Wildebeest analysis examples for:   gvn-gvn   Word-Word.”    February 11, 2023 at 18:41    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

57  GEN 3:1  Nyulu jarba mala-nganyi bajaku, binal bajaku. Jarbangka jalbundu babajin, “Yala yunundu Godungku balkan mayi kari nukanka yinyarrinmun jukumun?” Jalbungku yalaman, “Kari. Ngalin nukalarrku mayi kanbalmun jukumun, yamba ngalin kari nukal mayi yinyamun jukumun dindarra janjanay. Kaki ngalin karrbal, nukal, ngalin wulayarrku.” Jarbangka yalaman, “Yubal kari wulay nukanyamun. Yubal binalmal wanyu ngulkurr, wanyu buyun. Kaki yubal mayila nukal, yubal yala Godmal. Nyulu God binal yubal walu-yindumal.”
89  GEN 4:9  Godungku Cainanda babajin, “Yunu yabaju wanjabu?” Cainangka yalaman, “Ngayu binal kari. Wanyu? Ngayu kari nyungun kujil-kujinya.” Godungku yalaman, “Yundu wanjarrman? Yunuwunbu yabajungu mula bubungu wunanayda. Ngayu yunun punishim-bal, yundu yunu yabaju yarkinkaku kuninya. Wawu yinyamun yundu bubu bakal mayika, yamba yundu mayi jirray kari manil, mayi bubanku yundu manil. Yundu wabiji bubungu yindu-yinduymbu dungay.” Cainangka Godundu yalaman, “Yundu nganya buyun-damanyarrku yinyamundu punishmentmundu. Yundu nganya yunundumun yunganya bubungu kala-kalbaymba. Ngayu wabiji dungay, bamangka nganya nyajil, nganya kunilda.” Godungku yalaman, “Kari. Ngayu yunun markim-bal, yala bulki brandim-bal. Yinyamun bamangka nyajil, jana yunun kari yarkinkaku kunil.” Yinyamun Cainangka God bawan, bubungu nakamun Edenmun dungan. Bama wubulmarin Cainandamun.
354  GEN 14:17  Nyulu Abram bayanbaku kankadan, maja-bulal nyungundu maku-janan. Nyubun maja townmunku Sodomanka, nyubun townmunku Salemanka. Nyungu burri Melchizedek. Bula kadan, Abramanda maku-jananka. Nyulu Melchizedek Godumu priest, binal bajaku Godundumunku junkurrku. Nyulu mayi bread, yira wine wundin, Abramanda dajin. Nyulu yalaman, “Ngananga God jiringa, nyulu bubu and jiri wubulku balkan. Nyulu yinyangka Godungku yunun junkurrji-bungan, walay-bungan bamanka kuli-bakanka. Ngana nyungun buyay-maninka.” Yinyamun Abramangka kanbal yamba-yamba bamandamun kuli-bakandamun dajin Melchizedekanda, one tenth.
362  GEN 15:1  Wawu yinyamun Abramangka bijarrin. Nyulu God nyajin yalamanya, “Abram, yundu kari yinyilmaka. Ngayu yunun ngulkurrduku kujil. Ngayu yunu present jirray bajaku dajil.” Abramangka Godundu babajin, “Yundu kangkal dingkar ngayku daya? Ngayku kangkal yamba-kari.” Majangka Godungku nyungun ngalkalba wundin, yalaman, “Yundu dawar jiringa nyaka. Dawar wubul bajaku. Yunu jawun-karra wubulmalkuda yala dawar jiringa.” Abramangka God kuku-nyajin. Godungku yalaman, “Nyulu Abram ngulkurr bajaku, junkay bajaku, nyulu nganya kuku-nyajinya.”
407  GEN 17:9  Godungku yalaman baja, “Yurra yalarrku ngaykundu promise daya. Ngayu wawu nyajinka yurra nganya kuku-nyajinka, yundu and yunuwundu jawun-karrangka. Yurra dingkar-dingkar wubulku yulban yaka. Kaki dingkar ngawa warngku 8-balamal, yurra nyungu yulban yaka. Yurra murrka nyajil, yurra kari milka-wulay ngayu yurranin promiseim-bungan.”
441  GEN 18:16  Jana dingkar-dingkar wandin, dunganka townbu Sodomanda. Abraham jananji dingkulbu dungan. Nyubun dingkar nyulu Maja God. Nyulu nyuluku yalaman, “Ngayu Abrahamanda balkal ngayu wanjarrmal bamanda townbu Sodomanda, townbu Gomorrahnda.” Nyulu Abrahamanda yalaman, “Ngayu kuku nyajin jananka bamanka Sodom-warranka and Gomorrah-warranka, jana buyun bajaku. Ngayuku bada dungay, nyajinka. Kaki jana buyun bajaku, ngayu jananin buyun-damalarrku.” Bula jambul dingkar jurrkijin, dungan townbu Sodom.
448  GEN 18:23  Yamba Abrahamangka bamanka Majanda babajin, “Yundu bama ngulkurr-ngulkurr yalarrku buyun-damal jananji buyun-buyunyunji? Kaki bama 50-bala ngulkurr-ngulkurr yinyay townbu bundanday, yundu wubulku yarkinkaku kunil? Yunduku bubuku wubulkuku maja jirray. Yundu buyun kari balkal, yundu ngulkurrku balkal-balkal.” Godungku Abrahamanda yalaman, “Kaki ngayu 50-bala bama ngulkurr warrmba-bal townbu Sodom, ngayu yinya town kari buyun-damalarrku.” Abrahamangka Godundu yalaman baja, “Kari kulimaka ngaykunku. Kaki bama 45-bala ngulkurrku bundanday townbu, yundu jananin buyun-damalarrku?” Godungku yalaman, “Kari. Ngayu 45-bala bama ngulkurr warrmba-bal, ngayu town kari buyun-damal.” Abrahamangka Godundu babajin baja, babajin baja manun-manunmanka jananka bamanka townbu Sodom and Gomorrahnda. Godungku yalaman, “Yaladabi. Kaki bama ngulkurrku bundanday, ngayu manun-manunmal jananka bamanka townbu.” Abrahamangka yalaman baja, “Maja, kari kuli-kaday ngaykunku. Ngayu yunundu nyubunkuda babaji baja. Kaki bama 10-bala ngulkurrku bundanday, yundu wubulku buyun-damal?” Godungku yalaman, “Kari. Kaki bama 10-bala ngulkurrku bundanday, ngayu kanbal kari kunil.” Yinyamun nyulu God dungaynda. Abraham nyunban baja bayanbaku.
462  GEN 19:4  Bula angel wunanjiku, dingkar-dingkar wubulku Sodom-warra Lotanda kadan, yirrkan, “Bula wanjabuda? Bulanin wundi nganjinanda. Nganjin bulanin karrbanka, buyun-damanka.” Lot ngalkalba dungan, door nandan. Nyulu yalaman, “Kari buyunmaka. Yurra ngayku kangkal maral-bulal wundi, dingkar-bulal kari buyun-dama.” Dingkar-dingkarangka Sodom-warrangka yalaman, “Yundu wanyurrinku nganjinanda balkal? Yundu nganjinanga maja karibi! Yundu ngarrbalku kadan. Yundu wanyurrinku nganjinanda yala balkal? Nganjin kuli-kaday yununku.” Bula angelangka Lot kulban, kananga-bungan, door nandan baja. Bula angelangka jananin dingkar-dingkar wubulku miyil-kari-bunganyarrku, jana door kari warrmba-bunganka.
470  GEN 19:12  Bula angel Lotanji balkawan, yalaman, “Godungku yaluyjin bama nyajin, jana buyun bajaku. Yunu manyarr, kangkal-bulal wundi townmun. Ngalin town buyun-damalarrku.” Lot jinbalku dungan, ngalayan milka-bakan, yamba bula ngalayanangka Lot kari kuku-nyajin.
593  GEN 24:1  Abraham, nyulu wulman bajaku. Nyubun dingkar, nyulu maja Abrahamandamunku workingmananka. Nyulu Abrahamangka yinya dingkar kunjan, yalaman, “Yundu maral mana, Isaacangka manyarr-bunganka. Maral yaluymun bubumun kari mana. Ngaykuwunbu jawun-karranda dungay. Ngayu wawu nyajinka yundu nganya kuku-nyajinka. Ngayu wawu yundu nganya promiseim-bunganka. Godungku yunun nyajil nganya promiseim-bunganya.” Dingkarangka yalaman, “Kaki maral wawu kari yalaymba kadanka, yalada ngayu Isaac wundil bubungu yunuwunbu jawun-karrandamunbu?” Abrahamangka yalaman, “Kari. Ngayku kangkal kari bajaku wundi yinyaymba bubungu. Godungku angel jakalba yungal, yununku yanday-bunganka. Kaki jalbu wawu kari kadanka, yalada, bawada.” Dingkarangka yalaman, “Yalada. Ngayu dungayda.”
607  GEN 24:15  Nyulu dingkar Godunji balkan-balkawanku, maral burri Rebecca kadan, bana maninka. Nyulu ngulkurrijin bajaku, dingkaranji kariku wunan. Dingkarangka nyungundu babajin, “Bana ngayku wundi, ngayu nukanka.” Rebeccangka bana jinbaldaku wundin nyungundu, yalaman, “Ngayu yalarrku bana manil yunuwunbu camel-camelumu.” Maralangka bana manil-manin, dingkarangka nyungun biku-nyajil-nyajin, binalmanka nguba Godungku yinya maral nyungundu milbin, nguba kari. Nyulu dingkarangka Rebeccamu ring dajin, junjuy jambul goldmun dakilka dajin, babajin, “Yunu nganjan wanya? Nyungu bayan jirray? Ngayu bundanka yurranji.” Rebeccangka yalaman, “Ngayku nganjan Bethuel. Ngayku babi Milchah, kami Nahor. Nganjin mayiji, bayan jirray. Yundu nganjinanji bunday.”
618  GEN 24:26  Dingkar dukul badaman, God buyay-manin. Nyulu Godundu yalaman, “God, yundu junkurrji bajaku. Abraham milkanga yununjiku bundandanya. Yundu nyungunku ngulkurrman, nganya junkayku wundin nyunguwunbu jawun-karranda.”
620  GEN 24:28  Rebecca ngamundu warrin, balkanka. Maralamu yaba, Laban, nyulu kadan wellba, dingkar maku-nyajinka. Nyulu Labanangka yalaman, “Kaday, bunday nganjinanji. Ngayu bayan yanday-bungan, yalarrku room jirray camel-camelanka.” Dingkar Labananji dungan.
733  GEN 27:5  Kari. Rebeccangka Isaac nyajin Esaunji balkan-balkawanya. Esau jilba dungan, Rebeccangka Jacobanda yalaman, “Ngaykundu milka-janay. Goat karrkay-bulal jambul mana, wandul. Ngayu wayjunku yalaku yunuku nganjanku wawu. Yundu nyungundu daya, nyulu yunun blessing-bungal, nyulu wulanjiku.” Jacobangka ngamundu yalaman, “Kari. Esau mungka jirray bangkarrba. Nganjanangka nganya nguba marabu karrbal. Mungka yamba-kari ngaykundu dakilba, nyulu binalmalda ngayu nyungun jurril-bal-bal. Yinyamun nyulu nganya kari blessing-bungal, nyulu Godundu babaji nganya buyun-damanka.” Ngamungku yalaman, “Kari. Kaki nyulu Godundu babaji yunun buyun-damanka, balu nyulu babajika. Godungku nganyaku buyun-damal, yunun kari. Yundu nganya kuku-nyaka.”
