23231	MAT 1:18	Jisas Kraist ni kumo wuri wundi kin wand taq pugri: Jisas ni kumo Maria ni Josep nitaqi puq mindig, pudi ni wundi teri rise segine ni nuqond yabe ni wo ane wus. Ni Ququ Yuwon Ye nari ni wo ane wus.
23233	MAT 1:20	Ni pugri nei namb namb nas, bur ire Yumbui ningg angelo nandi ni ruqo nyemb pe simbe nindig nari, “Josep, Devit ningg kimem, nu Maria taqi kin te ningg wune ghamb wayequ. Nu tungu, te Ququ Yuwon Ye ningg gre pe bu Maria wo ane wus.
23235	MAT 1:22	Yumbo ur ren ruwi kin ren asi Yumbui propet iri nde gri simbe nand ye te tuqui nap ningg.
23237	MAT 1:24	Muq Josep ni ruqo nase pu nes newo, ni Yumbui ningg angelo simbe nindig kin pugrine puq nen. Ni Maria nitaqi, ni ngam.
23251	MAT 2:13	Wute nginy nawi opu kin mo pre Yumbui ningg angelo Josep nde nandi, ruqo nyemb pe ni simbe nindig nari, “Tumo di Herot ni wo meri niting, ni nuqoind tedi ni nati ningg. Nu yes yewo, wo kumo teri tari wu wase Isip wo. Nungoqi Isip ne was ruso ruso ngene nu simbe guduw, muqdi mune wandi.”
23253	MAT 2:15	Ni ruso Isip di tene ris ris Herot nati. Ni pugri puq ren ei asi Yumbui ni propet nde gri ni simbe nand ye ane tuqui. Ni pugri puq nand, “Nge wo ni Isip nas pu nge kari ni Isip si niraq di nandi.”
23255	MAT 2:17	Yumbo ren te wand propet Jeremaia nde gri rindi kin ane tuquine, ni pugri simbe nand nari,
23256	MAT 2:18	“Yumbui quanji di ngaim suai ane tiqe ire Rama puq munduw kin tende ruwi. Te Resel ni wo riti ye te ningg ni ngaim suai wumb di quanji wund. Ni wute umbo rew kughe te ni yambu wuri. Te pugri ni wo quan buagine riti pre.”
23257	MAT 2:19	Herot ni nati pre, di Yumbui ningg angelo Josep ruqo nyemb pe Isip tende simbe nindig,
23258	MAT 2:20	di nari, “Yes yewo, wo kumo teri tari Israel mingg qi pe yo, te pugri wute ni mi puq mand kin te yabe mati pre.”
23261	MAT 2:23	Di ni no, tiqe ire Nasaret puq munduw kin tende no nas. Muq Yumbui ni propet nde gri simbe nand kin te ane tuquine. Ni nari, “Wuti nen Nasaret kin puq mindig ye.”
23264	MAT 3:3	Jon ningg asi Yumbui ni propet Aisaia nde gri simbe nand nari, “Wuti iri mong nyumo di wuye segi ye pe tende yenu di ngam nare nari, ‘Yumbui ngim wuang, di ngim sabi wundig pu wuse ei ni nyinge nare’.”
23272	MAT 3:11	“Nge nungoqi wuye pe wuye kupuqu kin te nungoqi umbo ware witinde pre kin te ningg bu nge wuye kupuqu. Pudi wuti iri nge nde dobu nawi kin ni ningg gre te nge gre ane tuqui segi, ni gre quan nganye. Nge wuti yuwon nganye segi, pugri bu nge ni su kiraq ye tuqui segi. Nge wuye pe wuye kupuqu, pudi wuti nen di nungoqi Ququ Yuwon Ye di wase pe wuye nupuqu ye.
