Wildebeest analysis examples for:   lww-lww   GENERAL_PUNCTUATION    February 11, 2023 at 19:01    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23233  MAT 1:20  A pogos nap̃a naga sitom ke sape kila sanene, naga m̃enia, pisu navisi tai kiena ne Ntewa m̃alivin naga, ana navisi nene pisa pania, pisape Yosop, ko lus kiena ne Tepet, ko na ve ologe re viowagan nap̃a oure Maria ve wom̃a, vanon sisi nap̃a teke e naga, naga pimi ga kome Ninuna Wa.
23234  MAT 1:21  Yokorena Maria war narina yerm̃ene, a monar osikia kiena kia Yesu Natamaliaena, vanon yokorena naga warplan mlamulena viowa lala vetan kiena yeririna lala.
23236  MAT 1:23  nap̃a naga pisape Yokorena sira m̃ee tai nap̃a yerm̃ene pe pisu re poli wa, naga m̃ep̃ena, p̃isi na war narina tai ve yerm̃ene, ana p̃isi na asikia kiena kia ve Emanuel. Kia nap̃a Emanuel naga kana kinas sane Ntewa sike amio ita.
23238  MAT 1:25  Ana pe pa pisu re Maria tol pogos nap̃a Maria p̃arlua narina nene. A pogos nap̃a Maria p̃arlua sisi nene, ana Yosop sikia kiena kia Yesu.
23240  MAT 2:2  Ana la apiun tan yaru lala, asape ?Sisi nap̃a paeme mare ga na wa, nap̃a asape p̃isi na naga vim ve p̃arin sup̃e kiena ne le Yu lala, naga m̃eke pe? Imimi mom̃al kiena verue rui, molue ke e yo nap̃a mrae molue ea, ana imimi mepimin ke mesape meieluar naga.
23242  MAT 2:4  Ana Erot pio yerkawa kiena ne yaru wa lala amio navianena navisaluaena lala apimi apisuia, ana naga piun tan la, pisape ?Navisaarena nap̃a apisape p̃isi na naga imi, la apisa ke asape p̃isi na naga vaeme pe?
23243  MAT 2:5  La nap̃ani apisatam̃ea, asape Yokorena Navisaarena naga vaeme garu lepas nae Yutea, e pulkumali nap̃a Petleem.
23244  MAT 2:6  Nanene vanon nap̃a sumo na, navisawalena tai siriyuia, pisape Ntewa naga pisa sanini, pisape Amiu nae kumali nap̃a Petleem, amiu tap̃atete avisavenua, yerkawa tap̃ena nae Yutea lala, la atola metavan amiu, ana amiu na ato ga tano, peraga, vanon yokorena nasumonena keviu tai molue nenaga kom pun amiu, ana naga visuar ruru kiau yeririna lala nae Israel.
23246  MAT 2:8  Ana naga pisa pan la, pisape Amiu na monar ava akale sisi nene vano-o alualia, ana awasup̃e si aimi avisawal van inu, vena inu m̃ena ga nevano neieluar naga, ana naga mligan la apa garu Petleem. Ana kiena visena nene nap̃a naga pisa ana pisokan ga, naga sinenan pisape visae lual sisi tomtom nene, ana wem̃aria.
23250  MAT 2:12  Ana kolemalo, Ntewa pisi pan la e m̃eniena tai, pisalup̃ar la pisape Ve ava akom re si lepas nap̃a puna ne Erot. Ana la amligan yo nene, ap̃asup̃ela ke sina ga, akome mrapa tap̃ena apa kiela.
23251  MAT 2:13  Pogos nap̃a yaru la nene amial rui, ana Yosop m̃enia m̃a navisi kiena ne Ntewa tai pimi puna, pisa pania pisape Yosop, osum̃alu, owar ninis nene amio anena, amiu aure ava garu Isip, vanon lavisi ke P̃arin Sup̃e Erot kale ninis tomtom nene vena wem̃ar narui. Ava asum̃a garu Isip vano-o tol pogos nap̃a nevisa van ko, ana awasup̃e amiu si aimi.
23253  MAT 2:15  Ana la apa asum̃a garu Isip yam piavi li m̃a ga, pano-o tol pogos nap̃a P̃arin Sup̃e Erot mare. Suri la nene pimi kakate sanene, vena kila visena kiena ne Ntewa tai nap̃a Navisawalena Osea naga pisawal nanua sumo vena vim ve lelaga, nap̃a naga sapenua Naruu na yerm̃ene sike garu Isip, ana nevio naga wasup̃e imi.
23254  MAT 2:16  Pogos nap̃a P̃arin Sup̃e Erot naga kilia sape yaru nakilia ruruen p̃elaga kiena ne verue lala pe akila re sa nap̃a naga pisa poli, pe apimi akom re si puna poli, ana naga sinena mimi pap̃isi, ana naga pisa pan kiena yaru na mara lala, pisape Ava akale ninis la punu ga nap̃a ape yerm̃ene asike Petleem, a la m̃ena ga nap̃a asike lavisinia, la nap̃a pe kiela kas lua re poli wa, ana awe mom̃ar la make ga amarmare. P̃arin Sup̃e nene naga polo pogos nene sanini, vanon mloge visena tan yaru la nene, nap̃a apisawal mesmesun pania nanua e pogos nap̃a verue nene katep̃esia.
23256  MAT 2:18  Le Ram̃a lala amloge sira nae pula tai tagi na tagi, naga mloge piowa pap̃isi, sira nene naga Resel, nap̃a naga tagin ke mapina lala. Ana naga yepena mavin yaru tai kila lup̃elup̃eena vena loge wo sina, vanon mapina la akokovio make p̃isi rui.
23258  MAT 2:20  ana navisi nene pisa pania, pisape Yosop, osum̃alu, oure ninis nene amio anena, awasup̃e amiu si, ava garu kiamiu purvanua nap̃a Israel, vanon P̃arin Sup̃e Erot nene nap̃a naga sape wem̃ar ninis nene, naga mare rui.
23260  MAT 2:22  Pogos nap̃a la amialin ke asape ava tol garu Yutea, ana Yosop mloge asape Akaleas kus ke lelena ne arimana nap̃a Erot, pe p̃arin sup̃e ke garu Yutea. Ana Yosop maraun si vaen garu Yutea, ana naga m̃eni si tai, m̃al Ntewa naga pisi pania, pisalup̃ar pisape Ve ova re si garu Yutea, ana Yosop lala apalein e yo tap̃ena tai, kiena kia Kalele.
23261  MAT 2:23  Ana la apa asike e kumali tai e lepas nene, kiena kia Nasaret. Suri nene pimi kate sanene vena kila visena kiena ne navisawalena lala vim ve lelaga, nap̃a la apisayu Navisaarena nanua sumo rui, nap̃a la apisa apisapenua Yokorena, lala avisave naga ve yaru nae Nasaret tai.
23263  MAT 3:2  Amiu na monar avilopu amiu, vanon Nasup̃enena kiena ne Ntewa pimi ke narui.
23264  MAT 3:3  Yoane Nakeena nene naga pe yaru nap̃a Navisawalena Aisea pisawal nanua sumo rui, nap̃a naga pisa, pisapenua Pulgon yaru tai sum̃a pio ke e yokorena, pisape Amiu akila ruru make mrapa kiena ne Ntewa, vena naga kilia imi m̃alivi e kiamiu malena lala.
23268  MAT 3:7  Ana e pogos tai, Yoane pisu nap̃a yeririna la moki na p̃egas nalotena lua nene kiena ne le Yu lala, nap̃a Varasi lala amio Satusi lala, la apimin ke nap̃a naga ke la, ana naga pisi m̃arera pan la, pisape ?Amiu na sane lom̃ara lala, nap̃a la amaraun kapi tai ana la ap̃ure, ana amiu na asitom asape akilia aurmatan kapi nap̃a Ntewa naga p̃isi na ligan imi, nap̃a pe amiu apilon amiu re poli wa?
23270  MAT 3:9  Ana avisuar amiu, popon amiu na ve awarwar amiu re sina, sa nap̃a asum̃a akila ke rui, nap̃a apisa ke asape A, ita na poga ga rui, okilakan ita na tepe lus ruru kemua kiena ne yermarua Epraam. Ana nanene na pe suri re tai nene poli, vanon visae Ntewa naga sinenania, naga kilia la ga kilavaru la nene, kila la aimi ave lus kiena ne Epraam la ve moki, vena akus lelemiu.
23273  MAT 3:12  Naga na sane mlarar ke koruak nayuraren wit e limana, ana sisilin plan mrasa la akekapil vito lele tap̃ena, a vinus vito lele tap̃ena, ana war plan mrasa va um̃a m̃ana, a yokorena naga kilia kuan vinusa va e kapi nap̃a tap̃atete mare pogos tai.
23275  MAT 3:14  Ana Yoane pisape visalup̃aria, pisapenua ?Sanape na ko opamin osape nekee ko? Suri nene na pe mesmesu re poli. Popon ga ko na okee inu.
23276  MAT 3:15  Ana Yesu pisatam̃ea, pisape Peraga, p̃isi na ve ve sa re nene, popon ita na tetam̃an ga tetaveve suri wo la nap̃a Ntewa naga sinenania sape tekila. Ana Yoane tam̃an Yesu pimi puna, ana kea.