746  GEN 27:18  Jacob nganjananda dungan, yalaman, “Ya, nganjan.” Isaacangka babajin, “Yundu wanya?” Nyulu miyil-burra. Jacobangka jurril balkan, “Ngayu Esau, yunu kangkal jakalbamun. Ngayu minya manin yala yundu balkan. Dakada, minya nukanka, yala nganya blessing-bungankada.” Isaacangka babajin, “Wanjarrku yundu minya jinbaldaku manin?” Jacobangka yalaman, “Godungku ngaykundu minya milbin.” Isaacangka yalaman, “Yuba kadayngarr, ngayu baranka if yundu Esau. Jacob nganjananda yuba kadan, nganjanangka nyungun baran, yalamanda, “Bulu yala Jacobamu, yamba dakil Esaumu.” Isaacangka balu nyajin Esau, mungka dakilba, yala Esaumu dakil. Nyulu babajin baja, “Yala yundu Esau?” Jacobangka yalaman, “Ngayu Esaukuda.” Nganjanangka yalaman, “Ngayku minya daya. Wawu mayimun ngayu yunun blessing-bungalda.” Jacobangka nyungu mayi dajin, minya jirray wamban, yira wine dajin nukanka.
754  GEN 27:26  Nganjanangka Jacobanda yalaman, “Yubamaka, nganya kissim-bunga.” Jacob nganjananda yuba kadan, nganjanangka kambi nyuman, Jacob blessing-bunganda. Nyulu yalaman, “Yunu kambi jila yala bubu Godungku ngulkurrduku balkan. Ngayu wawu nyajinka Godungku kaba yunganya mayika, bubu ngulkurrku yunu dajinka. Ngayu wawu nyajinka Godungku mayi jirray-bunganka, yunuwunbu bubungu. Ngayu wawu yunun nyajinka majamanka bamanka bubumun yindu-yindumun, bama wubulku yunundu milka-jananka. Ngayu wawu yunun nyajinka majamanka yunuwunku jawun-karranka, jana yunundu milka-jananka. Kaki bamangka yunun buyun-damal, Godungku yalarrku jananin buyun-damal. Kaki bama yunundu ngulkurrku bunday, God yalarrku jananda ngulkurrmal.” Isaacangka Jacob yalaku blessing-bungan. Jacobangka nganjan bawanda.
758  GEN 27:30  Jacobangka nganjan bawan, yinyamun Esau jilbamun kadan, minyaji. Nyulu Esaungku minya wayjun, nganjananda wundin, yalaman, “Ya, nganjan, dakada, minya nukanka ngayu yunu wundin, yundu nganya blessing-bunganka.” Isaacangka babajin, “Yundu wanya?” Esaungku yalaman, “Ngayu Esau, yunu kangkal jakalbamun.” Isaac yararrinda, babajin, “Yala wanyangka ngayku minya dajin jakalbaku? Ngayu yinya minya nukan before yundu kadanjiku. Ngayu nyungun blessing-bungankuda, yinya blessing kari kunbay baja, nyungukuda.” Esau yaykarrku badinda, yalaman, “Nganya yalarrku blessing-bunga.” Yamba Isaacangka yalaman, “Yunuwundu yabajungku nganya jurril-bungan, ngayu nyungun blessing-bungankuda.” Esaungku babajin baja, “Nganya blessing-bunga, nganjan. Kaki blessing yalbay yamba-kari, blessing buban dayarrku.” Nyulu banbadin. Isaacangka yalaman, “Yundu bunday bubungu marralba, mayi buban bajaku. Yundu bamanji kuniway mayika, yamba-yambaka. Bama Jacobandamun majamal yunuwunku bama-bamanka wubulinkaku, yamba juma jana free-balamalda.”
769  GEN 27:41  Nganjanangka Jacob blessing-bunganya, Esau Jacobanka wawu-karimanijin, nyungun yarkinkaku kuninka. Rebecca yinyaynka binalman, nyulu Jacobanda balkan dunganka kulimun. Nyulu Jacobanda yalaman, “Yunuwundu yabangka yunun yarkinkaku kuninka, payim back-bunganka, yundu nyungundumun blessing ngakinya. Nyaka. Dungayda ngaykuwunbu yabanda, burri Laban, nyulu bubungu Haran bundanday. Nyungunji bunday, balu yaba kulika milka-wulay.”
774  GEN 27:46  Rebeccangka Isaacanda yalaman, “Ngayu wawu kari Esaundumunku manyarr-bulalanka, bula yaluymun bubumun. Ngayu wawu kari nyajinka Jacob jalbu yala yinya-bulal marryim-banka.”
811  GEN 29:15  Labanamu kangkal jalbu-bulal jambul, babarr Leah, jinkurr Rachel. Kija nyubunman Labanangka Jacobanda yalaman, “Yundu ngaykundu kari workmaniji money-karikaku. Ngayu yunu wanjarrku pay dajil?” Jacob bujanji Rachelanka, nyulu Labananda yalaman, “Ngayu yunundu 7 yearsanka workmaniji, yundu yunu kangkal Rachel daya ngayku, manyarr-banka.” Labanangka yalaman, “Yala. Ngayu nyungun yunu dajil.”
875  GEN 31:1  Jacobangka kuku nyajin Labanandamundu kangkal-kangkalangka balkanya, “Jacobangka ngananganbu nganjananga junjuy-junjuy wubulku manin, sheep, goat, yamba-yamba.” Jacob binalmanda Laban nyungunku wawu-kariman.
877  GEN 31:3  Yinyamun Godungku Jacobanda yalaman, “Yunuwunbuku bubunguku dungay baja, jawun-karrandaku. Ngayu yalarrku yununji dungay.” Jacobangka kuku yungan manyarr-bulalanda, Rachelanda, Leahnda, nyungundu kadanka paddockmunbu. Nyulu bulanda yalaman, “Yubalanga nganjan ngaykunku wawu-kariman. Yamba God ngaykunji bundanday. Yubal binal ngayu yubalandamunbu nganjananda ngulkurrku workmanijin, yamba nyulu nganya jurril-bungan, ngaykundu buyunman. Yamba Godungku nyungun kari letim-ban nganya buyun-damanka. Godungku ngaykundu balkan ngaykuwunbuku bubunguku dunganka baja.” Rachel bula Leahngka Jacobanda yalaman, “God kuku-nyaka.” Jacob readymanda, nganjanandaku dunganka baja bubunguku Canaanandaku. Nyulu junjuy-junjuy wubulku wundin, manyarr-bulal, kangkal-kangkal, nyungu goat, sheep, camel, donkey, bulki wubulku. Jana dungarinda.
896  GEN 31:22  Warngku kulurman Labanangka kuku nyajin jana Jacob warrinya. Nyulu jananin juru-wukurrinda. Warngku 7-balaman nyulu Jacob juru-manin, nyungundu yalaman, “Yundu wanjarrmalmal? Wanyurrinku nganya jurril-bungan, wanyurrinku ngayku kangkal-bulal ngakin, wanyurrinku kirayku ngakijin? Kiru-kari bajaku! Ngayu junkurrji, yunun kuninyaku. Kari. Wujurrbuku yunuwundu Godungku nganya milka-bakan, yunun kari kuninka.” Jacob kuli-kadanda. Nyulu yalaman, “Ngayu wurrmay-baka kari, ngayu 20 yearsanka yunundu ngulkurrku workmanijin, junjuy-junjuy yunundumun kari ngakin. Yala-yalaku ngayu yunundu workmanmanijin, yunu sheep, goat wubulman, ngayu yunu minya kari nukan. Yunu sheep or goat walu-kunbanya, ngayu yunu ngaykundumun dajinya. Yundu ngaykundu buyunmanya, yamba Godungku nganya ngulkurrduku kujinya. Nyulu wujurrbuku yunun murru-kangan.” Labanangka Jacobanda yalaman, “Ngali promise balkanka. Ngali kulji muru-bungal, ngalingan milka-bakanka ngali promise balkan.” Bula kulji wubul muru-bungan, promise balkanda. Labanangka yalaman, “Ngali ngami-ngamiku bundanday, Godungku ngaliyan nyajin-nyajil. Ngayu ngundu-ngundu kuljinga bunday, yundu naka-naka kuljinga bunday. Ngayu kari walkuku dungay yarra kuljiburr, yunun kuninka. Yundu kari walkuku yarra kuljiburr kaday, nganya kuninka.” Yalakuda bula promise balkanda. Warngku yindu Labanangka kangkal-bulal, jija-karra baru karrban, bayanbaku dungan baja.
932  GEN 32:4  Jacobangka bama yungan kukuji yabanda Esaundu, bubungu Edom. Jana Esaundu balkan, “Yunu yabaju Jacob Labananji bundandan, yamba nyulu kankadayda. Yundu majamal nyungunku, nyulu yunundu milka-jananka.” Jana kukuji Jacobandaku kadan baja, yalaman, “Nganjin yunuwunbu yabanda dungan; nyulu kankadayda, yunundu maku-warrinka. Nyulu dingkar-dingkaranji 400-balanji kankaday.” Jacob yinyilman, worry-balaman. Nyulu junjuy-junjuy, bama-bama ngami-ngami-bungan, kanbal yarra yungan, kanbal yarra naka yungan. Nyulu nyulurrku balkawan, “Kaki Esaungku kanbal kunil, kanbal nguba warriri.” Yinyamun nyulu Godunji balkawan, “God, yundu kamimu Abrahamamu God, nganjanamu Isaacamu God. Ngaykundu milka-janay. Maja God, yundu ngaykundu balkan bubunguku dunganka baja, jawun-karrandaku. Yundu balkan yundu nganya ngulkurrduku kujil. Ngayu buyun bajaku, yamba yundu ngaykunku ngulkurr bajaku. Nganya kujinka ngaykuwundumun yabandamun. Ngayu yinyilmal, nyulu nganjinin yarkinkaku kuninji, jalbu-jalbu, kaykay-kaykay, wubulku kuninji. Yundu nganya promiseim-ban ngulkurrduku kujinka, bama ngaykundumun wubulmanka.” Jacobangka yalaku Godundu balkan.
942  GEN 32:14  Warngku yindu Jacobangka minya-minya mujan, present dajinka Esaundu. Nyulu minya-minya ngulkurr-ngulkurrku wangkanyin, sheep, goat, camel, donkey, bulki. Yinyamun nyulu jakalbada yungan, Esaumu dajinka. Nyulu nyulurrku balkawan, “Kaki ngayu nyungu junjuy-junjuy jirray dajil, nyulu nguba kulika milka-wulay.”
1115  GEN 37:31  Nyunguwundu yaba-karrangka goat kunin, nyungu kambi mulabu daman. Jana kambi wundin nganjananda, yalaman, “Nganjin yanyu kambi warrmba-bungan. Yinya yunuwunbu kangkalba?” Jacobangka yalaman, “Yuwu, yinya kambi ngaykuwunbu kangkalamu. Minyabu kulijingka nyungun yarkin-ban.” Jacob Josephanka badin wuljaljiku.
1174  GEN 40:1  Nyubun bama king bubuku Egyptmunku. Nyulu kuli-kadan dingkar-bulalanka jambulinka nyungundu workmalman. Nyulu nyubunyinja wine wundinya kinganda, yindu baker kingamu. Nyulu kingangka bulanin mumban jailba yinyay Joseph bundandan. Bula ngadingka jailba bundan. Bula juma jambulinjaku jailba bijarrin. Warngku yindu Joseph bulanda kadan, bula jirrbu-jirrbuku bundandan. Nyulu bulanda babajin, “Yubal wanyurrinku milka-bujarmalmal?” Bula yalaman, “Ngalin bijarrin, yamba bama yamba-kari, ngalinyanda bijarr milkanga-bunganka.” Josephangka yalaman, “Godku binal bajaku bijarrka. Ngaykundu balka.”
1189  GEN 40:16  Yinyamun yinyangka bakerangka Josephanda yalaman, “Ngayu bijarr balkal yunundu. Ngayu balji kulur mayiji jarra-kulbal-kulban dukulbu. Baljinga wuyar cake walu-yindu walu-yindu. Dikalangka wubuliynjaku yinya cake nukal-nukan.” Josephangka yalaman, “Ngayu bijarr milkanga-bungal. Balji kulur yala warngku kulur. Warngku kulurmal kingangka yunun dukul kankuruku nyandal, yarkin walngkan-damal jukungu. Dikalangka wubuliynjaku yunun bangkarr nukal.”
