23233	MAT 1:20	Ia vovetaina etugamagiwai aonai, Velekou gena aneru ta nivi aonai ematagaito, ne evaikilaato, netiwato, “Iosepa, Davida natuna, komunamu Maria gapiragena kalinana ragai pono kali, kwalana ia e Veaga Palaguna na melo pevega-matagaia ia tinagenai.
23234	MAT 1:21	Ia na melo ta pene gapia, pono araa arana Iesu, (Iesu ganina ia vevega-maguli tauna); kwalana ia na gena taunilimalima geria rakava aorana pene vega-magulira.”
23236	MAT 1:23	“Iogita, vavine ta pene kuvia, melo ta pene gapia, vomelo keina pia araa Emanuela.” Emanuela ganina “Palagu ita lagalagarai.”
23240	MAT 2:2	Ne geverenagito, negetiwato, “Iuda talimara geria king ta pewala negetina ariginai nea? Ia gena mitiu paga gitaa garo eragena kavanai. Ai ia aia aliruputali-venia ulanana paga vogomai.”
23242	MAT 2:4	Gaurana ia na Rupu Veaga velera kamura e rova gevevega-ripagiawai talimara maparara evega-tanu-kourato, ne erenagirato, netiwato, “Peroveta talimara rakagau negetiwato, Keriso, (Palagu na ekilagi-maavuato vevega-maguli tauna), ravanai pene wala?”
23243	MAT 2:5	Ira na gevega-geleato, negetiwato, “Betelehema vanuganai, Iudea tanonai, kwalana peroveta talimana Mika na evetaina etaloato,
23244	MAT 2:6	‘Betelehema o, Iudea tanona aonai vanugana, Iuda vanugara nuganugarai goi ati vanuga keina, na maarana vanugana ta, kwalana vevai tauna ta goi gemuna pene vogomai, ia na au geku Isaraela talimara pene kune-agira.’”
23246	MAT 2:8	Gaura pakurai etugurato Betelehemai, evaikilarato, “Iolaka, melo keina iove tavu gitagitaa, pio rawalia genai, pioma vega-ripaku, pe au maki pana wati, pana aliruputali-venia.”
23250	MAT 2:12	Ne Palagu na nivi aonai evega-riparato, netiwato, “Heroda genai ragai pio waikule.” Gaura pakurai raupara poluna na geria tanopara e vanugai gewaikuleto.
23251	MAT 2:13	Ira gelakato mulinai, Velekou na aneru nivi aonai Iosepa genai evevega-matagaito, netiwato, “Ono kuliiti, melo keina matinana goti Aikupito ai ono raka-lakagira. Vonai pio talu vou, pene ago, au na mapana vaikila-waimu, kwalana Heroda na melo keina etavuana, pene vagi-kwaregaa netina.”
23253	MAT 2:15	Vonai getaluwai pene ago, Heroda ekwaregato. Ekila e Velekou na peroveta talimana muruna na ekilagiato kilana etaunataunato, netiwato, “Aikupito na natuku akea-piatiato.”
23256	MAT 2:18	“Karo ta Rama vanuganai gekamonagiato, tagi-kogokogo e tagi-wanonowanono kamu, Raela natuna galamarai etagina, ati eririwana pia vega-pikapikaa, kwalana natuna pia kwarega.”
23258	MAT 2:20	Ne voaneru Iosepa evaikilaato, netiwato, “Ono kuliiti, melo keina matinana goti ono vaira, Isaraela tanonai ioago. Kwalana melo keina pia vagi-kwaregaa negetiwato talimara warau pege kwarega.”
23261	MAT 2:23	Galileia tanonai vanuga ta arana Nasaretai etaluto. Voanana Palagu na peroveta talimara geriana Iesu ekilagiato kilana etaunataunato, netiwato, “Ia Nasareta talimanai pia kilagia.”
23263	MAT 3:2	“Gemi rakava aora na iovetugamagiwai, e iolaka-waikule Palagu genai, kwalana Kupa Basileia pevekavi-vagi, (Palagu gena vegitatago tiavuna evega-rugaana ea).”
23264	MAT 3:3	EIoane ea Isaia peroveta talimana na ekilagiawai, evetaina ekilato, “Talima ta tanoleanai ekeana, netina, ‘Velekou gena raupara ioalevaa, gena vogomai rauparana iovega-roriroria.’”
23268	MAT 3:7	Parisea e Sadukea talimara vogovagi maki ia genai geagowai pene bapatisora ularana. Ioane na egitarato ne, evaikilarato, netiwato, “Gomi warowaro natura, rai na pevaikilami, Palagu gena Kota kamuna tomana genana pio kali-maguli?
23270	MAT 3:9	E aomi ai ragai pio kila, ‘Aperaamo e ai tamamai, (pe Palagu na pene gapi-ragemi).’ Avaikilamina, Palagu matiavuna, Aperaamo natuna evatu geriana pene vega-walara!”
23272	MAT 3:11	“Rai gena rakava aora na evetugamagi-kulena talimana, au na nanu na abapatisoana. Na au muliku na pene vogomai talimana gena tiavu iwavagi, au geku tiavu maki evanagiana, e ia gena tamaka maki au na ati pana kalara ripa. Ia na Veaga Palaguna e kalova na pene bapatisomi.
23273	MAT 3:12	Ia gimanai aleva-aleva gauna, vuiti momona e vuiti ganina genana pene aleva-gitagitara ulanana. Na vuiti getao-kouana numanai pia tao-koura, na vuiti momona vou pene kapua ati eputena kalovanai.”
23275	MAT 3:14	Na Ioane na ekila-waiato, netiwato, “Pere nama goi na au poro bapatisoku. Rakagau gaurai au geku ai povogomai?”
23276	MAT 3:15	A Iesu na evega-geleato, netiwato, “Kalana ono kalaa, kwalana kala rorirori pa Palagu gena ririwa kalara maparara pita rogona-tolera nama.” Ne gaurana Ioane na Iesu gena ririwa kalana ekalaato.
