23218	MAT 1:5	Ete wowani Salumon ga Boas ni ra. Boas ri nuwai, Rehap. Wowani Boas ga Opet ni ra. Opet ri nuwai, Rut. Wowani Opet ga Jesi ni ra.
23232	MAT 1:19	Ti hurache, Josep, rini hima kipe naha. O keke ri humwe Mariya ni huruhumba ti ri ha ki ri diyaha. O hinga keke nimba gainani tini andosiwa ti da ki.
23236	MAT 1:23	“Ma mendi, humwe chongo foti sembe tinga ti dani, hurahama che fori o ti rakonda. Wowa hi rihi ti, Emanuwel, ma ku uchasi.” O hi mwanji mu mwe ti ka hinga: Gotri nunu ga ete dau.
23245	MAT 2:7	O mwanji hinga ti Herot ri mendifuni nika sukwa mapwa tokwe dau hambwandau hima ele ni ya wunu sili, “Hinde gisi naha ki ka isangi siraro?”
23252	MAT 2:14	O hinga nawani Josep saini ri che humwe rani Isip ko tokwe niliki ya ete wu i.
23253	MAT 2:15	Wu isini Isip ko tiki ete wu da dani Herot haro gisi tiki ya wu ambwe. O sumbu hinga siraro ti, ka Apukolaka i mwanji bwarakarandaro hima ri takisopo tiki bwaro mwanji hingambwa mwe naha siraro. Ka hinga ri sawero, “Hurahama che ahi Isip ko tiki o da. Wosiwani rini ani uchawani taro.”
23254	MAT 2:16	Dani ini Herot hambwahiro, kale nika sukwa mapwa tokwe dau hambwandau hima le rini gamboro. O keke sembe rihi ti enge omwesika ya rini a. Ete wokoni hima fwele ri humbwewani Betelehem ko ga o ko ni takaisini dau ko ele ga tinda ya wu i. Wu ini hurahama che asama fisi diki nambwe ele che hinga tinda ete ya wu yeni si. O sumbu hinga Herot wosiro ti, kale hambwandau himako rini sawero mwanji tini ri ai kilisini asama fisi ni diki nambwe che leni wu ye ki ri sawero.
23260	MAT 2:22	Wu ini ya ri mendi, Akeleyas to ri yapai Herot i wa tiki Jutiya lei King apukolaka ri etiro ti. O keke Josep o mapwa ki ri i kinani ya ri aki. Wowani tukuki fotiki Gotri Josep ni sawewani Galili mapwa tokwe ya ri i.
23261	MAT 2:23	Ri ini ko fotiki ya ri liti. O ko hi ti, Nasaret. Woro o sumbu hinga sukwaro ti, Gotri mwanji bwarakarandaro hima lei mwanji hingambwa mwe naha siraro. Wunu ete sawero: “Wunu apa Nasaret pe hima hinga ya rini wu uchakonda.”
23270	MAT 3:9	Kunu inaka kuhi tiki ka hinga apa ku hambwa kei, ‘Epuraham o nui atei.’ O kunu a sawenda! Gotri dele humokuto ni ri sawewa Epuraham i che hinga wu sirano.
23283	MAT 4:5	O hinga ri nawani Saiten Jerusalem ko tokwe rini raꞌaini rakauni Gotri aka laka tuwo kaumbwa naha ya rini esi.
23289	MAT 4:11	O hinga ri sawewani Saiten rini andosini ya i. Wowani ensel fwele tani Jisas ni ya wu okula.
23316	MAT 5:13	“Kunu dohaꞌa nuwe ki dau hima lei nindo tiki soliwo hinga ku dau. E, ka soliwo au anda nambwe nawa hinde hinga apa nu wowa au ai ano? Ka soliwo tapa hinga ti, tau nambwe nimba dano. O keke hima le diyahani wu humbweꞌisini seke ki wu yititahumu sindau.