1210  GEN 41:14  Kingangka Joseph kunjan. Joseph walarr yakajin, kambi ngulkurr didan, kinganda kadan. Kingangka Josephanda yalaman, “Ngayu bijarrin, yamba bamangka murruji bijarr milkanga-bunganka. Ngayu yununku kuku nyajin, yundu bijarr milkanga-bungal.” Josephangka yalaman, “Ngaykuwundu Godungku yunu bijarr milkanga-bungal, kuku ngulkurr dajil.” Kingangka Josephanda yalaman, “Ngayu bijarrin, ngayu wawubajanga Nile janjanan, bulki 7-bala wandul bajaku, ngulkurr bajaku wawubajamun wandin. Jana bulkingka wandulungku jikan nukal-nukan, bulki 7-bala jirburr-jirburr wawubajamun wandin. Jana jirburr-jirburrungku bulki wandul-wandul nukanda. Ngayu warngkumun wandinda, yinyamun warngku wunan baja, bijarrin baja. Jurrbu nyubun dakan, corn, dakil 7-bala mayiji jaba-jabaji. Mayi 7-bala yindu balkajinda, buyun bajaku. Yinyamundu buyundu mayingka ngulkurr mayi buyun-daman. Ngayu bamanda bijarr balkan, yamba jana murruji milkanga-bungan.”
1242  GEN 41:46  Joseph 30 years oldmanda yala-yala nyulu kingandada workmalman. Yala-yalaku mayi jirray dakal-dakarin, Josephangka dingkar-dingkar yungan, jana mayi jirray mujal-mujan, townbu yindu-yinduymbu wubulku yijarrin. Wawu yinyamun mayi yamba-karimanda. Bama kinganda babajin mayika. Kingangka yalaman, “Josephanda dungay, nyungun kuku-nyaka.” Josephangka mayi manin jana mujan, bamanda dajin moneyka. Bubungu wubulbuku mayi yamba-kariman, jana bama bubumun wubulmunku kadan, mayi maninka Josephandamun moneyjiku.
1271  GEN 42:18  Warngku kulurman Josephangka jananda yaba-karranda yalaman, “Yurra nganya kuku-nyaka. Nyubun nyulurrku bunday jailba, yurrajin kanbal dungay, mayi wundi jawun-karranda. Kaki yurra yabaju wundil ngaykundu, ngayu binalmal yurranga kuku manubajaku. Kaki yurranga kuku manubajaku, ngayu yurranin kari kunil.” Jana yaba-karra kukuku Egyptmunku binal kari. Joseph jurrilman, nyulu janawunku kukuku binal. Yinyaynka nyulu jananda balkan kukubu Egyptmundu. Yindu dingkar yinyaymba janjanan, nyulu kukuku jambulku binal. Nyulu yaba-karranda janawundu kukubu balkan wanyu Josephangka balkan, Josephanda kukubu Egyptmundu balkan wanyu yaba-karrangka balkan. Yaba-karra balkawan jana-karrajiku kukubu janangunduku. Jana yalaman, “Ngana yabajunku buyunman, Josephanka. Ngana nyungun nyajin milka-bujarmanya, banbadinya, because ngana nyungun sellim-banka, yamba ngana bayjan, nyungun kari kuku-nyajin. Yinyaynka Godungku kuli dajil-dajin ngananda.” Reubenangka yalaman, “Ngayu yurranda balkan kari buyunmanyaku yabajunku. Yamba yurra kari milka-janan.” Nyulu Joseph binal janawunku kukuku. Yinyaynka nyulu dumu jurrkijin janandamun, nyulu badinda. Wawu yinyamun nyulu Simeon karrban, karrabu kajan. Josephangka kiraynjaku yalaman dingkar-dingkaranda workingmananda, “Canaan-warranga kurmun jakal-bunga mayibu. Jananga money mumba baja kurmunbuku, mayi daya jananga, baraldarr nukanka.” Jana dingkar-dingkarangka yalaman, “Yalada.”
1335  GEN 44:10  Dingkarangka yalaman, “Kari. Yinyayangkaku cup ngakin, nyuluku slavemal. Yurra kanbal dungarika.” Nyulu cup nubin, yindu-yinduymbu kurmunbu nyajin, nyulu kurmunbu Benjaminandamunbu cup warrmba-bungan. Josephamu yaba-karra kungkurr-kadarin, yinyilmarin. Jana Josephanda nyunbarin baja, yinyiljiku, dukul badamarin nyungundu. Josephangka yalaman, “Ngayu yurranka binal bajaku. Yurra wanyurrinku cup ngakin?” Judahngka yalaman, “Nganjin binal kari, yundu nganjinanda wanjarrmal? Nganjin buyunman, yundu nganjinin slave-bungal.” Josephangka yalaman, “Kari. Yinyangkaku ngayku cup ngakin, nyuluku slavemal. Yurra kanbal yurrandamunbuku nganjanandaku dungarika baja.”
1360  GEN 45:1  Nyulu Josephangka yinya kuku nyajin, nyulu balu badinyaku. Josephangka nyungu workingman ngalkalba yungan. Nyulu yaykarrku badinda. Egypt-warrangka nyungun nyajin banbadinya, jana kinganda balkan. Nyulu Josephangka yaba-karranda yalaman, “Ngayu yurranga yabaju Joseph. Ngayku nganjan juranku?” Yaba-karra yinyilmarinyarrku, kungkurr-kadarinyarrku, kuku-karimarin. Nyulu yalaman, “Yurra nganya ngadiku dajin bamanda, jana nganya yalaymba bubungu Egypt wundin. Yurra kari nyajijika. Godungkuku nganya jakalba yungan, yurranin juran-bunganka mayibu. Nyulu nganya maja-bungan, ngayu bama bubuku Egyptmunku ngulkurrduku kujil-kujil. 2 yearsmunku nganjin mayi kari nyajin dakanya yaluy bubungu; 5 yearsmunku mayi kari nyajil baja. Godungkuku nganya jakalba yungan yurranka, yurra mayijiku bundandanka. Nyulu wawu kari nyajinka yurranin wularinya. Nyulu wawu yurranga kangkal-kangkal juranku bundandanka. Yurra kari nganya yungan, Godungkuku. Nyulu Godungku nganya maja-bungan bubuku Egyptmunku. Nganjanandaku jinbalku dungay baja, nyungundu balka nyulu jawun-karra, junjuy-junjuy wubulku wundi bubungu Egyptmunbu. Mayi yamba-kariburr ngayu yurranin ngulkurrduku kujinka. Ngayu wawu kari nyajinka yurranin mayi-karimun wularinya. Ngayu Josephkuda. Ngayu manubajabuku yurranda balkan-balkal.” Nyulu Benjamin baru karrban, milbal muruku, yinyamun yaba-karrada. Yinyamun jana balkawan.
1453  GEN 48:1  Bamangka juma Josephanda yalaman, “Yunu nganjan bambayman.” Yinyaynka Joseph, nyungu kangkal-bulal dingkar-bulal jambul, Manasseh and Ephraim, jana dungarin, Jacob nyajinka. Jacobangka Josephanda yalaman, “God nguwimal milbijin ngaykundu, townbu Bethel, bubungu Canaan. Nyulu ngaykundu balkan bama wubulmanka ngaykundumun, nyulu Godungku jananga bubu Canaan dajinka. Yunu kangkal-bulal, bula balkajin bubungu Egyptmunbu, ngayu kadanjiku, yamba bula yalarrku ngayku. Bulanin wundi ngaykundu, ngayu bulanin blessing-bunganka.”
1475  GEN 49:1  Jacobangka kangkal-kangkal wubulku kunjan, jananda balkanka juma jana wanjarrmanka. Nyulu Judahnda yalaman, “Bama Judahndamun wubulmal. Jana maja-majamal; juma maja jirray bajaku kaday. Wubuliynjaku bamangka nyungun kuku-nyajil.” Nyulu kangkal-kangkalanda wubuliymbaku balkan, nyubunyimba-nyubunyimbaku.
1521  GEN 50:14  Jana, Joseph, nyungu yaba-karra, bama wubulku nyungunji, jana bubunguku Egyptmunbuku kadarin baja. Yaba-karra Josephanka yinyilman. Jana murru-kadarin nyungunku, nyulu nguba kuli-kaday, jana ngadiku nyungu kuli dajinya. Jana yalaman nyungundu, “Ngadiku nganjin buyunman yununku. Nganjin milka-bujar yinyaynka buyun-buyunku. Yundu milka-wulayda buyunku nganjin balkanya. Nganjin yunun kuku-nyajilarrku.” Joseph badinda, kuku ngulkurrku balkawan jananda. Nyulu yalaman, “Kari yinyilmaka. Yurra ngaykunku ngadiku buyunman; kari, Godungku nyulu bama wubulku juran-bunganka ngaykundumundurr. Godungku nyuluku yurranin mambarrin nganya jananda bamanda dajinka, bama wubul juran-bunganka, mayibu. Ngayu yurranin ngulkurrduku kujinka.”
1560  EXO 2:5  Kingamu kangkal jalbu wawubajanga kadan, janjinka. Nyungu jalbu-jalbu nyungundu workmalman, jana yikindarr dungan-dungan. Kingandamunbu kangkalanda balji nyajijin jikanba. Nyulu nyubun jalbu yungan, balji maninka. Kingandamundu kangkalangka balji walngan, ngawa nyajin, banbadinya. Nyulu jiba-badin nyungunku. Nyulu yalaman, “Ya, karrkay Israel-warrandamunbi!” Karrkayamu babarr nyulu warrin kingandamunbu kangkalanda, babajin, “Yundu wawu ngayu warrinka, jalbu Israel-warrandamun maninka, karrkay ngulkurrduku kujinka?” Kingandamundu kangkalda yalaman, “Yuwu, yala, dungayda!” Karrkayamu babarr warrin, bulangaku ngamu manin. Kingandamundu kangkalda ngawa ngawandamunbu ngamundu dajin. Nyulu ngamundu yalaman, “Yundu yanyu ngawa bayanbaku wundi, ngulkurrduku kuji. Ngayu yunun payim-bal.” Ngamungku ngawa bayanbaku kujin. Karrkay yalbayman, ngamungku nyungun kingandamunbu kangkalanda dajin. Kingandamundu kangkalda nyungun kangkal bamban, nyulu nyungu kangkalman. Nyulu nyuluku yalaman, “Ngayu nyungun banamun manin. Yinyaynka ngayu nyungun burri dalkil Moses.” Jananga kuku Moses mean ‘manin’.
1587  EXO 3:7  Godungku Mosesanda yalaman, “Ngayu ngayku bama nyajin bubungu Egyptanda. Ngayu Egypt-warra nyajin jananin buyun-damanya. Ngayu binal jana warrngkan-warrngkay, binal jana yirrkan-yirrkay, bubumun Egyptmun wandinka. Yinyaynka ngayu bubungu kadan, jananin wandi-maninka, bubungu ngulkurrbu wundinka. Ngayu yunun yungal kinganda Egyptmunbu, yundu ngayku bama bubumun Egyptmun wandi-maninka.”
1612  EXO 4:10  Yamba Mosesangka yalaman Godundu, “Kari, Maja, nganya kari yunga jananda Israel-warranda. Ngayu mala-kuku kari. Ngayu kuku waymbulku balkan-balkaway.” Godungku yalaman, “Wanyangka bamanda ngandal dajin? Wanyangka jananda milka ngulkurr or milka buyun dajin? Wanyangka jananda miyil ngulkurr or miyil buyun dajin? Ngayuku jananda dajinkuda. Dungayda! Ngayu yunun mala-kuku-bungal, ngayu yunundu kuku dajil, balkanka.”
