23223	MAT 1:10	Hesekaia rii Manasa riiti apoko. Manasa rii Emos riiti apoko. Emos rii Josaia riiti apoko.
23228	MAT 1:15	Elaiat rii Eliesa rii apoko. Eliesa rii Matan riiti apoko. Matan rii Jekop riiti apoko.
23229	MAT 1:16	Jekop rii Josep riiti apoko. Josep rii Maria siiti ma. Sii Jisas riiti awi. Riina eecha habatar Kraist.
23231	MAT 1:18	Dii eeta Jisas Kraist riina yimowur nobo diitata. Riiti awi Maria siina Josep riina heechiken hisiichi heechitar. Worek, rii siin saka yatarek, sii yikapwa biika eecha siir. Holi Spiritek otiirek, sii eena eecha siiri, sii her.
23239	MAT 2:1	Herot rii aka tabo yima tarek, Maria sii i Jisas riina Judia nosap Bethlehem akamak eeka yimowur. Worek, winymayn hechar ma ye ya sokwa nobok eeka tar. Eeta ma yecha Jerusalem akamak eeka yar.
23256	MAT 2:18	Maji eecha wor: “Ye Rama akamak uwar ayan meejir. Harapa keya yesokwarin meejir. Resel sii siiti yikapwan eena keyatar. Keya tari, ma mima ye siina saboy eshar siikasakech. Boyewak? Yikapwan eyey hama seechir. Hama seechirek, eena keya tar.”
23264	MAT 3:3	Piirapet Aisaia rii batari, rii eeta Jon riiti yon eena batar. Rii eecha wor: “Ma por rii me biish tar eemek eeka uwato. ‘Harapa riiti nobon na sayarechicha. Riiti nobon na nagw nagwa seechi ta!’”
23269	MAT 3:8	Ma yenya na jecha mukuchicha: Kwo kwoti inyaka na dareboyetanak, yo kepin na otii ta. Eena na eecha mukuchicha.
23276	MAT 3:15	Worek, Jisas rii awasen eecha wor: “Siikayekiisii. Miita keena ana uku yeechikiita. Diita yikadey nobon otiiney, sicha eyey nobo kepin sumowukiita.” Worek, Jon riita riiti majin sumowur.
23281	MAT 4:3	Worek, Gaba rii Jisas riitak yar. Yarek, rii eecha wor: “Miita God riiti yikapwa taney, diita papan na yeechi geyen dareboy.”
23282	MAT 4:4	Jisas rii meejichi awasen eecha wor: “Keyir maji eecha wocho: ‘Ma geyeban eechi takasakech. Ye God riiti eyey kujak saya tawa maji kepin eena sa a ta.’”
23284	MAT 4:6	“Miita God riiti yikapwa taney, miita na diika siitiichi muk durii. Keyir maji eecha wocho: ‘God riita riiti ejel yenya maji wochinak, yecha miina hehar otiikiita. Wonyak, yecha miina tapak seechikiita. Seechinak, kepi siikiita. Wonyak, miiti yatii ma papak gworomokasakech.’”
23287	MAT 4:9	Worek, Gaba rii eecha wor: “Miita ana yatii bogok piitiichi ye eeji hin yesokwa taney, ada miina diita eyey boboyen hakiita.”
23288	MAT 4:10	Jisas rii awasen eecha wor: “Gaba mii na heechi i! ‘God riiti keyir maji eecha wocho: ‘Eeta Harapa Ma Miiti God, riiti hiban na yesokwa ta. Riiti yoban na otii ta.’”
23315	MAT 5:12	“Na riiga ta. Kwoti hevenek tawa hadabas boboy eeta harapa. Ma ye kwona eecha otii tawey, yecha mashi tar piirapet eechaba yenya otiitar.
23317	MAT 5:14	“Kwota diita nosapek tawa haba tawaga eecha tawa. Ma ye nokwapa nokwapa akan kwowuk yo otii tari ii veenyekasakech. (Kwowuk tawaakaman ma hechawaga, ye kwoti habe eechaba hecho.)
23318	MAT 5:15	Ma por rii lam hayichi awo bik beenyechi tadii yichikasakech. Yaho. Rii hayichi yichi tawa eemek yichi. Tawak, eeta akak tawa ma ye yaman kiki hecho.
