Wildebeest analysis examples for:   kpw-kpw   GENERAL_PUNCTUATION    February 11, 2023 at 18:56    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23232  MAT 1:19  Pen nugmul nɨpe Josep bɨ aij u me, manö kub hagaga; gasɨ u nöp nɨŋöm haga, Ñɨ mudun mɨdöp anɨbu, nɨbi bɨ gau hag ñɨnabin, nɨp nable gɨnab. Anɨb u, agamɨj hag yuɨn, a ga.
23233  MAT 1:20  Josep anɨg nɨŋa u pen, sɨbön yaŋ uhön nɨŋa, Bɨ Kub ejol nɨpe ap nɨp haga, Josep, Depid ñɨ nɨpe! Nɨbi anɨbu, nɨhön gɨnɨg udnam? a gɨmön, gasɨ u nɨŋagmön; haƚöwaƚö udmön. Ñɨ mudun mɨdöp u, Ana Uɫ u nöp gö mɨdöp.
23234  MAT 1:21  Hainö ñɨ u rɨk dauö nɨpe kub göm, nɨbi bɨ nɨpe gau nan si nan naij gɨpal prɨ u ƚɨk gɨ yunab u me, hib nɨpe Jisas a gɨmön, a ga.
23236  MAT 1:23  Nɨpe haga, Nɨbi praj bɨ ap aip ajöm wasö, ñɨ mudun mɨdöm, ñɨ ap yag daueinab, hib nɨpe u Emanyuel a gɨnaböl, a ga. Emanyuel manö iƚ u, God hon aip mɨdöp.
23240  MAT 2:2  Juda nɨbi bɨ, Kiŋ hon, a gɨpim u nɨp yag daubal! Mɨñi lɨbal mɨdöp gaiŋ Hon ram mɨnöŋ hon sɨdö auab lau nɨbö gau mɨdun nɨŋbun gapɨ u waielöp; nɨŋun me, hib nɨpe hagno adö araŋ a gun aubun, a gɨla.
23242  MAT 2:4  Pen kiŋ Herod, God nɨp nan sabe gep bɨ kub gau abe, God lo manö hag ñeb bɨ gau abe, kalɨp wɨñ alö aueila haga, God manö hagep bɨ gau Krais nɨp yag daunaböl ram mɨnöŋ gai, a gɨla? ö ga.
23243  MAT 2:5  Anɨg hageia hagla, God manö hagep ap, hadame nöp manö kalɨ kƚiñ rɨköm haga rö, nɨp yag daunaböl Bedlehem daun, ram mɨnöŋ Judia aŋ au. God manö hagep bɨ anɨbu God Manö kalɨ kƚiñ rɨköm haga,
23244  MAT 2:6  Ram mɨnöŋ Judia aŋ gau ram mɨnöŋ ke ke iru mɨdöp u me, ram mɨnöŋ Bedlehem nɨŋö pro rö lɨnab u pen Bɨ Kub u ram mɨnöŋ anɨbu nɨbö apöm, nɨbi bɨ yad Isrel nɨbi bɨ kalɨp abad mɨdeinab. Anɨg gɨnab rö, Bedlehem hib kub mɨdeinab, a ga, a gɨla.
23245  MAT 2:7  Anɨg hageila, kiŋ Herod nɨŋöm, am bɨ gasɨ kɨd hiɨk nɨŋeb gau kalɨp agamɨj wɨñ alö aueila haga, Magö mai rö gapɨ anɨbu waiela? ö ga.
23246  MAT 2:8  Hageia, nɨp manö anɨbu hag ñeila, kalɨp Bedlehem hag yuöm pir alöm haga, Kale am ñɨ anɨbu uƚhai nɨŋ aij gɨmim, ado gɨ apim yɨp hagpe, yad abe amem hib nɨpe hagnö adö araŋ, a ga.
23250  MAT 2:12  Pen kale sɨbön aŋ yaŋ hanöm uhön nɨŋla, God haga, Ado gɨ Herod mɨdöp u aragmim! a ga. Anɨb u, haga rö nɨŋöm, adan mɨlö ap aramöm, ram kale ado gɨ arla.
23251  MAT 2:13  Pen bɨ gasɨ kɨd hiɨk nɨŋeb gau kale anɨg göl arla nɨŋöl gɨ, Josep uhön nɨŋa, ejol ap apöm nɨp haga, Herod ñɨŋaŋ u al pak lɨnam a göm, uƚhai nɨŋnɨg gab. Anɨb u, ñɨŋaŋ amɨl mɨhau yɨŋɨd uɫ gɨ, pɨñɨŋ gɨ ram mɨnöŋ Ijip armön. Aumön a geinam nöp, kauyaŋ ado gɨ aumön, a ga.
23253  MAT 2:15  Uɫ gɨ ara anɨbu, Bɨ Kub nɨpe bɨ manö nɨpe hagep ap nɨp hag ña nɨŋöm nɨpe pen kalɨ kƚiñ rɨköm haga, Ñɨ yad u Ijip nɨbö wɨñ alnö auöp, a ga. Pen Josep amɨlap am Ijip nöp mɨdlö, Herod umaia me, hainö kauyaŋ ado gɨ aula.
23254  MAT 2:16  Pen Herod nɨpe nɨŋa, bɨ gasɨ kɨd hiɨk nɨŋeb gau, nɨpe haga rö gageila, nɨp mulu kal yabɨƚ lugö haga, Yɨp gɨpal anɨbu, ñɨŋaŋ bɨ kub mɨdnɨg gab u yad aigö gɨ gem nɨp al pak lɨnam? a göm nɨŋa. Pen nɨpe gasɨ ap nɨŋöm haga, gasɨ kɨd hiɨk nɨŋeb gau kalɨp gapɨ u waiela ñɨn u, yɨp hag aij göm arla. Anɨb u yad nɨŋbin, Bedlehem söl au ñɨŋaŋ yag daulö, mɨ mɨhöp lugöp gau abe, ñɨŋaŋ hainö yag daubal gau abe, al pak lɨnaböl u, ñɨ anɨbu abe al pak lɨnaböl, a ga. Anɨg hagöm me, bɨ nɨpe rɨmnap hag yuö amöm, ñɨŋaŋ Bedlehem söl au mɨdeila magöŋhalö al pak lɨ hakla.
23256  MAT 2:18  Rama daun au mög gö, manö hauƚ kub göm, mɨɫöŋ kub gɨnaböl. Nɨbi Resel rɨkö, rɨklö rɨk amɨl apɨl gɨnab gau, mög gö mɨɫöŋ gɨnaböl. Ñɨ kale um hakla nɨŋöm nɨbi bɨ rɨmnap kalɨp hag udöl rö lagnab, a ga.
23258  MAT 2:20  ñɨŋaŋ al pak lɨnɨg geila gau hadö umbal u me, nabin amɨl mɨhau kalɨp uɫ gɨ, ado gɨ ram mɨnöŋ Isrel armön, a ga.
23260  MAT 2:22  Pen amjakö, manö ap hagla, Herod umö, ñɨ nɨpe Akeleas Judia Propins nɨbi bɨ kalɨp abad mɨdöp, a gɨla. Hageila, Josep nɨpe Akeleas mɨdöp ram mɨnöŋ anɨbu nɨhön gɨnɨg arnam a göm, pɨñɨŋ ga u pen, hanöm uhön nɨŋa God nɨp haga, Ram mɨnöŋ Judia ado gɨ aragmön, ne ram mɨnöŋ Galili armön, a ga.
23261  MAT 2:23  Hagö, Josep ñɨŋaŋ amɨl mɨhau kalɨp uɫ gɨ Nasared daun aramöm mɨdmɨdal. Arla anɨbu, bɨ God manö hagep gau anɨg gɨnab a göm kalɨ kƚiñ rɨkla rö nöp ga. Kale kalɨ kƚiñ rɨköm hagla, Nɨp bɨ Nasared nɨbö ap, a gɨnaböl, a gɨla.
23263  MAT 3:2  Kalɨp hag ñöm hagmɨdöp, Söl mɨdöp, God nɨbi bɨ udöm abad mɨdeinab. Anɨb u, nan si nan naij gɨpim u, nɨhön gɨnɨg anɨg gɨpun a gɨmim, arö gɨmim, a gɨmɨdöp.
23264  MAT 3:3  Jon kalɨp manö hag ñɨmɨdöp anɨbu, bɨ God manö hagep Aisaia hadame nöp gɨnab a göm, kalɨ kƚiñ rɨka rö nöp ga. Aisaia manö anɨbu kalɨ kƚiñ rɨköm haga, ap, ram mɨnöŋ nɨbi bɨ iru mɨdagpal, ram mɨnöŋ kabö nöp mɨdöp aŋ au am mɨdöm, wɨñ alöm hagnab, Kub u auab! Adan sɨr u gɨlaŋ gɨyaŋ gɨ mɨdainɨm gau, dum goƚ pɨƚu gɨ mɨdainɨm gau, bɨnɨg ral aij gɨ mɨdaimim, a gɨnab, a ga.
23268  MAT 3:7  Pen bɨ Perisi gau abe, bɨ Sadyusi gau abe iru nöp, Jon hanɨp ñɨg pak ñaŋ a göm aueila, Jon kalɨp sɨƚɨk hag göm haga, Kale haiŋo ñɨ pai gai i! Gasɨ nɨhön nɨŋmim pɨñɨŋ gɨ aubimŋ Ñɨg pakno, God nɨbi bɨ ke nɨbö gau kalɨp hag gɨnab ñɨn u, hanɨp hag gagnab, a gɨmim, pɨñɨŋ gɨ aubim aka?
