23214	MAT 1:1	Matiyu Jesu Kilisiti yaajanba yela togida ye ne. Jesu Kilisiti den tie Dafidi bijua, leni Abalahama bijua.
23215	MAT 1:2	Abalahama den mali isaaka, Isaaka n maa Jakoabo, Jokoabo n maa Juda len o cianba leni o waamu.
23218	MAT 1:5	Salimono den taa Lahaba ki mali Boasa. Boasa den taa Luta ki mali Obedi,
23219	MAT 1:6	Obedi n maa Isayi, Isayi n maa o bado Dafidi. Dafidi den taa Uli pua ki mali Salomono,
23229	MAT 1:16	Jakobo n maa Josefi, Maliyama calo, yua n den mali Jesu ke bi yini o Kilisiti.
23230	MAT 1:17	A ya coadi ki cili Abalahama ki ya caa hali Dafidi, li pia piiga n nifiima naa. Ki cili Dafidi ki ya caa hali Babilona cuonu mo, piiga n nifiima naa. Ki cili Isalele yaaba yonbidi Babilina diema nni ki ya caa hali U Tienu n Gandi cuama mo tie piiga n nifiima naa.
23231	MAT 1:18	Diidi Jesu Kilisiti madi n den tua maama. o naa Maliyama n da den tie Josefi toginaa hali ke bi daa den taani leni biyaba, Maliyama den ti sua ke o punba kelima U Tienu Fuoma Yua paalu po.
23232	MAT 1:19	O togiba Josefi yua n den tie niteginkoa naa den bua ki fiagi o a sala nni. Lani yaa po o den jagi ke o baa paadi leni o hasiili nni.
23233	MAT 1:20	Wan den kpaagi yeni ya yogunu, o Diedo maleki den doagidi o kani ti dangidi nni ki yedi o: Josefi, Dafidi bijua, han da jie ki taa Maliyama wan tua o pua. Kelima wan punbi ya biga, o punbi ga kelima U Tienu Fuoma Yua yaa paali po.
23234	MAT 1:21	O baa maa bonjaga, han yini o Jesu, kelima wani n baa faabi o niba leni bi tuonbiadi.
23236	MAT 1:23	Diidi, li ppowondiali baa punbi ki maa bonjaga. Bi baa yini o Emanuweli. Laa yeli bundima n tie U Tienu ye leni ti.
23237	MAT 1:24	Josefi n den fundi, o den tieni o Diedo maleki n waani o yaala. O den taa o pua.
23238	MAT 1:25	Ama waa den taani leni o hali wan ban mali o biga. Josefi den yini o Jesu.
23239	MAT 2:1	Jesu den mali Betelema, Jude diema nni, Elodo n den ka li bali po yaa yogunu. O madi puoli, yaa banda n diidi a hmabila den ñani hali puoli ki cua Jelusalema.
23240	MAT 2:2	Bi den buali: Ban mali Jufinba bado yua moala na ye le? Ti laa ke o hmabiga pudi puoli ke ti cua ki baa kpiagi o.
23241	MAT 2:3	O bado Elodo n den gbadi laa laabaalo, o yama den yagi, Jelusalema yaaba kuli moko yaa yama den yagi.
23242	MAT 2:4	O den taani bi kopadicianba badiba leni li balimaama bangikaaba yudanba ki buali ba: U Tienu n Gandi yua n baa maa naankani.
23243	MAT 2:5	Bi den goa ki yedi o: Betelama dogu yu n ye Jude diema nni, nani o saawalipualo n den diani maama.
23245	MAT 2:7	Lane Elodo den yini a banda yeni hasiili nni ki buali ki bandi cain ban den laa ke ki hmabiga yeni pudi ya yogunu.
23246	MAT 2:8	Li yaa puoli o den soani ba Betelema ki yedi: Gedi mani ki ban buali ki bandi cain ki biga yeni laabaalo. Yi yaa la o, yin teni min bandi ke mini nba moko n gedi ki ban kpiagi o.
