23224	MAT 1:11	Mi'i hawyi IUSIA kaipyi tuwe­mo­herep morekuat IEKUNIA iywyt'in nywo. Morekuat IEKUNIA toĩne'en turan surara'in yi Papi­runia kaipyi tõ'ẽ tõ'ẽ kahato ai'ywania sa'awy'i­wuaria moma hamo. Mi'i hawyi i'atue­su­rara'in teropo'ok kahato i'atueyi pyi yi Papi­runia kape ta'atue­ropat hamo. Mi'i hawyi watu­kupte'en mot'i yi Papi­runia pe. Mi'i tote watu­we­potpap at ka'ap yi Papi­runia ywania emiit'in no watu­we­potpap yt kat sa'up mo i yi wato Papi­runia pe watu­we­potpap itote ahewa­nĩ­kaptia miky'esat ewy.
23231	MAT 1:18	Mi'i hawyi IESUI AIPOTYPOT ywã'ĩ hap etiat ahenoi teran sa'awy'i. Mesuwat miwan nug hat sese ti Mateu. Pyno tawa Nasare pe wẽtup ok IUSE e hap het rakat tikyi'at teran tehary'i wo yt karãpiat i ihainia wywo ieĩne'en hat mana MARIA e hap het rakat. Ma'ato mi'i yt to'opytyk i te turan imẽpyt a rakano topyhu'at mana MARIA ma'ato yt ihainia kaipyi i ma'ato TUPANA PÃ'ÃU kaipyi hupi'a.
23232	MAT 1:19	Mi'i hawyi iky'esat hat IUSE tikuap ta'yn hupi'a MARIA hap hawyi tuwa­nẽtup ko'i ko'i kahato — Uima'at rasig Maria e. Wẽtup ok ihainia hupi'a nug hat pote yt naku i atat Maria uhehary'i wo katu­pono wuat'i wywo waire rakat Maria e tuwa­nẽtup hawe. Pyno waku atipo'oro mana Maria wẽtup hy kape mig'i wo e Iuse tuwa­nẽtup hawe katu­pono waku rakat Iuse pote yt toiky'esat i miit'in tikuap hupi'a hap katu­pono Iuteu ywania ti'auka yt he'aito i pytkai hupi'a rakaria pote. — Pyno waku atipo'oro Maria wẽtup tawa kape mig'i wo e tuwa­nẽtup hawe. Mi'i tã atunug mote aru miit'in yt ti'auka i Maria nu wo e tuwa­nẽtup hawe.
23233	MAT 1:20	Ma'ato aikotã waku Maria po'oro wẽtup hy kapiat hap kape tuwa­nẽtup turan Tupana tipo'oro ra'yn tehay enoi hat Iuse kape atipy kaipyi. Mi'i hawyi to'e imu'etu — Iuse morekuat Tawi emiariru emiariru e yt erewa­nẽtup ko'i ko'i tei'o Maria ehary'i wuat upi'a hap ete e katu­pono hupi'a yt ihainia kaipywiat minug i e. Waku etat ehary'i wo hupi'a ra'yn pytkai Maria katu­pono yt toi'aparap hin i pytkai hupi'a ra'yn toĩne'en mesup e. Ta'i Tupana Pã'ãu Wakuat kaipyi toĩne'en imẽpyt e.
23234	MAT 1:21	Pyno meiũran ti aru mana Maria timo­herep ihainia hit wakuat sese rakat e. Mi'i ti Tupana Mipo'oro tomohey haria minug sa'ag popywiat hep hanuat e. Mi'i pote waku ehet'ok o Maria Mẽpyt IESUI e katu­pono Iuteu pusu puo IESUI ti WO'OEHAKYERA'AT HAT i'atu'e.
23235	MAT 1:22	Pywo pe ti tuwe­mo­herep ti aru Maria Mẽpyt aikotã sa'awy'i­wuaria Tupana ehay moherep haria te'ero'e hap ewy e.
