23219	MAT 1:6	Isaíne katsa ɨninmika Davidpa papihsh azi. Katsa ɨninmika Davidne Salomónpa papihsh azi. Usne Uríaspa ashampara mɨlta. Uríaspa ashampane Salomónpa akkuhsh azi.
23237	MAT 1:24	Kainkizpamtu izkultawane, Joséne Anpatpa ángel ɨninta aizpa kit kit Maríara mɨlta, paiña ashampakana.
23239	MAT 2:1	Jesús Belén pɨpulukin kawimɨzkane, Herodesne Judea sura mikwa azi. Sun payu wat piantuzne, pãn puzmumans attuzne, katsa Jerusalén pɨpulura piannara. Kɨma izat akwa, uspane anza wat piankamara.
23241	MAT 2:3	Katsa mikwa Herodeskas wan Jerusalén pɨpulukin uztuzkas sun mɨat kit ishkuara.
23248	MAT 2:10	Kɨma iztuasmin, uspane kwisha wat minñat kit
23249	MAT 2:11	yalta nappat kit pashparakas Maríarakas, paiña akkuhshta, izara. Suasne uspane pashpa tukin wakpuj wainñara. Kwiztane uspa kara aizpa azpiz kit urukas inciensokas mamaz mirra piamkas ukkat kit ussa mɨlaara.
23250	MAT 2:12	Kwiztane kɨmu izmuruz kainkizpamtuasmin, pittamtuasmin, Diosne usparuza kurunnara, Herodes tuwara kaiyamanpa. Suasne uspane uspa sura mamaz miwarain kaiyamɨzta.
23251	MAT 2:13	Kɨmu izmuruz kaiyarawane, Joséne kainkizpamtuazi. Anpatpa ángelne ussa izpan kit ka kaizta: “Kuhsakti. Nukas pashparakas paiña akkuhshtakas Egipto sura azain ɨrain. Sua nukkulti, na kaiznakima. Herodesne pashpara sainanpain, ussa piantana,” kizta.
23258	MAT 2:20	“Kuhs kit pashparakas paiña akkuhshtakas mɨl kit kail kit Israel surakima, pashpara piantashimtuz iarɨt akwa.”
23279	MAT 4:1	Kwiztane Dios Izpulne Jesústa pul sura mɨlta, Satanás ussa kwail kininshit akwa, Dios ɨninta aizpa kimanpa.
23280	MAT 4:2	Jesúsne cuarenta payukima payuwarakas amtawarakas kwatchi. Kwiztane yak kimɨzta.
23282	MAT 4:4	Jesúsne ussa sɨnkara: —Diosne paiña pɨnkɨhta ka parɨt: “Awane kumirain kuat kit uzanazi. Kumira kwatkas, awane Dios pit para aizpa izarawa, an wat uzanapa.”
23284	MAT 4:6	Sua ussa kaizta: —Nune “na Dios Painkul ish” kizta. Katmizna akkis pɨlainti, awa nua izat kit nɨjkulanapa. Dios pɨnkɨhta ka parɨt: “Diosne paiña ángeltuza ɨninnanazi, nua kiwainanapa. Uspane uspa chihtɨkasa nua sappaanazi, mittɨ ukta kilmanpa.”
23297	MAT 4:19	Suasne Jesúsne usparuza kaiznara: —Kanpazhain, ap kammuruz namanapa. Ñamin pishkaruin pizpailta. Kawarain makis nane uruza ɨninnanash, mamaz awaruza kamtananapa, ap kammuruz namanapa.
23317	MAT 5:14	Une au sukin wat uztain, mamaz awara watsal kamtananapa, watsal uzanapa. Une impil kai aiztukanain nil uzarawa, awa nil uzna piankamanapa. Pɨpulu malta uztane, wanne pɨpulura kai izanazi. Kulasachi.
23318	MAT 5:15	Kawarain alampara puttane, tɨm ampal unanchi. Kancha alampara kwashta kantawa, wan awa tukin kai izanapa.
23319	MAT 5:16	Kawarain une awa iztakin watsal uztain, awa u wat kiamtu aizpa izanapa. U wat kirɨt aizpa izarane, uspane u Taitta Dios chiyuras kwisha wari kizanazi.”
23321	MAT 5:18	Nane watcha kaiznamtus. Aune chiyura iztumakpas. Aune an sura uztumakpas. Chiyukas an sukas azain pailsachi. Kawarain wan Dios ɨnintu aizpa pailmanazi. Paiña pitkas paiña kamtamkas pailmanazi, wan chiwal kinkima.