23278	MAT 3:17	Aonai karo ta kupa na ekea-rigoto, netiwato, “E au Natuku, raramanina, aulamagiana; e averere-rakavana maki.”
23281	MAT 4:3	Ne Vekalatovo Talimana Tiapolo ia genai evogomaito, evaikilaato, netiwato, “Pene goi Palagu Natuna genai, evatu ono vaikilara, pia gauganigani.”
23282	MAT 4:4	A Iesu na evega-geleato, netiwato, “Veaga Pukana aonai evetaina ekilana, ‘Taunilimalima ati gauganigani namo pia maguli. Na Palagu gena kila egapi-ragerana e ekwalanarana talimana maguli pene vaia.’”
23284	MAT 4:6	Maevaikilaato, “Pene goi Palagu Natuna, neanana ono puri-rigo, kwalana Veaga Pukana aonai evetaina ekilana, ‘Palagu na gena aneru pene vega-nagira, pia gopemu, pia gapi-itimu, irauna gagemu vatu ai oputu-kauana.’”
23285	MAT 4:7	Iesu na maevega-geleato, netiwato, “Veaga Pukana aonai maki ekilana, ‘Velekou goi gemu Palagu ragai pono kalatovoa.’”
23287	MAT 4:9	netiwato, “Pene au wailaku ai pono tiu-tali e au pono aliruputali-veniku genai egaura maparara au na pana venimu.”
23288	MAT 4:10	Na Iesu na evaikilaato, netiwato, “Satani, au gekuna ono laka-paka. Kwalana Veaga Pukana aonai ekilana, ‘Velekou goi gemu Palagu pono aliruputali-venia, iamo geregana vetugunagina pono kalaa.’”
23293	MAT 4:15	“Sebulona e Naptali tanorai gotaluna talimami o, Galileia kovuna pipinai e Ioridana waina vokavanai, ati Iuda talimami, Palagu ati ripami talimami, gemi Galileia voa, iokamonagia.
23294	MAT 4:16	Mukunai getaluwai talimara emaeka kamuna warau gegitaana. E voo raira mukuna kaikolo tanonai getaluwai talimara atarai maeka warau pema matagai.”
23295	MAT 4:17	Volaganinai vou Iesu matotauna valina evopatagi-matagaiato, netiwato, “Gemi rakava aora na iovetugamagiwai, e iolaka-waikule Palagu genai, kwalana Kupa Basileia pekwara, (Palagu gena vegitatago tiavuna evega-rugaana ea).”
23297	MAT 4:19	Ne Iesu na evaikilarato, netiwato, “Muliku ai iomai-laka, pe au na gomi taunilimalima vetavura pana vega-ripami.”
23306	MAT 5:3	“Aoma talimara, Palagu genaimo gevetapekauna talimara, pia verere, kwalana Palaguna Basileia ira geria.
23315	MAT 5:12	Pio verere, e mapio verere, kwalana Palagu na voimi kamuna pene venimi kupai. Ekala gelegelena, gomi mulimi talimara e, peroveta talimara kunera, maki vovetaina gevega-rakavarato.”
23316	MAT 5:13	“Gomi tanopara tamenana. Pene tamena mamina taunataunana pene aiki ne, arigi rauparai mamina mapene waikule? Ia e warau perakava, ati gena nama ta. Gaura pakurai pia piatogaa, taunilimalima gagera na pia pana-talia.
23319	MAT 5:16	Gelegelena, gomi gemi maeka taunilimalima wailarai vovetaina pio vega-matagaira, pe gemi kala namara pia gitara, Tamami kupai etaluna pia vega-ragea.”
23320	MAT 5:17	“Evetaina ragai pio tugamagi, au avogomaito Mose na rova e peroveta talimara geria kila ati ganirai pana vega-agora ulanana. Aikina. Au ati avogomaito vokila ati ganirai pana vega-agora ulanana, na pana vega-taunataunara e pana vega-gugulura ularana.
23323	MAT 5:20	Avaikila-taunataunamina, pene gomi gemi kala rorirori na Parisea e rova gevevega-ripagirana talimara geria kala rorirori ati pene vanagira ne, gomi Kupa Basileia aonai ati pio laka-toga, aikina kinavagi.”
23324	MAT 5:21	“Gomi ripami, talima kunera na rova kilara gegapirato, gekilato, ‘Ragai pono vagivagi! A rai na talima ta pene vagia ne, ia Kota kapunai pene ago.’
23325	MAT 5:22	Na etoma au na avaikilamina: Talima ta kakana pa tarina pene paru-venia ne, ia Kota kapunai pia renagia. E rai na kakana pa tarina pene vaikila-rakavaa ne, ia Kota kamunai pia vega-rugaa. E rai na kakana pa tarina pene vaikilaa, ‘Goi kawa papo’ nepenetiwa ne, ia ati eputena kalovanai pene ago.
23329	MAT 5:26	Au na avaikila-taunataunamuna: Voanana ati pono laka-piati, pene ago gemu metau voina pono vega-voigatua.”
23330	MAT 5:27	“Gomi ripami, talima kunera na rova kilara gegapirato, gekilato, ‘Ragai pono veopa-lema!’
23333	MAT 5:30	Na pene goi gimamu ripana na evega-rakavamuna genai, pono pati-vagia, pono piatogaa. Namana ea, tauniparamu rakavana kavana pono piatoga-kunea, pe tauniparamu maparana kalova egala-vanagivanagina kapunai ragai pene ago.”
23334	MAT 5:31	“Talima kunera na rova kilara gegapirato, gekilato, ‘Tau ta garawana pene vega-lakaa genai, ia na vegarawa lugalugana pepana pene talo-venia.’
23335	MAT 5:32	Na au na avaikilamina: Pene talima ta garawana egui-rigoana, na gare veopa-lema kalara ati ekalagina, votalima na garawana veopa-lema garenai evega-agoana. E rai na egui-rigoato garena pene garawaa talimana ia pene veopa-lema.”