23236	MAT 1:23	Mio tã e ti Tupana sa'awy'i miit'in me. — Meiũran ti aru wẽtup ok hary­poria wakuat rakat pytkai yt karãpe i he'aito pytkai imẽpyt'a rakano ti aru topyhu'at yt uwe piat topytyk pytkai i e. Meiũran ti aru imẽpyt ihainia ti aru tuwe­mo­herep hawyi Tupana AIPY'ASETPIAT rakat eset i'atu'e Tope e yianmiat Tupana ehay enoi hat Isaia tomiwan 7.14 pe e. — Mi'i hap ewywuat toĩne'en mesup ehary'i wuat mana Maria ete e atipy kaipywiat sut hat Iuse pe.
23238	MAT 1:25	Meiũran ti Maria Imẽpyt ra'yn hawyi to'opytyk. Imẽpyt hawyi Iuse tum na'yn Imẽpyt pe het IESUI e hap het rakat WO'OEHAKYERA'AT e topusu puo.
23239	MAT 2:1	Aipo­typot Iesui ti tuwe­mo­herep ta'yn mesuwe mekewat tawa hit Perẽ yi Iuteu pe karãpeĩ Eroti toĩne'en morekuat no itotiat turan. Mi'i hap e'at pe waikiru etiat wemu'e haria tõ'ẽ tõ'ẽ ta'atue'yi Urienti kaipyi aikope pyi at tuwẽtem hap kaipyi.
23240	MAT 2:2	Mi'i hawyi put'ok'i'atu'e tawa wato Ieru­sarẽi note hawyi — Aikope som hirakat Aipo­rekuat pakup nuat toĩne'en i'atu'e itotiaria pe. Aikope som tuwe­mo­herep Ei'ywania Iuteu ywania Potypot pakup ywã'ĩ hap i'atu'e. Katu­pono ha'awyte ra'yn uruta'a­kasa at wẽtem hap kaipyi hewai­kiru i'ywã'ĩ hap enoi hap uruta'a­kasa urue'yi tote i'atu'e. Mi'i pote mesup Aipo­rekuat Koro pakup mõtypot hamo urutõ'ẽ meikowo hewai­kiru upi urutõ'ẽ meikowo i'atu'e waikiru etiat wemu'e haria iwe'eg kahato rakaria tawa wato Ieru­sarẽi miaria pe.
23241	MAT 2:3	I'atu'e hap morekuat Eroti tikuap hawyi token'ẽ kahato i'ewyte tawa Ieru­sarẽi miaria. Katu­pono te'eru­wa­nẽtup ko'i ko'i kahato Iuteu ywania Potypot ywã'ĩ hap etiat waikiru etiat wemu'e haria ta'atuẽtup hawyi. Kat pote mi'i tã e morekuat Eroti katu­pono waku uito yn morekuat koro wo mesuwat yi tote e.
23243	MAT 2:5	— Ta'i tawa hit Perẽ me aru tuwe­mo­herep Mi'i Miit i'atu'e katu­pono sa'awy'i Tupana ehay moherep hat mio tã e miwan me yianmete i'atu'e.
23244	MAT 2:6	— Ta'i ahetawa kurin moity'i ewei'e tawa Perẽ miaria yi Iuta ywaniaria e. Ma'ato yt eiwe­mõti tei'o ehetawa kurin mupi katu­pono ti aru meiũran etawa hit Perẽ po'og po'og miit'in mikuap mo topyhu'at yi Iuta ywaniaria yne tawa ko'i kai katu­pono ehetawa hit Perẽ me tuwe­mo­herep irane Isareu ywania Potypot Koro sese e ti sa'awy'i Tupana ehay moherep hat Mikeia tomiwan me 5.2 pe i'atu'e morekuat Eroti pe.