23270  MAT 3:9  Pen kale gasɨ ap nɨŋmim, Hon bac iƚaŋ Ebraham ñɨ pai nɨpe mɨdpun nɨŋöm God hanɨp nan naij ap gagnab, a gɨmim, gasɨ u nɨŋagmim. Ebraham ñɨ pai nɨpe mɨdpun a gɨpim u nan yɨharɨŋ! God kabö gai i udöm, Ebraham ñɨ pai nɨpe gau gɨ lɨnɨg göm, gɨ lɨböp! Anɨb u, aij Ebraham rɨköm rɨk amɨl apɨl göm hon ke rɨk dap lɨbal, a gɨpim u, manö u rö hagagmim.
23271  MAT 3:10  Nɨŋ aij gɨmim! God mab u iƚ halö rɨb junɨg, ru u mab iƚ yaŋ kɨd gɨ mɨdöp. Mab ap magö ñɨŋeb aij rɨmnap pɨlagnab u, rɨb gɨ dö gɨ ud mab inab yaŋ yunab.
23273  MAT 3:12  Nɨpe wid magö po gö, rɨk dap pakpal rö u gɨnɨg gab. Wid magö ñɨŋeb gau ke löm, wid cög naböŋ naböŋ gau ke lɨnab. Anɨg göm, wid magö ñɨŋeb nɨpe gau dam ram raul mɨgan au lɨnab; pen naböŋ naböŋ gau dam mab pör inmɨdöp u launab, a ga.
23275  MAT 3:14  Jon nɨp haga, Yɨp ñɨg pak ñɨ, a ga. Hageia, Jon haga, Ne nöp me yɨp ñɨg pak ñɨbnap. Pen yad aige gem nöp ñɨg pak ñɨnam? ö ga.
23276  MAT 3:15  Hageia, Jisas haga, Ne hagabön u arö gɨmön, yad hagabin rö nöp gul me, God hagöp hagöp rö nöp gɨnabul, a ga. Hageia Jon, Nɨŋö hagpan, a göm, Jisas nɨp ñɨg pak ña.
23278  MAT 3:17  Anɨg göm auö nɨŋöl gɨ, manö ap kumi kabö adö laŋ nɨbö apöm haga, Ñɨ aij anɨbi, ñɨ mɨdmagö yad yabɨƚ. Yad nɨp nɨŋnö, yɨp aij yabɨƚ göp, a ga.
23281  MAT 4:3  Seden Jisas nɨp gasɨ ñɨnö, naij gɨnɨm a göm apöm, Jisas nɨp haga, Yad God Ñɨ nɨpe mɨdpin a gɨpan u, kabö gai i hagö, bred rö laŋ, a ga.
23282  MAT 4:4  Hageia, Jisas pen haga, God Manö u kalɨ kƚiñ rɨköm hagla, Nɨbi bɨ gau, bred nöp ñɨŋöm kamɨŋ mɨdageinaböl; God manö hagöp anɨbu magöŋhalö nɨŋ udöm me, kamɨŋ mɨdeinaböl, a gɨla, a ga.
23284  MAT 4:6  Yad God Ñɨ nɨpe mɨdpin a gɨpan u, ujaŋdi mɨnöŋ yaŋ lɨ. God Manö u kalɨ kƚiñ rɨköm hagla, God ejol nɨpe gau hagö, nöp ñɨmagö kale udeinaböl me, kabö ma nöp u bɨnɨŋ gagnab, a gɨla, a ga.
23285  MAT 4:7  Hageia, Jisas pen haga, Wasö! God Manö u manö rɨmnap halö kalɨ kƚiñ rɨköm hagla, God Bɨ Kub u, nɨpe bɨ nɨŋö aka bɨ pir alep, a gagmim, a gɨla, a ga.
23287  MAT 4:9  Ne kugom yɨmmön, hib yad hagö adö laŋ arö, yad ram mɨnöŋ anɨb gai i magöŋhalö nape nöp ñɨnabin, a ga.
23288  MAT 4:10  Hageia, Jisas Seden nɨp haga, Ne ke gau aru! God Manö u kalɨ kƚiñ rɨköm hagla, God Bɨ Kub hib nɨpe u nöp hagpe adö arnɨm; wög nɨp nöp gɨmim, a gɨla, a ga.
23293  MAT 4:15  Ram mɨnöŋ Sebyulan abe Napdalai abe, Ñɨg Waŋö Galili goƚ au, Ñɨg Jodan sɨdö wad arab böŋ lau, Juda nɨbi bɨ wasö ram mɨnöŋ Galili au mɨdpal gau kale mailö kub yabɨƚ nɨŋbal. Sɨbön gau mɨdöm umöl rö la u pen mailö kub u hadö nɨŋbal, a ga.
23295  MAT 4:17  Jisas ñɨn anɨbu iƚ göm, nɨbi bɨ gau kalɨp God manö aij u hag ñɨ ajöl gɨ haga, Nan si nan naij gɨpim adö u, nɨhön gɨnɨg anɨg gɨpun a gɨmim, arö gɨmim. Söl mɨdöp, God nɨbi bɨ udöm kumi kabö adö laŋ au abad mɨdeinab; ñɨn hain pör abad mɨdmɨdim u, mɨñi auöp! a ga.
23297  MAT 4:19  Jisas kalɨp mɨhöŋ nɨŋöm haga, Yɨp hain gɨmil. Yad kalöp gɨnö, kale mamil mɨhau, kabsaƚ udep bɨ wasö, nɨbi bɨ udep bɨ mɨdeinabil, a ga.
23312  MAT 5:9  Nɨbi bɨ nɨŋnaböl, nɨbi bɨ rɨmnap pen pen gɨnaböl gau, kale apöm hagnaböl, Kale unbö gagmim, agamɨj mɨdaimim, a gɨnaböl gau, God kalɨp ñɨ pai yad a gɨnab u me, mɨñ mɨñ göl.
23314  MAT 5:11  Kalöp Jisas nɨbi bɨ nɨpe a göm gɨ naij göm, manö piral hagöm hag juaiöl, kale mɨñ mɨñ yabɨƚ gɨmim.
23315  MAT 5:12  Bɨ God manö hagep hadame nöp gau kalɨp adö anɨbu nöp gɨla. Anɨb u, kalöp u rö nöp geinaböl u, gasɨ kub u nɨŋagmim; God hanɨp kumi kabö adö laŋ ud aij gɨnab a gɨmim, mɨñ mɨñ yabɨƚ gɨmim, a ga.
23316  MAT 5:13  Jisas manö anɨbu hagöm haga, Nɨbi bɨ mɨnöŋ naböŋ iƚ i mɨdpal gau, dö sol rö kale mɨdpim. Pen dö sol kal u am haköm kauyaŋ kal gagnab; böŋ nöp naij göp a göm, abhib jaköm ud yunaböl.
23317  MAT 5:14  Daun kub dum laŋ mɨdöm, pi göl mɨdnɨm rö lagnab; waiö yabɨƚ mɨdeinab. Anɨb u rö, nɨbi bɨ mɨnöŋ naböŋ iƚ i mɨdpal gau kalɨp hapö mailö rö mɨdpim.
23320  MAT 5:17  Kale hagnabim, Jisas auöp u, God Mosɨs nɨp lo manö haga manö adö u abe, bɨ God manö hagep rɨmnap hagla manö adö u abe, arö gɨmim a gɨnɨg auöp a gɨnabim u pen u wasö! Yad aubin u, bɨ God manö hagep gau gɨnab a gɨla rö magöŋhalö gɨnam a gem aubin.
23322  MAT 5:19  Anɨb u, nɨbi bɨ an God lo manö u nɨŋöm, manö pro magö ap arö gɨnam a göm, nɨbi bɨ gau haƚöwaƚö hag ñö arö gɨnaböl u, God nɨbi bɨ udöm abad mɨdeinab ñɨn u, hib kale ap lugnab. Pen nɨbi bɨ an God lo manö nɨŋöm, nɨŋ aij göm, nɨbi bɨ gau kalɨp hag ñɨ aij gɨnaböl u, God nɨbi bɨ udöm abad mɨdeinab ñɨn u, hib kale ap rannab.
23323  MAT 5:20  Bɨ Perisi gau abe, God lo manö hag ñeb bɨ gau abe, God haga rö nöp gɨpun, a gɨpal u pen kale yɨharɨŋ manö hagöm God haga rö gagpal, wasö. Kale ke pen, God manö haga rö nöp nɨŋmim kabö rö nöp hain gɨmim. Anɨg gɨnabim u me, God kalöp udöm kumi kabö adö laŋ au abad mɨdeinab.
23324  MAT 5:21  Hadame nöp napɨs nahai iƚaŋ gau God lo manö hagmɨdal adö u kale nɨŋbim. Kale hagmɨdal, Wip al pakagmim. Nɨbi bɨ ap, nɨbi bɨ ap al pak lɨnab u, manö kub nɨŋnab, a gɨmɨdal.
23325  MAT 5:22  Manö anɨbu nɨŋbim u pen kalöp mɨñi hag aij gɨnam. Nɨbi bɨ ap, nɨbi bɨ ap nɨp nɨŋö mulu lugnab u, manö kub nɨŋnab. Nɨbi bɨ ap, nɨbi bɨ ap hib dap lugnab u, Juda Kansol gau ap magum göm, nɨp manö kub hagnaböl. Nɨbi bɨ ap, nɨbi bɨ ap nɨp hagnab, Ne bɨ hauƚ halö, a gɨnab u, ram mɨnöŋ mab ke inab mɨgan yaŋ arnɨm rö löp.