23319	MAT 5:16	O hinga ku wowa hi kuhi ti kale biya himiyama hurahama i miyaningisopo tiki sa okundawa, o kui sumbu kipe ti sa wu hei. Wondawa kui Yapai hewen ko tiki dau, ri hi tunumbwa ya sa wu rasainda.
23327	MAT 5:24	O nomo mini ki ete dawa ele anguꞌomwe humokuto tei mu tiki ma andosini, ma ini mi hiparakambwe ga ma ki wonorukwesini ai tani pwe, mi anguꞌomwe ti Gotri ni bwe ha.
23332	MAT 5:29	“E, tapa mama tokwe pe miya mihi to mini matinani raꞌaini kapwa sumbu wowa, ma ongorini humbweꞌi. O hinga mi wowa mini kipe mi dano. Minambwe nawa, o miya kapwa mihi keke hi tiki mini rawaino.
23333	MAT 5:30	E, tapa mama mihi to mini matinawani kapwa sumbu mi woni mi hichakowa o tapa mama ma takutoni humbweꞌi. O hinga mi wowa mini kipe mi dano. Minambwe nawa, o tapa kapwa mihi keke hi tiki mini rawaino.
23340	MAT 5:37	‘Ei’ gambwa ‘Mina’ gambwa ma ku sawenda. Ori yakito. Kale inakahambwa mwanji ku sawendau ti Saiten ki sukwandau.
23348	MAT 5:45	O hinga ku wosiwa kunu hewen ko tiki dau kui Yapai ri che hinga ku dano. Kui Yapai Gotri rini tapwaki nika ti ele kapwa hima le keke ri wosini, e, hima kipe le keke okwe ri wosiwani sukwanda. Wosini mwa ti o hingambwa ele sumbu kipe wosindau hima le keke, e, kapwa sumbu wosindau hima le keke funda ete ri wosiwani sikandau.
23355	MAT 6:4	O hinga mi wosiwa apa ele hima okulandau sumbu mihi ti yanisini dawa mi Yapai wanisini dau mwaꞌambwe ele ni amwei ri heini mwaꞌambwe wasa o mini hakonda.
23367	MAT 6:16	“Wosini ahirahi ti Gotri ku hambwa ki ku haki kinawa apa miyaningisopo kuhi ti nimba gambondau hima lei sumbu hinga ku rata kei. Wunu wu hakini kapwa miya naha wu sirandau. O hinga wu wosiwa ele himiyama hurahama ka hinga wunu hambwa ki, dele bai hima ahirahi hakindau. Mwe naha ki kunu a sawendau. Wunu o sumbu wasa wuhi ti wu tororo.
23369	MAT 6:18	Wosiwa ele hima ahirahi mi hakindau sumbu hinga hinde apa wu hambwa kumbwa. Mi Yapai yanisini dau tombwa o tini ri hambwandau. O keke mi Yapai ele yanisindau mwaꞌambwe tinda ri heindau ti, wasa o mini hakonda.
23371	MAT 6:20	O hinga ti keke mwaꞌambwe kipe kuhi ti hewen ko kipe sumbu ni ku sirinani ma ku wo. O hinga ku wowa hewen ko ki mwaꞌambwe kipe ni ku waundau. Hewen ko tiki, owechehopoche le andau sumbu ti, se yendau sumbu ti, e, hili yandau sumbu ti, ele sumbu hinga ti da nambwe.
23374	MAT 6:23	E, miya mihi ti sawa, tape mihi ti mini hundu sindau hinga. O hinga keke sembe mihi ki dau hi ti oku nambwe nawa hundu ti omwesika naha.
23376	MAT 6:25	“O keke ka kunu a sawenda, kunu apa kui sembe tupu keke inaka bongo miyafo ku hambwani ete sawe kei, ‘Apa ahirahi bweleni nu ano? Uku sumbwe bweleni nu ano?’ Wondani apa kui tape ti keke ku hambwani ete ku sawe kei, ‘Ka bwele nikaꞌari ki nu injino?’ O sumbu hinga ti, himamwale kuhi ti ahirahi kekembwa ku woni, e, hima tape kuhi ti nikaꞌari ti kekembwa ku wondau. Woroti, himamwale kuhi ti, ele ahirahi ni dikini tape kuhi ti ele nikaꞌari ni dikindau.
