Wildebeest analysis examples for:   gwi-gwiNT   Word,    February 11, 2023 at 18:41    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23214  MAT 1:1  Jii nąįį t'ee, Jesus Christ goots'an deedhaa, Jesus Christ, t'ee yeenii King David ts'an deedhaa, ts'ą' King David chan Abraham ts'an deedhaa.
23215  MAT 1:2  Jii nąįį t'ee Abraham ts'an digeedhaa, ts'ą' izhit gwats'an King David gwats'ą' datthak digeedhaa nąįį t'inchy'aa: Abraham, Isaac, Jacob, Judah ąįįts'ą' vachaa nąįį haa, ąįįtł'ęę Perez ts'ą' Zerah haa (goohan ąįįt'ee, Tamar), Hezron, Ram, Amminadab, Nahshon, Salmon, Boaz, (Boaz ąįįt'ee vahan Rahab), Obed (vahan Ruth), Jesse ąįįt'ee King David viti' nilii. Jii nąįį t'ee King David ts'an digeedhaa, Israel gwich'in nąįį Israel nahkat gwats'an tr'agooriinlii, ts'ą' Babylon kwaiik'it gwachoo gwats'ą' goorahaadlii dąį', t'agwarahnyąą: King David, Solomon. (Solomon, vahan ąįįt'ee Uriah va'at inli' chy'aa t'agahnyąą),
23220  MAT 1:7  Rehoboam, Abijah, Asa, Jehosaphat, Jehoram, Uzziah, Jotham, Ahaz, Hezekiah, Manasseh, Amon, Josiah, ąįįts'ą' Jehoiachin ąįįts'ą' vachaa nąįį haa.
23225  MAT 1:12  Israel gwich'in nąįį Babylon gwats'an daganahkat gwits'ee neegahoojil gwats'an Jesus vigweheelyaa gwats'ą' datthak digeedhaa nąįį t'ee jii nąįį t'arahnyąą: Jehoiachin, Shealtiel, Zerubbabel, Abiud, Eliakim, Azor, Zadok, Achim, Eliud, Eleazar, Matthan, Jacob, ts'ą' Joseph, jii Joseph, ąįįt'ee Mary oonjik, ts'ą' t'ee Mary, Jesus vahan nilii. Jesus t'ee Christ ąįį oozhii.
23230  MAT 1:17  Ąįįtł'ęę t'ee Abraham gwats'an King David gwats'ą' diiti' 14 nihzhyaaneedijii nąįį goodlit, ąįįts'ą' King David gwats'an, nijin Babylon kwaiik'it gwachoo gwats'ą' Israel gwich'in nąįį gahaadlii dąį' gwats'an chan diiti' 14 nihzhyaaneedijii nąįį goodlit, izhit gwats'an chan Messiah vigweheelyaa gwats'ą' chan diiti' 14 nihzhyaaneedijii nąįį goodlit.
23232  MAT 1:19  Joseph, dinjii khit gwinzii t'ee'ya' nilii, ąįįts'ą' dinjii nąįį tee Mary ts'an oozhii ąhtsii gitr'ii'ee, ts'ą' gweentak hee yuuheendal kwaa gwahałtsyaa yiindhan.
23233  MAT 1:20  Tth'aii hee jyąhts'ą' gininjich'ahthat, gwiizhik naachįį ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa vizheekat gwich'in gineiinlyaa zhit yats'ą' igwiilkįį, ts'ą' jyaa yahnyąą, “Joseph, King David ts'an dindhaa ts'ą' Mary oohiindal geenjit noonjat shrǫ'! Mary Ch'anky'aa Shroodiinyąą k'iighai' tr'iinin hee'yaa goodlit t'oonchy'aa.
23234  MAT 1:21  Gwidinji' hee'yaa t'inchy'aa, ąįįts'ą' Jesus voozhri' hahtsyaa ts'ą' dinjii vats'an nilii nąįį neehahshii eenjit, ts'ą' gootr'agwaanduu gwats'an neegoohahshii.”
23235  MAT 1:22  K'eegwaadhat, ąįį yeenii Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nilii Isaiah k'iighai' jyaa nyąą, ąįįt'ee juk łi'deegwidlii haa gwik'it goodlit.
23236  MAT 1:23  “Nich'it, ch'ihłok gaa dinjii haa dhichįį kwaa gaa vizhit tr'iinin gweheelyaa ts'ą' tsyaa tsal heelyaa ts'ą' Immanuel varahaanjyaa t'inchy'aa gwinyąą.” (Immanuel it'ee “Vit'eegwijyąhchy'aa diihaa nilii” gwinyąą, t'igwinyąą.)
23238  MAT 1:25  Gaa nihk'it Mary haa dhichįį kwaa, dahthee tr'iinin gwidinji' gweheelyaa gwats'ą' datthak jyaa dinchy'a', ąįįtł'ęę Joseph, tsyaa tsal vagoodlit dąį' Jesus yuuzhri' iłtsąįį.
