Wildebeest analysis examples for:   lif-lifNT2   ASCII_PUNCTUATION    February 11, 2023 at 19:00    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23215  MAT 1:2  अब्राहामरे़ कुस्‍साः इसहाक वये़, इसहाकरे़ कुस्‍साः याकुब वये़, याकुबरे़ कुस्‍साःहाॽ यहुदा हे़क्‍क्‍याङ् खुने़ॽ कुम्‍भुॽ कुन्‍साॽसि मे़वये़रो॥
23216  MAT 1:3  हे़क्‍क्‍याङ् यहुदाःल्‍ले़ कुस्‍साःहाॽ पेरेज नु जिराह वये़त्‍छि (खे़ङ्‌हाॽरे़ खुन्‍छिॽ माःल्‍ले़ कुमिङ् तामार वये़), फारे़सरे़ कुस्‍साः हे़स्रोन वये़, हे़स्रोनरे़ कुस्‍साः आराम वये़रो॥
23217  MAT 1:4  हे़क्‍क्‍याङ् आरामरे़ कुस्‍साः अम्‍मिनादाब वये़, अम्‍मिनादाबरे़ कुस्‍साः नहसोन वये़, नहसोनरे़ कुस्‍साः सल्‍मोन वये़रो॥
23218  MAT 1:5  हे़क्‍क्‍याङ् सल्‍मोनरे़ कुस्‍साः बोअज वये़ (बोअजरे़ कुम्‍मारे़ कुमिङ् राहाब वये़), बोअजरे़ कुस्‍साः ओबेद वये़ (खे़ल्‍ले़ कुम्‍मारे़ कुमिङ् रुथ वये़), ओबेदरे़ कुस्‍साः यिसै वये़॥
23219  MAT 1:6  हे़क्‍क्‍याङ् यिसैरे़ कुस्‍साः दाउद हाङ्‌ङिन्‌वये़॥ दाउद हाङ्‌ङिल्‍ले़ कुस्‍साः सोलोमन वये़ (सोलोमनरे़ कुम्‍मा बेत्सेबाःन् उरियाहरे़ कुमेःत् वये़रो॥)
23220  MAT 1:7  हे़क्‍क्‍याङ् सोलोमनरे़ कुस्‍साः रहोबाम वये़, रहोबामरे़ कुस्‍साः अबिया वये़, अबियारे़ कुस्‍साः आसा वये़रो॥
23221  MAT 1:8  हे़क्‍क्‍याङ् आसारे़ कुस्‍साः यहोसापात वये़, यहोसापातरे़ कुस्‍साः यहोराम वये़, यहोरामरे़ कुस्‍साः उज्‍जियाह वये़रो॥
23222  MAT 1:9  हे़क्‍क्‍याङ् उज्‍जियाहरे़ कुस्‍साः योताम वये़, योतामरे़ कुस्‍साः आहाज वये़, आहाजरे़ कुस्‍साः हिजकिया वये़रो॥
23223  MAT 1:10  हे़क्‍क्‍याङ् हिजकियारे़ कुस्‍साः मनस्‍से वये़, मनस्‍सेरे़ कुस्‍साः अम्‍मोन वये़, अम्‍मोनरे़ कुस्‍साः योसियाह वये़रो॥
23224  MAT 1:11  हे़क्‍क्‍याङ् योसियाहरे़ कुस्‍साःहाॽ यकोनियास नु कुन्‍साॽसि मे़वये़रो (खे़ङ्‌हाॽग इस्राइलिहाॽ बे़बिलोन लाजेॽओ मे़दे़म्‍सु मे़देॽरुसिआङ् मे़गत्तुसिबा ये़म्‍मो सामे़वाःन्‍छिङ्‌ङाङ्‌मे़वये़रो)
23225  MAT 1:12  बे़बिलोःन्‍नो मे़देॽरुसिआङ् याङ्‌सि यकोनियासरे़ कुस्‍साः सालतिएल वये़, हे़क्‍क्‍याङ् सालतिएलरे़ कुस्‍साः यरुबाबेल वये़रो॥
23226  MAT 1:13  हे़क्‍क्‍याङ् यरुबाबे़लरे़ कुस्‍साः अबिउद वये़, अबिउदरे़ कुस्‍साः एलियाकिम वये़, एलियाकिमरे़ कुस्‍साः आजोर वये़रो॥
23227  MAT 1:14  हे़क्‍क्‍याङ् आजोररे़ कुस्‍साः सादोक वये़, सादोकरे़ कुस्‍साः आखिम वये़, आखिमरे़ कुस्‍साः एलिउद वये़रो॥
23228  MAT 1:15  हे़क्‍क्‍याङ् एलिउदरे़ कुस्‍साः एलाजार वये़, एलाजाररे़ कुस्‍साः मत्तान वये़, मत्तानरे़ कुस्‍साः याकुब वये़रो॥
23229  MAT 1:16  हे़क्‍क्‍याङ् याकुबरे़ कुस्‍साः युसुफ वये़॥ युसुफे़न् मरियमरे़ कुये़म्‍बाॽ वये़, हे़क्‍क्‍याङ् हाबा कन् मरियम्‍मिन्‍लाम् निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ सेःन्‍दुबा ख्रिस्‍त मे़प्‍मनाबा ये़सुःन् सावाःन्‍छिङ्‌लो॥
23230  MAT 1:17  अक्‍खेलॽरिक् अब्राहामलाम् दाउद हाङ् थारिक् थिक्-लि (१४) थाःक् मे़वये़, हे़क्‍क्‍याङ् दाउद हाङ्‌लाम् बे़बिलोन लाजेॽओ मे़दे़म्‍सु मे़देॽरुसिआङ् मे़गत्तुसिबा ये़म् थारिक् थिक्-लि (१४) थाःक् मे़वये़, हे़क्‍क्‍याङ् बे़बिलोःन्‍नो पुङ्‌लाधाबा मे़जोगुसिआङ् मे़देॽरुसिबा ये़म्‍माङ्‌धो निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ सेःन्‍दुबा ख्रिस्‍ते़न्‌सावाःन्‍छिङ्‌बा ये़म् थारिक् थिक्-लि (१४) थाःक् मे़वये़रो॥
23231  MAT 1:18  आल्‍ल ये़सु ख्रिस्‍तरे़ कुसावाःन्‍छिङ्‌मान् अक्‍खेलॽरिक् पोःक्‍खे़रो–कुम्‍मा मरियमरे़ कुमेःक्‍खिम् पोःङ्‌मा पाःन्‍निन् युसुफे़न्‍नु पुॽरे़आङ् वये़, कर खुन्‍छिॽ मेःक्‍खिम् पोःङ्‌मानुःल्‍ले़ तगिए खुने़ॽ सेसेमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुमुक्‍साम्‍लाम् मे़न्‍छुक्‍मा पोःक्‍खे़रो॥
23233  MAT 1:20  कर हे़क्‍के इःत्तुर वये़ल्‍ले़ से़प्‍माङ्‌मो यहवे दाङ्‌बाल्‍ले़ कुमाङ्‌लाइङ्‌बान् ओसेःन्‍धाक्‍सिङ्‌ङाङ्‌अक्‍खे मे़त्तुरो, “दाउदरे़ कुमुॽइदाङ्‌सा युसुप्‍फे, खे़ने़ॽ मरियम्‍मिन् मेःक्‍खिम् चोःक्‍माआङ् हिम्‍मो ताःप्‍मा मे़गिसे़न्‍ने़ॽओ, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ खुने़ॽओबा अङे़ःक्‌वाःन् सेसेमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुमुक्‍साम्‍लाम्‍बा हाङ्‌सिङ्‌बारो॥
23234  MAT 1:21  खुने़ॽ ये़म्‍बित्‍छाॽसाःधिक् कत्तुॽ, हे़क्‍क्‍याङ् खे़ल्‍ले़ कुमिङ्‌ङिन् ये़सु वाःत्ते़ॽओ, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ खे़ल्‍ले़ कुमनाहाॽ खुनिॽ लायोलाम् ताङ्‌से़ःप्‍तुसिॽरो॥”
23236  MAT 1:23  “सिसादिङ् मे़न्‍छियाॽइन् मे़न्‍छुक्‍मा पोःङ्‌ङाङ् ये़म्‍बित्‍छाॽसाःधिक् कत्तुॽ, हे़क्‍क्‍याङ् खे़न् इम्‍मानुएल मे़मे़त्तुॽरो॥ ‘इम्‍मानुएल’ फाॽइङ्‌ग ‘निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन् आनिॽनु वाॽ’ पोःङ्‌लो॥”
23237  MAT 1:24  आल्‍ल युसुफे़न् से़प्‍माङ्‌मोलाम् सोरे़आङ् यहवे दाङ्‌बाल्‍ले़ कुमाङ्‌लाइङ्‌बाल्‍ले़ मे़त्तुबा कुइसिःक्‍के मरियम्‍मिन् मेःक्‍खिम् मे़त्तु, हे़क्‍क्‍याङ् कुहिम्‍मो तारुरो॥
23239  MAT 2:1  आल्‍ल ये़सुःन् यहुदिया थुम्‍मोबा बे़थलेहे़म पाङ्‌जुम्‍मो सावाःन्‍छिङ्‌बा ये़म्‍मो हे़रोद हाङ्‌ङिल्‍ले़ खे़प्‍मो हाङ् चोगुर वये़रो॥ ये़सुःन् सावाःन्‍छिङ्‌ङाङ् नाम्‍गे़न् पिसाङ्‌बा लाजेॽलाम् सिक्‍कुम्‍निबा खागे़इक्‍पाहाॽ यरुसले़म्‍मो मे़द्‌ये़, हे़क्‍क्‍याङ्
23240  MAT 2:2  अक्‍खेलॽरिक् पाःन् सेःन्‍मे़दोसु, “यहुदिहाॽरे़ खुनिॽ हाङ् के़बोःङ्‌बाआङ् सागे़वाःन्‍छिङ्‌बान् आत्तो वाॽबे? आनिगे़ नाम्‍गे़न् पिसाङ् कुसावाःन्‍छिङ्‌माल्‍ले़न् मिक्‍सेःन् के़बिबा खेःम्‍सिक्‍किन् निःसुम्‍बे़आङ् खुने़ॽ कुसेवा चोःक्‍से़ त्‍ये़ॽइगे़बारो॥”
23241  MAT 2:3  हे़रोद हाङ्‌ङिल्‍ले़ कन् पाःन्‍निन् खे़प्‍सुआङ् कुनिङ्‌वाॽबाल्‍ले़ साॽरिक् ये़ःक्‍खु, हे़क्‍केलॽरिक्‍के खुने़ॽनुए यरुसले़म्‍मोबा के़रे़क् मनाहाॽआङ् खुनिॽ निङ्‌वाॽबाल्‍ले़ साॽरिक् ये़ःक्‍खुसिरो॥
23243  MAT 2:5  खे़ङ्‌हाॽरे़ नोगप् मे़बिरु, “यहुदिया थुम्‍मोबा बे़थलेहे़म्‍मो खुने़ॽ सावाःन्‍छिङ्‌मा के़बोःङ्‌बा वाॽरो॥ थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ माङ्‌निङ्‌वाॽपाःन् के़बाःप्‍पाल्‍ले़ अक्‍खेलॽरिक् साप्‍तुआङ् पत्–
23244  MAT 2:6  ‘यहुदिया थुम्‍मोबा बे़थलेहे़म्‍मे, खे़ने़ॽग यहुदियाबा पाङ्‌जुम्‍हाॽओ साॽरिक् के़ये़क्‍पा के़जोःक्‍लो, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ खे़ने़ॽ के़बाङ्‌जुम्‍लाम् हाङ्‌युक्‍पाधिक् ताःरो, खुने़ॽग मे़ल्‍लुक्‍कम्‍बा कुइसिःक् पोःङ्‌ङाङ् आमना इस्राइलिहाॽ कम्‍ब्राङ् के़मे़प्‍पा पोःङ्‌लो॥’”
23246  MAT 2:8  हे़क्‍क्‍याङ् खे़ङ्‌हाॽ अक्‍खे मे़त्तुसिर बे़थलेहे़म्‍मो पाङ्‌घुदेःसुसि, “पेगे़म्‍मे़ॽआङ् अङे़ःक्‌वाःन् कोःत्ते़म्‍मे़ॽ॥ खे़न् अङे़ःक्‌वाःन् के़घोःसुम्‍ने़ फाॽग्र फे़रे़म्‍मे़ॽआङ् इङ्‌गाॽ आमे़त्ते़म्‍मे़ॽओ॥ इङ्‌गाॽआङ् खुने़ॽ सेवा मे़त्तुङ्‌लो॥”