23326  MAT 5:23  Anɨb u, ne nan God nɨp sabe gɨ ñeb dam kabö bɨd adö u sabe gɨ ñɨnɨg, añ mam ne nɨp gɨna rö manö mɨdöp a gɨnabön u,
23328  MAT 5:25  Nan nɨhön gɨ naij gɨnabim u, kalöp manö kub hagnɨg, dam adan aŋ gau hain ud arlö nɨŋöl gɨ, kalɨp aip manö anɨbu hag ud asɨkmim, dɨm ñöl mɨdaimim. Wasö u, kalöp dam bɨ kub u nɨp ñeinaböl, nɨpe pen kalöp ud polisman kai kalɨp ñö, kalöp dam nagɨ lɨnaböl.
23330  MAT 5:27  Pen manö ap hagla u, u rö nöp nɨŋbim. Manö anɨbu hagla, Nɨbi si bɨ si gagmim, a gɨla.
23334  MAT 5:31  Kale nɨŋbim, manö ap hagla, ap nɨbin nɨp arö gɨnɨg, nɨbi i böŋ nöp arö gɨnam a göm, kalɨ kƚiñ bad ap rɨköm, nɨbi anɨbu nɨp ñöm me, böŋ nöp arö gɨnab, a gɨla.
23336  MAT 5:33  Hadame nöp manö ap hagla u, u rö nöp nɨŋbim. Manö anɨbu hagla, Kale Bɨ Kub amgö ilö nɨpe manö nɨŋö yabɨƚ hagnabim u, hagnabim rö nöp gɨmim. God nɨpe nɨŋmɨdöp nɨŋöm hagnabim rö nöp gɨmim, a gɨla.
23337  MAT 5:34  Pen yad kalöp hagabin: manö ap hagnɨg, God amgö ilö adö u nɨŋö hagabin, a gɨmim hagagmim. Ram mɨnöŋ kumi kabö adö laŋ au mɨdöp rö, nɨŋö hagabin, a gɨmim hagagmim; God nɨpe ram mɨnöŋ anɨb au sea kiŋ adö au asɨk mɨdöp.
23338  MAT 5:35  Mɨnöŋ naböŋ iƚ i mɨdöp rö nɨŋö hagabin, a gɨmim hagagmim; God nɨpe sea kiŋ adö au asɨköm, ram mɨnöŋ iƚ i ma adö au abö gɨ mɨdöp. Jerusalem mɨdöp rö nɨŋö hagabin, a gɨmim hagagmim; u Kiŋ Kub yabɨƚ daun kub nɨpe me.
23339  MAT 5:36  Nabɨc yad mɨdöp rö, nɨŋö hagabin, a gɨmim hagagmim. Kale ke gɨpe, nabɨc uŋ kale añɨ ap ule aka pɨr ranagnab.
23340  MAT 5:37  Anɨb u, Gɨnabin a gɨmim, Gɨnabin nöp a gɨmim; pen Gagnabin a gɨmim, Gagnabin nöp a gɨmim. Manö kuöyaŋ lɨmim hagmim, lɨmim hagmim u, Seden kalöp gasɨ ñö, hagnabim.
23341  MAT 5:38  Pen manö ap hagla u, u rö nöp nɨŋbim. Manö anɨbu hagla, Amgö magö u bɨg juaiöl, kalɨp pen abe bɨg jumim. Meg magö pa jö gaiöl, kalɨp pen abe pa jö gɨmim, a gɨla.
23343  MAT 5:40  Bɨ ap apöm kalöp manö kub hagöm, Sior ne u yɨp hajɨ gɨ, a gainɨm, sior nöp ñagmim, kolsior u abe ñɨmim.
23344  MAT 5:41  Bɨ ap kalöp hag nɨŋöm, Nan wadɨ i dam ka au yumön aumön, a geinab u, jɨ nɨŋagmim; ka hagöl au hil gɨmim, dam yɨharɨŋ ka au yumim aumim.
23345  MAT 5:42  Nɨbi bɨ rɨmnap kalöp, Hanɨp nan rɨmnap ñim, a gaiöl, haƚöwaƚö ñɨmim. Pen nɨbi bɨ rɨmnap kalöp, Hanɨp nan rɨmnap yɨharɨŋ ñɨbe, hainö pen kalöp ado gɨ dam ñɨnabun, a gaiöl, arö gagmim, haƚöwaƚö ñɨmim.
23346  MAT 5:43  Manö ap hagla u, u rö nöp nɨŋbim. Manö anɨbu hagla, Mɨdaimam kale gau kalɨp mɨdmagö lɨmim; nɨbi bɨ koƚmaƚ kale gau kalɨp mulu adɨŋ nɨŋmim, a gɨla.
23347  MAT 5:44  Pen yad kalöp hagabin: nɨbi bɨ koƚmaƚ kale gau, kalɨp mɨdmagö lɨmim; nɨbi bɨ kalöp gɨ naij gɨpal gau, God nɨp sabe gɨmim, Kalɨp abad mɨd aij gɨmön, a gɨmim.
23348  MAT 5:45  Kale anɨg gɨnabim u, Nap kumi kabö adö laŋ mɨdöp u, ñɨ pai nɨpe yabɨƚ mɨdeinabim. Nɨpe gö, sɨdö mailö gö, nɨbi bɨ gɨ aij gɨpal gau abe, nɨbi bɨ gɨ naij gɨpal gau abe, mailö gab. Nɨpe gö, möŋ alöm, nɨbi bɨ gɨ aij gɨpal gau nan wög kale gau ranöm, nɨbi bɨ gɨ naij gɨpal gau nan wög kale gau ranöm göp.
23351  MAT 5:48  Anɨb u, Nap kumi kabö adö laŋ gɨ aij yabɨƚ gab rö, kale u rö nöp gɨ aij yabɨƚ gɨmim.
23352  MAT 6:1  Pen kale, hib kub udun a gɨmim, nɨbi bɨ amgö ilö adö kale u nöp God hagöp rö nöp gun, a gɨmim gɨpe u, Nap kale kumi kabö adö laŋ mɨdöp u nɨpe nɨŋöm kalöp pen nan aij ap ñagnab.
23354  MAT 6:3  Pen kale nɨbi bɨ mög gep rö gau kalɨp nan ñɨnɨg, waiö ñagmim;
23356  MAT 6:5  Kale God nɨp sabe gɨnɨg gɨmim u, nɨbi bɨ rɨmnap, God nɨp gasɨ nɨŋbun, a göm, piral nöp gɨpal rö gagmim. Kale nɨbi bɨ rɨmnap hanɨp nɨŋlö, hib kub udnabun a göm, am Juda magum gep ram aŋ u mɨdöm aka, am adan ramö gau mɨdöm, nɨbi bɨ amgö ilö au God nɨp sabe gɨpal. Gɨpal anɨbu yad kalöp hagabin, hib kub udun a göm, nan kale pen udnaböl anɨbu; God nɨpe manö kalɨp u udagnab.
23358  MAT 6:7  Nɨbi bɨ God Manö nɨŋagpal gau, nɨp sabe gɨnɨg, manö mɨlö kub yabɨƚ hagpal. Gasɨ kale nöp nɨŋöm hagpal, Manö mɨlö kub hagno me nɨŋnab, a gɨpal.
23360  MAT 6:9  Anɨb u, God nɨp sabe gɨnɨg, hagmim, Bapi kub kumi kabö adö laŋ mɨdpan; hib ne i adö laŋ mɨdöp.
23364  MAT 6:13  Hon gɨ naij gun rö löp u, ne hanɨp abad mɨdö, hon gɨ naij gagun, a gɨmim.
23365  MAT 6:14  Nɨbi bɨ rɨmnap kalöp gɨ naij gaiöl nɨŋmim arö gɨnabim u, Nap kale kumi kabö adö laŋ mɨdöp u nan si nan naij kale gɨnabim u u rö nöp nɨŋöm, arö gɨnab.
23367  MAT 6:16  Kale nan ñɨŋeb arö gɨnɨg, nɨbi bɨ God nɨp gasɨ nɨŋbun, a göm, piral nöp gɨpal rö, gagmim. Kale, Hon mulu halö halö rö mɨdno, nɨbi bɨ nɨŋöm hagnaböl, God nɨp gasɨ nɨŋöm, nan ñɨŋeb hil göm me, mulu halö halö mɨdpal, a gɨnaböl, a göm, piral anɨg gɨnaböl. Yad kalöp nɨŋö yabɨƚ hagabin: nɨbi bɨ hanɨp nɨŋlaŋ, a göm gɨnaböl anɨb gau, nɨbi bɨ gau nɨŋöm hib kale haglö adö arnab u pen God kalɨp nan aij kumi kabö adö laŋ ñagnab.
23370  MAT 6:19  Pen mɨnöŋ naböŋ iƚ i nan aij aij gau ud magum gun, a gɨmim gasɨ u nɨŋagmim. Nɨhön gɨnɨg: nan anɨb gau ud magum geinabim, sɨpsop ñɨŋöm, hij göm, si udöm gɨnaböl.
23373  MAT 6:22  Amgö magö hañ romaŋ hapö mailö rö mɨdöp. Amgö magö kale u aij mɨdö, mailö aij gö nɨŋ aij gɨnabim.
23375  MAT 6:24  añɨ ap, bɨ kub mɨhöp kalɨp wög gɨ ñɨnɨm rö lagöp. Nɨhön gɨnɨg: bɨ kub ap nɨp nɨŋö aij geinab, ap nɨp arö gɨnab: pen bɨ kub ap nɨp nɨŋö aij geinab, ap nɨp arö gɨnab. Anɨb u, kale mani nan aij mɨnöŋ naböŋ adö iƚ i mɨdöp gau, nɨŋbe aij gö, God nɨp arö gɨnabim rö löp u, nɨŋ aij gɨmim.