23247	MAT 2:9	Ban den gbadi o bado n yedi yaala, bi den fii ki gedi. Ban den laa yaa hmabiga puoli po yeni den kua bi liiga hali ki ban pundi ki biga n ye yaa dieli yuli po ki sedi.
23248	MAT 2:10	Ban den laa ki hmabiga, bi pala den mangi hali boncianla.
23249	MAT 2:11	Bi den kua li dieli nni ki laa ki biga leni o naa Maliyama. Bi den gbaani ki kpiagi ki biga, ki lodi bi halimani-boaga ki ñani yaa paabu n tie na ki puni o: Wula leni a dugibila leni Mili.
23250	MAT 2:12	U Tienu den waani ba ti dangidi nni ke ban da guani Elodo kani. Lani, bi den tagini santo ki kuni bi denpo.
23251	MAT 2:13	Ban den fii, o Diedo maleki den doagidi Josefi kani ti dangidi nni ki yedi o: Fii ki taa ki biga leni o naa ki gedi Ejipiti. Yin ban yaa ye lanpo hali min baa waani yi ya yogunu kelima Elodo baa lingi kibiga ki bua ki kpa o.
23252	MAT 2:14	Josefi den fii ki ñiagu ki taa ki biga leni o naa ki gedi Ejipiti.
23253	MAT 2:15	O den ye lanpo hali Elodo kuuma. Li den tieni yeni ke o Diedo n den tuodi ki teni ke o saawalipualo pua yaa saawalo n tieni. N den yini ki ñani n bijua Ejipiti.
23254	MAT 2:16	Elodo n den sua ke a banda yeni boandi o, o pali den beni boncianla. O den soani ban ban kpa yaa bonjala n pia bina lie lie leni yaaba n ki pundi yeni kuli ki ye Betelema leni i tinkundogi nni kuli, nani a banda n den waani ke o sua ke laa biga baa pia yaa bina banlu.
23255	MAT 2:17	Lanwani o saawalipualo Jelemi n den maadi yaa maama den tieni.
23256	MAT 2:18	Bi den gbadi A bubula Lama dogu nni, A bubula leni i moeciami, Lasela buudi o bila kuuma kaa tuo ban baagi o kelima baa go ye.
23257	MAT 2:19	Elodo n den kpe, o Diedo maleki den doagidi Josefi kani Ejipiti po ti dangidi nni.
23258	MAT 2:20	Ki yedi o: Fii ki taa ki biga leni o naa ki guani Isalele diema po, kelima yaaba n den bua ki kpa ki biga nan kpe.
23259	MAT 2:21	Josefi den fii ki taa ki biga leni o naa ki guani Isalele diema nni.
23260	MAT 2:22	Ama wan den gbadi ke Elodo kpe ke o bijua Akelayusa n kali li bali po ki tua Jude bado, o den jie lipo guanma. Ama U Tienu den waani o ti dangidi nni, o den fii ki gedi Galile diema nni.
23261	MAT 2:23	O den ban kali Nasaleti dogu nni. Li den tieni yeni ke bi saawalipuaba n den yedi yaala n tieni. Lani n tie na: Bi baa yini o Nasaleti yua.
23262	MAT 3:1	Laa yogunu Jan batisi den kua Jude diema ya fanpienma nni ki wangi U Tienu maama.
23263	MAT 3:2	Ki tua: Lebidi mani yi yama kelima tanpoli diema kuli.
23264	MAT 3:3	Wani Jan tie o saawalipualo Esayi n den maadi yua yaa maama ki yedi: O nilo kpaani mi fanpienma nni ki tua: Yin bogini mani o Diedo sanu ki naadi mani a sangoana.