23249  MAT 2:11  हिम् सिगाङ् मे़लाःस्‍से़ल्‍ले़ अङे़ःक्‌वाःन् नु कुम्‍मा मरियम्‍मिन् मे़निःसुसिरो॥ खे़ङ्‌हाॽरे़ साम्‍बोःन्‍नाङ् अङे़ःक्‌वाःन् सेवा मे़मे़त्तु, हे़क्‍क्‍याङ् सुःक्‌वाःन्‌मे़भाःक्‍खुआङ् साम्‍म्‍याङ्, थिक् परिक्‍पा इमे़ल्‍लुङ्‌बा साङ्‌सिङ् नु कुनाम् के़नुॽबा मुर्रहाॽ मे़दोःन्‍दु मे़बिरुरो॥
23251  MAT 2:13  खे़न् सिक्‍कुम्‍निबा खागे़इक्‍पाहाॽ मे़बे हे़क्‍क्‍याङ् यहवे दाङ्‌बाल्‍ले़ कुमाङ्‌लाइङ्‌बाधिक् युसुफरे़ कुसे़प्‍माङ्‌मो थाःन्‍छिङ्‌ङाङ् अक्‍खे मे़त्तु, “पोगे़ॽआङ् अङे़ःक्‌वाःन् नु कुम्‍माःन् तेॽरे़से़ॽआङ् मिस्र लाजेॽओ खे़त्‍छिङ् पेगे़ॽ, हे़क्‍क्‍याङ् इङ्‌गाॽ मे़म्‍मे़त्ते थारिक् खे़ने़ॽ खे़प्‍मोए वये़ॽओ, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ हे़रोद हाङ्‌ङिल्‍ले़ अङे़ःक्‌वाःन् से़प्‍मा फाॽआङ् कोःत्तुर वाॽरो॥”
23256  MAT 2:18  “के़हाःप्‍मा के़भिःक्‍मा नु मेरिङ् के़धक्‍मा यम्‍बा इक्‍लाःन् रामा पाङ्‌जुम्‍मो खे़म्‍दे़त्‍लो, राहे़लरे़ कुस्‍साःहाॽ हाःप्‍तुसिॽरो॥ खे़ङ्‌ग हाङ्‌हाङ् मे़त्‍छिङ्‌मा मे़दे़न्‍ने़न्‍लो, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ कुस्‍साःहाॽ के़रे़क् मे़स्‍ये़रो॥”
23258  MAT 2:20  मे़त्तु, “पोगे़ॽआङ् अङे़ःक्‌वाःन् नु कुम्‍माःन् इस्राइल लाजेॽओ तेॽरे़से़ॽओ, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ अङे़ःक्‌वाःन् से़प्‍मा के़गोःप्‍पे़न्‌स्‍ये़आङ् होःप्‍लो॥”
23262  MAT 3:1  खे़न् ये़म्‍मो बप्‍तिस्‍मा के़बिबा युहुन्‍ना मे़प्‍मनाबा मनाःन् यहुदिया थुम्‍मोबा एःक्‍सादे़न्‍नो अक्‍खेलॽरिक् इङ्‌भन् चोगुर त्‍ये़,
23263  MAT 3:2  “खिनिॽ लायोलाम् हिन्‍दे़म्‍मे़ॽओ, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌बा हाङ्‌जुम्‍मिन् निःत्ताङ्‌ङे त्‍ये़आङ् वाॽरो॥”
23264  MAT 3:3  खुने़ॽ कुयाःम्‍बेओ माङ्‌निङ्‌वाॽपाःन् के़बाःप्‍पा यसैयाःल्‍ले़ अक्‍खेलॽरिक् पाःत्तुआङ् वाॽरो, “खुने़ॽ एःक्‍सादे़न्‍नो अक्‍खेलॽरिक् के़अःक्‍पा इक्‍लारो, ‘दाङ्‌बाल्‍ले़ कुमाराम्‍मिन् यारिप् चोगे़म्‍मे़ॽआङ् कुलाम्‍हाॽ तोःन्‍दोःन्‌चोगे़म्‍मे़ॽ!’”
23268  MAT 3:7  कर यरिक् फरिसिहाॽ नु सदुकिहाॽ बप्‍तिस्‍मा पोःङ्‌से़ खुने़ॽओ मे़द्‌ये़र मे़बत्‍छे़बा निःसुसिआङ् अक्‍खे मे़त्तुसिर फे़ःक्‍तुसि, “असेःक्‍सासे, खिनिॽ कन् के़दाःबार के़बप्‍पा निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुघुम्‍दिङ्‌लाम् खे़त्‍छिङ्‌ङे़म्‍मे़ॽ फाॽआङ् हाःत्‍ले़ के़मे़त्तिबे?
23270  MAT 3:9  आनिगे़ग अब्राहामरे़ कुस्‍साःसिगे़, खे़ल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ खुम्‍दिङ्‌लाम् खे़त्‍छिङ्‌मा सुक्‍तिगे़ॽ फाॽआङ् निङ्‌वाॽ मे़इःत्ते़म्‍मिन्‍ने़ॽओ, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ग कन् लुङ्‌हाॽआङ् अब्राहामरे़ कुस्‍साः चोःक्‍मा सुक्‍तुसिॽरो॥
23272  MAT 3:11  लायोलाम् के़हिन्‍दिआङ् इङ्‌गाॽग च्‍वाःत्तिल्‍ले़ बप्‍तिस्‍मा पिनिङ्‌लो, कर आएगाङ् के़दाःबे़ङ्‌ग इङ्‌गाॽनुःल्‍ले़आङ् मुक्‍साम्‍साबा चोःक्‍लो॥ खुने़ॽ कुलाङ्‌सुःप्‍हाॽ इङ्‌गाॽ योःक् कुइसिःक् पङ्‌माआङ् मे़लाॽआन्‍लो॥ खुने़ॽ सेसेमाङ् नु मिःल्‍ले़ बप्‍तिस्‍मा के़बिरिॽरो॥
23273  MAT 3:12  कुभॽएःत्तिल्‍ले़ सिःन् आःम्‍मा फाॽआङ् खुने़ॽ यारिप् वाॽ, हे़क्‍क्‍याङ् खुने़ॽ तुगुर सुप्‍सुआङ्‌सिःन् चाधोःक्‍लाओ चिक्‍खुॽ हे़क्‍क्‍याङ् कुहक्‍हाॽ आप्‍फाल्‍ले़आङ् मे़न्‍छिःमनाबा मिओ हाःन्‍दुदेःसुॽरो॥”
23274  MAT 3:13  खे़न् ये़म्‍मो ये़सुःन् गालिल थुम्‍मोलाम् यर्दन यङ्‌घङ्‌ङो बप्‍तिस्‍मा पोःङ्‌से़ युहुन्‍नारो त्‍ये़रो,
23275  MAT 3:14  कर युहुन्‍नारे़ अत्तुर खुने़ॽ अक्‍खे मे़त्तु, “इङ्‌गाॽने़ खे़ने़ॽनु बप्‍तिस्‍मा पोःङ्‌मा के़बोःङ्‌बा, आक्‍खेलॽरिक् खे़ने़ॽ इङ्‌गाॽओ के़द्‌ये़बाबे?
23276  MAT 3:15  ये़सुरे़ नोगप् पिरु, “आल्‍लोरे़ लागि अक्‍खेए पोःङ्‌लरो, अक्‍खेलॽरिक् निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ के़रे़क् निङ्‌वाॽ चोगुबा पाःन्‍निन् के़त्‍लरो॥” हे़क्‍क्‍याङ् युहुन्‍नाःन् ते़न्‍दे़आङ् खुने़ॽ बप्‍तिस्‍मा पिरुरो॥
23278  MAT 3:17  हे़क्‍क्‍याङ् साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌लाम् अक्‍खेलॽरिक् इक्‍लाधिक् त्‍ये़, “कन् आमिःम् आस्‍साःरो, इङ्‌गाॽ खुने़ॽनु साॽरिक् सःत्ताङ्‌ङाङ् वाॽआरो॥”
23280  MAT 4:2  खे़प्‍मो खुने़ॽ लिबोःङ्‌(४०) से़न्‍दिक् नु ले़न्‍दिक् थारिक् थेआङ् मे़जने़न्‍नाङ् साॽरिक् कुसे़त्‍लाःक्‍ते़रो॥
23281  MAT 4:3  हे़क्‍क्‍याङ् माफे़न्‍साम्‍मिन् खे़प्‍मो त्‍ये़आङ् खुने़ॽ अक्‍खे मे़त्तुर कुनिङ्‌वाॽ साॽरु, “खे़ने़ॽ निङ्‌वाॽफुसाःने़ फाॽग्र कन् लुङ्‌हाॽ खरे़ःङ् पोःक्‍खे़ॽ फाॽआङ् मे़त्ते़ॽ॥”
23282  MAT 4:4  कर ये़सुरे़ नोगप् पिरु, “हे़क्‍के मे़जोःक्‍कान्, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ साम्‌योसाप्‍लाओ मोसारे़ अक्‍खेलॽरिक् साप्‍तुआङ् पत्, ‘मे़न्‍छाम् याप्‍मिःङ्‌ग कुजाःल्‍ले़रक् मे़हिङ्‌ने़न्‌, कर निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ पाःत्तुबा के़रे़क् पाःन्‍निल्‍ले़ हिङ्‌॥’”
23284  MAT 4:6  “खे़ने़ॽ से़क्‍खाए निङ्‌वाॽफुसाःने़ फाॽग्र पिन्‍दे़ थ्‍ये़ॽ, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ साम्‌योसाप्‍लाओ अक्‍खेलॽरिक् साप्‍ते़आङ् पत्, ‘निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुमाङ्‌लाइङ्‌बाहाॽ खे़ने़ॽ के़लागि इङ्‌जाःङ् पिरुसिआङ् खे़ने़ॽ थाःङ्धाःङ्‌ङे खुनिॽ हुक्‍को के़म्‍दाःक्‍काङ् के़लाङ्‌ङिन् लुङ्‌ङो मे़धाम्‍सिङ्‌ङिन्‍लो॥’”
23285  MAT 4:7  ये़सुरे़ नोगप् पिरु, “कर साम्‌योसाप्‍लाओ याम्‍मो अक्‍खेलॽरिक्‍काङ् साप्‍ते़आङ् पत्, ‘दाङ्‌बा के़निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुनिङ्‌वाॽ मे़साॽरे़न्‍ने़ॽ॥’”
23287  MAT 4:9  मे़त्तु, “खे़ने़ॽ साम्‍बोःन् के़भन्‍छिङ्‌ङाङ् इङ्‌गाॽ सेवा के़मे़त्ताने़ फाॽग्र कङ्‌हाॽ के़रे़क् पिने़ॽ॥”
23288  MAT 4:10  ये़सुरे़ खे़न् मे़त्तु, “सैताने, कप्‍मोलाम् पेगे़ॽ, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ साम्‌योसाप्‍लाओ अक्‍खेलॽरिक् साप्‍ते़आङ् पत्, ‘खे़ने़ॽ दाङ्‌बा के़निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन्‍लक् सेवा मे़त्ते़ॽ हे़क्‍क्‍याङ् खुने़ॽइन्‍लक् कुसेवा चोगे़ॽओ॥’”
23293  MAT 4:15  “यर्दन यङ्‌घङ्‌ङिल्‍ले़ नाधाःम्‍बिबा गालिल वरक्‍किल्‍ले़ कुबेसाङ्‌बा नाप्‍तालि नु जबुलुन के़युङ्‌बा याप्‍मिसे, गालिल थुम्‍मो के़वाॽबा थिम्‍मे़न्‍दङ् सुवाङ्से,
23295  MAT 4:17  खे़न् ये़म्‍माङ्धो ये़सुरे़ अक्‍खे पाःत्तुर इङ्‌भोःमा हेःक्‍तु, “लायोलाम् हिन्‍दे़म्‍मे़ॽओ, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌बा हाङ्‌जुम्‍मिन् निःत्ताङ्‌ङे त्‍ये़आङ् वाॽरो॥”