23336	MAT 5:33	“Ita kalakalara gevega-riparato kilara gomi ripami: ‘Gemi kilagavu ragai pio vega-rakavara, na Velekou wailanai gokilagi-gavurato gaura pio kalara.’
23340	MAT 5:37	Namana ea: Gemu kila pono kilagia, ‘Pa’ pene pa e ‘Aikina’ pene aikina. Voiamo, na kila reketa maokilagirana Talima Rakavana, Satani, genana gevogomaina.”
23341	MAT 5:38	“Talima kunera gevega-riparato kilara gomi ripami, evetaina gekilato: ‘Mata voina mata e ruga voina ruga.’
23345	MAT 5:42	E enoginogina talimana pono venia, e gemu ai pene gapitore netina talimana maki ragai pono kila-tilivagi-venia.”
23346	MAT 5:43	“Talima kunera gevega-riparato rovara ripami, gekilato: ‘Goi lagamu talimana pono ulamagia, na evega-rakavamuna talimana pono vega-rakavaa.’
23351	MAT 5:48	Gaura pakurai gomi ati vetoukaumi pio talu, gomi Tamami kupai etaluna ati vetoukauna vetaina.”
23352	MAT 6:1	“Rogomi pio vetole, gemi kala namara taunilimalima wailarai ragai pio vega-matagaira, ira na pia vega-ragemi ulanana. Eira pio kalara genai, Tamami kupai etaluna genai voimi ati pio gapira.
23355	MAT 6:4	Pe gemu wareware veavugai pono veni. E Tamamu na, rakagau ewalana veavugai egitarana, ia na vou voimu pene venimu.”
23356	MAT 6:5	“Pene pio rapali genai, opakau talimara vetaira ragai pio rapali! Ira rugarugarai mavererera gerapalina, rupu aorai e vanuga gatamanai e rauparai maki, taunilimalima na pia gitara ulanana. Au na avaikila-taunataunamina, ira voira warau gegapirato.
23360	MAT 6:9	Evetaina pio rapali: ‘Ai Tamamai kupai goi aramu pene veaga;
23364	MAT 6:13	Veripagani ai ragai pono vaimai, a Rakava Talimana, Satani, gimana na pono vega-magulimai. [Kwalana Basileia goi gemu, tiavu goi gemu, ralema iwavagina goi gemu, toma pene ago-vanagivanagi, Amen.]’
23366	MAT 6:15	Na, pene gomi na gevega-rakavamina talimara geria rakava ati gotugamagi-piatogarana genai, Tamami na gemi rakava maki ati pene tugamagi-piatogara.”
23367	MAT 6:16	“Pio voka genai, ragai pio ali-vetuga, opakau talimara gekalana vetaina. Wailarai gevevega-matagai-opakauna, taunilimalima matapolu pia kila, ‘Gevokana rakavaria kika’ nepiatiwa. Avaikila-taunataunamina, ira voira warau gegapirato.
23369	MAT 6:18	pe taunilimalima na ragai pia ripamu, goi ovokana, na Tamamu veavugaimo pene ripa. E Tamamu na, rakagau ewalana veavugai egitarana, ia na vou voimu pene venimu.”
23370	MAT 6:19	“Gemi rinaga etanoparai ragai pio tao-koura! Kwalana palo e kalokalo pa rasta na neevega-rakavarana nea, e lema taura na numa nege lovoana nege lemarana.
23372	MAT 6:21	Goi gemu rinaga ariginai emiana, goi aomu maki vonai emiana.”
23373	MAT 6:22	“Mata taunipara gena lamepa vetaina. Pene goi matamu nama genai, tauniparamu maparana maki pene waea.
23374	MAT 6:23	Na pene goi matamu rakava genai, tauniparamu maparana maki pene mukuna. A pene maeka goi aomu ai mukuna genai, emukuna pene kamu-iwavagi!”
23375	MAT 6:24	“Talima ta vele ruala vetugunagira ati pene ago-venira ripa. Kwalana ia na ta ati pene ulamagia, a ta pene ulamagia; ta pene vega-taunataunaa, a ta pene opa-venia. Palagu e moni vetugunagira ati pio ago-venira ripa.”
23376	MAT 6:25	“Gaura pakurai avaikilamina, gemi maguli ragai pio tugamagira, rakagau pio gani pa pio niu; pa tauniparami rakagau na pio rapugara. Arigia gau kamuna, maguli pa ganigani? E arigia gau kamuna, taunipara pa rapuga?
23382	MAT 6:31	Vovetaina gaurai, ragai pio tugamagitugamagi, ragai pio kila, ‘Toma rakagau ita gani?’ Pa ‘Rakagau ita niu?’ Pa ‘Toma rakagau ita ligo?’
23385	MAT 6:34	Gaura pakurai pogipogi toma na tugamagi vekwalavina ragai pio kalaa; pogipogi tomana gena vekwalavi Palagu gimanai. Toma gena vekwalavi atanai metau mapio tao-kaua genai, raka pio vua-tiwaa?”
23386	MAT 7:1	“Taunilimalima ragai pio agirorira, pe Palagu na gomi maki ragai pene agirorimi.
23389	MAT 7:4	Arigi rauparai goi tarimu ovaikilaana, ‘Gata, matamu ai ripiripi ana gaivagia vou,’ na goi matotaumu matamu ai lako tupina ta emiana?
23391	MAT 7:6	Veaga gaura kwaeva (karoverave talimara) ragai pio venira, e gemi kurukuru maki ragai pio pia-atira pae wailarai! Gagera na pia pana-talira, pia ruga-kule, mapia rale-kinikinimi kalirana.”
23392	MAT 7:7	“Noginogi ai Palagu na pene venimi, vetavuvetavu ai pio rawali, koekoe ai gemi vanagi pia kala-pakara.
23397	MAT 7:12	Gomi rakagau goririwana talima na gemi ai pia kalagira kalara, ira geriai maki vovetaina pio kala. Mose gena rova e peroveta geria vevega-ripa kilara ganira taunatauna voa.”