23265	MAT 3:4	Jan den laa ti yuoyuokobidi tiadi ki yie ku gbanñagidigu, o den di i gbangbanli leni ku muagu nni siadi.
23266	MAT 3:5	Jelusalema dogu yaaba leni Jude diema yaaba kuli, leni yaa tinkundogi n baali Judena kpenu yaaba kuli den kpendi o kani.
23267	MAT 3:6	Bi den tuodi ki doagidi bi tuonbiadi, ki ceni ke Jan batisi ba Judena kpenu nni.
23269	MAT 3:8	Yin yaa tuuni mani ya tuona n doagidi ke yi lebidi yi yama.
23270	MAT 3:9	Yin da se ki tua yi pala nni: Ti pia Abalahama ke o tie ti yaaja. N kadi ki waani yi ke U Tienu baa fidi ki teni yaa tana n tie na n tua Abalahama puolihuani.
23271	MAT 3:10	Baa moala bi caani li yali i tijiini po. Yaa tibu n kaa luoni yaa bonluonkaala n hani kuli bi baa pedi bu ki lu bu mi fantama nni.
23272	MAT 3:11	Mini n batisi yi leni mi ñima, ke lan doagidi ke yi lebidi yi yama. Ama yua hua n puoli pia u paalu ki cie nni. Mii pundi baa yua n baa tugi o cacaadi. Wani, o baa batisi yi leni U Tienu Fuoma Yua leni mi fantama.
23273	MAT 3:12	O kubi o fenlu o nuu nni. O baa pidi o jalu ki wodi o bima ki kuodi li buali nni, ki nan sia ti fandi leni yaa fantama n kaa pia gbindima.
23274	MAT 3:13	Laa yogunu Jesu den ñani Galile ki cua u kpenu Judena, Jan kani ke wan batisi o.
23276	MAT 3:15	Jesu den goa ki yedi: Cedi tin tieni moala, yeni n tie tin tieni yaala n dagidi kuli. Lanwani Jan den tuo, waa go yie.
23277	MAT 3:16	Wan den batisi o yaa yogunu, Jesu den ñani mi ñima nni. Tanpoli den luodi ke Jesu laa ke U Tienu Fuoma ñani lipo ki ji nani ki kpaajiega yeni ki ti jagini o po.
23278	MAT 3:17	Lanyogunu, u nialu den maadi tanpoli po ki yedi: One n tie n bibuadiga, n pali n mani yua yaa po hali boncianla.
23279	MAT 4:1	Lanwani U Tienu Fuoma den gedini Jesu mi fanpienma nni ke Sutaani tulini o.
23280	MAT 4:2	Jesu den loli bu ñoabu dana piina leni ñiadi piina, mi koma den cuo o.
23281	MAT 4:3	Mi tulinma daano yeni den cua o kani ki yedi o: A ya tie U Tienu Bijua, han maadi ki teni a tana na n tua jiema.
23282	MAT 4:4	Jesu den goa ki yedi o: Li diani: O nisaalo kan yaa ye mi jiema bebe po ka, ama y maama n ña U Tienu ñoabu nni kuli yaa po.
23283	MAT 4:5	Sutaani den gedini Jesu u dogagidiko Jelusalema po, ki teni ke o sedi U Tienu diegu yuli po.
23284	MAT 4:6	O den yedi o: A ya tie U Tienu Bijua han yugi ki ci tiipo, kelima li diani: O baa puogi o malekinba, bi baa tebini a bi nii po ke a taali n da tuudi tanli.
23285	MAT 4:7	Jesu den yedi o: Li go diani: Han da biigi o Diedo a Tienu.
23287	MAT 4:9	ki yedi o: A ya gbaani ki kpiagi nni, n baa pa ha laa bonla kuli.
23288	MAT 4:10	Jesu den yedi o: Fuadi likani Sutaani, kelima li diani: A baa kpiagi o Diedo a Tienu, ki yaa jaandi wani bebe.
