Dios pu huáꞌancuꞌuvajxɨꞌɨsin aꞌɨ́mej.
23311  MAT 5:8  Micheꞌe huaújtemuaꞌaveꞌen jeíhua ɨ́ mej urarɨ́ꞌen seijreꞌe ɨ́ ruxɨ́ejniuꞌuca jetze, aꞌiné aꞌɨ́ɨ mú raseijran ɨ́ Dios.
23312  MAT 5:9  Micheꞌe huaújtemuaꞌaveꞌen jeíhua ɨ́ mej rahuauhuau mej caí neꞌuseꞌe, aꞌiné ayée pu Dios huaꞌutámuaꞌatzi tɨjɨ́n: “Niyaujmuaꞌa.”
23313  MAT 5:10  Micheꞌe huaújtemuaꞌaveꞌen jeíhua ɨ́ mej rajpuaíitzi muáꞌayeꞌi meꞌɨ́jna meꞌe mej miyen rɨcɨ aꞌij tɨ tíꞌijxeꞌeveꞌe ɨ́ Dios. Nain pu xaa tihuáꞌacɨꞌɨti aꞌujna aꞌu tɨ éꞌeseijreꞌe ɨ́ Dios.
23316  MAT 5:13  ’Ayee xu hui tíꞌivaɨreꞌe huáꞌa tzajtaꞌa ɨ́ teɨte tɨ́j ajta tíꞌivaɨreꞌe ɨ́ unaj ɨ́ mej jɨ́n tíꞌicacare ɨ́ cuaꞌira japua. Aꞌɨ́jna ɨ́ unaj tíꞌivaɨreꞌe tɨ́ꞌij caí huatépete ɨ́ huaꞌiraꞌa. Mɨ́ ajta, tɨ puaꞌa huateáruꞌuna, aj puꞌi ráxɨꞌɨsin ɨ́ tɨ aꞌancacá. ¿Aꞌiné auj tíꞌirɨꞌɨri tɨ́ꞌij ajtahuaꞌa ancacá áꞌaraꞌani? Capu chéꞌe aꞌij tíꞌirɨꞌɨri, aꞌiné puꞌuri ráaxɨꞌɨ ɨ́ tɨ ancacá. Ayee puꞌu qui tíꞌivaɨreꞌe mej mi mé rúurɨeexɨn, mej mi majta ratzíinajyeꞌican ɨ́ teɨte. Rɨ́ꞌɨ xuꞌu múꞌeen tɨ́ꞌij caí ayén cheꞌatá naꞌa tejamuáaruuren múꞌejmi.
23320  MAT 5:17  ’Caxu siyen tíꞌimuaꞌajca ɨ́ ru tzajtaꞌa yee nee nu raꞌantipuáꞌajteꞌesin neꞌɨ́jna ɨ́ niuucari tɨ raateájtuaa itejmi jemi aꞌɨ́jna ɨ́ Moisés teecan, ajta ɨ́ mej raataxájtacaꞌa aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej tíꞌixaxaꞌataꞌa ɨ́ Dios jetze meꞌecan. Canu neꞌɨ́jna jɨ́n mú aꞌuvéꞌemej nej ni raꞌantipuáꞌajteꞌen neꞌɨ́jna ɨ́ niuucari. Canu xaa neꞌu. Ayee nu ꞌeen jɨ́n mú aꞌuvéꞌemej nej ni raanaíjmireꞌen.
23322  MAT 5:19  ’Aꞌɨ́j pu jɨ́n, tɨ puaꞌa jaꞌatɨ́ caí raꞌaráꞌastijreꞌen seɨ́j ɨ́ niuucari tɨ ayén téꞌeyuꞌusiꞌihuacaꞌa ɨ́ yuꞌuxari jetze, tɨ puaꞌa ajta aꞌɨ́ɨn tiráamuaꞌaten seɨ́j ɨ́ jaꞌatɨ tɨ ayén cheꞌatá naꞌa caí raꞌaráꞌastijreꞌen aꞌɨ́jna, Dios pu jemi ayén ámitɨeereꞌe tɨ caí tiꞌitɨ́j vaɨreꞌe aꞌɨ́jna ɨ́ jaꞌatɨ aꞌujna u ta japua. Capu amɨ́n aꞌij tɨ puaꞌa caí raꞌaráꞌastijre ɨ́ niuucari tɨ jaítzeꞌe caí ruxeꞌeveꞌe; aúcheꞌe pu veꞌecán jɨ́n auteáturaasin ɨ́ Dios jemi. Mɨ ajta, tɨ puaꞌa jaꞌatɨ́ tɨ naꞌa tɨ ayén ráꞌatzaahuateꞌe aꞌɨ́jna ɨ́ niuucari, ajta seica tiúꞌumuaꞌaten mej mi miyen cheꞌatá menaꞌa rɨjca, Dios pu jemi ámitɨeereꞌe tɨ aꞌɨ́ɨn xaa tíꞌivaɨreꞌe jeíhua u ta japua.