23278  MAT 3:17  Ana la amloge Ntewa nae ma e peni pisi pitomi tano, pisape Nene na naruu ne, nap̃a nesitom naga pap̃isi. Kiau sitomena teke ga e naga, a nekekaran naga pap̃isi.
23281  MAT 4:3  Ana Yermare, yaru na tap̃alien yeririna lala, pimi pisa pania, pisape Visae ko na ope narina ne Ntewa kemua lelaga, ko ovisali van kilavaru la nene aimi ave kilaparavi, vena okan tai.
23282  MAT 4:4  Ana Yesu pisa pania, pisape Peraga, vanon Visena Wa pisa sanini pisape Kinanena ga tap̃atete kila yaru mali, ana visena punu ga nap̃a Ntewa pisa, naga ga nene kilia kila yaru mali.
23284  MAT 4:6  Ana naga pisa pania, pisape Visae ko ope narina ne Ntewa kemua lelaga, ko oula, oto tano e nene. Ana yoko ko okila woga ga ne, vanon Visena Wa pisayu Ntewa, pisape Naga yoko ligan kiena navisi lala aimi avisuar ko m̃aga, ana la ayukop yaun ko ga om̃eke metava e limala, vena ve owan re lam̃a e kilavaru tai.
23285  MAT 4:7  Ana Yesu pisatam̃e ke sina ga Yermare, pisa pisape Peraga, vanon Visena Wa pisa m̃ena ga sanini, pisape Ko na tap̃atete otap̃ali kiom̃a Sup̃e Ntewa, nap̃a otap̃ali om̃areran osape naga kila kiom̃a suri tai.
23286  MAT 4:8  Naga na, Yermare p̃ere ke sina ga sitomena kiena Yesu pa metava e pupia kunus tai, pisape Visae ova ose kunus nene, okira vito tano ovisu purvanua kerkeviu la ne sike e yomarava nini, amio kala suri wo la nap̃a asike ea.
23287  MAT 4:9  Ana tap̃ali ke sina ga Yesu yam telu narui, pisa pania, pisape Suri punu la nene na yokorena netam̃an van ko, visae okinai olotun inu.
23288  MAT 4:10  Ana Yesu pisatam̃ea, pisa pisape Ko oure, Yermare. Visena Wa pisa sanini, pisape P̃isi na monar olotun ga Ntewa naga taaga, nap̃a pe kiom̃a Sup̃e, a okila ga kiena yum̃aena naga taaga.
23293  MAT 4:15  Amiu yaru lala nae yo kiena ne Sepulan amio yaru lala nae yo kiena ne Naptali, nap̃a asike likan wii nae Yortan amio pupia sive, amiu yaru la nae garo Kalele, e lelen yaru la moki nap̃a pe ape le Yu re poli asike ea, amiu aloge visena nini:
23294  MAT 4:16  Yeririna la nap̃a asike e yemalolo, p̃isi na alual pupia yomerarava tai. La nene asuke ga e yemalolo silaga, nap̃a la na ape namarena ga, ana pupia yomerarava tai tego pap̃isi pimi tegoli la.
23295  MAT 4:17  Ana siar e pogos nene, Yesu sum̃a ga mlologon ke, pisapenua Amiu na monar avilopu kiamiu sitomena vetan kiamiu mlamulena viowa lala, vanon nap̃a nasup̃enena nae ma e peni pimi ke lavisi narui.
23297  MAT 4:19  Ana naga pisa pan lalua, pisape Amiu lua ataveve inu, ave kiau yaru lala, vena nevian amiu ana ave yaru na wereen yaru lala.
23306  MAT 5:3  Navianena kerkeviu lap̃asia kiena ne Yesu sanini: naga pisape La nap̃a apisu kilale nap̃a pe am̃al re Ntewa e kiela malena poli wa, ana p̃isi na navisa ruruena vim van la, vanon Ntewa naga pe P̃arin Sup̃e kiena ne yeririna la ne sanene.
23314  MAT 5:11  Amiu la nap̃a yaru la akila kare ke kiamiu kia, a la am̃ene amiu ke na, a la apisa kare amiu, a apisa kotalia amiu, vanon nap̃a amiu na ape kiau yeririna lala, ana p̃isi na navisa ruruena vim m̃ena ga van amiu.
23315  MAT 5:12  Ana ve sinemiu viowa re, akilia akekara ga, vanon kiamiu pupia suri wo tanea lala sike ma e peni. P̃isi na yaru la akila kare amiu vap̃isi, ana visae ve sanene, la akila ve sa ke nap̃a yaru na sumo lala akila kare navisawalena lala.
23316  MAT 5:13  Ana Yesu pisa m̃ena ga, pisapenua Amiu na sane sive na e yaru na yomarava lala. Ana visae sive ve melkalka re sina, ana pe suri re si tai nap̃a kilia kila melkalka si poli. Ana sive nene na pe popon re si suri tai poli, popon ga akuan va narui.
23317  MAT 5:14  Amiu na sane kapi viaga na yomarava. Pogos nap̃a yaru la akila kiela pulkumali metava e kunus tai, kolemalo yaru la nap̃a asike perina akilia avisu kapi nena, ana tap̃atete akilawan kiela pulkumali nene.
23319  MAT 5:16  Ana e p̃elaga ne na nene, amiu na monar atam̃an kapi na kiamiu malena tegoli yaru la punu ga vena akilia avisu kiamiu yum̃aena wo la nap̃a amiu akila ke na. Ana pogos nap̃a la avisu kiamiu yum̃aena wo la nene, ana la akilia ayeluar kia kiena Arimamiu nap̃a sike ma e peni.
23320  MAT 5:17  Ana Yesu pisa m̃ena ga, pisapenua Pe sineun re nenaga, nap̃a amiu asitom ke asape inu nepimin nesape nekuan plan navisaluaena kiena Mosis, amio visena kiena ne yaru navisawalena la poli. Peraga, pe sa re nene poli. In na nepimin nesape nevian ruru amiu e kinas nen visena punu ga la nene van amiu.
23323  MAT 5:20  Inu nevisa van amiu, visae sinemiun asape ava e nasup̃enena kiena ne Ntewa, ana monar kiamiu p̃elaga la wo a mesmesu, taulu navianena navisaluaena lala, amio Varasi lala, visae peraga, tap̃atete ava ea.
23324  MAT 5:21  Ana Yesu pisa m̃ene ga, pisapenua Amiu amloge m̃a nap̃a navianena la apian ke kieta yermarua la nanua sumo rui, apisape Ve awem̃ar re yaru, a visae yaru na wem̃ar yaru mare, mesmesun ga nap̃a aure naga va kumali ana avis vania.
23325  MAT 5:22  Ana nevisa van amiu sanini: Yaru nap̃a sinena kari wenla, yaru nene mesmesun aure va kumali avis vania. A yaru nap̃a visi viowa van wenla, visavenua Ko na yaru viowa tai nene wa, yaru nene mesmesun aure va e kieta viorena keviu ana alip̃ere naga. A yaru nap̃a p̃isi na la sinemimiena van wenla, pisape Ko na p̃arum̃a pe wowe, naga mesmesun va e kapi nap̃a e lele na loge viowaena.
23328  MAT 5:25  Visae okila suri piowa pa yaru tai, ana naga sinenan pisape were ko ova kumali avis van ko, ana popon okoskosin ovisi ruru omio yaru nene, e pogos nap̃a pe ap̃ure ko re opa kumali poli wa. Visae peraga, pona ligan ko e limana yaru na lip̃ereena la yo, ana la nene aligan ko e limana yaru na taren yaru lala, ana la akilia aligan ko e yum̃a nakoaena.
23329  MAT 5:26  Suri na nepisa ke pan ko ne naga lelaga, ana visae sanene, tap̃atete si omolue e yum̃a na koaena, vano-o tol pogos nap̃a oul make kiom̃a nakoaena.
23330  MAT 5:27  Ana Yesu pisa m̃ena ga, pisapenua Amiu amloge m̃a nap̃a navianena lala apisalua sumo rui, asape Ve okila re kolau.
23332  MAT 5:29  Visae kilamaram̃a na p̃amarua kila ko ke omloru e mlamulena viowa sanene, popon osilua kilamaram̃a nene vano. A visae lumom̃a na p̃amarua kila ko ke oloru e mlamulena viowa, popon otelua, okuan vano. Ana popon narin lepasnem̃a ga tai kovio, a visae peraga, akoven punu ga tasnem̃a va e lele na loge viowaena.
23334  MAT 5:31  Ana Yesu pisa m̃ena ga, pisapenua Nanua sumo na apisa sanini, apisape Yaru nap̃a koanlua wona, ana naga monar kila m̃aki tai vania, nap̃a pisa meraravan pania pisape koanlua rui, pe pe wona re si poli.
23335  MAT 5:32  A in ne nanini, nevisa van amiu, sanini: Pe mesmesun re nena ga nap̃a yaru tai m̃enelua wona poli, visae nap̃a wona nene naga pe kila re kolau sumo poli. Visae yaru tai m̃enelua wona, naga kila kare wona nowo nene sa ga nap̃a wona nene naga pe sira na tap̃aen ga kolau rui. A yaru tap̃ena nap̃a naga were sira tai nap̃a wona nasumo naga m̃enelua naga rui, yaru tap̃ena nene, naga sum̃a kila ke kolau narui.