23245	MAT 2:7	Tuwat i ra'yn inãpin haria hawyi morekuat Eroti ti'atu­kaykay i ra'yn at wẽtem hap kaipywiat õ'ẽ haria waikiru etiat wemu'e haria apoto'e mig'i wo i'atuepiat hamo toi'atu­kaykay i ra'yn — Karãpeĩ ewei'akasa sa'awy'i mekewat waikiru e i'atuepe. Karãpeĩ tuwe­mo­herep sa'awy'i ehowawi mekewat waikiru e.
23246	MAT 2:8	Mi'i hawyi ta'atu­mo­herep morekuat Eroti pe yne i'atu'e hap. Waikiru wemo­herep hap e'at morekuat Eroti tikuap hawyi to'e waikiru etiat wemu'e haria pe — Waku eweiwat tawa hit Perẽ kape uhyt'i'in e. Mi'i tote o apo'ewei'e kahato Hirakat ete aikope aikope tuwe­mo­herep e. Mi'i hawyi eweipuẽti hawyi waku ewehenoi uhepe aikope toĩne'en Mi'i hat ete e. Pywo ti atikuap teran aikope toĩne'en Hirakat. Areto mono imõtypot hamo ipoityro hamo e so i'atuepe morekuat Eroti.
23247	MAT 2:9	Mi'i hawyi waikiru kuap haria tuwat morekuat Eroti yaty­pepyi Hirakat kat hamo. Te'eru­wẽtem morekuat yat koro pyi hawyi te'era'a­kasa i ra'yn mu'ap upi mekewat waikiru sa'awy'iwuat at wẽtem hap kaipywiat. Mi'i hawyi ti toto i ra'yn waikiru i'atue'yianme te'en te'en Hirakat ieĩne'en hap kape ra'yn toto. Mi'i hawyi waikiru upi tuwat tawa wato Ieru­sarẽi pyi tawa hit Perẽ kape. Put'ok'e waikiru itote hawyi topyhu'at Hirakat ieĩne'en hap apy tote.
23250	MAT 2:12	Mi'i hawyi i'atu­mu'etu ti Tupana ti'atu­nãpin — Yt ewei'aipok tei'o morekuat Eroti puo henoi topiat hamo e seha'at haria õ'ẽ haria pe at wẽtem hap kaipy­wiaria pe to'e. Mi'i pote te'era'aipok ta'atue'yi kape wẽtup mu'ap upi. Yt ta'atu­henoi hin i ra'yn morekuat Eroti pe aikope Hirakat toĩne'en hap.
23251	MAT 2:13	Mi'i hawyi Tupana mipo'oro atipy kaipywiat tuwe­mo­herep Iuse mu'etu hawyi to'e — Epoĩ'ãm no Iuse e. Etioto ro Hirakat wẽtup yi kape pya meiũpepyi mekewat yi Esitu kape ity wywo e. Eweipopy ro e katu­pono ti aru morekuat Eroti tikat ra'yn wyti aru Hirakat i'auka hamo ne'i e. Mi'i pote waku yi Esitu pe eweikupte'en mig'i wo e. Waku yne meikowo hawyi ti aru woro­nãpin ra'yn karãpe i era'aipok i meikowo te hap ahenoi pakup'i aru epe e atipy kaipywiat Iuse mu'etu to'e.
23254	MAT 2:16	Ma'ato morekuat Eroti tikuap ta'yn seha'at haria ipuẽti haria yt topuo i ra'yn i'atu'aipok hawyi ipy'ahak sese ra'yn topyhu'at — Yt naku i pãi e. Yt tõ'ẽ i ra'yn uipuo henoi uhepiat hamo waikiru kuap haria uimi­ky'esat ewy pãi e. Yt ta'atu­henoi hin i aikope mekewat Hirakat ieĩne'en hap e topy'ahak popuo. Mi'i hawyi morekuat Eroti ti'atu­po'oro kahato tesu­rara'in sem na'yn tawa hit Perẽi kape yne itotiaria hira­karia ipa'iat hit ko'i atu'uka hamo typy anu pyi i'ywã'ĩ rakaria atu'uka yne hamo Perẽi miaria i'ewyte hira­karia ipa'iat yt pya hin i Perẽi kai gupte'en haria typy anu pyi yi kape toi'atu'uka kary katu­pono typy anu ra'yn waikiru etiat wemu'e haria te'era'a­kasa waikiru kape. Mi'i hap ewy te toiky'esat hira­karia atu'uka hap typy anu i'ywã'ĩ rakaria pyi.
