23234	MAT 1:21	Ma tem embathu okna te ek nêm anêŋ avômalô bulubiŋ ba intu ondam anêŋ athêŋ nena Yisu.”
23236	MAT 1:23	“Avi te miŋ hêk haviŋ anyô ami denaŋ ma tem esabeŋ ba embathu okna te. Ba tem nendam anêŋ athêŋ nena Imanuel.” Abô êŋ anêŋ ôdôŋ nena, “Wapômbêŋ hamô haviŋ alalô.”
23240	MAT 2:2	ma enaŋ hik liŋ, “Amena lukmuk atu ba hatu avômalô Islael iniŋ kiŋ, anêŋ talêbô havathu hêk êsê? Yêlô ayê anêŋ vuliŋ habitak loŋ wak hathak ba alêm ek nanêm yeŋ êndêŋ yani.”
23246	MAT 2:8	Ma hêv thêlô ba i Betlehem ma hanaŋ, “Môlônu nômbôlêm amena êŋ katô. Ba ôpôm ma nôlêm nonaŋ êndêŋ ya ek yana yanêm yeŋ êndêŋ yani imbiŋ.”
23251	MAT 2:13	Ŋê lôkauk hathak vuliŋ etak unyak yôv, ma Josep hayê niaviŋ ba Wapômbêŋ anêŋ aŋela te hayô ba hanaŋ, “Helot tem êmbôlêm amena ek injik vônô. Aêŋ ba umbiyô onja amena lo talêbô ba ôsôv ba nu Ijip ma ômô endeba yanêm abô êndêŋ o am.”
23253	MAT 2:15	ma hamô aleba Helot hama. Nôm takêŋ habitak ek Wapômbêŋ anêŋ abô injik anôŋ ba hanaŋ hadêŋ plopet nena, “Yahalam yenaŋ okna hêk Ijip ba halêm.”
23256	MAT 2:18	“Voŋvoŋ bêŋ hêk Lama, asêŋ malêŋ lôk malaiŋ bêŋ, Lesel anêŋ limi lêk ema ba mi. Aêŋ ba halaŋ ba hadô nênêm yani thêvô.”
23258	MAT 2:20	ba hanaŋ nena, “Ŋê takatu ba idum ek nijik amena vônô bôk ema yôv ma umbiyô onja amena lo talêbô ba ômbônu pik Islael esak loŋbô.”
23261	MAT 2:23	hamô malak nate anêŋ athêŋ nena Nasalet ba hamô Galili kapô. Nom êŋ habitak ek Wapômbêŋ anêŋ abô injik anôŋ ba hanaŋ hadêŋ plopet doho nena, “Avômalô tem nendam yani nena anyô Nasalet te.”
23263	MAT 3:2	ma hanaŋ nena, “Wapômbêŋ anêŋ loŋ lôkliŋyak lêk habobo. Ba intu node kapôlômim liliŋ.”
23273	MAT 3:12	Yani tem isuv nôm anêŋ kupik vê ba êndô anôŋ êmô unyak kapô. Ma yavoyav takatu ba hamô piklêvôŋ ma isi ba êmbôk esak atum atu ba tem miŋ ema ami.”
23275	MAT 3:14	Ma doŋtom Jon hadum ek imiŋ yani loŋ siŋ ba hanaŋ, “Aisê ka hôlêm hadêŋ ya? Usik ya.”
23276	MAT 3:15	Êŋ ma Yisu hanaŋ viyaŋ nena, “Alalô nasopa loŋôndê thêthôŋ ba intu usik ya.” Ma Jon halôk ba hathik Yisu.
23278	MAT 3:17	Ma abô te halêm anêŋ malak leŋ ba hanaŋ nena, “Intu ma yenaŋ Okna atu ba yaleŋhaviŋ videdauŋ. Ma ya kapôlôŋ mavi hathak yani.”
23281	MAT 4:3	Êŋ ma ŋgôk iniŋ anyô bêŋ hayô ek Yisu ma hanaŋ, “O Wapômbêŋ anêŋ Nakaduŋ ma onaŋ ek valu takêntêk imbitak êtôm polom.”
23284	MAT 4:6	Ma hanaŋ, “O ma Wapômbêŋ anêŋ Nakaduŋ, e? Wapômbêŋ anêŋ kapya hanaŋ nena, “‘Wapômbêŋ tem nêm anêŋ aŋela ek neyabiŋ o. Ma thêlô tem netak baheŋ ek miŋ valu la embatho vemkapô ami.’ Ba intu ôsôv kisi.”