23398	MAT 7:13	“Vanagi kokotinana pio laka-toga. A kwarega kapuna eago-veniana rauparana gagava, e gena vanagi maki kamu vagi, e gutuma voanana gelaka-togana.
23399	MAT 7:14	Na maguli vanagivanagi ago-venina vanagina kokoti e rauparana maki kei galagala vagi, e taunilimalima ati vogonamo gerawaliana.”
23400	MAT 7:15	“Rogomi pio vetole peroveta opakau talimara geriana. Ira gomi gemi ai gevogomaina mamamoe rapugara ria, na aorai geria tugamagi uraura kwaevara rakavara vetaira.
23406	MAT 7:21	Ati ‘Velekou, Velekou,’ negetina talimara maparara Kupa Basileiai pia laka-toga. Aikina. Rai, Tamaku kupai etaluna ekwalanaana e gena ririwa kalara ekalarana talimana gereganamo.
23407	MAT 7:22	Kota kamuna tomana pene kwara aonai, talima vogona na pia vaikilaku, nepiatiwa, ‘Velekou, Velekou, goi aramu ai gaperovetato, e goi aramu ai kala irau vagira vogo maki gakalarato.’
23408	MAT 7:23	Ne au na pana vaikilara, napanatiwa, ‘Au ati ripaku gomi. Iokali, gomi kala rakava talimami.’”
23409	MAT 7:24	“Gaurana, rai au geku kila ekamonagirana e kalara ekalarana, ia talima maaonekana gena numa vatu atanai evega-rugaato vetaina.
23412	MAT 7:27	Gura erakurakuato, gapata erakato, agi ekuluto vonuma epialauato e eketo-lovolovo-vagito.”
23416	MAT 8:2	Ne talima ta maleperana Iesu genai eagoto, wailanai evetiu-talito, ekilato, “Velekou, pene goi oririwana genai, taunatauna pono kala-alevaku e pono vega-namaku ripa.”
23417	MAT 8:3	Iesu gimana etugu-agoato, viti talimana enapa-kaunagiato, evaikilaato, “Aririwana, ono nama!” Ne veganamo lepera enamato.
23418	MAT 8:4	Iesu na evaikilaato, netiwato, “Talima ta ragai pono vega-ripaa. Ono laka, Rupu Veaga Velena na pene gitamu, e vekala-aleva vevenina gaura Mose na ekilagirato gelegelenai pono venia, pe taunilimalima pia ripa, goi ponama.”
23420	MAT 8:6	“Velekou, geku vetugunagi melona tauniparana ati ekalavo-kalavona, e viti maki kamu vagi evuaana.”
23421	MAT 8:7	Iesu na evaikilaato, netiwato, “Au awatina, pe ana wati vega-namaa.”
23422	MAT 8:8	Vetali velena evega-geleto, netiwato, “Velekou, au epe ati gelegele goi au geku numai pono ragekau; gaurai goi tipomo ono kila, ne au geku vetugunagi melona pene nama.
23423	MAT 8:9	Au maki talima reketa geria vegitatago kapulerai, e vetali talimara pa soldia au kapuleku ai. Au na ta avaikilaana, ‘Ono laka!’, natina elakana e mataa avaikilana, ‘Ono vogomai!’, natina evogomaina. E au geku vetugunagi melona avaikilaana, ‘Eia ono kalaa!’, ne ekalaana.”
23424	MAT 8:10	Iesu na gena kila ekamonagiato aonai, evevega-kali-rakavato. Ne ia mulinai gelakakauto talimara evaikilarato, netiwato, “Au na avaikila-taunataunamina, Isaraela aonai evetaina kamonagina ta rogoti ara rawalia.
23426	MAT 8:12	Na tovotovonai Palagu na evirigirato talimara, Basileiai pia talu netiwato talimara, Palagu na pene pia-atira muli ai, mukuna kaikolo aonai. Vonai pia tagi, e karira pia kari-kikitalira.”
23427	MAT 8:13	Ne Iesu na vetali velena evaikilaato, netiwato, “Ono laka, gemu numai! Gemu kamonagi gelegelenai kalana pene wala.” Gena vetugunagi melona voorai enamato.
23431	MAT 8:17	Ekala vega-taunataunara Isaia, peroveta talimanana, ekilagirato gelegelena, netiwato, “Ia na gera viti-vua egapi-pakarato, e gera viti irauirau evuarato, evega-namarato.”
23432	MAT 8:18	Iesu na gutuma egitarato, gevogoago-vogoagowai gaurai gena melo evaikilarato, netiwato, “Ita vevanagi, kovu vokavanai.”
23433	MAT 8:19	Aonai rova evevega-ripagiawai talimana ta Iesu genai eagoto, evaikilaato, “Vevega-ripa talimamu, goi pono laka kapura mapararai au goi mulimu ai pana lakakau.”
23434	MAT 8:20	Iesu na evaikilaato, netiwato “Uraura kwaevara mageria kovoga, e manu mageria nuguvi, na Taunilimalima Natuna ati gena maitu kapuna.”
23435	MAT 8:21	Iesu gena melo taa na evaikilaato, “Velekou gemu kala, ana waikule, pe tamaku anave taoa vou.”
23436	MAT 8:22	Iesu na evega-geleato, netiwato, “Muliku ai onoma lakakau, kwarega taura (Palagu ati gekwalanaana talimara) matotaura geria kwarega pia taora.”
23439	MAT 8:25	Ne gena melo geagoto, gevagoato, negetiwato, “Velekou, ono vega-magulimai, ita tapuluna, roli takwaregana.”
23440	MAT 8:26	Iesu na evega-gelerato, netiwato, “Rakagau gaurai gokalina? Kamonagi kei talimami!” Ne Iesu ekuliitito, agi e aku ekila-wairato, ne gevega-aikito e erawa-taliato.
23441	MAT 8:27	Taunilimalima maparara gevevega-kalito, negetiwato, “E raka talima vetaina ta? Agi e aku na maki karona gekamonagiana!”