23296  MAT 4:18  थिक् ये़न् ये़सुःन् गालिल वरक्‍किल्‍ले़ कुयाओ लाङ्‌घेगे़र वये़ल्‍ले़ पत्रुस मे़प्‍मनाबा सिमोने़न् नु कुन्‍साॽ आन्‍द्रियासे़न् निःसुसि॥ खे़ङ्‌हाॽ वरक्‍को योःङ् ले़प्‍ते़त्‍छुर यागे़त्‍छि, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ खे़ङ्‌हाॽ योःङ् के़ले़प्‍पा वये़त्‍छिरो॥
23297  MAT 4:19  ये़सुरे़ खे़ङ्‌हाॽ मे़त्तुसि, “इङ्‌गाॽ आएगाङ् थाने़त्‍छे़ॽओ, खिन्‍छिॽ ङा के़दे़म्‍सु के़दाःत्‍छुबा कुइसिःक् इङ्‌गाॽओ मना के़दाःप्‍पा चोःक्‍ने़त्‍छिङ्‌लो॥”
23301  MAT 4:23  ये़सुरे़ यहुदि चुम्‍लुङ्‌हिम्‍हाॽओ निसाम् हुॽरुसिर निङ्‌वाॽफुहाङ्‌जुम्‍मिल्‍ले़ कुयाःम्‍बेओ सुनाइङ् से़ःसु, हे़क्‍क्‍याङ् के़रे़क् परिक्‍ले़न् तुक्‍मा यॽमालाम् के़दुक्‍पाहाॽ वेःन्‍दुसिर गालिल थुम्‍मो खाराक् ताक्‍कन्‍दे़रो॥
23302  MAT 4:24  ये़सुरे़ कुयाःम्‍बेओ इङ्‌घङ्‌ङिन् सिरिया लाजेॽ खाराक् से़ःरे़, हे़क्‍क्‍याङ् यरिक् परिक्‍ले़न् तुक्‍माल्‍ले़ तरुसिबा मनाहाॽ, के़दुक्‍पाहाॽ, फे़न्‍साम्‍मिल्‍ले़ याङ्‌घुसिबाहाॽ, हे़क्‍क्‍याङ् थप्‍मा के़मःबाहाॽ नु के़दुक्‍पा के़यॽबाहाॽ खुने़ॽओ मे़दारुसिआङ् खे़ङ्‌हाॽ के़रे़क् नुसुसिरो॥
23303  MAT 4:25  हे़क्‍क्‍याङ् गालिल थुम्, थिबोःङ् पाङ्‌जुम्‍मिल्‍ले़न्‌थुम्, यरुसले़म, यहुदिया नु यर्दन यङ्‌घङ् नाधाःम्‍बिबा थुम्‍मोलाम् के़दाःबा यरिक् मनाहाॽरे़ खुने़ॽ मे़दिम्‍दुरो॥
23304  MAT 5:1  आल्‍ल ये़सुरे़ यरिक् मनाहाॽ निःसुसिआङ् कोःक्‍माओ थाःङ् पेआङ् युङ्‌सिङ्, हे़क्‍क्‍याङ् कुहुॽसाम्‍बाहाॽआङ् खे़त्‍थो मे़बेआङ् कुघिरि मे़युङ्‌सिङ्॥
23306  MAT 5:3  “के़रे़क् पाःन्‍नो निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन् चाहाबा के़जोःक्‍पाहाॽ मुॽइसाबासिरो, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌बा हाङ्‌जुम्‍मिन् खे़ङ्‌हाॽरे़न्‍नेरो॥
23307  MAT 5:4  मेरिङ् के़धक्‍पाहाॽ मुॽइसाबासिरो, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ खे़ङ्‌हाॽरे़ हाङ्‌हाङ् मे़त्‍छिङ्‌मान् मे़घोःसुॽरो॥
23308  MAT 5:5  चुङ्‌जिगे़न् नःम्‍नःम्‍बा मनाहाॽ मुॽइसाबासिरो, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ इक्‍सादिङ् खाम्‍बेःक्‍मान् खे़ङ्‌हाॽरे़न्‍नेरो॥
23309  MAT 5:6  हे़क्‍क्‍याङ् साम्‌योनिबा याःम्‍बक् चोःक्‍माओ स्‍याङ्‌मे़न्‍दाङ् के़बप्‍पाहाॽ मुॽइसाबासिरो, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुनिङ्‌वाॽ हे़क्‍के चोःक्‍मा खे़ङ्‌हाॽ फाॽरुसिॽरो॥
23310  MAT 5:7  वेॽ मनाहाॽ लुङ्‌माॽ के़दुक्‍पाहाॽ मुॽइसाबासिरो, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ खे़ङ्‌हाॽ लुङ्‌माॽ मे़दुक्‍तुसिॽरो॥
23311  MAT 5:8  सिक्‍लुङ्‌मो सेसे के़वाॽबाहाॽ मुॽइसाबासिरो, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ खे़ङ्‌हाॽरे़ निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन् मे़निःसुॽरो॥
23312  MAT 5:9  नादङ् के़जोःक्‍पाहाॽ मुॽइसाबासिरो, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ खे़ङ्‌हाॽग निङ्‌वाॽफुसाः मे़बोःङ्‌लो॥
23313  MAT 5:10  साम्‌योनिबा याःम्‍बक् मे़जोगुल्‍ले़ मनाहाॽरे़ तुक्‍खे मे़जाःत्तुसिबाहाॽ मुॽइसाबासिरो, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌बा हाङ्‌जुम्‍मिङ्‌ग खे़ङ्‌हाॽरे़न्‍नेरो॥
23314  MAT 5:11  इङ्‌गाॽ चोगुङ्‌ङिल्‍ले़ मनाहाॽरे़ खिनिॽ किनाःन्‍दि के़म्‍बिरिॽ, तुक्‍खे के़म्‍जाःत्तिआङ् खिनिॽ तक्‍ले़ङ्‌वाओ फोत्‍याबा फे़न् पाःन्‍हाॽ मे़बाःत्तुल्‍ले़ मुॽइसाबा के़बोःक्‍खिरो॥
23315  MAT 5:12  खे़न् ये़म्‍मो पसःत् सःत्ते़म्‍मे़ॽओ, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌ङो खिनिॽ थुम्‍घोःन् यम्‍बा चोःक्‍लो॥ उन्‍छेःन्‍स्‍मा माङ्‌निङ्‌वाॽपाःन् के़बाःप्‍पाहाॽआङ् मनाहाॽरे़ बा हे़क्‍केए मे़मे़त्तुसिरो॥
23316  MAT 5:13  खिनिॽग इक्‍सादिङ् खाम्‍बेःक्‍माओबा युम्‍निङ्‌लो, कर युम्‍मिल्‍ले़ कुलिम्‍मे़न् माःबेःक्‍ने़ फाॽग्र याम्‍मो के़लिम्‍बा चोःक्‍मा सुक्‍मे़दे़त्‍ने़न्‍लो॥ खे़ल्‍ले़ कुयाःम्‍बक् थेआङ् होःप्‍लो, कर खे़ङ्‌ग लाप्‍फुमा पोःङ्‌ङाङ् मनाहाॽरे़ मे़दोॽरुरो॥
23318  MAT 5:15  आत्तिल्‍ले़आङ् सेमिःन् हाःन्‍दुआङ् नइमाल्‍ले़ मे़सुःप्‍तुन्, कर हिम् सिगाङ्‌बा के़रे़क् मनाहाॽ खानिःमा मे़सुक्‍ल फाॽआङ् थो सेमि युङ्‌दे़न्‍नो युक्‍खुॽरो॥
23319  MAT 5:16  हे़क्‍केलॽरिक् सेमिःन् ओःप्‍पा हे़क्‍केए खिनिॽ के़जोगुम्‍बा सुयाःम्‍बक्‍हाॽ मनाहाॽ ओसेःन्‍धाक्‍ते़म्‍सिम्‍मे़ॽओ, हे़क्‍क्‍याङ् साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌बा खिनिॽ निङ्‌वाॽफुपाःल्‍ले़ कुनारा मे़भोःसुॽरो॥
23320  MAT 5:17  इङ्‌गाॽ निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ मोसाःन् पिरुबा साम्‌योथिम्‍मिन् नु माङ्‌निङ्‌वाॽपाःन् के़बाःप्‍पाहाॽरे़ मे़बाःत्तुबा पाःन्‍निन् कुसुम् मे़न्‍दम्‍नाबा चोःक्‍से़ त्‍याङ्‌बा फाॽआङ् मे़इःत्ते़म्‍मिन्‍ने़ॽओ॥ इङ्‌गाॽग कुसुम्‌मे़न्‍दम्‍नाबा चोःक्‍से़ मे़ःन्, कर खे़ङ्‌हाॽ कुलिङ्‌धो के़त्‍छे़ने़ त्‍याङ्‌बारो॥
23321  MAT 5:18  से़क्‍खाए इङ्‌गाॽ मे़त्‍निङ्, इक्‍सादिङ् खाम्‍बेःक्‍मान् नु ताङ्‌साक्‍पे़न्‌माःमा पेःक्‍मानुःल्‍ले़ तगि साम्‌योथिम्‍मो के़बप्‍पा के़रे़क् पाःन्‍निन् मे़ङ्‌गे़त्ते थारिक् खे़प्‍मोबा के़रे़क्‍नुःल्‍ले़ चुक्‍सा पाःन्‍धिक्‍काङ् मे़माःने़न्‍लो॥
23322  MAT 5:19  हाःत्‍ले़ कन् इङ्‌जाःङ्‌हाॽओबा चुक्‍सा पाःन्‍धिक् फेःन्‍दुआङ् वेहाॽ बा हे़क्‍के चोःक्‍मा हुॽरुसिॽ साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌बा हाङ्‌जुम्‍मो खे़न् चुक्‍सा पोःङ्‌लो, कर हाःत्‍ले़ कन् इङ्‌जाःङ्‌हाॽ इःत्तु-नाःत्तुआङ् वेॽहाॽ हे़क्‍के चोःक्‍मा हुॽरुसिॽ साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌बा हाङ्‌जुम्‍मो खे़न् पयम् यम्‍बा पोःङ्‌लो॥
23323  MAT 5:20  कर खे़प्‍से़म्‍मे़ॽओ, फरिसिहाॽ हे़क्‍क्‍याङ्‌साम्‌योथिम्‍साम्‍बाहाॽनुःल्‍ले़आङ् निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुइङ्‌जाःङ्‌हाॽ खिनिॽ नुःरिक्‍काङ् के़न्‍इःत्तुम्‍मिन् के़न्‍नाःत्तुम्‍मिन्‍ने़ फाॽग्र से़क्‍खासाङ् खिनिॽ साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌बा हाङ्‌जुम्‍मो के़न्‍लासिन्‍लो॥”
23324  MAT 5:21  आल्‍ल, “उन्‍छेःन् मोसारे़ कुसाम्‌यो इङ्‌जाःङ्‌ङिल्‍ले़ अक्‍खे पाःत्तुबान् खिनिॽ के़घे़प्‍सुम्‍माङ् के़वयिॽ, ‘मना मे़से़रे़न्‍ने़ॽओ, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ मना के़से़प्‍पाल्‍ले़ खुम्‍दिङ् खोःसुॽरो,
23325  MAT 5:22  कर इङ्‌गाॽ मे़त्‍निङ्, हाःत् कुन्‍साॽइन्‍नु कुयाःक् ले़ॽ, खे़ल्‍ले़ खुम्‍दिङ् खोःसुॽरो॥ याम्‍मो हाःत्‍ले़ कुन्‍साॽइन् ‘अदङ्’ मे़त्तुॽ, खे़ङ्‌ग के़रे़क्‍नुःल्‍ले़ यम्‍बा यहुदि खासे़न्‍लोःम्‍बाहाॽरे़ खुनिॽ तगि मे़ये़प्‍सुॽ, कर हाःत्‍ले़ कुन्‍साॽइन् साक्‍मुरा मे़त्तुॽ, खे़ङ्‌ग खे़मायङ्‌सङ्‌ङोबा मिओ पेःक्‍मा सुक्‍लो॥