23289	MAT 4:11	Lane Sutaani cedi Jesu. Lanyogunu malekinba den cua Jesu kani ki tuunu o po.
23290	MAT 4:12	Jesu n den gbadi ke bi cuo Jan, o den fii ki gedi Galile.
23291	MAT 4:13	O den ñani Nasaleti ki cua ki ye Kapenayuma dogu nni yu n ku leni mi ñincianma, Sabulino leni Nefitali buolu yaa tinga nni.
23293	MAT 4:15	Sabulono leni Nefitali tinmu yaaba. Yaa tinmu n ku leni Galile ñincianma, Judena kandima tinga yaaba yeni. Bani yaa nilanba n ye Galile diema nni.
23294	MAT 4:16	Laa niba, yaaba n ye li biigili nni, ji la mi yencianma. Laa yenma yendi bani yaaba n den ka mi kuuma leni mi junjungu n die naankani.
23295	MAT 4:17	Lanyogunu Jesu den cili ki wangi o laabaalihamo ki tua: Lebidi mani yi yama, kelima tanpoli diema kuli.
23296	MAT 4:18	Jesu n den cuoni ki baali Galile ñincianma, o den la naataanjaba lie, Simono yua n go yi Pieli leni o waalo Andile, ke bi lu i taali mi ñincianma nni kelima bi den tie jankpaanba.
23297	MAT 4:19	O den yedi ba: Hoadi mani nni, nani yin lingi yi jami maama, n baa teni yin yaa lingi bi niba moko yene.
23298	MAT 4:20	Lanyogunu liga, bi den ha bi taali ki hoadi o.
23299	MAT 4:21	Jesu den suagi liiga ki go la naataanjaba lie, Sebede bijaliediba Jaka leni o waani Jan. Bi den ye ku ñinbiagu nni leni bi baa Sebede ki hanbidi bi taali.
23300	MAT 4:22	O den yini ba. Lanyogunu bi den ha ku ñinbiagu leni bi baa kuli ki hoadi o.
23301	MAT 4:23	Jesu den gaandi Galile diema kuli nni ki kua li balimaama bangima diena nni ki bangi bi niba ki wangi ba U tienu diema laabaalihamo, ki go paagidi bi niba bi yianbuoli leni bi tadinbuoli kuli po.
23302	MAT 4:24	O yeli den ñani Sili diema kuli nni. Bi den cuani o kani i yianbuoli leni mi yianfulima kuli danba, leni a cicibiada n die yaaba, leni a bisinbila danba leni yaaba yaa gbannandi n kpe,
23303	MAT 4:25	Bi niba boncianla, yaaba n den ñani galile leni Dekapola, leni Jelusalema leni Jude diema kuli, leni yaa diema n ye Judena kpenu kandima, bikuli den hoadi o.
23304	MAT 5:1	Jesu n den laa ku niligu, o den doni li juali po. Wan den kali, o hoadikaaba den nagini o kani.
23306	MAT 5:3	Li pamanli ye leni yaaba n pia li yumiinli kelima tanpoli diema tie bi yaama.
23307	MAT 5:4	Li pamanli ye leni yaaba ya pala n biidi, kelima bi baa baagi ba.
23308	MAT 5:5	Li pamanli ye leni yaaba n pia li padingili, kelima bi baa diedi ki tinga.
23309	MAT 5:6	Li pamanli ye leni mi teginma koma leni mi ñinñuulu n pia yaaba, kelima bi baa guo.
23310	MAT 5:7	Li pamanli ye leni yaaba n gba mi nihima, kelima bi baa gbadi bipo mi nihima.
23311	MAT 5:8	Li pamanli ye leni bi papiendanba, kelima bi baa la U Tienu.
23312	MAT 5:9	Li pamanli ye leni yaaba n kpendi nni mi yanduanma, kelima bi baa yini ba U Tienu bila.
23313	MAT 5:10	Li pamanli ye leni ban wangi yaaba fala kelima mi teginma po, kelima tanpoli diema tie bi yaame.
23314	MAT 5:11	Li pamanli ye leni yi bi niba ya sugidi yi ki wangi yi falabiado, ki maadi yipo mi mabiadima kelima mini yaa po.