23376  MAT 6:25  Adö anɨbu me kalöp hagabin: nan gai nɨbö ñɨŋun mɨdaiun, waƚɨj gai nɨbö rol gun mɨdaiun, a gɨmim, gasɨ kub u nɨŋagmim. Kamɨŋ mɨdep u nan kub; nan ñɨŋeb nan pro. Uri mɨdpun i, hañ romaŋ nan yabɨƚ; hañ romaŋ waƚɨj rol gep nan pro. Anɨg gö nɨŋmim, God kalöp gɨ la u, nɨpe nan ñɨŋeb, waƚɨj hañ romaŋ rol gep, nan pro anɨb gau ñagnab a gɨ nɨŋbim ar?
23379  MAT 6:28  Pen nɨhön gɨnɨg waƚɨj nan gau gasɨ iru nɨŋbimŋ Nan pɨƚpɨƚ be gau ranöb gau, wög gagöm, waƚɨj gagöm, gɨpal.
23382  MAT 6:31  Anɨb u, nan mai ñɨŋun, ñɨg mai ñɨŋun, waƚɨj nɨhön rol gun, a gɨmim, gasɨ kub u nɨŋagmim.
23386  MAT 7:1  Hon nɨbi bɨ aij a gɨmim, nɨbi bɨ rɨmnap kalɨp gasɨ naij nɨŋnabim u, manö anɨbu ado gɨ kale ke aunab.
23389  MAT 7:4  Ne bɨ manö piral hagep bɨ. Mab po amgö kale pak harɨ göl mɨdöp u nöd ud yumim, amgö nɨŋ aij gɨmim, namam nan acɨp amgö nɨp mɨdöp u nɨp, Ud yuɨn a gɨmim hagmim.
23392  MAT 7:7  Nan nɨhön mɨdagainɨm u, God nɨp hag nɨŋbe kalöp ñɨnab. Pen nan rɨmnap uƚhai nɨŋnabim u, udnabim. Hanɨp ajöŋ hiɨk, a gɨmim, pak gu gɨpe, kalöp ajöŋ u hiɨknab.
23394  MAT 7:9  Kale bɨ nap gau, ñɨ pai kale ap maj ap ñɨ a gö, kale kabö ñɨnabim?
23397  MAT 7:12  Pen kale ke, hanɨp adö u gɨlaŋ, adö u gaglaŋ, a gɨmim nɨŋbim, adö u nöp nɨbi bɨ gau kalɨp gɨmim. Mosɨs God lo manö udöm kalɨ kƚiñ rɨka manö u abe, bɨ God manö hagep kalɨ kƚiñ rɨkla manö u abe, iƚ me anɨbu.
23398  MAT 7:13  Mab ke yaŋ adan kub u waiö nɨŋöm am aij gɨpal. Nɨbi bɨ iru nöp mɨgan anɨbu arbal. Anɨb u, kale nɨŋ aij gɨmim, pör mɨdep adan pro u udmim armim. Adan pro anɨbu uɫham arnaböl. Nɨbi bɨ añɨ añɨ nöp, adan pro mɨlö anɨbu kƚö göm uƚhai nɨŋöm arnaböl.
23400  MAT 7:15  Pen nɨbi bɨ God manö hagabun a göm piral hagpal gau, kaj sipsip hain aij rö halu löm aunaböl u pen apöm mɨdöl gɨ, kain hapeb nɨbi bɨ hau löp rö u kalöp gɨnaböl. Anɨb u, nɨŋ aij gɨmim.
23406  MAT 7:21  Nɨbi bɨ yɨp, Kub hon! Kub hon! a gɨpal gau magöŋhalö, God kalɨp udöm abad mɨdeinab, a gɨ gasɨ u nɨŋagmim. Bapi yad kumi kabö adö laŋ mɨdöp u hagöp rö gɨpal nɨbi bɨ gau nöp kalɨp udöm kumi kabö adö laŋ au abad mɨdeinab.
23407  MAT 7:22  God nɨbi bɨ manö kub hagnab ñɨn u, nɨbi bɨ iru nöp yɨp hagnaböl, Kub, hon nɨbi bɨ ne nöp. Hib ne nöp hagun, manö ne hag ñɨno. Hib ne nöp hagun, nan nɨbi bɨ kɨjaki abaŋ ala gau hag yuno. Hib ne nöp hagun, nan gagep rö gau iru nöp gɨno, a gɨnaböl.
23408  MAT 7:23  Yɨp anɨg hagnaböl u pen yad kalɨp hagnabin, Yad kale nɨŋagmɨdin; kale gɨ naij nöp gɨpim, ke gau arim! a gɨnabin.
23409  MAT 7:24  gasɨ nɨŋeb yabɨƚ ap, ram nɨpe u gɨnɨg, kabö adö laŋ gɨnab. Hainö hadal kub apöm, möŋ kub alöm, ñɨg uƚ apöm gɨnab u pen ram nɨpe kabö adö laŋ gɨ pɨdöŋ gɨnab u, pa jö ma jö gɨ ud aragnab. Anɨb u rö me, nɨbi bɨ manö yɨp nɨŋöm, nɨŋ udöm, hagpin rö gɨnaböl gau.
23411  MAT 7:26  Pen bɨ gasɨ nɨŋ aij gagnab ap, ram nɨpe u gɨnɨg, mɨnöŋ kabö kuƚup adö au gɨnab. Hainö hadal kub apöm, möŋ kub alöm, ñɨg uƚ apöm, ram nɨpe u böŋ nöp pa jö ma jö gɨ ud arnab. Anɨb u rö me, nɨbi bɨ manö yad nɨŋöm hagpin rö gagnaböl gau, a ga.
23413  MAT 7:28  Jisas manö anɨbu hag hakö nɨŋöl gɨ, nɨbi bɨ iru nöp ap mɨdeila gau nɨŋöm hagla, God lo manö hag ñeb bɨ hon gau manö hagpal rö hagagöp; nɨpe bɨ manö nɨŋ aij yabɨƚ göm hagöp, a göm, aiö yabɨƚ gɨla.
23416  MAT 8:2  Pen bɨ wös hapeb la ap, Jisas mɨdeia söl au amöm, kugom yɨmöm, ubör yɨhöŋ göm haga, Kub. Ne yɨp gö kamɨŋ lɨnɨg, gö kamɨŋ lɨnab. Yɨp kamɨŋ lɨnab u, yad God sabe gep ram raul arnɨg gabin u, yɨp wɨhö gagnaböl, a ga.
23417  MAT 8:3  Anɨg hagö, Jisas ñɨmagö mɨlöbö löm bɨ anɨbu ud nɨŋöm haga, Yad gɨnabin; nöp kamɨŋ laŋ, a gö, magö anɨbu nöp nɨp kamɨŋ lö nɨŋöl gɨ,
23418  MAT 8:4  Jisas bɨ anɨbu nɨp haga, Nöp gɨnö kamɨŋ löp anɨbu, nɨbi bɨ rɨmnap kalɨp hag ñagmön wasö. Am bɨ God nɨp nan sabe gep bɨ gau kalɨp nöp yammön hagmön, Yɨp kamɨŋ löp nɨŋim! a gɨmön. Anɨg hagmön, Mosɨs haga rö, yaur ap God nɨp pak sabe gɨ ñɨmön. Anɨg geinabön, nɨbi bɨ gau nɨŋöm hagnaböl, Nɨp kamɨŋ löp u me anɨg gab, a gɨnaböl, a ga.
23420  MAT 8:6  Kub, bɨ wög gɨ ñeb yad u nɨp mɨña kub göm, ilön neb neb gö, aŋa gagöp; ram au um mɨdöp, a ga.
23421  MAT 8:7  Hageia, Jisas haga, Yad am nɨp gɨnö kamɨŋ lɨnab, a ga.
23422  MAT 8:8  Hageia, ami bɨ kub anɨbu haga, Kub, nɨŋö hagpan u pen yad bɨ kub rö ram yad u aumön. Yad nɨŋbin u, ami bɨ kub rɨmnap yɨp abad mɨdlö, yad pen ami bɨ rɨmnap kalɨp abad mɨdem, Arim, a gɨnö, arbal halö; Auim, a gɨnö, aubal halö. Bɨ yɨp wög göp u nɨp, wög gau anɨg gɨmön anɨg gɨmön a gɨnö, göp. Anɨb u rö, ne yɨharɨŋ, Kamɨŋ laŋ, a gɨmön, nɨp kamɨŋ lɨnab, a ga.
23424  MAT 8:10  Anɨg hagö Jisas aiö göm, nɨbi bɨ hain areila gau kalɨp haga, anɨbi mɨlö gau nɨbö u pen, God göp rö nɨŋ aij yabɨƚ göm me, anɨg hagöp. Bɨ hon Isrel nɨbö ap, God nɨp nɨŋ ud pɨdöŋ göm hagöp anɨbu rö hagö, yad nɨŋagpin.
23426  MAT 8:12  Kale anɨg göm am mɨdeinaböl, pen nɨbi bɨ hon Isrel nɨbö gau, am aŋ anɨbu mɨdageinaböl rö löp. God kalɨp hag yueinab, am mɨdeinaböl höŋ sɨbön göp adö yaŋ. Kale mɨɫöŋ magö göm meg magö hau jö ma jö gɨ ñɨŋöl gɨ mɨdeinaböl, a ga.
23427  MAT 8:13  Anɨg hagöm, Jisas ami bɨ kub anɨbu nɨp haga, Ne ado gɨ aru! Hagpan rö nöp gɨnab, a ga. Jisas anɨg hagö, nɨpe ram aramöm nɨŋa, bɨ nɨpe nan ga u, Jisas haga magö anɨbu nöp kamɨŋ la.