23328  MAT 5:25  आप्‍तिक् के़गुःप्‍पाल्‍ले़ खे़ने़ॽ खासे़न्‍दे़न्‍नो तेॽमानुःल्‍ले़ तगि खुने़ॽनु नादङ् चोगे़ॽओ, मे़ःन्‍ने़ फाॽग्र खे़ने़ॽ खासे़न्‍लोःम्‍बाल्‍लो के़देॽआङ् खासे़न्‍लोःम्‍बाल्‍ले़ तिलिङ्‌गाहाॽरो हुक्‍के़सुप्, हे़क्‍क्‍याङ् खे़ङ्‌हाॽरे़ पुङ्‌लाहिम्‍मो के़म्‍साक्‍लो॥
23329  MAT 5:26  इङ्‌गाॽ से़क्‍खाए मे़त्‍ने़ॽ, खे़प्‍मो साम्‍बाःन्‌याङ् के़रे़क् मे़न्‍हुङ्‌ङे थारिक् खे़प्‍मोए के़याक्‍लो॥”
23330  MAT 5:27  आल्‍ल, “खिनिॽ मोसारे़ कुसाम्‌यो इङ्‌जाःङ्‌ङिल्‍ले़ अक्‍खे पाःत्तुबा के़घे़प्‍सुम्‍माङ् के़वयि, ‘खे़ने़ॽ चाराम्‍मा याःम्‍बक् मे़जोगे़न्‍ने़ॽओ’
23331  MAT 5:28  कर इङ्‌गाॽ मे़त्‍निङ् आत्तिल्‍ले़ फे़न् निङ्‌वाॽ इःत्तुर मे़न्‍छुमाॽइन् ओमे़त्तुॽ, खे़ल्‍ले़ग तगिए खे़न् मे़न्‍छुमाॽइन्‍नु कुनिङ्‌वाॽबो चाराम्‍मा याःम्‍बक् चोगुदेःसुरो॥
23334  MAT 5:31  “याम्‍मो मोसारे़ कुसाम्‌यो इङ्‌जाःङ्‌ङिल्‍ले़ अक्‍खे पाःत्तुआङ् वाॽ, ‘आत्तिल्‍ले़ मेलिङ्‌गे़न् कुमेःत्तिन् नाॽरु, खे़ल्‍ले़ नाॽने़बारो फाॽआङ् साप्‍ला साप्‍मा पिमा पोःङ्‌॥’
23335  MAT 5:32  कर इङ्‌गाॽ खिनिॽ मे़त्‍निङ्, हाःत्‍ले़ वेॽहाॽनु चाराम्‍मा याःम्‍बक् मे़न्‍जोःक्‍के के़वाॽमा मेलिङ्‌गे़न् कुमेःत्तिन् नाॽरुॽ खे़ल्‍ले़ खे़न् कुमेःत्तिन् चाराम्‍मा याःम्‍बक् के़जोःक्‍मा चोगुॽरो॥ हे़क्‍क्‍याङ् आत्तिल्‍ले़ खे़न् मे़न्‍छुमाॽइन्‍नु मेःक्‍खिम् चोगुॽ खे़ल्‍ले़आङ् चाराम्‍मा याःम्‍बक् चोगुॽरो॥”
23336  MAT 5:33  “याम्‍मो खिनिॽ मोसारे़ कुसाम्‌यो इङ्‌जाःङ्‌ङिल्‍ले़ अक्‍खे पाःत्तुबा के़घे़प्‍सुम्‍माङ् के़वयिॽ, ‘खिनिॽ के़जोगुम्‍बा माङ्‌हे़क्‍किन्‌मे़भेःन्‍दे़म्‍मे़न्‍ने़ॽ, कर यहवे दाङ्‌बान्‍नु के़जोगुम्‍बा माङ्‌हे़क्‍किन्‌के़गे़त्तुम्‍लए पोःङ्‌लो॥’
23337  MAT 5:34  कर इङ्‌गाॽ खिनिॽ मे़त्‍निङ्, आप्‍फाल्‍ले़आङ् माङ्‌मे़हे़क्‍कासिम्‍मे़न्‍ने़ॽ॥ हे़क्‍केलॽरिक् साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌ङिल्‍ले़ कुमिङ्‌ङोआङ् मे़ःन्, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ खे़ङ्‌ग निङ्‌वाॽफुमाङ् युक्‍नारो॥
23338  MAT 5:35  हे़क्‍क्‍याङ् इक्‍सादिङ् खाम्‍बेःक्‍माल्‍ले़ कुमिङ्‌ङोआङ् माङ्‌मे़हे़क्‍कासिम्‍मे़न्‍ने़ॽओ, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ खे़ङ्‌ग खुने़ॽ कुलाङ् तोॽभेःत्‍लो॥ हे़क्‍केलॽरिक्‍के यरुसले़म्‍मिल्‍ले़ कुमिङ्‌ङोआङ् माङ्‌मे़हे़क्‍कासिम्‍मे़न्‍ने़ॽ, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ खे़ङ्‌ग पयम् यम्‍बा हाङ्‌ङिल्‍ले़ कुये़क्‌यक्‍लो॥
23339  MAT 5:36  हे़क्‍केलॽरिक्‍के खिनिॽ थे़गेःक्‍पाल्‍ले़न् माङ्‌मे़हे़क्‍कासिम्‍मे़न्‍ने़ॽ, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ खिनिॽ थे़गेःक्‍इधिक्‍काङ् फःगे़लॽबा इग्र माक्‍के़लॽबा चोःक्‍मा के़न्‍छुक्‍तुम्‍मिल्‍लो॥
23340  MAT 5:37  खिनिॽ पाःन्‍निङ्‌ग ‘ओ’ ने़ फाॽग्र ‘ओ’ पाःत्ते़म्‍मे़ॽ, ‘मे़ःन्’ ने़ फाॽग्र ‘मे़ःन्’ पाःत्ते़म्‍मे़ॽ॥ खे़न्‍नाङ्‌धोबाङ्‌ग माफे़न्‍साम्‍लाम् के़दाःबारो॥”
23341  MAT 5:38  “मोसारे़ कुसाम्‌यो इङ्‌जाःङ्‌ङिल्‍ले़ ‘मिक्‍किल्‍ले़ कुले़क्‌वा मिक्, हे़क्‍क्‍याङ् हाबोॽबाल्‍ले़ कुले़क्‌वा हाबोॽबा’ लॽरिक् पाःत्तुबान् के़घे़प्‍सुम्‍माङ् के़वयिॽ,
23342  MAT 5:39  कर इङ्‌गाॽ खिनिॽ मे़त्‍निङ्, मनाहाॽरे़ ताप्‍फे़ःल्‍लिक् के़म्‍मे़त्तिल्‍ले़ खे़ङ्‌हाॽ ताप्‍फे़ःल्‍लिक् मे़मे़त्ते़म्‍सिम्‍मे़न्‍ने़ॽ॥ आत्तिल्‍ले़ चुप्‍साङ् ले़प्‍माङ्‌बा के़ने़दे़ङ्‌बान् के़ले़ङ् के़बिॽ, खे़न् वेॽस्‍मान्‍नाङ् तोःन्‍दे़ पिरे़ॽ॥
23343  MAT 5:40  हे़क्‍क्‍याङ् आत्तिल्‍ले़ के़जाङ्‌मा तेःत्तिन् नाप्‍मारे़ लागि खासे़न्‍दे़न्‍नो के़देॽ, खे़न् के़घाम्‍मा के़लोमाहाॽआङ् पिरे़देःसे़ॽओ॥
23345  MAT 5:42  के़नाःक्‍पाहाॽ खे़ने़ॽ पिरे़से़ॽ, आत्तिल्‍ले़ थे़त्‍ला के़नाःक् खे़न् पिरे़ॽओ॥”
23346  MAT 5:43  “मोसारे़ कुसाम्‌यो इङ्‌जाःङ्‌ङिल्‍ले़ के़बाङ्‌भेॽसाबाहाॽ लुङ्‌माॽ तुक्‍ते़से़ॽआङ् के़निङ्‌मिहाॽ चिःत्ते़से़ॽ लॽरिक् पाःत्तुबा के़घे़प्‍सुम्‍माङ् के़वयिॽ,
23347  MAT 5:44  कर इङ्‌गाॽ खिनिॽ मे़त्‍निङ्, निङ्‌मिहाॽ लुङ्‌माॽ तुक्‍ते़म्‍सिम्‍मे़ॽआङ् खिनिॽ ताप्‍फे़ःल्‍लिक्‌के़मे़प्‍पाहाॽ तुवा चोगे़म् पिरे़म्‍सिम्‍मे़ॽओ॥
23349  MAT 5:46  खिनिॽ लुङ्‌माॽ के़दुक्‍पाहाॽरक् लुङ्‌माॽ के़दुक्‍तुम्‍सिम्‍ने़ फाॽग्र खिनिॽ थे हाङ्‌से़म्‍मिन् के़घोःसुम्‍माङ्‌बे? हे़क्‍तङ्‌बा याःम्‍बक्‍किङ्‌ग एःङ्‌याङ् के़भोःङ्‌बाहाॽरे़आङ् मे़जोगुरो॥
23350  MAT 5:47  फुॽनुसाॽहाॽनुरक् खिनिॽ सेवा के़मःइने़ फाॽग्र वेॽहाॽनुःल्‍ले़ थे यम्‍बा याःम्‍बक् के़जोगुम्‍माङ्बे? खे़ङ्‌ग निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन् कुसिङ् मे़न्‍निःप्‍मनाबाहाॽरे़आङ् मे़जोगुरो॥
23352  MAT 6:1  ये़सुरे़ याम्‍मो मे़त्तुसि, “सिङ्‌सिङ् ये़क्‌ये़क् लॽरे़म्‍मे़ॽओ, खिनिॽ के़जोगुम्‍बा साम्‌योनिबा याःम्‍बक्‍हाॽ मनाहाॽरे़ मे़निःसुआङ् खिनिॽ नारा मे़भोःसुर फाॽआङ् मना तगि मे़जोगे़म्‍मिन्‍ने़ॽओ॥ हे़क्‍के के़जोगुम्‍ने़ फाॽग्र साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌ङोबा पानुदिङ् पाः निङ्‌वाॽफुमाङ्‌लाम् थेआङ् के़ङ्‌घोःसुम्‍मिन्‍लो॥
23353  MAT 6:2  हे़क्‍केलॽरिक् मे़ङ्‌गप्‍मनाबाहाॽ कुजा के़बिरुसिल्‍ले़ वेॽहाॽरे़ मे़घे़प्‍सुर मे़निःसुर फाॽआङ् मुक्‍ला मे़मुक्‍खे़न्‍ने़ॽओ॥ कुनिङ्‌वाॽ के़जिःप्‍पाहाॽरे़ यहुदि चुम्‍लुङ्‌हिम्‍मो नु लाम्‍लाम्‍मो मनाहाॽरे़ मे़निःसुआङ् खुनिॽ नारा मे़भोःसुर फाॽआङ् हे़क्‍के मे़जोगुॽ॥ इङ्‌गाॽ से़क्‍खाए मे़त्‍ने़ॽ, खे़ङ्‌हाॽरे़ खुनिॽ हाङ्‌से़म्‍मिङ्‌ग तगिसा मे़घोःसु मे़सुरुआङ् मे़वाॽ॥
23356  MAT 6:5  “हे़क्‍क्‍याङ् खिनिॽ तुवा के़जोगुम्‍मिल्‍ले़ कुनिङ्‌वाॽ के़जिःप्‍पाहाॽ कुइसिःक् मे़जोगे़म्‍मिन्‍ने़ॽओ॥ खे़ङ्‌हाॽरे़ग मनाहाॽरे़ मे़निःसुर फाॽआङ् यहुदि चुम्‍लुङ्‌हिम्‍मो नु लाम्‍लाम्‍मो ये़प्‍माआङ् तुवा चोःक्‍मा खुनिॽ सिराॽ थाङ्‌लो॥ इङ्‌गाॽ से़क्‍खाए मे़त्‍निङ्, खे़ङ्‌हाॽरे़ खुनिॽ याःम्‍बक्‍किल्‍ले़न् हाङ्‌से़म्‍मिन् तगिए मे़घोःसु मे़सुरुआङ् मे़वाॽरो॥
23357  MAT 6:6  कर खे़ने़ॽ तुवा के़जोगुल्‍ले़ के़हिम्‍लक्‍सिङ्‌सिगाङ् लाःसे़ॽआङ् लाम्‍धेःप्‍पान्‌सुबे़ॽ, हे़क्‍क्‍याङ् निःमे़न्‍दे़प्‍मनाबा पानुदिङ् के़म्‍बानु एःक् तुवा चोगे़ॽओ॥ हे़क्‍क्‍याङ् स्‍वाःत्ताङ् चोःक्‍मनाबा याःम्‍बक् के़निःबा पानुदिङ् के़म्‍बारे़ हाङ्‌से़म् के़बिरो॥
23358  MAT 6:7  हे़क्‍क्‍याङ् तुवा के़जोगिल्‍ले़ निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन् कुसिङ् मे़न्‍निःप्‍मनाबाहाॽ हे़क्‍के मनाहाॽरे़ मे़घे़प्‍सुर मुनुनु मे़लॽरे़म्‍मिन्‍ने़ॽओ, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ खे़ङ्‌हाॽरे़ग यरिक् मे़बाःत्तिल्‍ले़रक् माङ्‌ङिल्‍ले़ खुनिॽ तुवाःन् खे़प्‍सुॽ फाॽआङ् मे़इःत्तुॽरो॥