23239  MAT 2:1  Jesus, Bethlehem kwaiik'it, aiizhit gwizhit vagoodlit, ąįįt'ee Judea nahkat gwizhit goo'aii. King Herod, izhit dąį' zhat nahkat gwats'ą' k'eedeegwaadhat nilii gwiizhit, dinjii goonzhįį nilii nąįį East gwats'an Jerusalem kwaiik'it gwachoo k'eegiidal.
23240  MAT 2:2  Są' zhat dha'aii ąįį geenjit ch'agoahkat, “Ąįį tr'iinin tsal, Jews nąįį eenjit King heelyaa goo'aii, vagoodlit adaajii? Nijin East gwats'an khaneech'ii'ak dąį' va-są' tr'ąąh'in ts'ą' vats'a' khadigireheejyaa geenjit dzaa gwats'ą' tr'ahaajil t'igwii'in.” ginyąą.
23241  MAT 2:3  Nijin King Herod gwiitth'ak dąį' łyaa vatthąį' iizųų goodlit, Jerusalem gwizhit dinjii nąįį datthak chan gootthąį' iizųų goodlit.
23242  MAT 2:4  Herod, giinkhih kįh dilk'ii nąįį, ts'ą' Law eech'ǫąąhtan nąįį datthak khaihłan niinlii ts'ą' goovahkat, “Nijin gwa'an Messiah vigweheelyaa goo'aii?” goovahnyąą.
23244  MAT 2:6  ‘Kwaiik'it Bethlehem, ąįį Judah nahkat gwizhit goo'aii, Judah nahkat gwizhit kwaiik'it gwachoo gwintsii veegoo'aii inlii t'oonchy'aa. Nats'an dinjii khaihkwaii nilii tr'iheehaa ts'ą' shigii Israel gwich'in nąįį ts'ą' k'eedeegwahaadhat t'inchy'aa.’”
23245  MAT 2:7  Ąįįtł'ęę Herod, dinjii goonzhįį East gwats'an adaa nąįį aanaii ahnyąą ts'ą' gweentak hee goovahkat, nijin dąį' zhit są' gaah'ya' geenjit.
23246  MAT 2:8  Ąįįtł'ęę t'ee Bethlehem gwats'ą', gooveehił'e' ts'ą' t'agoovahnyąą, “Bethlehem gwats'ą' hohjyaa ts'ą' zhat tr'iinin tsal gwinzii vankǫǫhtii, ąįįtł'ęę vagoh'ąįį ji' shaaneegoondak, ąįįts'ą' shįį chan vats'a' hihshyaa ts'ą' vats'a' khadigihihjyaa.”
23247  MAT 2:9  Ąįįts'ą' t'ee gahaajil, geedaa gwiizhit są' gwehkįį East gaah'in chy'ah chan hee khaneegaa'in, nijin są' gaah'in dąį' łahchy'aa goovaa shroonchy'aa, ts'ą' nijin tr'iinin tsal t'inchy'aa łąą są' dha'aii naanaii.
23249  MAT 2:11  Zheh nihdeegiinjil ts'ą' nijin Mary ts'ą' tr'iinin tsal haa gaah'in, dąį' k'iizhak nikiigwigwiintthaii ts'ą' khadigigiinjii. K'eiich'i' giiyeenjit khaiinlii, gold, (gwanzhįh tr'ahk'an dąį' gwinzii vagwaatsan) frankincense, ąįįts'ą' gwanzhįh chų' gwinzii vagwaatsan myrrh haa datthak giiyantł'eiinlii.
23251  MAT 2:13  Daganahkat gwits'ee gahoojil ąįįtł'ęę Vit'eegwijyąhchy'aa vizheekat gwich'in, Joseph gineiinlyaa zhit vigwiilkįį ts'ą' jyaa yahnyąą, “Herod, it'ee zhit tr'iinin tsal keegwahąąh'yaa t'inchy'aa, yęhdaa tr'igwihee'yaa geenjit, juk zhat khakeena'ąįį ts'ą' nigii, na'at haa datthak Egypt gwats'ą' hohjyaa, dahthee oonaa neekhwajyaa, nakhwahaihjyaa gwats'ą' datthak zhat dook'įį,” goovahnyąą.
23252  MAT 2:14  Joseph khakee'ąįį ts'ą' tr'iinin tsal, ts'ą' vahan haa zhat khaa, tǫǫ goo'aii gwiizhit, Egypt gwats'ą' goovahaadlii.
23256  MAT 2:18  “Ramah kwaiik'it gwizhit k'eegwiichy'aa t'igwii'in gwigwiitth'ak, gwint'aii tr'igwigwidii ts'ą' tr'itree gwigwiitth'ak, Rachel digii nąįį eenjit gwintł'oo itree, ts'ą' khanarahaayu' geenjit gaa gwiizųų, vigii nąįį ęhdaa tr'igwigwiin'ąįį geh'an.”
