1 | GEN 1:1 | Ŋäthi Inydja ŋunhi, balanyamirriy ŋunhi yaka muka yan dhuwal wäŋa munathany maiŋ'thuna, God Waŋarr gan nhinan, ŋayipi waŋgany yan. Bala yan ŋayi Godthu bokmara dhuwal wäŋa munathany, ga gapu ga djiwarr'nha. |
2 | GEN 1:2 | Ŋunhi ŋayi ŋäthilnydja malŋ'thurr dhuwal munathany wäŋa buyuwuyu muka yan, ŋula nhämiriw muka, gapuy gan yan ŋapa-dhurrthurryurr. Ga munha'yiirr gan dhärranhany warrpam, munhay gan gungaŋal ŋunhiyi gapunhany. Ga wata gan marrtjin djiwatjiwa; ŋunhiyiny wata nhanŋuwuynha Godkun yan Walŋamirra Birrimbirr, wuŋi'wuŋijjyurrnydja gan ŋuliwitjarryi ŋapakurrnydja gapukurr. |
17 | GEN 1:17 | Ŋayi nhirrparnydja ŋunhiyi malany garrwarlil, märr walal dhu ga baḏayala'kum räli munatha wäŋa, |
26 | GEN 1:26 | Ga ŋuliŋuryiny dhurrwaraŋur ŋunhi ŋayi bokmar nhä malany, bala ŋayi God waŋan bitjarrnha, “Dhiyaŋuny bala limurr dhu dhuwal djäma yolŋunhan; yurr ḻiyamirra ŋayiny dhu, balanyan nhakun limurruwuy, märr ŋayi dhu ga guyaŋan ga mala-djarr'yunna. Ŋilimurr dhu nhirrpaṉḏja yolŋuwala goŋlilnydja bukmak ŋunhi nhä mala ŋarrakuŋ bokmanawuy, guya ga warrakan mala, buṯthuna-mirriny ga marrtjinyamirriny ga gaḻ'yunamirriny warrakan'nha, goŋmirriny ga wakinŋuny, ḏilkurruny ga yumurrkuny; bukmak yan dhu dhuwaliyi warrakan'tja mala yolŋuwala djägaŋur,” bitjarr Godtja waŋan. |
36 | GEN 2:5 | Ŋunhi ŋayi ŋäthilnydja djäma dhuwal munathany wäŋa, dhuwaṉḏja munathany wäŋa ŋula nhämiriw muka, mulmumiriw ga dharpamiriw ga ŋathamiriw, bili yaka muka yan ganha ŋula nhäny mala ŋuthanha, bili Godthu yaka muka yan djuy'yuna waltjaṉdja dharyunarawnydja munathaw, ga yaka ganha nhinanha yolŋuw ŋula djämaw, ŋuthanmaranharaw. |
43 | GEN 2:12 | Ŋunhiyiny wäŋaŋur ga ŋorra buthalakthinya guṉḏa, bulu miḻ'milŋdhunan, ga wiripun guṉḏa miny'tji mii'miḻŋdhunayi yan, bulun mel-wiḏi'mirra guṉḏa, ga bulu walal ŋuli ga weyika märram buŋgan baw' ŋunhiliyiny wäŋaŋur. |
48 | GEN 2:17 | yurr waŋganybuynydja dharpapuy nhuma dhu yakany ḻuka. Yakan yan nhuma dhu ḻuka ŋuliŋurnydja Marŋgi-gurrupanamirriŋurnydja dharpaŋur. Ŋuli dhu ŋula yolthu yolŋuy ḻukany ŋuliŋuryiny dharpaŋur borum, Marŋgi-gurrupanamirriŋurnydja, ŋayiny dhu ŋuriŋiyiny yolŋuy dharaŋanna yätjkurrunhany romnha, ga ŋamakulinhany. Ŋuli nhe dhu märr-yuḻkthundja ŋarrany dhäruktja bala ḻukan ŋunhiŋuwuydhi dharpapuy ŋunhi ŋarra yaka'yurr, nheny dhu bäyŋuthirra, bitjanna nhakun dhiŋgaman nhe dhu.” Ga bitjarr ŋayi God waŋan, rom-lakaraŋalnydja ŋurikiyi yolŋuw, guyaŋanharawnydja nhanŋu. |
49 | GEN 2:18 | Bala ŋayi Garray waŋan bitjarrnha, “Yakan dhuwal manymak waŋganyguny yolŋuw nhinanharaw, ŋayi dhu ga nhina gänany. Ŋarra dhu dhuwal djäma marrparaŋnha marrparaŋgunharaw muka nhanŋu, bämara' nhanŋu guŋga'yunaraw,” bitjarr. |
54 | GEN 2:23 | Bala ŋayi ŋuriŋi ḏirramuynydja nhäŋalnha ŋanya, bala ŋayi yoraŋala bitjarrnha, “Dhuwal dhuḏi-yapalany yolŋun yan, ga ḻiyamirr balanya bili muka nhakun ŋarrapi yan; ŋarrapin yan dharaŋanan. Nhanŋuny ŋunha ŋaraka dhipuŋur yan ŋarrakuŋ, ga ŋaṉaktja nhanŋu ŋunha dhipuŋuryi yan ŋarrakuŋ. Ŋarra dhu dhuwal yäku nhirrpaṉḏja ŋanya miyalknha, bili Godthu ŋanya djaw'yurr dhipuŋur yan ŋarrakuŋ ḏirramuwuŋ.” Manymak. Maṉḏa ḏirramu ga miyalk nhanŋu waŋganyŋura maṉḏa rumbalnydja. Ga dhiyakun ŋayaŋuw, ŋunhi ŋuli ḏirramu ga miyalk märranhamirrnydja, bala ŋayi ŋuli ḏirramuny gänaŋ'thuna ŋäṉḏi'mirriŋuwalnydja nhanukalaŋuwal ga bäpa'mirriŋuwalnydja, bala ŋayi ŋuli ḏirramuny ḏhä-manapana nhanukalaŋuwalnha miyalkkalnha, märr maṉḏa ŋuli waŋganydhirra, ga ḻundu'manydjin, ga marrparaŋdhinyamirra maṉḏaŋguwuy maṉḏa. |