23381	MAT 6:30	Apa dele fuku ki saindau ki le, icheki sarepi tiki wu yekutosini hi tiki wu humbwewa uno. Woroti, kale nimba dau ki le Gotri to wariko kipe wunu hani nimba wunu ri enependau. O hinga keke kunu dele himiyama hurahama ku dau ti, mwe naha ya ma ku hambwa. Gotri kipe naha o kunu gwarosikonda. Sembe ha sumbu kuhi ti kapwacheche naha.
23385	MAT 6:34	O hinga ti keke, kunu icheki kipe mwaꞌambwe tini ku hambwa kei. Icheki kipe mwaꞌambwe kuhi ti icheki pwe ku bwe hambwa. O gisi kipe nomo mihi ti, o o gisi ki mi bwe ra.
23395	MAT 7:10	E, che fori tani ri yapai ni fwaiꞌomwe mwanji rini nawa, apa kapwa hopo tini rini hanoꞌo? O okwe mina.
23396	MAT 7:11	Kunu, kapwa hima le, kale che kuhi ni mwaꞌambwe kipe naha ti ku handau. O keke ma ku hambwa, hewen ko ki dau Yapai kuhi okwe, rini ni uchahambwandau hima leni mwaꞌambwe kipe naha ti kui che leni ku handau hinga kunu hakonda.
23418	MAT 8:4	Wosiwani Jisas ya ri sawe, “Ma mendisini hambwafwaꞌai. O sumbu mi ini apa hima forini sawe kei. Gotri aka laka ki dau puris hima tambwa ma ini mi tape ti ma rini meku. Wosini Moses kaisiro Gotri lo mwanji sawendau hinga sumbwe dau anguꞌomwe mi torosini kipe ti mini wosiro ti keke Gotri ni ya ma ha. Mi hasiwa ele hima miyafo sa wu hambwa, sechi okwe mihi ti humburo.”
23431	MAT 8:17	O hinga ri wosiro ti, imbihumbwa Gotri mwanji bwarakarandaro hima ri, Aisaiya, bwaro hinga ya ri chiki. Aisaiya ka hinga ri bwaro: “Rinjenga hahungo nuhi ti ri rani ri raꞌairo.”
23433	MAT 8:19	Ete wowani Gotri lo mwanji hambwandau hima fori tani ya rini sawe, “Ondiyakandiyandau hima, ai okokona ti, ele mapwa hinga mi ino ti mini a sirinani funda si i ki.”
23441	MAT 8:27	O hinga ri wosisiwani wunu inaka tenge miyafo naha wu hambwandani ya wu sawe, “Kari hinde na hima hinga ri dasini fwa tinga ausuwa tinga ri sawewani ri mwanji ni sirinani gainaro?”
23442	MAT 8:28	Wosini Jisas ri ini fwanjuwei angi tokwe Gatara lei nuwe tiki ya ri rachi. Wowani himamwale kapwa dau hima fisi, matimat tiki fi daro ti, fi tani ya rini fi hei. Fini au hima naha. O keke ele himiyama hurahama o numbo wu i kinani ya wu akinda.
23452	MAT 9:4	O hinga wu hambwawani Jisas wui inaka ti ri hambwahiro. Wosini ya wunu ri sawe, “Hinde wowani kui inaka ki o inaka kapwa hinga ku hambwandau?
23455	MAT 9:7	O hinga ri nawani ri saini ri aka tokwe ya ri i.
23462	MAT 9:14	O gisi hinga ki gisi fo Jon ri himache le Jisas tambwa tani ya rini wu sawe, “Hinde wowani nunu ga ele Farisi hima lenga ahirahi nu hakindawani ele himache mihi to ahirahi hakinda nambwe?”