23287	MAT 4:9	Ma hanaŋ hadêŋ Yisu, “Tem yanêm nôm takêntêk sapêŋ êndêŋ o. Ma doŋtom ondek vemdôŋ lêlô ba nêm yeŋ êndêŋ ya am.”
23294	MAT 4:16	Avômalô takatu ba êmô momaŋiniŋ bêŋ kapô, thêlô lêk êyê deda bêŋ te. Ba idum ek nema, ma doŋtom deda habi hayô hêk thêlô ba hêv momaŋiniŋ vê.”
23295	MAT 4:17	Yisu hayô Kapaneam yôv ma hadum anêŋ ku môŋ ba hanaŋ Wapômbêŋ anêŋ abô hadêŋ avômalô nena, “Wapômbêŋ anêŋ loŋ lôkliŋyak lêk habobo ba node kapôlômim liliŋ.”
23297	MAT 4:19	Ma hanaŋ hadêŋ thai, “Mamu nôlêm nosopa ya! Tem yandum ba mamu nôbôv avômalô êtôm ôvôv alim halôk yakseŋ.”
23351	MAT 5:48	Ba intu nômô batôŋ oyaŋ êtôm Lemambô atu ba hamô batôŋ oyaŋ hamô malak leŋ.”
23397	MAT 7:12	“Ma malêla takatu ba môlô lemimhaviŋ avômalô vi nindum êndêŋ môlô, ma nundum aêŋ êndêŋ i. Êŋ ma abô balabuŋ lôk plopet iniŋ abô anêŋ ôdôŋ bêŋ.”
23412	MAT 7:27	Ma ôthôm malokola lôk lovak bêŋ ma ŋambô hayô ba hayôkwiŋ unyak êŋ ba hapu lôk diŋdiŋ bêŋ ba hi.”
23414	MAT 7:29	“Yani miŋ hadôŋ alalô ba halam kêdôŋwaga bô iniŋ abô hatôm ŋê lôkauk hathak abô balabuŋ ethak idum ami. Mi. Hadôŋ alalô hatôm anyô lôk athêŋ bêŋ.”
23416	MAT 8:2	Ma anyô palê lepla te halêm hadêŋ Yisu ma halek vadôŋ lêlô ma hanaŋ, “Anyô bêŋ, odanêm lemhaviŋ ma hatôm undum ba yambitak mavi.”
23418	MAT 8:4	Êŋ ma Yisu hanaŋ hadêŋ yani, “Nu nuŋgwik o thô êndêŋ anyô habôk da ma nêm da êtôm sêbôk ba Mose hanaŋ ek injik thô nena anêm lijiŋ lêk hêv yak. Ma miŋ onaŋ bêŋ êndêŋ anyôla ami.”
23420	MAT 8:6	ma hanaŋ, “Anyô bêŋ, yenaŋ anyô ku hapôm lijiŋ va lo baŋ havuviŋ ba hawa vovaŋ bêŋ ba hêk unyak iyom.”
23421	MAT 8:7	Ma Yisu hanaŋ hadêŋ yani, “Tem yasôk ek yandum ôpêŋ mavi.”
23422	MAT 8:8	Ma doŋtom anyô vovak laik êŋ hanaŋ, “Anyô bêŋ, ya miŋ anyô mavi ek ôlêm yenaŋ unyak ami. Yada yahamô anyô bêŋ te vibiŋ, ma yenaŋ ŋê vovak êmô ya vibiŋ. Ba yahanaŋ hadêŋ yenaŋ anyô vovak te nena, ‘Nu,’ êŋ ma hi. Mena yahanaŋ hadêŋ yaŋ nena, ‘Ôlêm,’ êŋ ma halêm. Ma yahanaŋ hadêŋ yenaŋ anyô ku nena, ‘Undum ku êntêk,’ êŋ ma hadum. Aêŋ ba yahayala nena onaŋ iyom ek yenaŋ anyô ku imbitak mavi ma tem imbitak mavi.”
23426	MAT 8:12	Sêbôk ma Wapômbêŋ lahaviŋ avômalô Islael nêyô anêŋ loŋ lôkliŋyak kapô, ma doŋtom lêk ma yani tem nêm thêlô vê ba ini loŋ momaŋiniŋ bêŋ. Loŋ êŋ ma tem thêlô nedaŋ asêŋ maleŋ ba nesaŋ veŋiŋbôlêk ôdôŋ loŋ.”