23322	MAT 5:19	Katmizna Dios ɨnintu aizpa kimtuchimikane, Dios ɨnintu aizpa kiman kamtamtumikane, Dios ɨnintukin katsa awakana nammanazi. Dios ɨnintu aizpa kimturuzkas mamaztuza sunkanain kinpa kamtamtuzkas, Dios ɨnintukin an katsa awakana namanazi.
23327	MAT 5:24	Kancha up mɨlan mɨlamtukin tuij ɨtpa. An ñancha aimpihshkasa wat kultawa. Up aimpihshkasa wat kultawane, suasne kailtawane, up mɨlan Diosta mɨlatpa.
23328	MAT 5:25	Mɨnpazha nu kwail kirɨt kizkane, katsa mikwara ɨmtuasmin, nune azain nu kwail kirɨt kizmumikakasa nɨjkultawa, izmuruz namanapa. Katsa mikwane nua policíara ɨninshina, kajchira sɨpninna.
23332	MAT 5:29	Mane nune kasu waj. Mɨnpazha kwail aizpa kin iztumikane sunpa kwail kin min kit kwail kishina. Chinkas kwail aizpa kin izman, kwail minmanpa, kwail kishimanpa. Kasukasa kwail izturuzkas kwail kishimturuzne ĩnta ianazi. Katmizna kwail aizpa kin izman, ĩnta ɨamanpa.
23337	MAT 5:34	Me nain mamaz tuntu uruza kurunnamtus. Kwinta kimtuasmin, nil pit paraarawa. Kain pit kaizman. Chiwazha kin namtuasmin, chiyura nu kaizta aizpa mɨna akwanchi. Chiyura akwatne, nune Diosta akwantu, nu kaizta aizpa mɨnapa.
23341	MAT 5:38	“Sunkas une ñamin uruza kamtara aizpa mɨara. Uruza ka kiznara: ‘Kasukin kɨzmumikane kwarain kɨzmumikawa kasu uktawa. Sulakin kɨzpianmumikane kawarain sula kɨzpianmikawa sula uktawa.’
23349	MAT 5:46	U uruza pashimtuzain pashinarakas, une uruza pashinamtuchiruza pashinarawa, Dios uruza chiwazha mɨlananapa. Kwail kimtuzne usparuza pashinamturuzakas pashiamtu.
23351	MAT 5:48	U chiyuras Papihshne chinkas kwail kit chi. Kawarain u chiyura Papihsh uztukanain watsal uz kit watsal kirain.”
23353	MAT 6:2	Katmizna we mɨjtuza kiwainamtune, u kiamtu aizpa mɨnpazhara kainanachi. Awa iztakin an katsa namshimtumikane awa wanmakmukinkas awa pianamal chamtukinkas kianazi, mamaztuz paiña watsal kal kimtu aizpa izanapa, mamaztuz nua watsal kal kirɨt kizanapa. Uspane chiwazha mɨlam me sapparɨt, awa uspa wat kiarɨt kizara akwa.
23360	MAT 6:9	Katmizna une sunkanain Diosta paikwarain: ‘Nune au chiyura Papihsh i. Nu sɨnammika akwa, awane nua wakpuj wainñashina.
23361	MAT 6:10	Apa anka, awaruza ɨninnana. Chiyura uztuasmin, nune wanta watsal ɨninta. Kawarain au sura uztuzakas at kit wan watsal ɨninti, apain nu kishimtu aizpa kianapa.
23363	MAT 6:12	Au kwail kiamtu aizpa sɨnam sananaka. Aune aumɨza kwail kittuza wat kulshinamakpas. Kawarain nune au kwail kiamtu aizpa sɨnam sanaka.
23368	MAT 6:17	Kancha Dios akwa kwashimtukine, matsɨh kit kit watsal ularawa,
23370	MAT 6:19	“Au sukinne kwazpa kulshiman. Kɨriyune au sukin pĩn tɨttu. Apane wan pɨttɨmtu. Apane walkumkas nap kit walkuamtu.
23373	MAT 6:22	“Kasu izkultane, awane kai izamtu. Kawarain kai iztamikane, wat kimtumikane, wat aizpa piankam kit wan wat kal nil kinazi.
23374	MAT 6:23	Kasu kai iztuchimikane mɨmtuchimikakana i. Suasne sun awa chiwazha watsal kal kisachi. Wat mɨrachimakane tɨlkwil chamtumikakana chanazi, wat kin pianchi akwa.”