23464	MAT 9:16	“Hima fori nikaꞌari ako sumbu foti ratasini nikaꞌari simba sopu fotini apa hinde kapa kumbwa. O hinga ri wosiwa, apa o nikaꞌari ako sumbu sopu o tini yekichani kapasiro gamba tokwe ai lefeheno. Wosiwa sopu ti apa omwesika naha.
23465	MAT 9:17	E, hima fori waini uku ako ti omwe tupu ki wosiro kowe simba tiki apa hinde guto kumbwa. O hinga ri wowa apa waini uku oti sukwa talekoni omwe tupu ki wosiro kowe o tini lefehewa waini uku oti lohohonani sikano. Woro hima fori omwe tupu ki wosiro kowe ako ki waini uku ako gutono ti, apa kipe naha tumbwa ete dano.”
23468	MAT 9:20	Wondawani humwe foti okwe o ki ya ti da. O humwe akawe ti daro asama ti tapaꞌangi tapaꞌangi ini hatachi fisi ti daro. Woro o humwe to Jisas gumwa tiki takai ti ini Jisas i nikaꞌari tumafu tini ya ti toro.
23470	MAT 9:22	O hinga ti hambwasini ti torowani Jisas jamekoni tini heikoni ya tini sawe, “Ai che, sembe nihi sa wahapisini sa da. Sembe ani ni ni haro ti keke apa kipe ti ni wosihiro.” Ete wowani metengei ete o humwe kipe ya ti wosi.
23472	MAT 9:24	Wondawani Jisas ya wunu sawe, “Kunu ma akini i. O bai humwe che ha nambwe, nimba tukuyandau.” Ete wowani wunu rini ni ya wu sawehingi.
23480	MAT 9:32	O hinga fi wondawani hima fwele himamwale kapwa dasini takisopo rihi dimisiro hima o rini Jisas tambwa ya wu rata.
23481	MAT 9:33	Wu ratawani Jisas o himamwale kapwa ni sawewani ya akini i. Wowani o mwanji bwanda nambwe hima ri apa mwanji ya ri bwanda. O hinga ri wosiwani ele himiyama hurahama wu apapanani ka hinga ya wu sawe, “Imbihumbwa ka hinga sumbu Isurel ko tiki sukwa nambwe.”
23486	MAT 9:38	O hinga keke o yapai chele tau hima ni ma ku ucha, wowa tau ra hima fwele ri rumbwewa sa wu ini ahirahi tuko oti numbuni sa rini wu wausi.”
23494	MAT 10:8	Wondani hahungo dau hima le kipe ku wosini, e, haro hima le ma ku ai rasainda. Ete wondani sechi okwe aro hima le kipe wunu ku wosindani himamwale kapwa dau hima le okwe ma ku sawewa o himamwale kapwa sa sirani sa inda. Hima okula kinani kunu ani haro kwambu ti ya tiki ku ra nambwe. O keke hahungo hima le ma nimba ku rasainda. Apa o ki ya ku toro kei.
23504	MAT 10:18	Wondani apa wunu hi ahi tini wu rakai ki o wu hambwakonda. Wosini ele hiꞌucha hima laka lenga king apukolaka le wunu tambwa o kunu raꞌaikonda. O hinga kunu wosisiwa Gotri mwanji ti wunu ga ele hima ba fwelei miyaningisopo tiki o ku bwakonda.
23505	MAT 10:19	Kunu kotimwo ki wu raꞌaiwa apa ku akini inakambongo ku hambwani ete ku sawe kei, ‘Bwele mwanji tini apa nu bwano?’ O amwa kumbwa ete Gotri ku bwarakarano mwanji ti o kunu sawekonda.
23517	MAT 10:31	O keke kunu apa ku aki kei. Kunu apwe cheche leni ku dikisindau.
23537	MAT 11:9	Hinde wowani kundo ku iro? Gotri mwanji bwarakarandau hima forini hei ki ku iroꞌo? Ei, mwe naha ki kunu a sawenda. Ori hima ele biya Gotri mwanji bwarakarandaro hima fweleni dikisindau.