23359  MAT 6:8  कर खिनिॽ खे़ङ्‌हाॽ हे़क्‍के मे़जोगे़म्‍मिन्‍ने़ॽओ, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ नाःक्‍मानुःल्‍ले़ तगिए साङ्‌ग्राम्‍बा पानुदिङ् खिनिॽ पाःल्‍ले़ के़ङ्‌गत्तुम्‍मिन्‍बान् निःसुॽरो॥
23360  MAT 6:9  खे़ल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ अक्‍खेलॽरिक् तुवा चोगे़म्‍मे़ॽओ– ‘साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌ङो के़वाॽबा आनिगे़ पानुदिङ् पाए, मनाहाॽरे़ के़मिङ्‌ङिन् सेसे मे़इःत्तुर मिङ्‌सो इङ्‌धाःङ् के़म्‍बिररो॥
23361  MAT 6:10  के़हाङ्‌जुम्‍मिन् ताररो, हे़क्‍क्‍याङ् साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌ङो हे़क्‍के इक्‍सादिङ् खाम्‍बेःक्‍मोआङ् के़निङ्‌वाॽ कुइसिःक्‍के मे़जोगुररो॥
23364  MAT 6:13  हङ्‌साॽमो आन्‍धाःसे़न्‍ने़ॽओ, कर माफे़न्‍साम्‍लाम् आसे़ःप्‍ते़ॽओ॥ ((थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ हाङ्‌जुम्, मुक्‍साम् नु मिमिदिङ्‌ङिन् सदादिङ् खे़ने़ॽइन्‍नेरो॥))
23367  MAT 6:16  “हे़क्‍क्‍याङ् खिनिॽ चाःने़त् के़युङ्‌ङिल्‍ले़ निङ्‌वाॽ के़जिःप्‍पाहाॽ कुइसिःक् खिनिॽ ना मे़माक्‍ते़म्‍मिन्‍ने़ॽओ, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ खे़ङ्‌हाॽ चाःने़त् मे़युङ्‌ङिल्‍ले़ वेॽ मनाहाॽरे़ निङ्‌वाॽ मे़घोःसुर फाॽआङ् खुनिॽ नाराःन् मे़गिःन्‍दुर मे़युङ्‌लो॥ इङ्‌गाॽ से़क्‍खाए मे़त्‍निङ्, खे़ङ्‌हाॽरे़ग खुनिॽ हाङ्‌से़म्‍मिन् के़रे़क् मे़घोःसु मे़सुरुआङ् मे़वाॽरो॥
23369  MAT 6:18  हे़क्‍केलॽरिक् खे़ने़ॽ चाःने़त् के़युङ्‌बान् वेॽ मनाहाॽरे़ निङ्‌वाॽ मे़ङ्‌घोःसुन्‍लरो, कर निःमे़न्‍दे़प्‍मनाबा पानुदिङ् के़म्‍बा निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़रक् निःसुररो॥ हे़क्‍के के़जोगुल्‍ले़ स्‍वाःत्ताङ् चोःक्‍मनाबा के़निःबा पानुदिङ् के़म्‍बारे़ हाङ्‌से़म् के़बिॽरो॥”
23370  MAT 6:19  “इक्‍सादिङ् खाम्‍बेःक्‍मो याङ्‌साकुन्‍धे मे़लुप्‍से़न्‍ने़ॽओ॥ खे़प्‍मोग थक्‍पाहाॽरे़ मे़जःॽ, हिङ्‌धोःक्‍किल्‍ले़ यःन्‍दुॽ, हे़क्‍क्‍याङ् खुःन्‍द्रिक्‍पाहाॽरे़ मे़घुःत्तुॽरो॥
23371  MAT 6:20  कर साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌ङो याङ्‌साकुन्‍धे लुप्‍से़म्‍मे़ॽओ॥ खे़प्‍मोग थक्‍पाहाॽरे़ मे़न्‍जने़न्, हिङ्‌धोःक्‍किल्‍ले़आङ् मे़यःत्‍छुन्, हे़क्‍क्‍याङ् खुःन्‍द्रिक्‍पाहाॽरे़आङ् मे़न्‍घुःत्तुन्‍लो॥
23372  MAT 6:21  थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ आत्तो खिनिॽ याङ्‌साकुन्‍धेःन् वाॽ, खे़प्‍मोए खिनिॽ निङ्‌वाॽइन्‍नाङ्‌पेःक्‍लो॥
23373  MAT 6:22  मिक्‍किङ्‌ग नासिङ्‌गे़न् थक्‍कोबा सेमिरो, खे़ल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ के़मिक्‍किन् नुॽने़ फाॽग्र, के़रे़क् नासिङ्‌गे़न् के़धक्‍किन् ओःत्‍लो॥
23375  MAT 6:24  आत्तिल्‍ले़आङ् ने़प्‍फु दाङ्‌बाहाॽ सेवा चोःक्‍मासि मे़सुक्‍तुन्‍सिन्‍लो॥ खे़ल्‍ले़ थिक्‍किन् नुःरिक् मे़त्तुॽआङ् वेॽस्‍मान् चिःत्तुॽरो, मे़ःङ्‌ग्र थिक्‍किन् इङ्‌धाःङ् पिरुआङ् वेॽस्‍मान् इङ्‌धाःङ् मे़बिरुन्‍लो॥ खे़ने़ॽ निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन् नु याङ्‌साकुन्‍धेःन् सोसोरिक् सेवा चोःक्‍मा के़न्‍छुक्‍तुन्‍लो॥”
23376  MAT 6:25  “खे़ल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ इङ्‌गाॽ खिनिॽ मे़त्‍निङ्, कन् ने़त्तिगे़न् हिङ्‌मन्‍नो थेःन् चामा थुङ्‌माबे फाॽआङ् निङ्‌वाॽ इःत्‍छिङ्‌मो मे़ध्‍ये़म्‍मिन्‍ने़ॽओ, हे़क्‍केलॽरिक्‍के कन् नासिङ्‌गे़न् थक्‍कोआङ् थेःन् चाङ्‌मा वाःप्‍माबे फाॽआङ् निङ्‌वाॽ इःत्‍छिङ्‌मो मे़ध्‍ये़म्‍मिन्‍ने़ॽओ॥ ने़त्तिगे़न् हिङ्‌मन्‍निन् चामा थुङ्‌मानुःल्‍ले़ हे़क्‍क्‍याङ् नासिङ्‌गे़न् थक्‍किन् चाङ्‌मा वाःप्‍मानुःल्‍ले़ नुःबा मे़जोःक्‍ने़न्बि?
23377  MAT 6:26  पुसाहाॽ ओमे़त्ते़म्‍सिम्‍मे़ॽ, खे़ङ्‌हाॽरे़ चा मे़न्‍देःसुन् मे़न्‍छुप्‍सुन् हे़क्‍क्‍याङ् याङ्‌मे़ङ्‌घोःत्तुन्‍छाङ्‌साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌बा खिनिॽ पाःल्‍ले़ खे़ङ्‌हाॽ चामा पिरुसिरो॥ हे़क्‍केःल्‍ले़ खिनिॽ खे़ङ्‌हाॽनुःल्‍ले़आङ् इमे़ल्‍लुङ्‌बा के़न्‍जोगिम्‍बि?
23379  MAT 6:28  हे़क्‍केःल्‍ले़ थे़माःन्‌चाङ्‌मा वाःप्‍माबे फाॽआङ् थेआङ् निङ्‌साम्‍मो के़ध्‍ये़ॽइबाबे? ताम्‍भुङ्‌मो के़लिङ्‌बा फुङ्‌ङिन् ओमे़त्ते़म्‍मे़ॽ, खे़ङ्‌हाॽ याःम्‍बक् मे़न्‍जोःक्‍ने़न्‌खिःआङ् मे़न्‍लःन्‍ने़न्॥
23380  MAT 6:29  कर इङ्‌गाॽ मे़त्‍निङ्, सोलोमन हाङ्‌ङिन् मिङ्‌सोधाःङ्‌सोओ मुक्‍ते़आङ् वये़साङ् खे़न् यारिक्‍काङ् नुःबा तेःत् मे़जाक्‍सिङ्‌ङिन्‍लो॥
23381  MAT 6:30  नसाःन् के़सुःम्‍बासे, आइन् के़लिङ्‌बाआङ् ताःन्‍दिक् मिओ लाप्‍फुमा के़बोःङ्‌बा याःन् फुङ्‌हाॽ निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ खे़न् यारिक् नुःबा चोगुसिल्‍ले़ खे़न्‍नुःल्‍ले़ नुःरिक्‍काङ् तेःत् खिनिॽ के़न्‍जाःक्‍तिम्‍बि?
23382  MAT 6:31  खे़ल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ थेःन् चामा थुङ्‌मा बे, थेःन् चाङ्‌मा वाःप्‍माबे फाॽआङ् निङ्‌वाॽ इःत्‍छिङ्‌मो मे़ध्‍ये़म्‍मिन्‍ने़ॽओ॥
23383  MAT 6:32  थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ थिम्‍मे़न्‍दङ् सुवाङ्‌हाॽरे़ खुनिॽ निङ्‌वाॽइन्‌बा खे़न् पाःन्‍हाॽओ पत्‍लो, कर साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌ङोबा खिनिॽ पानुदिङ् पाःल्‍ले़ कन् के़रे़क् पाःन्‍हाॽ चाहाबा के़जोगिॽ फाॽआङ् निःसुरो॥
23385  MAT 6:34  खे़ल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ ताःन्‍दिक् थे पोःङ् फाॽआङ् निङ्‌वाॽ इःत्‍छिङ्‌मो मे़ध्‍ये़म्‍मिन्‍ने़ॽओ, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ ताःन्‍दिक्‍पा तुक्‍खेःन् ताःन्‍दिक्‍के पोःङ्, हे़क्‍क्‍याङ् आइन्‍बा तुक्‍खेःन् आइन्‍छा यरिक् पोःक्‍खे़आङ् वाॽरो॥”
23386  MAT 7:1  ये़सुरे़ याम्‍मो पाःत्तु, “मनाहाॽ पाःन् मे़धिक्‍ते़म्‍सिम्‍मे़न्‍ने़ॽ, हे़क्‍केलॽरिक् निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ खिनिॽआङ् पाःन् के़न्‍धिक्‍तिन्‍लो॥
23387  MAT 7:2  वेॽहाॽ पाःन् के़धिक्‍तुम्‍सिम्‍बा हे़क्‍केए निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ खिनिॽआङ् पाःन् के़धिक्‍तिॽरो॥ आक्‍खेलॽरिक् वेॽहाॽ के़मे़त्तुम्‍सिम्, बा हे़क्‍केलॽरिक्‍के निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ खिनिॽआङ् के़मे़त्तिॽरो॥
23388  MAT 7:3  आबाङे मिक्‍को सिङ्‌घङ्‌मे़न्‍निःमनाबाल्‍ले़ आक्‍खेलॽरिक् के़न्‍साॽरे़ कुमिक्‍कोबा साप्‍सेःक्‍किन् के़निःसुबे?
23389  MAT 7:4  आबाङे मिक्‍को सिङ्‌घङ्‌मे़न्‍निःमनाबाल्‍ले़ आक्‍खेलॽरिक् के़न्‍साॽइन् के़मिक्‍कोबा साप्‍सेःक्‍किन् लःत्तुङ्‌पिने़ फाॽआङ्‌मे़प्‍मा के़सुक्‍तुबे?