23325  MAT 5:22  Mɨ́ neajta inee, ayée nu tejáꞌamuaꞌixaateꞌe, tɨ puaꞌa jaꞌatɨ́ ayén huataniúꞌucan jemin ɨ́ ruxɨ́ꞌej tevi, ayée pu tiúꞌujxeꞌeveꞌe tɨ Dios ayén puaíjtzi raatáꞌan aꞌɨ́jna ɨ́ jaꞌatɨ. Neajta niyen tejáꞌamuaꞌixaateꞌe, tɨ puaꞌa jaꞌatɨ́ ayén aꞌij puaꞌa tiraatájeeve aꞌɨ́jna ɨ́ ruxɨ́ꞌej tevi tɨjɨ́n:Múꞌee pej caí tiꞌitɨ́j huayɨ́ꞌɨtɨ”, ayée pu tiúꞌujxeꞌeveꞌe mej ráꞌanviꞌitɨn aꞌɨ́mej jemi ɨ́ jueesi. Mɨ́ neajta inee, ayée nu tejáꞌamuaꞌixaateꞌe, tɨ puaꞌa jaꞌatɨ́ ayén aꞌij puaꞌa tiraatájeeve ɨ́ ruxɨ́ꞌej tevi tɨjɨ́n:Múꞌee pej caí tiꞌitɨ́j muaꞌaree”, ayée pu Dios ayén tiraatáꞌixaateꞌesin tɨjɨ́n: “Aricu, áa pej aꞌutevée puáꞌaraꞌani ɨ́ taij tzajtaꞌa tɨ caí jaꞌanáj áꞌamɨꞌɨni.”
23331  MAT 5:28  Mɨ́ neajta inee, ayée nu tejáꞌamuaꞌixaateꞌe tɨjɨ́n: Aꞌatɨ́ tɨ naꞌa tɨ ayén ꞌɨ́itaꞌa seijra temuaꞌa naa tɨ ij ayén raatáꞌasti ɨ́ ru tzajtaꞌa tɨ jamuan huáhuiꞌini, ayée nu tejáꞌamuaꞌixaateꞌe tɨ aꞌɨ́jna ɨ́ jaꞌatɨ ari tiúꞌujxanaꞌacɨraꞌate ɨ́ ru tzajtaꞌa aꞌɨ́jna jamuan ɨ́ ꞌɨ́itaꞌa tɨ caí ratéviꞌitɨn.
23334  MAT 5:31  Majta hui mejmíꞌi miyen tíꞌixaxaꞌataꞌa tɨjɨ́n: “Jaꞌatɨ́ tɨ raxɨ́ꞌeveꞌe tɨ ruꞌɨ́j mé úurɨeni, chéꞌe aꞌɨ́ɨn cuapée raatapíjteꞌen ɨ́ ruꞌɨ́j ɨ́ tɨ jɨ́n mé rúurɨeni.”