23538	MAT 11:10	Ori hima ni Gotri chengi tiki ka hinga sawesindau, ‘Ma mendi, ai mwanji bwano hima ri, mini ni mwaseni o ri ikonda. Rini numbo mihi tini o nambusikonda.’
23548	MAT 11:20	Ko laka fweleki Jisas sumbu kwambu ba fo ba fo ri woro ti, wundo wu heini kapwa sumbu wuhi gumwa wu sisini sembe wu ha nambwe. O keke Jisas mwanji kwambu tiki ya wunu sawenda.
23553	MAT 11:25	O gisi kumbwa Jisas ka hinga ya sawe, “Ai yapai Gotri, hewen ko tinga nuwe tinga mini Apukolaka. Mini ni a weseꞌanda, hinde wowani, mini dele mwaꞌambwe ni do nuwe kipe inaka kipe hambwandau hambwa omwesika tororo hima leni mi yanisini, ele kichapwache hinga waꞌairo hima lembwa mi mekusiro.
23557	MAT 11:29	Wosini o kunu ani hano tau tini ma ku randani ai sumbu tini ma ku hambwani sirinanda. Hinde wowani, ani ele hima keke a wondani mwanji ti usariche wunu a bwandani, hi ahi tini a rakaindau. O hinga ku wowambwa kui himamwale himatino.
23560	MAT 12:2	O hinga wu wondawani Farisi hima le wunu heisini Jisas ni ya wu sawe, “Ma hei. Mi himache le himati gisi ki ka sumbu hinga wu wosindau ti, minambwe naha nu nasindau.”
23562	MAT 12:4	Wunu Gotri aka tiki wu rarusini wu heiwani Gotri ni anguꞌomwe hinga haro bereti ti ya da. Wosini o tini rukoni ya wu a. O bereti hinga ti puris hima tombwa wu andau.
23565	MAT 12:7	Kunu ka mwanji ni norukweni ma ku hambwa: ‘Ani Gotri ni anguꞌomwe ha sumbu ti a diyaha. Ani hima keke wondau sumbu tini ani okokonandau.’ O hinga ku hambwapo kapwa sumbu nambwe hima leni mwanji nomo hinde ku hakoro ambwa.
23570	MAT 12:12	Hima le sipisip ni dikindau. O hinga keke himati gisi tiki hima okulandau sumbu kipe ma nu wosi. Hinde wowani, Gotri lo mwanji o sumbu hinga ni ohounasindau.”
23575	MAT 12:17	O sumbu hinga ti, imbihumbwa Gotri mwanji bwarakarandaro hima, Aisaiya, ri takisopo tiki sawero mwanji hingambwa ya sukwa. Aisaiya to ka hinga ete sawero,
23582	MAT 12:24	Ete wowani Farisi hima le wu mendini ya wu sawe, “Ori hima Belesepul kwambu tiki himamwale kapwa ri rani ri rumbwendau. Belesepul rini himamwale kapwa lei wui apukolaka.”
23583	MAT 12:25	O hinga wu bwawani rini wui inaka ti ri hambwasini ya wunu ri sawe, “King apukolaka ga ri himache lenga ko laka foki wu dasini wu huwasini wu anangiyani anayendawa, apa o ko laka walambe i sindau. E, ko laka fokiꞌi, aka fo kumbwa dau hima le wunjenga wu huwasini wu anangiyani anayendawa o ko lakaꞌa, o aka hinde apa yakina kumbwa.
23585	MAT 12:27	Ete ku ani sawendau ti, Belesepul ri kwambu tiki himamwale kapwa a rani a humbwendau. O hinga ti keke kui himache le wunu namoi kwambu tiki himamwale kapwa rani humbwendau? O hinga ti nawa kui himache letombwa o kunu kotimwokonda.
