23215	MAT 1:2	Abraham kama na̱'mihi̱ Isaac. Isaac kama na̱'mihi̱ Jacob. Jacob kama na̱'mihi̱ Juda̱ ko̱ já nts'e̱.
23224	MAT 1:11	Josia̱s kama na̱'mihi̱ Jeconia̱s ko̱ já nts'e̱. Kui xi tjíntu ni̱stjin nga ngjinijé xu̱ta̱ Israel Babiloni̱a̱.
23232	MAT 1:19	Ko̱ Kuse xi ka̱ma x'i̱hi̱n, kui xi nku nda̱ xi je tjíya ani̱ma̱ha̱ ko̱ najmi mjehe̱ nga k'u̱échjit'ain Maria̱. Kui nga kama mjehe̱ ra̱ nga jyukj'i k'u̱éjñaha.
23238	MAT 1:25	Tu̱nga najmi kits'ínko̱hó santa nkúhu nga kitsin ntíu̱, ko̱ kitsjá j'áíhi̱n nga Jesu k'úín.
23249	MAT 2:11	I̱ncha jas'en ni'yoo̱ ko̱ kikie ntíu̱ ko̱ Maria̱ xi na̱aha̱ maha. Tsinchakúnch'int'aha̱ ntíu̱ nga kits'íntsjoho̱. A̱s'a̱i kikjex'á kaxa̱ha̱ ko̱ kitsjáha̱ ntíu̱ ni xi i̱ncha y'a. Kitsjáha̱ to̱onsine, ko̱ ni xi sinjne̱ xi 'mi incienso̱, ko̱ ni xi sinjne̱ xi 'mi mirra̱.
23260	MAT 2:22	Kitsankjún nga ngju̱a̱i̱ a̱nte Judea̱ a̱t'aha̱ kint'é én nga Arkelao̱ tíbatéxuma yo̱ a̱ntehe̱ Herode̱ xi kama na̱'mihi̱. Tu̱nga kik'a̱i̱ chi̱ni títjuhún ra̱ xi má nga kik'inyaha̱ nga a̱nte Galilea̱ ngju̱a̱i̱.
23263	MAT 3:2	B'i̱ kitsú nga y'éni̱jmí: —Tankínchj'a̱ha̱ ru̱u ani̱ma̱nu̱u, a̱t'aha̱ ja 'yún tiña tíjñanu̱u Nti̱a̱ná nga tíbatéxumanu̱u nd'a̱i̱.
23265	MAT 3:4	Nk'ie nga y'ejña Jua, najyun xi kamandako̱ho ntsja̱ha̱ chu̱ camello̱ bja ko̱ nku tja̱ba̱xín b'ékjá. Chju̱ba̱ ko̱ ntsjényá kjine.
23271	MAT 3:10	Ja tíjña nda icho̱ nd'a̱i̱ nga ku̱a̱te kja̱ma̱ha̱ yóo̱. Kui nga ngayjee̱ yá xi najmi nda tu xi tsjáha, kui xi stísun ko̱ chja̱nikj'ajin a̱jin nd'íu̱.
23289	MAT 4:11	A̱s'a̱i ngji t'axín nda̱nindoo̱ nga y'éjña suba Jesu, ko̱ i̱ncha j'ai ntítsjehe̱ Nti̱a̱ná nga j'aisinko̱ho̱.
23294	MAT 4:16	Xi tjíntu má jyuu̱n ja kikie nku nd'í chánka. Xi tjíntu má tje̱n nk'íéhe̱n ngabayoo̱ ja kitsjehe̱n nku nd'í.
23295	MAT 4:17	Kui ni̱stjiu̱n kik'atuts'i̱hi̱n Jesu nga y'éni̱jmí. B'i̱ kitsú nga kinchja̱ko̱ xu̱ta̱: —Tankínchj'a̱ha̱ ru̱u ani̱ma̱nu̱u, a̱t'aha̱ ja 'yún tiña tíjñanu̱u Nti̱a̱ná nga tíbatéxumanu̱u nd'a̱i̱.
23299	MAT 4:21	A̱s'a̱i ngjindju sa ko̱ yo̱ kikie jo já xi ta̱ nts'e̱ maha xinkjín. Kui xi Santiago̱ ko̱ Jua xi jáha̱ Zebedeo̱. Tjíntuyáko̱ tsutsuhu̱ na̱'mihi̱ nga tíi̱ncha b'énda na̱'yaha̱. A̱s'a̱i kinchja̱ha̱ Jesu jóo̱.