23443	MAT 8:29	Ne tauria ruala Iesu gelailai-veniato, negetiwato, “Palagu natuna o, rakagau gemai ono kalaa notina? Goi povogomai enai, ono vega-vitivitimai ulanana, toma taunataunana roe nea vou pene kwara aonai, ei?”
23445	MAT 8:31	Vovetaina gaurai palagu rakavara na Iesu genogiato, negetiwato, “Pene goi na oguiatimaina genai, ono tugumai pae geriai, ira aorai aia laka-toga.”
23446	MAT 8:32	Iesu na evaikilarato, netiwato, “Ioago!” Ne palagu rakavara votalima ruala aora na gelaka-piatito, geagoto, pae geriai gelaka-togato. Ne pae laveta na maparana golona geralupito, kovu ai gevegugutu-kwaregato.
23450	MAT 9:2	Vonai talima reketa na tauniparana kavata ekwaregato talimana ta gepai maokomaokonai, Iesu genai gevua-agoato. Iesu na geria kamonagi egitaato, ne viti-rakava talimana evaikilaato, netiwato, “Natuku pono tiliga, gemu rakava patugamagi-piatogara.”
23451	MAT 9:3	Ne rova gevevega-ripagiawai talimara matotauria gevevaikilato, “Etalima Palagu ekilagi-piatogaana.”
23452	MAT 9:4	Iesu ripana ira rakagau getugamagiawai gaurai evaikilarato, netiwato, “Rakagau gaurai netugamagi rakavara vetaira gokalarana?
23453	MAT 9:5	Raka para kilatiwa malaga, ‘Gemu rakava patugamagi-piatogaa’ naparatiwa, pa para kila, ‘Ono rugaiti, ono laka’ naparatiwa.
23454	MAT 9:6	Au na ana vega-gitami, Taunilimalima Natuna magena rorirori, rakava pene tugamagi-piatogara etanoparai.” Ne Iesu na viti rakava talimana evaikilaato, netiwato, “Ono kuliiti, gemu gepa ono gapia, numai ono laka!”
23457	MAT 9:9	Iesu voanana elaka-vanagiwai aonai, ia na talima ta arana Mataio egitaato, takiti monira gekokorawai numanai etanu-tagowai egitaato. Ne Iesu na evaikilaato, netiwato, “Muliku ai onoma laka.” Ne Mataio eraka-kuliitito, Iesu mulinai eagoto.
23459	MAT 9:11	Parisea talimara reketa na gegitaato, ne Iesu gena melo gerenagirato, “Rakagau gaurana gomi gemi vevega-ripa talimana takiti-koko e kala rakava talimara ria geganigani-koukouna?”
23460	MAT 9:12	Iesu na vokila ekamonagiato, ne evega-gelerato, netiwato, “Nama talimara toketa ati getavurana, na viti talimara namo.
23461	MAT 9:13	Ioago, matotaumi na Veaga Pukana na ekilagiana kilana iove tavua, evetaina ekilana, ‘Au ati gomi gemi vevoiwai pa veveni gaura aririwarana. Au aririwana gomi na vetuga e kala nama pio vega-matagaira.’ Au kala rorirori talimara keakeara ati avogomaito, na kala rakava talimaramo.”
23462	MAT 9:14	Voia mulinai Ioane Bapatiso gena melo Iesu genai geagoto, ne gerenagiato, “Rakagau gaurai ai e Parisea talimara gavokana, na goi gemu melo ati gevokana?”
23463	MAT 9:15	Iesu na evega-gelerato, netiwato, “Gomi gotugamagina, vegarawa valigu talimana gatana lagarai etaluna aonai pia tagi pa? Aikina! Tomana evogomaina, vegarawa valigu talimana gatana geriana pia gapi-gerevagia, vonai vou pia voka.
23465	MAT 9:17	Talima taa na maki vine nanuna valiguna nanikoti kopina kunenai ati pene wagia. Pene vovetaina pene vekala genai, nanikoti kopina kunena pene verale, vine nanuna pene vepopo, e kopina pene rakava. Na vine nanuna valiguna nanikoti kopina valigunai pia wagi-rigoa nama. Ne ruala, vine nanuna e kopi pia mia ati pia rakava.”
23466	MAT 9:18	Iesu gena melo roe waevega-riparawai aonai vele ta ekwarato, Iesu gagena kwalanai etiu-talito, netiwato, “Au natuku vavinena ewagumona kiana pekwarega. Ita wati, gimamu ia atanai pono tao-kaua ne natuku pene maguli.”
23469	MAT 9:21	Kwalana ia etugamagito, “Gena rapugaimo pana gapikau ne pana nama.”
23470	MAT 9:22	Iesu eruga-kuleto, egitaato, netiwato, “Natuku, pono tiliga! Gemu kamonagi na pevega-namamu.” Ne veganamo gena viti enama-gatuto.
23472	MAT 9:24	ne Iesu na evaikilarato, netiwato, “Iolaka-piati. Vavine ati pekwarega, ia e tipo emaituna.” Na taunilimalima na gemamai-agiato.
23475	MAT 9:27	Iesu na vokapu eraokwaniato. Elakawai aonai, mata-kele talimara ruala mulina na geagoto, gekea-veniato, negetiwato, “Davida Natuna o, ai ono gita-vetugamai!”
23476	MAT 9:28	Iesu numai elaka-togato aonai, vomata-kele taura ruala maki geragekauto. Ne Iesu na erenagirato, netiwato, “Gomi na govega-taunataunakuna, au na pana vega-namami ripa?” Ira gevega-geleto, negetiwato, “Pa, Velekou, gavega-taunataunamuna.”
23477	MAT 9:29	Nea Iesu na matara enapa-kaunagirato, netiwato, “Gemi kamonagi rorinai, kalana pana kalaa gemi ai.”
23478	MAT 9:30	Ne matara gealirato. Iesu maaona maparana ria na evaikila-gaokarato, netiwato, “Ekala pewala ea valina talima ta ragai pio vega-ripaa!”
