23234	MAT 1:21	Yom tsjicj ca ma'nus jupj, María, ne jipj ca ló nt'an, Jesús ló nsem. Jesús mpes ca Dios perdonar lis mijis israelpan, malala nyuca la tjajay, ne ma ca jis capj ntülüs yupj. Nin mpes ca nin ló nsem jupj”, nin tjevele ángel José lal.
23236	MAT 1:23	“Tsjücjüim way tsjicj ma'ajam, ca yom tsjicj ma'nus. ‘Emanuel’ ló ca nsem jupj.” Jupj ló cupj qjuis tin “Dios Cupj Qjuis Lal” velecj cupj.
23251	MAT 2:13	Niyom tjil na, Dios ángel pjaní lay tepyala José nt'a, jupj tjejyá na. Ángel tjevele jupj lal: “Jin ni'isa nts'equenem Egipto mo'ó tsjicj lal, jamay lal. Ne'aj mpü'üm, napj tjevelé nas ca ncuwim. Herodes tsjicj ca la mpalas la 'ünan”, tjevele jupj.
23253	MAT 2:15	Ne'aj tüpǘ'ütsja Herodes tepe'e nas. Nin tepyala ca t'üc' mpalas qjuis Jepa Dios tjevelá püná. “Napj tjevelé natjam ca mim Egipto mpe”, tjevele Dios. Nin tjevele profeta jupj mpes.
23256	MAT 2:18	“Tjepjyacan̈ la puyupj Ramá nt'a. Ne'aj pajal yümücj la tupuyupj. Raquel la tipiya watsja tsjictjacj mpes, locopyaya tapatjá. Jupj ma quelel jo' pé'etsja, tsjictjacj tecya'lin̈ mpes.” Nin tjevele Jeremías.
23258	MAT 2:20	“Jutja niswá Israel nt'a. Nasa tecya'lin̈ tsjicj quelel ja'ünan witjacj.”
23261	MAT 2:23	Galilea nt'a tjemey, pjaní way p'in patja nt'a, lo püt'üs ne'aj. Nazaret lotsja ne'aj tapatja nt'a. Mpes nin tepyala profetapan tjowelepj püná. Tjowelepj: “Yom Dios jas tjejyamá Nazaret mpe 'esepj nsem jupj”.
23263	MAT 3:2	Jupj tjevéletsja: “'Aplijila t'as malala nyuca la tjüjí mpes. 'Üsüs la müjí quinam Dios jos jinwá. Quina ca nu müjü'tüs Dios”, tjevele jupj.
23264	MAT 3:3	Pajal püna Isaías tjevele nin ca mveles jupj. Isaías profétatsja jupj püná. Ninana Isaías tjevele Juan po'ó: “Yom niná wa cjuwá nt'a ca mim. Pajal ca quelel mveles gente jilal. Mpes yümücj ca mveles: ‘Qjuis Jepa Dios ca ncuwim. Nujola t'as ca nin la müjí quinam jupj jos jin. Malala nujola nun, jümücj la lu'ulú jinwá. Po ma malala nujola t'as quinam. 'Üsüs nujola t'as qjuis Jepa Dios jos jinwá’ nin ca mveles jupj.” Isaías tjevele jupj ca nin mveles, ne t'üc' way Juan nin tjevele.
23271	MAT 3:10	Dios pajal len̈ way ca jis capj ntülüs malala lajay. Yupj ma 'üsüs way lajay, jupj ca jis capj ntülüs yupj pjü way. Yom jupj sine ma vyala jinwá ca la mijis Dios. Jupj sine ma vyala, jyo'o, 'awa mo'o ts'iyá. Nin ca la mijis Dios malala lajay jis lal”, nin tjevele Juan fariseopan jis lal, saduceopan jis lal wa.
23273	MAT 3:12	Len̈ way ca nin la mijis. Ca 'üsüs la mijis jupj 'amá nt'a, ma ca malala witjacj mpatjam ne'aj. Ca ne'aj mo'onsos 'üsüs witjacj, ma ca malala jis mpalas. Pjü malala ca mü'ümüs. Jupj 'yüma na, len̈ pjacj se wat'ata jupj 'owus”, nin tjevele Juan el Bautista yupj jis lal.
23278	MAT 3:17	Tsjun po'o nepé vele pjactsja: “Niná napj Natjam. Pajal quelel lejay jupj. Pajal 'üsüs najas jupj mpes.”
23294	MAT 4:16	Yupj ma sa nuctsja Dios. Quina pajal 'üsüs sin tji'yüsa Dios mpes. Tecya'lin̈ jinwatsja yupj yas nam, ma topon mpes. Malala lajaytsja. Quina 'ücj sin 'yüsa Dios tjevele jin.” Nin tjevele Isaías ca nin mpalas ne'aj.