23335  MAT 5:32  Mɨ́ neajta inee, ayée nu tejáꞌamuaꞌixaateꞌe. Tɨ́ puaꞌa jaꞌatɨ́ ruꞌɨ́j mé úurɨeni, caí ayén tiꞌitɨ́j jɨ́n huarɨ́n aꞌɨ́jna ɨ́ ꞌɨ́itaꞌa tɨ xanaꞌacɨreꞌe, tɨ puaꞌa caí seɨ́j jamuan huáhuiꞌini, seɨ́j puꞌu ɨ́ tɨ jɨ́n tiuꞌutáꞌa tɨ ij jaꞌatɨ́ ruꞌɨ́j mé úurɨeni. Aꞌii pu aꞌɨ́ɨn púꞌeen tɨ iꞌi ɨ́ɨraꞌaraꞌantacaꞌa tihuaújxanaꞌacɨraꞌate seɨ́j jamuan ɨ́ teáataꞌa. Aj pu xaa íꞌirɨꞌɨri tɨ mé rúurɨeni. Ajta aꞌɨ́jna ɨ́ teáataꞌa tɨ seɨ́j ancuréꞌeviꞌitɨn ɨ́ ꞌɨ́itaꞌa tɨ jaꞌatɨ́ ari mé rúurɨe, aꞌɨ́jna ɨ́ jaꞌatɨ ajta pu tihuaújxanaꞌacɨraꞌate.
23337  MAT 5:34  Mɨ́ neajta inee, ayée nu tejáꞌamuaꞌixaateꞌe tɨjɨ́n: Caxu aꞌatzu teꞌataújratziꞌiraꞌan niuucajtzeꞌen ɨ́ Dios, caxu aꞌatzu. Caxu seajta teꞌataújratziꞌiraꞌan niuucajtzeꞌen ɨ́ ta japua, aꞌiné aꞌɨ́ɨ pu japuan án áꞌujca ɨ́ Dios.
23342  MAT 5:39  Mɨ́ neajta inee, ayée nu tejáꞌamuaꞌixaateꞌe yee: Caxu siyen cheꞌatá senaꞌa raruure ɨ́ tɨ aꞌij puaꞌa ꞌeen aꞌij tɨ aꞌɨ́ɨn ari ayén amuáaruu múꞌejmi. Tɨ́ puaꞌa jaꞌatɨ́ muꞌitéjveeni muaꞌɨpée jetze arɨꞌɨríintaꞌa pújmeꞌen, patáꞌaj pajta raatáꞌan tɨ muꞌitéjveeni ɨ́ seɨ́jtaꞌa ɨ́ muaꞌɨpée jetze.
23347  MAT 5:44  Mɨ́ neajta inee, ayée nu tejáꞌamuaꞌixaateꞌe yee: Patáꞌaj raxɨ́ꞌeveꞌe puáꞌaraꞌani aꞌɨ́jna ɨ́ tɨ muájchaꞌɨɨreꞌe. Pajta rahuaviira ɨ́ Dios jemi aꞌɨ́mej jɨ́meꞌen ɨ́ mej aꞌij puaꞌa áꞌamuaruure sej si siyen ruxɨ́ꞌej éeneꞌen xáꞌaraꞌani aꞌujna, áꞌamuayaꞌupua tɨ éꞌeseijreꞌe u ta japua.
23349  MAT 5:46  Tɨ́ puaꞌa siyen huáꞌaxeꞌeveꞌe senaꞌa aꞌɨ́mej ɨ́ mej jáꞌamuaxeꞌeveꞌe múꞌejmi, ¿ni secaí siyen tíꞌimuaꞌatze sej si seꞌɨ́jna jɨ́n tiꞌitɨ́j huamuáꞌitɨn ɨ́ Dios jemi? Mɨ́ seajta caí, caxu. Casiꞌi, ayée mú cheꞌatá menaꞌa rɨcɨ aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej áꞌujujhuaꞌan ɨ́ mej huaꞌujíjveꞌe ɨ́ mej tíꞌitɨcɨ.
23350  MAT 5:47  Ajta, tɨ puaꞌa siyen huaꞌutateújte senaꞌa seꞌɨ́mej ɨ́ mej áꞌamuaꞌihuaamuaꞌa púꞌeen, ¿ni qui caí ayén tejamuáꞌamitɨejteꞌe sej siyen huaꞌutémuaꞌitɨn ɨ́ seica? Mɨ́ seajta caí, caxu. ¿Ni qui mecaí miyen rɨcɨ aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej caí ramuaꞌate ɨ́ Dios tzáahuatiꞌiraꞌameꞌe? Ayee mú rɨcɨ xaa neꞌu.
23354  MAT 6:3  Mɨ́ pajta múꞌee, tɨ puaꞌa tiꞌitɨ́j paraatapuaíjveꞌen ɨ́ tɨ caí aꞌij tíꞌijviicuaꞌi, ayée pej huárɨni tɨ ij caí jaꞌatɨ́ ráamuaꞌaree.