23319	MAT 5:16	Ma ye eecha otiiwey, kwo kwoti haban na anadii man eechaba mukuchi ye inyak, ye sa heba ta. Wonyak ye sa kwoti yo kepin henyak, sa kwoti hevenek tawa Apoko riiti hin sa yesokwaba ta.
23324	MAT 5:21	“Kwo mashi meejir ma yenya eecha wor: ‘Opoche man pi sowakwotanakech. Ma por rii anadii man pi sowakwoney, ma ye riina yeechi ye i anasakiita.’
23325	MAT 5:22	Wowak, ada kwona wocho: ma por rii riiti inyak yaka kumwoyen kwotay taney, riina yeechi ye i anasakiita. Ma por rii riiti yaka kumwoyen kubuchey ma wonyey, riina yeechi ye i kaunsil ma wonyey, ii riipa hi uwu tawa eemek ik otiikiita.
23328	MAT 5:25	“Ma por rii miinamajika taney, tii miina anasak ye ik otiiney, wonyey, mii na mapo ameya maji ba dabu kepi sii. Opoche ye i anasatanakech. Riipa miina ye i anasak otiinak, riipa miina yeechi ye i jas riiti tapak now hanak, riipa way yeechi polis man yeechi tapak how hanak, yepa way riina yeechi poko jikiita.
23332	MAT 5:29	“Miiti mama yepak tawa miy siita miina otiichinyak, miita kapasek boboyeka sakaney, ii na siin korii yeechi rabo! Eeta kepi miiti kapasek miyin mii heechi ikiita. Eeta kapasek miiti eyey maban hi uwu tawa eemek eyey rabochinyak uwukiita.
23333	MAT 5:30	Miiti mama yepa tapa siita miina kapasek boboyen otiichinyak, mii sakaney, ii na tiimiichi rabo! Eeta kepi miiti tapa pochin raboney, eeta kapasek miita eyey maba miitin hik rabochiyak uwukiita.
23334	MAT 5:31	“Mashi diita maji sii sokwar: ‘Ma por rii riiti miman sayeri, rii sa siina saye jeyn keyichi ha.’
23341	MAT 5:38	“Kwo mashi diita sokwar majin meejir: ‘Miy pochi horii raboney, ii na awasen riiti miyin horii raboba. Pun reekiiney, ii na awasen riiti pun reekiiba.’
23342	MAT 5:39	Apa ada kwona wocho: ma por rii miina kapasek boboy otiiney, mii opoche riina awasen kapasek otiitanakech. Ma por rii miina mama yepa wagii siiriin pinyey, ii na way heechinak yepa wadii siiriin sa pi ba.
23343	MAT 5:40	Ma por riin miina ye i anaseechi miiti ruwu tawa rikin yaken otiiney, ii na miiti saketeka eecha ha ba.
23344	MAT 5:41	Ma por rii miina hegiya boboyen kiyaniga iken otiiney, ii na kiya ichi kawka na eechaba kiya icha.
23345	MAT 5:42	Ma por rii miita boboyen haken wonyey ii na ha. Ma por rii miina boboyen yeyada yaken wonyey, mii opoche egesiitanakech.
23352	MAT 6:1	“Miita na ow poy sii ta. Mii opoche boboy kepin ma ye hechanak, otiitanakech. Mii diita yikadey boboyen yechi mi somak otiiney, miiti hevenek tawa Apoko rii miina ya saka hakiitawak.
23353	MAT 6:2	“Miita boboyen biish shebo shebo tawa man haney, opoche eeta boboyen anadii ma yechi mi somak geenyik otiitanakech. Akar man mukuchibaken otii tawa ma ye lotu akak awa batawa eemek eecha otiitawey, mii opoche eechaba eena otiitanakech. Boyewak ye eecha otiito? Yechi hin anadii ma yecha yesokwaken eena eecha otiito. Kwo diina na hiki ta. Yenya yan ha hamar.
23354	MAT 6:3	Miita biish shebo shebo tawa man kiyatay tawey, eecha na otiitanak kwotaka bana bana tawa ma ye eena hekasakech.
23355	MAT 6:4	Wonyak, God riipa hekiita. Dii eeta miiti saniga otii tawa boboy. Miiti Apoko rii miita veenyichi otii tar boboyen henyak, riipa miina yan hakiita.
23356	MAT 6:5	“Miita God riina maji batanak, mii wosheipii majiga bakasakech. Shebo wosheipii maji batawa ma ye lotu akak iyar maji ya batawa eemek iyar ma yechi misomak geenyek siitii God riina maji bato. Na hiki ta! Yenya yan ha hamar.