23481	MAT 9:33	Iesu na palagu rakavana egui-atiato mulinai, vomuru-kapu talimana veganamo ekilakilato. Taunilimalima maparara na eia ewalato kalana gevevega-kaliagiato, gekilato, “Evetaina kalana ta Isaraela aonai rogoti ere wala!”
23482	MAT 9:34	A Parisea talimara gekilato, “Ia e palagu rakavara geria vele tiavuna na palagu rakavara ia na egui-atirana.”
23485	MAT 9:37	Ne Iesu na gena melo evaikilarato, netiwato, “Makora gitagitana kamu, na inagulu-agina talimara ati vogo.
23486	MAT 9:38	Araga ganiganina venivenina Velekouna pio nogia, pe inagulu talimara pene tugura, gena ganigani koko aragarai.”
23491	MAT 10:5	Etalima gagalana ruala Iesu na etugu-atirato e velaunagi gavutinara evetaina evenirato, netiwato, “Ati Iuda talimara geriai ragai pio ago, e Samaria vanugara taai maki ragai pio laka-toga;
23493	MAT 10:7	Ioago, evetaina pio vopata, nopiotiwa, ‘Kupa Basileia pevekavi-vagi, (Palagu gena vegitatago tiavuna evega-rugaana ea)!’
23498	MAT 10:12	Numai golaka-togana aonai, numa talimara pio vega-namara, nopiotiwa, ‘Maino gomi gemi ai pene mia!’
23501	MAT 10:15	Au na avaikila-taunataunamina, Palagu gena Kota tomanai vonuma pa vovanuga geria rakava voina metauna kamu galagala vagi pene gapia, Sodoma e Gomora geria rakava voira maki pene vanagia.”
23502	MAT 10:16	“Iokamonagi, au na atugumina mamoe vetaira uraura kwaevara rakavara nuganugarai. Gaura pakurai, gelema vetaira pio aoneka e pio marana pune vetaira.
23511	MAT 10:25	Ripa etavuana melona pene vevega-ago gena vevega-ripa talimana goti pia gelegele, e vetugunagi talimana ekune-agiana talimana goti maki pia gelegele voo nama. Pio tugamagia, taunilimalima reketa na au pamili repana, Belsebul pa Satani negetina, na gomi, geku pamili talimami, maki vovetaina pia kilagimi, e pia vega-metaumi maki.”
23512	MAT 10:26	“Gaura pakurai, taunilimalima kalira na ragai pio kali. Vekougavu gaura maparara pia matagai, veavuga kilara maparara pia ripara.
23517	MAT 10:31	Pe ragai pio kali; gomi voimi verage vagi, manu girigiri vogo voira maki govanagirato.”
23518	MAT 10:32	“Rai na au taunilimalima wailarai pene kilagi-atiku, ia maki au na pana kilagi-atia Tamaku kupai etaluna wailanai.
23519	MAT 10:33	Na au rai na taunilimalima wailarai pene rugaku e pene kilagi-veavugaku, ia maki au na pana rugaa e pana kilagi-veavugaa Tamaku kupai etaluna wailanai.”
23520	MAT 10:34	“Ragai pio tugamagi, au maino tanoparai avuamaiato. Aikina, au ati maino avuamaiato, na vetali ulanana avogomaito.
23528	MAT 10:42	E talima taa na geku melo ta nanu pala kaperi ta vagi pene venia, kwalana ia au geku vetugunagi talimana, avaikila-taunataunamina, ia voina pene gapia vegata.”
23531	MAT 11:3	Iesu gerenagiato, negetiwato, “Palagu na ekilagi-gavuato pene vogomai talimana goi, pa talima poluna ta paia aloa?”
23532	MAT 11:4	Gaurana Iesu na evega-gelerato, netiwato, “Iowaikule, gomi na pogo kamonagira e pogo gitara gaura Ioane pio vega-ripaa:
23534	MAT 11:6	Au geku ai ati gena aovoaovo talimana evererena.”
23535	MAT 11:7	Ioane gena melo gelakawai aonai, Iesu na getanu-kouto talimara evaikilarato, Ioane valina geria ekilagiato, netiwato, “Ioane genai goagoto aonai, votanopakanai rakagau pio gitaa ulanana? Ralaka agi na elavu-aveaveana pio gitaa ulanana goagoto?
23538	MAT 11:10	Ioane valina Puka Veaga aonai evetaina etaloato, Palagu ekilato, ‘Au na geku vetugunagi talimana pana tugu-kunea, gemu raupara wailamu ai pene kala-maavua.’
23545	MAT 11:17	‘Ai vegarawa vererenai kita galavuwai gomi gemi, na gomi ati gopalawai! Ai kwarega marira gagapiwai, na gomi ati gotagiwai!’
23546	MAT 11:18	Ioane evogomaito, evokato e vine nanuna ati eniuato. Gaurana gekilana, ‘Ia palagu rakavana na eporogiato,’ negetina.
23547	MAT 11:19	A taunilimalima Natuna evogomaito, ia ganigani ta ati erugaana. Gaurana gekilana, ‘Ia ganigani gaoka talimana e vine nanuna eniu-gaoka-vagiana talimana, takiti-koko talimara e kala rakava talimara gatara!’ negetina. Na Palagu gena aoneka evega-matagaina e vega-taunatauna na gena kolema namara geriana.”
23549	MAT 11:21	Ekilato, “Korasina o, goi e Betesaida, vetugami kika! Kwalana kala irau vagira gemi ai gematagaiwai Taia e Sidona aorai pegere matagai, na ira rauvagi pegere vetugamagi-kule, pute rakavarai e tauniparara makulumarai geria vetugamagi-kule pegere vega-matagaira.
23550	MAT 11:22	Na avaikilamina, Palagu na taunilimalima pene kota-venira tomanai, gomi na pio rawalia metauna Taia e Sidona geria metau pene vanagia.”