23336  MAT 5:33  Ana Yesu pisa m̃ena ga, pisapenua Amiu na amloge m̃a nap̃a navianena lala apisa pan kieta yermarua la sumo rui, apisape Visae ovisa kia kiena ne Ntewa vena kila kiom̃a visena m̃arera, siraunia ko tap̃atete okilaro sina visena nene. Visae ovisa kia kiena ne Ntewa, monar okila mesmesu sa nap̃a ko opisa.
23337  MAT 5:34  Ana nanagane, inu nevisa van amiu, sanini Tap̃atete ovisa kia kiena ne suri tap̃ena vena kila kiom̃a visena m̃arera. Tap̃atete ovisavenua Lelaga metava, vanon nap̃a ma e peni na lelena ne Ntewa nap̃a totano ke ea, na pe yo wa pap̃isi.
23340  MAT 5:37  Visae avisa suri na lelaga, monar avisa ga Lelaga, a visae avisa suri nap̃a peraga, monar avisa ga Peraga. A visena tap̃ena la nap̃a akilia avisa, naga molue ga kome Yermare.
23341  MAT 5:38  Ana Yesu pisa m̃ena ga, pisapenua Amiu amloge m̃a nap̃a navianena lala apisa nanua sumo, apisape Visae yaru tai kito kilamaram̃a tai, ana ko okilia okito m̃ena ga kilamarana. A visae yaru tai sulua maluem̃a tai, ko m̃ena ga okilia osulua maluena tai.
23345  MAT 5:42  Visae yaru tai viun suri tan ko, monar ola vania, a visae yaru sinenan visave la kiom̃a suri tai yum̃aenia, monar otam̃an vania vena lavia, ve ovisalup̃ar re vania.
23346  MAT 5:43  Ana Yesu pisa m̃ena ga, pisapenua Amiu amloge m̃a nap̃a navianena pisa sumo rui pisape Monar ositom nalavis pum̃a, a monar okila viowa va kiom̃a nasinekar lala.
23351  MAT 5:48  A kiamiu malena monar mesmesu ruru wo, sa nap̃a p̃elaga kiena ne Arimamiu nap̃a sike ma e peni naga mesmesu ruru pap̃isi, a naga po pan yaru la punu ga.
23352  MAT 6:1  Ana Yesu sum̃a pisi pan la, pisa pisape Suri la nap̃a kieta nalotena pisa pisape popon teyum̃aenia, amiu na ve akila re sa nap̃a amiu akila na vena yaru ve moki akilia avisu kilale nap̃a amiu akila ke suri wo. Visae amiu asum̃a akila m̃a sanene, p̃isi na Arimamiu nap̃a sike ma e peni, naga tap̃atete la nalaena van amiu vanon kiamiu yum̃aena la nene.
23353  MAT 6:2  Visae ve sanene, pogos nap̃a ko ola nalaena va yeririna la nap̃a pe kiela suri re poli, vena oiila la, ana pe pon re owarwar ko vanon poli, sane li navilavenen viskorenena. Yaru la nene apisawal ke kiela yum̃aena wo lala e loyum̃a na leniena, a e yepesinas la vanua, vena yaru la ayeluar la. Ana nevisa suri na lelaga van amiu, yaru la ne sanene amla kiela nalaena p̃isi rui e nayeluarena nap̃a yaru tap̃ena la amla pan la, a tap̃atete si ala suri tai.
23355  MAT 6:4  A visae okila tapoloun ga kiom̃a yum̃aena wo la ne sanene, ana Arimom̃a nap̃a pisu ke suri la nap̃a yaru la pe apisu re poli, naga kilia la nalaena van ko vanon kiom̃a yum̃aena wo la nene.
23356  MAT 6:5  A Yesu pisa m̃ena ga, pisapenua Ana pogos nap̃a amiu alen, pe pon re ataveve p̃elaga kiena ne li navilavenen viskorenena la poli. La nene na sinelan manene asape asum̃alu vena alen loyum̃a e yum̃a na leniena, a vanua e yometava lala, ana yaru la akilia avisu la. Ana inu nevisa suri na lelaga van amiu, yaru la ne sanene amla kiela nalaena p̃isi rui e nayeluarena nap̃a yaru tap̃ena la amla pan la, a tap̃atete si ala suri tai.
23358  MAT 6:7  A pogos nap̃a alenia, ana pe pon re avisa visena ve moki poli, ve sa yaru la nap̃a pe amlelaga re e Arimata lelaga poli. Yaru la nene am̃ape yokorena na alual suri nap̃a la amlen ke vanonia, komin la apisa ke visena la moki manenea, ana peraga.
23360  MAT 6:9  Vanon suri ne nanene, mesmesun nap̃a amiu alen sane leniena nini, nap̃a pisa pisape Arimamimi nap̃a ko osike ma e peni, mesmesun ga nap̃a yaru la asu vatanon kiom̃a kia wa.
23364  MAT 6:13  Ko ve oligan manene re suri viowa lala aimi atap̃ali imimi, okila wo Yermare ve imi kila kare imimi re.
23365  MAT 6:14  Vanon nap̃a visae amiu aviewo ke yaru la nap̃a akila ke piowa pan amiu, ana Arimamiu nap̃a sike ma e peni viewo amiu m̃ena ga.
23366  MAT 6:15  A visae ve aviewo re yaru tap̃ena la nap̃a akila ke suri piowa pan amiu, ana Arimamiu tap̃atete viewo kiamiu mlamulena viowa lala.
23367  MAT 6:16  A Yesu pisa m̃ena ga, pisapenua A visae pogos nap̃a amiu amonsilu ke sina ga, ve akinan re vena amiu asitom̃ali Ntewa a alen vania, amiu ve akila re sa nap̃a pe ake re maramiu poli, pona amiu akila maramiu la viowa, a kulugomiu la miyopiop sa nap̃a viso kar amiu pap̃isi, vena yaru lala avisu kilia ya nap̃a akila ke na. Nanene na yum̃aena kiena ne li navilavenen viskorenena. Ana visae akila sanene, ana yeririna lap̃asia sinela ye la, naga ga nene kiela naulena nap̃a la akilia alavia vanon kiela monsilena, p̃isi na tap̃atete si Ntewa naga la sina ga suri tai van la.
23369  MAT 6:18  vena yaru la aninue ya nap̃a ko okila ke ne. Arimom̃a ga nap̃a naga sike na, pe yaru la am̃a re naga poli, ana naga ga p̃isi na kilia pisu ke suri la nap̃a pe yaru la apisu re poli, p̃isi na naga la nalaena van ko vanonia.
23370  MAT 6:19  Ana Yesu pisa m̃ena ga, pisapenua Pe pon re amiu akilapolo kiamiu suri wo na yomarava la nini poli, vena avim ave yaru keviu na suri moki manenea. E yomarava nini na kirara lala akilia akar suri la nene, a suri la nene akilia avililua a amenunu m̃ena ga, a amio m̃ena ga yaru na vinauena nap̃a kilia kilapo yum̃a, vena vinaun suri la nap̃a amiu ap̃ionia.
23372  MAT 6:21  Popon vena amiu na kiamiu suri wo la ve moki sike ma e peni, vanon e nap̃a kiom̃a suri wo la sike ea, ana kiom̃a sitomena m̃ena ga sike e nene silaga.
23373  MAT 6:22  A Yesu pisa m̃ena ga, pisapenua Kilamarana yaru naga pe yo taaga ga nap̃a kapi vivaga pimi loyum̃a e tasnena. Visae kilamaram̃a merarava ruruia, okilia ovisu kilale yaru tap̃ena, vena oiila naga. Visae okila sanene, losinem̃a pulen ruru kapi pivaga pap̃isi.
23374  MAT 6:23  A visae kilamaram̃a ve merarava ruru re, yoko tap̃atete ovisu kilale ruru yaru tap̃ena, yoko osum̃a ovisu ga kiom̃a suri lala ove puluvisin ga. Visae okila sanene, losinem̃a pulen manene la yemalolo, a visae yemalolo naga sike e nap̃a mesmesun kapi vivaga naga se ea, nanene sane ko na osike e yemalolo nap̃a pe pupumalo pap̃isi.
23375  MAT 6:24  A Yesu pisa m̃ena ga, pisapenua Yaru tai tap̃atete kilia yum̃ae kiena sup̃e ve lua veraga. Visae sanene ana naga kekaran tai, a yepena mavin tai, pona naga logear tai, aligan tai. Amiu na tap̃atete akila sane ave yaru kiena ne Ntewa, ana ave yaru kiena kilavaru m̃ena ga.
23376  MAT 6:25  Ana Yesu pisa m̃ena ga, pisapenua Vanon suri ne na nene, inu nevisa van amiu sanini: Pe pon re kiamiu sitomena ulen manene ga kiamiu yum̃aena na visuar amiuen la poli, nap̃a amiu asum̃a apiuviun ke, asapenua ?Am̃a e nape nap̃a yoko ita telual kata kinanena a m̃ata namunena? pona ?P̃isi na ita tetol m̃ata kulsota na yenwo e sanape ne? Sitomena la ne sanene na pe po re nenaga, komin kiamiu malena naga po taulu kinanena, a tasnemiu naga po taulu kulsota.