23295	MAT 4:17	Nin tepyala jupj tjevele jin. Jesús ne'as tjemey na Capernaum nt'a, jupj véletsja Dios po'ó pülücj jis walap'a'á, ne'aj tapatja sin popé. Véletsja: “'Aplijila t'as malala nyuca la tjüjí. 'Üsüs la müjí quinam Dios jos jinwá. 'Üsüs way quinam Dios ca müjü'tüs. Jepa jupj. Len̈ way ca müjü'tüs nosis nt'a”, nin tjevele Jesús yupj jis lal.
23297	MAT 4:19	Jesús tjevele yupj jis lal: “Ncapj ncon̈có nun. Napj ca nusin 'yüsa la mejay 'ücj la veles p'a jilal Dios mpes. Nin mpes ca nepénowa cus ncon̈cocj wa jupj”, nin tjevele Jesús.
23314	MAT 5:11	”La p'a wa malala javelepj nun jis lal nun ncapj con̈có mpes, pajal 'ücj nujisas nsem. La p'a wa malala lajay nun jis lal, nun ncapj con̈có mpes, 'ücj nujisas nsem wa. La p'a wa la tsuwil nun po'ó ncapj con̈có mpes, 'ücj nujisas nsem.
23315	MAT 5:12	'Ücj nujisas t'as nin tepyala mpes. Po 'üsüs ca nu ma'ayas Dios tsjun po'ó, 'üsüs la tjüjí mpes. T'üc' way niná. Nin p'iyá nu tepyala nun, profetapan püna tapatja jis tepyala jin p'iyá. Dios ma jisas malala la tjajay wa yupj jis lal”, nin tjevele Jesús.
23317	MAT 5:14	”Nun ncapj con̈có, nun jaw jinwá nosis casa'á. Nun mpes la p'a wa ca sin mü'üsüs Dios mpes. Pülücj patja tucuc' pacá nt'a, ma polel pjya'len̈. Yupj patja nt'a 'ücj la nuc. Nin p'iyá, la p'a wa januc wa nun lojí jin.
23319	MAT 5:16	Nun jaw jinwá ncapj con̈có mpes. Nun lojí Dios jos jinwá, nun jaw jinwá la p'a jis lal. Nin la müjí Dios jos. Nin mpes ca la p'a wa nucucj nun 'üsüs lojí. Ca 'üsüs mvelecj Dios po'ó. Jupj nun jis Papay tsjun po'ó”, nin tjevele jupj, Jesucristá.
23324	MAT 5:21	”Pajal püna Moisés tjijyü'ta: ‘Ca ma jis mü'ü'nacj la p'a’. Nun la p'a 'ü'ná, jepapan ca nucopj ntülücj, ca nu mü'ü'nacj ca nun. Püna tapatja salejeptsja niná Moisés tjijyü'tá. Nun solejé wa niná.
23326	MAT 5:23	”Nin mpes ma malala la müjí la p'a lal. Nun malala la tjüjí na p'a lal, la tjomoná jupj ca perdonar la numijis nun. Nun ma 'ücj la tjüjí na p'in, ma polel t'emel la 'ayas Dios mpes. Nasa quelel 'oyá Dios mpes ca nacj, Dios wo mo'ó. Quelel 'oyá na, nujola pyala nun malala la tjüjí p'a lal.
23327	MAT 5:24	Ma ca ma'ayá Dios mpes quinam. Niná nujola tepyala na, lowa jupj nt'a, püna malala la tjüjí nt'a. Tjowelé nujisas jupj ca perdonar la numijis. Tjowelé nujisas nun jupj jomicapan ca nsem quinam. Niná la tjüjí na 'ücj lowú Dios wo nt'a, t'emel nu la 'ayas”, nin tjevele Jesús.
23329	MAT 5:26	Jepa ma wa ca nusin majamas ma pjü way jaylacj la tjüjí jupj la tjemyona mpes. Pjü way jaylacj la müjí nun. Niná t'üc' way”, tjevele Jesús. Pjü way mpes sin tji'yüsa lis tjiji ca Dios qjuis capj ntülüs, ma le monacj la p'a ca perdonar la qjuis mijicj cupj malala lis tjijicj na.
23332	MAT 5:29	”Po ma malala la müjí nun. Nun nucú mpes p'in quelel malala lojí, po ma tjunucú niná. Nujun tulucj jinwá nujola t'as nun, nujun t'ü, na'aj la ts'i jinwá. Malala lajay ca mal 'awa püné nt'a, mpem ne'aj. Más 'ücj nujun tulucj, ne ma ca mpem nup'üy pjü 'awa püné nt'a.