23357  MAT 6:6  Mɨ́ pajta múꞌee, patɨ́ꞌɨj téniuusimeꞌen ɨ́ Dios jemi, pauj miꞌi uteárutén aꞌujna ꞌachiꞌitá. Pajta teꞌiteanán ɨ́ taꞌanténineꞌimeꞌe. Aj pej xaa pi huatéjniuuni aꞌɨ́jna jemi ɨ́ pej rájyaꞌupua ɨ́ tɨ caí seijreꞌe. Ajta áꞌiyen aꞌɨ́jna ɨ́ pej rájyaꞌupua ɨ́ tɨ tíꞌisiseꞌij naíjmiꞌi tɨ́j naꞌa aꞌu tɨ éꞌeruuriꞌihuacaꞌa avíitzimeꞌe, aꞌɨ́ɨ pu hui muaatáꞌasin ɨ́ pej raamuáꞌitɨ.
23360  MAT 6:9  Ayee xu si tíꞌijhuaviira. Siyen tɨjɨ́n: Múꞌee, ɨ́ pej táꞌiyaꞌupua, aꞌúu pej éꞌeseijreꞌe u ta japua, michéꞌe rɨ́ꞌɨ yáꞌunamuajra aꞌij pej ántehuaa.
23361  MAT 6:10  Chéꞌe tejaꞌuréꞌenen aꞌájna xɨcájraꞌa jetze patɨ́ꞌɨj nainjapua tiuꞌutaꞌaíjta íiyen chaanaca japua. Michéꞌe raꞌaráꞌastijreꞌen aꞌij pej tíꞌijxeꞌeveꞌe íiyen chaanaca japua mej mi miyen cheꞌatá menaꞌa raꞌaráꞌastijreꞌen u ta japua.
23366  MAT 6:15  Mɨ́ ajta, tɨ puaꞌa secaí siyen tihuaꞌutáꞌuuniꞌi ɨ́ teɨte ɨ́ mej jɨ́n auteájturaa múꞌejmi jemi, aꞌɨ́jna ɨ́ sej rájyaꞌupua, capu ajta tejámuaatáꞌuuniꞌira múꞌejmi ɨ́ sej jɨ́n auteájturaa ɨ́ jemin.
23368  MAT 6:17  Ayee nu tejáꞌamuaꞌixaateꞌe tzáahuatiꞌiraꞌameꞌe. Muꞌuri meꞌɨ́jna jɨ́meꞌen raamuáꞌitɨ nain ɨ́ tɨ tihuáꞌacɨꞌɨti. Mɨ́ pajta múꞌee, patɨ́ꞌɨj áꞌitziꞌiveꞌe, patáꞌaj acáꞌajɨstaꞌanteꞌen, pajta teꞌaváꞌahuaateꞌen áꞌamuꞌuutzeꞌe aceitemeꞌe, mej mi caí ráamuaꞌaree ɨ́ teɨte yee peꞌáꞌitziꞌiveꞌe. Aꞌɨ́ɨ puꞌu ayáꞌupua ɨ́ pej caí rasiseꞌi, aꞌɨ́ɨ pu ramuaꞌaree. Ajta aꞌɨ́jna ɨ́ ayáꞌupua tɨ rasiseꞌi ɨ́ tɨ rúꞌavaa, aꞌɨ́ɨ pu muaatáꞌasin ɨ́ pej raamuáꞌitɨ.
23370  MAT 6:19  ’Caxu siyen téꞌuseɨreꞌe u ruchiꞌitá jeíhua ɨ́ tɨ huápɨꞌɨ tíꞌijnajche sej si seꞌuun teꞌuráchaꞌɨɨca. Tɨ́ puaꞌa siyen huárɨni, aj mú mi tejpuási raatéteꞌeneajxɨꞌɨsin ɨ́ caanari. Ajta ɨ́ tepúustiꞌi, temuaꞌa pu tiuꞌuteújchuitaamuaꞌasin. Majta aꞌɨ́ɨme ɨ́ nahuaꞌari, aꞌúu mú uteáruti caꞌanéerimeꞌe. Matɨ́ꞌɨj mi téꞌunahuaꞌan.