23304	MAT 5:1	Nk'ie nga kikie Jesu nga tíma ñjakú ṉkjún xu̱ta̱, a̱s'a̱i ngjinji nku a̱sunntu tje̱nki̱ ko̱ yo̱ y'ejña. Yo̱ kama ñjat'áha̱ xu̱ta̱ ni'yakuyáha̱,
23308	MAT 5:5	’Á b'a̱ nda tjíhin ts'e̱ xu̱ta̱ xi ni̱ma̱kju̱a̱ha, a̱t'aha̱ kui xi ts'i̱ínkjáíhi̱n nga ka̱ma ts'e̱ t'anankiu̱.
23314	MAT 5:11	’Á b'a̱ nda tjíhin ts'a̱jun nk'ie nga ch'on ku̱i̱tsu̱nu̱u xu̱ta̱ ko̱ nga tsjénnki unkienu̱u ko̱ nga nkjin tíkjá én tsank'á ch'on tsu ku̱i̱tsu̱nu̱u tu̱ nga̱t'ana̱.
23318	MAT 5:15	Nk'ie nga nd'í b'éti xu̱ta̱, najmi kinte kaxa̱ b'éjñanki. Tu̱ sa ní b'éjña nk'a tu̱ xi ts'ín ndzjehe̱n ra̱ nd'íu̱ ngatentee̱ xu̱ta̱ xi tjíntu a̱yoo̱.
23321	MAT 5:18	A̱t'aha̱ kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u. Ndaha nku ntu xi tjít'a kju̱a̱téxumoo̱ ndaha̱chí najmi ndyja̱jihi̱nsén nk'ie nga tíjña sa nk'a ján ko̱ t'anankiu̱. Ku̱i̱tjusunyje ní.
23325	MAT 5:22	Tu̱nga an b'a̱ tíxinnu̱u nga tu̱ yáhá ni xi ts'i̱ínkjanko̱ nda̱ nts'e̱, kui xi tjíhin nga n'e̱ kju̱a̱ha̱ ra̱. Tu̱ yáhá ni xi b'a̱ ku̱i̱tsu̱hu̱ nda̱ nts'e̱: “Á b'a̱ nkjún ts'ín stje̱henni”, kui xi n'e̱ kju̱a̱ha̱ nginku̱n já tjíxóo̱. Ko̱ tu̱ yáhá ni xi b'a̱ ku̱i̱tsu̱hu̱ nda̱ nts'e̱: “Á b'a̱ 'yún chi̱nihini ji”, kui xi tje̱he̱n ra̱ nd'íhi̱ nga̱k'i̱e̱n.
23327	MAT 5:24	tu̱ sahá t'ejñai chje̱hi̱ a̱nkjín na̱chan chje̱ ko̱ t'in chu̱bako̱ nda mahi tjun nda̱ nts'ei. A̱s'a̱i nibák'a̱i̱ ngáhani chje̱hi̱.
23328	MAT 5:25	’Ki̱tsa̱ t'endako̱i̱ xi tífitéjénehi nk'ie nga tje̱nko̱ sai a̱ya ni̱yóo̱, tu̱ xi najmi ts'i̱ínkjas'ehe̱n ra̱ ji nda̱ jue. A̱t'aha̱ tsa ts'i̱ínkjas'ehin nginku̱n nda̱ jue, a̱s'a̱i nda̱ jue ts'i̱ínkjas'en ngáha ri a̱ya ntsja nda̱ xi kunnta nu̱ba̱yóo̱ ko̱ kui xi ngju̱áya'yíhin.
23336	MAT 5:33	’Ja kinu'yó nga b'a̱ kik'ihi̱n xu̱ta̱ xi kis'e ni̱stjin nk'ie: “Najmi tu̱: Kate Nti̱a̱ná, bixín tsank'áí. Tu̱ sahá n'e̱tjusuin ni xi tín'ekiei Nti̱a̱ná.”
23338	MAT 5:35	Ta̱ ndaha najmi tu̱ t'anankiu̱ nungijiun ni xi ku̱i̱xíún, a̱t'aha̱ Nti̱a̱ná batéxumaha̱. Ta̱ ndaha najmi tu̱ nanki Jerusalen nungijiun ni xi ku̱i̱xíún, a̱t'aha̱ kui xi nankihi̱ Nda̱ Rei̱ k'aku̱.
23341	MAT 5:38	’Ja kinu'yó nga b'a̱ kik'ihi̱n xu̱ta̱ ni̱stjin nk'ie: “Xi ch'on ts'i̱ín, n'e̱ ngajoya ngáha̱ ra̱ xi nkú kats'ín. Tsa nku tunku̱n kats'ín'uhu̱n, a̱ nku tunku̱n n'e̱'uhu̱n. Tsa nku ni̱'yu̱n kats'ín'uhu̱n, a̱ nku ni̱'yu̱n n'e̱'uhu̱n.”