23357	MAT 6:6	Miita God riina maji bak otiiney, mii na miiti aka wok iyarechi nubereja dasiipiichi miiti veenyi tawa Apoko riina na maji ba. Miiti Apoko rii miita veenyi otii tawa boboyen hewak, riipa yan miina hakiita.
23360	MAT 6:9	Kwota na riina maji jecha ba: ‘Noti Apoko mii hevenek tawa. Miiti hi sa kepi wey ba ta.
23361	MAT 6:10	Miiti siitii kowu tawa kigdom sii sa ya. Miiti inyakan hevenk sumowutawaga nota nosapek tawa ma na eechaba sumowuba ta.
23363	MAT 6:12	Ma ye nona kapasek otii tawa boboyen nota kwoyavayatawaga, miita na noti kapasek boboyen eechaba na kwoyava yeechi ta.
23364	MAT 6:13	Mii opoche nona otiihechawa boboyen heechanak, ya nona otii hechanakech. Miita nona na Gaba riina na ya.’ Miiti kigdom, miiti hadabas boboy miiti hapaga boboy miitabaka eechaba eechaba takiita. (Omutiik)
23368	MAT 6:17	Miiti aboboyen heechiney, miita na ukuk misoman bachichi masebiyak na rosii.
23369	MAT 6:18	Wonyak, anadii ma yepa miina henyak, yepa eechahikikiita rii aboboy heechikasakech. Miiti veenyichi tawa Apoko riitaba miin hekiita. Miita Apoko rii miita veenyichi tawa boboyen henyak, riipa miina yan hakiita.
23370	MAT 6:19	“Kwo opoche kwoti diita nosapek tawa kepi boboyen yaya yopo yichitanakech. Machi atawak, keyiha boboy sii atawak, hiyiyatawa ma rii aka diigiichi yar hiyika yatol
23372	MAT 6:21	Miiti hadabas boboy heechawa tawa eemek miiti inyaka wopu sii iibak siikiita.
23373	MAT 6:22	“Miy sii eeta kwoti haba. Miiti miy sii hehar hechaney, miiti maba sii eeta yama hecho.
23374	MAT 6:23	Miiti miy siita tiiriiney, miiti maba siipa niyiki yikiita. Wowak, eeta haba miitaka tawey, sii niy siiney, niyiki mayaka tawey, sii niyiki mayaka ya gamukiita!
23375	MAT 6:24	“Ma por rii aka tabo yima upurusen eepiira eepiira yo otiiney, ii saka kikisiikiitawak. Li riipa poren kwoya henyak, poren yuyakiita. Li riipa poren sumowunak, poren wosowoyekiita. Eena God riiti noboka moni noboka eepiira sumowukasakech. Li saka kikisiikiitawak.
23376	MAT 6:25	“Eena ada kwona wocho: Opoche kwo ukuban aboboyeban aken hikitanakech. Miiti maba rikiban hikitaqnakech. Eechaba eechaba tawa boboy sii ukuka aboboyeka eecha kikisiikasakech. Eechaba eechaba tawa boboy sii rikiy siitaka kikisiikasakech.
23377	MAT 6:26	“Apo yecha haga i ye yataweyn na he. Yecha saga otiikasakech. Boboy siik chikasakech. Siik wanak, yakasakech. Ye eecha otiitawak, hevenek tawa Apoko rii yenya havato. Apo eeta karakada. Mii eeta harapa. Riita miina heharetakiita.
23378	MAT 6:27	Nama kwotaka tawey, rii hikichi riita kiki sowak rii eechaba ta ichakiita? Ma takasakech.
23389	MAT 7:4	Me miiti miyik tawey, mii boyewak miiti kumwoy riina eecha wocho: ‘Ada miiti miyik tawa regiin yaken otiito?
23390	MAT 7:5	Eecha wochawak, mii keena woshepii tawa ma. Miita na mapo miiti miyik tawa men honii yeechi komas miiti kumwoy riiti miyik tawa regiin napa ya.
23397	MAT 7:12	“Miita anadii ma ye miina otiichiken gegiyatawaga, miita na yenya eechaba na otii chicha. Dii eeta lo siiti maji mu. Dii eeta piirapet pokii tar maji mu diitata.