23390  MAT 7:5  कुनिङ्‌वाॽ के़जिःप्‍पाए, के़रे़क्‍नुःल्‍ले़ तगि आबाङे के़मिक्‍कोबा सिङ्‌घङ्‌ङिन् लःत्ते़देःसे़ॽओ, हे़क्‍क्‍याङ्‌लक् के़न्‍साॽरे़ कुमिक्‍कोबा साप्‍सेःक्‍किन् नुःरिक् के़निःसुआङ् लःप्‍मा के़सुक्‍तुॽरो॥
23391  MAT 7:6  सेसे चिगःक्‌वाःन् ख्‍याबाहाॽ मे़बिरे़म्‍सिम्‍मिन्‍ने़ॽ, मे़ःन्‍ने़ फाॽग्र खे़ङ्‌हाॽ हिल्‍लिक्‌मे़हिसिङ् हे़क्‍क्‍याङ् के़म्‍भत्तिॽआङ् के़म्‍हाॽरिरो॥ हे़क्‍क्‍याङ् फाक्‍हाॽरे़ खुनिॽ तगि ते़क्‍सेःक्‍किन् मे़से़से़म्‍मिन्‍ने़ॽओ, खे़ङ्‌हाॽरे़ मे़दोॽरु मे़लाःक्‍तुॽरो॥”
23392  MAT 7:7  “नाःक्‍ते़म्‍मे़ॽ, हे़क्‍क्‍याङ् खिनिॽ के़म्‍बिरिॽ॥ कोःत्ते़म्‍मे़ॽ, हे़क्‍क्‍याङ् खिनिॽ के़घोःसुम्॥ लाम्‍धेःप्‍पो पेगे़म्‍मे़ॽआङ् खक्‌खक्‌मे़त्ते़म्‍मे़ॽ हे़क्‍क्‍याङ् खिनिॽ लागि हन्‍लो॥
23393  MAT 7:8  थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ के़नाःक्‍पाहाॽ निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ पिरुसिॽ, के़गोःप्‍पाहाॽरे़ मे़घोःसुॽ, हे़क्‍क्‍याङ् लाम्‍धेःप्‍पो के़बेःक्‍पाआङ् खक्‌खक्‌के़मे़प्‍पाहाॽ खुने़ॽ लाम्‍धेःप्‍पे़न्‌हन्‍दु पिरुसिॽरो॥
23394  MAT 7:9  आत्तिल्‍ले़ कुस्‍साःन् कुजा नाःक्‍किल्‍ले़ लुङ्‌ङिन् पिरुबे?
23395  MAT 7:10  इग्र ङासाःन् नाःक्‍तुल्‍ले़ असेःक्‍पे़न्‌पिरुबे?
23396  MAT 7:11  खिनिॽ निङ्‌वाॽ के़भे़ॽबा के़जोगिसाङ् खिनिॽ साःहाॽरे़ मे़नाःक्‍तुल्‍ले़ नुःबा पाःन्‍हाॽ पिमा के़ले़स्‍सुम्‍ने़ फाॽग्र, खे़न्‍नुःल्‍ले़आङ् यरिक् खिनिॽ साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌ङोबा पानुदिङ् पाःल्‍ले़ खुने़ॽ के़नाःक्‍पाहाॽ नुःबा पाःन्‍हाॽ पिरुसिॽरो॥”
23397  MAT 7:12  “के़रे़क् पाःन्‍नो मनाहाॽरे़ आक्‍खेलॽरिक् खिनिॽ के़म्‍मे़त्ति के़म्‍इःत्तिबा निङ्‌वाॽ के़जोगुम्, हे़क्‍केलॽरिक्‍के खिनिॽआङ् खे़ङ्‌हाॽ इःत्ते़म्‍सिम्‍मे़ॽओ, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ कन् थिम्‍मो मोसारे़ साप्‍तुबा साम्‌योथिम् नु माङ्‌निङ्‌वाॽपाःन् के़बाःप्‍पाहाॽरे़ मे़बाःत्तुबा पाःन्‍निन् के़त्‍लो॥”
23398  MAT 7:13  “चिभिःप्‍फिःप्‍पा लाःप्‍मादे़न्‍नोलाम् निङ्‌वाॽफुहाङ्‌जुम्‍मो लाःसे़म्‍मे़ॽओ, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ यम्‍बा लाःप्‍मादे़न् नु ताम्‍दाम्‍बा लाम्‍मिल्‍ले़ग मे़क्‍माओ के़देॽरिॽरो॥ खे़न्‍लाम्‍बा यरिक् मनाहाॽ मे़लाःत्‍लो॥
23400  MAT 7:15  “इङ्‌ले़क्‍पा माङ्‌निङ्‌वाॽपाःन् के़बाःप्‍पाहाॽनु सिङ्‌सिङ् ये़क्‌ये़क् लॽरे़म्‍मे़ॽओ, खे़ङ्‌हाॽग लाःक्‍कात्‍लाम् मे़ल्‍लुक् कुइसिःक् मे़ले़ङ्‌सिङ्‌ङाङ् खिनिॽओ मे़दारो, कर सिगाङ्‌ग खे़ङ्‌हाॽ किप्‍मा के़घुःबा पराबासिरो॥
23402  MAT 7:17  हे़क्‍केलॽरिक्‍के के़रे़क् नुःबा सिङ्‌बुङ्‌ङो नुःबाए सिङ्‌सेॽइन् थोःक्‍लो, हे़क्‍क्‍याङ् ताप्‍फे़ःम्‍बा सिङ्‌बुङ्‌ङो ताप्‍फे़ःम्‍बाए सिङ्‌सेॽइन् थोःक्‍लो॥
23403  MAT 7:18  हे़क्‍क्‍याङ् नुःबा सिङ्‌बुङ्‌ङो ताप्‍फे़ःम्‍बा सिङ्‌सेॽइन् मे़धोःक्‍ने़न्‍लो, हे़क्‍क्‍याङ् ताप्‍फे़ःम्‍बा सिङ्‌बुङ्‌ङो नुःबा सिङ्‌सेॽइन् मे़धोःक्‍ने़न्‍लो॥
23406  MAT 7:21  आल्‍ल “‘आदाङ्‌बे, आदाङ्‌बे’, लॽरिक् याप्‍मि के़मे़प्‍पाहाॽ के़रे़क् साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌बा हाङ्‌जुम्‍मो मे़न्‍लाःत्‍ने़न्‍लो, कर साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌ङो के़वाॽबा पानुदिङ् आम्‍बारे़ कुनिङ्‌वाॽ हे़क्‍के के़जोःक्‍पाहाॽरक् मे़लाःत्‍लो॥
23407  MAT 7:22  खासे़न् ये़न्‍नो यरिक् मनाहाॽ मे़दाआङ् अक्‍खे मे़मे़त्तारो, ‘आदाङ्‌बे, आदाङ्‌बे, खे़ने़ॽ के़मिङ्‌ङो माङ्‌निङ्‌वाॽपाःन् पारिगे़रो, हे़क्‍क्‍याङ् खे़ने़ॽ के़मिङ्‌ङो फे़न्‍साम्‍हाॽ नाःत्तुम् लःत्तुम्‍सिम्‍बे़आङ् निङ्‌वाॽ के़माबा याःम्‍बक्‍हाॽ चोगुम्‍बे़रो॥’
23408  MAT 7:23  कर खे़न् ये़म्‍मो खे़ङ्‌हाॽ इङ्‌गाॽ अक्‍खे मे़त्तुङ्‌सिङ्, ‘खिनिॽग आप्‍फाल्‍ले़आङ् कुसिङ् निःत्‍निङ्‌बा होःप्‍लो॥ खिनिॽ पानुदिङ् आम्‍बारे़ कुनिङ्‌वाॽ हे़क्‍के मे़न्‍जोःक्‍के फे़न् याःम्‍बक् के़जोःक्‍पासे, कप्‍मोलाम् पेगे़म्‍मे़ॽ!’”
23410  MAT 7:25  हे़क्‍क्‍याङ् पाङ्‌गे़न्‍दिङ् वाहित् थ्‍ये़आङ्‌, यङ्‌घङ्‌ङिन् कुक्‍खे़ ये़, हे़क्‍क्‍याङ् किप्‍मा के़घुःबा सुरित् केजङ् हुःरे़आङ् खे़न् हिम्‍मिन् हिप्‍तुसाङ् मे़जोःन्‍दे़न्‍लो, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ खे़न् हिम्‍मिल्‍ले़न् हिम्‍पाङ्‌यक्‍किङ्‌ग पयम् यम्‍बा लुङ् सम्‍दाङ् ने़स्‍से़रो॥
23412  MAT 7:27  पाङ्‌गे़न्‍दिङ् वाहित् थ्‍ये़आङ्‌, यङ्‌घङ्‌ङिन् कुक्‍खे़ ये़, हे़क्‍क्‍याङ् किप्‍मा के़घुःबा सुरित् केजङ् हुःरे़आङ् खे़न् हिम्‍मिन् हिप्‍तुल्‍ले़ यरे़बेरो॥”
23413  MAT 7:28  ये़सुरे़ कन् के़रे़क् पाःन्‍हाॽ पाःत्तु सुरु, हे़क्‍क्‍याङ् कुनिसाम् के़घे़म्‍बा यरिक् मनाहाॽरे़ खुनिॽ निङ्‌वाॽ मये़रो,
23414  MAT 7:29  थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ खुने़ॽग साम्‌योथिम्‍साम्‍बाहाॽ कुइसिःक् मे़ःन्, कर युक् के़गप्‍पा कुइसिःक् हुॽरुसिरो॥
23416  MAT 8:2  हक्‍चघत् खे़प्‍मो लोगेॽ तुक्‍माल्‍ले़ तरुबा मनाधिक् कुदगि थुङ्‌बोहजॽ युङ्‌सिङ्‌ङाङ् खे़ल्‍ले़ अक्‍खे मे़त्तु, “आदाङ्‌बे, खे़ने़ॽ निङ्‌वाॽ के़जोगुने़ फाॽग्र इङ्‌गाॽ वेःम्‍मा के़सुक्‍कारो॥”
23417  MAT 8:3  ये़सुरे़ कुहुक्‍किन् सन्‍छुर खे़न् मनाःन् सुःसुआङ् अक्‍खे मे़त्तु, “इङ्‌गाॽ निङ्‌वाॽ चोगुङ्‌लो॥ खे़ने़ॽ नुरे़ॽओ!खिमो खे़न् मनाःन् लोगेॽ तुक्‍मालाम् नुःरे़रो॥
23418  MAT 8:4  हे़क्‍क्‍याङ् ये़सुरे़ खे़न् मे़त्तु, “आत्तिन् मनाःन्‍नाङ् कन् पाःन्‍निन् मे़मे़त्ते़न्‍ने़ॽओ, कर माङ्‌हिम्‍मो पेगे़ॽआङ् नुःराङ्‌लो फाॽआङ् निङ्‌वाॽफुसाम्‍बाल्‍लो ओसेःन्‍धाक्‍सिङ्‌ङे़ॽओ, हे़क्‍क्‍याङ् मोसारे़ कुसाम्‌योथिम्‍मो साप्‍ते़बा कुइसिःक् सिदुङ्‌जभा चोगे़ॽओ॥ हे़क्‍केलॽरिक् के़रे़क् मनाहाॽरे़ खे़ने़ॽ के़नुरे़बान् मे़निःसुररो॥”
23419  MAT 8:5  हे़क्‍क्‍याङ् ये़सुःन् कपर्नहुम पाङ्‌जुम्‍मो के़रे़र पत्‍छे़ल्‍ले़ रोमि थक्‍तुम्‍बाधिक् खुने़ॽओ त्‍ये़आङ् अक्‍खे मे़त्तुर कुभाॽ नाःक्‍तु,
23420  MAT 8:6  “दाङ्‌बे, इङ्‌गाॽ आसेवारोबान् हिम्‍मो पोःक्‍मा युङ्‌मा मे़न्‍छुक्‍के थारिक् तुक्‍काङ् ने़रो॥”
23421  MAT 8:7  ये़सुरे़ खे़न् मे़त्तु, “इङ्‌गाॽ पेःक्‍काआङ् नुसुङ्‌लो॥”
23422  MAT 8:8  कर थक्‍तुम्‍बाल्‍ले़ नोगप् पिरु “दाङ्‌बे, खे़ने़ॽ आहिम्‍मो लाङ्‌दाःक्‍मा इङ्‌गाॽ मे़लाॽआन्‍लो॥ खे़ने़ॽ नुॽर फाॽआङ् के़बाःत्तुसाङ् आसेवारोबान् नुॽरो॥
23423  MAT 8:9  थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ इङ्‌गाॽआङ् आधुङ्‌धोबा सुहाङ्‌युक्‍पाहाॽरे़ खुनिॽ युक्‍को के़वाॽबा मनाआरो, हे़क्‍क्‍याङ् इङ्‌गाॽआङ् आयुक्‍को थक्‍सुबाहाॽ मे़वाॽरो॥ इङ्‌गाॽ थक्‍सुबान् ‘पेगे़ॽ’ मे़त्तुङ्‌ङिल्‍ले़ पेःक्, वेॽस्‍मान् ‘फे़रे़ॽ’ मे़त्तुङ्‌ङिल्‍ले़ फे़न्, हे़क्‍क्‍याङ् आसेवारोबान् ‘खे़न् चोगे़ॽ’ मे़त्तुङ्‌ङिल्‍ले़ खे़ल्‍ले़ चोगुॽरो॥”
23424  MAT 8:10  ये़सुरे़ कन् खे़प्‍सुल्‍ले़ कुनिङ्‌वाॽ मये़र खुने़ॽ कुएगाङ् कुएगाङ् के़दिम्‍बाहाॽ अक्‍खे मे़त्तुसि, “इङ्‌गाॽ से़क्‍खाए मे़त्‍निङ्, अक्‍तङ्‌बा यम्‍बा नसाःन् के़गप्‍पा मनाःङ्‌ग इस्राइलोआङ् इङ्‌गाॽ मे़ङ्‌घोए वाॽआरो!