23342	MAT 5:39	Tu̱nga ahán b'a̱ tíxinnu̱u nga tjehe̱nntoho̱o xi ch'on títs'ínnu̱u. Tsa tjín xi k'o̱njin tsa̱ kixi̱hi̱, tjeihi̱n ko̱ tsa̱ skjúhi̱n.
23348	MAT 5:45	’B'a̱ n'o̱o tu̱ xi b'a̱ ts'ín ka̱mahanu ntíhi̱ Na̱'minu̱u xi tíjña ndji̱o̱jmi ján. A̱t'aha̱ kui xi ts'íntjuhu̱ ts'íu̱ ngayjee̱ xu̱ta̱, ndaha tsa xi ch'onk'un ko̱ ndaha tsa xi nda. Ko̱ ts'ínk'aha̱ ts'í ngayjee̱ xu̱ta̱, ndaha tsa xi na̱xu̱ ts'ín ko̱ ndaha tsa xi najmi na̱xu̱ ts'ín.
23349	MAT 5:46	A̱t'aha̱ tsa n'e̱tjó xi tjoho̱ jun, ¿mí chjíhi xi ku̱i̱jne̱nu̱u nk'ie? Santaha já xi f'áchjíntjai ch'á nga ts'ínxát'aha̱ já Roma̱ b'a̱ ta̱ i̱ncha ts'ín.
23350	MAT 5:47	Ko̱ tsa tu̱ subahá já nts'o xi súniñoho̱o, ¿mí ni nda tjíhin xi tín'o nk'ie? Santaha xu̱ta̱ xi najmi be Nti̱a̱ná b'a̱ ta̱ i̱ncha ts'ín.
23352	MAT 6:1	’Najmi tu̱ nginku̱n xu̱ta̱ na̱xu̱ n'esjo yjonu̱u, tsa tu̱ xi sku̱e̱he̱nu̱u nga na̱xu̱ tín'o. A̱t'aha̱ tsa b'a̱ n'o̱o, najmi chumi ni chjíhi xi tsjánu̱u Na̱'minu̱u xi tíjña ndji̱o̱jmi ján.
23359	MAT 6:8	Kui nga najmi b'a̱ tu̱ n'ehenu jun xi nkú nga ts'ín xu̱ta̱ xu'bo̱. A̱t'aha̱ jahá be títjun Na̱'minu̱u ni xi machjénnu̱u kintehe̱ ni nga ku̱i̱nchíhu̱u.
23363	MAT 6:12	N'e̱ndyjat'ani̱ ngatitsunni̱, xi nkú ts'ín ji̱n ta̱ n'endyjat'ai̱hi̱ xi ch'on títs'ínni̱.
23376	MAT 6:25	’Kui kju̱a̱ha nga b'a̱ tíxihi̱nnu̱u. Najmi tu̱ fanta̱ha̱ ru̱u yjonu̱u ni xi machjénnu̱u, mí nihi xi chi̱no̱o ko̱ mí nihi xi s'i̱u. Ta̱ ndaha najmi tu̱ fanta̱ha̱ ru̱u yjonu̱u ni xi machjéhe̱n yjonintenu̱u, mí najyuhun xi ndyjo̱o. Nk'ie ní nga ku̱i̱ntsu̱bo̱o, kui ní nihi xi 'yún chjíhi̱ ra̱ nga nichinee̱. Ko̱ yjonintenu̱u, kui xi 'yún chjíhi̱ ra̱ nga najyuu̱n.
23384	MAT 6:33	Títjun tjehe̱nnto nga katatéxumanu̱u Nti̱a̱ná ko̱ n'o̱o ni xi na̱xu̱ nginku̱n, ko̱ b'a̱ ts'ín tu̱ k'u̱a̱i̱suhúnnu̱u ngayjee̱ ni xu'bi̱.
23385	MAT 6:34	Najmi tu̱ fanta̱ha̱ ru̱u yjonu̱u mí nihi xi ka̱ma ndyjunni̱. Ndyjunni̱ s'e̱ ngáha̱nu̱u a̱nte nga kjúánta̱ ngáha̱ ru̱u yjonu̱u. A̱t'aha̱ ngayje ni̱stjin y'a kju̱a̱sti xi ts'e̱.
23390	MAT 7:5	Tín'ei ni xi ts'ín xi tu̱ tsjohó ra̱ bakúchji xi nkú ts'ín benkjún Nti̱a̱ná ni xi n'e̱ní ní. N'e̱sje mahi tjun yáxu'ba xi kjinki tunkuin, tu̱ xi nda ka̱ma ndzjehen ri nga n'e̱sjenki stjé xi kjinki tunku̱n nda̱ nts'ei.