23427	MAT 8:13	Êŋ ma Yisu hanaŋ hadêŋ anyô vovak laik êŋ, “Nu! Ma nôm atu ba lêk hôêvhaviŋ ma tem imbitak aêŋ.” Ma ketheŋ oyaŋ ma ôpêŋ anêŋ anyô vovak atu habitak mavi.
23431	MAT 8:17	Ba intu Wapômbêŋ anêŋ abô atu ba bôk hanaŋ hadêŋ plopet Aisaia hik anôŋ nena, “Yani hapesaŋ alalôaniŋ lijiŋ mavi ma hêv alalôaniŋ vovaŋ vê.”
23432	MAT 8:18	Yisu hayê avômalô bêŋ anôŋ êmô ma hanaŋ hadêŋ anêŋ ŋê ku nena, “Alôana kasukthôm vi tuvulu.”
23433	MAT 8:19	Êŋ ma ŋê lôkauk hathak abô balabuŋ te halêm hadêŋ Yisu ma hanaŋ nena, “Kêdôŋwaga, loŋ nômbêŋ atu ba hu ma tem yasopa o.”
23434	MAT 8:20	Ma Yisu hanaŋ, “Avuŋ yatap iniŋ pik abyaŋ hamô ma menak iniŋ unyak hamô, ma doŋtom ya Anyô Anêŋ Nakaduŋ atu anêŋ loŋ ênjêk ma mi.”
23435	MAT 8:21	Ma Yisu anêŋ anyô te hanaŋ, “Anyô Bêŋ, otak ya ek yana yandav wakamik vêmam.”
23445	MAT 8:31	Ma ŋgôk takêŋ elaŋ lôklokwaŋ hadêŋ Yisu, “Nêm yêlô vê ni êndôk bok takêŋdaku kapô.”
23450	MAT 9:2	Ma anyô doho evak anyô havuviŋ te hêk yêm ba êlêm hadêŋ yani. Êŋ ma Yisu hayê thêlôniŋ êvhaviŋ ma hanaŋ hadêŋ anyô havuviŋ atu nena, “Yenaŋ okna, lem êndôk biŋ. Lêk yahêv anêm kambom sapêŋ vê.”
23454	MAT 9:6	Aêŋ ba tem yaŋgik thô êndêŋ môlô nena Anyô Anêŋ Nakaduŋ atu anêŋ athêŋ ma bêŋ ba hatôm nêm kambom vê.” Êŋ ma hanaŋ hadêŋ anyô havuviŋ atu nena, “Umbiyô umiŋ ma onja anêm yêm ba nu anêm unyak.”
23461	MAT 9:13	Aêŋ ba môlô lemimimbi Wapômbêŋ anêŋ abô atu ba hêk kapya hanaŋ nena, “‘Yaleŋhaviŋ môlô nônêm kapôlômim êndêŋ avômalô. Ma yahapôlik hathak da.’ Ba intu yahalêm ek yandam ŋê takatu ba idum kambom. Ma miŋ yahalêm ek yandam ŋê thêthôŋ ami.”
23463	MAT 9:15	Ma Yisu hanaŋ, “Anyô te hawa avi lukmuk, êŋ ma anêŋ anyô môlô eyaŋ nôm lôk leŋiŋmavi. Ma miŋ hatôm nembak balabuŋ ek nôm ami. Ma doŋtom haveŋ yam, ba ewa yani vê hêk thêlô, êŋ ma anêŋ ŋê môlô tem nembak balabuŋ ek nôm.”
23465	MAT 9:17	Ma môlô othak ôkê waiŋ lukmuk halôk kolopak epesaŋ hathak bok kupik bô e? Mi! Waiŋ lukmuk êŋ tem imbuliŋ bok kupik bô atu bôk thekthek ba tem ipup ba waiŋ eŋgasô ni. Ba intu othak ôkê waiŋ lukmuk halôk bok kupik lukmuk atu ba belap ek isiŋ mavi ma miŋ ipup ami lôk waiŋ miŋ eŋgasô ni ami.”
23466	MAT 9:18	Yisu hanaŋ abô denaŋ ma anyô bêŋ te halêm halek vadôŋ lêlô hêk yani va ma hanaŋ, “Yenaŋ avena lêk hama. Ôlêm otak bahem êyôŋgêk yani ek imbiyô esak loŋbô.”