23379  MAT 6:28  ?A komin ya ne asitom manene ke m̃amiu kulsota la vanonia? Amiu asitomli vinas nen purmeme la ne pitotovi ke e yo punu la ne. Vinas la nene na pe amiyum̃ae re poli, a pe asulu re m̃ala kulsota la poli.
23382  MAT 6:31  Komin suri ne la nene, pe pon re sinemiu la ulen sitomena la nene poli nap̃a sape ?Yoko takan ya ne, a tomun ya ne, a telual m̃ata kulsota sanape ne?
23384  MAT 6:33  Suri nap̃a amiu monar asitom p̃esan ve keviu e kiamiu malena, nane nasup̃enena kiena ne Ntewa, amio kana namesmesuena nena lala. Visae ve sanene, p̃isi na naga la m̃ena ga suri tap̃ena la nene van amiu.
23385  MAT 6:34  Ve sanene, pe pon re sane p̃ane na, asitom manene suri la na legiena na peni poli. Peni ga, akilia asitom suri la na peni, komin legiena na p̃ane, ana suri viowa la moki pimi e rui.
23386  MAT 7:1  Ana Yesu pisi ke pan la na wa, pisape Amiu na monar ve alip̃ere kare re yaru tap̃ena lala. Ve sanene, Ntewa m̃ena ga ve lip̃ere amiu manene re,
23389  MAT 7:4  ?Sanape narui ko ositom ke osape okilia ovisi va womla nene, ovisave P̃isi na nelalua ke ne kororaki na teke e kilamaram̃a ne sumo wa?
23391  MAT 7:6  Pe pon re amiu akilali nap̃a avisawal Visena Wa kiena ne Ntewa va yeririna la nap̃a la pe akekaran re ala poli. Nanene sa nap̃a amiu asum̃a apagan ruru ke lokul tetan lala e kinanena nap̃a po, ana pogos nap̃a akinana p̃isi, p̃isi na avilon p̃arila ana akar amiu ke sina ga. Sa ke m̃ena ga nap̃a visae awar nalaena wo lala va nompui lala, p̃isi na la avie neno ga vitove sike e pulkene.
23392  MAT 7:7  A Yesu pisape Yaru nap̃a sum̃a piun ke suria, silaga naga mlavia, a yaru nap̃a sum̃a kale suria, silaga naga m̃alia, a yaru nap̃a sum̃a sigariga ke mratava, silaga pulutava pietava pania. Visae sanene, p̃isi na amiu awar ya nap̃a amiu asum̃a apiun ke tan Ntewa, a p̃isi na amiu alual ya nap̃a amiu asum̃a akale ke tania, a mratava nap̃a amiu asum̃a asigariga ke ne, p̃isi na Ntewa naga vietava van amiu.
23397  MAT 7:12  Amiu na monar akila wo va yaru tap̃ena la silaga e suri wo ga lala, sa nap̃a amiu sinemiun asape yaru tap̃ena lala, la monar akila wo van amiu. Visena ke nene narui naga purp̃es nen visena kiena ne navisaluaena la nene nap̃a Mosis naga siriyuia, amio m̃ena ga ya nap̃a navisawalena na sumo lala la apisa.
23398  MAT 7:13  Ana Yesu pisa m̃ena ga, pisapenua Pupia pulutava tai nap̃a keviu mon m̃aga, ana mrapa nap̃a pa p̃arpoyo komea ana lepalepasa a pe yotop ruru po pap̃isi. Yeririna la mokliu nap̃a ataveve ke mrapa nene, ana mrapa nene naga va e yo natolen koaena. A amiu na monar ava loyum̃a e pulutava tap̃ena tai, nap̃a naga ve tokak la ga. Naga kana mrapa nena m̃arera pap̃isi, a pe yeririna moki re nap̃a akom ke e poli, ana mrapa nene naga mrapa na malena.
23400  MAT 7:15  Ana Yesu pisa m̃ena ga, pisapenua Amiu na monar avisuar ruru yaru la nap̃a la apisape la ape yaru navisawalena lala, ana apian ke suri navisokanena lala. Pogos nap̃a la sinelan asape avian amiu, la apimi sa nap̃a ape erau wo amio amiu, nap̃a la yepela mom̃au ruru nenaga, sa nap̃a sipsip lala, ana e losinela lala la sa ga lokul tetan lala, nap̃a la visokarlan suri punu ga.
23405  MAT 7:20  Visae ve sanene narui, mras nap̃a naga molue e malena kiena ne yaru kila meraravan pisape yaru nene naga pe yaru na sanape, ana p̃isi na amiu akilia avisu kilale navisawalena viowa la nene e mras viowa la nap̃a molue e kiela malena lala.
23406  MAT 7:21  Ana Yesu pisa m̃ena ga, pisapenua Yaru la mokliu asum̃a apio inu ke asape !Kiau Sup̃e, kiau Sup̃e o! ana tap̃atete la punu ga nene nap̃a p̃isi na akilia ava loyum̃a e nasup̃enena kiena ne Ntewa ma e peni. Yeririna nap̃a kilia va loyum̃a, naga yeririna ga nap̃a naga sum̃a kila ke suri la nap̃a Ata naga sinenania.
23407  MAT 7:22  E pogos nap̃a p̃isi na Ntewa naga lip̃ere yeririna lala, yeririna la ve moki nap̃a p̃isi na avio inu ve sanene, avisave in na nepe kiela Sup̃e. P̃isi na la avisa avisave ?Sup̃e, sanapen imimi? Imimi na memiyum̃aen suri wo la mokliu e kiom̃a kia, a imimi mepisawal m̃ena ga kiom̃a visena, a imimi mem̃ene plan m̃ena ga yermare lala, a mekila ke m̃ena ga kile la mokliu. ?Pona ko pe ositom̃al re kiamimi yum̃aena wo la nene poli, yo?
23408  MAT 7:23  Ana yokorena inu nevisawal mesmesun van la, nevisave: Inu na pe nekilia amiu re nenaga pogos tai, nap̃a amiu na ape kiau. Amiu na ape yaru na mlamulena viowa ga la ne. !Amiu aurmatan inu nagane!
23409  MAT 7:24  A Yesu pisa m̃ena ga, pisapenua Visae ve sanene, la nap̃a ataveve ruru sa nap̃a nepian amiu rui, la sane yaru tai nap̃a pe manmaruan nap̃a kila m̃ana yum̃a, nap̃a naga mapila kana kemrap̃e pito tano tol yo m̃arera tano.
23411  MAT 7:26  Ana la nap̃a pe ataveve ruru re sa nap̃a nepian amiun rui, la sane yaru tai nap̃a kiena sitomena piowa ga, ana pogos nap̃a kila m̃ana yum̃a, kililinaria kana kemrap̃e lala su ga metava e none.
23412  MAT 7:27  A siraunia, pupia yua kove, a womie la mlau keviu, a lagi miyui, m̃e yum̃a nene, ana yum̃a nene mloru. A pogos nap̃a mloru, yum̃aena kiena ne yar nene pimi piowa make nenaga.
23416  MAT 8:2  Ana yaru tai nap̃a leperosi sike e yepena pimi puna, ana kinai tano pania piunia, pisape !Sup̃e! In na nemlelaga e ko nesape ko na okilia okila ruru inu wo ga, ana visae ko okekara, sineun nesape neviun tan ko vena okila van inu ve sanene.
23417  MAT 8:3  Ana Yesu pe maraun re yaru nap̃a poli vanon kiena maiena nene, ana p̃uarar naga e limana, pisape Ee, inu sineunia. Poga ga, nesape yepem̃a ikiki. Ana veraga ga yepena miania, leperosi nene p̃isi ea.
23418  MAT 8:4  Ana Yesu pisa pania, pisape Omloge ke ne, ovano ve ovisawal re suri nene va yaru lala wa, ana nanagane ga ne ova okom puna yaru wa vena naga kilia visuveveli yepem̃a. P̃isi na, monar ova okila lotuena va Ntewa, a okila m̃ena kup̃ap̃aena nene nap̃a Mosis pisa sape yaru monar kila vanon suri na sanene, ana siraun naga nene, yaru wa nene naga kilia visawal visave leperosi nene p̃isi rui.
23420  MAT 8:6  pisape Sup̃e, yaru na kilaen kiau yum̃aena tai mloru m̃eke e m̃ana tog nanagane garu m̃au. Tasnena lepas komp̃as mare, ana naga mloge ke piowa pap̃isi.
23421  MAT 8:7  Ana Yesu pisa pania, pisape Ita, tevano. P̃isi na inu nekila ruru si naga loge wo.
23422  MAT 8:8  Ana yerkawa na kilaen mara nap̃a pisatam̃ea, pisape Sup̃e, in na pe nepe yaru wo re tai nap̃a netorokin nap̃a ko oimi m̃au loyum̃a poli, sane in na pe nepe yere Yu re poli, ana visae okilia ovisa ga visena tai, nekilia nesape p̃isi na kiau yaru nene kilia loge wo narui.