23392	MAT 7:7	’Ti̱nchíú, ko̱ Nti̱a̱ná tsjánu̱u. Ti̱nchísjo, ko̱ sa̱kúnu̱u. N'e̱kjano a̱nkju̱o̱, ko̱ chjúx'ánu̱u.
23393	MAT 7:8	A̱t'aha̱ ngatentee̱ xi banki ts'ínkjáíhi̱n. Xi bangisjai sakúhu̱. Ko̱ xi ts'ínkjane a̱nkju̱o̱ chjux'áha̱.
23397	MAT 7:12	’Kui b'a̱ maha, xi nkú ts'ín mjenu̱u nga n'e̱nu̱u, b'a̱ ta̱ n'o̱ho̱ xu̱ta̱ xi kj'a̱í. Kuihí niu̱ xi bakúya kju̱a̱téxumoo̱ ko̱ ni xi y'ét'a já profeta̱.
23398	MAT 7:13	’Ti̱tjás'o̱on a̱nkju̱a̱ ntsjíyoo̱. A̱t'aha̱ tayá a̱nkju̱a̱ ko̱ tayá ni̱yá xi fi má nga ndyja xu̱ta̱. 'Yún nkjin xi tíi̱ncha fas'en a̱nkju̱a̱ xu'bo̱.
23399	MAT 7:14	Tu̱nga ntsjíyahá a̱nkju̱a̱ ko̱ ntsjí ni̱yá xi fi má nga b'entu xu̱ta̱. Chuba xi tíi̱ncha sakúhu̱ a̱nkju̱a̱ xu'bo̱.
23400	MAT 7:15	’Chúhu̱un yjonu̱u já profeta̱ tsank'óo̱. Kui xi kj'u̱a̱í ts'ín ni̱ma̱kju̱a̱ maña̱ yjoho̱ xi nkúhu chu̱tsa̱nka̱, tu̱nga kjahán tjíntuyáha̱ xi nkúhu chu̱ kjan.
23401	MAT 7:16	Ka̱mankjinnu̱u nkú k'un jóo̱ nk'ie nga cho̱o ni xi ts'i̱ín. A̱t'aha̱ ni xi ts'ín xu̱ta̱, kui xi nkú joyaha tu xi bjaha̱ nku yá tu. ¿A jñá na'yáhá xi bjaha̱ tuntsja̱jé? ¿A yá na'yáhá xi bjaha̱ tu higo̱?
23404	MAT 7:19	Ko̱ ngatentee̱ yá xi najmi bjaha̱ tu xi nda, stisún ko̱ s'etí a̱jin nd'íu̱.
23405	MAT 7:20	Kui b'a̱ maha, cha̱hanu já profeta̱ tsank'óo̱ nk'ie nga cho̱o tu xi ts'e̱.
23410	MAT 7:25	A̱s'a̱i kik'a tsíu̱, kama 'yún ntáje̱, ko̱ ntjo̱ kits'ínk'ajni ni'yoo̱ nga mjehe̱ kja̱níts'in. Tu̱nga najmi tsijnehé a̱t'aha̱ a̱sun ndji̱o̱ kamandasún.
23412	MAT 7:27	A̱s'a̱i kik'a tsíu̱, kama 'yún ntáje̱, ko̱ ntjo̱ kits'ínk'ajni ni'yoo̱ nga mjehe̱ kja̱níts'in. Tsijne ni'yoo̱ nga tsatsunyje.
23416	MAT 8:2	A̱s'a̱i j'aisehe̱ Jesu nku nda̱ xi k'uhu̱n ch'in fentujnu. Tsasinkúnch'int'aha̱ ko̱ b'i̱ kitsúhu̱: —Ji nda̱ maestru̱, tsa ji xi mjehi, ka̱ma n'e̱ jení nga chjúxinní ch'in xi k'unna.
23418	MAT 8:4	A̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱ Jesu ndo̱: —Ji najmi tu̱ ch'a xi 'miyaihi̱ ni xi kamat'ain. T'ihi̱nkúchjihi̱ yjohi̱ nda̱ na̱'miu̱ ko̱ tjein chje̱ xi nkú ts'ín y'éjña Moise, tu̱ xi sku̱e̱ kixi̱hi xu̱ta̱ nga ja kamanda ngáhani.
23420	MAT 8:6	B'i̱ kitsúhu̱: —Ji nda̱ nti̱a̱, nda̱ musu̱na̱ kjijña un ni'yana̱. Najmi ta̱ ma ts'ín ni̱yáha ko̱ un tíbehe̱.
23421	MAT 8:7	B'i̱ kitsú Jesu: —Ka̱ma kfín ts'innkíhi̱.
23422	MAT 8:8	Tu̱nga b'a̱há kitsú nda̱ jun k'aku̱: —Ji nda̱ nti̱a̱, najmi an tsuhuna tsa ni'yana̱ ku̱i̱tjás'e̱i̱n. Tu̱ b'a̱ ti̱xín ní nga katumanda nda̱ musu̱na̱, ko̱ ka̱manda ndo̱ ma.