23279	MAT 4:1	Ququ Yuwon Ye Jisas nitanyi mong wuye di nyumo segi ye pe tende no ei Satan ni Jisas wandoqi nindig ningg.
23285	MAT 4:7	Pudi Jisas oyi nari, “God ningg buk wuri, ‘Nu Yumbui nu non God ni gre tuqui ghap wayequ’.”
23288	MAT 4:10	Muq Jisas ni simbe nindig nari, “Satan, nu kring yo. God ningg buk wuri, ‘Nu Yumbui nunon God ei yumbui nyamb rang di ni ningg yembene ei ghand’.”
23336	MAT 5:33	Jisas ni wand aye mune simbe nand nari, “Wand aye nuqo ni ritevi di nungoqi simbe runduq wutungu pre kin te pugri, ‘Nungoqi Yumbui nde rar pe wand ninge taq wamb, tedi nungoqi wand gure wawo wayequ. Yumbui nde rar pe wand taq wamb kin te kin pugrine ei puq wen.’
23357	MAT 6:6	Pudi nu Yumbui pengu gudig ningg, ate nu yo baj pe ghar yo, ngim yiqu, di nuyi suqo pu nas kin te pengu ndig. Di nu nuyi nu nuqoind nu suqo grine puq kuen, tedi ni yumbo yumbui manyi nunduq kin te ghateri tuqui.
23358	MAT 6:7	“Pughe puayi nungoqi Yumbui pengu wundig ningg, nungoqi wand isis simbe wand wayequ. Juda segi kin ni pugri puq men. Ni pugri nei mamb, ni wand dobui mand ei nikin god ni wand mutungu.
23360	MAT 6:9	“Nungoqi Yumbui pengu wundig ningg, te pugri ei pengu wundig: ‘Beghi wuyi, nu wam kuas ye, beghi nu pengu buduw ei nu wute nei yeny ei ni riri nu nyamb yuwon nganye.
23367	MAT 6:16	Di Jisas mune nari, “Di pughe puayi nungoqi Yumbui nyamb wundivi viyo ningg mir uny yequ, nungoqi yivany kin quenge nase wayequ, eti wute nei tevi kin puq men kin pugrine puq wen. Ni quenge nati di inyap mamb ei wute muqond di nei mamb wute te ni mir ane yemu. Nge nganyene nungoqi simbe guduq, wute te ni oyi kin te materi pre ye.
23385	MAT 6:34	Pugri bu nungoqi yumbo prangi kin te ningg yivany ware wayequ. Yumbo prangi kin te rise ye. Nginy iri kin mai te nginy te kin maine.”
23392	MAT 7:7	“Yumbo ningg pengu wand tedi wateri, meri wutiny tedi wuqond, ngimrawu baq wand tedi ngim bi muauq.
23397	MAT 7:12	Yumbo ur buagi wute aye nungoqi nde puq ren ningg wari kin pugrine ei nungoqi mune ninde puq wen. Wand ven ni Moses ningg lo di propet ni simbe mand kin wand puate ane tuquine.”
23407	MAT 7:22	Otiwo God ni wute buagi ir nawo kin tende puayi di wute nganye buagi ei nge ningg riri, ‘Yumbui, beghi nunde nyamb pe propet kin wand simbe bad, di nunde nyamb pe wute ququ brequ yemu kin puaq bidiny, di nunde nyamb pe beghi yumbo ur gre ye yembe bidiny.’
23416	MAT 8:2	Wuti iri num brequ leprosi niraq kin Jisas nde rar ngimi nandi, sungomyu gure nawo, yimb naghe, di nari, “Yumbui, nu nge ghav gudigh yawo kurew, tedi nge ghav ndigh di nge ghimbi mune oghi rise ye tuqui.”
23420	MAT 8:6	“Yumbui, nge yembe ye wuti iri ni num gureg bu ni baj pene ruqo pu nase. Ni ngape riti di ni yuqo yumbui niraq.”
23422	MAT 8:8	Pudi ami mingg yumbui ni Jisas oyi nindig nari, “Yumbui, nge wuti oghi nganye segi, pugri bu nu ngende baj pe ghandi wayequ. Nu wandne simbe ghand, di nge yembe ye wuti te num oghi.