23423  MAT 8:9  In na nekilia nap̃a nesape p̃isi na monar ve sanene, vanon nekilia nesape kiom̃a visena nam̃areraena keviu sike ea. Naga sane yaru na mara la nap̃a asike vatanon inu, nap̃a monar alogear kiau visena. Visae nevisavenua Ovano, monar tai vano, pona nevisave Oimi, monar naga imi, pona nevisave Okila ve sa nene, ana naga monar kila. A inu m̃ena ga monar nekila ya nap̃a kiau yaru keviu pisa pan inu. Ana nemlelaga nap̃a visae ko ovisa ga suri tai, ana monar ve sa nene.
23424  MAT 8:10  Ana pogos nap̃a Yesu mloge kiena visena nene, kila naga milan pap̃isi a kekara m̃ena ga pap̃isi. Ana pisa pan p̃ina la nap̃a ataveve ke ne, pisape Nevisa suri na lelaga van amiu, in na pe nom̃al re nena ga yaru nae Israel tai nap̃a naga piawa m̃arera e inu sane yaru nene poli.
23426  MAT 8:12  Ana le Yu la nene nap̃a Ntewa pio la sumo vena ava loyum̃a, nanagane la pe amlelaga re e inu poli, ana p̃isi na Ntewa koven plan la ava e yemalolo vanua, e yo nap̃a yaru la asum̃a atagi ke ea, akar ke maluela ea.
23427  MAT 8:13  Ana Yesu pisa pa yerkawa na kilaen mara nap̃ani, pisape Ko, okilia ova um̃a. P̃isi na vim van ko ve sa nap̃a kiom̃a nalelagaena piawa ke m̃arera ea. A e ke e pog nene narui, ana yepen yaru na yum̃aena nene pimi po sina.
23431  MAT 8:17  Suri la nene pimi kakate vena kila visena kiena ne Navisawalena Aisea imi ve lelaga, nap̃a naga pisape Naga lalua kieta maiena lala, a naga kuslua kieta yepe lalaea lala.
23432  MAT 8:18  E legiena tap̃ena sina ga tai, Yesu sum̃a amio yaru la mokliu nap̃a la amiervivi naga telivi piora, ana naga sinenan pisape yali vetan la, ana naga pisa pan kiena nalogena lala, pisape !Aulai! Ita, teva e lepas nen lapa nene lepas p̃asa.
23433  MAT 8:19  Ana asun ke asape avano, ana navianena navisaluaena tai naga pimi, pisaar pa Yesu, pisape Navianena, p̃isi na netaveve ko, e nape nap̃a ko okom ea ana inu netaveve ko teva ea.
23434  MAT 8:20  Ana Yesu pisatam̃ea, pisape Lokul tetan lala, la m̃ala pulus na monena la asum̃a ga, a manu m̃ena ga lala m̃ala ponovi la asum̃a ga. Ana inu, Narina ne Yeririna na, pe m̃au yo re tai nap̃a neva nomomalio e poli. Visae ko okekaran m̃ena ga malena na sanene, ko okilia oimi.
23435  MAT 8:21  E ke e pogos nene, ana nalogena tap̃ena kiena ne Yesu tai pisa pania, pisape Awis M̃ara, otam̃an inu neva nevisuar ke ne ata sumo wa, a visae pogos nap̃a mare pae, p̃isi na neimi netaveve ko ga na wa.
23436  MAT 8:22  Ana Yesu pisa pania, pisape Ko oimi otaveve inu ga. Ko oligan yeririna la nap̃a ninula mare rui, vena la asin kiela yaru la nap̃a la amare.
23439  MAT 8:25  ana la apito akilap̃egea, apisape !Sup̃e, opisu ke ne! Lavisi tetalilu narui, monar otamalia ita.
23440  MAT 8:26  Ana Yesu pisa pan la, pisape !Ei! ?Amaraun ke ya ne sanene? Aa, amiu na pe apiawa re nena m̃arera e kiau nam̃areraena poli. Ana naga sum̃alu, pisalup̃ar lagi, pisape ve yui re sina, a pisalup̃ar sive, pisape malumu. Ana pog pimi po, amalumu.
23441  MAT 8:27  Ana pogos nap̃a nalogena la apisu yo pimi pa ruru make nenaga po sanene, ana amilan pap̃isi, apisape !Suwala! Yaru nene na pisa ga sanene, ana lagi amio sive lalua amlogear naga. !Yaru nene na pe yaru re nene poli yo!
23443  MAT 8:29  Ana pogos nap̃a apisu Yesu, lalua apio manene pap̃isi, apisape ?Ko Narina ne Ntewa, kiom̃a ya nap̃a teke e imimi? ?Ko opimin osape ola nakoaena van imimi nap̃a pe kana pog re poli wa, ne?
23445  MAT 8:31  ana yermare la nene atagi, apisa pa Yesu, asape Visae om̃ene plan imimi, awis oligan imimi mava e los nen nompui la ne asike ne.
23446  MAT 8:32  Ana naga pisa pan la, pisape Avano. Ana la amolue petan lalua nene, apa e los nen nompui la nap̃ani. Ana pogos ke nene, nompui la nap̃ani akiriri apano, apitove e yeparpasa tai, amloloru apito tano e pupia lapa nene, atalilu apito akokovio ea.
23450  MAT 9:2  Ana yaru lap̃asia akus namaiena tai pimi puna nap̃a naga tasnena komp̃as mare, naga mloru ga m̃eke e m̃ana tog. Ana pogos nap̃a Yesu pisu kiela nalelagaena m̃arera asape Ntewa naga p̃isi na iila namaiena nene, naga pisa pania pisape Naruu, ve sinem̃a kona re. Kiom̃a mlamulena piowa lala, nepiewo p̃isi rui.
23451  MAT 9:3  Ana e pogos nene navianena navisaluaen lap̃asia asum̃a ga, ana amloge ke visena kiena ne Yesu nene. Ana verakorena la apismumunia, apisape Yaru nene naga p̃arnena kare kia wa kiena ne Ntewa rui. Naga pisa ke sanene sa ga naga Ntewa rui.
23452  MAT 9:4  Ana Yesu kilia m̃a kiela sitomena lala, ana pisape ?Vanon ya ne kiamiu sitomena la pulen sitomena viowa sanene?
23453  MAT 9:5  Visae nevisa sanini va yaru nene, nevisavenua Inu nepiewo kiom̃a mlamulena viowa, pona nevisa nevisavenua Osum̃alu oyali, e visena lua nene, tai m̃areran na visaena, a tai meme ga navisaena. Visena nap̃a pisapenua Osum̃alu oyali, naga m̃arera, vanon nap̃a yaru la apisu kilale asape yaru nene sum̃alu pona ve sum̃alu re.
23454  MAT 9:6  Ana p̃isi na nekila suri tai nap̃a amiu asitom sane Ntewa naga ga taaga kilia kila, komin nap̃a sineun nesape nekila merarava van amiu nap̃a sane Narina ne Yeririna naga torokin nap̃a viewo mlamulena viowa lala e yomarava nini. Ana Yesu pisa pan namaiena nene, pisa pisape Osum̃alu osilowar mom̃a tog, oyali, ova mom̃a.
23457  MAT 9:9  Ana Yesu mligan yo nene, naga mial ga pa m̃a sane. Naga pa m̃aga, ana m̃al inu neteke tano e lelen kiau yum̃aena. Kiau yum̃aena e pogos nene, nawarpoloen kilavaru na takis. Ana Yesu pio inu, pisape Matiu, oimi otaveve inu. Ana nesum̃alu veraga, netaveve Yesu.
23459  MAT 9:11  Ana le Varasi lap̃asa asike e pogos nene, ana apisu nap̃a Yesu teke veraga amio yaru la ne sanene, ana apiun tan kiena nalogena lala, asape ?Komin ya ne kiamiu navianena kinana ke veraga amio yaru viowa la ne sanene?
23460  MAT 9:12  Ana Yesu mloge kiela visena nene, ana naga pisatam̃e la, pisape Yaru la nap̃a yepela poga ga, pe sinelan re yaru na kilaruruen maiena poli, ana la ga nap̃a ap̃ar maiena, ana la sinelania.
23461  MAT 9:13  Popon amiu asitomyuli kinas nen visena tai nap̃a teke e Visena Wa, nap̃a Ntewa pisa, pisape In na pe sineun re kiamiu kup̃ap̃aena la poli, ana sineun ga nasineyeena se kiamiu malena lala. In na pe nepimin re nap̃a nevio yaru la nap̃a asitom asape la amesmesu p̃isi rui, peraga, inu na nepimin ga nesape nevio yaru viowa lala vena ataveve inu.
23462  MAT 9:14  Siraun suri nene, ana nalogena lap̃asia kiena ne Yoane Nakeena apimi pu Yesu, apiun tania, asape Sinemimin mesape ovisawal suri nene van imimi. ?Imimi na memonsilu ga silaga vena mekila leniena, a Varasi m̃ena ga lala akila ke sanene, ana vanon ya ne kiom̃a nalogena lala pe akila re poli?