23423	MAT 8:9	A̱t'aha̱ xi nkúhu an, tíjñana xi batéxumana ko̱ ta̱ tjínna já jun xi batexumaha̱. Nk'ie nga: “T'in”, xihi̱n nku, a̱s'a̱i fi. Ko̱ tsa: “Nibái̱”, xíhi̱n kj'a̱í, a̱s'a̱i nibá. Ko̱ tsa nku nda̱ musu̱na̱: “N'e̱i̱ kui nii̱”, xíhi̱n, a̱s'a̱i ts'ín.
23426	MAT 8:12	Tu̱nga xu̱ta̱ xi tje̱he̱n ra̱ nga kju̱a̱s'en kai má batéxuma Nti̱a̱ná, kui xi ngju̱a̱i̱ya na̱tsin ján má jyuu̱n, a̱nte má nga kji̱ntá xu̱ta̱ ko̱ ku̱a̱te ni̱'yu̱n.
23427	MAT 8:13	A̱s'a̱i ta̱ kinchja̱ko̱ ngáha Jesu nda̱ jun k'aku̱: —T'in. Ngandahi̱ katuma xi nkú ts'ín kuas'ejihin. Ta̱ kuihi chu̱bo̱ kamanda nda̱ musu̱hu̱ nda̱ juu̱n.
23432	MAT 8:18	Nk'ie nga kikie Jesu nga nkjin xu̱ta̱ katsendáíhi̱ ra̱, b'i̱ kitsú nga mjehe̱ ngju̱a̱i̱ ngabantá ntáchak'uu̱n.
23433	MAT 8:19	A̱s'a̱i j'aik'úhu̱n nku nda̱ chji̱ne̱'éhe̱n kju̱a̱téxumoo̱ ko̱ b'a̱ kitsúhu̱: —Ji nda̱ maestru̱, tsjénnkihi tu̱ má xi tje̱hén ni nga k'úín.
23435	MAT 8:21	A̱s'a̱i b'a̱ kitsú nku nda̱ ni'yakuyáha̱: —Ji nda̱ maestru̱, k'u̱a̱i̱ntení nga tjun kfínngjayánjia na̱'mina̱.
23437	MAT 8:23	A̱s'a̱i jas'en Jesu tsutsuu̱ ko̱ já ni'yakuyáha̱ ta̱ jas'enko̱ho̱.
23442	MAT 8:28	Nk'ie nga tsichu Jesu ngabantá ntáchak'uu̱n, nankihi̱ xu̱ta̱ Gadara̱, a̱s'a̱i tsitjujín tsjóo̱ nga j'aik'úhu̱n Jesu jo já xi tjíntujíhi̱n jánindoo̱. Tu̱ ni xí kjahán jóo̱, nga santaha najmi ta̱ ch'a ma f'a ni̱yá xu'bo̱.
23446	MAT 8:32	—Tankíún —kitsú Jesu. A̱s'a̱i tsitjujíhi̱n jóo̱ jánindoo̱ nga i̱ncha ngjikjas'enjihi̱n chi̱nko̱. Tsangatsanka ngatentee̱ chi̱nko̱ nga kikjaníkj'antjai yjoho̱ má nk'antjaihi̱ yo̱ ko̱ tsixuntujín ntáchak'uu̱n. Yo̱ jesunjin ntá.
23454	MAT 9:6	Tu̱nga mjehéna kuakuchjínu̱u nga Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n tíjña ngajoho̱ Nti̱a̱ná a̱sunntei̱ xi má nga ka̱ma ts'i̱ínndyjat'aha̱ ngatitsuhu̱n xu̱ta̱. A̱s'a̱i b'i̱ kitsúhu̱ nda̱ xi najmi ma fiu̱: —Ti̱síntje̱i̱n, chjúbéí na̱chahi̱n ko̱ t'in ngáhani ni'yahi̱.
23455	MAT 9:7	Tsisintje̱n nda̱ uu̱n ko̱ ngji ngáha ni'yaha̱.
23466	MAT 9:18	Nk'ie nga b'a̱ títsu Jesu, tu̱ j'aihí yo̱ nku nda̱ tjíxá ko̱ tsasinkúnch'int'aha̱ nga b'i̱ kitsúhu̱: —Ta̱kjínna ja k'uen. Nibángjennéí ntsa̱i̱ ntína̱ tu̱ xi kj'u̱a̱íya ngáha̱ ra̱.
23470	MAT 9:22	Tu̱nga kits'ínk'ótjiyahá Jesu nga tsasehe̱ ta̱chjúu̱n ko̱ b'a̱ kitsúhu̱: —Ji ntína̱, tsjo kat'ehe̱ tak'uin. A̱t'aha̱ kuas'ejihin nga Nti̱a̱ná kits'ín nibána, kui nga kama nkihi ri. Ta̱ kuihi chu̱bo̱ kamanda ta̱chjúu̱n.