23435	MAT 8:21	Jisas nikin wuti aye iri ni Jisas simbe nindig nari, “Yumbui, nge nunde karu ye. Pudi nu ngiq ghand ei nge ko wuyi yeng guag pu kas, otiwo nati ngamo kowi pre muqdi gadi nu ane po.”
23436	MAT 8:22	Di Jisas nari, “Wute Yumbui nei mimbig segi kin ni wute mati pre kin pugri. Ni ei mo wute mati kin te mawo yemu. Nu nge nde ghawi.”
23439	MAT 8:25	Di Jisas nikin wute mondo, ni buraq mindig mari, “Yumbui, beghi ghav ndug! Beghi pati yamb tumo!”
23476	MAT 9:28	Ni baj pe nar no, muq wute rar chukoq kin te Jisas nde mandi, di Jisas ni mingg nari, “Nungoqi nei wamb ye nge sabi guduq oghi ye tuqui bri?” Ni oyi mand, “Yumbui, nu tuqui.”
23505	MAT 10:19	Nungoqi mitaqu kot pe wo kin tende puayi eti nungoqi nei kumo wamb wari, ‘Nge wand pughe ye bri simbe gad, o nge pughe gri ni wand oyi gidim?’ Otiwo tende puayi Yumbui nungoqi nei neuq di nungoqi simbe wand.
23506	MAT 10:20	Wand te nungoqi simbe wand kin te nungoqi te segi. Wand te Ququ Yuwon Ye ni nuyi nde pu nandi nunde mim pe simbe nand.
23512	MAT 10:26	Jisas ni mune pugri simbe nand, “Nungoqi wute yumbo ur brequ munduq kin te ningg wune wamb wayequ. Yumbo ninge muq imb pu rise kin te otiwo bure ris raqene rise, di wand muq suqo pu vise kin te otiwo wute buagi nei rimb ye.
23589	MAT 12:31	Yumbo ur pugri ye te ningg nge nungoqi simbe guduq, wute yumbo ur brequ mand di wand brequ mand kin wand te puaq ye tuqui. Pudi wuti iri Ququ Yuwon Ye wand brequ nindig ye ni wand te puaq segi ye.
23590	MAT 12:32	Wuti tughe ni wuti God nde pu nandi wuti nganye nas kin te wand brequ nindig, te kin wand God puaq nand ye tuqui. Pudi wuti tughe ni Ququ Yuwon Ye wand brequ nindig, te God ni te kin wand puaq nindig segi ye. Otiwo pudi mune tuqui segine.”
23597	MAT 12:39	Di ni oyi nand nari, “Nungoqi wute muq ren nde puayi kin nungoqi wute brequ, di God nei wumbig segi. Nge yumbo gre ye yembe gidiny wuqond ningg wari bri? Nge segi puq gad. Yumbo gre ye propet iri Jona puq mindig kin ni bei nand pre.
23619	MAT 13:11	Ni oyi nand nari, “Yumbo yumbo buagi God nde si nambu rise kin wand suqo pu rise kin te God nungoqi nei neuq di nungoqi nei wumbiny tuqui, pudi ni wute ren bei neny segi ye.
23630	MAT 13:22	Wit yi ninge nyungo quat kin pe ir righe kin te wuti wand nutungu, pudi yumbo qi pe kin yivany nirany, di yumbo quan rise ningg nari. Yumbo ren ni nei imb ruang bu God ningg wand ni nde mir rire segi.
23632	MAT 13:24	Jisas ni kopuqu wand aye mune simbe nindiny nari, “Yumbo yumbo buagi God nde si nambu rise kin te pugri, wuti iri nikin nde wuny mbe wit yi oghi kin menare.
23635	MAT 13:27	“Muq yembe ye wute ni mo wuny kiyi pengu mindig mari, ‘Yumbui, beghi buqod nu wit yi oghi kinne bu wuny mbe mekuare. Pudi nyungo brequ wen muai pu wundi?’