23553	MAT 11:25	Volaganinai Iesu ekilato, “Tamaku o, kupa e tanopara Velena, avega-namamuna, kwalana goi na aoneka e ripa talimara geriai otao-veavugarana gaura ati ripara talimara geriai ovega-matagairana.
23558	MAT 11:30	Au na maruna malaga e pagami ai pio vuaa maki ati metauna.”
23560	MAT 12:2	Parisea talimara na gegitarato, ne Iesu gevaikilaato, negetiwato, “Ono gitaa, gemu melo na ita gera rova ati gekwalanaana, Tapati tomanai vuiti gekwamona.”
23561	MAT 12:3	Iesu na evega-gelerato, netiwato, “Davida na kala ta ekalaato, ia mataukavana ria evitorato gaurai, gomi na ekala ewalato gauna rogoti goro agia?
23565	MAT 12:7	Puka Veaga ekilana, ‘Vetuga ne aririwaana, a vega-nama paera vou ragaina.’ Pene ekila ganina goripaana genai, ati geria kepi talimara ragai pogoro vega-rakavara.
23566	MAT 12:8	Kwalana Taunilimalima Natuna ia Tapati Velena.”
23568	MAT 12:10	gimana ekeveto talimana ta maki vonai. Parisea talimara na Iesu pia vega-vekwakunagia gaurai gerenagiato, negetiwato, “Tapati tomanai viti pita vega-namara marovana pa?”
23569	MAT 12:11	Ne Iesu na evega-gelerato, netiwato, “Gomi ta gena mamoe kwapuna gerega vagina Tapati tomanai lega aonai pere keto-rigo genai, vega-magulina kavanai gomi na ati pogoro rolo-ragea?
23570	MAT 12:12	Pio tugamagi: Taunilimalima tugamagi-venina gau kamu iwavagina, a mamoe genai gau kei vagina! Gaura pakurai Tapati tomanai kala namana kalagikalagina rorirori vagi.”
23571	MAT 12:13	Ne Iesu na vogima-keve talimana evaikilaato, netiwato, “Gimamu ono tugu-roriroria.” Ia gimana etugu-roriroriato, ne maparana enama-gatuto, gimana kavata maki vovetaina.
23576	MAT 12:18	“Ia au geku vetugunagi talimana, avirigiato. Au na ia aulamagiana, e ia genai maki avererena; Au palaguku ia genai pana taoa, e ia na au geku kila e kala rorirorira pene vopatagira taunilimalima maparara geriai.
23579	MAT 12:21	Ia genai taunilimalima maparara geria veraramani pia taora.”
23581	MAT 12:23	Taunilimalima maparara ekala ewalato genai gevevega-kali-rakavato, negetiwato, “Ia peiramu Davida Natuna pa, (Palagu na ekilagi-gavuato vevega-maguli tauna)?”
23582	MAT 12:24	Na Parisea talimara na eia gekamonagiato aonai, gekilato, “Ia e Belsebul, palagu rakavara geria vele, na tiavu eveniana gaurai, etalima na palagu rakavara egui-atirana.”
23583	MAT 12:25	Iesu na geria tugamagi warau eriparato gaurai, evaikilarato, netiwato, “Kaomani pene veware, matotauna pene galama pakurai, ia pene rakava-vagi; e vanuga ta pa kwalu ta pene veware, matotauna pene galama genai, ati pene ruga ripa.
23590	MAT 12:32	Talima taa na Taunilimalima Natuna pene kilagi-rakavaa genai, gena rakava pene tugamagi-piatogaa, na talima taa na Veaga Palaguna pene kilagi-rakavaa talimana, gena rakava ati pene tugamagi-piatogaa, toma magulina aonai e maguli kapinai maki ati pene tugamagi-piatogara.”
23591	MAT 12:33	“Pene gautupu namana genai, vuavuana maki nama, a pene gautupu rakavana genai vuavuana maki rakava. Gautupu vuavuanai pono ripaa.
23595	MAT 12:37	Gemu kilakilai Palagu na kala rorirori talimamu ai pene kilagimu, pa kala rakava talimamu ai pene kilagimu.”
23596	MAT 12:38	Rova gevevega-ripagirawai talimara e Parisea talimara reketa na Iesu gevaikilaato, negetiwato, “Vevega-ripa tauna, ai gaririwana vegailia irauna ta goi gemuna pagara-gitaa.”
23597	MAT 12:39	Iesu na evega-gelerato, netiwato, “Toma gulu rakavana mamata poragana (Palagu genana egerevagito guluna), tiavu vegailiana ta gegita-vetavuana, na vegailia ta ati pia rawalia, Iona, peroveta talimana, kolemanamo.
23600	MAT 12:42	Kota kamuna tomanai maki, Seba kuinina pene rugaiti, egulu valiguna pene tamanira, kwalana ia rauvagi na evogomaito, Solomona gena aoneka kilara pene kamonagira ularana. Na iogitaa, talima taa na Solomona evanagiana talimana ea.”
23601	MAT 12:43	“Palagu rakavana ta talima ta genana elaka-vagito, nea tano lakilaki na elaka-vanagito, aga pene gani netiwato, na agalagi kapuna ta ati erawaliato.
23602	MAT 12:44	Nea ia matotauna ekilato, ‘Ana waikule araokwaniato numanai.’ Ewaikule-waito, numa erawaliato. Numana kovagona, kala vealeva gitagitana nama iwavagi.
23603	MAT 12:45	Gaurana ia na palagu rakava vagira taulatoi kwapuna (7) maevaiagorato, maparara gelaka-togato, vonai getaluwai. Gaurana votalima kunenai gena rakava kiata kei, na ikana kavanai gena rakava kamu iwavagi. Evetaina toma gulu rakavana genai pene wala.”
23605	MAT 12:47	Talima taa na evaikilaato, netiwato, “Goi tinamu e tarimu numa mulinai geruga-tagona, geririwana ia vaikilamu negetina.”