23477	MAT 9:29	A̱s'a̱i kits'ínko̱ Jesu tunku̱n jóo̱ ko̱ b'i̱ kitsúhu̱: —Katuma xi nkú ts'ín tís'ejinnu̱u.
23478	MAT 9:30	Tsix'ánki tunku̱n jóo̱. A̱s'a̱i b'a̱ kitsú Jesu: —Tu̱nga najmi tu̱ ch'a 'miyahá ru̱u ni kamat'on.
23487	MAT 10:1	A̱s'a̱i kinchja̱ha̱ Jesu já ni'yakuyá xi te joo̱ ko̱ kitsjáha̱ nga ngajoho̱ Jesu ka̱maha̱ jóo̱ k'o̱nsje jánindoo̱ xi tjíntujíhi̱n xu̱ta̱ ko̱ nga ts'i̱ínnkiyjehe̱ xu̱ta̱ xi ch'ihi̱n.
23491	MAT 10:5	A̱s'a̱i kits'ínkji Jesu já ni'yakuyá xi te joo̱ nga kitsúyaha̱ ni xi tjíhin nga i̱ncha ts'i̱ín. B'i̱ kitsúhu̱: —Najmi tu̱ bankíún má nga najmi tjín xu̱ta̱ xi ntje̱ Israel tje̱he̱n ra̱ ko̱ najmi tu̱ bitjas'o̱on nankihi̱ xu̱ta̱ Samari̱a̱.
23493	MAT 10:7	Tankíún ko̱ t'eni̱jmíú nga ja 'yún tiña tíjña Nti̱a̱ná nga tíbatéxuma nd'a̱i̱.
23497	MAT 10:11	’Nk'ie nga ku̱i̱tjás'o̱on nku nanki 'yún ko̱ tsa nku nanki i̱chí, yo̱ ti̱nchísjo nku xi nda ani̱ma̱ha̱. Ti̱ntsu̱bo̱o ni'yaha̱ santa nkúhu nga ku̱i̱tju ngáhanu nanki xu'bo̱.
23502	MAT 10:16	’T'ejin tak'un. An títs'inkjínu̱u xi nkú joyaha chu̱tsa̱nka̱ a̱jihi̱n nañá kjan. Kui nga ti̱ntsu̱ba̱ ndahanu xi nkú joyaha ye̱ ko̱ ni̱ma̱kju̱a̱ n'e̱sjo yjonu̱u xi nkú joyaha chu̱tujuu̱.
23508	MAT 10:22	Nga̱t'ana̱ ts'i̱ín unkiehe̱nu̱u ngayjee̱ xu̱ta̱. Tu̱nga xi tu̱ nku ndjáhá ku̱a̱si̱njña, kui xi k'u̱a̱nki.
23509	MAT 10:23	Nk'ie nga tsjénnki unkienu̱u xu̱ta̱ xi tjín nku nanki, tu̱ sahá ti̱yú. Tankíún kj'a̱í nanki. A̱t'aha̱ kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u. Najmi kfe̱nu̱u nga ku̱i̱nimo ngayjee̱ nankihi̱ xu̱ta̱ Israel kintehe̱ ni nga kj'u̱a̱í Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n.
23512	MAT 10:26	’Kui b'a̱ maha, najmi tu̱ binkjuhunnu xu̱ta̱ xu'bo̱. A̱t'aha̱ najmi tjín ni xi 'ma tjítjo xi najmi cha̱, ko̱ najmi tjín ni xi tíjña 'ma xi najmi s'e̱jña chji.
23513	MAT 10:27	Ni xi tíxinyanu̱u má jyuu̱n, chu̱ba ngáhanu má ndzjee̱n. Ko̱ én se̱n xi ku̱i̱nú'yó nga kuinchja, ch'i̱íyako̱ ngáhanu a̱sun nk'a ni'yoo̱.
23515	MAT 10:29	’¿A najmi mahá tsa tu̱ xí nanki chjíhí ch'a nga satéña jo ni̱se xi̱ tíntí? Ndaha tsa b'a̱ ma, ndaha nku ni̱see̱ najmi ndyja̱ tsa najmi mjehe̱ Na̱'minu̱u.
23516	MAT 10:30	Nga̱t'a ts'a̱jun bi, santaha ngayjee̱ ntsja̱ku tjín xki̱hi̱ Na̱'minu̱u.
23521	MAT 10:35	A̱t'aha̱ jáa̱ tu̱ xi ku̱a̱kjányaha yjoho̱ xu̱ta̱, má nga nku nda̱ ngju̱a̱i̱ kontra̱ha̱ na̱'mihi̱ ko̱ nku ta̱kjín ngju̱a̱i̱ kontra̱ha̱ na̱aha̱ ko̱ nku na̱ a̱nta ngju̱a̱i̱ kontra̱ha̱ na̱ nchí'yaha̱.