23431  MAT 8:17  Nɨpe ga anɨbu, bɨ God manö hagep Aisaia, hadame nöp gɨnab a göm kalɨ kƚiñ rɨka rö nöp ga. Nɨpe kalɨ kƚiñ rɨköm haga, Hanɨp nan ga gau gö kamɨŋ la. Nan nɨhön nɨhön hanɨp naij ga gau hag yuö mɨd aij gɨpun, a ga.
23432  MAT 8:18  Jisas nɨŋa, nɨbi bɨ iru nöp ap nɨp bɨg gɨgabö geila, bɨ nɨpe gau kalɨp haga, Ñɨg waŋö juun böŋ lödaŋ arun, a ga.
23433  MAT 8:19  Anɨg hagö nɨŋöl gɨ, God lo manö hag ñeb bɨ ap apöm nɨp haga, Manö hag ñeb bɨ. Ne ram mɨnöŋ gai gai arnabön u, yad nöp aip arnabul, a ga.
23434  MAT 8:20  Hageia, Jisas haga, Kain hauƚ gau, kale mɨnöŋ mɨgan gau hanbal. Yaur gau, kau kale haneb u mɨdöp. Pen yad Bɨ Ñɨ nɨpe haneb mɨgan u mɨdagöp, a ga.
23435  MAT 8:21  Pen bɨ Jisas nɨp nɨŋ uda bɨ ap haga, Kub, yad ne aip arul u pen, yɨp yau a gö, bapi nɨp umö rɨgöl gem, ne aip ajeinabul, a ga.
23436  MAT 8:22  Hageia, Jisas haga, Nɨbi bɨ yɨp nɨŋ udagpal rɨmnap umaiöl, nɨbi bɨ yɨp nɨŋagpal rɨmnap dam rɨgöl göl; pen ne auö yad aip arul, a ga.
23439  MAT 8:25  bɨ nɨpe gau nɨp am haglö urakö hagla, Kub! Pɨnöm asad kub u hanɨp ud ado gö, ñɨg ñɨŋun rö löp u, ne hanɨp ud kamɨŋ lɨ, a gɨla.
23440  MAT 8:26  Hagaila, kalɨp haga, Nɨhön gɨnɨg pɨñɨŋ gabimŋ Kale manö yad pro pro rɨmnap nɨŋ udagpim aka? ga. Anɨg hagöm, uraköm, pɨnöm asad udeia u hagö hir göm, ñɨg ral aueia u ur göm ga.
23441  MAT 8:27  Anɨg gö, kale aiö göm hagla, kal yabɨƚ i nɨpe bɨ aige rö bɨ gajɨp nɨŋöm pɨnöm asad udeia u hir göm, ñɨg ral auajɨp u ur göm göp? ö gɨla.
23443  MAT 8:29  Pen kalpe mɨhöŋ apjakmil, Jisas nɨp haglö, God Ñɨ nɨpe. Nɨhön gɨnɨg auabön? Hanɨp ilön kub ñɨnɨg auabön aka nɨhön? Ñɨn ne hanɨp ram mɨnöŋ naij hag yuep u auagöp, a gɨlö.
23445  MAT 8:31  kɨjaki aiön pi bɨ anɨb mɨhau kalɨp abaŋ alla gau, Jisas nɨp neb neb göl gɨ hagla, Hanɨp hag yunɨg gɨmön u, hagö, amun kaj mɨdpal gɨdaŋ kalɨp yuö hiɨkun, a gɨla.
23446  MAT 8:32  Hageila, Jisas Arim, a gö, bɨ anɨb mɨhau kalɨp arö göm, am kaj gau kalɨp yuö hiɨkla. Hiɨklö kaj gau pɨñɨŋ gɨ mɨnöŋ rul goƚ au amöm, gɨ dam ñɨg waŋö yaŋ paköm, ñɨg ñɨŋöm, magöŋhalö um hakla.
23448  MAT 8:34  Hag ñeila, nɨbi bɨ daun mɨdeila anɨb gau magöŋhalö Jisas nɨp nɨŋun a göm, ap nɨp nɨŋöm, neb neb göl gɨ hagla, Ram mɨnöŋ hon i arö gɨmön, ke gau aru, a gɨla.
23450  MAT 9:2  Pen nɨbi bɨ rɨmnap, bɨ ñɨmagö ma kɨƚa ga ap, Jisas gö kamɨŋ lɨnab, a göm, nɨp ilöŋ lɨ dapöm Jisas mɨdeia au daula. Pen, Jisas gö kamɨŋ lɨnab, a göm nɨŋla rö, Jisas bɨ ñɨn ma kɨƚa ga anɨbu nɨp haga, Ñɨ me! Gasɨ halö mɨdaimön. Nan si nan naij gɨpan gau nɨŋem arö gabin, a ga.
23451  MAT 9:3  Jisas anɨg hagö, God lo manö hag ñeb bɨ gau rɨmnap hagla, i God nɨp hag juöl gɨ me, anɨg hagab, a gɨla.
23452  MAT 9:4  Pen Jisas gasɨ nɨŋla anɨbu ke nɨŋöm haga, Kale nɨhön gɨnɨg yɨp gasɨ naij nɨŋmim anɨg hagabim?
23453  MAT 9:5  Yad nɨp, Nan si nan naij gɨpan gau nɨŋem arö gabin, a gɨnö, kalöp aij gɨnab, aka Urak aru! a gɨnö, kalöp aij gɨnabŋ Aka manö nɨhön hagnö, kalöp aij gɨnab?
23454  MAT 9:6  Mɨñi kale nɨŋnabim, Bapi God yɨp Bɨ Ñɨ nɨpe hag la nɨŋöm, mɨnöŋ naböŋ iƚ i apem, nan si nan naij gɨpal gau nɨŋem arö gɨnabin, a ga. Jisas anɨg hagöm, bɨ ñɨn ma kɨƚa ga u nɨp haga, Urakmön, köp ne u udmön, ram ne aru! a ga.
23457  MAT 9:9  Jisas ram mɨnöŋ anɨbu arö göm, mɨgan ap amöm nɨŋa, bɨ dakɨs udep wög gɨmɨdöp bɨ ap ram raul mɨgan u asɨk mɨdeia. Bɨ anɨbu hib nɨpe Madyu. Jisas nɨp nɨŋöm haga, Yad aip aue! gö, uraköm Jisas aip ara.
23459  MAT 9:11  Nan ñɨŋeila, bɨ Perisi gau nɨŋöm, Jisas bɨ nɨpe gau kalɨp hagla, Manö hag ñeb bɨ kale u, nɨpe nɨhön gɨnɨg, bɨ dakɨs udep gau abe, nɨbi bɨ nan si nan naij gɨpal gau abe, aip dɨm ñöl nan ñɨŋab? ö gɨla.
23460  MAT 9:12  Hageila, Jisas manö anɨbu apdi nɨŋöm haga, Nɨbi bɨ nan gagöp gau, wös wameb bɨ gau aragpal; nɨbi bɨ nan göp gau nöp wös wameb bɨ gau arbal.
23461  MAT 9:13  Pen God manö ap haga iƚ u nɨŋ aij gɨmim mɨdaimim. Nɨpe haga, Yɨp nan sabe gɨ ñɨnabim u, yɨp aij gagnab; pen nɨbi bɨ gau kalɨp mög nɨŋmim gɨ aij geinabim u, yɨp aij gɨnab, a ga. Pen yad aunö u, nɨbi bɨ, hon nɨbi bɨ aij, mɨd aij gɨpun a gɨ gasɨ nɨŋbal gau, kalɨp uƚhai nɨŋ udnɨg auagnö; yad nɨbi bɨ, hon nan si nan naij gɨpun a gɨ gasɨ nɨŋbal gau, kalɨp uƚhai nɨŋ udnam a gem aunö, a ga.
23462  MAT 9:14  Ñɨn ap, Jon ñɨg pak ñeb bɨ nɨpe gau, Jisas mɨdeia au apöm hagla, Hon abe, bɨ Perisi gau abe, ñɨn rɨmnap, God nɨp nöp gasɨ nɨŋun, a gun, nan ñɨŋagpun. Pen bɨ ne gau nɨhön gɨnɨg u rö nöp gagpal? ö gɨla.
23463  MAT 9:15  Hageila, Jisas kalɨp haga, Nɨbi bɨ gau, bɨ nɨbi udnɨg gab bɨ u aip mɨdeinaböl ñɨn u, mɨñ mɨñ göl göm nan ñɨŋnaböl; pen bɨ rɨmnap apöm bɨ anɨbu nɨp ud junaböl ñɨn u, mög gö nan hil göm ñɨŋagnaböl, a ga.
23464  MAT 9:16  Pen Jisas nɨpe kalɨp manö ap hod rɨköm haga, Waƚɨj gɨsön u udöm, waƚɨj papɨƚ gɨ, pa gɨ dö gɨnab ramö u al dör gagnaböl. Pen ai gɨnɨg göm al dör gagnabölŋ Anɨg geinaböl u, waƚɨj ƚuƚö gabin a gɨnɨg gab, mɨgan kub yabɨƚ pa bɨƚɨƚɨ gɨnab.
23465  MAT 9:17  Pen ñɨg wain u, u rö nöp. Wain gɨsön nɨbö u göm, ud kaj meme hañ mɨƚep mɨgan u ral lagnaböl. Pen nɨhön: anɨg geinaböl u, ñɨg wain kamɨŋ u ranöm, bɨŋ yabɨƚ hagöm, kaj meme hañ u pak gɨ dö göm, hoŋ göm arnab. Anɨb u, ñɨg wain kamɨŋ u udöm, kaj meme hañ kamɨŋ nɨbö mɨgan u ud lɨlö nöp me, aij gɨnab, a ga.
23466  MAT 9:18  Jisas manö anɨbu hagö nɨŋöl gɨ, Juda bɨ kub ap Jisas mɨdeia au apöm, kugom yɨmöm haga, Pai yad u böŋ nöp umöb u pen ne am nɨp ud nɨŋö, uraknɨm, a ga.