23402	MAT 7:17	Me kepi rii eeta siik kepin watol Me kapasek rii eeta siik kapaseken wato.
23403	MAT 7:18	Me kepi rii kapasek siiken wakasakech. Kapasek me rii kkepi siiken wakasakech.
23404	MAT 7:19	Me por rii siik wanan siiney, ii yiichi hik rabochichawak uwutu.
23407	MAT 7:22	Hamak tawa nediik yanak, nokwapa nokwapa ma mima ye yanak ana habatakiita: ‘Harapa, Harapa, nota miiti hik God riiti maji sawotar. Miiti hik nota kapasek spiriten no yeechi rabotar. Nota nokwapa nokwapa harapa hapaga yo otiitar.’
23416	MAT 8:2	Worek, maba kapasek tar ma por rii Jisas riiti yatii bogok piitiichi yi riina wor: “Harapa Ma, mii eeta kiki sowa, mii otii henyak ana otii kepi siichik.”
23418	MAT 8:4	Worek, Jisas rii riina eecha wor: “Na meeji. Mii opoche diita boboyen i anadii man sawo ye itanakech. Opel otii tawa ma riitak na nagwa nagwa inyak, rii sapa miina hehar he. Wonyak, miita napa Moses riita opel ha majin worega eecha otii ta. Miita wonyak, eyey ma yepa miina hechi eecha hikikiita riiti hak otii tar boboy eeta kepi siir.”
23420	MAT 8:6	“Harapa Ma, eeji yo otii tawa wakasa ma rii eeji akak hak otiitawak, rii yatii tapa harek, harapa kapan meejito.”
23422	MAT 8:8	Kepten rii meejichi eecha wor: “Harapa Ma, yaho. Ada ma kepik tanak een miita aka eeji ik. Miita majik wonyak, eeji wakasa ma sa eeka kepi sii.
23426	MAT 8:12	Ma ye God riiti kigdom mashi iyar henyak tanak, yeeena saka ikiitawak. Eena yen sabak tawa niyik yik rabokiita. Wonyak, yecha kiyatanak pu takiivii kiikiirena siitiichichakiita.”
23427	MAT 8:13	Worek, Jisas rii kepten riina kawka eecha wor: “Miita na heechi miiti akak i. Miita hiki siitiichichawa boboyen miina otiichikiita.” Worek, eeta nediibak yo otii tar wakasa ma rii kepi siir.
23431	MAT 8:17	Mashi piirapet Aisaia rii eecha wor: “Riita mayama noti hak otii tawa boboyen kwoyaveechi noti kapasek boboyen yeechi kiya ir.” Jisas riita otiichirek, piirapet Aisaia riiti maji eeta geenye woyik siiken sokwar.
23434	MAT 8:20	Worek, Jisas rii awasen eecha wor: “Kwashika tawa asa ye aka nosap wok tawa. Apo ye wosiik tawa. Ma Yikapwa rii misoma veenyichi wa akakasakech.”
23435	MAT 8:21	Worek, anadii ma por rii eeta Jisas riiti disaipel, rii eecha wor: “Harapa Ma, miita ana wochinak ada i eeji apokon chichi heechi yak ik.”
23436	MAT 8:22	Jisasrii riina awasen eecha wor: “Miita na ya ana sumowu ik. Ii eeta hatawa ma yechi yo. Sapa yecha chi.”
23439	MAT 8:25	Watarek, disaipel ye i riina cheyechi eecha wor, “Harapa Ma, nona na kiyatayi. No kapasek siik otiito.”
23443	MAT 8:29	Piiriita harapa eecha uwar: “God riiti Yikapwa, sicha eeta miiti yokasakech. Mii boyak yawa?”
23445	MAT 8:31	Worek, kapasek spirit ye Jisas riina woyasachiyasa her: “Miita nona yeechi raboney, napa nona heechinak, nopa i kata poyi yechaka eecha siikiita.”
23450	MAT 9:2	Worek, ye yatii tapa har ma poren yemek jichi kiya ya seechir. Worek, Jisas rii yecha hiki siitiichichar boboyen heri, rii yatii tapa har ma riina wor: “Miiti inyaka sa kwoya hik. Miiti kapasek boboyen bachi poyewa.”
23453	MAT 9:5	Ada maji upurus baney, ‘Miiti kapasek boboy bachi poyewa,’ nago, ‘Na sokwa siitii chishi i?’ Diita upurus maji sii eeta podat.