23375	MAT 6:24	“Mɨnminka paas anpatta kiwainasachi. Maza anpatta pashitne, mamazta pashimanazi. Maza anpatta kiwainshitne, mamazta kiwainsachi. Kawarain pialmin pashitmikane sun urain Diosta pashimanazi.”
23376	MAT 6:25	“Katne, nane uruza kurunamtus. Apa uzamtuasmin, kumira kwan kawa minman. Kwazi kwan kawa minman. Ɨmtura kamisha kwana kawa minman. Awa akkwan kumira mɨjkas, nil uzna an wari. Awa wat camisha kwakas, nil uzna an wari. Suntuz mɨjchikas, ishkuman, Dios uruza iznamtu akwa.
23382	MAT 6:31	Katmizna ishkuman. Kumira we mɨjkas, ¿Chima kuwiznapai? kawa mɨmanachi. Pĩn kwaam we mɨjkas, ¿Chima kwaan ɨpai? mɨmanachi.
23384	MAT 6:33	Katmizna une an ñancha Diosta paikwarain, Dios uruza paiña iztukin ɨninnanapa. Suasne Diosta paikwatpa, uruza paiña uztukin nil namninnanapa, watsal uzanapa. Kwiztane Diosne u wenamtu aizpa uruza mɨlananazi.
23385	MAT 6:34	Pailta payu awane akkwan tuntu kal kiarawa. Up kal tɨlwara kishimtu aizpa kawa mintuasmin, sun kalpa tɨlawara mintawa. Katmizna ma payu sun kalpa naizman.”
23388	MAT 7:3	Ainki pak aimpihshpa kasura naptane, usne kai izsachi. Ñana tɨ up kasura naptane, nune izmanazi. Kawarain akkwan kwail kimtumikane we kwail kimtumikasha nu kwail kirɨt kizsachi.
23389	MAT 7:4	Katsa tɨ up kasura waasmin, nune aimpihshpa ainki pak paiña kasura naptɨt aizpa uksachi.
23390	MAT 7:5	Nu wat awakanain namtɨt chamtukas, nune maiztachi. An ñancha up kasuras katsa tɨ uktawane, suasne nune kai izshina, aimpihshpa ainki pak kasuras ukna. Sunkana kamtanamtus: Nune Diosta paikwatpa, Dios up kwail wat kulnapa. Kwizta nune mamazta kiwainanazi, Dios usparuza wat kulnanapa.
23397	MAT 7:12	Awa uruza kiwainakane, une watsal uz. Kawarain une mamaztuza kiwainnarawa. Mamaztuza kiwainnarane, une Moisés kaizta aizpakas Dios kainammmika para aizpakas kiamɨznazi.”
23398	MAT 7:13	“Au sura uztuasmin, sɨp pɨjtakimin naptain, nil miwara ɨnpa. Kancha mamaz aiz pɨjta wa. Aiz pɨjta naptawane, akkwan awane sun aiz miwara ĩntakima ɨamtu.
23401	MAT 7:16	Une kwail kamtamtuza piankamanazi, uspa kwail kiamtu akwa, watcha kamtamtuchi akwa. Kawarain tɨrinul pu tɨttas pakkain. Wankail tɨ pippa pu tɨttas pakkain.
23402	MAT 7:17	Sunkanain wat tɨne wat pippa wam. Kwail tɨne kwail pippa wam.
23405	MAT 7:20	Kawarain une kwail kamtamtuza piankamanazi, uspa kwail kiamtu akwa.”
23409	MAT 7:24	“Katmizna wan na kaizta aizpa mɨraruzkas na ɨninta aizpa kimtuzkas wat mɨmturuzkana mai. Usne, yal samtumikane, ukkin sara, nainmanpa.
23410	MAT 7:25	Katsa alu kimɨzkane, pi kulmɨz kit tɨnta inkwa pamɨzta yalkin. Sunkana yalne naintachi, ukkin yal sarɨt akwa.
23412	MAT 7:27	Katsa alu kimɨztawane, pi kulmɨz kit tɨnta inkwa pamɨzta yalkin. Suasne pi wan kwara. Wan karɨt.”
23423	MAT 8:9	Kawarain ap mikwane nawa ɨnintu. Nakas aptuza ɨninnamtus. Mamazta “ɨt” kizkane, usne ɨm. Mamazta “anka” kizkane, usne am. Ap kiwainmumikasha “chiwazha kinpa” ɨninkane, kim. Katmizna nu ap kiwainmumikasha wat namtɨt kizkane, nane us wat namtɨnazi pianish.