23636	MAT 13:28	“Ni oyi nand nari, ‘Veri ni puq nen!’ “Yembe ye wute ni wuny kiyi pengu mindig mari, ‘Nu nei guab ye beghi po nyungo brequ te bi pawo?’
23656	MAT 13:48	Yawi te bre, tedi wute umo qo mamb rindi dabo, di ni mas umo te ir mawo. Umo oghi kin te materi imbi pe mawo righe, di brequ kin te memare ruso.
23673	MAT 14:7	Muq ni simbe nunduw nari, “Nu yumbo pughe kin ningg nge pengu ndigh, tedi nge kew ye.” Di ni Yumbui nde rar pe wand te gre neny.
23694	MAT 14:28	Muq Pita Jisas simbe nindig nari, “Yumbui, nganyene nganye nunonne ate nge gig ghari nge mune wuye wamne nyinge kare nunde godo.”
23696	MAT 14:30	Pudi ni nyumurighi quan gre nand kin te nuqoind, wune namb, di wuye pe naghe no yamb. Muq ni Jisas ningg nari, “Yumbui, nge gheti kowi.”
23713	MAT 15:11	Yumbo dabo pu wuti nde rir ruso kin te ni unje rip segi, pudi yumbo pughe wuti nde nei pe pu riyi ri kin te ni unje rip.”
23715	MAT 15:13	Jisas ni oyi nand nari, “Yumbo buagi nge wuyi wam kin kuan nawo segi kin otiwo ni puate ane bi nawo.
23722	MAT 15:20	Yumbo pugri kin te God nde rar pe wute unje rip. Pudi wuti si wuye nap segine mir nand kin te God nde rar pe unje rip segi.”
23727	MAT 15:25	Pudi ni wundi Jisas nde muange tingi sungomyu gure wuwo yimb wughe wuri, “Yumbui, nge ghav ndigh.”
23729	MAT 15:27	Di ni wuri, “Yumbui, te nganyene, pudi mir cham ni kiyi nde ede pe tende ir ri kin te nyombui riq yuwon ruany.”
23743	MAT 16:2	Ni oyi nindim nari, “Yuram nginy ambo newo tedi nungoqi wari prangi ngeri oghi.
23760	MAT 16:19	Yumbo yumbo buagi God nde si nambu yeru kin te kin ki nu kew ye. Yumbo pughe kin nu qi pe ven nde segi puq ghand te nginy tu wam tende God ni segi puqne nand pre, di yumbo pughe kin nu qi pe ven nde ngiq ghand te nginy tu wam tende God ni ngiqne nand pre.”
23763	MAT 16:22	Pita ni wand ven nutungu ni Jisas nitanyi temi kring mo kinne yemu, muq Jisas segi puq nindig nari, “Yumbui, te tuqui segi. Yumbo ren nunde ruwi kin tuqui segi.”
23773	MAT 17:4	Di Pita Jisas ningg nari, “Yumbui, beghi ven nde pas te yuwon. Nu ngiq ghand tedi nge baj yirbu teri ire pu ven nde yembe gidiny. Ire nu te, ire Moses te, di ire Elaija te.”
23784	MAT 17:15	“Yumbui, nge wo yawo tong. Ni ghimbi yuqo quan nganye nare, pripri ni rar ori nati, no wase pe ir naghe o wuye pe ir naghe.
23789	MAT 17:20	Ni oyi nindim nari, “Nungoqi God musoqne nei wumbig pugri bu puaq waind tuqui segi. Nge nganyene nungoqi simbe guduq, nungoqi nge nei wumbigh kin nei te mastet yi wojiju kin pugri, tedi nungoqi rand nen ningg wari, ‘Nu ren pu yo tende yeru,’ tedi ni no. Yumbo ninge nungoqi imb ruauq segi.”