23256	MAT 2:18	— Tawa Perẽi pyi ti aru mekewat yi Hama pyi ti aru atikuap kahato ti aru i'atu­wo'okak'i kahato hap i'atuehay pirik kahato hap e. Ta'atu­saty'u kahato itote to'opytit'i kahato e. Mana Hakeu ywania tawa hit Perẽi miaria te'eruwak kahato ta'atu­mẽpyt'in ky'e hap upi. Te'eruwak at ka'ap hap atikuap uimu'etu e. Yt uwe i imoperup'i kuap katu­pono topap yne yne imẽpyt'in itote pote e ti Tupana ehay enoi hat Ieremia miwan pe 31.15 pe yianmete Perẽi miat e hira­karia atu'uka hamuat hap etiat.
23260	MAT 2:22	Put'okta'atu'e itote hawyi Iuse tikuap ta'yn morekuat Eroti sa'yru sa'ag Akeirau e hap het rakat topyhu'at to'ywot saipe pot heiam note aikope sa'awy'iwuat to'ywot ti'atu'uka hira­karia turanuat hap tote. Mi'i pote Iuse token'ẽ tuwe'yatnug itotiat hamo. Mi'i hawyi mio tã e Tupana imu'etu Iuse pe — Yt ereĩne'en nei'o meiũpe yi Iuteu pe e Tupana Iuse mu'etu to'e. Mi'i pote tuwat i ra'yn tetawa sa'awy'iwuat kape mekewat yi Karireia kape.
23261	MAT 2:23	Mi'i hawyi tuwat tawa Nasare kape hawyi itote Iesui tuwe­motag aikotã Tupana miky'esat ewy katu­pono to'e yianmete tehay enoi hat wẽ pyi — Meiũran ti aru tawa Nasare piat ieĩne'en hat ati'airo Wuat'i Porekuat no e Tupana sa'awy'i miwan me e hap ewy Iesui toĩne'en Tawa Nasare pe.
23263	MAT 3:2	Mi'i tote tohenoi kahato ra'yn tewawiat õ'ẽ haria pe — Ewei'atoiat ro yne eiminug yt naku i hap ko'i e katu­pono ti yt pya i ra'yn Tupana tipo'oro meikowo Tomi'airo Aipo­rekuat Koro sese wuanuat e Iuwãu tewawiat õ'ẽ haria pe.
23266	MAT 3:5	Mi'i hawyi tawa wato Ieru­sarẽi miaria tuwat tuwat ahet'ok hat Iuwãu kape ihay kuap hamo. I'ewyte yi wato Iuteu ywania etawa piaria tuwat tuwat Iuwãu kape. I'ewyte wuat'i tawa hit upiaria Iũtãu hy popy etiaria gupte'en haria tuwat tuwat Iuwãu kape ihay kuap hamo tuwat ra'yn.