23441	MAT 8:27	Kanpanaruzne iztaspaat kit kaizara: —¿Usne mɨnma kasa? Inkwakas pikas us kaizta aizpa mɨamtu, kizara.
23444	MAT 8:30	Kashain akkwan kuzuruzne kuamtu pura.
23453	MAT 9:5	¿Chikishma katne na kimtu aizpa mɨmamuspas? “Nane paiña kwail kit aizpa wat kulshinas. Kawarain paiña kamakis kuhsninshinas.”
23454	MAT 9:6	Nane uruza na kimtu aizpa annanash, ampu namtɨtmika an sukin ɨnintu piankamanapa. Nakas paiña kwail kirɨt aizpa wat kulninshinas. Nane au su uztuza ɨninshinamtu, kiznara. Suasne Jesúsne chasachi intumikara kaizta: —Kuhsak kit up kama mɨl kit up yalta ɨrɨnka.
23460	MAT 9:12	Sun mɨrawane, Jesúsne kaiznara: —Nane tuttulkana ish. Kwail kimmikane ishtumikana i. Imtuchiruzne tuttul pashikain. Imtuin tuttul pashimtu.
23463	MAT 9:15	Jesúsne sɨnkanara: —Kasara pishtakin akwattuzne kasara kimtumika akwa tayalamtuchi. Usne usparuzkasa tuasmin, uspane kuamtu. Impachi. Kawarain ap kammuruz nakasa purasmin, uspane kuamtu. Impachi. Mamaz payura ap izmuchiruzne nawa pizara. Nane apain tuamanash. Sun payu taizkane, ap kammuruzne tayal kit kuamanazi.
23465	MAT 9:17	Sunkanain masas chappi pɨtta ayara ultuchi, sulnapa. Masas chappi pɨtta ayara ultane, chappi sulkane, ayane pihshat kit chappi puz kit wan karɨnazi. Katmizna sultachasmin, masas chappi masas ayara wintawa, chappi sulnapa, paasas kamanpa.
23480	MAT 9:32	Kasu izsachiruz puzpailkane, mɨnpazha Jesústukin aara. Uspane saliz piztɨt parasachimikasha karaara.
23486	MAT 9:38	Katmizna pakmuwamikasha paikwarain, awaruza paiña pakmura pakninna ɨninnapa.
23493	MAT 10:7	Diosne chiyuras ɨninana anpain. Kainawas ɨrain.
23496	MAT 10:10	Kumirakas tuhta kwaaman. Maizmu kamishakas kwaaman. Mamaz zapatokas kwaaman. Tɨwilkas muman. Yalpamikane Diospa kal kimmikasha mɨlanarawa, us we mɨj aizpa sappanapa.
23510	MAT 10:24	Kammumikane paiña kamtammikakin anza wat chi. Kiwainmikane paiña anpatkin an katsa chi.
23511	MAT 10:25	Kammumikane kamtam uztakanain uztawa. Kiwainmikane anpatkanain namtawa. Awa nawa aliz kularɨtne, Beelzebú nawa piztɨt kaizarɨtne, uspane kawarain uruzpa kaizarɨnazi.”
23512	MAT 10:26	“Katmizna une aliz kulamtuza ishkuman. Awane chiwazha puintɨt aizpa chiwal piankamanazi.
23517	MAT 10:31	Katmizna une ishkuman. Akkwan chitchu purakas, une wan chitchukin anza wat mai.”
23531	MAT 11:3	Ka mɨmaara: “¿Nune Dios ɨnintamikakish? ¿Nune chiyuras atmikakish? Nu Dios ɨnintachimakane, ¿Aune mamazta saishinasa?” mɨmara.
23533	MAT 11:5	Sunkanain ussa kainarain. Kasu izsachiruzkas izamtu. Mittɨ chasachiruzkas chaamtu. Aya pɨrɨt ishturuzkas wat paraamtu. Mɨkaintuzkas mɨamtu. Irɨttuzkas kuhsaamtu. Awane Dios watsal pit puizaruza kainanamtu.
23534	MAT 11:6	Nawa nɨjkulmɨztuzne watsal kianazi, u na kirɨt aizpa izara akwa. Katmizna Juan nawa nɨjkulmɨztune, usne watsal kinazi.”