23257  MAT 2:19  King Herod niindhat, ąįįtł'ęę K'eegwaadhat vizheekat gwich'in, Joseph giineiinlyaa zhit ts'ą' niinzhii ts'ą'
23258  MAT 2:20  jyaa yahnyąą, “Khakeena'ąįį ts'ą' nanahkat Israel, gwits'eehindii, zhit juu tr'iinin ęhdaa tr'igwihee'aa gwik'eegwandaii chy'aa niindhat t'oonchy'aa.” yahnyąą.
23260  MAT 2:22  Dinjii Archeleus, diti' Herod deek'it, Judea nahkat gwats'ą' k'eedeegwaadhat dhidlit, Joseph giky'aanjik dąį' zhat gwits'ee heedyaa geenjit naajat, ąįįts'ą' gineiinlyaa zhit deehee'yaa varahnyąą, ąįį gwik'it t'iizhik, ąįįts'ą' Galilee nahkat ąįį gwats'ą' haazhii,
23262  MAT 3:1  Izhit gwiizhit, John chųų gwats'an ąhtsii zhat Judea nahkat nangwinjir gwa'an jyaa nyąą ts'ą' geech'ǫąąhtan,
23264  MAT 3:3  Isaiah, Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nilii ąįį John eeginkhii dąį' jyaa nyąą, “Nangwinjir gwa'an tr'azhral gwigwiitth'ak ts'ą' jyaa digwinyąą; ‘K'eegwaadhat vits'ii tąįį gwinjik shrigwinlii ts'ą' k'iindaa tąįį k'igwąą'ee heekhaa veenjit nagwiintthaii!’”
23265  MAT 3:4  John, nin Camel, ąįį vaghai' haa gwach'aa iłtsąįį naazhii, ts'ą' ch'adhah haa tthah iłtsąįį dazhrak tł'an giłchaa, ąįįts'ą' chan ch'ahahsak ts'ą' ch'ineendzit soongąįį kwaii shih a'ii, ąįį kwaii a'aa.
23268  MAT 3:7  Nijin John, Pharisee ts'ą' Sadducee lęįį nąįį chųų goots'an tr'ahahtsyaa geenjit giits'ą' adaa gwąąh'in dąį' t'agovahnyąą, “Gyųų ts'an deedhaa nąįį! It'ee niighit kwaa Vit'eegwijyąhchy'aa vats'an khaiinjich'akhwaghit gwideetaa hohdaa nohthan?
23270  MAT 3:9  ‘Yeenii diilak Abraham ts'an direedhaa, geenjit duuyeh khaiinjich'iriighit!’ nihłohnyą' shrǫ'! Nakhwaagwahaldak, Vit'eegwijyąhchy'aa jii kii kwaii ji' gaa Abraham ts'an deedhaa hahtsyaa t'oonchy'aa gaakhwandaii.
23272  MAT 3:11  Shįį ąįį nakhwatr'agwaanduu ts'an łihts'eedahoo'ee geenjit chųų nakhwats'an ałtsii t'ishi'in, gaa juu shatąįį ahaa, ąįį Ch'anky'aa Shroodiinyąą ts'ą' kǫ' haa chųų nakhwats'an hahtsyaa t'oonchy'aa, łyaa shandaa veegoo'aii t'inchy'aa, vakwaiitryaa k'eehalzhik geenjit gaa sheegoo'aii kwaa.
23273  MAT 3:12  Juk t'ee tł'ooli' vaa ineech'ariitthak khaltin ąįį haa wheat nizįį kwaii gwitee tr'iheelyaa ts'ą' dadrah zhit nihdeeheelyaa geenjit gaa, zhit tł'ooli' wheat iizųų kwaii kǫ' nikyaa kwaa zhit yiheelyaa ts'ą' khit geenjit heek'an.”
23274  MAT 3:13  Aiizhit dąį' Jesus, Galilee nahkat gwats'an, Jordan han gwinjik k'idik, John chųų yats'an hahtsyaa geenjit.
23275  MAT 3:14  Gaa John ąįį ch'ijuk t'igweheenjyaa geenjit jyaa nyąą, “Nan, ąįį chųų shats'an hahtsyaa goo'aii gaa, shįį ąįį chųų nats'an hałtsyaa geenjit shats'ą' hoiinzhii!” yahnyąą.
23276  MAT 3:15  Gaa Jesus ąįį jyaa yahnyąą, “Aahą', gaa juk ąįį deeni'in naihnyąą gwik'it t'ini'in, ąįį gwik'iighai' jyaa dini'in t'ee jidii Vit'eegwijyąhchy'aa doo'ya' diinoonyąą ąįį gwik'it t'igwehee'yaa.” yahnyąą. Ąįįtł'ęę John, Jesus deeni'in yahnyąą gwik'it t'iizhik.