23334	MAT 5:31	”Püna javeleptsja: ‘Yom quelel se jamá jats'om, ca papel ma'ayas jupj. Papel ca mveles niná jupj jats'om tulucj quinam.’
23336	MAT 5:33	”Nun solejé wa püna tjüjütütj püna tapatja jis lal ma la ntsawilicj. ‘T'üc' la müjí pjü way nun tjowelé Dios lal. Jupj nun jis Jepa Püné’, nin tjüjütütj yupj.
23341	MAT 5:38	”Püna javelepj watsja niná: la p'a malala la tjiji nun lal, 'ücj wa malala lojí jupj lal. ‘Malala liji jun la p'a lal, 'ücj wa malala la mijis wa jupj jun. La p'a wis 'yula, 'ücj wa lu 'ul jupj wis’, nin javeleptsja yupj püná. Nun solejé niná.
23346	MAT 5:43	”Püna javelepj watsja: ‘Jipj ca quelel lis mijin ne'aj patjá. Ma ca jyas nsem jipj enemigopan.’ Nun solejé wa niná tjowelepj.
23351	MAT 5:48	Nin mpes najas pajal 'üsüs lojí nun, nun jis Papay Dios 'üsüs liji jinwá”, nin tjevele Jesús.
23356	MAT 6:5	”Nepénowa javelepj Dios lal, newa nin ma lajay Dios jos jinwá. Jisas la p'a januc yupj Dios lal javelepj. Nin mpes jyünsünün̈ judiopan 'a si mulú nt'a, pülücj jil nt'a jyünsünün̈ wa, ne'aj javelepj Dios lal. Niná nin lajay, ma t'üc' way 'üsüs. Napj t'üc' way velé. Gente p'in ca mvelecj yupj 'üsüs. Dios lovin ma ca mveles yupj 'üsüs. Nun Dios lal welé na, ma ca la müjí yupj lajay jinwá.
23358	MAT 6:7	”Judiopan tulucj ma sin 'yüsa Dios po'ó. Yupj javelepj Dios lal, ma 'üsüs way yola jinwá javelepj. Nin mpes nin p'iyá pajal pülücj javelepj Dios lal. Yupj yola pajal la pülücj javelepj mpes, Dios ca mpjacam. Po ma tjowelé yupj jinwá, nun Dios lal welé na.
23364	MAT 6:13	Qjuis capj tjep'ya'sa wa ma ca quelel malala la mijicj. Qjuis capj tjep'ya'sa diablo ma ca malala la qjuis mijis. Jipj p'in Jepa. Jipj pajal püné. 'Üsüs way p'in la veles jipj 'üsüs. Nin ca nsem lovin. Qjuisas ca nin nsem.’ ” Nin tjevele Jesús, cupj ca nin mvelecj Dios lal.
23366	MAT 6:15	Nun ma quelel perdonar lojí yupj, Nupopay Dios ma ca perdonar la nu mijis wa nun”, nin tjevele Jesús.
23369	MAT 6:18	La p'a ma ca jus nlayecj nun ma lojá. Nupopay Dios p'in ca jus nlayes. Jupj pjü way nyuca la p'a ma januc. Jupj ca nucus nun nin la tjüjí lyájasa way jin, ca mveles nun pajal 'üsüs la tjüjí”, nin tjevele Jesús.
23373	MAT 6:22	”Nun jis jun jaw jinwá nun jis p'üy mpes. Nun jis jun 'üsüs, jas tüpwes 'üsüs way nucú. Nin p'iyá nun nusin 'yüsa na Dios mpes.
23375	MAT 6:24	”Nun ma polel lojí Dios jyü'ta jinwá, nun pajal t'emel nujos. Nin p'iyá mozo ma polel tsji' liji niyom mat'e mpes nin jawas p'in. Mozo ma ca quelel t'üc' la mijis jupj patrón pjaní tjijyü'ta jinwá. Ma'ajapj tjijyü'ta jin ca quelel la mijis ca nacj. Nenéyawa ca cus ncon̈cos mwalá way p'in. Ma ca jos ma'ajapj. Nin p'iyá nun ma polel pajal nin nujola t'emel mpes, Dios mpes tsji' lojí na.
23376	MAT 6:25	”Nin mpes nin velé, po ma pajal nin nujola t'as tsjan ca nlajá, tsjan ca müsiqué wa 'ücj la püt'üs. Po ma pajal nin nujola t'as tsjan nusin nqui'pá nun jis pülül, nusin 'yawa. Dios la tjiji nu la püt'üs. Jupj ca nu ma'ayas wa nu la las. Dios la tjiji nun jis p'üy. Jupj nu ma'ayas wa ca pülül.