59 | GEN 3:3 | yurr dhiyakuny gay'yi, waŋganyguny dharpaw ŋayi God waŋan yaka'yurr bitjarr gam': ‘Ŋuli nhe dhu ḻuka dhipuŋuryiny dharpaŋur borum, ga yan ŋayathamany dhuwal dharpany, nheny dhu dhiŋgaman,’ bitjarr.” Ga bitjarr ŋayiny miyalkthuny lakaraŋal. |
61 | GEN 3:5 | Ŋayin ŋunhi Godnha nhumalaŋ yaka'yurrnydja bitjarryiny, bili ŋayi ga dharaŋan dhuwalatjaṉḏhin ŋunhi nhe dhu ḻukany, nheny dhu dharaŋana, bulun dhu gaḏamaṉḏhirr, bitjan nhakun God ŋayipi yan. Ŋuli nhe dhu ḻukany, nheny dhu mirithirra dharaŋan bukmaknhan romnha, ŋamakulinhan romnha, ga djarrpi'nhan.” Ga bitjarr ŋayi ŋuriŋiyi Moḻ'ŋuy lakaraŋal ŋurikal miyalkkalnydja. |
64 | GEN 3:8 | Ga balanyamirriyyin munhawun maṉḏa ŋäkula Godnhan rirrakay, ŋayi gan marrtjin ŋuliwitjarryi retjakurr. Ŋäkulnydja maṉḏa, bala waṉḏinan djuḻuḻ'yurra nhanukal, retjalila gulŋiyin. |
66 | GEN 3:10 | Bala ḏirramuny waŋanan buku-roŋanmaraŋalnha bitjarr, “Dhuwal ŋarra. Ŋäkul warray nhuna ŋarra rirrakaynydja, bala ŋarra barrarinan nhuŋu, bala waṉḏinan ŋarra djuḻuḻ'yurra nhokalaŋuŋur, bili warraŋulnha ŋarra dhuwal yulŋuny,” bitjarr. |
68 | GEN 3:12 | Ga ŋayiny ḏirramuny buku-bakmaraŋal Godku bitjarr, “Ŋuruŋ dhuwal miyalkthu ŋarraku gurrupar, ŋunhi nhe djäma ŋanya ŋarraku. Ŋayi ŋarrany gurrupar, bala ŋarrany yurrnha ḻukan,” bitjarr. |
69 | GEN 3:13 | Ga buluny ŋayi waŋan Garray ŋunhi miyalknhan, “Nhaku nhe ŋunhi goŋ-djarryurrnydja?” bitjarr. Ga ŋayiny maŋutji-gäŋal ŋanyanhan ŋunhi Moḻ'ŋunhan, “Ŋuruŋ dhuwal ŋarrany mayali'-gäŋal Moḻ'ŋuy, bala ŋarra ḻukanan,” bitjarr. |
70 | GEN 3:14 | Bala ŋayi Godthu waŋan Moḻ'ŋunhany bitjarr gam', “Ŋarrany nhuna dhu dhuwal dhä-gir'yunna, bili nhe bitjarryi dhuwal. Nhepi dhu ga yan nhina buku-munha'ŋurnydja, wakuluŋgul'mirriŋurnydja romŋur, nhepi waŋgany yan. Dhipuŋurnydja dhurrwaraŋur nhe dhu djuryunna waṉḏirra, dhulmuynha nhokiyingal nhe. Ga ŋathany nhuŋu ḻukanharawnydja dhukun yan. |
78 | GEN 3:22 | Ga ŋuliŋuryiny dhurrwaraŋur God waŋan bitjarr, “Dhiyaŋiyiny ga ḏirramuy dharaŋanna dhiyaŋuny bala, bitjanna nhakun ŋilimurrnha, marŋgin ŋayiny yätjkurruw ga ŋamakuliw romgu. Bala dhipuŋurnydja dhurrwarŋur ŋayi dhu ga yolŋu bäyŋu nhina walŋa-weyindja, gupaḏalnydja; yakan ŋayi dhu ḻuka ŋunhiyi Walŋa-gurrupanamirrinhany borumnha.” 23 Bala ŋayi Godthuny djuy'yurra dhawatmaraŋala ŋanya ŋunhiyi ḏirramunhany beŋur retjaŋurnydja, ga ŋunna gali'ŋura ŋayi gan djämany munathany ŋunhi ŋayi maḻŋ'thurr beŋuryi munatha'ŋur. Yo. Godthu ŋaŋ'ŋaŋdhurra yolŋunhany maṉḏany, dhawatmaraŋala ŋuliŋur retjaŋumydja Yedanŋur. Bala ŋayi Godthu nhirrparnydja djiwarr'puynhan yolŋunhany ŋunhiwiliyiny dhurrwaralilnydja retjalil gali-dhimurruŋurnydja, gunganharaw ŋurikiyiny retjawnydja. Ŋayi gan dhärranhany ŋunhiyi djiwarr'puynydja yolŋu goŋ-yiki'mirr, yurr yikiny' ŋunhi balanyan nhakun ŋäṉarr gurtha, bitjanan bili ŋuli ganha djaḻkarr'yunan bala rälin, märr dhu yakan ŋula yol yolŋu marrtjiny ŋuliwitjaṉḏhi, ga yakan dhu ŋula yol galkithirr ŋurikalyiny dharpawal Walŋa-gurrupanamirriwalnydja. |
83 | GEN 4:3 | Ŋula nhämunha' walu djuḻkthurr, ga ŋula nhätha yalalan dhä-dhuḏitjnha, bala ŋayiny Caindhuny gäŋalnha borum mala Godku mundhurr, ŋunhi nhanukiyinguŋ ŋuthanmaranhawuy, bala gurruparnha. |
87 | GEN 4:7 | Ŋuli nhe balaŋ djäma dhunupany, nheny balaŋ ŋoy-gitkiṯthunan. Yan nhe djäma djarrpi'kuŋal warray, bala nhuŋu ga yätjkurrnydja galkunna ŋayathanharawnha. Ŋayi djäl nhuŋu yätjkurr ŋurruŋuyinyaraw, ŋayi nhuŋu dhu ŋurruŋuyirr. Ga nheny ŋanya dhu ga mirithirr yan djuḻkmaram.” |