23468  MAT 9:20  Pen nɨbi ap, hagape lugöl gɨ lugöl gɨ mɨdeia, mɨ unbö mɨgan laŋ ina. Anɨg gö, gasɨ nɨpe u nöp nɨŋöm, Jisas waƚɨj nɨpe mɨlö kub goƚ gau nöp ud nɨŋnö, yɨp kamɨŋ lɨnab, a göm, Jisas arö nɨŋöl gɨ, jöl adö gau amöm, waƚɨj nɨp u ud nɨŋa.
23470  MAT 9:22  Ud nɨŋö, Jisas ado göm nɨbi anɨbu nɨp nɨŋöm haga, Yɨp nɨŋ udpan u me, nöp kamɨŋ löp. Gasɨ halö mɨdaimön, a ga. Hagö, nan nɨp gɨmɨdöp u magö anɨbu nöp kamɨŋ löm, hagape aumɨdöp u mɨƚep ga.
23472  MAT 9:24  Jisas nɨŋöm kalɨp haga, Kale ke gau arim! Pai i umagöp; yɨharɨŋ hon hanab, a ga. Anɨg hagö, nɨp mɨhol gɨla.
23475  MAT 9:27  Pen Jisas ram mɨnöŋ anɨbu arö göm arö nɨŋöl gɨ, bɨ amgö magö we ga mɨhau nɨp hain göl gɨmil meg mɨgan dap ranmil, haglö, Depid Ñɨ nɨpe! Halɨp mɨhöŋ mög nɨŋmön! a gɨlö.
23476  MAT 9:28  Anɨg hagailö, pen Jisas nɨpe ram raul mɨgan u ara. Bɨ anɨb mɨhau hain ammil ram u apjaklö, Jisas kalɨp mɨhöŋ haga, Kale mɨhöŋ, yad kalöp gɨnö kamɨŋ lɨnab a gɨmil, yɨp ap hagabilŋ Yad yau a gɨnabin, kale gasɨ nɨŋbil amgö kale ñɨl lɨnab aka wasö? ö ga. Hageia, haglö, Kub, holmɨŋ nɨŋbul, ne halɨp geinabön kamɨŋ lɨnab, a gɨlö.
23477  MAT 9:29  Hagailö, Jisas amgö kalɨp mɨhöŋ ud nɨŋöm haga, Yɨp nɨŋ udpil u me, hagpil rö gɨnɨm, a ga.
23478  MAT 9:30  Hagö, amgö kalɨp mɨhöŋ kamɨŋ lö, nɨŋlö nɨŋöl gɨ, Jisas kalɨp mɨhöŋ manö kƚö hagöm hag aij göm haga, Nɨbi bɨ gau, Jisas gajɨp halɨp kamɨŋ löp, a gɨmil hagagmil, a ga.
23481  MAT 9:33  Jisas aiön pi bɨ anɨbu nɨp abaŋ ala u hag yuö, manö hag aij ga. Anɨg gö, nɨbi bɨ gau aiö göm hagla, Ram mɨnöŋ Isrel i, bɨ ap anɨbu rö gö nɨŋagpun, a gɨla.
23482  MAT 9:34  Pen bɨ Perisi gau hagla, Nɨpe kɨjaki aiön pi nap kale Seden kƚö u udöm me, aiön pi gau hag höŋ yuöp, a gɨla.
23485  MAT 9:37  bɨ nɨpe gau kalɨp haga, Nan magö iru yabɨƚ nöp wög naböŋ au po gɨ mɨdöp u pen nɨbi bɨ ral dauep iru mɨdagpal.
23486  MAT 9:38  Anɨb u, kale bɨ wög naböŋ nap nɨbö u nɨp hag nɨŋbe, bɨ ral dauep rɨmnap yuö, ral dap nɨp lau adö dauöl, a ga.
23487  MAT 10:1  Jisas bɨ nɨpe unbö mɨgan laŋ u wɨñ alö aueila haga, Yad ke kalöp hagabin u me, kɨjaki aiön pi nan gau hag yunɨg, hag yunabim. Nɨbi bɨ nan nɨhön nɨhön gɨnab gau u rö nöp gɨpe, kamɨŋ lɨnab, a ga.
23491  MAT 10:5  Jisas bɨ nɨpe anɨb gau kalɨp manö aij wög u göl a göm, hag ke ke yuöl gɨ haga, Kale Juda nɨbi bɨ wasö aŋ gau abe, Sameria kai mɨdpal aŋ gau abe, aragmim.
23493  MAT 10:7  God nɨbi bɨ udöm abad mɨdeinab ñɨn u, hadö söl auöp, a gɨmim.
23497  MAT 10:11  Pen daun ap aka ram rɨƚɨg agƚö ap amjakpe, nɨbi bɨ kalöp hag wɨhai udöl rö rɨmnap nɨŋmim, kalɨp aip nöp mɨdmim, ram mɨnöŋ ke ap gau arnɨg gɨnabim ñɨn u nöp, kalɨp arö gɨmim armim.
23498  MAT 10:12  Pen ram ap ammim, Kale mɨdpim! a gɨpe, Yau, mɨdpun; aij aubim, a gaiöl, ram raul mɨgan anɨbu armim. Pen kalöp manö yad hag ñɨmim hag wɨhai ud nɨŋagaiöl u, arɨk arnɨg, acɨp acɨp ma kɨd kale cɨg udöm mɨdainɨm u, ab ƚɨƚɨ gɨ yumim armim.
23502  MAT 10:16  Pen nɨŋim! Yad kalöp kaj sipsip rö u, nɨbi bɨ kain hauƚ rö mɨdpal aŋ gau yuabin. Anɨb u, gasɨ nɨŋ aij göl gɨ, agamɨj kalɨp hag ñöl gɨ mɨdaimim.
23503  MAT 10:17  Pen nɨbi bɨ rɨmnap kalöp ud sɨsɨ löm, dam Juda magum gep ram gau arlö, kansol kale gau ap manö kub hagöm, kalöp paknaböl. Anɨb u, nɨŋ aij gɨmim.
23507  MAT 10:21  Ñɨn anɨbu, nɨmam gau uraköm, nɨmam kale ke gau al paklaŋ a göm, bɨ kub gau kalɨp mumug gɨnaböl. Nap gau uraköm, ñɨ pai kale ke gau al paklaŋ a göm, bɨ kub gau kalɨp mumug gɨnaböl. Ñɨ pai gau uraköm, nɨme nap kale ke gau jöl ñöm u rö nöp gɨnaböl.
23510  MAT 10:24  Ñɨ pai skul hagpal gau kub mɨdlö, hag ñeb bɨ kale gau pro mɨdagpal. Pen hag ñeb bɨ mɨdöp rö mɨdaiun a göm me, skul hagpal. Nɨbi bɨ wög gɨ ñɨbal gau kub mɨdlö, nɨbi bɨ kalɨp abad mɨdpal gau pro mɨdagpal. Wög gɨpal u, nɨbi bɨ kub mɨdpal rö mɨdaiun a göm, wög gɨpal. Anɨb u rö, nɨbi bɨ yad gau, yad mɨdpin rö mɨdaiun a göm, gɨpal. Pen nɨbi bɨ gau yɨp hag juöm, Seden hib nɨpe ap löm yɨp Bielsebul a gɨpal rö, kalöp bɨ wög gɨ ñeb yad u rö nöp hag juöm manö naij hagnaböl me.
23512  MAT 10:26  Nɨbi bɨ gau kalɨp nɨŋmim pɨñɨŋ gagmim. Manö nɨhön mɨñi harɨ göl mɨdöp u, hainö waiö mɨdeinab. Nan nɨhön agamɨj gɨpal gau, hainö waiö nɨŋnaböl.
23514  MAT 10:28  Kale nɨbi bɨ al pak lɨbal bɨ gau nɨŋmim pɨñɨŋ gagmim. Kale yɨharɨŋ hañ bad u nöp al pak lɨnaböl; ana u halö gɨ naij göl rö lagöp. Pɨñɨŋ gɨnɨg me, Bɨ Kub nɨbi bɨ hañ romaŋ abe ana abe mɨgan mab ke inab yaŋ yunab u nɨp pɨñɨŋ gɨmim.
23518  MAT 10:32  Nɨbi bɨ an yɨp lau adö mɨdöm, nɨbi bɨ gau kalɨp waiö hag ñɨnaböl gau, yad pen Bapi yad kumi kabö adö laŋ mɨdöp u nɨp, yɨp lau adö mɨdpal, a gem, waiö hagnabin.
23520  MAT 10:34  Yad mɨnöŋ naböŋ iƚ i aunö u, Jisas nɨpe mɨnöŋ naböŋ iƚ i aua rö, agamɨj mɨd aij gɨnabun, a gɨmim, gasɨ u nɨŋagmim. Yad aunö u me, nɨbi bɨ gau manö kub hagöm, pen pen gɨnaböl.
23523  MAT 10:37  Nɨbi bɨ an, nɨme nap aka ñɨ pai gau nöp mɨdmagö löm, yɨp mɨdmagö lagnaböl u, nɨbi bɨ yad mɨdöl rö lagnab.
23524  MAT 10:38  Nɨbi bɨ an yɨp pɨg mɨdnɨg gaböl, pen gasɨ ap nɨŋöm hagnaböl, Nɨbi bɨ rɨmnap hanɨp gɨ naij göl rö löp, a göm, yɨp arö gɨnaböl u, nɨbi bɨ yad mɨdöl rö lagnab.