1645  EXO 5:12  Jana bama yiringkurrku dunganda, straw nubinka. Jana ngadingka nubil-nubin, yinyaynka jana jarra bubanku bricks balkan. Yinyaynka jana maja-majangka Israel-warra wuybubu kulban. Yinyamun Israel-warrangka kanbal bama kinganda yungan, yalaman, “Nganjinanga straw yamba-kari, yamba yundu wawu nganjin bricks jirray balkanka yala jakalbaku. Jana maja-majangka nganjinin wuybubu kulbal-kulbal.” Nyulu kingangka jananda yalaman, “Yurra majarr bajaku, lazy-bala. Yinyaynka yurra bubungu yinduymbu dunganka, God buyay-maninka. Dungayda! Workmakada! Ngayu yurranda straw kari dajil, yamba yurra bricks jirray still balka, yala jakalbaku.” Jana bamangka Israel-warrangka king bawal-bawan, jana bulanin Moses and Aaron maku-nyajin. Jana bulanda yalaman, “Nyulu king ngananka wawu kari bajaku. Yinya yubalanga fault, nganjin yubalin wujirrngal. Nyulu ngananin juma yarkin-bal.”
1655  EXO 5:22  (5.22—6.1) Mosesangka Godundu balkan baja, yalaman, “Maja, yundu wanyurrinku yunu bama buyun-damanka? Ngayu kinganda balkanya, nyulu jananin buyun-daman, yamba yundu jananin kari helpim-bungan.” Yinyamun Godungku Mosesanda yalaman, “Yunduku nyakada. Ngayu king mambarril, ngayku bama yunganka bubumun Egyptmun.”
1719  EXO 8:4  Yinyamun kingangka bulanin Moses, Aaron kunjan, yalaman, “Praymaka yubalandamunbu Godundu. Babajika nyulu yirku-yirku kunbay-maninka. Yinyamun ngayu yubalanga bama yungal, God buyay-maninka.” Mosesangka yalaman, “Ngayu Godundu praymal yurranka Egypt-warranka. Yinyamun jana yirku-yirku wulari bubungu. Bubanku wawubajanga bunday, yala jakalbaku. Wanja-wanja yundu wawu ngayu praymanka?” Kingangka yalaman, “Wunkun.” Mosesangka yalaman, “Yalada. Ngayu yunu kuku wukurril. Yinyamun yundu binalmal nganjinanga God junkurrji yindu-yinduynku. Yirku-yirku juma yamba-karimal bubungu. Wawubajangaku jana bunday baja.”
1736  EXO 8:21  Yinyamun kingangka bulanin Moses, Aaron kunjan, yalaman, “Dungayda, yurra Israel-warrangka yurranga God buyay-mana yaluy bubungu Egypt.” Yamba Mosesangka yalaman, “Kari, nganjin God kari buyay-manil yaluy. Kaki jana Egypt-warrangka nganjinan nyajil minya kuninya, wayjunyu, Godundu dajinya, jana kuli-kaday nganjinanka. Jana nganjinan yarkin-bal, wubulku. Nganjin bubungu kala-kalbay dunganka. Nganjin warngku kulur dungay, kaday, yinyaymba God buyay-maninka yala nyulu nganjinanda balkan.” Nyulu kingangka yalaman, “Ngayu yurranin bubungu jirrbu-jirrbungu yungal, yamba yurra kari kala-kalbay dungay. Godundu praymaka ngaykunku.” Mosesangka yalaman, “Ngayu yunun bawalda, ngayu Godundu babaji nyulu wunkun yurrandamun burul-burul yunganka. Yamba yundu nganjinin kari jurril-bunga baja, nganjinin kari kiri baja, God buyay-maninka.” Moses dunganda, Godundu babajin burul-burul bubumun yunganka. Godungku Mosesamu kuku nyajin, burul-burul bubumun yungankuda. Jana wubulku dungaynda. Yamba nyulu king dukul-dandiman baja, jananin Godumu bama kari yungan.
1756  EXO 9:13  Majangka Godungku Mosesanda yalaman, “Wunkun yundu yalibalaku king maku-nyaka, nyungundu balka, ‘Majangka Godungku balkan, “Yundu ngayku bama yunga, jana nganya buyay-maninka. Ngayu yununin punishim-bal, yundu binalmalda, ngayuku God junkurrji. Ngayu yurranin Egypt-warra kari bambay jirray-bungan, yurranin kari kunbay-manin. Ngayu ngayku junkurr milbinka bamanda bubungu yiringkurrku. Yinyaynka ngayu Egypt-warra kari yarkin-bungan. Yamba yundu dukul-dandimanya, ngayku bama kari yungan. Wunkun ngayu kaba dandi yala ice blocks yungal jirimun. Bamangka Egypt-warrangka jakalbaku kariku yala nyajin, ngayu yunganka. Yundu bamanda balka jananga minya wubulku bayanba walay-mana. Kaki bama, minya ngalkalba bunday, kababu dandibu jananin yarkin-bal.” ’”
1781  EXO 10:3  Yinyamun bula Moses, Aaron kinganda dungan, yalaman, “Maja God babaji, ‘Yundu wanja-wanja ngaykundu milka-janay? Ngayku bama yunga, jana nganya buyay-maninka. Kaki yundu kari yungal, ngayu yinja-yinja yunuwunbu bubungu yungal wunkun. Jana yinja-yinja wubulmal, bubu yiringkurrku nandal. Jikan, mayi wheat, birra jukungu, jana yinja-yinjangka wubulku nukal. Jana bayanba walal yiringkurrku. Yurrawundu nganjan-karrangka jakalbaku yala kari yinja-yinja jirray nyajin.” Moses kuku kunban, nyulu jurrkijin, king bawan. Yamba kingandamundu workingmanangka nyungundu yalaman, “Nyulu bamangka wanja-wanja ngananka trouble kunbay-manil? Jananin Israel-warra yunga, jananga God buyay-maninka. Godungku ngananga bubu Egypt buyun-damanyarrkuda.”
1786  EXO 10:8  Yinyamun kingangka bulanin Moses kunjan baja, babajin, “Wanya dungarinka, yurranga God buyay-maninka?” Mosesangka yalaman, “Nganjin wubulku dungarinka. Nganjinanga yarrka-yarrka, binga-binga, kamba-kamba, wubulku dungarinka. Nganjin minya sheep, nanny goat, bulki wubulku wundil, mayi jirray wayjunku, God buyay-maninka.” Nyulu kingangka yalaman, “Kari bajaku! Ngayu yurranga manyarr-karra, kangkal-kangkal kari yungal. Kaki yurra wubulku dungari, ngayu binal yurra nganya buyun-damanka. Kari. Ngayu yurranin dingkar-dingkarku yungal, God buyay-maninka.” Wawu kukumun jana Egypt-warrangka bulanin Moses, Aaron kingandamun kangan.
1818  EXO 12:1  Godungku bulanda Mosesanda, Aaronanda yalaman, “Yubal Israel-warranda yanyu kuku balka: warngku 10-balamal yurra minya sheep karrkay or minya nanny goat karrkay wangkanyika, minya dingkar 1 year old. Minya ngulkurr wangkanyika, bambay kari, barrka-buyun kari. Yinyamun warngku 4-balamal, yilay-yilaymal Israel-warrangka wubulduku kunida, yinyarrin minya jana wangkanyin. Jana mula minyamun wangkar-wangkar doorngu julngka, yalarrku julngka doorngu karangkalba, jambulurr sidemunbu. Yinyamun jana minya wayju, nukada. Bread balan-balan, mayi nganja-burra yalarrku nuka. Minya wayju, kari kayalku nuka. Wubulku nukarrku, dukul, jina, julbi, jiba, burrkul, birra, wubulku yalaku nuka. Minya yanday kari bawa, bayanga wayjurrku. Yurra nukanjiku, yurra readymaka dunganka, dambal dida, jaba marabu kuji, readymanka dunganka. Yurra readymal, minyada, mayida jinbaldaku nuka. Wawu mayimun ngayu bububurr Egyptmundurr dungay, kangkal-kangkal dingkar-dingkar jakalbamun wubulku yarkin-bunganka, bama-bama, minya-minya. Ngayu Maja God. Kaki ngayu mula nyajil wangkar-wangkar doorngu, sidemunbu jambulurr, ngayu yinyaymba bayanba kari walal; kari, ngayu walkuku dungay, pass overmaniji, kangkal jakalbamun kari yarkin-bungal. Yamba ngayu bayanba mula-kariymba walal, jananin punishim-bunganka, kangkal jakalbamun yarkin-bunganka, Egypt-warra. Ngayu wawu yurra every year mayi Passover nukanka, kari milka-wulanka ngayu yurranin bubumun Egyptmun wundin kuli-bakandamun.” Godungku yalaku kuku dajin Israel-warranda.
1895  EXO 14:5  Kingangka kuku nyajin jana Israel-warra ngakijinya. Nyulu, kanbalda maja-majangka kuku jurrkinda, yalaman, “Ngana wanjarrman? Jana Israel-warra nganandamun ngakijin, ngananga slave yamba-karida.” Kingangka nyungu buggy manin, soldier-soldier muru-ban. Yinyamun nyulu buggy kanbal manin baja, driveranji ngulkurr-ngulkurranjiku, warmunku readyman. Godungku king dukul-dandi-bungan, Israel-warra wukurrinka. Israel-warrangka bubu Egypt wawurr-wawurrduku bawan. Jana Egypt-warrangka wukurrin, wukurrin, janangan juru-manin Red Seamunbu bundandarin.
1949  EXO 16:1  Jana Israel-warrangka yinya bubu bawan, dungan, dungan, yinduymbu bubungu marralba kadan. Jana yinyay kadan, mayi-kariman. Jana Mosesanda, and Aaronanda yalamanda, “Majangka nganjinin bawanyaku bubungu Egypt. Yaluy bubu mayi kari, minya kari. Nganjin Egypt bundandan, nganjin yanjiku dungan-dunganya. Yamba yubal nganjinin yarra wundin bubungu marralba, ngana wulay, mayi-karimun.” Majangka Mosesanda yalaman, “Ngayu yurranga mayi yungal, yala kaba jirimun. Yurra yalibalaburr dakal, yurranga mayi maninka, wungaranka, wujurrinka. Yalibalamal baja, ngayu yurranga mayi yungal baja. Ngayu yalaku yurrangan nyajil, kaki yurra nganyaku wukurril. Warngku 6-balamal, yurra mayi jirray bangka, wunkunyinka yalarrku.” Bula Moses and Aaronangka jananda Israel-warranda yalaman, “Nyiku yilay-yilaymal yurra binalmalda yurrangan Majangka Egyptmun wundin. Yalibalamal yurra light junkurrji nyajil. Yinyamundu lightmundu Maja milbil. Nyulu yurrangan nyajin kuku daman-damajinya nyungunku. Yuwu, nyungunku kuda. Yurra balu ngalinyin murru-kal-kal; kari, yurra Majaku murru-kal-kal, ngalin nyunguku kuku nyajil-nyajinya.” Yinyamun Mosesangka yalamanda, “Nyuluku Majangkaku yilay-yilaymundurr minya yurranda dajil nukanka, mayi bread dajil nukanka yalibalaburr, nyulu yurranda milka-janjananya kuku-daman-damajinya.” Mosesangka yinyamun Aaronandada yalaman, “Jananda wubuliymbaku balka yaluy kadanka, Majanda jananka, nyulu jananin nyajinya kuku-daman-damajinya.” Aaron jananda balkawan, jana jurrkijin, naka-naka bubu marral walu-wukurrin. Yinyamun nyulu Maja milbijinda, lightmun ngurrbanmun. Majangka Mosesandada yalaman, “Ngayu jananin Israel-warra nyajin kuku-daman-damajinya. Jananda balka, nguwul-nguwulmanijinjiku, ngayu jananga minyada dajil. Yalibalamal ngayu jananga bread dajil, janangan yanji-bungankarrku. Jana binalmalda, ngayu jananga Maja, God jiringa.”