92 | GEN 4:12 | Ŋuii nhe dhu birrka'yun ŋathany nhuŋuwuy nhe nhirrpan munatha'lilnydja, ŋayi nhuŋu dhu ga munathany miḏikirra yan; yakan nhuŋu buluŋuw bäkiw ŋamakurr. Bäyŋun nhuŋu manymaktja wäŋa; waṉḏirra yan nhe dhu ga buku-ḻiw'maraman.” |
94 | GEN 4:14 | Dhuwaṉḏja nhe ŋarrany ga dhuḏi-ŋurrkaman dhipuŋurnha munatha'ŋurnha wäŋaŋur, ga bulu nhe ga ŋarrany ŋan'ŋaŋdhun nhokiyingalnha nhe goŋŋur. Ŋarra dhu ga marrtjin buku-liw'maraman dhuwalatjanna munatha'wurrnha wäŋamiriwnha. Ŋuli ŋarrany dhu ŋula yolthu bawalamirriy maḻŋ'maramany, walalnydja ŋarrany dhu buman yan.” |
95 | GEN 4:15 | Yurr Godtja nhanŋu buku-bakmaraŋal waŋan bitjarr, “Bäyŋu. Ŋuli walal dhu ŋula yolthu nhuna bumany, ŋarrany dhu 7 walŋa marram nhunanhany walŋa yaŋara-bakmaram.” Bala ŋayi Garrayyuny Caingalnydja baldhurr'nha nhirrpar namban wäwunnha, märr ŋanya dhu ŋula yolthuny bawalamirriynydja guwatjman, ga yakan bumany. |
103 | GEN 4:23 | Ga Lamechtja waŋan nhanukiyingalaŋuwal miyalkkal maṉḏaŋgal bitjarr, “Maṉḏa Adah ga Zillah, buthuru-bitjurr maṉḏa ŋarraku: Ŋarrany dhuwal bumar dhiŋganhamaraŋal yutany ḏirramuny gurrmulnha, bili ŋayi ŋarrany wuṯthurr. |
127 | GEN 5:21 | Ŋunhi ŋayi Enoch 65mirriyinany dhuŋgarramirriyin, bala nhanŋu gäthu'-mirriŋuny maḻŋ'thurra yäku Methuselah-ny. |
151 | GEN 6:13 | Bala ŋayi Godtja bitjarrnha waŋan Noahwalnydja, “Bilin dhuwal ŋarrapiny ḻiya-ŋamaŋamayunminan bay, buwayakkunharawnha, ŋarra dhu buwayakkuman warrpam'thunna yolŋunhany walalany wäŋa-manapanna. Ŋarra walalany dhu buwayakkuman dhawar'maraman, bili dhiyaŋiyi ga bunhamirriy romdhu wäŋanhany miḏikuman. |
155 | GEN 6:17 | Ŋarrany dhu dhuwal buku-ḻupmaraman warrpam'thunna dhuwaṉḏja munatha'nhany wäŋany, buwayakkuman ŋarra dhu dhuwaṉḏja ŋunhi ŋula nhä mala ga walŋa nhina. Ŋula nhä mala dhu dhiyal munatha'ŋur dhiŋgaman warrpam'thunna, |
171 | GEN 7:11 | Ŋunhi ŋayi Noah 600mirriyinany dhuŋgarramirriyin, bala gapuny munatha'ŋumydja ŋuwapthurra, bala dhurrwarany djiwarr'puynydja ḻapthurra, |
181 | GEN 7:21 | Ŋula nhä malany ŋunhi ŋuli ganha ŋorranha dhiyal munatha'ŋur, warrpam'nha dhiŋgaŋalnha; warrakan buṯthunamirr ga gal'yunamirr ga marrtjinyamirr ga yolŋu'-yulŋu, warrpam'nha dhiŋga'-dhiŋgaŋal. Ŋula nhä malany dhiyal munatha'ŋur ŋir'yunamirr, warrpam'nha dhiŋgaŋal. |
204 | GEN 8:20 | Noah-y dhuḻ'yurr guŋda warrakan'ku mundhurrwu bathanaraw, Garraywu gurrupanaraw. Ga wiripuny mala warrakan buṯthunamirr ga marrtjinyamirr garrkuḻuk Godkal maŋutjiŋur gurrupanaraw mundhurrwu, ga wiripuny mala warrakan bäyŋu garrkuḻuk bathanaraw, Godku gurrupanaraw mundhurrwu. Ga Noah-ynydja gan bumar ŋunhi nhä malany waŋga'waŋgany warrakan barrkuwatj garrkuḻuk, ga waŋgapunuŋalnydja ŋayi gan dhorru yan mundhurrnydja Godkuny gurrupanaraw. Ŋayi gan batharnydja ŋunhiliyi gundaŋur buku-weyinŋur. |
205 | GEN 8:21 | Bala ŋayi Godthu nhumarnha ŋunhiyi warrakan'tja buŋgan, bala ŋayi goŋmirriyinan Garraynydja, ga waŋanhamin ŋanyapinya ŋayi bitjanmin, “Yakan ŋarra dhu bitjaṉḏhi buluny nyerawunum yätjkurruw maḻŋ'thunaraw dhiyakuny munatbawny'tja yolŋuwalnydja walalaŋgal yätjkurru-ŋur. Ŋarrany marŋgi nhanŋu yolŋuwnydja; beŋur waluŋur yutaŋur nhanŋu guyaŋanhawuynydja djarrpi' yan. Yakan ŋarra dhu buluny buwayakkum ŋunhi nhä malany ga nhina dhiyaŋ bala walŋa, nhakun dhiyaŋ bala waluy ŋarra buwayakkuŋal. |
208 | GEN 9:2 | Ŋula nhä malany warrakan bukmak ga ŋarirri dhu ga barrarirra nhuŋu. Ga ŋunhiyiny mala dhu nhokalnydja ganydjarrŋur ŋoyŋura. |
210 | GEN 9:4 | Yurr waŋganydja nhuma dhu yaka ḻuka; ŋunhiny ŋunhi ga maŋgu badak ŋorra ŋanakŋur. Ŋarra ga dhuwal nhumalaŋ yaka'yundja, bili maŋguny' ŋunhi walŋa yan. |