23469	MAT 9:21	Ma avi êŋ anêŋ auk nena, “Yambaloŋ anêŋ kwêv iyom, ma tem ya mavi.”
23470	MAT 9:22	Ma Yisu hik i liliŋ ba hayê avi êŋ ma hanaŋ, “Yenaŋ avena, lem êndôk biŋ. Anêm hôêvhaviŋ hadum ba lêk hubitak mavi.” Ma ketheŋ oyaŋ ma avi êŋ habitak mavi.
23472	MAT 9:24	ma hanaŋ, “Môlô vê! Avena hêk sôm iyom ma miŋ hama ami.” Êŋ ma thêlô emalik hathak yani.
23476	MAT 9:28	Yisu hayô unyak kapô ba hi ma anyô ju atu i hadêŋ yani. Ma hanaŋ hik thai liŋ, “Mamu ôêvhaviŋ nena ya hatôm yandum ba mamu numbitak mavi e?” Ma thai enaŋ, “Intu êŋ. Anyô Bêŋ.”
23477	MAT 9:29	Êŋ ma yani hatak baŋ hayô hêk thai maleŋdaluk ma hanaŋ, “Mamu lêk ôêvhaviŋ ba intu tem numbitak mavi.”
23478	MAT 9:30	Êŋ ma maleŋiŋ daluk hakyav. Ma Yisu hêv abô lôklokwaŋ hadêŋ thai, “Miŋ nonaŋ êndêŋ anyôla esak nôm êntêk ami.”
23481	MAT 9:33	Ma hêv ŋgôk êŋ vê ma ôpêŋ hanaŋ abô. Ma avômalô esoŋ kambom ba enaŋ, “Sêbôk ma miŋ nômlate aêŋ habitak Islael ami.”
23482	MAT 9:34	Ma doŋtom ŋê Palisi enaŋ, “Ŋgôk iniŋ anyô bêŋ hêv lôklokwaŋ hadêŋ ôpêŋ. Ba intu hatôm nêm ŋgôk sapêŋ vê ênjêk avômalô.”
23486	MAT 9:38	Aêŋ ba noteŋ mek êndêŋ ku anêŋ alaŋ ek nêm ŋê ku ba ini ek nindum anêŋ ku.”
23528	MAT 10:42	Ma ôpatu ba hayê anyô oyaŋ te hasopa ya ba hêv ŋaŋ thilibuŋ hadêŋ yani, yanaŋ avanôŋ biŋ êndêŋ môlô nena ôpêŋ tem enja anêŋ vuli.”
23534	MAT 11:6	Ma ŋê takatu ba êyê ya ba evaloŋ iniŋ êvhaviŋ loŋ, nêmô lôk leŋiŋmavi.”
23547	MAT 11:19	Ma doŋtom Anyô Anêŋ Nakaduŋ atu halêm ma miŋ hatip ek nôm lo waiŋ ami. Ba intu avômalô êpôlik ba enaŋ, ‘Ôŋgô! Anyô êŋ hathak hayaŋ nôm lôk hanum waiŋ bêŋ anôŋ aleba intu halo molo. Yani ma ŋê idum kambom lôk ŋê ewa takis iniŋ anyô môlô.’ Aêŋ ba Wapômbêŋ anêŋ auk tem injik anôŋ mavi ba avômalô tem nêgê nena auk êŋ ma thêthôŋ anôŋ.”
23557	MAT 11:29	Yahathak yahatauviŋ ya hatôm anyô ku ba intu tem nômô mavi. Ma aseleŋ atu ba yahêv ma vumvum ek noja. Ma vak atu ba yahêv ek nôbô ma miŋ malaiŋ ami. Ba intu nôlêm êndêŋ ya ek noja yenaŋ auk.”
23565	MAT 12:7	Môlô bôk osam abô êŋ yôv ba hanaŋ nena, “‘Yaleŋhaviŋ môlô nônêm kapôlômim êndêŋ avômalô ma yahapôlik hathak da.’ “Ya Anyô Anêŋ Nakaduŋ atu ma Sabat anêŋ Alaŋ. Ba intu oyala abô êŋ anêŋ ôdôŋ, ma tem miŋ hatôm notak malaiŋ êyômô ôpatu ba anêŋ kambom mi ami. Mi.”