1961  EXO 16:13  Yilay-yilayman dikal kaki wubul kadarin, wubul bajaku, jananga bayan nandanyarrku. Yalibalaman dewungku bubu kanbinyarrku ngalkalba bayandarr. Dew kunban, junjuy bawajin, bubungu wuyar wunanan, kima-kima bajaku. Jana Israel-warrangka nyajin, jana ngangkarin, jana-karrajiku babajin, “Wanyu yinya?” Mosesangka jananda yalaman, “Yanyu junjuy mayida Majangka ngananda yungan, nukanka. Majangka balkan yurra wubuliynjaku mayi yanyu bangka, wungarinka, and wujurrinka, yurrangan yanji-bunganka.” Jana Israel-warra dungaynda, mayi mujanka, wungarinka, wujurrinka. Kanbalangka wubul manin, kanbalangka buban manin. Yamba yinyarrinyangka wubul manin kariyirrku kunbay-manin. Janaji kanbalangka buban mujan, jana yalarrku kariyirrku kunbay-manin. Jana mujan wungarinka, wujurrinka. Mosesangka jananda yalaman baja, “Yurra mayi kari kuji wunkunyinka.” Yamba kanbal kari milka-janan, mayi kanbal kujin wunkunyinka. Jana yalibalaku wandin, mayi jananga kabuman, kandarrji. Moses jananka kulimanda. Yalibalaburr jana Israel-warrangka mayi bangkanya janangaku. Wungar wumbulmanya, mayi bubungu wunananya burranya. Warngku 6-balamanya baja jana mayi jirray bangkanya, wunkunyinka. Jana maja-majangka Mosesandada balkan, “Ngana wanjarrmal mayiji wubuliynji? Kunka ngananga mayi kabumal wunkunyinka.” Mosesangka jananda yalaman, “Wunkun Godumu day, bama milkanga nyungunjiku bundarika, kari wunkun workmaka. Nyikuku mayi wayju, wunkunyinka, nyikunku.” Jana Moses kuku-nyajin, mayi wayjunda. Warngku yindu mayi kari kabuman, kari kandarrjiman. Mosesangka yalamanda, “Yanyu mayi nyiku nuka because nyiku Godumu day, bama kari workmaka. Yurra mayi kari warrmba-bal. Yurra mayi muja 6 daysanka, warngku yindu Godumu day, mayi yamba-karimal.”
1985  EXO 17:1  Jana Israel-warrangka yinya bubu marral bawanda, yala dungan-dungan bubungu yindu-yinduymbu yala Godungkuku jananda balkal-balkan. Jana kadan bubungu Rephidim, yinyada jana bayan ngaran. Bana yamba-kari yinyaymba bubungu. Jana kuku-damajin baja Mosesanda, yalaman, “Nganjinanda bana daya, nukanka.” Mosesangka yalaman, “Yurra wanyurrinku kuku-damaji? Yurra wanyurrinku Maja ngingal-ngingal?” Yamba jana bama wawu-wulan bajaku banaka, Mosesanda kuku-daman-damajinku. Jana yalaman, “Yundu nganjinin wanyurrinku Egyptmun wundin? Yundu nganjinin wubulku wulay-maninka bana-karimun.” Moses praymanijinda Majanda manubajaku, yalaman, “Ngayu wanjarrmal yinyarrinyanji bama-bamanji? Jana juma nganya kuljibu mungkil.” Majangka Mosesanda yalaman, “Jananin maja-maja mana, jakalba dungay janandamun kanbalandamun. Yinya juku yalarrku wundi yundu kujil-kujil. Ngayu kuljinga janay yunundu jakalba, kuljinga bubungu burri Mt. Sinai. Kulji jukubu kuni, bana kuljimun wandil yurranga, nukanka.” Mosesangka kulji jukubu kunin jananda maja-majandaku miyilbaku, bana wandinda, bama-bamanka wubulkuku.
2028  EXO 19:1  Jana Israel-warrangka bubu Rephidim bawanda, dungan, dungan, bubungu marralba Sinaimunbu kadan. Jana jananga bayan ngaran bada-bada wuburrbu Mount Sinaimunbu. Moses wangkar-wangkar wuburrbu dakan, maku-jananka Godundu. Godungku nyungundu balkan jananda Israel-warranda balkanka, “Yurra nganya nyajin Egypt-warra buyun-damanya. Ngayu yurrangan ngulkurrduku kujin yala wandingka nyungu kangkal kujil. Ngayu yurrangan yaluy wundin, ngaykundu. Kaki yurra nganya kuku-nyajil and law wukurril, yurra ngaykukuda bama. Bubu wubulku yiringkurrku ngayku, yamba ngayu yurraninku wangkanin ngaykumanka, nganyaku wukurrinka.” Moses wuburrmun walanda, council-council muru-bungan, jananda balkanda junjuy-junjuy Godungku nyungundu balkan. Yinyamun jana Israel-warrangka murubuku yalaman, “Nganjin God kuku-nyajil, nyunguku kuku wukurril.” Mosesangka Godundu balkan. Godungku Mosesanda yalaman, “Ngayu yurranda kaday, ngurrbanji yalbaynji, jana Israel-warrangka nganya nyajinka yununji balkal-balkawanya ngurrbanmun. Yinyamun jana yunun manubajabuku kuku-nyajilda.”
2069  EXO 20:17  “Kari yindu-yinduymbu bamamu junjuy-junjuy ngura-nyaka, yala nyungu bayan, nyungu manyarr, nyungu workingman, nyungu minya-minya, nyungu yamba-yamba, junjuy-junjuy wubulku kari ngura-nyaka.”
2446  EXO 32:7  Majangka Godungku Mosesanda yalaman, “Bama-bamandaku dungay baja. Yundu jananin Egyptmun wundin, yamba jana buyunman, ngaykundumun jurrkijin. Jana ngayku kuku kari wukurril baja. Jana bulki statue goldmun balkan, burri dalkin god, buyay-manin, minya dajin. Jana jana-karrajiku balkaway, ‘Yanyu ngananga god, nyulu ngananin Egyptmun wundin.’ Ngayu jananka binal, jana dukul-dandi bajaku. Nganya kari kiri. Ngayu kuliji jananka, janangan kunbay-maninka. Yinyamun ngayu bama yunundumun wubul-bungal, junkurrji-bungal, jana kanbal Israel-warra karrnga-dajinka.” Yamba Moses walu-dandiku Godundu babajin Israel-warranka. Nyulu Godundu yalaman, “Maja, yunuwunku bama-bamanka kari kulimaka. Yunduku jananin Egyptmun junkurr-murubuku wundin. Kaki yundu jananin kunbay-manil, jana Egypt-warrangka balkanji, ‘Godungku nyungu bama yaluymun wundin, wuburrbu kunbay-maninkarrku.’ Kari kulimaka baja. Kuku jurrki. Yunu bama-bama kari kunbay-mana.” Moses Godundu babajinya, Godungku kuku jurrkin, nyungu bama-bama kari kunbay-manin.
2470  EXO 32:31  Yinyamun Mosesangka Majanda Godundu yalaman, “Jana bamangka buyun jirray balkan. Jana ngurma bulki goldmun balkan, burri dalkin god, yinya bulki buyay-manin. Yamba yundu janawunku buyun-buyunku milka-wulayda. Yundu burri wubulku yunuwunbu bama-bamamu writeim-ban yunuwunbu kabanba. Jana yunundumun jurrkijinya, yundu jananga burri nguba rubim-bungal yunuwunmun kabanmun. Kaki yundu janawunku buyun-buyunku kari milka-wulay, ngayku burri yalarrku rubim-bunga yunuwunmun kabanmun. Kaki yundu janawunku buyunku kari milka-wulay, ngayu wawu kari yunu bamamanka baja.” Yamba Majangka yalaman, “Kaki bama ngaykundumun jurrkiji, ngayu janangaku burri rubim-bal kabanmun. Yundu dungayda, jananin wundi bubungu ngayuku yunundu balkan. Milkabu kuji, ngaykuwundu angelangka yunun wundil. Yamba ngayu juma jananin bama punishim-bungal, buyun-buyunku jana balkan. Ngayu kari milka-wulay.” Godungku bama-bama bambay-bunganda, jana Aaron mambarrinya bulki statue balkanka.
5092  DEU 6:4  (6.4-5;11.26-28) Mosesangka Israel-warranda yalaman, “Yurra, milkabu yanyu kuji. God nyuluku ngananga Maja. Nyungunku wawumaka manubajaku, wawumaka junkurr-muruku, wawurr-wawurrku wawumaka. Ngayu yurranda babaji, yurra wanyaku wukurrinka? Yurra ngulkurrku bundanka or buyunku? Kaki yurra Majandaku milka-janay, nyulu yurranin ngulkurrduku kujil, wawurr-wawurr-bungal. Kaki yurra walu-dandiku nyungun kuku kari nyajil, and yindu god-god wukurril, nyulu yurranin buyun-damal.”
5103  DEU 6:15  Mosesangka yalaman baja, “Nyulu nyubun bama juma yurranda yungal, nyulu yurrandamun balkaji. Nyulu yala ngayu. Yurra nyungundu kuku-nyaka.”
6657  JDG 6:1  Jana Israel-warra buyunmalmanya baja Godundu, nyulu yinyamun Midian-warra yungan, jananka Israel-warranka majamanka 7 yearsanka. Jana Midian-warra kadan, maja-majaman bajaku, mayi ngakin, yamba-yamba junjuy-junjuy ngakin, bubu buyun-daman. Israel-warra yalaku bundandanda, ngangkal-ngangkalku. Yinyamun jana Israel-warra Godundu yirrkan helpmunku. Jana yirrkan, yirrkan, Godumu angel juma kadan jukungu nyubunyimba. Yinya bubu Joashamu. Nyungu kangkal Gideon, nyulu jankungu yalbaymba kiraynjaku mayi wheat dudal-dudan, mayi maninka. Nyulu jankungu dudal-dudan, jana Midian-warrangka nyungun nyajinji, mayi ngakinji. Godumu angel nyungundu milbijin, yalaman, “Godku yununji, yundu munamal, junkurr-muruku dungay-dungay.” Gideonangka yalaman, “Ngayu yununduda babajinka. Kaki Maja God nganjinanji, wanyurrinku yalarrin bama kuliji kadan? Nganjinandamundu nganjan-karrangka nganjinanda kuku balkan miraclemunku Godungku junkurr-murubuku balkan, jananin kulimun wundinka, bubumun Egyptmun. Yamba Godungku nganjinin bawanda, jana Midian-warra majaman nganjinanka.” Yinyamun Maja Godungku yalamanda, “Junkurr-muruku dungayda, Midian-warra kanganka yurrawunmun bubumun. Ngayuku yunun yungal-yungal.” Gideonangka yalaman, “Ngayu wanjarr janangan Midian-warra kangal? Ngayku jawun-karra jarra yala, junkurrji kari. Jana kanbal nganjinanda kari milka-janay.” Maja Godungku yalamanda, “Yundu jananin Midian-warra kangalarrku, ngayuku yunun junkurrji-bunganya.”
6692  JDG 6:36  Yinyamun Gideonangka Godundu yalaman, “Yundu ngaykundu balkan yundu nganya yungal, Israel-warra kujinka. Ngaykundu yunu junkurr milbi. Ngayu yanyu wool bubungu yijarril. Kaki yanyu wool dunamal dewmun, yamba bubu kari dunamal, ngayu manubajaku binalmalda yundu nganya yungan, Israel-warra helpim-bunganka.” Warngku yinduman Gideon yalibalaku dakan, dungan, woolda dingkan, bowl jakal-bunganyarrku banabu. Yamba bubu marralku bundan. Yinyamun Gideonangka Godundu yalaman baja, “Kari ngaykunku kulimaka. Ngayu yununji balkawanka baja. Ngayu yanyu wool bawal baja. Yanyu wool marralku kuji, yamba bubuku dunaka.” Warngku yinduman baja, Gideon yalibalaku dakan, dungaynda, wool karrbanka. Wool marral-marralku wunanan, bubuku duna.