211 | GEN 9:5 | Ŋula yolthu dhu yolŋuy wiripuŋuny buma, ŋanyanhany ŋarra dhu dhä-gir'yunna. Ŋarrany dhu dhä-gir'yunna dhiŋganhamaraman ŋanya ŋula yolnha warrakan'nha waŋganynha ŋunhi dhu ŋayi yolŋunhany walŋa djaw'yiin rakunygum. |
215 | GEN 9:9 | “Ŋarrany dhu dhuwal djäma ŋarrakuwuynha ŋarra romnha, gurrupanminyarawnha nhumalaŋgun ga nhumalaŋgalaŋawnha djamarrkujjw', |
216 | GEN 9:10 | ga bukmakku warrakan'ku malaŋuw nhä mala ga dhuwali nhina. Ŋarrany djäman dhuwaṉḏja rom gurrupanminyarawnha bukmakkun ŋurikin ŋunhi gan marthaŋayŋur dhawaṯthurr, ga malthurr nhuŋu walal gan. |
219 | GEN 9:13 | Ŋarrany dhu djäri rulwaŋdhun ŋarrakuwuy ŋarra maŋanlil. Dhuwal djäri baldhurr' ŋarraku rom gurrupanminyawuy, ŋorran dhu ga bukmakkalnha. |
220 | GEN 9:14 | Ŋunhi ŋarra dhu ga bitjan bili djiwarr'nhany dhurrthurryun maŋaṉḏhun, bala ŋayi dhu ga djäriny dhawaṯthunna yan, |
268 | GEN 11:1 | Ŋäthilnydja ŋunhi waluy, ŋurru-yirr'yunamirriynydja, bukmakpuy wäŋapuy yolŋu walal gan waŋan waŋgany yan matha; walal gan bäkiny ŋunhi bili yan waŋganygurr dhärukkurr. |
23219 | MAT 1:6 | Djitjiny bäpa'mirriŋu Daybitkun, ŋunhi ŋayi Ŋurruḏawalaŋu buŋgawa. Ga Daybittja ŋunhi bäpa'mirriŋu Djalamangun, ga ŋäṉḏi'mirriŋuny nhanŋu Djalamangu yäku Bätjiba ŋunhi ŋäthilnydja ŋayi ŋunhiyiny miyalk ḏirramuw yäkuw Yuriyaw. |
23240 | MAT 2:2 | Ga ŋunhi walal gan marrtjinany, ŋunhiwurryiny ḏirramuwurr gaḏamanmirrnydja, bala bunanan wäŋaŋur Djurutjalamnha, ga ŋunhiliyi walal dhä-birrka'yurr bitjarr, “Wanha dhika yuṯany buŋgawa be ŋurruḏawalaŋuny Djuw-malawnydja? Ŋunhi ŋayi barpuru dhawal-guyaŋa, wanha wäŋaŋurnydja? Bili napurr barpuru dhuwal nhäma nhanŋu ganyu garrwarthinyawuy ŋunhal gali'-dhimurruŋur, bala ŋanapurr dhuwal marrtjinan rälin, märr napurr dhu buku-ŋal'yun nhanŋu ŋurikiyi yuṯaw ŋurruḏawalaŋuw.” |
23255 | MAT 2:17 | Ŋäthilnydja baman'tja God-Waŋarrwal djawarrkmirriy yäkuy Djirimayay dhäruk nhirrpar bitjarr gam', |
23256 | MAT 2:18 | “Ŋunhal Rämaŋurnydja wäŋaŋur gan dhawaṯthurr yindin mirithirra rirrakay nyä'yunminyawuynha milkarrin. Ga miyalk yäku Ratjul-nydja gan ŋäthinan nhanukiyingalaŋawnydja ŋayi djamarrkuḻiw' warwuyurra gan, ga yakan ŋayi gan ŋunhi djälthinany ŋanya dhu ŋayaŋu-mulka'kumany, ga ŋäthinany ŋayi gan ŋunhi bili nhanŋu ŋunhi djamarrkuḻiny' bukmaknha dhiŋga'-dhiŋgaŋala.” |
23264 | MAT 3:3 | Ŋäthilnydja baman'tja God-Waŋarrwal djawarrkmirriy yäkuy Yitjayay gan lakaraŋal waŋganynha yolŋuny yäkuny Djonnha, ŋunhi ŋayi dhu yalalaŋumirr marrtji dhuḏitj. Ga bitjarra ŋayi gan ŋunhi wukirriny gam', “Ŋunhalnydja nharaŋurnydja wäŋaŋur ḏiltjiŋurnydja yolŋu dhu boŋguŋ djawarrkthurr, yurr waŋiny ŋayi dhu gi ŋunhiliyi biyakun gam', ‘Walal, girri'-ŋamathin ga dhukarr-buŋun Garraywuny, ga dhukarrnydja nhanŋu marrtjinyarawnydja biyakun dhunupayaŋun!’” Yo, ga yuwalknha yan ŋayi gan ŋunhi Djondhuny bitjarryiny lakaraŋal ŋunhiliny ŋayilpi'ŋurnydja wäŋaŋur. |
23267 | MAT 3:6 | Ga dharrwan gan ŋunhi yolŋuny walal waŋan bitjarr, “Yuwalk muka ŋarrany dhuwal dhuwurr-yätjkurr yolŋu. Ŋarrany dhu dhuwal bilyunna, bala yan ganarrthaman ŋarrakuwuy ŋarra dhuwurr-yätjkurrnydja mala.” Bala ŋayi gan Djondhuny buku-ḻupmaraŋala walalany ŋunhilin Djodannha mayaŋ'ŋurnydja. |
23272 | MAT 3:11 | Bala ŋayiny Djondhuny lakaraŋal balany walalaŋguny bitjarr, “Ŋarrany ŋuli ga dhuwal nhumalany gapuy warray yan waŋganydhu buku-ḻupmaram, ŋunhi ga maŋutji-lakaram ŋunhi nhumany bilin gan bilyurra beŋurnydja ŋunhi dhuwurr-yätjŋurnydja romŋur nhumalaŋgiyingal nhuma. Ŋany ŋula yol dhu boŋguŋ yalalany dhurrwaraŋur ŋarrakalnydja buni mirithirra yindi, ganydjarr-ḏumurra djuḻkmaraman ŋayi ga ŋarranhany. Ga yaka ŋarra dhuwal ganany' dhapathuŋ'kuny gänharaw nhanukalaŋaw. Ŋayiny nhumalany dhu gi ḻiya-ḻupmaraŋ Dhuyu-Birrimbirryun ga gurthaynha. |