23803	MAT 18:7	Yumbo ur brequ kin qi pe ruwi di wute te ningg mune yumbo ur brequ rind te ningg ni mai yumbui nganye rire. Yumbo te kin rindi ye, pudi wute tughe ni puq men kin te ei ni mai yumbui nganye miraq.
23814	MAT 18:18	“Nganyene nganye, nge nungoqi simbe guduq, yumbo pughe kin nungoqi qi pe ren nde segi puq wand te nginy tu wam tende God ni segi puqne nand pre. Yumbo pughe kin nungoqi qi pe ren nde ngiq wand te nginy tu wam tende God ni ngiqne nand pre.
23817	MAT 18:21	Muq Pita Jisas nde nandi di simbe nindig nari, “Yumbui, nge mand iri nge nde yumbo ur brequ quan yembe nindiny, di nge ni yumbo ur brequ nand kin te puaq gidig pughe gri pu ei gad? Nge puaq gidig 7-pela pu bri gad?”
23819	MAT 18:23	Wute God nde si nambu ris kin ni wand ven kin pugri. Yabe king iri nas di ni nikin yembe ye ane wet bidi segine materi kin te mune sabi nindiny.
23835	MAT 19:4	Ni oyi nand nari, “Nungoqi God ningg wand buk pe vise kin te wuqond segi bri? Yabe God ni qi di yumbo yumbo buagi yembe nindiny kin tende puayi ‘ni quayi nyumbueg ane pu yembe nindiny,’
23851	MAT 19:20	Quayi ambonye te oyi nand nari, “Yumbo buagi ren nge puq ken ye, pudi yumbo aye pughe ye mune puq ken?”
23891	MAT 20:30	Di tende puayi wute temi rar brequ kin ngim qunambe tende mas, ni mutungu Jisas te gri nandi, muq ni temi mari, “Yumbui, Devit ningg kuqo, nu beghi yawo tongu.”
23892	MAT 20:31	Wute buagi ni temi ker ruam di simbe rindim ei ni temi wand segi mas. Pudi ni temi mune quan kumo mari, “Yumbui, Devit ningg kuqo, beghi yawo tongu.”
23894	MAT 20:33	Ni oyi mindig mari, “Yumbui, beghi rar pat yumbo buqod ningg pari.”
23898	MAT 21:3	Wuti iri nungoqi segi puq nunduq, nungoqi simbe wundig wari, ‘Yumbui ni yembe rise.’ Puq wand di ni brequne ngiq nand di wutari wandi ye.”
23899	MAT 21:4	Yumbo ur ren kin ruwi kin asi propet iri ni simbe nand kin ane tuquine. Ni nari,
23904	MAT 21:9	Wute ninge ye ruwo, ninge Jisas nde dobu ruwi, quan buagine pugri riri, “Devit ningg kuqo Hosana puq wundig. God nu wuti Yumbui nde nyamb pe nandi kin nen yuwon wang. Yumbui wam nganye nas kin ni nyamb wundivi viyo.”
23911	MAT 21:16	di ni simbe mindig mari, “Nu kutungu wo ren pughe puq rind?” Di Jisas oyi nindim nari, “Nge kutungu ye! Nungoqi God ningg buk te wundoq segi bri? God ningg buk pugri puq wund wuri, ‘Wokuandi di wo kumo miny reny riq kin nikin mim pe Yumbui nyamb rindivi viyo’.”
23916	MAT 21:21	Di Jisas oyi nindim nari, “Nge nganyene nganye simbe guduq, nungoqi Yumbui nei wumbig di nungoqi nei tevi tevi vise segi, tedi nge nyumo fig puq geg kin pugrine nungoqi mune puq wen ye tuqui. Di ren ne segi, pudi nungoqi rand nen ningg wari, ‘Nu yo gherim pe ir yaghe,’ tedi yumbo nungoqi wari kin pugrine puq ren.