23425  MAT 8:11  खिनिॽ से़क्‍खाए मे़त्‍निङ्‌लो, के़रे़क् पिसाङ्‌बा लाजेॽलाम् यरिक् मनाहाॽ साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌बा हाङ्‌जुम्‍मो मे़दाआङ् साभाङ्‌जा चासे़ खिनिॽ थाःक्‍थे़बा अब्राहाम, इसहाक, हे़क्‍क्‍याङ् याकुबे़न्‍नु सोरिक् मे़युङ्‌सिङ्‌लो॥
23427  MAT 8:13  हे़क्‍क्‍याङ् ये़सुरे़ खे़न् थक्‍तुम्‍बे़न् मे़त्तु, “पेगे़ॽओ, नसाःन् के़जोगुबा हे़क्‍केए पोःङ्‌लो॥” हे़क्‍क्‍याङ् खे़न् कुसेवारोबान् बा खे़न् ये़म्‍मोए नुःरे़रो॥
23429  MAT 8:15  ये़सुरे़ खे़ल्‍ले़ कुहुक्‍को सुःसुल्‍ले़सा तुङ्‌ङिल्‍ले़ ले़रुरो, हे़क्‍क्‍याङ् खे़न् पोगे़आङ् तरे तोमा हेःक्‍तुसिरो॥
23430  MAT 8:16  हे़क्‍क्‍याङ् युःन्‍छिक् पोःक्‍खे़आङ् यरिक् फे़न्‍साम्‍मिल्‍ले़ याङ्‌घुसिबा मनाहाॽ खुने़ॽओ मे़दारुसि, हे़क्‍क्‍याङ् खुने़ॽ पाःन्‍जाक्‍किल्‍ले़ खे़न् फे़न्‍साम्‍हाॽ के़रे़क् नाःत्तु लःत्तुसिआङ् के़रे़क् के़दुक्‍पाहाॽ नुसुसिरो॥
23431  MAT 8:17  माङ्‌निङ्‌वाॽपाःन् के़बाःप्‍पा यसैयाःल्‍ले़ अक्‍खेलॽरिक् पाःत्तुबान् के़त्‍ल फाॽआङ् अक्‍खे पोःक्‍खे़बारो– “खुने़ॽ आबाङे आनिॽ तुक्‍खेहाॽ याङ्‌सिङ्‌लो, हे़क्‍क्‍याङ् आनिॽ तुक्‍मा यॽमाहाॽ कुयु तेॽरुरो॥”
23433  MAT 8:19  खे़ङ्‌हाॽरे़ पेःक्‍मा यारिप् मे़जोगुर मे़यागे़ल्‍ले़ साम्‌योथिम्‍साम्‍बाधिक् फे़रे़आङ् मे़त्तु, “सिक्‍साम्‍बे, खे़ने़ॽ आत्ति के़बेःक्‍साङ् खे़ने़ॽनु पेःक्‍कारो॥”
23434  MAT 8:20  ये़सुरे़ नोगप् पिरु, “किधिबाहाॽरे़ लुङ्‌घुरि मे़गत्तुॽ, पुसाहाॽरे़ हाप् मे़गत्तुॽ, कर इङ्‌गाॽ मे़न्‍छाम्‍साःल्‍ले़ग थे़गेःक् नाःम्‍मा ते़न्‍नाङ् मे़गत्तान्‍लो॥”
23435  MAT 8:21  वेॽस्‍मा हुॽसाम्‍बाधिक्‍ले़ खुने़ॽ मे़त्तु, “आदाङ्‌बे, तगि इङ्‌गाॽ के़सिःबा आम्‍बाःन् इप्‍पुङ्‌ङो चिङ्‌से़ पेःक्‍मा पाङ्‌घाङ्‌ङे़ॽओ॥”
23436  MAT 8:22  कर ये़सुरे़ खे़न् मे़त्तु, “इङ्‌गाॽ तिम्‍दाङ्‌ङे़ॽओ, हे़क्‍क्‍याङ् हाराॽ याम्‍साम्‍मो के़सिःबा मनाहाॽरे़ खुनिॽ आबाङे चेहाॽ इप्‍पुङ्‌ङो मे़जिक्‍खुसिररो॥”
23439  MAT 8:25  कुहुॽसाम्‍बाहाॽ मे़बेआङ् खुने़ॽ अक्‍खे मे़मे़त्तुर मे़भोःक्‍खु, “आदाङ्‌बे, याप्‍मि ताङ्‌से़ःप्‍ते़ॽओ! आनिगे़ग हुम्‍मा सिःमा इःत्तिगे़रो!
23440  MAT 8:26  ये़सुरे़ खे़ङ्‌हाॽ मे़त्तुसि, “नसाःन् के़सुःम्‍बासे, थेआङ् अक्‍खेलॽरिक् के़गिःसिबाबे?हे़क्‍क्‍याङ् खुने़ॽ पोगे़आङ् सुरित्‌केजङ्‌ङिन् नु वाभे़ल्‍ले़ङ्‌ङिन् फे़ःक्‍तु, हे़क्‍क्‍याङ् के़रे़क् चिजि ये़म्‌ये़म् पोःक्‍खे़रो॥
23441  MAT 8:27  हे़क्‍क्‍याङ् खे़ङ्‌हाॽरे़ खुनिॽ निङ्‌वाॽ मये़र सेःन्‍मे़दोःसिङ् “खुने़ॽग आक्‍तङ्‌बा मनाःन्बे? खुने़ॽ कुइङ्‌जाःङ्‌ङिन् वाभेल्‍ले़ङ्‌नु सुरित्‌केजङ्‌ङिल्‍ले़आङ् खे़प्‍सुङ्‌ग!
23442  MAT 8:28  हे़क्‍क्‍याङ् खुने़ॽ वरक्‍किल्‍ले़ नाहाङ्‌दाङ् गदरिनि लाजेॽओ के़रे़, हे़क्‍केःल्‍ले़ खे़प्‍मो इप्‍पुङ्‌दे़न्‍लाम् फे़न्‍साम्‍मिल्‍ले़ याङ्‌घुसिबा ने़प्‍फु मनाहाॽ कुदुम्‍से़ फे़रे़त्‍छि॥ खे़ङ्‌हाॽ कम्‍म्‍याक् साॽरिक् किप्‍मा के़घुःबा चोगे़त्‍छि आत्तिन्‍नाङ् खे़न् ते़न्‍नो पोःङ्‌मार लाङ्‌घेःक्‍मा मे़न्‍छुक्‍ते़न्‍लो॥
23443  MAT 8:29  खे़ङ्‌हाॽ अक्‍खेलॽरिक् अःक्‍ते़त्‍छि, “निङ्‌वाॽफुसाःए, खे़ने़ॽ आन्‍छिगे़नु थे के़गोःत्तुबाबे? खासे़न् ये़म्‍मिन्‍ने मे़न्‍दाए आन्‍छिगे़ तुक्‍खे चाःत्‍छे़ कप्‍मो के़द्‌ये़बाबि?
23446  MAT 8:32  ये़सुरे़ खे़ङ्‌हाॽ मे़त्तुसि, “पेगे़म्‍मे़ॽ!खे़ल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ खे़न् ने़प्‍फु मनाहाॽलाम् खे़ङ्‌हाॽ मे़लःन्‍दे़ मे़बेआङ् फाक्‍हाॽओ मे़लाःसे़॥ हे़क्‍क्‍याङ् खे़न् फाक्‍हाॽ सङ्‌माङ्‌ङे सङ्‌माङ् मे़लोःक्‍ते़र याक्‍पे़ओनु मक्‍मे़ध्‍ये़आङ् वरक्‍को मे़हुमे़ मे़स्‍ये़रो॥
23448  MAT 8:34  हे़क्‍क्‍याङ् पाङ्‌जुम्‍मोबा यरिक् मनाहाॽ ये़सुरो मे़द्‌ये़, हे़क्‍क्‍याङ् खे़ङ्‌हाॽरे़ ये़सुःन् आनिगे़ थुम्‍मोलाम् लःन्‍दे़ पेगे़ॽ फाॽआङ् पेलि मे़भाक्‍तुरो॥
23450  MAT 9:2  खे़प्‍मो कुभा मनाहाॽरे़ लङ्‌ले़ःङ्‌वा मनाधिक् कुने़त्‍नाःन्‍नुए खुने़ॽओ मे़दारुरो॥ हे़क्‍क्‍याङ् खे़ङ्‌हाॽरे़ खे़न् लङ्‌ले़ःङ्‌वाःन् वेःप्‍मा सुक् के़लॽबा नसाःन् मे़गत्तुबा ये़सुरे़ निःसुआङ् मे़त्तु, “आस्‍साःए, हाङ्‌हाङ् लॽरे़ॽओ, खे़ने़ॽ के़लायोहाॽ ले़प्‍मि पोःक्‍खे़रो॥”
23451  MAT 9:3  हे़क्‍केःल्‍ले़ खे़प्‍मो के़वाॽबा कुभा साम्‌योथिम्‍साम्‍बाहाॽ अक्‍खे मे़मे़त्‍छिङ्, “कन् मनाःल्‍ले़ग निङ्‌वाॽफुमाङ् कुइसिःक् लायो ले़प्‍मि के़बिबा ले़ङ्‌सिङ्‌ङाङ् माङ्‌चे़ॽया पाःन्‍निन्‍ने़ पाःत्तुर पत्‍लो!
23452  MAT 9:4  ये़सुरे़ खे़ङ्‌हाॽरे़ खुनिॽ निङ्‌वाॽइन्‌निःसुआङ् अक्‍खे मे़त्तुसि, “थेआङ् हे़क्‍केलॽरिक् फे़न् निङ्‌वाॽ के़इःत्तुम्‍बाबे?
23453  MAT 9:5  ‘के़लायोहाॽ ले़प्‍मि पोःक्‍खे़’, मे़प्‍मा उसुरु चोःक्‍पि, इ ‘पोगे़ॽआङ् थासिङ्‌ङे़ॽ’ मे़प्‍मा उसुरु चोःक्‍पि?
23454  MAT 9:6  इङ्‌गाॽ मे़न्‍छाम्‍साःल्‍ले़ इक्‍सादिङ् खाम्‍बेःक्‍मो लायोहाॽ ले़प्‍मि पिमा युक् कत्तुङ् लॽरिक् ओसेःन्‍धाक्‍निङ्‌लो॥” हे़क्‍केःल्‍ले़ ये़सुरे़ खे़न् लङ्‌ले़ःङ्‌वाःन् मे़त्तु, “पोगे़ॽ, के़ने़त्‍नाःन् याङ्‌सिङ्‌ङे़ॽआङ् के़हिम्‍मो थासिङ्‌ङे़ॽ॥”
23457  MAT 9:9  ये़सुःन् खे़प्‍मोलाम् पेर पत्‍छे़ल्‍ले़ मत्ति मे़प्‍मनाबा मनाःन् एःङ्‌याङ् फोःङ्‌मा ते़न्‍नो युङे़बा निःसुआङ् मे़त्तु, “इङ्‌गाॽ तिम्‍दाङ्‌ङे़ॽओ॥” खे़न् मुत्‍थ्रिक् पोगे़आङ् खुने़ॽनु थासिङ्‌लो॥
23459  MAT 9:11  हे़क्‍केःल्‍ले़ कुभा फरिसिहाॽरे़ खे़न् मे़निःसुआङ् कुहुॽसाम्‍बाहाॽ मे़मे़त्तुसि, “थेआङ् खिनिॽ सिक्‍साम्‍बान् एःङ्‌याङ् के़भोःङ्‌बाहाॽ हे़क्‍क्‍याङ् वेॽ लायोबाहाॽनु सोरिक् चाजाबाबे?