23281 | MAT 4:3 | Bala ŋayiny ŋunhi Mokuynydja dhunupan yan bunanan nhanŋu Djesuwnydja, bala yan bitjarra nhanŋu waŋan gam', “Ŋuli nhe be God-Waŋarrwuny Gäthu'mirriŋu, ma' bilmaraŋun dhuwal guṉḏanhany mala ŋathakuŋun, dhiyaŋiyi dhärukthu yan nhokiyingal nhe.” |
23282 | MAT 4:4 | Yurr ŋayiny Djesuny waŋan buku-bakmaraŋal nhanŋuny bitjarr warray gam', “Yaka. Bili ŋunha dhuyuynydja djorray' ga dhuwal lakaram bitjan, ‘Yaka dhu ga dhuwal yolŋuny nhina walŋa ŋathaynydja yan waŋganydhuny. Ŋany bukmakthu yan God-Waŋarrwal dhärukthu ŋunhi ŋuli ga dhawaṯthun nhanukal dhurrwarakurr, ŋuriŋiyin dhu dhuwal ga yuwalktja yolŋuny nhina walŋany.’” |
23284 | MAT 4:6 | Bala ŋayi gan waŋanan ŋunhiyiny Mokuynydja bitjarra gam', “Ŋuli nhe be God-Waŋarrwuny Gäthu'mirriŋu, ma' mak wapthurr dhipuŋuryiny garrwarŋurnydja bala'ŋur balan ŋoylila munatha'lila. Bili ga ŋunha Djorrayny'tja lakaram bitjan warray gam', ‘Ŋayiny dhu God-Waŋarrnydja dhäruk-gurrupanmirra djiwarr'puywalnydja yolŋuwal walalaŋgal dharraykuman nhuŋu, märr nhe dhu yakan galkirriny, ga ḻukuny ŋula burakirr guṉḏaynydja. Ma' biyakun wapthurra balan ŋoylila munatha'lila.’” |
23306 | MAT 5:3 | “Nheny dhu ga ŋunhi nhina yuwalkkuman yan ŋayaŋu-ŋamathirra. Ŋuli nhe dhu ga ŋunhi yuwalkkumany lakaranhamirr nhunapinya nhe ŋayaŋu-waŋarany, dhäparŋ'tja, ŋula nhämiriwnydja, bili ŋunha djiwarr'puynydja rom God-Waŋarrwuny nhumalaŋgun!” |
23307 | MAT 5:4 | “Ŋunhi nhe ŋuli ga nhina ŋayaŋu-ŋonuŋmirrnydja ŋäthinyaraynydja, yurr ŋayipin nhuna dhu marrtji ŋunhi God-Waŋarryun yan ŋayaŋu-marrparaŋgumany, dharraḏayamany, ga yuwalktja ŋayaŋu-ŋamatham!” |
23310 | MAT 5:7 | “Ŋuli nhe mel-wuyunamirrnydja yolŋu wiripuwurruŋguny yolŋuw walalaŋ, ga ŋayiny dhu God-Waŋarrnydja bitjandhi bili mel-wuyundhi nhuŋuny, bala nhe dhu ga ŋunhi ŋayaŋu-ŋamathirra nhinany!” |
23312 | MAT 5:9 | “Ŋuli nhe ŋuli ga mägayayam yolŋuny walalany waŋgany-manapanarawnydja nhinanharaw, ŋunhiyiny nhe yolŋu yuwalknha ga ŋoy-ŋamathirr nhina, bili God-Waŋarryuny dhu lakaram nhuna ŋunhi nheny nhanŋun gäthu'mirriŋun!” |
23313 | MAT 5:10 | “Ŋunhi nhe ŋuli ga djäma rom malany ŋunhi nhaku ŋayi ŋuli ga God-Waŋarr djälthirr, bala walalnydja ŋuli marrtji ŋunhi wiripuwurruynydja yolŋu'-yulŋuy ŋayaŋu-yätjaman nhuna, yurr nheny gi mukthurra yan nhini ŋoy-ŋamathin, bili God-Waŋarrwuŋuny rom ŋunhi djiwarr'puynydja nhumalaŋgun!” |
23314 | MAT 5:11 | “Ŋunhi nhumalany ŋuli yolŋuy walal waŋa ŋula nhaliynydja dhärukthu, warku'yundja, ga yan ŋoy-yätjamany nhumalany, ga nyäḻ'yundja dhäwu gänhamirr nhumalaŋgalaŋuwuy, ŋunhiŋuwuy ŋunhi nhumany ŋarraku warray malthunamirr mala, yurr nhumany dhu ga bitjanna bili yan mukthunna nhinany ŋoy-ŋamathirra. |
23320 | MAT 5:17 | “Yaka nhuma dhu dhuwal guyaŋa bitjandja gam', yanbi ŋarrany dhuwal räli marrtjinya beŋur romgu malaŋuw buwayakkunharawnha, ŋunhi Mawtjitjthu rom rulwaŋdhurr, ga God-Waŋarrwal djawarrkmirriy malaŋuy gan marŋgikuŋal yolŋuny walalany. Ŋany dhuwal ŋarrany bunan dhiyalnydja, märr dhu ŋunhi marŋgikunhawuynydja walalaŋguŋ maḻŋ'thunna rumbalthirra. |
23325 | MAT 5:22 | Yurr dhiyaŋuny bala ŋarra nhumalaŋ dhu dhuwal lakaram bitjanna gam', Ŋuli nhe dhu ga ŋula yol yolŋu ŋoy-murryundja wiripuŋuwnydja yolŋuw Garraywalaŋumirriw, ŋunhiny nhe bilin waṉa-waŋanan nhuŋuwuy nhe, marilila galkanmin. Ga ŋuli nhe dhu nhuŋuwuy wäwa'mirriŋuny bitjandja lakaram gam', ‘Nheny dhuwandja bäyŋun, bawa'mirra balanyan,’ bitjandja, walalnydja dhu ŋunhiyiny yolŋuny gäman balan ŋurikalnha rom-djägamirriwala malaŋuwal mala-djarr'yunarawnha. Ga ŋuli nhe dhu ŋunhi wiripuŋuny yolŋuny waŋa bitjandja, ‘Nheny dhuwandja nyalmiri yolŋu,’ bitjandja ŋanyanhany dhu ŋunhiyiny yolŋuny waŋgapunuŋun yan gurthaynha, ŋunhala ŋunhi dhä-gir'yunamirriŋura wäŋaŋur.” |