23463  MAT 9:15  Ana Yesu pisatam̃e la, pisayu naga amio kiena nalogena lala, sane la akekara pap̃isi pogos nap̃a naga sike amio la, ana p̃isi na sinela monar viowa siraun pogos nap̃a naga ure matan la, ana pisape ?Pogos nap̃a yaru nap̃a talopa naga sike e p̃ap̃agena amio kiena erau lala wa, amiu asitom asape akilia ataginia? Peraga. Ana e pogos tai, visae nasinekar kiena ne yaru nene lap̃asia aimi aurelua naga vetan kiena erau lala, e pogos nene narui p̃isi na kiena erau lala la akilia amonsilu ga vanon nasineyeena.
23464  MAT 9:16  P̃elaga na monsilena nene, naga p̃elaga marua na lotuena kiena ne le Yu lala, ana Yesu sinenan pisape kila meraravan van la sape p̃elaga marua la ne sanene, la tap̃atete akilia asikolia amio suri viu la nap̃a naga pian la ke ea, ana naga pisa p̃akaiwa tai e lepas nene pan la, pisape Tap̃atete ola kinakina kulmrae tai nap̃a pe urviu ana osuluwo ruru pulus nap̃a teke e kulsota marua. Vanon nap̃a kinakina kulmrae viu nene kilia kilaroro kulsota marua nene komp̃asa, ana kana pulus kilia vim ve keviu la sane.
23465  MAT 9:17  Ana tap̃atete okonkonia kuruta na munena nap̃a sirpup pava ke ea wa, vito e kulus nen nani nap̃a pe urmarua, nap̃a akonkonia kuruta na munena pito ea yam moki rui. Ana visae akila sanene, kuruta na munena nene lapa e kulus nen nani nene, ana yukuswinia na m̃apoa, ana kuruta namunena nap̃ani lau, ana pias nene naga m̃ena viowa. Ana kuruta viu monar okonkonia va e pias viu, nap̃a m̃arera ruru po, ana okilia oligan ruru mom̃a kuruta na munena nene mom̃a ga.
23466  MAT 9:18  Ana pogos nap̃a Yesu pisayu ke pa nalogena kiena ne Yoane la sanene, ana yaru keviu nalotena kiena ne le Yu lala pimi lavisi, kinai pito tanon Yesu, tagi pania, pisape !Awee! Kiau lom̃earu mare ga na wa, ana sineun nesape oimi, oligan lumom̃a towar naga, vena naga kiena malena imi sina.
23468  MAT 9:20  Ana pogos nap̃a Yesu pa ke sanene, ana sira tai sum̃a ga nap̃a maiena na kupario teke e naga legiena punu ga pano-o pimi tol kas lualima taaga pa lua rui. Ana naga pisu nap̃a Yesu mial pimi, naga sitom sape Visae netol ga m̃ana kulsaket, vena kiau maiena p̃isi. Ana naga kom rana Yesu, pimi tol ga m̃ana isinen kulsaket.
23470  MAT 9:22  Ana Yesu pilon veraga, pisu sira nap̃ani, pisa pania, pisape Auia, ve sinem̃a kona re. Kiom̃a naviawaena e inu kila ko owo sina. Ana e ke e pogos nene, maiena nap̃ani p̃isi e sira nene.
23472  MAT 9:24  Ana naga pisi pan la, pisape Amiu amolue, ayal tetai sina. Sira m̃ee nene na pe mare re nene poli, naga momalio ga ne. Ana la nap̃ani apitalia kare ga naga.
23475  MAT 9:27  Ana Yesu molue petan yum̃a m̃ana yerkawa nene, a pogos nap̃a naga mial ke pano, ana kilamara p̃ala la lua atavevea, la asum̃a apio ke, asapenua Ko lus kiena ne Tepet, ko Navisaarena, awis ko sinem̃a ye imimi lua nini ka.
23476  MAT 9:28  Ana Yesu mial pano, pa pa loyum̃a e yum̃a tai, ana kilamara p̃ala la lua nap̃ani apimi puna. Ana Yesu piun tan la luoka, pisape ?Amiu luoka ga amlelaga e inu, asape nekilia nekila ruru amiu sanene? Lalua apisatam̃ea, apisape Ee Sup̃e, imimi memlelaga.
23477  MAT 9:29  Ana Yesu mligan limana te kilamarala, pisape P̃isi na ve sa nap̃a nalelagaena kiamiu amlua.
23478  MAT 9:30  Ana lalua kilamarala pimi po ke e pogos nene. Ana Yesu pisalup̃ar m̃arera pan la luoka, pisape P̃isi na amiu lua ve avisawal re suri nene va yaru lala.
23481  MAT 9:33  Ana Yesu pilelua yermare nene, ana puru nap̃a pisi ruru narui, ana yeririna lala sinela kurkur pap̃isi, apisape Suwala, pe tepisuli re suri tai e Israel sanene poli wa, p̃ane ga.
23482  MAT 9:34  Ana Varasi lala apisayu Yesu, apismumunia, apisape Yeririna nene pile plan ke ga yermare lala e nam̃areraena nap̃a sup̃e kiena ne yermare lala naga mla pania.
23485  MAT 9:37  Ana naga pisa pan kiena nalogena lala, pisape Lelaga, kinanena moki pap̃isi nap̃a marua sike lokove, ana yaru la lua la ga nap̃a asum̃a ap̃ar ke pitomi um̃a.
23486  MAT 9:38  Ana amiu na, monar aviun manene tan sup̃e na lokove nene, vena naga ligan plan re si yaru lap̃asia la avano vena awar kana kinanena la nene vim.
23491  MAT 10:5  Ana Yesu pisi ruru pa la lualima taaga pa lua nene, a siraunia naga mligan plan la apano. Visena wo la nene nap̃a naga pisa pan la nanini, nap̃a naga pisape Amiu na ve ava re puna ne la nap̃a pe ape le Yu re la poli, a amiu ve ava re e pulkumali nae Samaria lala wa.
23493  MAT 10:7  Ana pogos nap̃a avanon la nene, ana monar alologon, avisave !Nasup̃enena kiena ne Ntewa pimi ke pun ita narui!
23496  MAT 10:10  a ve awar re m̃ena kiamiu karo tai, nap̃a akon m̃amiu kulsota tap̃ena lala, a kiamiu kulus nen lamiu tap̃ena lala se ea, a ve awar re m̃ena kiamiu plasgai vano. Yaru la nap̃a akila yum̃aena wo la ne sane amiu, p̃isi yaru tap̃ena la nap̃a la amiyum̃ae pan la, monar avisuar ruru la vanonia.
23497  MAT 10:11  Ana Yesu pisa m̃ena ga, pisape Pogos nap̃a amiu avano-o atol pulkumali tai, ana monar akale yaru tai nap̃a kekaran nap̃a were amiu ava m̃ana, ana asum̃a ga m̃ana, vano vano-o tol pogos nap̃a amiu avatani si pulkumali nap̃ani.
23498  MAT 10:12  Ana pogos nap̃a avano asike mratava m̃ana yaru nene, ana monar atalopan ruru la, avisavenua Sum̃are sike amio amiu.
23501  MAT 10:15  Lelaga nap̃a nevisa meraravan van amiu, e legiena na lip̃ereena, ana la nene na m̃arera la van la, taulu nap̃a Ntewa mlip̃ere le Sotom amio le Komora lala nanua sumo.
23502  MAT 10:16  Ana Yesu pisa pan la, pisape Amiu asitom ruru wo. Inu neligan plan amiu avano, a amiu ala limamiu ga ava sanene, amiu na sa ga sipsip la nap̃a asike likan p̃egas nen lokul tetan lala. Visae sanene, ana monar ave manmarua ruru wo, a amiu monar amom̃au ruruia.
23505  MAT 10:19  Ana pogos nap̃a la nene aimi aure amiu, ana amiu na ve asitom manene re avisave ?P̃isi na nevisa sanape ne, a nevisa ya ne van la ne? vanon nap̃a p̃isi na Ninuna Wa naga la visena na visawalena van amiu nap̃a avisa, mesmesun e pogos na visena.
23507  MAT 10:21  E pogos m̃arera nene, p̃isi na yaru kilia tam̃an yaru viowa tap̃ena la nene la aimi aurelua wenla ruru naapo pona narina ruru naapo, vena awe mom̃ar la amarmare, nanene komin nap̃a la nene amlelaga e inu. A nisisi lala la m̃ena ga akilia asum̃alu avisawal anela lala a arimala lala nap̃a la amlelaga e inu, vena la m̃ena ga amare sanene.
23509  MAT 10:23  Ana pogos nap̃a la asum̃a am̃ene manene amiu la e pulkumali tai, amiu monar aure ava e pulkumali tap̃ena, a visae am̃ene amiu ke sina ga e yo nene, amiu monar aure sina. Ana nevisa ruru van amiu, nesape kiamiu yum̃aena nene e pulkumali nae Israel lala, p̃isi na ve p̃isi ruru re wa ana Narina ne Yeririna vim warpoyo ke sina ga.