23371  MAT 6:20  Mɨ́ seajta múꞌeen, setáꞌaj teꞌuhuáseɨreꞌen u ta japua jeíhua ɨ́ tɨ huápɨꞌɨ ruxeꞌeveꞌe ɨ́ Dios jemi. Capu tiꞌitɨ́j ruchuitáamuaꞌaca aꞌujna, capu ajta tiꞌitɨ́j aꞌuvaɨ́jtzi. Camu majta uteáruꞌipi ɨ́ nahuaꞌari meꞌújna.
23374  MAT 6:23  Mɨ́ ajta, tɨ puaꞌa caí tiꞌitɨ́j vaɨreꞌe muaꞌa jɨ́ꞌɨ, ayée pu huaꞌéen cumu tɨ́j huatɨ́caꞌa. Ajta muaꞌaxɨejniuꞌuca, tɨ puaꞌa piyen rɨ́ꞌɨ raatéꞌavaa, ayée pu cheꞌatá naꞌa tíꞌivaɨreꞌe ɨ́ pej jɨ́n huáyeꞌiven huáꞌa tzajtaꞌa ɨ́ teɨte. Ajta tɨ puaꞌa piyen caí rɨ́ꞌɨ tiraatéꞌavaa ɨ́ muaꞌaxɨejniuꞌuca tɨ ij caí chéꞌe mú áꞌayee mú áꞌuviꞌitɨjcareꞌen, ¿ni caí ayén teꞌiráame cumu tɨ́j huatɨ́caꞌa? Capu aꞌatzu huáneeriꞌi.
23377  MAT 6:26  ’Casiꞌi, hui sehuaꞌuseíj mɨ pinaꞌase ɨ́ mej júteꞌe ráꞌaraꞌa. Camu aꞌatzu tíꞌihuasteꞌe, camu majta tíꞌitzaꞌanaca, camu majta raseꞌɨri ɨ́ imueꞌeri ɨ́ ruchiꞌitá. Mɨ́ ajta, aꞌɨ́ɨ pu tihuáꞌamiꞌicuaca aꞌɨ́jna ɨ́ áꞌamuayaꞌupua aꞌuun tɨ éꞌeseijreꞌe u ta japua. Ajta jeíhua xu jaítzeꞌe jetzen ruxeꞌeveꞌe mecaí aꞌɨ́ɨme mɨ pinaꞌase. Aꞌɨ́ɨ pu rɨ́ꞌɨ tejáꞌamuachaꞌɨ́ɨ aꞌame.
23380  MAT 6:29  Mɨ́ neajta inee, ayée nu tejáꞌamuaꞌixaateꞌe, aꞌɨ́jna ɨ́ rey, aꞌɨ́jna ɨ́ Salomón teecan, jéꞌecan pu huápɨꞌɨ tíꞌijchaꞌɨɨcaꞌa. Mɨ́ ajta, capu jaꞌanáj naa éeneꞌen tiuꞌuteújchejte tɨ́j mɨ xuuxuꞌu.
23381  MAT 6:30  ’Ayee puꞌu, Dios pu ayén naa éeneꞌen rɨ́ꞌɨ tíꞌiruure mɨ ɨxaj tɨ íjii aꞌuun éꞌeseijreꞌe aꞌúu tɨ aꞌupáꞌatza. Ajta áꞌiyen, aréꞌapuaꞌa rasijchen. Tɨ́ꞌɨj huatéehuan, aj mú mi raateátaiira chuej tzajtaꞌa táꞌajtaavijhua. Dios pu xaa jaítzeꞌe rɨ́ꞌɨ áꞌamuaruure caí aꞌɨ́jna tɨ rɨ́ꞌɨ ráaruu mɨ ɨxaj. Múꞌeen xu hui caí aꞌatzu téꞌatzaahuateꞌe xaa neꞌu.
23383  MAT 6:32  ’Aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej caí ramuaꞌate ɨ́ Dios tzáahuatiꞌiraꞌameꞌe, aꞌii mú aꞌɨ́ɨn púꞌeen ɨ́ mej jɨ́n rahuauca. Mɨ́ ajta, aꞌɨ́ɨn ɨ́ áꞌamuayaꞌupua ta japua tɨ éꞌeseijreꞌe, aꞌɨ́ɨ pu ari ramuaꞌaree nain tɨ́j naꞌa ɨ́ tɨ tejamuáꞌaturaateꞌe.