23331 | MAT 5:28 | Yurr ŋarrany dhu dhuwal nhumalaŋ lakaram balanyan gam', Ŋuli nhe dhu ŋunhi ŋula yolthu ḏirramuy nhäma wiripuŋuny miyalknha nhokiyingal nhe maŋutjiy, ga ŋuli nhe ŋoynydja waŋan bitjarra gam', ‘Ye-e-e djäl ŋarra dhuwal ŋuruk miyalkku yindi bay, märr linyu dhu rom djäma,’ yurr ŋunhiyiny nhe dhuḏitjnha bitjarryiny guyaŋan; nheny ŋunhi ŋäthil warray ŋoy-ŋorranany nhanŋu nhokiyingal nhe ŋayaŋuynydja, ga ŋunhiyiny nhakun nhe bitjarryiny marramban' djäma. |
23334 | MAT 5:31 | Ga bulu ŋayi Djesuy lakaraŋal walalaŋ bitjarr gam', “Bili muka nhumalaŋ gan ŋunhi ŋurruḏawalaŋuynydja mala God-Waŋarrwuny maḏayin' lakaraŋal nhumalaŋgal bitjarr gam', Ŋuli nhe dhu ŋunhi ŋula yolthu ḏirramuy ganarrthamany nhuŋuwuy nhe miyalknhany, nheny ŋathil dhu goŋ-nhirrpanmirr djorra'lil nhunapinya nhe, ganarrthanharawnydja nhanŋu ŋurikiyiny miyalkku. |
23336 | MAT 5:33 | Ga bulu ŋayi Djesuy marŋgi-wurrupar walalany, ga bitjarra ŋayi waŋanany gam', “Ga wiripuny nhuma bili marŋgi romgu ŋunhi God-Waŋarryu gan lakaraŋal limurruŋgalaŋuwal mala-ŋurrkanhawuywal walalaŋgal bitjarr gam', ‘Ŋuli nhe dhu ŋunhi ŋula yolthu yolŋuy wäwun'kumany wiripuŋunhany yolŋuny God-Waŋarrwalnydja yäkuy, ga guyaŋan yan nhe dhu ga dhuwali wäwun'tja, yakan moŋuny.’ |
23337 | MAT 5:34 | Yurr ŋarrany dhu dhuwal lakaraman nhumalaŋgal balanyan gam', Ŋuli nhe dhu wäwun'kumany ŋula yolnhany, yaka bäki ŋula yolnha yäku. Ga yakayi yan nhe dhu yäku-lakaram djiwarrny'tja wäŋa, bili ŋunhiyiny nhanŋu God-Waŋarrwu nhinanharawnha wäŋa; |
23341 | MAT 5:38 | Ga bulu ŋayi Djesuy marŋgi-wurrupar walalany, bitjarr gam', “Yo bili muka nhuma dhuwal ŋurikiyiny romgu marŋgi ŋunhi ŋayi God-Waŋarryu gan lakaraŋal limurruŋgalaŋuwal mala-ŋurrkanhawuywal walalaŋgal bitjarr gam', ‘Ŋuli nhuna dhu ŋunhi ŋula yolthu yolŋuy waŋgany maŋutji dharpum, ga nheny ŋanyanhany biyakiyi bili maŋutji dharpuŋdhi yan. Ga ŋuli ŋayi dhu nhuna waŋgany ḻirra bakmaram, ga nheny ŋanyanhany biyakiyi bili yan bakmaraŋdhi ḻirra.’ |
23362 | MAT 6:11 | Ŋatha ŋanapurruny maranhu-gurrupul dhiyak bala waluw. |
23371 | MAT 6:20 | Ŋany ḻukunydja'kunhamirrnydja gi ŋuriŋiyin malaŋuy ŋunhi Djiwarr'puyyun ŋula nhaliynydja malaŋuy manymakthun. Bili ŋunhiyiny mala ŋamakurr God-Waŋarrwuŋuny dhu yakan dhawar'yurr ga dhulwirmirriyi, ga gälkalyu dhu gi bäyŋun ḻuki, ga bäyŋun dhu gi manaŋa-ḏilkurruy nhuŋu djaw'-djawyurr.” |
23374 | MAT 6:23 | Ga ŋunhi nhuŋu maŋutji yätjkurrnydja, ga ŋunhiyiny nhakun nhuŋu walŋany buku-munhan warrpam'nha. Ŋuli balaŋ nhe dhu ga guyaŋanhamirr nhunapinya nhe bitjanmirrnydja, yanbi nheny ŋayaŋu baḏayala'mirr, yurr yuwalktja nhuŋu ŋayaŋuny dhuwali buku-munhan', ŋunhiyiny nhakun nhuŋu bukmaknha yan ŋayaŋuny bilin buku-munha'yinan.” |
23378 | MAT 6:27 | “Ŋuli nhe dhu ga ŋunhi mirithirrnydja nhakun warwuyun ŋula nhakuny malaŋuw, ga nhaltjanna ŋayi dhu ŋuriŋiyiny djambin God-Waŋarrwuny ŋayaŋu nhuŋuny, märr nheny dhu ga baḏaknha yan walŋan marrtji? |
23384 | MAT 6:33 | Yo. Yaka nhuma dhu ga warwuyun dhiyakiyiny malaŋuw. Ŋurrulilnydja nhirrpul God-Waŋarrwu yan rom, ga biyak bili gi djämany nhanŋuwuynha yan ŋamakurrnha romdja malany, bala ŋayiny dhu nhuŋu gurrupan bukmaknha yan nhä malany manymaknha.” |