23379	MAT 6:28	”¿Tsjan mpes pajal nujola nupülül mpes? Tjunucú wa ts'utus witjacj. 'Üsüs way yustapj lejen̈, si t'ünǘ wa. Yupj ma tsji' lajay. Ma wa sa lul.
23385	MAT 6:34	Nin mpes po ma nujola t'as tsjan ca mpalas yayá. Yaya tjejyawca na 'ücj ca nin jele. Yacjaj malala pyala mpes p'in ca nin jele yacjaj. Ma nujola nsem p'a jawasa pyalá”, nin tjevele Jesús.
23388	MAT 7:3	”¿Tsjan pjucj jele jetjam malala liji, ma nin jele más malala lejay jipj jupj lal? Nin p'iyá niná tsjan tsjicj way jetjam junma tjeyaca nyuc; yo püné jipj jinma tjeyaca ma nyuc.
23390	MAT 7:5	Jipj pajal malala, niná nin lejay na. Jipj malala wa, la p'a malala jinwá. Mya 'üsüs ca jipj. Po ma malala la mijin quinam, püna la tjejay jinwá. Niná la tjejay na, ca jus nlayen 'oyn nyuca ca cus mp'a'san la p'a wa”, nin tjevele jupj.
23394	MAT 7:9	”Nun ca jus nlayé niná. Nun popa pjaní jupj popa tsjicj ve le moná na, ma pe ca ma'ayas jupj.
23397	MAT 7:12	”Nujisas ca la p'a 'üsüs la mijicj nun mpes. Lovin niná p'iyá la müjí yupj mpes. Ninana Moisés püna tepyaca. Niná profetapan püna tapac wa ncupj ca nin la mijicj”, nin tjevele Jesús.
23399	MAT 7:14	Nin tulucj Dios lal patja mpes. Jun vilicj tsjicj way jinwá ne'aj la winin, Dios lal la püt'üs. Jümücj la'í way jinwá. Pjaní way p'in jus nlayecj 'oyn nyuca la mijicj, mpatjam Dios lal.”
23406	MAT 7:21	”Javelepj mpes p'in ma solejé ncu 'üsüs yupj. Nepénowa javelepj napj yupj jis Jepa Püné —tjevele jupj—. Newa nin, Dios yupj jis Jepa tulucj. Dios jos jin lajay, yupj p'in Dios si jütüta popa se palá. Dios napj Mpapay tsjun po'ó.
23409	MAT 7:24	”Nepénowa tjepjyacan̈ napj tjevelé, ne nin lajay napj tjevelé jin. Yom 'üsüs jas tjijyünsa wosis jin p'iyá yupj. 'Üsüs p'in jólatsja jupj. Pajal campwila tsjomis tyoca mwalá way p'in, pwen já'asa na tyoca nas.
23412	MAT 7:27	T'üc' wo jas tjijyünsa na, pajal yümücj tjive. 'Üsǘ t'yüna. Pajal lüpjǘ jas tjelyapjünǘ watsja ne'aj, jupj wo nt'a. Mpes tyüla wa wosis. Pajal yümücj pjac tyüla. Nin p'iyá ca malala jis mpalas yupj”, nin tjevele Jesús.
23431	MAT 8:17	Nin la tjiji mpes, t'üc' la tjiji Isaías tjevelá pajal püna. Isaías profétatsja jupj. Dios mpes tjevele. Niná Isaías tjevelá Jesús mpes: “Jupj qjuis tji'yü'sa la qjuis tjiji cupj, malala qjuisastsja mpes. Jupj p'iyá 'aplijílatsja cupj 'aplijílatsja mpes.”
23441	MAT 8:27	Niyom yólatsja jupj pajal 'üsüs la tjiji, pajal püné jupj. Yuwá tjowelepj: “¡T'üc' way yom niná pasal püné way! 'Ücj si jütüta lüpjǘ, 'üsǘ 'ots'ipj, ne nin lajay wa jupj jyü'ta jin.”
23457	MAT 9:9	Jesús tjemey nepé. Jupj jámatsja na, jupj tjinyuca yomen. Yom niná impuesto jaylacj t'e'éncatsja jepa mpes. Wa nt'a t'emel t'e'éncatsja nt'a já'asatsja jupj. Niná yom Mateo lotsja jupj. Jesús tjevele jupj lal: “Ncapj tecyon̈ca jipj. Najas ncapj cyon̈ lovin.” Len̈ way jas tjijyünsa Mateo, cus tecyon̈ca jupj.