23526  MAT 10:40  Kale arbe, nɨbi bɨ rɨmnap kalöp hag wɨhai udaiöl u, yɨp abe hag wɨhai udnaböl. Pen yɨp hag wɨhai udnaböl rö, Bɨ yɨp hag yuö aunö u nɨp abe hag wɨhai udnaböl.
23527  MAT 10:41  Nɨbi bɨ an, God manö hagep bɨ ap nɨŋöm hagnab, auöp i, God wög göp u me, nɨp udnabin, a göm, udnab u, aij yabɨƚ gɨnab. God manö hagep bɨ anɨbu ud aij gɨnab rö, hainö God nɨp u rö nöp ud aij gɨnab. Nɨbi bɨ an, God nɨbi bɨ kamɨŋ aij nɨpe ap nɨŋöm hagnab, auöp i, God bɨ kamɨŋ aij nɨpe u me, nɨp udnabin, a göm udnab u, aij yabɨƚ gɨnab. God nɨbi bɨ kamɨŋ aij nɨpe u ud aij gɨnab rö, hainö God nɨp u rö nöp ud aij gɨnab.
23528  MAT 10:42  Pen nɨbi bɨ an, bɨ yɨharɨŋ yad ap nɨŋöm, Jisas bɨ nɨpe u a göm, ñɨg mɨl dap ñɨnab u, God nɨŋö, aij gö, pen hauƚ gagnab, a ga.
23531  MAT 11:3  nɨp hag nɨŋöm hagla, Hanɨp hag ñɨmön, ne bɨ Krais a gun pör abad mɨdpun u nöp auban, aka hon bɨ hain nɨbö anɨbu ke abad mɨdaiun? ö gɨla.
23532  MAT 11:4  Hageila, Jisas kalɨp haga, Kale Jon mɨdöp au ammim hagmim, Hon amun amgö hon ke nɨŋun, rɨmɨd hon ke nɨŋbun,
23533  MAT 11:5  bɨ anɨbu nɨbi bɨ amgö we göp gau gajɨp amgö nɨŋbal. Nɨbi bɨ ma naij göp gau gajɨp adan aj aij gɨpal. Nɨbi bɨ wös hapeb löp gau gajɨp mɨƚep göp. Nɨbi bɨ rɨmɨd mɨgan pɨƚ göp gau gajɨp gasɨ wakö nɨŋbal. Nɨbi bɨ umbal gau gajɨp kauyaŋ urakpal. Nɨbi bɨ mög gep rö gau, u rö nöp Krais manö aij u hagö nɨŋbal, a gɨmim.
23534  MAT 11:6  Pen manö ap hagmim, Nɨbi bɨ yɨp nɨŋ udöm, gasɨ ap ap nɨŋagnaböl gau, mɨñ mɨñ yabɨƚ gɨnaböl, a gɨmim, a ga.
23535  MAT 11:7  Anɨg hagö, Jon bɨ nɨpe gau arlö nɨŋöl gɨ, Jisas nɨbi bɨ ap mɨdeila gau kalɨp Jon manö adö u hagöm haga, Kale nöd ram mɨnöŋ kabö nöp mɨdöp aŋ gau arbe ñɨn u, nɨhön nɨŋnɨg arbeŋ Hod mɨlö añɨ ap yɨgön ud daŋ i göp ap nɨŋnɨg arbe?
23538  MAT 11:10  Jon nɨp gasɨ nɨŋöm, hadame nöp God nɨpe Ñɨ nɨpe nɨp manö haga manö anɨbu, God Manö yaŋ kalɨ kƚiñ rɨköm hagla, manö hagep yad u, hag yunö nöd amöm, nɨbi bɨ gau hag ñɨ aij gö, hainö ne ke arnabön, a göm kalɨ kƚiñ rɨkla.
23541  MAT 11:13  God manö hagep manö kalɨ kƚiñ rɨkla gau abe, Mosɨs God lo manö kalɨ kƚiñ rɨka u abe, iƚ u me, God Mesaia u nɨp yuö, nɨpe nɨbi bɨ gau kalɨp udöm abad mɨdeinab. Manö anɨbu nöp hag daulö daulö me, Jon aua.
23544  MAT 11:16  Nɨbi bɨ mɨñi ñɨn i mɨdpal gau yad nɨŋbin, kale ñɨ paiŋaŋ rɨmnap maker au asɨköm, ñɨ paiŋaŋ rɨmnap meg mɨgan dap ranöm kalɨp hagpal rö u mɨdpal.
23545  MAT 11:17  Kale hagpal, Hon aƚɨŋ pu gɨno, kale nɨhön gɨnɨg kugom ralagpim? Kɨmap mɨɫöŋ gep rö ap hagno, kale nɨhön gɨnɨg mɨɫöŋ gagpim? ö gɨpal.
23546  MAT 11:18  Anɨb u rö, God Jon nɨp yuö apöm, ñɨn rɨmnap nan magö ñɨŋagöm, ñɨg wain ñɨŋagöm gö, hagla, anɨbi nɨp nan nɨhön abaŋ alö anɨg göp? ö gɨla.
23547  MAT 11:19  Bɨ Ñɨ nɨpe pen auö hagpal, nan kub ñɨŋöm, ñɨg wain ñɨŋöm, bɨ dakɨs udpal gau aip ajöm, bɨ nan naij gɨpal gau aip ajöm göp, a gɨpal. Pen nɨbi bɨ God Manö u nɨŋ udöm, gɨ aij göm, mɨd aij gɨnaböl u, nɨbi bɨ gau nɨŋöm hagnaböl, God Manö u manö aij yabɨƚ, a gɨnaböl, a ga.
23548  MAT 11:20  Jisas daun kub nöd gɨ ajöm, nan gagep iru nöp gö, nɨbi bɨ gau nɨŋla u pen kale, nɨhön gɨnɨg nan si nan naij gɨpun a göm, nan si nan naij gɨmɨdal u arö göm, Jisas nɨp nɨŋ udagla. Anɨg gɨlö, Jisas kalɨp hag göm haga, Korasin daun nɨbi bɨ gau! Bedsaida daun nɨbi bɨ gau! Nan gagep gau gɨnö, nɨŋbe. Pen nan si nan naij gɨpim u arö gɨmim, yɨp nɨŋ udagpim. Anɨg gɨpim u, kale manö kub yabɨƚ udnabim. Daun kub Daia Juda nɨbi bɨ wasö gau, daun kub Saidon Juda nɨbi bɨ wasö gau, nan gagep anɨb gau kalɨp u rö nöp gaibnep, kale nan si nan naij gɨmɨdal gau arö göm, wadɨ asöl rö rɨmnap yɨmöm, run he löl gɨ löl gɨ mɨdaiblap.
23551  MAT 11:23  Kapaneam nɨbi bɨ gau. Ñɨn anɨbu kale kumi kabö adö laŋ au aragnabim; böŋ nöp mab ke inab uƚöm mɨgan yaŋ u arnabim. Nan gagep kale aŋ aui gɨnö u, daun kub Sodom gaibnep, kale nan si nan naij gɨmɨdal gau arö göm, uri kamɨŋ mɨdaiblap.
23552  MAT 11:24  Adö anɨbu yad kalöp nɨŋö hagabin, manö kub hagep ñɨn u, Sodom nɨbi bɨ gau manö pro rö udnaböl; kale Kapaneam nɨbi bɨ manö kub yabɨƚ udnabim, a ga.
23553  MAT 11:25  Ñɨn anɨbu Jisas Nap nɨp haga, Bapi, yad hib ne hagnö adö laŋ araŋ. Ne Bɨ Kub, kumi kabö adö laŋ abe, mɨnöŋ naböŋ iƚ i abe abad mɨdpan u, gasɨ ne ke nɨŋö aij göp rö, nɨbi bɨ gasɨ kɨd hiɨk nɨŋun nɨŋbun a gɨpal gau, kalɨp manö yad hagabin iƚ u hag ñagpan; pen nɨbi bɨ ñɨ paiŋaŋ rö mɨdpal gau kalɨp gasɨ aij ñɨmön, manö yad hagabin iƚ u hag waiö lɨban u, nöp aij a gabin, a ga.
23555  MAT 11:27  Jisas anɨg hagöm haga, Bapi kƚö nɨpe mɨdöp rö, yɨp ñöb. Nɨbi bɨ rɨmnap yɨp nɨŋ aij gagpal; Bapi nöp yɨp nɨŋöb. Yad nöp Bapi nɨp nɨŋ aij gɨpin. Pen nɨbi bɨ gasɨ aij ñɨnam a gem nɨŋbin gau, kalɨp gasɨ aij ñɨnö, Bapi nɨp nɨŋnaböl, a ga.
23556  MAT 11:28  Jisas anɨg hagöm haga, Kale nɨbi bɨ nan wañɨb kub iru maru pör ud ajmim gasɨ iru nɨŋmim mɨdpim gau, yad aumim nɨŋöm nan wañɨb kub iru maru ud ajabim gau yad ke udnö ake lɨnabim.
23560  MAT 12:2  Anɨg geila, bɨ Perisi gau nɨŋöm, Jisas nɨp hagla, Lo manö hon hagab, nɨbi bɨ God nɨp sabe gep ñɨn u wög gagnaböl. Pen bɨ ne gau nɨhön gɨnɨg God nɨp sabe gep ñɨn wög gagep i, wid magö hañ pak yuaböl? ö gɨla.
23561  MAT 12:3  Hageila, Jisas kalɨp haga, Depid hadame nöp bɨ nɨpe gau aip kɨyö lö, God sabe gep ram u amjaköm, bred God amgö ilö adö au löm, bɨ yɨharɨŋ ñɨŋagpal, bɨ God nɨp nan sabe gɨpal gau nöp ñɨŋbal bred u, kalɨp hag nɨŋö nɨp ñɨlö, bɨ nɨpe gau aip ñɨŋla. Pen kɨyö lö gɨla aiud anɨbu, God Manö yaŋ kalɨ kƚiñ rɨkla u kale nɨŋagpim ar?