23587	MAT 12:29	“E, hima fori ri ini hima kwambu naha foi aka tiki ri raruni ri mwaꞌambwe le apa hinde ri rasira kumbwa. Mina. Ori hima i kwambu ti kupu tiki ri injisinimbwa apa ri raruni ele mwaꞌambwe rihi ri rasirano.
23589	MAT 12:31	“O keke kunu a sawendau. Hima fori ele kapwa sumbu ri woni ele saweholiya mwanji ri bwano ti, Gotri o tini rani ri humbwe sindau. Woro hima forito Gotri Himamwale tini ete saweholiyandawa, apa Gotri ri kapwa sumbu ti hinde ri rani ri humbwe kumbwa.
23596	MAT 12:38	Ka gisi ki Gotri lo mwanji hambwandau hima lenga Farisi hima lenga ya rini wu sawe, “Ondiyakandiyandau hima, nunu nui okokona ti, mini sumbu kwambu naha fo ma wosiwa nu heini nu hambwa, mini Gotri ki mi taro.”
23602	MAT 12:44	Wofunu ya ri sawe, ‘Ani ai ini imbihumbwa a daro aka tokwe ani ai ino.’ O hinga ri bwasini ya ri ai ri i. Ri ini o aka ri heiwani, yapai chele hima nambwe tikisapu ti ri hanjisini kaꞌapwe ti wosini ya yechikinasinda.
23609	MAT 13:1	O gisi ki Jisas aka ri andosini hoko tokwe ya raru. Wosini fwanjuwei gamba tiki ya ri lininda.
23610	MAT 13:2	Wondawani himiyama hurahama miyafo naha tani rini ga ya wu wau. O hinga wowani rini kanu fotiki ri rauni ri litiwani himiyama hurahama miyafo naha hapi mwai tiki ya wu eninda.
23629	MAT 13:21	Woro nanji wuhi kaimbwa rai nambwe. O keke gisi miyafo wu i hinga. Dani inumbwa hima fwele Gotri mwanji tini wu yititakicha kinani wunu ni kapwa sumbu ti wu woni nomo ti wunu hakowani, wunu metengei ete ya wu hichakou.
23643	MAT 13:35	O sumbu, ka Gotri mwanji bwarakarandaro hima fori ka hinga sawero hingambwa mwe naha rini ki ete ya sukwa. “Apa takisopo ani haunani mwanji yepe a sawekonda. Kale mwaꞌambwe injelembwa kapwa do nuwe wosiro gisi ambwesini ete ta tani apa okwe yanisini daro tini amwei kunu a sawekondau.”
23660	MAT 13:52	Ete wowani ka hinga ya wunu ri sawe, “O hinga keke, Gotri lo mwanji kipe naha hambwandani hewen pe kwambu tini norukweni hambwandau hima le, wunu aka chele hima mwe hinga. Mwaꞌambwe owendau aka tipa rihi tiki ri raruni mwaꞌambwe akoꞌo mwaꞌambwe hukwe lenga ri okokona ki tinda ete ra ra ya ri ratau.”
23665	MAT 13:57	O hinga wu bwakoni rini ni inaka bongo ya wu hambwa. Wowani Jisas ya wunu sawe. “Gotri mwanji bwarakarandau hima, ri hi ti ele ko hinga tinda chikisindau. Woro, ri hima kupu lenga ri ko minde ga hi nambwe.”
23668	MAT 14:2	Wosini ri tau ra himache leni ya ri sawe, “Kari hima uku yasindaro hima, Jon, hasini ai sairo. O hinga keke dele kwambu tinga dau sumbu rini ki do ete sukwanda.”
23675	MAT 14:9	O hinga ti sawewani, king sembe ti nomo naha ya rini a. Woro rini ga funda linindani ahirahi wu andau hima lei miyaningisopo tiki, mwe naha kari kau ri naro keke ri hambwafuni ya ri sawe, “Do mwaꞌambwe ma tini ha.”