23570	MAT 12:12	Anyô ma bêŋ ek boksipsip. Ba intu kapya balabuŋ hanaŋ nena alalô hatôm nandum anyô mavi êndêŋ Sabat.”
23571	MAT 12:13	Aêŋ ba Yisu hanaŋ hadêŋ ôpêŋ, “Oto bahem.” Ma hato baŋ ma baŋ vi kambom atu habitak mavi hathak loŋbô hatôm baŋ vi atu mavi.
23579	MAT 12:21	Ma avômalô pik sapêŋ tem nênêm maleŋiŋ êndêŋ yani.”
23582	MAT 12:24	Ma Palisi elaŋô abô êŋ ma enaŋ, “Ŋgôk iniŋ anyô bêŋ Belsebul hêv lôklokwaŋ hadêŋ ôpêŋ. Ba intu hatôm nêm ŋgôk sapêŋ vê ênjêk avômalô.”
23595	MAT 12:37	Wapômbêŋ tem endaŋô anêm abô ba enaŋ êndêŋ o nena o anyô thêthôŋ mena o anyô lokbaŋ.”
23596	MAT 12:38	Vêm ma Palisi lôk ŋê lôkauk hathak abô balabuŋ doho enaŋ hadêŋ Yisu, “Kêdôŋwaga, yêlô leŋiŋhaviŋ undum lavôŋiŋ te ek injik thô nena Wapômbêŋ hêv o ba hôlêm.”
23600	MAT 12:42	Ma sêbôk ma Siba iniŋ kwin hatak anêŋ loŋ ma halêm anêŋ loŋ daim bomaŋ ek endaŋô Solomon anêŋ auk mavi. Odaŋô! Nômlate lêk hamô loŋ êntêk ma bêŋ ek Solomon. Ma doŋtom môlô ôdô anêŋ nodaŋô. Ma waklavôŋ atu ba Wapômbêŋ hatak ek nindum abô ma tem Siba iniŋ kwin êŋ enaŋ môlônim kambom takêŋ bêŋ.”
23603	MAT 12:45	Êŋ ma tem ni êmbôlêm ŋgôk baheŋvi ba lahavuju takatu ba iniŋ lôklokwaŋ hamôŋ ek anêŋ ba enja i imbiŋ ek nimbitak nêyô unyak êŋ kapô esak loŋbô. Êŋ ma ôpêŋ tem êmô kambom anôŋ ek yaŋ sêbôk. Ba intu môlô avômalô kambom bôlôŋ êntêk tem nôpôm malaiŋ êŋ imbiŋ.”
23605	MAT 12:47	Ma anyô te hi hanaŋ hadêŋ Yisu, “Lemtambô lôk môlôviyaŋ imiŋ yaiŋ ba thêlô leŋiŋhaviŋ nenaŋ abô imbiŋ o.”
23607	MAT 12:49	Ma habi baŋ hayô hamiŋ anêŋ ŋê ku ba hanaŋ, “Avômalô takatu ba esopa Wakamik atu ba hamô malak leŋ anêŋ lahaviŋ, intu yenaŋ wakatik lôk aiyaŋ ma livôŋ thêlô. Ba intu môlô êntêk ma yenaŋ wakatik lôk aiyaŋ thêlô.”
23631	MAT 13:23	“Ma anyô halaŋô Wapômbêŋ anêŋ abô ba hayala anêŋ ôdôŋ êŋ ma tem indum ku ba injik anôŋ mavi êtôm 100 mena 60 mena 30 la. Êŋ ma hatôm yaŋvêk atu ba halôk pik mavi.”
23638	MAT 13:30	Môlô nôndô luvi êmô endeba avômalô nedav nôm am. Êŋ ma tem yanaŋ êndêŋ ŋê ku takatu ba tem nedav nôm nena, “Môlô nusup kamuŋ kambom sapêŋ ba nokak lôkulôku ba nôndô êmô loŋ nêmbôk esak atum. Ma nusup nôm anêŋ anôŋ ba notak êmô unyak nôm hamô.” ’”
23640	MAT 13:32	Ava êŋ ma yaôna lôk, ma doŋtom habitak alokwaŋ daim ba hamôŋ ek nômkama ku kapô vi. Ma menak ethak elav iniŋ unyak halôk anêŋ ŋauŋ.”
23641	MAT 13:33	Yisu hanaŋ abô loŋ kapô te nena, “Wapômbêŋ anêŋ loŋ lôkliŋyak ma aêntêk. Avi te hawa yis dokte ba hayelaŋ halôk palawa bêŋ anôŋ kapô, ma haveŋ yam ma palawa sapêŋ hathiŋ bêŋ.”