23606	MAT 12:48	Iesu na evega-gelerato, netiwato, “Au tinaku rai, e au tariku raira?”
23607	MAT 12:49	Gaurana gimana na gena melo eruirato, netiwato, “Au tinaku e au tariku goi ea!
23608	MAT 12:50	Rai na au Tamaku kupai etaluna gena ririwa kalara ekalarana talimana ia au walakavaku e au walawalaku e au tinaku.”
23611	MAT 13:3	Iesu na gau vogo parapore ai evega-riparato. Netiwato, “Araga tauna ta gena vuiti uvera varovarora eagoto.
23616	MAT 13:8	A reketa kwano namai geketoto, gevuato aonai, reketai tinavuna (100), reketai gagala taulatoi (60), e reketai gagala toitoi (30).”
23617	MAT 13:9	Iesu gena kila ikanai netiwato, “Mategana talimana pene kamonagi!”
23618	MAT 13:10	Iesu gena melo ia genai geagoto, ne gerenagiato, negetiwato, “Rakagau gaurai parapore ai taunilimalima ovega-riparana?”
23619	MAT 13:11	Iesu na evega-gelerato, netiwato, “Kupa Basileia gena ripa veavugara gomi gemi ai ira matagai, na ira geriai aikina.
23622	MAT 13:14	Ira geriai Isaia gena peroveta kilana pema taunatauna, evetaina ekilana, ‘Gomi pio kamonagi, e mapio kamonagi, na ati pio ripa-rorirori. Gomi pio gita, e mapio gita, na repami ati pia vekala-paka.
23623	MAT 13:15	Kwalana egulu talimara nugara gaoka-poro, tegara maki gela, matara maki gevekouto. Matara na nege gitana kalinana, tegara na nege kamonagina, nugara na nege ripa-rorirorina kalinana, e au geku ai nege vetugamagi-kulena geria Palagu, ne naavega-magulirana kalinana.’
23625	MAT 13:17	Au na avaikila-taunataunamina: Peroveta talimara vogo e Palagu gena kala rorirori talimara gutuma erapa geria ririwa kamuna gomi na rakagau gogitaana pia gitaa, na ati gegitaato, gomi na rakagau gokamonagiana pia kamonagia, na ati gekamonagiato.”
23626	MAT 13:18	“Iokamonagi, vuiti pia-lovolovona talimana paraporena ganina ea:
23631	MAT 13:23	A vuiti uvera reketa kwano namanai geketoto, eira gekilagirana, talima reketa na Palagu gena kila gekamonagiana, e gegapi-rageana maaora maparara na, ira vuavuara maki gematagaina, reketa tinavuna (100), mareketa gagala taulatoi (60), e reketa gagala toitoi (30).”
23632	MAT 13:24	Iesu na parapore ta geria maekilagiato, netiwato: “Kupa Basileia talima ta vetaina, uve namara gena aragai evarorato.
23635	MAT 13:27	Ne araga gatana gena vetugunagi melora ia genai gevogomaito, gevaikilaato, ‘Velekou, goi gemu aragai uve gutura namara ovarorato, ei? Na egawa rakavara e ravanana pege vogomai?’
23636	MAT 13:28	Ia na evega-gelerato, netiwato, ‘Evekuku-venirana talimana na ekala pema kalaa.’ Vetugunagi melora na gerenagiato, negetiwato, ‘Pene oririwana genai, aia ago, pe paia lagura pa?’
23637	MAT 13:29	Ia evega-geleto, netiwato, ‘Ragaina, kwalana irauna gawa lagulagurai vuiti maki lamura nogo lagu-kaurana nea.
23638	MAT 13:30	Ira ruala ia kala-kou, e ia mia pene ago, vuiti vuana patipatina tomana pene kwara. Votomai au na patipatina talimara evetaina pana vaikilara, napanatiwa: Tovotovona gawa maparara iotao-koura, pio rekora, pe kalova na pene galara, a vuiti maki pio tao-koura, pe geku ganigani taokouna numanai pio taora.’”
23639	MAT 13:31	Iesu na parapore ta maevaikilagirato, netiwato, “Kupa Basileia mastadi vuana vetaina, talima taa na egapiato, gena aragai evaroato.
23640	MAT 13:32	Tanoparai varovaro gaura maparara nuganugarai ia geregana kei galagala vagi, na ekalana aonai, varovaro gaura maparara nuganugarai iamo kamu iwavagi. Ia evekamu-vagina aonai, manu raurau gelovomaina, ia raganai geria nuguvi gekalarana.”
23641	MAT 13:33	Iesu na parapore ta geria maekilagiato, netiwato, “Kupa Basileia paraoa egoro-agiana mulamulana vetaina, gare taa na girina kiatamo egapiato, paraoa goti ekiro-kourato, ne eraokwaniato, vomulamula na paraoa egoro-agiato e evega-kamuato.”
23643	MAT 13:35	Ekala ekalagiawai genana, peroveta talimana gena kila ema vega-taunataunaato, netiwato, “Au na parapore geriana ira pana vaikilara; tanopara evetinato tomana na pene vogomai etoma veavugai gemiana gaura, au na ira geria pana kilagi-matagaira.”
23644	MAT 13:36	Iesu na votaunilimalima gutuma eraokwanirato, numai elaka-togato. Gena melo ia genai gevogomaito, ne gevaikilaato, negetiwato, “Gawa rakavara araga aonai paraporena ai gema poro kilagi-matagaia.”
23645	MAT 13:37	Iesu na evega-gelerato, netiwato, “Vuiti uvera namara evarorana talimana Taunilimalima Natuna.
23651	MAT 13:43	Votomanai maki Palagu gena kala rorirori talimara garo vetaina mamaekara ria tamara gena Basileia aonai pia talu. Rai mategana talimana pene kamonagi.”
23652	MAT 13:44	“Kupa Basileia rinaga veavugana tanoparai vetaina. Talima taa na erawaliato, ne maetole-gavuato. E mavererena eagoto, gena rinaga maparara evoi-agirato, ne votano evoiato.”