23390 | MAT 7:5 | Nhä nhe dhuwal yolŋuny, dhuwurr dharrwa? Ŋurruŋuny ŋathil ŋurrkuŋ dhuwali yindi dharpa dhipuŋuryi nhokiyingal nhe maŋutjiŋur, märr nhe ŋathil dhu nhäma ŋamathamany, ga yurrnha nhe dhu nhäma nhaltjan nhe dhu dhawaṯmaram ŋunha wiripuŋuwal yolŋuwal maŋutjiŋur nyumukuṉiny dhukun.” |
23392 | MAT 7:7 | “Ŋäŋ'thurra God-Waŋarrnhany ŋula nhakuny malaŋuw, märr ŋayi dhu nhuna gurrupanna. Ga ḻarruŋun, märr nhe dhu maḻŋ'maraman. Ga dhurrwarany wutthu'-wutthurra, märr dhu God-Waŋarryuny nhuŋu dhurrwarany ḻapmaraman, gumurr-ŋamathirra manapan nhuŋu. |
23394 | MAT 7:9 | Nhuma ŋunhi bäpa'mirriŋu walal, ŋunhi nhumalany ŋuli gäthu'mirriŋuy walal nhumalaŋgal ŋäŋ'thun ŋathaw, ga nhä nhumany ŋuli gurrupan walalaŋguny … guṉḏa? Ŋany nhä?” |
23397 | MAT 7:12 | “Ŋuli nhe dhu ga ŋunhi ŋula nhaku malaŋuw djälmirriyirr walal dhu ga ŋunha wiripuwurruy yolŋuy walal djäma nhuŋu, ga nheny dhu ga ŋunhi bitjandhi bili yan walalaŋguny djämayi ŋula nhä malany. Ga balanya ŋunhi mayaliny' Mawtjitjkuŋuny rom nhirrpanawuy ga Djawarrkmirriwuŋuny walalaŋguŋ marŋgi-wurrupanawuy.” Ga dhuwandja ŋayi Djesuy lakaraŋal wiripun dhäwu mayali'kurr bitjarrnha gam', |
23400 | MAT 7:15 | “Way walal, djäga walal gi nyäḻmirriwnydja djawarrkmirriw walalaŋ. Ŋayiny dhu ŋunhiyi yolŋu maŋutjiŋurnydja nhumalaŋgal yanbi ŋayi dhuwurr-dhunupan, yanbi ŋayi manymaknha yolŋu, yal'yunan, balanya nhakun bimbin. Yurr yuwalktja nhanŋu ŋunhi ŋayaŋuny balanya nhakun wärraŋnha.” |
23402 | MAT 7:17 | Ŋuli ŋayi dharpa manymaktja, ga dhakalnydja nhanŋu borumdja dhu ŋunhiŋuwuyyi ga manymakthi yan. Ga ŋuli ŋayi dharpa yätjkurrnydja, ga dhakalnydja dhu borumdja balanyayi bili yätjkurryi yan. |
23406 | MAT 7:21 | “Dharrwaynha ŋuli ga dhuwal yolŋu'-yulŋuynydja ŋarranhany yäku-lakaram bitjandja gam', ‘Garray! Garray!’ bitjandja. Yurr bäyŋun walal dhu ŋunhi gärriny boŋguŋ ŋunhawalnydja ŋunhi God-Waŋarrwalnydja yirralkalil. Ŋunhiwurrnha bili dhu ŋunhi yolŋuny walal gärri ŋunhi walal dhäruk-märranhamirra mala ŋarrakalaŋawnha Bäpa'mirriŋuw djiwarr'puywun. |
23407 | MAT 7:22 | Yo. Ŋuriŋiyiny waluy dhä-dhawar'yunamirriynydja, dharrwaynha dhu ŋunhi yolŋuynydja walal waŋiny ŋarranhany biyakun, ‘Garray, ḻapmaraŋ ŋarraku dhurrwara. Ŋarrany ŋuli ganha ŋunhi dhäwu lakaranha nhokiyingalaŋuwurr yan yäkukurr, ga bulu nhokal yäkuynydja ŋarra ŋuli ganha wakinŋunhany mala birrimbirr dhawaṯmaranha yolŋuwalaŋaŋurnydja. Ga nhokiyingalaŋuwurryi yan yäkukurr ŋarra ŋuli ganha djäma yindiny rom ŋunhi ŋoy-ganyim'thunamirrnydja mala.’ Ga biyakiyin dhu boŋguŋ ŋunhi wiripuwurrnydja yolŋu walal lakaranhamirr.” |
23409 | MAT 7:24 | “Yo. Bilin dhuwal. Bili muka nhuma ŋarrany gan ŋula ŋäkulnydja dhäruktja malany, nhaltjarr ŋarra gan lakaraŋal nhumalaŋgal. Ŋuli nhe dhu ga dhärukku malthun ŋarrakuny, ga nheny dhu ŋunhiyiny balanyan nhakun gaḏamannha yolŋu, ŋunhi ŋayi dhuḻ'yurr balany' nhanŋuwuy ŋayi wäŋalil guṉḏamirrilil. |
23414 | MAT 7:29 | Bili dhuwandja yolŋu yaka warray balanya nhakun wiripuwurr rom-marŋgikunhamirr walal. Ŋayiny dhuwal Djesuny gäna warray, ga dhäruktja nhanŋu bulu dhika ganydjarrmirr. |
23420 | MAT 8:6 | “Garray! Ŋunha ŋarraku djämamirr ga rerrikthun mirithirr, yurr ŋunha banydji ŋayi wäŋaŋur yulŋuny, balayi ŋarra ŋanya ganarrthaŋalnydja, ga dhaŋga-ḏirryundja ŋayi ga ŋunha mirithirra ŋuriŋiyi rerriynydja, yakan ŋayi ga ŋunha bilyu'-bilyundja, yan ŋayi ga ŋunha dharraḏan ŋorrany.” |
23421 | MAT 8:7 | “Yo! Ŋarra dhu marrtji ga ḏukmaram ŋanya,” bitjarr ŋayiny Djesuny buku-bakmaraŋal nhanŋu. |