23469	MAT 9:21	Jupj jólatsja: “Jesús jas quip po le 'otj p'in, ma 'ü'süs ca napj”.
23481	MAT 9:33	Jesús pje'á jas tjejyama lapanen. Nin la tjiji na, 'ücj véletsja yomen. La p'a wa tjepjyacan̈ niná tepyalá. Tjepjyacan̈ na, yupj yólatsja Jesús pajal 'üsüs la tjiji. Tjowelepj: “Lovin ma tjinyucuctsja niná Israel mo'ó”.
23482	MAT 9:34	Newa fariseopan ma 'üsüs tjowelepj Jesús po'ó. Yupj javeleptsja: “Lapanenpan jis jepa se p'a'sa Jesús. Nin mpes 'ücj pje'á sin jyama lapanenpan.”
23486	MAT 9:38	Mpes la tjomoná nun Dios lal mozopan pülücj ca sin majamas yupj nt'a. Jupj p'iyá jyü'ta jupj mozopan. La tjomoná pülücj jilal ca mvelecj yupj napj mpes. Nin mpes ca pülücj mponecj napj lal, ca Dios jatjampan jis mpalas”, tjevele Jesús.
23490	MAT 10:4	Simón p'a watsja. Simón le palánatsja jepa lal, jepa israelpan popa tulucj, ne nin. Nin mpes “Israel Mpes Jola” lotsja wa jupj. Judas Iscariote apóstol watsja. Jupj Jesús enemigo tepyala. Jis capj tjep'ya'sa Jesús enemigopan jis la tjilil jupj.
23493	MAT 10:7	”Nun lowú na, pjü jis lal tjowelé Dios ca Jepa ma'ajam yupj nt'a quinam.
23494	MAT 10:8	Malala jisas jis mü'ü'süs lis müjí wa. Tecya'lin̈ sin müjünsǘ, ne yupj ca mpatjam. Jis mü'ü'süs lis müjí wa jis p'üy tjamaja. Pje'á sin majamá wa lapanenpan. Ma la moná nun lojí mpes. Nun ma jaylacj la tjüjí napj la tjejay nun mpes. Así 'üsüs la müjí wa la p'a mpes. Jaylacj tulucj 'ücj ca nsem.”
23497	MAT 10:11	”Nun pülücj patja nt'a ca nlawú neneyawá. Más 'in la' way patja nt'a ca nlawú neneyawá. Nun lowú nt'a, yom 'üsüs way ca la mpalá nun ne'aj. Jupj lal ca la moná ca jupj lal mpatjaqué. Ne'aj potjaqué na p'in pülücj way patja nt'a, lovin ca ne'aj mpatjaqué jupj wo nt'a.
23501	MAT 10:15	Dios ca pajal jis capj ntülüs, malala lajay jis capj tyüla na. Más ca jis capj ntülüs yupj, Sodoma nt'a tapatja jis lal. Más ca jis capj ntülüs yupj, Gomorra nt'a tapatja jis lal. Nin ca la mijis Dios ne'aj patja jis lal, yupj ma quelel pjyacan̈tsja mpes. Niná t'üc' way”, tjevele Jesús.
23507	MAT 10:21	”Ne'aj patja nun jis enemigopan ca nsem neneyawá, nun ncapj con̈có mpes. Nepénowa malala ca mvelecj jis pülücpan sin po'ó, mpes jepapan ca jis mü'ü'nacj yupj jis pülücpan. Nepénowa ca malala mvelecj wa sejatjampan sin po'ó. Ca jisas wa nsem jis la 'ünan yupj. Nepénowa ca ts'i mi'inacj jis papay lal, sejamay lal wa. Ca malala mvelecj yupj sin po'ó jepapan jis lal. Mpes ca jis mü'ü'nacj jis papay, sejamay wa. Nin ca la mijicj ncapj jacon̈ jis lal.
23510	MAT 10:24	”Malala la ntjajay wa napj, ca nin wa la mijicj nun jis lal. Nun nusin tji'yüsa napj lal. Jupj jas tji'yüsa püné tulucj sin 'yüsa la siji lal. Nun tsji' lojí napj mpes. Mozopan noypan tulucj yupj jis jepa lal.
23512	MAT 10:26	”Nin mpes nin velé: po ma locj tjeyá malala lajay jis lal. Tsjan cus tüpwijitj, tjapjalen, cus ncjoltses ca. Püna tjapjalen la p'a ca jus nucucj.