23388  MAT 7:3  ¿Aꞌiné ꞌeen jɨ́n siyen rasiseꞌi áꞌamuaꞌihuaaraꞌa ɨ́ tɨꞌɨrí cɨ́lieen jɨ́n teꞌutéjturaa ɨ́ Dios jemi? Mɨ́ seajta múꞌeen caxu rusiseꞌij ɨ́ sej veꞌecán jɨ́n auteájturaa jemin ɨ́ Dios.
23390  MAT 7:5  Múꞌee, ɨ́ pej caí piyen mé teuúmuaꞌaree, pauj miꞌi nain jɨ́n tiuꞌutetzáahuateꞌen aꞌɨ́mej jemi ɨ́ pej jɨ́n auteájturaa. Aj pu xaa raavíiteꞌe aꞌame pej piyen tiraataꞌixaateꞌen ɨ́ seɨj aꞌij tɨ tiꞌitɨ́j jɨ́n teꞌuteájturaa.
23396  MAT 7:11  ’Jee sein, ayej tiꞌayajna, múꞌeen xu caí urarɨ́ꞌen ɨ́ ru tzajtaꞌa. Mɨ́ seajta múꞌeen, seúcheꞌe xu ramuaꞌaree aꞌij sej yeꞌí huárɨni sej si huaꞌutapuaíjveꞌen ɨ́ ruyaujmuaꞌa tiꞌitɨ́j tɨ iꞌirɨ́ꞌen. Ajta ɨ́ áꞌamuaꞌiyaꞌupua, jeíhua pu jaítzeꞌe huaꞌutáꞌasin ɨ́ tɨ tiꞌirɨ́ꞌeen aꞌɨ́mej ɨ́ mej rahuaviira muáꞌajuꞌun.
23397  MAT 7:12  ’Aꞌɨ́j xu jɨ́n siyen huárɨni nainmeꞌe. Setáꞌaj siyen cheꞌatá senaꞌa huáꞌuruuren ɨ́ ruxɨ́ꞌej teɨte aꞌij sej tíꞌijxeꞌeveꞌe mej miyen amuáaruuren múꞌejmi. Ayee pu huataújmuaꞌa nain tɨ téꞌeyuꞌusiꞌi ɨ́ yuꞌuxari jetze Moisés tɨ raꞌuyúꞌuxacaꞌa, ajta ɨ́ seica jetze ɨ́ mej raꞌuyúꞌuxacaꞌa aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej tíꞌixaxaꞌataꞌa ɨ́ Dios jetze meꞌecan.
23398  MAT 7:13  ’Sej si eꞌaráꞌasti aꞌúu tɨ Dios éꞌeseijreꞌe, ayée xu huárɨni. Aꞌuun xu aꞌuteárute ɨ́ puéerta jetze tɨ cɨ́j antéeyauj. Jee xaa, seɨ́j pu seijreꞌe ɨ́ puéerta tɨ antéeyauj. Aꞌuu pu pújmeꞌen eꞌenténineꞌi ɨ́ juye tɨ ajta auuyaúj. Muꞌiitɨ́ mú meꞌuun aꞌuteáruꞌipi, majta aꞌɨ́j mú japuan cɨɨne ɨ́ juye tɨ auuyaúj. Matɨ́ꞌɨj meꞌuun aꞌuréꞌenen aꞌu tɨ aupuáꞌari, naímiꞌi mú jéꞌe huaújpuaꞌarixɨꞌɨsin, micu. Miyáꞌujɨsin ɨ́ ruxɨ́ejniuꞌuca tɨ auj ruuricaꞌa.
23399  MAT 7:14  Mɨ́ ajta ɨ́ seɨ́j ɨ́ puéerta, aꞌɨ́ɨ pu hui cɨ́j antéeyauj, ajta aꞌɨ́ɨn ɨ́ juye tɨ aꞌuun eꞌenténineꞌi, cɨ́j pu auuyaúj. Ajta jéꞌecan pu muárɨꞌeri tɨ jaꞌatɨ́ japuan huaméꞌen tɨ ij aꞌuun eꞌaráꞌasti Dios tɨ éꞌeseijreꞌe tɨ ij ruurican aꞌuteáturan ɨ́ Dios jemi. Ajta, camu muꞌíi ɨ́ mej miyen tíꞌirateuni.