23277  MAT 3:16  Ts'ą' nijin Jesus chųų vats'an dhidlit tł'ęę chųų zhit khaneezhii, gwagwahkhan zheekat nihky'aa t'igwiizhik, ts'ą' Ch'anky'aa Shroodiinyąą, chiitsal dove k'it t'inchy'aa vakat needaanąįį yąąh'in.
23278  MAT 3:17  Ąįįtł'ęę gwideezhuh, zheekat gwats'an jyaa nyąą, “Jii t'ee Shidinji' t'inchy'aa, łi'haa veet'iihthan ts'ą' łyaa shoo shahtsii t'inchy'aa!”
23279  MAT 4:1  Ch'anky'aa Shroodiinyąą ąįį Jesus nangwinjir gwa'an gwats'ą' hiłchįį, Ch'anky'aa Tr'aanduu, Jesus tr'agwaanduu t'ii'in hahtsyaa shrǫǫ ji' geenjit.
23285  MAT 4:7  Jesus t'iiyahnyąą “Dęhtły'aa Choo zhit jyaa deegwinyąą, ‘K'eegwaadhat Nivit'eegwijyąhchy'aa zhyaa shroondaii tsinteerookaii shrǫ'!’” gwinyąą.
23289  MAT 4:11  Ąįįtł'ęę Ch'anky'aa Tr'aanduu, Jesus ihłeehoozhii, ts'ą' zheekat gwich'in nąįį giits'ą' haajil ts'ą' giik'aahtii.
23290  MAT 4:12  Jesus, nijin John zhee gwaazhrąįį naraahchįį gwinyąą gwiitth'ak dąį' Galilee nahkat gwats'ą' haazhii.
23291  MAT 4:13  Jesus, Nazareth gihłeehoozhii ts'ą' Zebulun nahkat ts'ą' Naphtali nahkat Capernaum kwaiik'it Galilee van vee goo'aii gwats'ą' haazhii ts'ą' ch'ihłee zhat indi'.
23292  MAT 4:14  Jii t'ee jyaa t'igwiizhik ąįį Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii Isaiah deenyąą ąįį zhit łi'deegwidlii gweheelyaa geenjit,
23293  MAT 4:15  “Galilee van gwats'ą' tąįį gwiin'ee gwinjik t'ee Zebulun nahkat ts'ą' Naphtali nahkat haa goodlii, Jordan han ndųhts'ąįį ts'ą' Galilee nahkat kwaii t'ee Gentiles nąįį goonahkat t'oonchy'aa ginyąą.
23294  MAT 4:16  Zhit juu dinjii nąįį tǫǫ gwizhit gwigwich'įį nąįį, ch'eegwąhndit gwachoh gwagwahąąh'yaa t'oonchy'aa, zhit juu iłchįį gwanahkat gwich'įį nąįį, ch'eegwąhndit gook'aa haadrii gweheelyaa gwinyąą.”
23295  MAT 4:17  Aiizhit gwats'an it'ee Jesus Gwandak Nizįį eegwaandak, ts'ą' jyaa nyąą, “Nakhwatr'agwaanduu ts'an łihts'eedǫǫ'ee, Zheekat Gweegwinii'ee gwats'ą' nahgwan t'oonchy'aa!” goovahnyąą.
23296  MAT 4:18  Ąįįts'ą' Jesus, ąįį Galilee vanvee gwa'an neehidik akhai' ch'oondee ts'ą' ch'achaa haa łuk keegii'in łee neeł'in. Łuk keegii'in giinlii, ch'ihłak ąįį Simon (gaa Peter giiyahnyąą) ąįįts'ą' vachaa chan Andrew.
23297  MAT 4:19  Jesus jyaa gavahnyąą, “Aanaii, shaa hoh'oo, nats'ahts'ą' dinjii nąįį teegahohdal ąįį geenakhwahaałchyaa łuk teegǫhjii gwik'it.”
23299  MAT 4:21  Ąįįtł'ęę k'ii'an teeghaih tth'aii hee ahaa, akhai' James ts'ą' John ts'ą' gooti' haa neeł'in. Digiti' Zebedee haa tr'ihchoo zhit giilk'ii ts'ą' digichihvyaa kwaii shrineegilii gwiizhit Jesus aanaii, gavahnyąą.
23301  MAT 4:23  Jesus, Galilee nahkat gwizhit gwa'an datthak k'eekhwazhii ts'ą' Jews tr'igiinkhii zheh kwaii datthak gwizhit geech'ǫąąhtan, ts'ą' Gwandak Nizįį haa Zheekat Veegwinii'ee eegwaandak ts'ą' juu ts'ik nihłehjuk daazhyaa haa iłts'ik nąįį datthak shrininlik.