23917	MAT 21:22	Nungoqi Yumbui nei wumbig, tedi yumbo pughe kin ningg ni pengu wundig di nungoqi wateri.”
23925	MAT 21:30	Di kiyi ni no wo kiqam nde te mune pugrine puq nen, di oyi nand nari, ‘Yumbui, nge ko ye.’ Pudi ni no segi.
23937	MAT 21:42	Jisas ni oyi nindim nari, “Nungoqi God ningg wand buk pe vise kin ven wuqond segi bri? Wand ven te: ‘Wet te asi wute baj yembe mand ye mari brequ di kring maip no kin wet te muq baj mingine nas di baj nare. Yumbui ni ren kin puq nen di beghi nde rar pe yuwon nganye.’
23945	MAT 22:4	Muq nikin yembe ye aye mune tiqi nundom mo simbe nindim nari, ‘Wute nge simbe gidiny rindi puq gad kin te simbe wundiny, “Nungoqi wutungu, nge mir yembe gidiny pre pu rise, bulmakau quayi buagi di bulmakau wo buagi nyam rire kin nge gab riti pre. Yumbo yumbo buagi nge yembe gidiny pre, nungoqi ngam kin mir pene wandi”.’
23946	MAT 22:5	“Yembe ye wute mo ni simbe mindiny, pudi ni rutungu yambu riri, di ni aye pe ruso. Iri ni no wuny yembe nand, di iri ni no bisnis yembe nand.
23962	MAT 22:21	Ni oyi mand mari, “Sisar te.” Di Jisas ni simbe nindim nari, “Yumbo Sisar ningg te Sisar weng, di God ningg te God weng.”
23978	MAT 22:37	Di ni oyi nindig nari, “‘Nu Yumbui nunon God te ei nunde umbo pe, ququ pe gri, di nei pe yawo rang righe.’
23984	MAT 22:43	Ni oyi nindim nari, “Pughe gri ate Ququ Yuwon Ye Devit nei neng bu Devit wuti nen yumbui puq nindig? Devit ni puq nand,
23985	MAT 22:44	‘Yumbui ni nge yumbui ningg nari, “Nge nde si tuan pene ghas ruso ruso nge nu veri nunde nyinge tingi kawo mas”.’
23992	MAT 23:5	Di ni yumbo ur buagi yembe mindiny ei wute ni ruqond ningg. Wute pripri God ningg wand mawo righe kin bokis te nikin quenge pe di si pe taq mamb. Ni bokis te kin yumbui ye taq mamb yawo kurem. Di ni sare dobui materi chongo dobui Yumbui pengu mindig ningg miraq wughe kin tende taq mamb.
24004	MAT 23:17	Nungoqi rar chukoq di ghabe gad! Yumbo pughe kin quan nganye yumbui? Gol God ningg baj wabe wur wus kin te yumbui segi, God ningg baj ni quan nganye yumbui di gol ni God ningg baj wabe wur wus kin te ningg bu ni anene yumbui.
24006	MAT 23:19	Nungoqi wutaqu rar chukoq kin. Yumbo alta pe mawo ris kin te yumbui segi. Alta ni quan nganye yumbui, di yumbo God meng kin ni alta pe ris kin te ningg bu ni anene yumbui.
24026	MAT 23:39	Nge nu simbe guduw, nu nge qoind segine ruso ruso nu nonne ghari, ‘God nu wuti Yumbui nde nyamb pe nandi kin nen yuwon wang’.”
24032	MAT 24:6	Di nungoqi yeng wundi kin wand wutungu di yeng kin yumbo riri wutungu, pudi nungoqi te ningg wune wamb wayequ. Yumbo ren kin te ruwi ye, pudi ngeri pre kin te segine.
24034	MAT 24:8	Yumbo ren kin te wute wo pe wuso ningg yuqo puate rew kughe kin pugri.
24048	MAT 24:22	Yumbui ni wute mai rire kin ngeri te pend nawo puayi rise segi, tedi wuti iri ni gre nand nas tuqui segi. Pudi ni wute nap ruso kin ni ningg nari bu ngeri te pend nawo puayi rise.