23315	MAT 5:12	Yin mangi mani yi pala ki yaa ye leni li pamancianli kelima yi panpaani baa yaba tanpoli po. Bi niba den wangi bi sawalipuaba falabiado yeni, bani yaaba nden ye ke yi daa ye.
23316	MAT 5:13	Yinba n tie mi yaama handuna po. Mi yaama ya ti luo mi manu, bi baa taa be ki go hanbi ma? Maa go pia fuoma, kali ban lu ma niinnpo bi niba hmaa ma.
23317	MAT 5:14	Yinba n tie handuna yenma. Ya dogu n ye li juali yuli po kan fidi ki wuoni.
23318	MAT 5:15	Bi kan gi cuoni ki fidisanga mo ki taa li sanciali ki hoagini ga, ama bi baa tuani ga u fidisantuankaanu, kan yendi yaaba n kua li dieli nni kuli po.
23319	MAT 5:16	Yeni yin cedi mani yi yenma n yendi yeni bi niba kani ke ban la yi tuongama ki kpiagi yi Baa yua n ye tanpoli po.
23320	MAT 5:17	Yin da daani ke n cua ki baa bolini li balimaama leni bi sawalipuaba maama ka. Mii cua ki baa bolini ma, ama n cua ki baa tieni ma.
23321	MAT 5:18	Kelima n waani yi i moamoani, hali tanpoli leni ki tinga daa pendi, baa yaa dianu n wa ki cie kan ña li balimaama nni hali likuli n baa tieni ki dudi.
23322	MAT 5:19	Yua n miidi li balimaama nni baa yaama n wa ki cie siiga mayenma, ki go bangi ban ya tiendi yeni, o baa tua yua n wa ki cie tanpoli diema nni. Yua mo n tiendi man bili yaala ki go bangi ma, o baa tua niciamo tanpoli diema nni.
23323	MAT 5:20	Kelima n yedi yi, yi teginma yaa cie li balimaama bangikaaba leni Falisieninba, yi kan kua tanpoli diema nni.
23324	MAT 5:21	Yi gbadi ke bi den yedi bi nikpiaba: Han da kpa o nilo, yua n kpa o nilo, bi baa bu ki cuo o.
23325	MAT 5:22	Ama mini n yedi yi, yua n bieni o pali o lielo po kuli, li pundi ban bu leni. Yua n yedi o lielo: O yanpiidaano ne, li pundi ke yi cancannikpeliba taancianli n cuo o. Yua n yedi o lielo: O yanluodaano ne, li pundi ban cuo o ki kuani o ku fantanbuogu nni.
23327	MAT 5:24	han cedi a paabu likani ki kpa gedi ki ban mangi leni a lielo yeni, ki yuandi ki pa U Tienu a paabu.
23328	MAT 5:25	A koaginkoa ya cuo ha ki caani a li bujiali kani, han mangi leni o tonma hali ki daa pundi, ke wan da ti teni o bujialo n cuo ha ki teni a sandalima, wan kuani a li kadidieli nni.
23329	MAT 5:26	N waani ai moamoani, a kan ña lienni kali a pani kaa ki gbeni kaa sieni liba.
23330	MAT 5:27	Yi den gbadi ke bi yedi: Han da conbi.
23331	MAT 5:28	Ama mini n yedi yi ke yua n nuali pua ke o yama kua o niinni, o conbi leni o o pali nni no.
23332	MAT 5:29	A jienunbu ya tie apo tingbali bonla, han logidi bu ki lu foagima, kelima a gbannanbuoyendu ya bodi, li baa hani apo ki cie ban lu a gbannandi kuli ku fantanbuogu nni.