23563  MAT 12:5  Kale Mosɨs God Manö kalɨ kƚiñ rɨka u nɨŋagpim rö löp. Nɨpe kalɨ kƚiñ rɨköm haga, God nɨp nan sabe gep bɨ gau, God nɨp sabe gep ñɨn u, God sabe gep ram raul u am mɨdöm, wög gɨpal. Pen God kalɨp manö kub hagagnab, a ga.
23565  MAT 12:7  Pen manö ap God Manö kalɨ kƚiñ rɨkla u, nɨŋ aij gagpim akaŋ Manö anɨbu kalɨ kƚiñ rɨköm hagla, Nɨbi bɨ yɨp nan pak sabe gɨ ñɨnaböl u, yɨp aij gagnab; nɨbi bɨ gau kalɨp mög nɨŋnaböl u, yɨp aij gɨnab, a gɨla. Manö anɨbu nɨŋmim gagpim u me, bɨ yad gau gɨ aij gɨlö nɨŋöl gɨ, kalɨp ud sɨƚɨk hagpe.
23566  MAT 12:8  God nɨp sabe gep ñɨn! God nɨp sabe gep ñɨn! a gɨpim u pen Bɨ Ñɨ nɨpe nöp God nɨp sabe gep ñɨn u abad mɨdöp a gɨmim gasɨ u nɨŋagpim.
23568  MAT 12:10  Pen ram raul mɨgan anɨbu bɨ ñɨmagö pɨno ga ap mɨdeia. Nɨbi bɨ ap mɨdeila gau, Jisas manö rɨmnap hagö nɨp dam manö kub hagun a göm, nɨp manö pir alöm hagla, God nɨp sabe gep ñɨn i, nɨbi bɨ kamɨŋ lep aka wasö? gɨla.
23569  MAT 12:11  Hageila, Jisas kalɨp haga, Kaj sipsip kale ap God nɨp sabe gep ñɨn i uƚöm mɨgan areinab u, ud yunabim aka wasöŋ Ud yunabim rö löp.
23570  MAT 12:12  Pen kaj sipsip u nan yɨharɨŋ. Nɨbi bɨ u nan yabɨƚ. God nɨp sabe gep ñɨn i kamɨŋ laŋ a gun gɨnabun u, manö mɨdagöp, gɨnabun, a ga.
23571  MAT 12:13  Jisas anɨg hagöm, bɨ ñɨmagö pɨno ga u nɨp haga, Ñɨn mɨlöbö lɨ! a ga. Anɨg hagö, ñɨmagö mɨlöbö labin a ga. Anɨg ga nɨŋöm ñɨmagö pɨno ga u böŋ nöp kamɨŋ löm, ñɨmagö böŋ lau aij mɨdeia u rö la.
23574  MAT 12:16  kalɨp haga, u anɨg anɨg göp a gɨmim, hagagmim! a ga.
23576  MAT 12:18  yad böŋ nöp hag lɨbin i, wög yad gɨ ñab. Bɨ yad nɨŋnö, yɨp aij yabɨƚ göp me u. Yad nɨpe mɨdmagö lɨbin. Ana yad u nɨp aɫ ba gö, nɨbi bɨ kale aigöl göm asɨ mɨd aij gɨnaböl manö yad u, nɨbi bɨ gau magöŋhalö hag ñɨnab.
23579  MAT 12:21  Nɨbi bɨ ram mɨnöŋ gau nɨbö gau u rö nöp, nɨp gasɨ halö abad mɨdeinaböl, a ga.
23581  MAT 12:23  Nɨbi bɨ mɨdeila gau, Jisas ga anɨbu nɨŋöm, aiö göm hagla, anɨbi bac Depid Ñɨ nɨpe pör abad mɨdpun u rö löp, a gɨla.
23582  MAT 12:24  Pen bɨ Perisi gau manö anɨbu nɨŋöm, gasɨ kale gau nöp nɨŋöm hagla, anɨbu God kƚö nɨpe udöm hag höŋ yuagöp; nɨpe kɨjaki aiön pi nan gau, nap kale Bielsebul kƚö udöm hag yuöp, a gɨ gasɨ nɨŋla.
23583  MAT 12:25  Pen gasɨ nɨŋla anɨbu, Jisas ke nɨŋöm, kalɨp haga, Seden uraköm, nɨbi bɨ nɨpe rɨmnap hag yunab u, aige göm bɨ kub mɨdeinabŋ Ram mɨnöŋ ap, kale ke pen pen hagöm asɨk ke ke lɨnaböl u, ap lug paknaböl. Ram mɨnöŋ kub ap aka nɨbi bɨ iƚ añɨ ap, kale ke pen pen hagöm asɨk ke ke lɨnaböl u, ap lug paknaböl. Kale anɨbu rö hagabim u pen Seden nɨpe yam nɨpe ke gau kalɨp hag yuagnab.
23585  MAT 12:27  Yɨp hagpim, Kɨjaki aiön pi nan gau nap kale Bielsebul kƚö u udmön hag höŋ yuban, a gɨpim u pen kale yɨp hagpe nɨŋɨn: bɨ kale ke gau Bielsebul kƚö u udöm kɨjaki aiön pi nan gau hag höŋ yubal aka nɨhön? Kale ke hagnaböl, Nɨbi bɨ ap anɨg göl rö lagöp, a gɨnaböl.
23586  MAT 12:28  Pen God Ana kƚö u udem, kɨjaki aiön pi nan gau hag höŋ yuabin u, nɨhön gɨnɨg God bɨ nɨpe nɨbi bɨ udöm abad mɨdeinab ñɨn u hadö auöp i a gɨmim yɨp udagpim?
23587  MAT 12:29  kƚö yabɨƚ ap mɨdö, nan nɨp gau udnɨg, yɨharɨŋ aragnaböl. Nɨp böŋ nöp nagɨ adɨk löm me, amöm nan nɨp gau udnaböl.
23588  MAT 12:30  Nɨbi bɨ yad pɨg mɨdpal gau, nɨbi bɨ gau kalɨp yad daunaböl. Pen nɨbi bɨ yad wasö gau, nɨbi bɨ yad aunɨg gaböl gau kalɨp rɨdɨk gɨ yunaböl.
23591  MAT 12:33  Kale yɨp nɨhön gɨnɨg hagpim, Seden abaŋ alö, wög aij u göp, a gɨpimŋ Mab aij gau magö aij pɨlnab; mab naij gau magö naij pɨlnab. Mab magö pɨlnab magö anɨbu nɨŋöm me, mab u aij mab u naij a gɨnaböl.
23595  MAT 12:37  Anɨb u me, kale ke manö hagnabim u nöp God nɨŋöm hagnab nɨŋöm, kamɨŋ arnabim aka ilön udnabim, a ga.
23596  MAT 12:38  God lo manö hag ñeb bɨ rɨmnap abe, bɨ Perisi rɨmnap abe, apöm Jisas nɨp hagla, Manö hag ñeb bɨ! Nan gagep rö ap gö, hon nɨŋun me, ne God nöp hag yuöp auban a gɨnabun, a gɨla.
23597  MAT 12:39  Hageila, Jisas haga, Kale nɨbi bɨ nan si nan naij nöp gɨmim, God manö haga u nɨŋagpim. Nan gagep rö ap gö nɨŋun a gɨpim u, pen kalöp nan ap gɨnö nɨŋagnabim. Bɨ God manö hagep Jona nɨp ga adö u nöp yɨp u rö nöp gö, nɨŋnabim.
23600  MAT 12:42  Nɨbi kwin kub, ram mɨnöŋ Siba nɨbö u, hadame nöp ga rö u nɨŋbim. Ram mɨnöŋ nɨpe mɨlö gau nɨbö u pen, Juda kiŋ kub Solomon gasɨ kɨd hiɨk nɨŋeb bɨ u manö nɨp nɨŋnɨg aua. Solomon bɨ yɨharɨŋ u nɨp anɨg ga; pen nɨhön gɨnɨg Bɨ Kub mɨñi mɨdöp i manö hagöp u nɨŋagpimŋ Hainö manö kub hagep ñɨn u, Siba kwin uraköm kalöp manö kub hagö, kale manö kub udnabim.
23601  MAT 12:43  Seden yam nɨpe kɨjaki nan gau ap nɨbi bɨ abaŋ al mɨdöm, höŋ amöm, nɨbi bɨ rɨmnap abaŋ alɨn, a göm, nɨŋ aj wasö nɨŋöm,
23603  MAT 12:45  Nɨpe nɨŋöm, kɨjaki naij nɨpe rö wasö, kɨjaki naij yabɨƚ, unbö mudun jɨŋ u uɫ gɨ dapöm, bɨ anɨbu nɨp yuö hiɨknaböl. Anɨg gö, nöd mɨd naij ga rö wasö; hainö mɨd naij yabɨƚ gɨnab. Kale nɨbi bɨ uri mɨdpim kale nan si nan naij nöd gɨ mɨdmɨdim rö wasö, hainö nan si nan naij yabɨƚ gɨnabim, a ga.
23604  MAT 12:46  Jisas nɨbi bɨ gau kalɨp manö hagö nɨŋöl gɨ, nɨme nɨmam nɨpe yabɨƚ gau höŋ yaŋ apöm hagla, Hon Jisas nɨp manö hagnɨg aubun, a gɨla.
23605  MAT 12:47  Hageila, bɨ ap ram raul mɨgan amöm, Jisas nɨp haga, Name namam ne gau, nöp manö hagnɨg ap mɨdpal höŋ yaŋ, a ga.