6912  JDG 14:1  Samson townbu Timnah dungan. Yinyaymba nyulu maral nyajin Philistinemunku. Nyulu bayanbaku kadan baja, bulanda ngamundu, nganjananda yalaman, “Ngayu Philistinemunku maral nyubun nyajin townbu Timnah. Ngayu nyungunku bujanji, wunanka. Yubal nyunguwunji ngamunji, nganjananji balkawaka, maral mana, ngayku dajinka.” Yamba bula ngamungku, nganjanangka yalaman, “Yundu wanyurrinku maral Philistinemunku wunanka? Yundu maral nganandamun bubumun warrmba-bunga.” Yamba Samsonangka yalaman, “Ngayu yinyaynka jalbunku bujanji wunanka. Yubal mana, ngayku dajinka.” Bula ngamu, nganjan binal kari Godungku Samson Philistine-warranda yunganka, kuninka, jana maja-karimal baja Israel-warranka.
6934  JDG 15:3  Yamba Samson kuli-kadan, yalaman, “Ngayu Philistine-warra buyun-damalkuda.” Mayi wheat kulbulman paddockmunbu bubungu Philistine-warramu. Samsonangka kaya dingo 300-bala karrban, jambul-jambulku biji karrabu kajan, jidi kajan bijinga. Nyulu jidi wubulku wayjun, kaya dingo yiringkurrku yungan Philistine-warrandamunbu paddockmunbu. Mayi wheat kulbul wubulku wayjujin, yalarrku mayi olive jukungu wayjujinkuda.
6940  JDG 15:9  Jana Philistine-warra soldier-soldier bubungu Judah kadarin, town nyubun buyun-daman. Jana Israel-warra townmun babajin, “Yurra wanyurrinku nganjinanji kuniwanka?” Jana yalaman, “Nganjin Samson karrbanka, jailba mumbanka, nyulu nganjinin buyun-damanya.”
6942  JDG 15:11  Yinyamun Israel-warra dingkar-dingkar 3000-bala Samsonanda cavemunbu dungan, nyungundu yalaman, “Jana Philistine-warra junkurrji, ngananga maja. Yundu jananin kuli-kaday-manin, ngananin buyun-damanka.” Samsonangka yalaman, “Jana nganya buyun-daman, ngayu jananin buyun-daman baja.” Yinyamun jana Israel-warrangka Samsonanda yalaman, “Nganjin yaluy kadan, yunun karrabu kajanka, jananda Philistine-warranda dajinka.” Samsonangka yalaman, “Yurra promiseim-bunga yurra nganya kari yarkin-bunga?” Jana yalaman, “Yalada, nganjin yunun kari yarkinkaku kunil. Nganjin yunun karrabu kajal, jananda mambarril.” Jana Israel-warrangka karra jirakal manin, Samson kajan, cavemun wundin.
7135  RUT 1:6  Jana, Naomi, buykuji-bulal Orpah, Ruth, jana bubungu Moab bundandan. Naomingka kuku nyajinda Majangka Godungku mayi jirray-bungan baja nyunguwunbu bamanga bubungu Israel. Yinyaynka nyulu readyman, bubunguku dunganka baja buykuji-bulalanji. Yamba jana bubanku dungan, Naomingka bulanda yalamanda, “Yubal ngamunduku dungay baja, yubalandamunbuku bubunguku. Ngayu Godundu babaji yubalanka manun-manunmanka, yala yubal manun-manunman ngaykunku, ngaykuwunku kangkal-bulalanka. Ngayu Godundu babaji yubalanda dunyu-bulal yindu dajinka, yubal wawurr-wawurrku bundanka, milka-marriku.” Yinyamun Naomingka bulangan kissim-bungan, yunganka. Yamba bula badin, yalaman, “Kari. Ngalin yununji dunganka, yunuwunbu jawun-karranda.” Yamba Naomingka yalaman, “Nyunbay baja, wanyurrinku ngaykunji kadanka? Ngayku kangkal dingkar yamba-kari, yubalanda dajinka, dunyu-bunganka. Jawun-karrandaku dungay baja. Ngayu wulbuman bajaku, kari marrymal baja, kangkal kari manil baja, yubalanda dajinka, dunyu-bunganka. God ngaykunku milka-wulan, nganya kari nyajil baja. Dungayda. Ngayu yubalanka jiba-badi.” Jana badin baja. Yinyamun Orpahngka biwul kissim-bungan, goodby-bunganka, jurrkijin, jawun-karrandaku dunganka baja.
7143  RUT 1:14  Yamba Ruthungku biwul karrban, wawu kari bawanka. Naomingka nyungundu yalaman, “Nyaka. Babarr jawun-karrandaku dungan baja, nyunguwunbuku godunduku. Nyungunji dungayda.” Yamba Ruthungku yalaman, “Kari. Ngayu yunun kari bawal. Ngayu yununjiku kadanka. Kaki yundu dungay, ngayu yalarrku dungay. Kaki yundu bunday, ngayu yalarrku bunday. Yunu jawun-karra ngaykumalkuda. Yunu God ngaykumalkuda. Bubungu yundu wulay, yinyaymba ngayu wulay, yinyaymba jana nganya nandal. Ngali juranku, ngayu yunundumun kari ngami-ngamimal; ngali muruku bundayarrku. Kaki ngayu yunun bawal, Godungku balu nganya yaykarrdaku punishim-bunganka.” Naomi binalmanda Ruth nyungunji dunganka, nyulu yalaman, “Yala. Ngali dungayda.” Bula muruku dungan, dungan, dungan, townbu Bethlehem kadan.
7224  1SA 1:10  Eli doorngu bundandan, nyungun nyajin. Hannahngka Godundu balkan, “Maja God, ngayu yunun wukurrinka. Nganya nyaka, kari milka-wulay. Kaki yundu ngaykundu ngawa dingkar dajil, ngayu nyungun yununduku dajil baja, yunundu workmanka.” Nyulu Godundu yayngkarabu balkan, yimbibuku. Yinyaynka Elingka milkabu baykan, balu Hannahngka kamu-kamu nukan. Elingka nyungundu yalaman, “Wanyurrinku yundu kamu-kamu nukan? Kari nuka baja.” Hannahngka yalaman, “Kari, ngayu kamu-kamumun kari. Ngayu Godundu ngadingka prayman, ngayu milka-bujarmanya.” Elingka yalaman, “Yalada, dungayda. Ngayu wawu Godungku yunundu dajilda.” Hannahngka yalaman, “Ngayu dungayda. Yundu manun-manunmaka ngaykunku.” Yinyamun nyulu bayanbaku dungan baja, mayi nukan, kari milka-bujarman baja.
7288  1SA 3:10  Yinyamun Maja God kadan baja, yalaman, “Samuel, Samuel!” Samuelangka yalaman, “Kuku balka, ngayu milka-janjanay.” Majangka Godungku nyungundu yalaman, “Juma ngayu Israel-warra jirray bajaku buyun-damal. Bamangka nyajil, jana kungkurr-kaday. Ngayu Elimu jawun-karra family punishim-bal, nyunguwundu kangkal-bulalangka kuku buyun balkanya ngaykunku. Eli binal bulanka, yamba nyulu bulanin kari nyandin. Yinyaynka ngayu bulandamunku buyun-buyunku kari milka-wulay baja.”
7300  1SA 4:1  Yala-yala jana Philistine-warra murumarin, Israel-warranji kuniwanka. Israel-warra murumarin bubungu Ebenezer yala jana Philistine-warra murumarin bubungu Aphek. Jana kuniwan, Philistine-warrangka Israel-warra kangan, 4000-bala yarkinkaku kunin. Jana kanbal Israel-warra bayanbaku kadan baja, jana babajin, “Wanyurrinku Godungku jananin mambarrin ngananin kanganka? Ngana townbu Shiloh dungayda, Godumu box maninka. Ngana yinya box wundil, nguba Godungku ngananin junkurrji-bungal Philistine-warranka.” Godumu box wunan Godundumunbu tentmunbu. God bundan nyunguwunbu tentmunbu. Jana Israel-warra binal God junkurrji bajaku, dayirr bajaku. Yinyaynka jana jana-karrajiku balkawan, “Kaki ngana Godumu box wundil, nyulu nganangan junkurrji-bungal, Philistine-warra kanganka.” Yala-yala jana kukuji yungan, Godumu box manin. Elimu kangkal-bulal jambul priests, bula boxmunji kadan. Jana Israel-warrangka Godumu box jananji wundin, Philistine-warranji kuniwanka baja.
7372  1SA 8:1  Nyulu Samuel wulmanman, nyulu nyungu kangkal-kangkal maja-bungan Israel-warranka. Yamba jana kari ngulkurr, yala kari jananga nganjan. Jana nganjan kari wukurrin. Jana jumbun moneyka, maja buyunman Israel-warranka. Yinyaynka kanbal Israel-warra Samuelanda kadan, yalaman, “Yundu wulmanmalmalda, yamba yunuwundu kangkal-kangkalangka yunun kari wukurril. Nganjin bama nyubun king-bunganka, nganjinanka majamanka yala bama kanbal bubungu yindu-yinduymbu.” Samuelangka wawu kari bama king-bunganka. Yinyaynka nyulu Godundu prayman. Godungku yalaman, “Yundu jananda milka-janay. Jana yunun kari bayjan, jana nganyaku bayjan. Ngayuku jananga king, yamba jana ngaykunku wawu kari.”
7397  1SA 9:4  Bula yiringkurrku dungan-dungan, yamba donkeys kari warrmba-bungan. Bula yubaku townbu Samuelanda kankadan, God Samuelanda kadan, yalaman, “Ngayu bama nyubun yunundu yungal, nyulu Benjamin-warrandamun. Yundu nyungun olive-oildu dukul-dama, milbinka nyulu kingmanka Israel-warranka.” Warngku yindu bula Saul yubaku townbu kadan. Nyulu workingmananda yalaman, “Ngali bayanbaku dungay baja, nguba ngayku nganjan milka-bujarmal ngalinka.” Yamba nyulu workingmanangka yalaman, “Kariku, nyubun prophet yalaymba townbu bundandayda. Ngali nyungundu dungay, babajinka wanjabu donkeys.” Bula townbu dunganda, Samuel nyajin kankadanya. Nyulu churchmunbu dungay-dungan, God buyay-maninka. Nyulu Samuelangka Saul nyajin, Godungku nyungundu yalaman, “Yinya bama ngayu yunundu balkan. Nyulu majamal, kingmal ngaykuwunku bamanka.”
7421  1SA 10:1  Yinyamun Samuelangka olive-oil manin, Saulundumunbu dukulbu nyangarrin, nyungun kissim-ban. Jana Israel-warra yalaku, jana dingkar oildu dukul-damal, yinyamun kissim-bungal. Samuelangka yalaman, “Majangka Godungku yunun juma maja-bungal bamanka Israel-warranka. Yundu jananka majamal, jananin ngulkurrduku kujil bamanka kuli-bakanka.” Yinyamun Godungku Saulumu wawu walu-yindu-bungan, ngulkurr-bungan.
7437  1SA 10:17  Samuelangka kuku yungan Israel-warranda wubuliymbaku, yalaman, “Ngana wubulku murumarinka townbu Mizpah, king wangkanyinka.” Jana murumarin, Godungku jananda balkan Saul king-bunganka. Yamba jana Saul murruji warrmba-bungan. Yinyamun jana Godundu babajin baja, nyulu yalaman, “Nyulu Saul ngakin-ngakiji kudamundu yamba-yambanga.” Jana nyungun manin, jakalba jajirrin bamanda. Nyulu kalbali bajaku. Samuelangka yalaman, “Yanyu bama yurranga king Godungku wangkanyin. Nyulu ngulkurrkuda.” Bamangka wubulduku yalaman, “Yalada, ngananga king ngadingka juranku bunday.”