23400  MAT 7:15  ’Rɨ́ꞌɨ xuꞌu, múꞌeen, huáꞌa jemi ɨ́ mej tíꞌihuaꞌitaca. Ayee mú tíꞌixaxaꞌa tɨjɨ́n: “Dios jetze meꞌecan tu hui tíꞌixaxaꞌa.” Mé mú veꞌeréꞌene mé muáꞌacanta. Ayee mú áꞌujujhuaꞌan aꞌamua tzajtaꞌa. Cu xɨee mé caí tiꞌitɨ́j aꞌij ruure. Mɨ́ ajta, capu ayén tiꞌayajna. Jee xaa neꞌu ayén tiꞌayajna. Ayee mú ꞌeen matɨ́j ɨ́ ɨ́ɨraꞌavete ɨ́ mej tíꞌitecuiꞌica. Jéꞌecan mú tihuáꞌariꞌiraca ɨ́ teɨte ɨ́ tihuaꞌáa. Majta huáꞌacuanamuáj.
23404  MAT 7:19  Mɨ́ ajta aꞌɨ́ɨme ɨ́ teɨte, ayée mú ꞌeen tɨ́j ɨ́ cɨyej tɨ caí tiꞌirɨ́ꞌeen. Dios pu ayén cheꞌatá naꞌa huáꞌaruuren matɨ́j ɨ́ teɨte miyen tíꞌiruure ɨ́ cɨyej tɨ caí rɨ́ꞌen. Aꞌɨ́ɨ mú téꞌijveichixɨꞌɨsin, majta raꞌanteátaira.
23406  MAT 7:21  Mɨ́ majta meꞌɨ́n ɨ́ mej miyen tíꞌinejee tɨjɨ́n: “Nevástaraꞌa, casiꞌi nevástaraꞌa”, camu naímiꞌi meꞌuun aꞌuteáruti aꞌu tɨ tejéꞌaijta ɨ́ Dios. Aꞌii muꞌu meꞌuun aꞌuteáruti ɨ́ mej miyen rɨcɨ aꞌij tɨ tíꞌijxeꞌeveꞌe ɨ́ Dios.
23407  MAT 7:22  Ayee pu téꞌeme aꞌájna xɨcájraꞌa jetze tɨ́ꞌɨj Dios ayén huáꞌaxɨjteꞌen ɨ́ teɨte. Muꞌiitɨ́ mú miyen tinaatáꞌixaateꞌesin meꞌɨ́jna meꞌe yee: “Nevástaraꞌa, casiꞌi nevástaraꞌa, teen tu tiuꞌutaxájtacaꞌa aniúucajtzeꞌen tetɨ́ꞌɨj teuj ruurica. Teajta aniúucajtzeꞌen jɨ́n huaꞌutamuári ɨ́ tiyaaruꞌu mej huáꞌa tzajtaꞌa seijreꞌecaꞌa. Ayee tu cheꞌatá tenaꞌa, jeíhua tiuꞌumuárɨej teꞌɨ́jnameꞌe tej múꞌeetzi jetzen arátacaꞌanejcaꞌa.”
23408  MAT 7:23  Mɨ́ neajta inee, ayée nu hui tihuaꞌutáꞌixaateꞌesin tɨjɨ́n: “Canu jaꞌanáj amuaamuáꞌa aꞌatéenni sej púꞌeen. Caxu aꞌatzu neteɨ́testemuaꞌa púꞌeen. Sericu, sej hui iiyecuí inee jemi, mɨ sej aꞌij puaꞌa rɨcɨ.”
23411  MAT 7:26  Mɨ́ ajta, aꞌɨ́jna ɨ́ jaꞌatɨ tɨ ayén nenamua, ajta capu ayén raꞌaráꞌastijreꞌe aꞌij nej tíꞌixaxaꞌa, ayée pu cheꞌatá naꞌa ꞌeen tɨ́j aꞌɨ́jna ɨ́ jaꞌatɨ tɨ caí tiꞌitɨ́j muaꞌaree. Aꞌɨ́jna ɨ́ jaꞌatɨ huateújchiꞌite aꞌu tɨ áꞌuseaataꞌa.