23302  MAT 4:24  Ąįįts'ą' Syria nahkat datthak giiyeegwiitth'ak ts'ą' juu ts'ik nihłehjuk daazhyaa di'įį nąįį datthak giits'ą' haadlii, juu vanah gwint'aii gwiłts'ik ts'ą' juu vizhit ch'anky'aa iizųų haa t'ihee'yaa kwaa gwik'it t'ii'in nąįį ts'ą' juu naandoo nąįį, ts'ą' neehidik kwaa nąįį datthak giits'ą' haadlii ts'ą' goots'ą' tr'iinjik.
23303  MAT 4:25  Ts'ą' Jordan han ndųhts'ąįį geh'ok gwa'an gwats'an, ts'ą' Judea nahkat, ts'ą' Jerusalem kwaiik'it gwachoo, ts'ą' Decapolis ts'ą' Galilee nahkat kwaii datthak gwats'an dinjii lęįį nąįį Jesus tąįį neegihiidal.
23304  MAT 5:1  Ch'ihłan drin nijin Jesus, dinjii lęįį nąįį yeelin łeeljil gwah'in dąį', taih kat hahdhizhii ts'ą' naadii. Gwiizhit vitsyaa nąįį yeelin niinjil,
23306  MAT 5:3  “Zhit juu nakhwatee Vit'eegwijyąhchy'aa t'aahchy'aa ts'ą' neeshreegaahchy'aa gaagiindaii nąįį shoo giinlii, Zheekat Gweegwinii'ee t'ee goots'an gwanlii t'oonchy'aa!
23316  MAT 5:13  “Dzaa nankat dinjii nąįį datthak eenjit lisil k'it t'ohchy'aa ts'ą' nakhwat'injigaahchy'aa t'oonchy'aa. Ąįįts'ą' lisil vagwaandaii kwaa dhidlit ji' duuyeh chan hee vagwaandaii neerahtsii t'inchy'aa ts'ą' duuyeh chan hee vit'ineegwaachy'aa, ts'ą' oo'an tr'ahahtł'aa gwizhrįh, ts'ą' dinjii nąįį gwintł'oo giikat k'eeheedal.
23321  MAT 5:18  Jidii datthak łi'haa nakhwaagwaldak, deegwąhkhyuk jii nan ts'ą' zheekat haa goodlii, gwiizhit duuyeh zhit Law vili' tsal gaa an ilii t'inchy'aa. Jidii t'igweheenjyaa goo'aii datthak gwik'it t'igwiizhit ąįįtł'ęę t'ohju' hee an heelyaa.
23323  MAT 5:20  It'ee łyaa nakhwaagwaldak t'ihnyąą, juu Law eech'ǫąąhtan nąįį, ts'ą' juu Pharisee nąįį k'it Vit'eegwijyąhchy'aa deeyahnyąą gwik'it t'ii'in nąįį andaa vik'eegohthat ji', gwizhrįh Zheekat Gweegwinii'ee nihdeehohdaa t'oonchy'aa.”
23325  MAT 5:22  Gaa juk nakhwaagwahaldak, juu dachaa ts'ą' gwik'injigwiighit zhit vik'įį gwanlii ji' ch'aroahkat zheh gwizhit nihdeerahahchyaa. Nachaa zhyaa ‘Geenjit gwakwaa dinjii inlii!’ vaiinyąą ji', Jews gwakhaihkwaii nąįį ts'ą' nihdeenarahahchyaa, ąįįts'ą' chan, nachaa gwik'injigwiighit zhit dinjii ‘Vit'eegwijyąhchy'aa haandaii kwaa ts'ą' k'ii'an tr'agwah'in!’ vaiinyąą ji' khink'an ts'ą' hell gwats'ą' hinkhaa gwahtsii t'oonchy'aa.
23327  MAT 5:24  ąįį shih zhat ataiinjii tr'ahtsii deek'it geeghaih akhoohoinjyaa ts'ą' nachaa zhat gwagwahkhan vats'a' hinkhaa ts'ą' vaagwinzii neegwahahtsyaa, ąįįtł'ęę gǫhju' hee zhat gwits'eehindyaa ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa vats'a' shih vantł'eehahchaa.
23328  MAT 5:25  “Juu dinjii ch'ihłak shats'ą' gwiizųų t'inizhik nahnyąą (lawsuit) ji', ch'aroahkat zheh gwats'ą' nahahchyaa gwehkįį vaa gwinzii neegwąhtsii. Jyaa dinizhit kwaa ji', zhit juu noohaahkat ts'ą' nahahchyaa, ąįįtł'ęę juu gwadąįį gwak'ąąhtii (Police) nąįį antł'eenagahahchyaa ts'ą' zheh gwaazhrąįį nanagahahchyaa t'oonchy'aa.