23510  MAT 10:24  Ana Yesu pisa, pisape Naloge-na, naga pe to re metavan kiena navianena poli, a yaru na yum̃aena, naga pe to re m̃ena metavan kiena sup̃e poli. Ve sanene, amiu na ve asitom re avisave p̃isi na tap̃atete m̃arera van amiu pogos tai,
23511  MAT 10:25  komin p̃elaga m̃arera nap̃a la akila va navianena, p̃isi na la akila ke m̃ena ga va nalogena, a suri m̃arera la nap̃a sup̃e naga kusia, p̃isi na kiena yeririna naga m̃ena ga monar tolia. Sa nap̃a yaru la apio kare inu, nap̃a in na nepe yerkawa e m̃au mratava, apisape in na Pielsipel, nap̃a naga pe sup̃e kiena ne yermare lala, p̃isi na la akilia avio kare amiu la sane na wa, amiu la nap̃a ape kiau e mratava taaga.
23512  MAT 10:26  Ana Yesu pisape Vanon nap̃a p̃isi na avis viowa van amiu ve sa ke ga nap̃a apisi piowa pan inu, ana amiu ve amaraun la re. Suri viowa la punu ga nap̃a yaru lala akila vinaunia, pona apisawaniga, p̃isi na vim kakate e yometava na wa, vena yaru la punu ga akilia.
23514  MAT 10:28  Ana amiu na ve amaraun re yaru la nap̃a akilia awem̃ar tasnemiu mare, komin nap̃a la tap̃atete awem̃ar ninumiu mare. Ana amiu na monar amaraun ga Ntewa, nap̃a naga kilia kilalele kare tasnemiu amio ninumiu luwoka e lele naloge viowaena.
23517  MAT 10:31  Sanene, ana amiu ve amarau re, vanon nap̃a Ntewa pisu amiu na po manenea taulu ninlaea la nene, ana p̃isi na naga kilia visuar ruru amiu e suri punu ga e kiamiu malena.
23518  MAT 10:32  Ana Yesu pisa pisape Yaru nap̃a naga visawal e marana ne yaru lala visave naga pe kiau yeririna tai, p̃isi na inu m̃ena ga, nevisawal naga e marana ne Ata nap̃a ma e peni, nevisave yaru nene pe kiau.
23519  MAT 10:33  Ana yaru nap̃a visawal e marana ne yaru lala visave naga pe pe kiau yeririna re poli, ana inu m̃ena ga nevisawal e marana ne Ata nap̃a ma e peni, nevisave yaru nene naga pe pe kiau yeririna re poli.
23520  MAT 10:34  Ana Yesu pisape Amiu na ve asitom re avisave inu nepimin nap̃a nekila sane pupia sum̃are pimi sike e yomarava nini. Peraga, inu pe nepimin re ga neligan sum̃are e poli, ana inu nepimi nemio playu na kilaen mara tai, nap̃a p̃isi na yaru la aveveyu la, a akila mara van la vanon inu.
23522  MAT 10:36  P̃isi na la nap̃a sinela kari manene kiau nalogena lala, naga pe yaru tap̃ena re la poli, yaru na mratava ga m̃ala lala.
23523  MAT 10:37  Ana Yesu pisa, pisape Yaru nap̃a sitom manene la arimana, pona anena, pona narina, taulu nap̃a naga sitom inu, yaru nene naga mesmesun re imi sane ve kiau nalogena poli.
23525  MAT 10:39  Visae yaru tai nap̃a naga sitom manene la kiena malena, yaru nene naga p̃isi na kilalu kiena malena nene. A visae kiau nalogena tai naga kilalu kiena malena vanon inu, p̃isi na naga tol malena nap̃a tap̃atete p̃isi.
23526  MAT 10:40  A Yesu pisa, pisape Visae yaru tai nap̃a were amiu ava m̃ana loyum̃a, nanene sa ga nap̃a p̃ere inu ke ga nepa m̃ana loyum̃a ne. A visae yaru tai were inu neva m̃ana loyum̃a, ana nanene sa ga nap̃a pere ke ga naga nap̃a naga mligan inu nepimi, pa ke m̃ana loyum̃a.
23528  MAT 10:42  A inu nevisa ruru van amiu sanini, visae yaru tai naga la piala na wii manini ve taaga va kiau nalogena tai, nap̃a naga pe sitom re pisape nalogena nene naga pe yerkawa tai poli, pona yaru tai nap̃a naga to ga tano, p̃isi na yaru nene la kiena nalaena tai komin suri wo nene nap̃a naga kila pa kiau yeririna tai.
23531  MAT 11:3  apanon apiun tan Yesu, apisape ?Sanape? ?Ko na yaru nanua apisa ke sumo asape p̃isi na yaru keviu tai imin vena ve kieta nasumonena, pona pe naga re nane ko poli, ana imimi na monar mesum̃ate laa na wa, p̃isi na yaru nene imi?
23532  MAT 11:4  Ana Yesu pisatam̃e la, pisape Awasup̃e amiu sina, ava ke ga puna ne Yoane, a avisawal vania e suri la nap̃a amiu apisuia nap̃a nemiyum̃aen ke e yo nini, a suri la nap̃a apisayu inu ke pan amiu, sane suri la nap̃a Navisawalena Aisea naga pisayu sumo rui, nap̃a naga pisape:
23533  MAT 11:5  Kilamarap̃ala lala, nanagane akirava si rui, a yaru la nap̃a ape lapele a ape laulu, nanagane akilia amial po si narui, a yaru la nap̃a leperosi sike e yepela, nanagane yepela pimi mian ruru si narui, a yaru la nap̃a ape kiligapop̃e, nanagane amloge si suri narui, a yaru la nap̃a amare, nanagane amal si rui, a yaru la nap̃a limala korena ga, nanagane nemlologon ke Nalologena Wo pan la rui.
23534  MAT 11:6  A amiu avano avisa m̃ena va Yoane, avisave Yaru nap̃a pe kiena sitomena pe peve lua li re e inu pogos tai poli, p̃isi na navisa ruruena sike e naga.
23535  MAT 11:7  Ana pogos nap̃a nalogena kiena ne Yoane Nakeena lala amolue vena awasup̃e sina, Yesu pisayu Yoane nene pa yaru la nap̃a asike ne, pisape ?Nanua sumo na, pogos nap̃a amiu apa e yokorena nene, amiu na apanon apisu ya? !In na pe nesitom re nap̃a nesape amiu apanon apisu kiai na yokorena la nap̃a lagi miyuia ana kulkulul luen ga poli!
23538  MAT 11:10  komin Ntewa naga pisayu Yoane nene sumo rui e kiena Visena Wa, nap̃a naga pisape In na nemligan kiau navisi pimi sumon ko, vena kila ruru kiom̃a mrapa.
23539  MAT 11:11  Lelaga nevisa van amiu sanini, e yomarava nini, Yoane Nakeena naga to la metavan yaru tap̃ena la punu ga. Ana yeririna la punu ga nap̃a p̃isi na la ava loyum̃a e nasup̃enena kiena ne Ntewa, vano-o tol kiela yaru nap̃a su maro la garo tano, la punu ga nene la apa la metavan Yoane, nap̃a la awar kiela navisa ruruena kiena ne Ntewa pa laa taulu naga.
23543  MAT 11:15  A visae kiligamiu tom̃a ga, popon ayagogon ruru kiau visena la nene.
23544  MAT 11:16  A Yesu pisi pa laa sane, pisa pisape ?Ana p̃isi na nevisawal visena ya nap̃a kilia tol p̃elaga kiena ne yeririna na nanagane lala? E lepas punu ga nap̃a Ntewa naga kila vena kilali wo van amiu, ana amiu yepemiu mavin ga, amiu apisa kare ga naga vanonia. Komin pogos nap̃a Yoane naga pimi sike ga wa, ana monsilu ga pe kinana re poli vena len, a naga palia m̃ena ga kuruta na munena, pe mun re poli, ana yaru la apisu naga sanene, la apismumun naga, apisape Yaru nene yermare pa e naga. A pogos nap̃a Narina ne Yeririna naga pimi sike na, naga kinana ruru ga a mun ruru ga, sa ke ga yaru tap̃ena lala, ana yaru la apismumun naga, apisa apisape Opisu ke ne, yaru nene naga pe yaru na kinan merorolen pap̃isi, a pe yaru na munena m̃ena kuruta na munena pap̃isi, a nap̃a naga kiena erau lala na, la ape yaru nawarpoloen ga takis, a ape yaru viowa ga lala. Komin suri ne nanene narui, inu nepisu amiu yeririna na nanagane lala nap̃a amiu na sa ga sisi lala nap̃a visae asum̃a akirakirai e yometava na kumali, p̃isi na la asum̃a aviovion va kiela erau lala, avisave !E, amiu na apiowa nene! Visae imimi mesum̃a mowe plap̃e, ana amiu ve awol re amio imimi, a visae imimi meyaun yauena na marena, ana amiu ve atagi re amio imimi. Ana suri punu ga nap̃a la amolmolue e namanmaruaena kiena ne Ntewa, sumonia yaru la mokliu nap̃a apisu sane piowa ga, ana siraunia p̃isi na Ntewa naga kila imi merarava sane kiena manmaruaena nene naga mesmesu a naga pe lelaga ruru nenaga.
23549  MAT 11:21  Naga pisa pisape Yaru nae Korasin lala, amio yaru nae Petsaeta lala, amiu na akila kare amiu keviu pap̃isi wa! Visae le Taea amio le Saeton la nanua sumo, ana la avisuli ga kile la nap̃a amiu apisu p̃isi rui, pona avilopu la nanua sumo yo rui. La pe ape le Yu re poli, ana p̃isi na vera na ayen p̃ililis nen karo, a pona la akuwani posnoyavi e p̃arila yo rui, vena yaru la avisu kilale sane amloge kemua piowa lelaga vanon kiela mlamulena piowa lala.