23423 | MAT 8:9 | Ŋunha ŋarraku buŋgawa mala ga nhina'-nhina, ŋunhi walal ŋuli djäma gurrupandja ŋarrany, ŋarrany ŋuli yan dhunupan djäman, ŋunhi nhaku walal ŋuli dhäruk-gurrupanmirr. Ga wiripuny ŋunhayi miriŋu mala, ŋunhi walalnydja ŋarrakalnha goŋŋur, ŋarran walalaŋ buŋgawany, ŋunhi ŋarra ŋuli gorrwumany walalany ŋula nhakuny djämaw, walalnydja ŋuli dhunupan djäman yan. Ga ŋunhi ŋarra dhu waŋa bitjan gam', ‘Go, räli marrtji,’ ŋayiny dhu dhunupan marrtjin yan. Ga wiripuŋuwnydja ŋarra ŋuli waŋa bitjan, ‘Gatjuy marrtjin,’ ŋayiny dhu ŋunhi marrtjin yan. Ga djämamirriwnydja ŋarra ŋuli waŋa bitjan, ‘Ŋay' dhuwal djäma,’ ŋayiny dhu ŋunhi djäman yan, yakan ŋayi ŋarrany dhu märr-yuḻkthundja.” |
23433 | MAT 8:19 | Ga ŋunhi walal buḏapthurrnydja ŋurikiyi yindiwnydja guḻun'ku, bala ŋayiny waŋganydja ḏirramu marŋgikunhamirr dhunupan marrtjinan guwatjmara ŋanya Djesunhan. Yurr ŋayi ŋunhi marŋgi mirithirr Mawtjitjkalaŋawnydja romgu. Ga bitjarra ŋayi ŋunhi waŋanany ŋanya Djesunhany gam', “Way! Marŋgikunhamirr, ŋarrany nhuŋu dhu dhuwal malthunna bay! Ŋuli nhe dhu ŋula nhälil djälthirr marrtjinyaraw, ŋarrany dhu malthunna yan nhuŋu.” |
23434 | MAT 8:20 | Yurr ŋayiny Djesuny bitjarr warray nhanŋu waŋan gam', “Ŋunha wärraŋguny malaŋuw ga dhärra ŋarŋga', ga wiripuny warrakan'ku malaŋuw ŋunhi buṯthunamirriw, walalaŋguny ga dhärra yalu'. Yurr nhanŋuny ŋunhi Yolŋuwnydja Gäthu'mirriŋuw bäyŋu warray gi dhärri ŋula wäŋa, ŋunhi ŋayi dhu ŋir'yunmirr ga ŋorra ŋunhili wäŋaŋur nhanukiyingal ŋayi.” |
23441 | MAT 8:27 | Bala walalnydja ŋunhi ḏirramuwurrnydja ŋunhili marthaŋayŋurnydja mirithinan dhika ŋoy-ganyim'thurrnydja makmakthurra manapar nhanŋu Djesuwnydja bala walal waŋanhaminany bitjanminan gam', “Yol dhuwal ŋayi yulŋuny? Ŋunhi ga dhuwal wataynydja ga ḏowuynydja dhäruk-märram warray ŋanya.” |
23453 | MAT 9:5 | … nhä ŋunhi manymaktja, nhaltjanna balaŋ ŋarra ŋunhi yuwalktja waŋanha dhiyak ḏirramuwnydja? Ŋayi balaŋ yan rur'yunan bala yan marrtjinyan balan wäŋalila wo lakaram yan nhanŋu ŋunhi dhuwurr-yätjkurrnydja mala rom nhanŋu bilin bäy-lakaranhawuynha? |
23460 | MAT 9:12 | Yurr ŋayiny ŋunhi Djesuynydja ŋäkul walalany bala yan ŋayi bitjarra waŋanany walalaŋ buku-bakmaraŋalnydja gam', “Wäy, ŋunhiwurrnydja yolŋu walal ŋunhi ḏäwalamirrinhany rerrimiriwnhany mala ŋuli bäyŋu warray nhäma marrŋgitjthu. Ŋany nhämany ŋayi dhu ŋunhiwurruny bili yan rerrimirrinhan mala. |
23461 | MAT 9:13 | Gatjuy marrtjin walal ga bulu marŋgithi Dhuyuw Djorraw' ŋunha Ŋäthiliŋuŋur gali'ŋur, ga maḻŋ'maram yan nhuma dhu mayali' ŋunhi ga dhäruk ŋunhili waŋa bitjan gam', ‘Yaka yan gi mundhurr-gurrupulnydja ŋarraku, ŋarrany dhuwal djäl nhuma dhu ŋathil mel-wuyun ŋunha wiripuwurruŋ yolŋuw walalaŋ.’” “Ŋarrany dhuwal yaka marrtjinya räli ŋarra dhu manymakmirrinhany yan märram malthunamirriny ŋarrakuwuy, ŋany ŋunhiwurruny yolŋuny walalany wiripuny ŋunhi walal dhuwurr-yätjmirr mala.” |
23463 | MAT 9:15 | Bala ŋayiny Djesuny buku-bakmaraŋal walalaŋ bitjarra gam', “Ŋunhi ŋuli dhiyaŋ bili muka ḏirramuy märram nhanŋuwuy ŋayi miyalknha, ga walalnydja ŋuli ŋunhi ḻundu'mirriŋuynydja mala nhanukal ŋathany marrtji ḻukan dhika ŋoy-djulŋithirra manapan, balanyamirriynydja waluy ŋunhi maṉḏa ŋuli märranhamirrnydja. Ga bäy ŋayi dhu ŋunhi dhuway'mirriŋuny nhakun marrtjin, ganarrthaman walalany, bala yorrnha walalnydja dhu ŋunhi dhuḏitjnha ŋoy-ŋathamiriwnydja nhina ḻundu'mirriŋuny mala nhanŋu.” |
23464 | MAT 9:16 | “Yo, marŋgi muka nhuma ŋunhi girriwny'tja. Ŋuli dhu ŋula yolthu yolŋuy dharpum girri', bäyŋun ŋayi dhu ŋunhi yuṯany girri' dharpum balany ŋunhi ŋäthiliŋulilnydja dhä-manapan, ŋayi balaŋ bäynha ŋunhiyi yuṯany girri' dhurŋ'thurra, bala yan yarrar'yurra, bala ŋuli ŋunhi ŋarŋgany yindithin mirithin.” “Ga wiripuny dhäwu, ŋunhi limurr marŋgi mirithirr. |