23329  MAT 5:26  Łyaa naagwaldak, ąįįts'ą' aiizhit gwizhit heendyaa t'oonchy'aa, dahthee datthak laraa neegohoiinkwat gwats'ą' datthak zhat hiindyaa t'oonchy'aa.”
23331  MAT 5:28  Gaa juk nakhwaagwaldak, juu nakhwatee dinjii, tr'injaa nah'in ts'ą' vaa oihchį' yuunyąą ji' gaa didrii zhit adultery t'ii'in.
23332  MAT 5:29  Ąįįts'ą' t'ee nishriits'ąįį, nindee tr'agwaanduu t'ini'yaa nihiłtsąįį ji' khaiin'ąįį, ts'ą' oo'an haakhii jyąhts'ą' gwik'iighai' nindee ch'ihłak kwaa ji' ts'ąįį nidiveegweheezyaa t'oonchy'aa. Nananh gwa'an natthąį' lat kwaa, ji' gaa duuyeh natthąį' datthak hell gwizhit nihdeerahchįį t'oonchy'aa.
23333  MAT 5:30  Nishriits'ąįį, nanli' tr'agwaanduu t'ini'yaa nihiłtsąįį ji' vik'eech'iint'ii, ts'ą' oo'an haakhii jyąhts'ą' gwik'iighai' nanli' ch'ihłak kwaa ji' ts'ąįį nidiveegweheezyaa t'oonchy'aa. Nananh gwa'an natthąį' lat kwaa, ji' gaa duuyeh natthąį' datthak hell gwizhit nihdeerahchįį t'oonchy'aa.”
23335  MAT 5:32  Gaa juk nakhwaagwaldak, zhit juu dinjii da'at akhoonyąą ji' va'at adultery t'ii'in kwaa gaa nihk'it akhoonyąą, ąįįt'ee da'at adultery t'ii'in ąhtsii, ąįįts'ą' va'at chan hee neeroonjik ji' t'ee, ąįį dinjii neeyuunjik t'ee adultery t'ii'in t'oonchy'aa.
23337  MAT 5:34  Gaa juk zhat nakhwaagwaldak, nijin jyaa shi'yaa dohnyąą dąį' vows t'oohchy'a' shrǫ', zheekat geh'an jyaa t'ishi'yaa ąįį łyaa gwik'it t'ishi'yaa dohnyą' shrǫ'! Aiizhit Vit'eegwijyąhchy'aa k'eedeegwaadhat ts'ą' yakat doodii deek'it goo'aii geh'an.
23340  MAT 5:37  Jii zhrįh gwik'it t'ohnyąą, ‘Aahą'’ akwat ‘Nakwaa’ geeghaih, k'eegwiichy'aa t'ahohjyaa ji' ąįįt'ee Tr'aanduu ts'an t'ahohjyaa t'oonchy'aa.”
23342  MAT 5:39  Gaa juk nakhwaagwaldak, juu nakhwats'ą' gwiizųų t'ii'in ji' gwit'ii neegohtsyaa shrǫ'! Dinjii ch'ihłak nishriits'ąįį ninin nak'ah naat'an ji' natł'ohts'ąįį chan ninin nak'ah neeniheent'an ąhtsii.
23344  MAT 5:41  Zhit juu Roman niveet'ah'in nilii nąįį, ąįį ch'ihłak sha'ohtsuu, 1 mile sheenjit inghwaa nahnyąą ji' 2 miles veenjit yihiinghwaa yuu.
23347  MAT 5:44  Gaa juk nakhwaagwaldak, juu nakhwatr'ii'ee nąįį eet'ohthan, ts'ą' juu khaiinjich'anakhwagahkhit nąįį eenjit khadagohjii.
23353  MAT 6:2  “Nijin dinjii neeshraahchy'aa antł'aanjii dąį' dinjii nąįį nagahah'yaa gwa'an noo'ya' shrǫ'! Dinjii nizįį adaa'įį nąįį goorahah'yaa geenjit Jews tr'igiinkhii zheh akwat tąįį gwinjik gwa'an neeshraahchy'aa nąįį antł'eegaanjii, deegii'in gwigweheechy'aa eenjit antł'eegaanjii diikhoh'e' giindhan geh'an t'igii'in. Łyaa nakhwaagwahaldak, deegii'in ąįį ch'adąį' hee geenjit googwaroonkwat t'oonchy'aa.
23354  MAT 6:3  Gaa, nijin neeshraahchy'aa nąįį ts'ohnyaa dąį', zhit juu łi'haa zhyaa nijyaa nilii ąįį gaa vaagwandak shrǫ'.
23356  MAT 6:5  “Nijin khadigiinjii dąį' dinjii nizįį adaa'įį nąįį k'it t'anoo'ya' shrǫ', ndak nagadhat ts'ą' tąįį gwinjik dinjii gwanlii gwa'an ts'ą' Jews tr'igiinkhii zheh gwizhit khadigigiinjii, juu nąįį datthak gavaahaa'yaa geenjit jyaa digii'in, łyaa nakhwaagwahaldak ch'adąį' hee datthak geenjit googwaroonkwat t'igiinchy'aa.