23523	MAT 10:37	’Xi 'yún ts'i̱íntjo sa na̱'mihi̱ ko̱ tsa na̱aha̱ nga an, kui xi najmi tsuhu̱ ra̱ nga ka̱ma xu̱ta̱ ni'yakuyána̱. Xi 'yún ts'i̱íntjo sa ntíhi̱ nga an, najmi tsuhu̱ ra̱ nga ka̱ma xu̱ta̱ ni'yakuyána̱.
23524	MAT 10:38	Xi najmi títsjáha̱ yjoho̱ nga tsjénnkina santaha tsa ku̱a̱yá nga̱t'ana̱, najmi tsuhu̱ ra̱ nga ka̱ma xu̱ta̱ ni'yakuyána̱.
23525	MAT 10:39	Xi ku̱a̱ngisjáí suba nga k'úéjña tík'un, tu̱ sahá ku̱a̱yá. Tu̱nga xi ku̱a̱yá nga̱t'ana̱, kui xi sa̱kúhu̱ nga k'úéjña tík'un.
23526	MAT 10:40	’Xu̱ta̱ xi ts'i̱ínkjáínnu̱u, ja an títs'ínkjáínna. Ko̱ xi ts'i̱ínkjáínna, ta̱ títs'ínkjáíhi̱n xi kits'ín nibána.
23527	MAT 10:41	Xi ts'i̱ínkjáíhi̱n nku nda̱ profeta̱ a̱t'aha̱ nda̱ profeta̱ nii̱, xi nkú ts'ín tje̱he̱n ra̱ b'a̱ ts'ín k'u̱a̱i̱hi̱. Ko̱ xi ts'i̱ínkjáíhi̱n nku nda̱ xi na̱xu̱ ts'ín a̱t'aha̱ na̱xu̱ ts'ín ndo̱, xi nkú ts'ín tje̱he̱n ra̱ b'a̱ ts'ín k'u̱a̱i̱hi̱.
23528	MAT 10:42	Ko̱ tsa tjín xi tsjáha̱ nku chu̱tsín ntánijua nch'án xi k'úí nku xu̱ta̱ xu'bi̱ a̱t'aha̱ xu̱ta̱ ni'yakuyána̱ nii̱, kju̱axi̱ ni xi tíxinnu̱u nga kj'u̱a̱i̱hi̱ chjíhi̱ xu̱ta̱ xu'bo̱.
23533	MAT 11:5	Tíma chjihi̱ xi ka̱ha̱. Xi najmi ma fi tíi̱ncha fi. Xi k'uhu̱n ch'in fentujnu tímanda. Tínt'é xi stayaha̱. Tíf'áíyaha̱ xi ja k'ien. Tís'eni̱jmíhi̱ én nda tsuhu̱ Nti̱a̱ná xi x'a̱ha̱n.
23542	MAT 11:14	Tsa mjenu̱u n'e̱ s'ejiun éi̱n, Jua kui xi Elia̱ xi tjíhin nga kj'u̱a̱í.
23547	MAT 11:19	A̱skahan j'ai ngá Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n xi kjine ko̱ 'bi, ko̱ tu̱ sa b'a̱há tsu ngá xu̱ta̱: “Kui nda̱i̱ xi 'yún kjine ko̱ 'yún 'bi. Nda nchja̱ko̱ já xi f'áchjíntjai ch'á nga ts'ínxát'aha̱ já Roma̱ ko̱ já xi najmi na̱xu̱ ts'íntjusun kju̱a̱téxumoo̱.” Tu̱nga tís'ejña chjihí kju̱a̱nkjintak'uhu̱n Nti̱a̱ná nk'ie nga tíyaha̱ ni xi títs'ín.
23553	MAT 11:25	Kui ni̱stjiu̱n b'i̱ kitsú Jesu: —An títs'intsjoho, Na̱'mi, Nti̱a̱ xi ts'e̱ nk'a ján ko̱ t'anankiu̱. A̱t'aha̱ y'ejña chjihi̱ xu̱ta̱ xi b'a̱ k'un xi nkú joyaha jántí xi̱ ni xi kik'iejña 'maihi̱ já nkjink'uu̱n ko̱ já xi mankjihi̱n ni xi tjín.