23684	MAT 14:18	Ete wowani ya ri sawe, “Opi ahirahiche ma ani rata.”
23687	MAT 14:21	O ahirahi wu aro hima hinga tinda ete 5,000, kichapwa himiyama lenga gandi nambwe.
23690	MAT 14:24	Wondawani kanu oti fwanjuwei wemi ki indawani ausuwa laka ti saini kanu indau soko tokwe sini fwa o tini yembekinawani tani kanu o tini hapa tinga ya ye. O keke kanu i kinani ya anakwendau.
23692	MAT 14:26	Wondawani rini wu heiwani fwa tenge tiki eti eti ri tandawani wu akini ya wu sawe, “Ka ambusuwa foꞌo?” O hinga wu bwakoni ata ti ya wu gi.
23700	MAT 14:34	O fwanjuwei wu yetikinani wu rachini Genesaret mapwa ki ya wu i.
23701	MAT 14:35	Wosiwani ele kipe hima le ya wu hambwa, o Jisas to taro. O hinga wu hambwakoni mwanji ti ele ko takai hinga tinda ete wu humbweꞌi humbwetawani hahungondaro hima wuhi le rini tambwa ya wu rata.
23708	MAT 15:6	woro o sumbu hinga to kipe, o ya mwaꞌambwe ki ri nuwai yapai ni okulano sumbu to sa biya da.’ O mwanji hinga ku sawendau ti keke Gotri mwanji tini ku takichasini kui sumbu hukwe tumbwa ku rasaindau.
23720	MAT 15:18	E, takisopo ki hoko tokwe sukwandau mwaꞌambwe oti inaka to sawekawendawani ya sukwanda. O sumbu hinga tombwa hima i sembe ti kisi wondau.
23726	MAT 15:24	O hinga wu sawewani Jisas mwanji wasa ya ai wunu ri sawe, “Gotri ele Isurel pe yapai chele nambwe fe che asa che le kekembwa ri ani rumbwewani a taro.”
23727	MAT 15:25	O hinga ri sawesiwani o humwe to tani Jisas mu tiki ti raini ti ombungwesini ya ti sawe, “Apukolaka, ma ani okula!”
23730	MAT 15:28	O hinga ti sawewani, Jisas ga mwanji wasa ya tini ai sawe, “O bai humwe, sembe ani ni ni handau ti, omwesika naha. Sumbu fo keke ni ani silindau ti, oti nini ki o sukwakonda.” Ete wowani o gisi kumbwa ti himiyama che kipe ya ti ai wosi.
23733	MAT 15:31	O hinga ri wosisiwani ele himiyama hurahama inaka miyafo naha ya wu hambwa. Hinde wowani, ele mwanji bwanda nambwe hima le mwanji ai bwandawani, ele talihapa nambwe hima kipe ai wosindawani, ele seke kapwa ai ichiꞌuchandawani, e, ele miyasa hima le ya ai maꞌaikaꞌainda. O keke Isurel pe Gotri hi ni ya wu rasainda.
23744	MAT 16:3	E, nurumbu tiki niri hiki ti ku heiwani mwa roni sukwasini da. Wowani ya ku saweu, ‘O hinga ti apa kapwa gisi, mwa ti ya yekonda.’ Ei, mwe naha, niri ti sumbu tini kipe naha ku kilindau. Woroti apa Gotri ondiyasiwani sukwandau do gisi sumbu tini ku heini ku hambwanda nambwe.
23755	MAT 16:14	Ete wowani ya wu sawe, “Fwele ete sawendau, ‘Ori uku yasindau hima ri, Jon, to ai sairo.’ E, Fwele ete sawendau, ‘Ori Ilaicha,’ wowani fwele saweu, ‘Ori Jeremaiya.’ Fwele saweu, ‘Ori Gotri mwanji bwarakarandau hima.” ’
23762	MAT 16:21	O gisi hinga ambwesini ete i ini Jisas ri himache leni rini ki sukwano sumbu leni ka hinga ya wunu ri mekunda, “Jerusalem ko ki ani iwa, ko aulindau mekupu le, puris hima laka le, e, Gotri lo mwanji hambwandau hima le amwaka ani hani ani yewa ani hasini gisi namili iwa ani ai saino.”