23515	MAT 10:29	”Po ma locj tjeyá p'a mpes. Dios nusé jamá. Dios se jamá tsipyaya tsjictjacj. Tsipyaya ma ca palá nyacas, mpa'is, Dios ma jos na p'in. Tsipyaya pajal tsjictjacj. Tsipyaya mat'e, centavo pjaní jaylacj. Dios Nupopay. Más quelel la nusiji nun tsipyaya jis lal.
23518	MAT 10:32	”Nun welé la p'a jis lal nun ncapj con̈có, napj ca nin p'iyá mvelé wa Mpapay lal tsjun po'ó. Ca mvelé wa napj nucopj cyon̈.
23520	MAT 10:34	”¿Ncu nujola napj lejay pjü way nin p'iyá yola nosis nt'a? Nin tulucj. Ma ca nin p'iyá yola napj mpes. Ca la mpa'nacj napj mpes. Nin ca mpalas napj tjacuwis mpes.
23523	MAT 10:37	”Najas yupj más quelel la najay pjü jis lal. Pajal quelel lajay jis papay, sejamay, ne napj 'ots'ots' way p'in quelel la najay, ma polel ncapj jacon̈. Pajal quelel lajay sejatjampan, jis jucucuspan, napj 'ots'ots' way p'in quelel la najay, ma polel ncapj jacon̈.
23525	MAT 10:39	Pajal nin yólatsja 'onin ne 'ücj mpatjam nosis nt'a, ma ca mpatjam Dios lal. Yupj pjü jatja tjil Dios mpes, 'ücj mpatjam Dios lal”, nin tjevele Jesús.
23528	MAT 10:42	Nepénowa 'üsüs lajay napj lal pyona lal, jupj napj discípulo mpes. Tsjicj jupj ca nacj, discípulo niná. 'Üsǘ tsjojose p'in ja'ayapj lo müs ca nacj. Nin lajay p'in, Dios ca 'üsüs la mijis yupj jis lal nin la tjajay mpes. T'üc' way niná”, nin tjevele Jesús.
23540	MAT 11:12	”Juan el Bautista tjac', tjevele Dios mpes. Pajal pülücj way quelel pjyacan̈tsja jupj tjevelá. Po jisastsja Dios yupj jis Jepa nsem. Pajal la tjomon yupj ca 'ücj mpatjam jupj jyü'ta nt'a. Newa nin quinam. Nepénowa po jisas Dios yupj jis Jepa ca nsem, mpes nin ca nsem yupj jis lal.
23543	MAT 11:15	Najas pjü tjapja'aqué, pjü nusin mü'üsüs napj tjevelé”, nin tjevele Jesús.
23547	MAT 11:19	Locopyaya napj tjacuwis. Napj p'iyá niná Yomen Dios jas tjejyamá. Napj ma lejay Juan liji jin. Ve lya napj. Uva 'üsǘ mü'üs napj. Newa nin, malala wa javelepj napj nin po'ó. Yupj javelepj pajal lya lovin. Javelepj 'üsǘ pajal mü'üs, ne maná. Javelepj impuesto jata'epj sejamica napj. Malala nyuca lajay sejamica napj, javelepj. Malala javelepj ncupj manas mpes. Yupj ma salejepj tsjan jisas yupj. Cupj cjay manas 'üsüs lijicj. 'Üsüs tepyala Juan la tjiji mpes. 'Üsüs wa tepyala napj la tjejay mpes. Nin mpes nun ca jus cülayé cupj qjuiyólatsja 'üsüs. Nin lovin 'üsüs lajay jis lal”, tjevele Jesús.
23551	MAT 11:23	”Nin p'iyá velé wa Capernaum nt'a patja jis lal. Nun ma ca nlawú Dios pü'ü nt'a. Tecya'lin̈ patja nt'a ca nlawú. Nun tjunucú 'üsüs la tjejay napj nun nt'a, yom p'in ma polel liji jinwá. Newa 'aplijila tulucj nun, malala la tjüjí mpes. Nun nujola Sodoma mo'o tapatjá pajal malala yupj. Nun p'in pajal malala. Napj püné la cüjaytsja yupj nt'a, nun nt'a la tjejay jinwá, nasa 'üsüs cüpalastsja yupj Dios lal. Ca Dios ma jis capj cütülüstsja yupj. Newa cüpatjam yupj.
23552	MAT 11:24	Dios pajal ca nucopj ntülüs p'a jawas, malala lajay jis capj tyüla na. Nin liji na, más malala ca nsem nun jis lal Sodoma mo'o tapatja jis lal. T'üc' niná”, nin tjevele Jesús pülücj patja sin popé nepénowa mpes.