23643	MAT 13:35	ek Wapômbêŋ anêŋ abô injik anôŋ ba hanaŋ hadêŋ plopet nena, “Yaveŋbôlêk tem ekyav ba yanaŋ abô loŋ kapô êndêŋ môlô. Ma yanaŋ Wapômbêŋ anêŋ auk lomaloma takatu ba havuŋ hadêŋ sêbôk ba yani hapesaŋ pik êntêk aleba lêk bêŋ.”
23644	MAT 13:36	Yôv ma Yisu hatak avômalô ba i ma hi unyak kapô. Ma anêŋ ŋê ku i ek yani ma enaŋ, “Nuŋgwik abô loŋ kapô atu ba hathak kamuŋ kambom habitak ku kapô anêŋ ôdôŋ thô êndêŋ yêlô.”
23652	MAT 13:44	“Wapômbêŋ anêŋ loŋ lôkliŋyak ma hatôm ku kapo te ba ivuŋ nôm mavi te hamô. Ma anyô te hapôm nôm mavi êŋ. Ma havuŋ halôk loŋbô. Yani lamavi ba hêv anêŋ nômkama sapêŋ ek nênêm vuli. Ma hawa valuseleŋ ba hêv hadêŋ ku atu ba nôm mavi êŋ hamô anêŋ alaŋ ek enja ku êŋ.”
23654	MAT 13:46	Yani habôlêm aleba hapôm kômkôm kêkêlô anêŋ dôêŋ te ba anêŋ vuli bêŋ anôŋ. Êŋ ma hi hêv anêŋ nômkama sapêŋ ek nênêm vuli. Ma hawa valuseleŋ ba hi hêv kômkôm kêkêlô êŋ hathak.”
23658	MAT 13:50	ba nimbi êndôk loŋ atum lôkmala. Thêlô tem nedaŋ kambom ba nesaŋ veŋiŋbôlêk ôdôŋ loŋ.”
23659	MAT 13:51	Ma Yisu hanaŋ hik anêŋ ŋê ku liŋ nena, “Môlô lêk oyala abô sapêŋ anêŋ ôdôŋ e?” Ma thêlô enaŋ hadêŋ yani, “Intu êŋ.”
23660	MAT 13:52	Êŋ ma yani hanaŋ hadêŋ thêlô, “Anyô lôkauk hathak abô balabuŋ te halaŋô abô ba hawa auk hathak Wapômbêŋ anêŋ loŋ lôkliŋyak, yani êŋ hatôm unyak te anêŋ lambô. Yani hi unyak kapô ba hawa nôm mavi lukmuk lôk bô haviŋ ba hêv hadêŋ avômalô.”
23665	MAT 13:57	Ma thêlô enaŋ aêŋ, ma êpôlik hathak yani. Ba intu Yisu hanaŋ hadêŋ thêlô, “Plopet hawa athêŋ bêŋ hêk malak yaŋ. Ma doŋtom anêŋ malak ôdôŋ lôk anêŋ thalaleŋ ma hatôm anyô athêŋ mi.”
23668	MAT 14:2	Êŋ ma hanaŋ hadêŋ anêŋ ŋê ku nena, “Ôpêŋ ma Jon anyô hathik ŋaŋ iyom intu haviyô hathak loŋbô. Ba intu yani hawa lôklokwaŋ ba hadum nômbithi takêŋ.”
23669	MAT 14:3	Sêbôk ma Helot hawa yaŋ Pilip anêŋ avi Helodias vani. Ba Jon hanaŋ hadêŋ Helot, “Lêk howa avi êntêk vani ba intu hubuliŋ abô balabuŋ.” Êŋ ma Helot hêv anêŋ ŋê ku ba i evaloŋ Jon ba ekak ma êdô hamô koladôŋ.
23673	MAT 14:7	Êŋ ma Helot havak abô haviŋ yani nena, “Yanaŋ avanôŋ biŋ dake nena honaŋ hik ya liŋ hathak nômlate ek yanêm êndêŋ o, êŋ ma tem yanêm iyom.”
23681	MAT 14:15	Yaŋsiŋ hayô ma anêŋ ŋê ku êlêm ma enaŋ, “Lêk yaŋsiŋ ma alalô amô loŋ thiliv. Ba intu otak avômalô takêntêk ek ini malak takatu ba hamô habobo ek nênêm iniŋ nôm vuli.”