23418  MAT 8:4  Aj pu i Jesús ayén tiraatáꞌixaa tɨjɨ́n: ―Casiꞌi, capej jaꞌatɨ́ ixaateꞌe sino aricu, aꞌɨ́jna jemi tɨ tíꞌivaꞌɨri teyujtaꞌa. Chéꞌe muaaseíj. Pajta tiuꞌutámuaɨꞌɨvejta aꞌij tɨ tiuꞌuxájtacaꞌa ɨ́ Moises teecan. Ayee mú éeniꞌicɨꞌe ramuaꞌaréeren tɨjɨ́n pepuꞌuri huarúj.
23426  MAT 8:12  Mɨ́ majta aꞌɨ́mej ɨ́ mej Israél jetze ajtémeꞌecan, Dios pu huaꞌiráꞌiti á puaꞌacɨé aꞌu tɨ aꞌutɨ́caꞌa. Jéihua mú huateujyéineajraꞌasin, majta jeíhua mú ancuréꞌujcɨꞌɨmée muáꞌajuꞌun ɨ́ rutamej meꞌe aꞌɨ́jnameꞌe mej jeíhua rajpuaíitzi. ―Ayee pu tihuaꞌutáꞌixaa.
23433  MAT 8:19  Aj pu i seɨ́j tɨ tiújmuaꞌate ɨ́ yuꞌuxari jetze, aꞌɨ́ɨ pu aveꞌeréꞌene jemin ɨ́ Jesús. Ayee pu tirájhuaviiriꞌi tɨjɨ́n:Maestru, nichéꞌe á jamuan áꞌucheꞌecaneꞌen aꞌu tɨ naꞌa pej aꞌuméꞌe puaꞌamé.
23434  MAT 8:20  Aj pu i Jesús ayén tiraatáꞌixaa tɨjɨ́n: ―Canu muꞌu aꞌuméꞌe naꞌame. Aꞌɨ́ɨme ɨ́ arachuíjse, aꞌúu mú hui uꞌuche cuunístaꞌa, majta aꞌɨ́ɨme ɨ́ pinaꞌase aꞌúu mú tiꞌitítuꞌa aꞌu mej éꞌeꞌaseca. Mɨ́ neajta inee, i nej neajta teáataꞌa jetze airáane, canu aꞌatzu huatéechiꞌi ɨ́ nej tzajtaꞌan huácuti. ―Ayee pu tiraatáꞌixaa.
23436  MAT 8:22  Ayee pu tiraatáꞌixaa aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús tɨjɨ́n:Micheꞌe mɨ seica raꞌaváꞌanan ɨ́ huaꞌaxɨ́ꞌej mɨꞌɨchi aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej caí ramuaꞌate ɨ́ Dios. Mɨ́ pajta múꞌee, patáꞌaj caꞌanacan yé veꞌeréꞌenen.
23439  MAT 8:25  Majta meꞌɨ́n ɨ́ mej áꞌujujhuaꞌaneꞌe jamuan, aꞌɨ́ɨ mú aveꞌeréꞌene jemin. Aj mú mi raajɨ́ste. Miyen tɨjɨ́n: ―¡Maeestru, ta japua huániuuchi! ¡Tuꞌuri hui cuiꞌini!
23440  MAT 8:26  Aj puꞌi ayén tihuaꞌutaꞌíhuaꞌuriꞌi tɨjɨ́n:Mɨ́ sej caí aꞌatzu téꞌatzaahuateꞌe, ¿aꞌiné sej si huápɨꞌɨ tíꞌitziɨɨneꞌe? Aj pu i ájchee. Tɨꞌɨj jí huaꞌutáꞌijmɨijriꞌi ɨ́ eeca, ajta ɨ́ jaj. Aj pu i huatéepuaꞌaj ɨ́ eeca, ajta aꞌureújéꞌiye jáꞌaraa ɨ́ jaj, temuaꞌa naa.
23441  MAT 8:27  Jéꞌecan mú aꞌij raꞌutaseíj aꞌɨ́ɨme ɨ́ teteca. Ayee mú tíꞌiruꞌihuaꞌuracaꞌa tɨjɨ́n: ―¿Tiꞌitáani téviraꞌa púꞌeen amɨ́jna? Amɨ́ pu tihuáꞌaijteꞌe ɨ́ eeca, ajta ɨ́ jaj. Majta mú hui ráꞌaste.