23357  MAT 6:6  Gaa nijin khadigiinjii dąį' nizheh gwizhit naraah'in kwaa gwa'an gwats'ą' hinkhaii, Zheekat Nakhwati' tr'ąąh'in kwaa, ąįį vats'a' gweentak khadigiinjii ji' t'ee nineegooheekwat t'inchy'aa.
23358  MAT 6:7  “Juu ch'ik'itiltsį' kwaii ts'ą' khadigiinjii nąįį k'it khadagohjyaa shrǫ', ginjik deegwinyąą gaagiindaii kwaa haa khagigidiinjii, gook'eegwaadhat gavaheetth'ak giindhan ts'ą' niighyuk khadigigiinjii,
23360  MAT 6:9  Jyąhts'ą' khadagohjii, ‘Diiti' zheekat gwizhit Noozhri' shroodiinyąą nilii ts'ą' narahoh'e',
23363  MAT 6:12  Diitr'agwaanduu diineejit oo'an gwihinlii, ąįįts'ą' juu diits'ą' tr'agwaanduu t'ee'ya' nąįį chan gwik'it gooveenjit oo'an gwireheelyaa.
23367  MAT 6:16  “Nizįį adaa'įį nąįį adach'agaa'aa kwaa ts'ą' khadigigiinjii nąįį k'it t'akhwa'ya' shrǫ'. Nijin dach'agaa'aa kwaa haa khadigigiinjii dąį' goonin tr'igwidii k'it t'inchy'aa ąįį gook'it t'ohchy'a' shrǫ'. Ąįįts'ą' dinjii goohaah'yaa gwa'an goovehdeiingaii k'it t'igii'in ts'ą' neegihiidal goorahah'yaa geenjit ąįį gook'it t'akhwa'ya' shrǫ'. Łi'didlii haa nakhwaagwaldak, ch'adąį' hee datthak googwaroonkwat t'oonchy'aa.
23369  MAT 6:18  Jyąhts'ą' gwik'iighai', khadigiinjyaa geenjit ch'ihłee ch'in'aa kwaa, ąįį ch'izhii nąįį gaageheendaii kwaa geenjit gaa diikhwan zhrįh tr'aadii dąį' jyaa digwii'in ąįį zheekat Nakhwati' tr'ąąh'in kwaa zhrįh nakhwah'in ąįį nakhwaneegwahookwat t'inchy'aa.”
23370  MAT 6:19  “Dzaa nankat, k'eiich'ii lęįį khaihłan nǫhłyaa shrǫ', jyaa dakhwazhit ji' moths ts'ą' tsuh haa an yahahtsyaa ts'ą' dinjii ch'an'įį nąįį giits'ą' łeegwagwahahnaii ts'ą' neech'igeheen'įį t'oonchy'aa.
23371  MAT 6:20  Gaa zheekat ideenjit khaihłan nigwiinlii, izhit khahthaa tsal (moths) akwat tsuh haa an heelyaa kwaa ts'ą' duuyeh ch'an'įį nąįį yats'ą' łeegwahnaii ts'ą' giiyuunjii t'oonchy'aa.
23377  MAT 6:26  Zhit dziitsal kwaii nǫh'in, gwanzhįh gąąhshii kwaa, ts'ą' gwanzhįh chan gaahtsii ts'ą' zheh gii'įį ąįį zhit nihdeegiiyilii kwaa, ąįį googaa nihk'it Zheekat Gwiti' gook'ąąhtii ts'ą' gooch'ah'aa t'iginchy'aa. Chiitsal nąįį andaa nakhweegoo'aii t'oonchy'aa!
23380  MAT 6:29  Gaa nakhwaagwaldak, King Solomon gaa deegwahtł'oo valaraa gwanlii haa hil'ee gaa gook'it gwach'aa jyaa dahtsu' naazhii kwaa t'inchy'aa.
23381  MAT 6:30  Nakhwak'injigwiighit łyaa natsal, t'agwarahnyąą. Jesus gavahnyąą. Vit'eegwijyąhchy'aa jii nankat gwanzhįh gwinzii vigweech'in kwaii nahshii ts'ą' k'ąąhtii, t'oonchy'aa. Jii gwanzhįh kwaii juk drin gwinzii nahshii gaa nihkaa drin vaa vikeech'arahchy'aa zhit tr'ahahk'an t'inchy'aa. Jii kwaii andaa khadhoo'ee t'oonchy'aa ts'ą' gwach'aa nahoozhyaa nakhwantł'eeheelyaa t'inchy'aa.