23555	MAT 11:27	’Ngayjee̱ ni xi tjín ja kits'ínkjas'en a̱ya ntsa̱ Na̱'mina̱. Najmi ch'a behe̱ Ntíu̱, tu̱ nkuhú Na̱'miu̱ xi behe̱. Ta̱ ndaha najmi ch'a behe̱ Na̱'miu̱, tu̱ nkuhú Ntíu̱ xi behe̱. Ko̱ xu̱ta̱ xi mjehe̱ Ntíu̱ nga ku̱a̱kúchjihi̱ Na̱'miu̱, kui xi sku̱e̱ Na̱'miu̱.
23560	MAT 12:2	Tu̱nga kikiehé já fariseo̱ ni xi tíi̱ncha ts'ín jóo̱. A̱s'a̱i b'a̱ i̱ncha kitsúhu̱ Jesu: —Cha̱se̱ ma ri̱. Ni xi tíjña nkjúhu̱n kju̱a̱téxumoo̱ nga ni̱stjin nkjúu̱n tíi̱ncha ts'ín já ni'yakuyáhi̱.
23563	MAT 12:5	¿Ko̱ a najmi kje̱hé n'eyo kui nii̱ xi tjít'a xu̱ju̱n kju̱a̱téxumoo̱? Já na̱'mi xi ts'ínxá a̱ya ni̱nku̱ nga ni̱stjin nkjúu̱n najmi chumi jéhe b'anji.
23578	MAT 12:20	Najmi kjét'okjá nku yáxá xi ja títs'okjá. Najmi ts'i̱ínk'ien nd'í xi tu̱ ni̱nti̱hí títju saha̱, santa nkúhu nga ts'i̱ínndju̱ú ni xi na̱xu̱ nginkán.
23587	MAT 12:29	’¿Nkú ts'ín nku nda̱ ka̱ma kju̱a̱s'ehen ni'yaha̱ nku nda̱ xi 'yún tjíhi̱n nga'yún ko̱ kjé'aha̱ ra̱ ni xi tjíhín? Tjín níhi nga tjun k'u̱é'yún ndo̱. B'a̱ ts'ín ka̱ma kjé'aha̱ ra̱ ni xi tjíhi̱n ndo̱ ni'yaha̱.
23590	MAT 12:32	Xi nkú ku̱i̱tsu̱hu̱ Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n, ka̱ma ndyjat'aha̱. Tu̱nga xi nkú ku̱i̱tsu̱hu̱ Espiri̱tu̱ Santo̱, kui xi najmi ta̱ ka̱ma ndyjat'aha̱ ra̱, ta̱ ndaha nd'a̱i̱ ko̱ ta̱ ndaha ndyjun nkini̱.
23592	MAT 12:34	¡Já ch'onk'un xi b'a̱ k'un! ¿Nkú ts'ín ka̱ma chu̱bahanu ni xi nda, nk'ie nga jun xi ch'onk'un? A̱t'aha̱ ni xi kitsejíhin ani̱ma̱ha̱ xu̱ta̱, kui nihi xi bitju ts'a.
23597	MAT 12:39	B'i̱ kitsú Jesu: —Xu̱ta̱ xi tjín nd'a̱i̱ tíi̱ncha banki nga sku̱e̱ nku kju̱a̱nkjún, a̱t'aha̱ ch'onk'un ko̱ najmi na̱xu̱ tíi̱ncha nginku̱n Nti̱a̱ná. Tu̱ ni xi kamat'aihín nda̱ profeta̱ Jona nk'ie, tu̱ kuihí kju̱a̱nkjún xi s'e̱jña chjihi̱ xu̱ta̱ xi tjín nd'a̱i̱.
23598	MAT 12:40	A̱t'aha̱ xi nkú ts'ín y'ejña Jona jan ni̱stjin ko̱ jan ni̱stje̱n a̱ya ka̱ts'a̱ ti̱ chánkoo̱, b'a̱ ta̱ ts'ín k'úéjña Ntíhi̱ Nda̱x'i̱u̱n jan ni̱stjin ko̱ jan ni̱stje̱n kinte t'anankiu̱.
23603	MAT 12:45	A̱s'a̱i fikj'á sa yatu jáninda xi 'yún ch'onk'un sa nga kui ko̱ ngatentee̱ i̱ncha fas'enjihi̱n ndo̱. Ko̱ máha nda̱ xu'bo̱, 'yún ch'on ts'ín b'ejña a̱skahan nk'ie nga tjuhun. B'a̱ ta̱ ka̱maha̱ xu̱ta̱ ch'onk'un xi tjín nd'a̱i̱.
23607	MAT 12:49	A̱s'a̱i tsakú xu̱ta̱ ni'yakuyáha̱ ko̱ b'i̱ kitsú: —Kui xu̱ta̱ xu'bi̱ xi nána̱ ko̱ já nts'é.
23609	MAT 13:1	Kui ni̱stjiu̱n tsitju Jesu ni'yaha̱ ko̱ ngjik'iejña a̱ndai ntáchak'uu̱n.