23682	MAT 14:16	Ma doŋtom Yisu hanaŋ nena, “Mi! Thêlô nêmô. Môlô da nobakôŋ i.”
23683	MAT 14:17	Ma doŋtom thêlô enaŋ, “Yêlôaniŋ polom baheŋvi ma alim ju iyom.”
23684	MAT 14:18	Êŋ ma Yisu hanaŋ, “Noja nôlêm.”
23685	MAT 14:19	Ma hanaŋ hadêŋ avômalô nena, “Nôndôk nômô kamuŋ takêntêk.” Ma hawa polom baheŋvi lôk alim ju atu ma hêv ma hathak leŋ ma hêv mek. Vêm ma haya polom lôk alim ba hêv hadêŋ anêŋ ŋê ku, ma ŋê ku ewa ba ibi sam ba êv hadêŋ avômalô nômbêŋ atu.
23694	MAT 14:28	Êŋ ma Pita hanaŋ, “O Anyô Bêŋ Yisu, ma onaŋ ek yambeŋ kasuk anêŋ dômlê ba yasôk êndêŋ o.”
23699	MAT 14:33	Aêŋ ba ŋê takatu ba êmô yeŋ elek veŋiŋdôŋ lêlô ma êkôm ba êv yeŋ ba enaŋ, “Avanôŋ biŋ! O ma Wapômbêŋ anêŋ Nakaduŋ.”
23711	MAT 15:9	Thêlô êv yeŋ oyaŋ hadêŋ ya. Ma ethak enaŋ thêlôda iniŋ abô iyom ba esau nena, “Êntêk ma Wapômbêŋ anêŋ abô.” ’”
23713	MAT 15:11	Nôm takatu ba anyô hayaŋ halôk abôlêk miŋ hadum yani habitak lelaik ami. Ma doŋtom nôm takatu ba anyô hanaŋ hale abôlêk intu hadum anyô habitak lelaik.”
23714	MAT 15:12	Vêm ma ŋê ku êlêm enaŋ hadêŋ Yisu nena, “Ondaŋô. Palisi elaŋô anêm abô êntêk ba lêk leŋiŋmaniŋ kambom hathak o.”
23716	MAT 15:14	Ba miŋ môlô nodaŋô ŋê takêŋ iniŋ abô ami. Thêlô ma ŋê maleŋiŋ pusip ba idum ek nendom avômalô vi embeŋ loŋôndê. Ma anyô mapusip yaŋ halom anyô mapusip yaŋ haveŋ loŋôndê, êŋ ma tem luvi nênêm yak êndôk lôv.”
23717	MAT 15:15	Êŋ ma Pita hanaŋ hadêŋ Yisu nena, “Nuŋgwik abô loŋ kapô êŋ anêŋ ôdôŋ thô êndêŋ yêlô.”
23722	MAT 15:20	Aêŋ ba anyô hayaŋ nôm ba miŋ hathik baŋ ami, nôm êŋ miŋ hadum ba yani habitak lelaik ami. Mi. Kambom takêntêk intu hadum ba ôpêŋ habitak lelaik.”
23724	MAT 15:22	Ma avi Kenan te hamô loŋ êŋ ba halêm ma halam nena, “Anyô Bêŋ! Devit anêŋ Lim Lukmuk! Nêm kapôlôm ek ya! Ŋgôk habuliŋ yenaŋ avena kambom anôŋ.”
23726	MAT 15:24	Êŋ ma hanaŋ viyaŋ nena, “Wapômbêŋ hêv ya ba yahalêm hadêŋ avômalô Islael takatu ba eveŋ mayaliv iyom hatôm bôksipsip.”
23728	MAT 15:26	Ma hanaŋ hadêŋ avi êŋ nena, “Kambom ek nakaliv avômena iniŋ nôm êndêŋ avuŋ.”
23729	MAT 15:27	Avi êŋ hanaŋ, “Anyô Bêŋ, êŋ ma avanôŋ. Ma doŋtom avuŋ ethak eyaŋ alaŋsi iniŋ nôm mapmap.”
23730	MAT 15:28	Yisu hanaŋ, “O avi hôêvhaviŋ bêŋ anôŋ ba Wapômbêŋ tem êndôk esak anêm lemhaviŋ.” Ma avi êŋ nalavi habitak mavi hathak loŋbô.