7448  1SA 11:1  Juma jana Ammon-warrangka soldier-soldier yungan, Israel-warranji kuniwanka bubungu Gilead. Jana Israel-warrangka Ammon-warranda yalaman, “Ngana jawun-jawunmanka.” Yamba Ammon-warrangka yalaman, “Kaki nganjin yurranin wubulku nyubun miyil-burra-bungal, ngana jawun-jawunmal.”
7574  1SA 15:12  Yinyamun nyulu Saulundu dungan bubungu warmunbu. Saulungku Samuel nyajin, nyulu yalaman, “Ngayu wawu God ngulkurrmanka yununku. Ngayu nyungu kuku wukurrinkuda.” Samuelangka yalaman, “Kaki yundu kuku wukurrin, wanyurrinku ngayu bulki and sheep nyajil yirrkan-yirrkanya? Godungku kuku dajin yundu bulki and sheep wubulku yarkinkaku kuninka. Yundu nyungu kuku kari wukurrin.” Saul jurrilman soldier-soldieranka. Nyulu yalaman, “Ngaykuwundu soldier-soldierangka jananin minya ngulkurr-ngulkurr manin Amalek-warrandamun, jana kuninka, Godundu dajinka. Kanbal nganjin wubulku kuninyarrkukuda.” Samuelangka yalaman, “Ngulkurr minya wayjunku, Godundu dajinka, yamba ngulkurr bajaku Godumu kuku wubulku wukurrinkarrku. Bama Godundumun jurrkiji, nyulu Dubumu way wukurril, ngurma idol buyay-manil. Yundu Godundumun jurrkijinya, nyungun bayjanya, nyulu yunun bawan. Yundu juma kari kingmal baja. Godungku yindu king-bungal.”
7598  1SA 16:1  Godungku Samuelanda yalaman, “Yundu kari jiba-badi Saulunku. Ngayu nyungun bawan, nyulu juma kunbay kingmanka. Ngayu wawu yunun yungalda, townbu Bethlehem bamanda burri Jesse. Ngayu kangkal nyungu nyubunku wangkanyin, king-bunganka. Yundu olive-oil wundi, yinya warru oildu dukul-dama, king-bunganka.” Samuelangka Godundu yalaman, “Kari. Kaki ngayu nyungun dukul-damal king-bunganka, Saulungku nganya yarkin-bungal.” Godungku yalaman, “Bulki karrkay wundi, bamanda balka yundu kuninka, wayjunku, ngaykundu dajinka. Yamba yundu Jesse kunja, yununji nukajinka. Yinyamun ngayu yunundu balkal wanjarrmanka. Ngayu bama nyubun wangkanyil, yundu oildu dukul-damanka, king-bunganka.”
7605  1SA 16:8  Jessengka nyungu kangkal-kangkal dingkar-dingkar 7-bala Samuelanda wundin. Yamba Samuelangka yalaman, “Kari, Godungku jananin kari wangkanyin, king-bunganka.” Nyulu Jessenda babajin baja, “Yanyu yalakubada yunu kangkal-kangkal?” Jessengka yalaman, “Kari, nyubunku kudamundumun. Yamba nyulu yaluy kari. Nyulu bubungu jirrbu-jirrbungu minya sheep kujil-kujilda.” Samuelangka yalaman, “Nyungun kunja. Ngana nyungunku waitmal, balu nyulu kaday, ngana minyada wayjul, Godundu dajinka.” Jessengka nyungunku yungan.
7636  1SA 17:16  Yala-yala Goliathangka balkan Israel-warrangka bama nyubun wangkanyinka, nyungunji kuniwanka. Nyulu balkan baja, balkan baja 40 daysmunku. David nganjananji bundandan. Juma Jessengka Davidanda yalaman, “Yundu yanyu mayi flour, mayi bread mana, yunuwunbu yaba-karranda wundi. Yundu yalarrku yanyu mayi cheese wundi, majanda soldier-soldierankaku daya. Yundu nyaka, yunu yaba-karra nguba ngulkurr, nguba kari. Yundu jananin nyaka, kaday baja. Nyulu King Saul, Israel-warra, jana bubungu Elah Philistine-warranji kunin-kuniway.” David yalibalaku wandin, minya sheep workingmananji bawan, nganjanamu kuku wukurrin.
7651  1SA 17:31  Kanbalda soldier-soldierangka yinya kuku nyajin, jana Saulundu dungan, Davidamu kuku balkan. Saulungku David kunjan. Nyulu Saulundu yalaman, “Ngana kari yinyilmanyaku nyungunku. Ngayu dungay, nyungunji kuniway.” Yamba Saulungku yalaman, “Kari, yundu warruku. Nyulu binal bajaku kuniwanka. Nyulu ngadiku soldierman armynga.” Davidangka yalaman baja, “Ngayu minya sheep kujil-kujin bubungu jirrbu-jirrbungu. Kaki lion or bear kadanya minya karrbanka, ngayu nyungun manu karrbanya, yarkin-bunganya. Ngayu lion and bear kunin, ngayu yalarrku yanyu bama kunil. Nyulu Godumu soldier-soldier yajarrin-yajarril. Godungku nganya ngulkurrduku kujin lionandamun, bearandamun, nyulu nganya yalarrku kujil nyungundumun Philistine-warrandamun.” Saulungku yalamanda, “Yalada, dungayda, Godungku yunun ngulkurrduku kujil.”
7684  1SA 18:6  Davidangka Goliath yarkinkaku kunin, yinyamun jana David, Saul, soldier-soldier wubulku bayanbaku dungarin baja. Jalbu-jalbungku yiringkurrku jananin maku-nyajin, singman, wulngku balkan, dancemanijin. Jana jalbu-jalbu singman, yalaman, “Saulungku bama kuli-baka wubul kunin, yamba Davidangka wubul bajaku kunin.” Saulungku yinya kuku nyajin, nyulu kuli-kadan, yalaman, “Juma jana David king-bunganka, nyulu nganya karrnga-dajinka.” Yinyaynka Saulungku ngura-nyajin David, nyungunku wawu-kariman.
7843  1SA 24:2  Nyulu Saul kunban Philistine-warranji kuniwanka, jana nyungun balkan David bubungu jirrbu-jirrbungu bundandan. Yinyamun Saulungku soldier-soldier wubul, 3000-bala manin, jananin David wukurrin, yarkinkaku kuninka. Nyulu Saul cavemunbu kadan, kananga walan. Yamba yinya cave yalbay, jana David yalarrku yinyaymba cavemunbu, ngakin-ngakijin kudamundu. Saulungku jananin David kari nyajin. Davidandamundu soldier-soldierangka Davidanda yalaman, “Yala, yanyu yunu chance, Saul yarkinkaku kuninka.” Yamba Davidangka jananda yalaman, “Kari. Godungku nyungun wangkanyin kingmanka. Ngana nyungun kari buyun-damal.” Yinyamun David kirayku kudamundu Saulundu karangajin, buban Saulundumun kambimun yakan naybubu. Nyulu Saulundu milbinka nyulu Saul wawu kari yarkinkaku kuninka.
7929  1SA 26:21  Saulungku yinya kuku nyajin, nyulu yalaman, “Ngayu buyunman. Yundu kaday, David. Ngayu yunun kari buyun-damal baja, yundu nganya kari yarkin-bunganya. Ngayu kiru-kari bajaku, yunun kari juru-wukurrinyaku.” Davidangka yalaman, “Yunu kalka yaluy; bama yunga, maninka. Nyiku Godungku nganya junkurrji-bungan, yunun yarkinkaku kuninka, yamba ngayu kari kunin. Ngayu wawu Godungku nganya yalarrku ngulkurrduku miyil-kujinka.” Saulungku Davidanda yalaman, “Ngayu wawu Godungku yunun ngulkurrduku kujinka.” Yinyamun David dunganda, Saul bayanbaku dungan baja.
8130  2SA 4:7  Yinyamun soldierangka jambuldu Saulumu kangkal dukul naybubu yakan, yarkin-bungan. Bula dukul Davidanda wundin. Davidangka yinya nyajin, nyulu kuli-kadan. Nyulu nyunguwunbu soldier-soldieranda yalaman, “Bulanin kuni, yarkin-bunga.” Soldier-soldierangka bulanin yarkin-bungankuda, bula king yarkin-bunganya.
8185  2SA 7:2  Davidangka prophetanda Nathananda yalaman, “Ngayu bayanba ngulkurrbu bundanday, yamba Godumu bayan tent. Ngayu bayan ngulkurr ngaral, Godumu box kujinka.” Nathanangka yalaman, “Yalada, yunduku-baja.”
8276  2SA 11:14  Davidangka kaban yungan majanda armynka, yalaman, “Yundu Uriah jakalba yunga, yinyaymba jana yaykarrku kunil-kuniway, jana nyungun yarkin-bunganka.” Majangka armynga nyungu kuku wukurrin, jana Uriah yinyamun yarkin-bungan. Yinyamun Davidangka Uriahmu manyarr marryim-bungan, bulanga kangkal balkajinda. Yamba Godungku yinya nyajin, nyulu kari wawurr-wawurrman Davidanka.
8302  2SA 12:13  Davidangka yinya kuku nyajin, nyulu wawu-buyunman buyunmanya, yalaman, “Ngayu God buyun-daman.” Nyulu Godunduku jurrkijinka baja. Nathanangka yalaman, “Godungku yunu buyun-buyun kidal, yundu kari wulay. Yamba yundu God buyun-damanya, yubalanga Bathshebanga kangkal juma wulay.” Yinyamun Nathan bayanbaku dungan baja.
9328  1KI 17:8  Yinyamun Godungku Elijahnda yalaman, “Yundu townbu Sidon dungay, bundanka. Ngayu nyubunyimba bunjilanda jalbundu balkan yunu mayi dajinka.” Elijah townbu dungan, nyulu bunjil nyajin, baya mujal-mujanya. Nyulu bunjilanda yalaman, “Ngayku bana dayangarr.” Bunjil dungay-dungan bana maninka, Elijah yirrkan, “Ngayku yalarrku mayi bread wundi.” Bunjilangka yalaman, “Ngayu manubajabuku balkal, ngayku mayi bread yamba-kari. Ngayku bubanku flour and olive-oil wunay. Ngayu bayada mujan-mujal, yinya mayi wayjunku, ngayku, ngaykuwunbu kangkalamu. Yinyamun ngalin wulay, mayi-karimun.” Elijahngka yalaman, “Yalada, kari worry-balamaka. Buban mana, wayju, ngaykungurr daya. Yinyamun yundu kanbal wayju yubalanga. Nyulu Majangka Godungku ngaykundu balkan yinya mayi kari kunbay, kaba kadanjiku.” Nyulu bunjilangka Elijah kuku-nyajin, jana mayi jirray nukan. Elijah bunjilanji bundandan, yinya mayi flour and oil kari kunban, Godungku jirray-bunganya.
9337  1KI 17:17  Juma bunjilamu kangkal bambayman, wulankuda. Bunjilangka Elijahnda yalaman, “Yundu wanyurrinku ngaykundu kadan, bundanka? Kuda yundu kadan, Godundu balkanka ngaykuwunku buyun-buyunku, nyulu ngayku kangkal wulay-maninka?” Elijahngka yalaman, “Yunu kangkal ngaykundu daya.” Nyulu karrkay yarkin ngamundumun manin, wangkar nyunguwunbu roommunbu jarra-kulban, bedba yijarrin. Wawu yinyamun nyulu Godunduda prayman, yalaman, “Ngayku God, yundu wanyurrinku yanyu bunjil buyun-daman? Nyulu nganya ngulkurrduku kujil-kujin, yamba yundu nyungu kangkal yarkin-banda. Yundu ngayku God, yundu yanyu karrkay juran-bunga baja.” Godungku Elijahmu kuku nyajin, nyulu karrkay juran-bungan baja. Elijahngka karrkay bada-bada wundin baja, ngamundu dajin. Bunjilangka yalaman, “Ngayu binalda yundu Godumu bama, binalda yundu Godumu kuku balkal-balkal.”