23543	MAT 11:15	Katmizna na kaiznara aizpa mɨrain.
23546	MAT 11:18	Kawarain une uspakanain mai. Juan akane, mamazkasa kumira kwatchi akwa, mamazkasa chappi kwatchi akwa, une ‘ussa kwail saliz piztɨt’ kizamtu.
23550	MAT 11:22	Katmizna, nane uruza ka kaiznamtus. Ilnam payu taizkane, une na kaizta aizpa mɨrachiruzne an akkwan naizanazi. Tiro pɨpulu uzturuzkas Sidón pɨpulu uzturuzkas an wemin naizanazi.
23551	MAT 11:23	Capernaum pɨpulukin uztuzne au pɨpulu anza watsal pɨpulu i minñamtu. Kancha u pɨpulu azpian kit wan karɨnazi. Wan irɨttuzpa izpultuzne irɨttukin ɨat kit kwisha naizarɨnazi. Une na iztasparɨt kal kirɨt aizpa izara. Sun iztasparɨt kal Sodoma pɨpulukin kiaratne, Sodoma pɨpulu uztuzne Diosta nɨjkulashina, Dios uspa kwail kiarɨt aizpa wat kulnanapa. An pɨpulune azpiansachiari. Sun iztasparɨt kal izaratne, Soldoma pɨpulune makima tuashina.
23552	MAT 11:24	Katmizna uruza kaiznamtus: Ilnam payu taizkane, Capernaum pɨpulura uztuzne Sodoma pɨpulu uztuzkin anza tɨnta naizarɨnazi.”
23556	MAT 11:28	Kwaiztɨttuzkas an tailsachiruzkas nawa at kit nɨjkulchain. Na u kwail kiarɨt aizpa wat kul kit kwaizkulninnanash.
23560	MAT 12:2	Fariseo awa sun izarawane, Jesústa kaizara: —Izti. Up kammuruzne kal kiamtu. Kwaizkultu payura kal kinchi.
23561	MAT 12:3	Usne sɨnkanat kit mɨmanara: —Katsa mikwa Davidkas paiña izmuruzkas ñamin yak kiara. ¿Une uspa kiara aizpa pɨnkɨhta izamanas?
23569	MAT 12:11	Jesúsne sɨnkanara: —Kwaizkultu payura pɨriku pil kulta taiztane, ¿pɨrikura tainakna ɨmtukish? Watcha, nune pɨrikura ɨt kit tainaknazi.
23570	MAT 12:12	Maza ampune pɨrikukin anza wari. Kwaizkultu payu taiztukas, mamaztuza wat kishina.
23577	MAT 12:19	Usne mɨnainkas waya kimanazi. Kwiantuchi akwa, mɨnminkas pɨpulukin ussa mɨamanazi.
23585	MAT 12:27	Une nawa Beelzebú akwa salizta puznintu kizamtu. Na sun kitne, ¿Mɨnma u kanpamtuza kiwainamtui, salizta puzninnapa? Beelzebú usparuza sun kinpa kiwainnarachi akwa, une mɨzkaiztu, Beelzebú nawa mizurainkas kiwainta chi akwa. Katmizna nilchi minñamtu. U kanpamtuzne uruza nil chi kiamtu kizanazi.
23586	MAT 12:28	Diosne nawa nat kit ɨninta, paiña Sɨnam Izpul akwa saliztuza puzninnanapa. Katmizna na kamtamtu aizpa piankamtain. Diosne nawa apain ɨninta, umɨza ɨninnanapa.
23591	MAT 12:33	“Tɨ pippa wakane, une wat tɨkas kwail tɨkas pian. Wat tɨne wat pippa wam. Kwail tɨne kukain pippa wam. Sunkanain wattuzne wat kiamtu. Kwailtuzne kwail kiamtu.
23593	MAT 12:35	Wat awane ayukta wat minñamtu aizpa paranazi. Kwail awane ayukta kwail minñamtu aizpa paranazi.
23595	MAT 12:37	Wat pit paramturuzne uspa pit akwa naizamanazi, uspa wat awa akwa. Kwail pit paramturuzne uspa kwail pit akwa naizanazi, uspa kwail awa akwa.”
23596	MAT 12:38	Suasne mɨnpazha Fariseoruzkas Moisés kaizta aizpa kamtamtuzkas ussa kaizara: —Kamtam, mɨri. Nu chiwazha iztasparɨt kal kika, izshipuspas, au Dios nua ɨninta piankamanapa.