23554	MAT 11:26	Jipj jyastsja mpes nin tepyala quinam. 'Üctsja jipj lal”, nin tjevele Jesús jupj Popay Dios lal.
23558	MAT 11:30	Napj lal tsji' lojí na, 'a mulú yugo qjuesé pü'ü jinwá. Tsji' lijicj 'a mulú. Costa tulucj tsji' lojí napj mpes. Costa tulucj nun lojí napj jyütütj jinwá”, nin tjevele Jesús.
23579	MAT 12:21	Jupj mpes judiopan tulucj ca jus nlayecj 'üsüs jis mpalas napj mpes.” Nin tjevele Dios Jesús mpes.
23581	MAT 12:23	Pjü way yola jis tepyala Jesús pajal 'üsüs la tjiji. Tjowelepj: “¿Ncu Jesús niná Yomen Dios tjevele ca jas majamas cupj nt'a? Dios tjevele David püna tüpü'ü popa pjaní ncuwim, qjuis capj la p'acj.”
23582	MAT 12:24	Fariseopan jus nlay watsja Jesús pje'á jas tjejyama lapanen. Newa ma quelel japontsja Jesús 'üsüs. Yupj tjowelepj: “Beelzebú se p'á'satsja Jesús. Nin mpes 'ücj pje'á jas tjejyama lapanen. Beelzebú jepa püné lapanenpan jis lal.”
23587	MAT 12:29	”Napj tsyupapj jupj, diablú. Nin mpes 'ücj lo 'ü'süs lejay jupj malala la tjijá. Diablú yom jas tjiyocj jinwá. P'a wa ma polel wama la winin la pecj yom jas tjiyocj wo nt'a. Mwalá way ca ntsu'pá yom jas tjiyocj. Locopyaya, nin la tjiji na, 'ücj lo tjilil yom jas tjiyocj juts'a'á.
23588	MAT 12:30	”Nun ca nujola cüpalas diablú ncapj p'ya'sa tulucj. Jupj ma jos napj lejay, mpes napj ne'enemigo jupj. Jupj ma gente cyuna Dios nt'a, napj lejay jinwá. Jupj liji yupj ma jis la winin Dios nt'a.
23589	MAT 12:31	”Nin mpes nin velé Dios ma ca perdonar la numijis nun, nin tjowelé mpes. Pjü way malala lajay, pjü way 'ücj perdonar liji Dios. Pjü malala javelepj Dios po'ó, jupj 'ücj perdonar liji wa. Pjaní p'in ma perdonar liji. Malala javelepj Dios Cjües po'ó, Dios ma ca perdonar lis mijis.
23591	MAT 12:33	”Nujola tapalas wolas vyala na, nin p'iyá vyala jupj lovin. Jupj wolas 'ücj lo las, lovin 'ücj lo las jupj. Jupj wolas ma polel lo las, lovin ma polel lo las jupj. Jupj wolas nucú na, nun solejé ncu 'ücj lo las jupj wolas. Nin p'iyá napj lal. Napj 'üsüs lejay, mpes ca jus nlayé napj 'üsüs way.
23595	MAT 12:37	Nun 'üsüs way welé nosis casá, Dios ca mveles nun 'üsüs way. Nun malala welé nosis casá, Dios ca mveles nun malala”, nin tjevele Jesús.
23616	MAT 13:8	Setel nepénowa 'amá 'üsüs casá palá tinca. 'Üsüs tjevelan̈ yupj. Setel pjaní popé cien tjevelan̈ nepenowá. La p'a wa sesenta tjevelan̈. P'a wa tréinteya tjevelan̈”, nin tjevele Jesús.
23617	MAT 13:9	Jesús nasa t'üc' tjevele quinam parabolas. T'üc' tjevele na, tjevele wa: “Najas pjü tjapja'aqué, pjü nusin tjü'üsüs napj tjevelé”.
23624	MAT 13:16	”Dios pajal 'üsüs la tjiji nun mpes. Nun 'ücj nusin 'yüsa nun nucú. Nun 'ücj nusin 'yüsa nun pjo'oqué.
23626	MAT 13:18	”Tjapja'aqué nun. Napj ca mvelé tsjan po'o tjevelé parábola tjevelé na. Setel sine po'o tjevelé.
23638	MAT 13:30	Más 'ücj 'a mulú ca jis nt'ünüs quinam. Ne'aj velan̈ jacutj na, napj ca mvelé namozopan jis lal: Mwalá way ca mpoqjué tsjutsj malala. Pjü 'a mulú 'a mulú ntsu'pá mü'ümǘ. Locopyaya nca'á wa trigas. Chiquero mo'o mpa'tá’, nin tjevele niná yomen.” Jesús tjevele ca nin nsem wa gente jis lal.