23454	MAT 9:6	Ada kwona mukuchik Ma Yikapwa rii diita nosapek tawak, riita eeta kiki sowak, rii God riiti harapa boboyek eecha tawak, rii kapasek boboy bachi poyetu.” Worek, rii yatii tapa har ma riina eecha wor: “Miita na sokwa miitiwa gwosen yeechi miiti akak i!”
23457	MAT 9:9	Jisas rii heechi chishi icharek, rii i takis yan yater ma, Matyu, riina her. Rii riiti yo otiitar aka wok yicharek, rii her. Herek, rii riina eecha wor: “Mii na ana sumowu ta.” Worek, Matyu rii meejichi sokwa sumowuniga ir.
23462	MAT 9:14	Worek, jon Baptis sumowutar ma ye Jisas riitak ya riina woher, “Nota God riina wohechanak, boyewak nota Peresi yechaka aboboyen heechitu? Miiti disaipel ye aboboyen heechikasakech.
23463	MAT 9:15	Jisas rii meejichi wor; “Ma por rii miman yak otiiwak, riiti nareboy ya nokusha aboboyen atawak, kwo boy kapo eecha hikitu ye aboboy akasakech.’ Yaho. Miman yak tawa ma riin yeechi ye inyak, eeta nedii nareboy yecha aboboy akasakech.
23464	MAT 9:16	“Ma por rii riki kepin yeechi mashi saket neekii tana supun kapa kasakech. Rii eecha otiiney, eeta saket siipa kawka neekiinak karapa supuk siikiita.
23465	MAT 9:17	Ma por rii akar wain ukun mashi meme sapi kwowok woyekasakech. Iipa sii sapi neekiinak uku saka ikiita. Sapi siipa eeta neekii nakiikiita. Akar wain ukun eeta akar meme sapik eeka woyeto. Woyetanak, ukuka sapika piiriipa eeta kepi batakiita.”
23466	MAT 9:18	Jisas rii diita majin batarek, Ju yechi harapa ma por rii ya Jisasriina yatii bogok piitiichi eecha wor: “Eeji yikapwa eeta hawey har. Miita na ya miiti tapak neeki siipa kawka ya sokwakiita.”
23473	MAT 9:25	Ma mima yen wochirek, geenyek iyarerek, rii yikapwa siita watar aka wok iyarechi siiti tapan yesokwa neekirek, sii eeta awasen yesokwar.
23476	MAT 9:28	Jisas rii aka wok iyarerek, piir iyarebachi riitak yarek, rii piiriina eecha woher: “Ki kapo eecha hikitu ada eeta kiki sowa kinya otii kepi siikiita? Piir awasen eecha wor: “Ayo, Harapa Ma!”
23481	MAT 9:33	Kapasek spiriten yeechi raborek, eeta ma rii maji bar. barek, eyey mama ye eena hechi nyegerabochi eecha wor: “Mashi no Isre ma diita yikadey boboyen hekasakech.”
23484	MAT 9:36	Ma mima ye nokwapa nokwapa ya yopo wuchi yirek, rii eena hechi inyakapwa hikir. Yecha kubuchey yikapwaga eecha tarek, ye eena inyakapwa hikitarek, yenya ma kiyatayikasakech eecha tarek, sipsipen siitii kowu ma biish taniga eecha tarek, eena rii yenya inyakapwa hikir.
23486	MAT 9:38	Eena na Nowo Ma riina maji batanak, riipa akar nokwapa nokwapa saga ya man rii heechinak yakiita.”
23489	MAT 10:3	Pilip, batolomyu. Tomas, Matyu, rii takis yan ya tawa ma. Jems rii Alpiyas riiti yikapwa. Tadias.
23494	MAT 10:8	Hak otii tawa man na otii kepi sii ta. Ha tawa man na saniya ta. Maba kapasek tawa man na otii sa kepi hecha. Kapasek spiriten na yeechi rabo ta. Kwota boboyen yatawey, shebo shebo yato. Yenya boboyen haney, opoche tokotanakech. Na shebo shebo ha.
23497	MAT 10:11	Kwo opoche saket upurus yatii ruwu tawa boboy ye ichanakech. Kubu opoche neeki ichanakech. Yaho. Ma yon otiiney riipa riiti aboboyen yakiita. “Kwo akaman iyarenak, anadii akaman iyarenak, na i ma kepin na yesha hechi riiti akak riitaka eecha na sii. Eeka eeta akabak tanak kwopa eeta akaman heechi sokwa ikiita.