9345  1KI 18:1  Kaba kari kadan 3 yearsmunku. Yinyaynka bubu yiringkurrku marralman, mayi kari balkajin baja. Yala-yala nyulu Godungku Elijahnda yalaman, “Yundu King Ahabanda dungay, ngayu kaba yungalda.” Kingangka kuku nyajin Elijah nyungundu kankadanya, nyulu Elijahnda maku-warrin. Nyulu Elijah nyajin, nyulu yalaman, “Yundu yinyadakay! Yundu ngadingka bajaku kuli nganjinanga dajin-dajilkuda.” Yamba Elijahngka yalaman, “Kari, yunduku-baja kuli bamanda dajin-dajil, yundu Godundu kari milka-jananya. Yundu Dubu wukurrin-wukurril, ngurma statue Baal buyay-manin-manil, God kari. Yinyaynka ngayu yunundu milbil wanya junkurrji bajaku, nguba God, nguba Dubu.” Ahab babajin, “Yundu wanjarrku milbil?” Elijahngka yalaman, “Ngayu bamanda wubulbuku milbinka. Yundu dungay, bama wubulku muru-bunga. Ngayu yurranin maku-nyajil manjalba, Mount Carmel. Kari milka-wulay jananin Baalamu priest wundinka.”
9391  1KI 19:1  King Ahabamu manyarr Jezebel buyun bajaku. Ahabangka nyunguwunbu manyarranda balkan Elijahngka jananin Baalamu priest-warra wulay-manin. Jezebelangka yinya kuku nyajin, nyulu kuli-kadan, kuku yungan Elijahnda, yalaman, “Yundu jananin priest-warra yarkin-banya, ngayu soldier-soldier yungal, yunun wunkun yalarrku yarkin-banka.”
9625  2KI 4:18  Yinya karrkay jarra yalbayman, nyulu nganjananji paddockmunbu dungan. Kari, nyulu jinbalku yirrkan, “Ngayu dukul wurrkal-wurrkal.” Nganjanangka workingmananda yalaman, “Nyungun ngamundu wundi.” Nyulu wundin, ngamungku kangkal barungu kujin, wungar jarra-jarraman. Nyulu karrkay wulankuda. Ngamungku yarkin wangkar Elishandamunbu roommunbu wundin, bawan. Yinyamun jalbungku dunyundu balkan donkey wundinka, nyulu Elishanda dunganka. Jalbu donkeynda dakan, jinbalku Elishanda dungan manjalba Carmel. Nyulu Elishanda yalaman, “Yundu ngaykunji kadayarr.” Bula dungan baja, jalbundumunbu bayanbaku.
10116  2KI 20:14  Yinyamun prophet Isaiah Hezekiahnda babajin, “Jana bama wanjamun kadarin? Yundu jananda wanyu milbin?” Hezekiahngka yalaman, “Jana kala-kalbaymun kadarin, bubumun Babyloniamun.” Isaiah babajin, “Jana wanyu nyajin yunuwunbu bayanba?” Hezekiahngka yalaman, “Jana wubulku nyajin, mayi, money, soldier-soldier.” Isaiahngka yalaman, “Godungku balkan jana Babylonia-warrangka juma junjuy-junjuy wubulku yalaymun ngakil, wundil janawunbu bubungu. Jana yanyu bubu buyun-damal, bama Israel-warra jananga slave-warramal.” Hezekiahngka yinya kuku nyajin, nyulu yalaman, “Kaki Godungku balkanka, balu nyulu balka.”
12243  EZR 9:1  (9.1-10.12) Yamba jana townbu Jerusalem kadarin, nyulu Ezrangka kuku nyajin jana bama jakalbaku kadarin, jana manyarr bubumun yindu-yindumun wunan, Israel-warra kari. Yinyaynka Ezrangka jananin murru-kangan, yalaman, “Yurra bamangka jalbu-jalbu bubumun yindu-yindumun wunan, yurra Godumu law kari bajaku wukurrin. Yurra ngami-ngamimaka janandamun ngarrbalandamun. Kari wunay baja jalbu-jalbu bubumun yindu-yindumun.” Jana Israel-warrangka yalaman, “Yuwu, yundu kuku junkay balkan. Nganjin yinya kuku wukurrilkuda.”
12879  JOB 1:6  Juma God jiringa Dubunji Satananji balkawan, nyulu yalaman, “Yala, yundu ngayku bama Job nyajin? Bama yamba-kari yala nyulu, buyun-buyunku junkurrji. Nyulu ngaykundu milka-jananya, buyun-buyun kari wukurrinya.” Dubungku Godundu yalaman, “Job yunundu milka-janay because yundu nyungun ngulkurrduku kujinya, yamba-yamba and minya jirray dajinya. Kari. Junjuy-junjuy wubulku nyungundumun mana. Yinyamun nyulu yunun yukil.” Godungku Dubundu yalaman, “Yalada. Ngayu yunu junkurr dajil, nyungundumun junjuy-junjuy maninka, yamba yundu nyungun bangkarr kari buyun-dama.”
12893  JOB 1:20  Jobungku yinya kuku nyajin, nyulu janan, kambi dumbarrin, milka-bujarman. Jana yalaku, milka-bujarmal, jana kambi dumbarril. Nyulu bubungu daran, yirrkan, Godundu yalaman, “Ngayu yalaku balkajin yamba-yamba, junjuy-junjuy yamba-kari. Ngayu yalarrku wulay, junjuy-junjuy yamba-kari. Godungkuku dajin, nyuluku manin baja. Ngayu Godundu milka-janay, nyungun buyay-manil.” Jobumu junjuy-junjuy yamba-kariman, nyungu kangkal-kangkal wularin. Yamba nyulu God kari nyuyan, nyungun kari buyun-daman.
12896  JOB 2:1  Wawu yinyamun Godungku Dubundu yalaman baja, “Yala yundu ngayku bama Job nyajin? Bama yindu yamba-kari yala nyulu, buyun-buyunku junkurrji. Nyulu ngaykundu milka-jananya, buyun-buyun kari wukurrinya. Yundu nganya balkan yunun yunganka, nyungun wumbabuku buyun-damanka, yamba nyulu still junkurrji buyun-buyunku, kari buyun-daman.” Dubungku Godundu yalaman, “Bama janawunku yamba-yambaka kari worry-balamal. Yamba yundu jananin bangkarr buyun-damal, jana yunun yukilda. Kaki yundu Job bangkarr buyun-damal, nyulu yunun yukilkuda.” Godungku Dubundu yalaman, “Yalada, ngayu yunundu junkurr dajil, nyungu bangkarr buyun-damanka, yamba nyungun kari yarkin-bunga.”
17817  ISA 5:8  Isaiahngka Israel-warranda yalaman, “Yurra bayan jirray ngaral, yamba juma yinya bayan maru-marumal.”
18785  ISA 53:4  God wawu bama binalmanka bamanka Godundumun. Yinyayangka bamangka buyun-buyun kidanka bamandamun wawumun. Yinyaynka Godungku Isaiahnda balkan yanyu kuku kabanba balkanka. “Ngana warrngkanyaku, ngana buyunmanya, yamba nyulu bama Godundumun warrngkan ngananka. Ngana balu nyajin Godungku nyungun punishim-bunganya, nyulu buyunmanya. Kari. Godungku nyungun punishim-bungan, Godungku nganangan kari punishim-bunganka. Nyulu ngananga place takeim-bungan. Ngana wulanyaku, yamba nyulu ngananka wulan. Nganawundu buyun-buyundu nyungun warrngkay-manin. Jana nyungun yarkinkaku kunin nganawunku buyun-buyunku. Nyulu warrngkanya, ngananga wawu ngulkurrman. Ngana nganangaku way wukurrinya, ngana wubulku nubijin yala minya sheep. Yamba Majangka Godungku yinya bama punishim-bungan nganawunku buyun-buyunku. Godungku ngananin punishim-bunganyaku, yamba nyulu yinya bama punishim-ban, nganangan kari.” Godungku prophet-prophet kukuji yungan baja, yungan baja Israel-warranda, jananin milka-bakanka janawunku buyun-buyunku, yamba jana Israel-warrangka God bayjan, yindu-yindu gods wukurrin. Jana prophet-prophetangka Israel-warra milka-bakan, yalaman, “Juma Godungku yurranin punishim-bal, bama kuli-baka yurranda yungal. Yamba yurra nyungundu kari milka-janay.”
21830  DAN 2:3  Jana nyungundu kadan, kingangka yalaman, “Ngayu wawu-dudaji bijarrka. Ngayu wawu yurra ngaykundu balkanka yinya bijarr ngayu bijarrin.” Jana mari-doctorangka yalaman, “Yalada, king, yundu nganjinanda balka wanyu yundu bijarrin. Yinyamun nganjin explainim-bungal.” Yamba kingangka yalaman, “Kari. Ngayu kari balkal yinya bijarr ngayu bijarrin. Yurraku ngaykundu balka yinya bijarr. Yinyamun bijarr explainim-bunga. Kaki yurra murruji bijarr explainim-bungal, ngayu yurranin yaykarrdaku buyun-damal, yarkin-bungal. Kaki yurra bijarr explainim-bungal, ngayu yurranda money and yamba-yamba jirray dajil.” Jana mari-doctorangka yalaman baja, “Maja king, yundu balka yinya bijarr yundu bijarrin, yinyamun nganjin explainim-bal.” King kuli-kadanda, yalaman, “Yurra majarr bajaku, jurril bajaku. Kaki yurra ngaykundu balkal yinya bijarr, ngayu binalda yurra yalarrku explainim-bal.” Mari-doctorangka yalaman, “Bama binal kari. Nganjin bama bajaku, God kari. Nganjin yunundu yinya bijarr can't balkal.” Yinyamun nyulu king kuli-kadan bajaku, yalaman, “Yurra mari-doctor and council-council, yurra wubulku wularikuda.” Kingangka Daniel yalarrku yarkin-banka, because nyulu councilmunbu too.
21884  DAN 3:8  Kanbal Babylonia-warra jananka Israel-warranka wawu kari. Jana nyajin Danielamu jawun kulur kari badaman jakalba ngurmanga. Yinyaynka jana kuli-baka kinganda dungan, yalaman, “Maja king, yundu bamanda balkan jana wubulku must badamaka jakalba ngurmanga, nyungun buyay-maninka. Kaki jana kari badamal, yundu jananin bayanga yilbal. Kulur dingkar-dingkar Israel-warra kari badaman jakalba yunuwunbu ngurmanga. Jana yunu kuku kari wukurrin, ngurma kari buyay-manin.”
21889  DAN 3:13  Kingangka yinya kuku nyajin, nyulu kuli-kadan bajaku. Nyulu yalaman, “Yurra jananin dingkar-dingkar kulur ngaykundu wundi.” Jana kuli-bakangka jananin kulur Israel-warra jakalba kinganda janay-manin, nyulu jananda yalaman, “Ngayu kuku nyajin yurra ngaykuwunbu ngurmanga kari badaman, kari buyay-manin. Ngayu yurranda yindu chance dajil badamanka. Yurra wulngku music nyajil, yurra badamaka, ngurma statue buyay-mana. Kaki yurra kari badamal, ngayu yurranin bayanga jirraymba yilbal. Yurrawundu Godungku yurranin kari juran-bal bayamun.” Jana Israel-warrangka kinganda yalaman, “Maja king, nganjin kari warmbiji yinyaynka kukuku. Nganjinandamundu Godungku nganjinin nguba juran-bungal bayamun, nguba kari. Kaki nyulu wawubu, nyulu nganjinin juran-bungalkuda. Yamba yundu binalmaka, nganjin kari bajaku yunu ngurma buyay-manil.”