23768	MAT 16:27	Dori Hima ri Che ri Yapai okusindau hi tinga ri ensel le ra ra funda wu takonda. O gisi ki do nuwe ki dau himiyama hurahama lei kipe sumbu kapwa sumbu wasa wunu ri hakonda.
23774	MAT 17:5	O hinga ete ri bwandawani, hi hinga okundau hiki wamwa ti sikani ya ete wunu yoho. Wowani o hiki we tiki tumwa foti ka hinga uchani ya wunu sawe, “Dori Che o ai Che, rini keke a wondani sembe ahi rini keke kipe naha ani hambwanda. Woro ri mwanji tini ma ku mendi.”
23777	MAT 17:8	O hinga ri sawewani wu mauni hima fo wu hei nambwe, Jisas tombwa ya da.
23781	MAT 17:12	Woroti kunu a sawendau, Ilaicha taro. Wosiwani hima le rini ni wu hambwa nambwe. Mina. Wunu wui okokona tunumbwa wu sirinandani kapwa sumbu ba fo ba fweleni rini wu wosiro. O hingambwa dori Hima ri Che ni walambe o wu wosikonda.”
23786	MAT 17:17	Wowani Jisas mwanji wasa ya rini sawe, “Kunu sembe kipe ku ha nambwe hima tiya. Kui inaka ti sawesiyaꞌai tumbwa ku hambwandau. Gisi geni apa kunu ga ete a dano? Numbo geni apa kunu keke ete a wondano? O che ani tambwa ma ani rata.”
23789	MAT 17:20	Wowani ya wunu ri sawe, “Sembe ku handau ti, mwe naha ku ha nambwe. O hinga keke ku simiyafuro. Ei, mwe naha ki kunu a sawendau, sembe kuhi ku handau ti, ka masitet tukoche hinga mwe naha ku hasini do kimba ni ete ku sawewa, ‘Ma saini o biya tokwe ini eti,’ wowa apa ino. Ete wowambwa ele sumbu hinga tinda ete ku wono. [
23795	MAT 17:26	Wowani Pita ya sawe, “Hima ba fweleki wu torondau.” Ete wowani Jisas ya rini sawe, “O hinga nawa king apukolaka le wui che le takisi ya handa nambwe. Ani hewen kipe King Apukolaka i che.
23796	MAT 17:27	Woro o hingambwa apa nu wosiwa nunu wu bwano. Woro o sumbu hinga sukwano ti nu diyahandau. O hinga keke fwanjuwei tokwe ma ini huku ti ma wali. Wosini o metengei mi rono fwaiꞌomwe ti takisopo ti ma toroni haunasini mi heiwa humokuto ya foti kai dakonda. O ya ti mini keke, e, ani keke takisi ya hinga ma wunu ha.”
23797	MAT 18:1	O gisi ki ri himache le tani ya rini wu sawe, “Namo naha to Gotri kwambu aulindau hewen ko tiki funda mwasendau?”
23802	MAT 18:6	“E, ani ni sembe hasindau do kichapwache hinga forini kapwa sumbu mekusiwa ri hichakowa, ori hima miyatapa hinga ti kwele rihi tiki humokuto laka injisini fwa laka ki sa rini rawai. O sumbu hinga rini wosino ti wai hinga, hi tokwe ri raino to kapwa naha.
23812	MAT 18:16	E, mi mwanji ri mendi nambwe nawa, hima fisiꞌi funda hinga mi ra ra rini tambwa ma i. O hinga ku wosiwa ri mendi nambwe nawa kunu hima fisiꞌi namili to koti wono gisi ki mwanji amwei rini ni ku sawekonda.