23552  MAT 11:24  nane nevisa van amiu, e legiena na lip̃ereena, p̃isi na Ntewa naga sinena ye la manenea taulu amiu.
23553  MAT 11:25  Ana e pogos nene, Yesu mlen, pisa pisape !Ata-o, ko ope Sup̃e nae ma e peni a Sup̃e nae yomarava nini! Nevisa potena van ko, Ata, vanon nap̃a ko opian suri la nap̃a e inu pan la nap̃a kiela sitomena sa ga nisisi lala, ana yaru la nap̃a asitom asape ape manmarua a la nap̃a asitom asape akilia ruru suria, ko okilawan suri la nene van la.
23554  MAT 11:26  Lelaga, Ata, nanene ve sa ga nap̃a ko sinom̃ania.
23555  MAT 11:27  Ana Yesu pisa m̃ena ga, pisape Arimau naga mligan make suri la punu ga e lum̃au p̃isi rui. A Arimau naga taaga naga kilia ruru inu, a inu nap̃a nepe narina, in ga taaga ga nekilia ruru naga. Inu nemio la nap̃a nemligan la vena nekilologia Arimau van la vena awasinea, ana imimi ga nene mekilia ruru naga nap̃a naga pe Arimamimi.
23556  MAT 11:28  Ana Yesu pisa m̃ena ga, pisape Amiu punu ga nap̃a amiu sinemiu mare pap̃isi vanon nap̃a amiu asum̃a ap̃ar ke suri urmi lala e kiamiu malena lala, amiu aimi, amiu aimi pun inu, vena nekilia nekila amiu ava ruru amiu.
23558  MAT 11:30  vanon nap̃a kiau vianena lala ameme ga a amelala ga, a suri la nap̃a p̃isi na inu nowar van amiu vena amiu awaria, p̃isi na naga tap̃atete urmi manene van amiu.
23560  MAT 12:2  Asiar akila ke sanene, ana Varasi la p̃asia asike e yo nene, ana apisula m̃aga, ana la apisi pa Yesu, asape !Ei, opisu ke ne! Kiom̃a nalogena lala la asum̃a ap̃ar ke kinanena e lokove sanene, la asum̃a amiyum̃ae ke e Legiena Wa ne, a visae ve sanene, la asu m̃a akilaro ke kieta navisaluaena ne.
23561  MAT 12:3  Ana Yesu pisatam̃e la, pisape ?Ana, sanene yo, pona amiu pe apuloli re Tusi Wa pogos tai poli yo, e suri la nap̃a P̃arin Sup̃e Tepet naga kila sumo? Naga amio kiena yeririna lala viso kar la pap̃isi,
23565  MAT 12:7  ana naga sa nap̃a e Tusi Wa, Ntewa pisa pisape Inu na pe sineun re kiamiu kup̃ap̃aena la poli, ana in na sineun ga p̃elaga na sineyeena. ?Pona amiu na amninue ke kinas nen visena nene wa? Visae amiu akilia, a p̃isi na amiu tap̃atete asum̃a alip̃ere kare kiau nalogena la nene nap̃a pe akila re p̃elaga viowa tai poli.
23566  MAT 12:8  Narina ne Yeririna, naga ke nap̃a pe sup̃en Legiena Wa narui.
23568  MAT 12:10  E yo nene, yaru tai sike ea ana naga limana ve tokak, a pe lima mare, ana yaru m̃ena ga lap̃asia nap̃a asum̃a ga sinelan asape alual li suri lap̃asia nap̃a Yesu naga kila na pe mesmesu re poli yo. Ana yaru la nene apiun tan Yesu, asape ?Sanape, kieta navisaluaena pisalup̃ar yum̃aena na kilaruruen tas nen yaru e Legiena Wa, pona pe pisalup̃ar re poli? !Ovisali suri nene!
23569  MAT 12:11  Ana Yesu pisatam̃ea, pisape Visae yaru tai kiena sipsip ve taaga ga, ana e Legiena Wa tai, kiena sipsip nene va loru vitove e p̃ilip̃ili tai, amiu asitom asape p̃isi na yaru nene tap̃atete va werelua sina? !Ee, p̃isi na ita punu ga monar tekila sanene va kieta suri mali lala!
23570  MAT 12:12  Ana visae mesmesu ga ve sanene e kieta navisaluaena vena teiila kieta sipsip tai sanene e Legiena Wa, ana sanene ita tekilia tekila m̃ena ga yum̃aena naiilaen yaru tap̃ena e Legiena Wa, komin yaru naga po taulu sipsip.
23571  MAT 12:13  Ana Yesu pisa pa yaru nap̃a limana mare, pisape Okian mesmesun lumom̃a. Ana yaru nap̃a kila sane Yesu pisa, kian mesmesun limana, ana limana pimi po sina, sa ke ga limana komp̃as.
23576  MAT 12:18  Nanene yaru nap̃a naga miyum̃ae kiau, nap̃a in na nemligan lua naga. In na nesitom naga pap̃isi, a kiau sitomena kekaran naga pap̃isi. P̃isi na inu neligan Ninuu van naga, vena naga visawal p̃elaga mesmesu lala va yolai lala na yomarava nini.
23579  MAT 12:21  Ana p̃isi na yolai lala na yomarava nini, la alelaga m̃arera e naga, avisave p̃isi na naga tamalia la.
23581  MAT 12:23  Ana yeririna la nap̃a apisu suri nene amilania, a sinela kurkuru pap̃isi, ana apiun ke sina ga tan la, apisape !E! ?Yaru nene naga narina ne Tepet nap̃a tesum̃ate ke yo, pona peraga?
23582  MAT 12:24  Ana pogos nap̃a Varasi lala amloge visena kiena ne yeririna la nene, ana apielue pap̃isi, nap̃a apisape Yaru nene m̃ene plan yermare lala e ga e nam̃areraena kiena ne sup̃e kiena yermare lala, nap̃a Pielsipel, naga tam̃an pania.
23583  MAT 12:25  Ana Yesu mlogekilale m̃a kiela sitomena nene, ana naga pisa pan la, pisape Visae sup̃e tai, kiena yeririna lala alip̃erela, nap̃a lap̃asia akawe si visena kiena ne lala komp̃asia, p̃isi na sup̃e nene kiena yum̃aena lala monar loloru ga vito sike na; a visae pulkumali tai pona mratava tai, kiela yeririna lala alip̃erela, nap̃a sane lap̃asia sinelan asape am̃ene plan si lap̃asia, p̃isi na yeririna la nene tap̃atete asu ruru pogos tai.
23587  MAT 12:29  !Amiu na apisu ke ne! Visae yaru tai sinenan ke pisape va loyum̃a m̃ana ne yaru m̃arera tai, vena vinaun kiena suria, naga monar war kilika viar ke ne yaru nene sumo wa, p̃isi na naga kilia va loyum̃a ana war plan make kiena suria. Ana in na nekila ke sanene pa yaru m̃arera nene nap̃a Yermare Lego.
23588  MAT 12:30  Yaru nap̃a pe taveve inu re poli, naga suwo inu ke ne, a yaru nap̃a pe miyum̃ae re amio inu poli vena moure kiau yeririna lala aimi lele taaga, naga sane sum̃a m̃enetetain la ke ne.
23589  MAT 12:31  Ana sanene narui, in na nevisa van amiu, mlamulena viowa lala, a visena viowa lala, a visena nap̃a kila kare Narina ne Yeririna, Ntewa naga kilia viewo yaru vanonia, ana yaru nap̃a pisayu kare Ninuna Wa, nap̃a pisa pisape kiena yum̃aena naga Yermare Lego ga miyum̃aenia, yaru na sanene, Ntewa tap̃atete viewo naga pogos tai, e pogos na tesike e ne, a e pogos nap̃a pimi ke sirau.
23591  MAT 12:33  A Yesu pisa m̃ena ga, pisape Ita tekilia tevisu kilale purlaki lala e mrasnela nap̃a ap̃aria. Purlaki nap̃a kapuru po, naga mrasa m̃ena ga po, ana purlaki nap̃a piowa ga, p̃ar m̃ena ga mrasa nap̃a piowa ga.
23594  MAT 12:36  Inu sineun nesape amiu akilia nap̃a e legiena na lip̃ereena, ana yaru la punu ga monar akila navisawalena tai vanon kiela visena viowa la veve taaga nap̃a apisa e kiela malena lala,
23595  MAT 12:37  vanon nap̃a p̃isi na Ntewa naga lip̃ere kiom̃a malena e ga e kiom̃a visena lala. Nanene, vanon nap̃a kiom̃a visena lala akilia akila ko vena omal, pona akila ko vena owar nakoaena.
23596  MAT 12:38  Ana navianena na navisaluaena lap̃asia, amio Varasi lap̃asia, apisa pa Yesu, apisape !Ei, ko nap̃a apio ko ke asape Navianena, imimi sinemimin mesape okila kile tai van imimi vena imimi mevisu kiom̃a nam̃areraena.