23382  MAT 6:31  Nijin gwats'an, shih hoh'aa ts'ą', chųų khwanjyaa ts'ą' nijin gwats'an gwach'aa nahoozhyaa, geenjit tr'agohdii shrǫ'.
23388  MAT 7:3  Ąįįts'ą' chan jaghaii, nachaa gwik'injiighit vindee zhit gał tsal dha'aii nah'in eenjit gwintł'oo ninjich'iindhat gwiizhit nindee zhit dachan choh dhihtin ąįį gwadrąįį ninjich'iindhat kwaa?
23390  MAT 7:5  Deegwiłtł'oo dee zhyaa nizįį adaan'įį (hypocrite) t'ini'in! Ąįį nindee dachan choh dhitin ąįį tr'ookit khaniinchįį, ąįįtł'ęę hee gwinzii naa gweheechy'aa ts'ą' gwinzii gwąąh'in k'iighai' nachaa gwik'injiighit vindee gał tsal dha'aii khaiinchįį.
23391  MAT 7:6  “Jidii shroodiinyąą nilii, łąįį antł'ohtsit shrǫ'. Jyaa nizhik ji', nats'ą' łihts'eedagahaa'ee ts'ą' nak'aa gal gahahdaa t'igiinchy'aa. Na-pearls ąįį pigs ideekwaii gwats'ą' hohjyaa shrǫ' dagakwai' haa zhat giiyeeheetal t'inchy'aa.”
23396  MAT 7:11  Deegwiłtł'oo ohsųų googaa, nakhwagii nąįį jidii k'aiich'ii nizįį nakhwagahnyąą goovantł'ohłii, gwiizhit zheekat Nakhwati' jidii vohnyąą ąįį gwandaa dagwahtł'oo nizįį haa nakhwantł'eehaandal gaakhwandaii.
23397  MAT 7:12  “Jii t'ee Moses va-law ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nąįį geech'agoahtan zhit t'ee jyaa diginyąą, ‘Zhit ch'izhii dinjii nąįį nats'ahts'ą' nats'ą' dinjii gooli' gavoiinyąą gwik'it nan chan goots'ą' dinjii inlii.’”
23401  MAT 7:16  Nats'ahts'ą' deegii'in gwik'iighai' gavaakhwandaii t'inchy'aa. Khoh duuyeh jak choh (grapes) vakat nahshii, ąįį gwik'it jak, Figs duuyeh khoh kat nahshii t'inchy'aa.
23402  MAT 7:17  Dachan vat'an nizįį vakat jak nizįį nahshii, gaa dachan vat'an iizųų ąįį vakat juk iizųų nahshii.
23407  MAT 7:22  Nijin Ch'aroahkat Drin nagwiindhat ji' lęįį nąįį, ‘K'eegwaadhat, K'eegwaadhat, noozhri' zhit Vit'eegwijyąhchy'aa Vagwandak Nizįį eegwaraandak ts'ą' noozhri' zhit ch'anky'aa iizųų chan dinjii nąįį ts'an tr'iriinlii ts'ą' gwinlęįį chan noozhri' zhit nindal gwaahchy'aa gwigwii'in t'igwiizhit.’ giheenjyaa t'iginchy'aa.
23408  MAT 7:23  Ąįįts'ą' jii jyaa goovahaihjyaa, ‘An shihłeekhwajyaa, dinjii iizųų ǫhłįį ts'ą' nakhwaashandaii kwaa!’ t'oonchy'aa.”
23410  MAT 7:25  Gwint'aii ąhtsin ts'ą' han gwinjik chųų gwintł'oo ndak t'iizhik ts'ą' gehk'aa gaa teiinkhaii, gwiizhit zheh gwats'ą' gwint'aii ahtr'aii, googaa nihk'it zheh needagwaakhaii kwaa, kii kat dagoo'aii geh'an.
23412  MAT 7:27  Gwint'aii ąhtsin ts'ą' han gwinjik chan chųų gwintł'oo ndak t'iizhit ts'ą' teiinkhaii, gwiizhit chan zheh gwats'ą' gwint'aii ahtr'aii, ąįįts'ą' łahchy'aa gwint'aii needagwaanaii.”
23413  MAT 7:28  Nijin Jesus, geech'ǫąąhtan ndaanaahjik dąį' zhit juu yaa łeeljil nąįį łahchy'aa gooveenjit geegagoolii kwaa t'igwinyąą.
23414  MAT 7:29  Law eech'ǫąąhtan nąįį (Scribes) k'it łyaa t'inyąą kwaa, gaa dinjii viginjik nint'aii haa geech'oohtan k'it geech'ǫąąhtan.
23417  MAT 8:3  Jesus, danli' haa yakat naanjik ts'ą' t'iiyahnyąą, “Gwik'it t'iihthan t'oonchy'aa, shranąąnjii!” Yahnyąą gwagwahkhan vakat gwiinzii neegahoodlit, ts'ą' shranaazhik.