23460  MAT 9:12  ये़सुरे़ कन् खे़प्‍सुआङ् मे़त्तुसि, “सिदाॽसाम्‍बे़ङ्‌ग मे़न्‍दुक्‍मनाहाॽरे़ लागि मे़ःन्, कर के़दुक्‍पाहाॽरे़ लागिरो॥
23461  MAT 9:13  साम्‌योसाप्‍लाओ यहवे दाङ्‌बाल्‍ले़ इङ्‌गाॽग सिदुङ्‌जभा चाहाबा मे़जोःक्‍कान्, कर वेॽहाॽ लुङ्‌माॽ तुक्‍ते़म्‍सिम्‍मे़ॽ के़लॽबा निङ्‌वाॽ कत्तुङ्‌लो, लॽरिक् पाःत्तुबा कन् पाःन्‍निल्‍ले़ कुबेःन् हुॽआसिम्‍मे़ॽओ॥ इङ्‌गाॽग साम्‌योनिबाहाॽरे़ लागि मे़ःन्, कर लायोबाहाॽ लायोलाम् मे़नुःङ्‌ङाङ्‌ताङ्‌मे़से़ःप्‍ल फाॽआङ् त्‍याङ्‌बारो॥”
23462  MAT 9:14  हे़क्‍क्‍याङ् थिक्‍ले़ङ् बप्‍तिस्‍मा के़बिबा युहुन्‍नारे़ कुहुॽसाम्‍बाहाॽ मे़द्‌ये़आङ् ये़सुःन् सेःन्‍मे़दोसु, “आनिगे़ नु फरिसिहाॽ चाःने़त्तो ए़त्‍ले़ङ् युङिगे़ॽ कर थेआङ् के़हुॽसाम्‍बाहाॽ चाःने़त्तो मे़न्‌युङ्‌ने़न्‍बाबे?
23463  MAT 9:15  ये़सुरे़ खे़ङ्‌हाॽ नोगप् पिरुसि, “मेःक्‍खिम्‍साबे़न् कुन्‍जुम्‍हाॽनु वाॽर थारिक् खुने़ॽ कुन्‍जुम्‍हाॽ चाःने़त्तो मे़युङ्‌ङाङ् मेरिङ् मे़धक्‍पि? कर खे़ङ्‌हाॽलाम् मेःक्‍खिम्‍साबे़न् साक्‍के़ल्‍ले़क् मे़दे़म्‍सुआङ् मे़देॽरुल्‍ले़रक्‌खे़ङ्‌हाॽ चाःने़त्तो मे़युङ्‌लो॥
23464  MAT 9:16  आत्तिल्‍ले़आङ् कुसङ् चिरिक्‍किल्‍ले़ कुद्रे़क्‌चाङ्‌ङिन् मे़ले़म्‍दुन्‍लो, ले़म्‍दुने़ फाॽग्र खे़न् किङ्‌ङाङ् आल्‍लसाङ् यम्‍बा थे़ःक्‍खुदेःसुॽरो॥
23465  MAT 9:17  आत्तिल्‍ले़आङ् कुसङ् चे़ल्‍ले़क्‍सेॽ थिःन् कुद्रे़क्‌से़होबा सुःक्‌वाओ मे़युक्‍खुन्, कर युक्‍खुने़ फाॽग्र कुसङ् चे़ल्‍ले़क्‍सेॽ थिःल्‍ले़ कुद्रे़क्‌से़होबा सुःक्‌वाःन्‌थे़ःक्‍खुदेःसुॽरो, हे़क्‍क्‍याङ् थिःन् वे़त् पेःक्‍काङ् चासोःक्‍लो॥ कर कुसङ् चे़ल्‍ले़क्‍सेॽ थिःन्‌कुसङ् से़होबा सुःक्‌वाओ याक्‍मा पोःङ्‌, हे़क्‍केःल्‍ले़ चे़ल्‍ले़क्‍सेॽ थिःन् नु से़होबा सुःक्‌वाःन्‌ने़प्‍माङ् ताङ्‌लो॥”
23466  MAT 9:18  ये़सुरे़ हे़क्‍के पाःत्तुर पत्‍छे़ल्‍ले़ सुहाङ्‌युक्‍पाधिक् कुदगि थुङ्‌बोहजॽ युङ्‌सिङ्‌ल अक्‍खे पाःत्तु, “आदाङ्‌बे, आस्‍साः चुक्‍मे़न् खारक् स्‍ये़रो, कर खे़ने़ॽ फे़रे़ॽआङ् कुसम्‍दाङ् के़हुक्‍किन् ने़स्‍से़ पिरे़ॽ, हे़क्‍क्‍याङ् खे़न् हिङ्‌लो॥”
23467  MAT 9:19  ये़सुःन् पोगे़आङ् खे़न्‍नु थासिङ्, हे़क्‍क्‍याङ् कुहुॽसाम्‍बाहाॽआङ् खुने़ॽ कुएगाङ् मे़धासिङ्‌लो॥
23468  MAT 9:20  बा खे़न् ये़म्‍मो तङ्‌बे थिक्-ने़त्ताङ्‌धो (१२) माक्‍खिॽ वयुःमाल्‍ले़ तरुमा मे़न्‍छुमाॽधिक् ये़सुरे़ कुएगाङ् त्‍ये़आङ् कुदेःत्तिल्‍ले़ कुयाःन्‌सुःसु॥
23470  MAT 9:22  ये़सुःन् हिल्‍लिक्‌हिसिङ्‌ङिल्‍ले़ खे़न् मे़न्‍छुमाॽइन् निःसुआङ् मे़त्तु, “मामुए, हाङ्‌हाङ् लॽरे़ॽओ, नसाःन् के़जोगुबाल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ खे़ने़ॽ के़वेःत्ते़रो॥” हे़क्‍क्‍याङ् खे़न् मे़न्‍छुमाॽइन् हाबा खे़न् ये़म्‍मो वेःत्ते़रो॥
23472  MAT 9:24  ये़सुरे़ खे़ङ्‌हाॽ मे़त्तुसि, “पेगे़म्‍मे़ॽओ, कन् चुक्‍मे़ङ्‌ग मे़न्‍छिःए वाॽ इप्‍से़आङ्‌लक् ने़रो”, कर खे़ङ्‌हाॽरे़ खुने़ॽ मे़एःत्तुरो॥
23475  MAT 9:27  ये़सुःन् खे़प्‍मोलाम् पेर पत्‍छे़ल्‍ले़ ने़प्‍फु मिक्‍फःम्‍बाहाॽरे़ खुने़ॽ कुएगाङ् कुएगाङ् तिम्‍दे़त्‍छुर अक्‍खेलॽरिक् अःक्‍ते़त्‍छि, “दाउदरे़ कुस्‍साःए, आन्‍छिगे़ लुङ्‌माॽ आदुक्‍ते़ॽओ॥”
23476  MAT 9:28  हे़क्‍क्‍याङ् ये़सुःन् लाःसे़बा हिम्‍मो पेसिल्‍ले़ ये़सुरे़ खे़ङ्‌हाॽ सेःन्‍दोसुसि, “खिन्‍छिॽ मिक् निःमा के़सुक्‍सुर चोःक्‍मा सुक्‍तुङ् फाॽआङ् नसाःन् के़जोःक्‍सुबि?चोःक्‍सुगे़ॽरो, आदाङ्‌बे फाॽआङ् नोगप् पिरे़त्‍छु॥
23477  MAT 9:29  हे़क्‍क्‍याङ् ये़सुरे़ खे़ङ्‌हाॽरे़ खुन्‍छिॽ मिक्‍हाॽ सुःसु पिरुसिर मे़त्तुसि, “खिन्‍छिॽ नसाःन् के़जोगे़त्‍छुबा कुइसिःक्‍के पोःङ्‌लरो॥”
23481  MAT 9:33  हे़क्‍क्‍याङ् खे़न् फे़न्‍साम्‍मिन् ये़सुरे़ नाःत्तु लःत्तु हे़क्‍क्‍याङ् खे़न् मनाःन् पाःप्‍मा हेःक्‍ते़रो॥ खे़न् मे़निःसुआङ् खे़न् मनाहाॽरे़ साॽरिक् खुनिॽ निङ्‌वाॽ मये़र अक्‍खे मे़बाःत्तु, “इस्राइल लाजेॽ खाराक् अक्‍तङ्‌बा निङ्‌वाॽ के़माबा पाःङ्‌ग आप्‍फाल्‍ले़आङ् मे़न्‍निए वयिगे़रो॥”
23482  MAT 9:34  कर फरिसिहाॽरे़ मे़बाःत्तु, “कन् मनाःल्‍ले़ग फे़न्‍साम्‍हाॽरे़ खुनिॽ हाङ्‌ङिल्‍ले़ कुमुक्‍साम्‍लाम् फे़न्‍साम्‍हाॽ नाःत्तु लःत्तुसिॽरो॥”
23484  MAT 9:36  ये़सुरे़ यरिक् मनाहाॽ निःसुसिल्‍ले़ कुलुङ्‌माॽ स्‍याःत् लॽरे़, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ खे़ङ्‌हाॽग मे़ल्‍लुक्‍कम्‍बा मे़ःन्‍नेबा मे़ल्‍लुक् हे़क्‍के लाम् के़बोःप्‍पाआङ् तुक्‍खे के़जाबा कुइसिःक् मे़जोगे़रो॥
23485  MAT 9:37  हे़क्‍क्‍याङ् ये़सुरे़ कुहुॽसाम्‍बाहाॽ मे़त्तुसि, “सुम्‍मा के़बोःङ्‌बा चाःन् यरिक् ने़ःॽ, कर चा के़सुम्‍बा याःलिक्हाॽ मे़सुःन्‍लो॥
23487  MAT 10:1  हे़क्‍क्‍याङ् ये़सुरे़ थिक्-ने़त् (१२) कुहुॽसाम्‍बाहाॽ उःत्तुसिआङ् फे़न्‍साम्‍हाॽ नाःप्‍मा लःप्‍मा नु के़रे़क् परिक्‍ले़न् के़दुक्‍पा के़यॽबाहाॽ वेःम्‍मा युक् पिरुसिरो॥
23488  MAT 10:2  खे़न् थिक्-ने़त् सेःक्‌युक्‍मिबाहाॽरे़ खुनिॽ मिङ्‌ग अक्‍तङ्‌बा चोःक्– सिमोन (खुने़ॽ पत्रुसआङ् मे़मे़त्तु), आन्‍द्रियास (पत्रुसरे़ कुन्‍साॽ), याकुब (जब्‍दियारे़ कुस्‍साः), युहुन्‍ना (याकुबरे़ कुन्‍साॽ),
23489  MAT 10:3  फिलिप, बारथोलोमाइ, थोमा, मत्ति (एःङ्‌याङ् के़भोःङ्‌बा), याकुब (अल्‍फायसरे़ कुस्‍साः), थे़दियस हे़क्‍क्‍याङ्
23490  MAT 10:4  सिमोन (खुने़ॽ “हाङ्‌बिफ्‍युङ् के़जोःक्‍पा” मे़मे़त्तु॥ खे़न् फाॽइन् हाङ्‌बिफ्‍युङ् के़जोःक्‍पा वये़), हे़क्‍क्‍याङ् यहुदा इस्‍करियोत (खुने़ॽ ये़सुरे़ कुनसाःन् के़ले़ङ्‌बा पोःक्‍खे़रो)
23491  MAT 10:5  ये़सुरे़ कन् थिक्-ने़त् सेःक्‌युक्‍मिबाहाॽ अक्‍खे मे़त्तुसिर पाङ्‌घुसिरो– “थिम्‍मे़न्‍दङ् सुवाङ्‌हाॽरो मे़बेगे़म्‍मिन्‍ने़ॽओ, हे़क्‍क्‍याङ् सामरिहाॽरे़ खुनिॽ पाङ्‌जुम्‍हाॽओ मे़बेगे़म्‍मिन्‍ने़ॽओ,
23494  MAT 10:8  के़दुक्‍पाहाॽ नुसे़म्‍सिम्‍मे़ॽ, के़सिःबाहाॽ कुहिङ्‌वे़त् चोगे़म्‍सिम्‍मे़ॽ, लोगेॽ तुक्‍माल्‍ले़ याङ्‌घुसिबाहाॽ नुसे़म्‍सिम्‍मे़ॽ, फे़न्‍साम्‍हाॽ नाःत्ते़म्‍लःत्ते़म्‍सिम्‍मे़ॽ॥ आम्‍भा के़घोःसुम्, आम्‍भाए पिरे़म्‍सिम्‍मे़ॽओ॥
23495  MAT 10:9  याङ् मे़ःन्‍ने खिनिॽ पेगे़म्‍मे़ॽ,
23496  MAT 10:10  हे़क्‍क्‍याङ् सुःक्‌वा, ले़क्‍सिङ्‌मा चाङ् नु लाङ्‌सुःप्, हे़क्‍क्‍याङ् तक्‍काःत् थेआङ् मे़याङ्‌ङासिम्‍मे़न्‍ने़ॽओ॥ थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ याःम्‍बक् के़जोःक्‍पाल्‍ले़ खुने़ॽ चाहाबा के़जोःक्‍पा पाःन्‍हाॽ खोःमाए पोःङ्‌लो॥