23640	MAT 13:32	Mostaza setel tsjicj way pajal. Más tsjicj way jupj la p'a setel jis lal. Locopyaya tecyojo, t'yüna jupj. Más püné tepyala jupj la p'a tsjutsj jis lal. Campanya ton̈ca tepyala jupj, mpes tsipyaya jiquil, tsintsil lajay mostaza pjwel nt'a. (Nin p'iyá ca nsem Dios si jütüta jis lal)”, nin tjevele Jesús.
23641	MAT 13:33	Jesús p'a wa parábola tjevele wa, sin la 'üsüs jis la jay. Ninana tjevelá: “Napj ca mvelé tsjan ca mpalas Dios si jütüta jis lal. Levadura jinwá ca nsem. Quepj levadura tyá'atsja. Harina medida cont'e lal la süpjütj la tjiji jupj, pan la tjiji. Levadura mpes pjü jis t'yüna harinas. Nin p'iyá ca nsem nosis Dios si jütüta jis lal”, tjevele Jesús.
23643	MAT 13:35	Pajal püna profeta pjaní tjevele Jesús ca nin la mijis. Jupj tjevele: “Parábola mpes ca sin mü'üsüs lis mejay napj. Püna ma sin tji'yüsa, niná ca sin mü'üsüs lis mejay quinam. Dios nosis la tjiji na mpe, ma sin tji'yüsa niná.” Nin tepyaca jupj Jesús po'ó.
23648	MAT 13:40	”Parábola tjevelé na, tjeveletsja yupj japocj tsjutsj malala. Ja'üm, tjevelé napj. Nin p'iyá ca nsem nosis casá, nosis quelel cyawaja na.
23668	MAT 14:2	Herodes tjevele jupj mozopan jis lal: “Jesús ne Juan el Bautista p'iyá. Napj nola Juan jas tjijyünsa, niswa la püt'üs. Nin ca nacj. Nin mpes 'ücj 'üsüs liji Jesús, yom p'in ma polel liji jinwá”, tjevele jupj.
23670	MAT 14:4	Herodes ne'aj tjemya'na jupj. Mpes Juan lovin véletsja jupj lal: “Malala Dios lal jipj vyasas myanun”.
23745	MAT 16:4	Nun quina potjaqué malala pajal. Nun welé Dios jatjampan nun, newa nun ma quelel lojí jupj. Nun ma quelel lojí Dios jos jin. Nun lo moná napj 'üsüs la mejay, gente p'in ma polel lajay jinwá. Nin mpes ca nusin mü'üsüs Dios nin tjejyama, welé nun. Ma ca la mejay napj. Pjaní way p'in ca la mijis Dios nun ca nucú. Püna Jonás lal la tjiji jinwá, nin wa ca la mijis napj lal. (Jonás profeta waytsja jupj püná)”, nin tjevele Jesús. Niná tjevele na, tjemey yupj mpe.
23748	MAT 16:7	Jupj discipulopan ma sin tji'yüsa Jesús tjevelá. Yuwá p'in jis la tjü'üy tsjan mpes nin tjevele jupj. Tjowelepj: “Cupj ma teque'acj pansas. Nin mpes nin tjevele ca nacj.”
23774	MAT 17:5	Pedro newa véletsja na, len̈ way mol palá tjac' wa yupj capá nt'a. T'asiyú tón̈catsja. Jas jawtsja molon. Nepé vele pjactsja mol mpe. “Niná napj Natjam —tjevele—. Quelel lejay jupj. Pajal 'ücj najas jupj lal. Tjapja'aqué jupj velá”, nin tjevele mol mpe.
23792	MAT 17:23	Ca ma 'ü'nacj, locopyaya ts'ac' cont'e na ca nin müjünsǘ la püt'üs niswá”, nin tjevele jupj. Nin tjevele na, pajal 'aplijila jis tepyala jupj discipulopan.
23803	MAT 18:7	”T'üc' way nepénowa malala nyuca lajay. Yupj lajay mpes la p'a quelel malala nyuca lajay wa. Malala ca jis mpalas pajal, yupj nin lajay. Pajal malala ca mpalas wa nosis nt'a yupj malala lajay mpes.
23824	MAT 18:28	”Mpes tjemey mozo niná. Tjemey na, mozo niná tjinyuca mozo p'a wa. Niná leveltsja mozo mwalá way lal. Jupj level pjaní waytsja p'in. Mozo mwalá ntjüi'le jupj mwen po'ó. Tjevele level lal: ‘Jaylacj la mijin jipj level napj lal’,