23268	MAT 3:7	I'ewyte wo'omu'e haria meimuẽ wuaria Tupana mohey haria akag ko'i tuwat Iuwãu ewawi te'eru­weset'ok hamo. Irania'in — Aiku'uro hawyi watoĩne'en ne hap e haria. Irania'in — Aiku'uro hawyi yt kat i aheĩne'en pakup i hap e haria wy tuwat te'eru­weset'ok hamo wo'omu'e haria. Ma'ato mio tã e Iuwãu i'atuepe — Yt naku i woro­ho'oset'ok eipe e Iuwãu katu­pono eipe yt naku i nug haria wo te eweikupte'en e. Eipe ti moi ko'i ewywuat re haiwot rakaria e. Miit auka haria wo wyti eweikupte'en ne eipe e. Mi'i pote kan hamo eweĩ'ẽ meikowo eiweset'ok hamo yt naku i nug haria wo i te eweikupte'en ne turan e. Ta'i Tupana apiheg haria wo eweipyhu'at eipe.
23270	MAT 3:9	Yt naku i ewei'e eiwa­nẽtup hawe — Yt karãpe i Tupana uru'apiheg kuap katu­pono urue'ase'i'in Aparãu emiariru'in sese ti uruto. Ta'i uruto ti Iuteu ywania pote Tupana yt uru'apiheg kuap i hap yt ewei'e i ran o eiwa­nẽtup hawe katu­pono mio tã ei'e hap kaipyi Tupana tikuap ta'yn yt eiwe'eg i kahato hap ko'i katu­pono ahewaku hap yt tut i aha'ase'i'in kaipyi i yt ai'ywot'in kaipyi i wyti yt aity'in kaipyi i wyti ahewaku hap e. Ta'i Tupana tiky'esat pote tutunug kuap Aparãu emiariru piit ko'i meimuẽ wat nu ko'i kawiat. Yt niatpo hin i mio tã Tupana minug toiky'esat pote e Iuwãu wo'omu'e haria akag ko'i meimuẽ wuaria Iuteuria — Uruto po'og irania'in kai e haria pe.
23272	MAT 3:11	Uito woro­ho'oset'ok y'y wo — Urutoiat yne ra'yn uruminug sa'ag yt nakuat i hap ko'i ei'e pote woro­ho'oset'ok. Ma'ato yt naku i nug haria wo te eweikupte'en pote yt karãpe i aru woro­ho'oset'ok eipe pãi e Iuwãu wo'omu'e haria akag ko'i pe. Mi'i hawyi Iuwãu to'e torania õ'ẽ haria pe — Uimi­mu'eria e meiũran ti aru tut wẽtup ok Miit ahowawi Aimu'e kahato hat e. Ta'i Mi'i Miit ri uhaipepiat wen ma'ato Mi'i Miit ri po'og po'og wakuat uikawiat hat are. Ta'i Mi'i Miit ri po'og po'og uikawiat wakuat are e. Uiat uhewaku hap ti yt put'ok'e hin i hemiit ipysei hamo ipy sokpe pag hamo are. Uito ti woro­ho'oset'ok kuap y'y wo yn ma'ato uhaipepiat ti aru po'og na'yn inug uikai katu­pono Mi'i Miit ti aru eipyt'atnug kuap Tupana Pã'ãu Wakuat no hat e. Woro­ho'oset'ok kuap y'y wo uito ma'ato Mi'i Miit ehet'ok kuap Tupana Pã'ãu wo e. Mi'i Miit ri po'og uikai wakuat e. Y'y wo yn na'yn uito woro­ho'osei ma'ato Mi'i Miit ti aru imoma kuap yne yt naku i hap eipy'a pyi eiwa­nẽtup hawyi aikotã aria tiwuk kuap kat sa'ag ko'i rakat yt nakuat i ko'i hap ewy e. Pywo ti Mi'i Miit ti aru ehet'ok kuap kahato Tupana Pã'ãu wo e Iuwãu Iesui etiat.
23274	MAT 3:13	Mi'i hawyi wẽtup e'at pe Iesui toto Iũtãu hy kape te'yi Karireia kaipyi Iuwãu piat toset'ok hamo toto.
23277	MAT 3:16	Mi'i hawyi toset'ok rokirẽ Iesui tuwẽtem y'y pyi turan Iuwãu teha'at atipy kape hawyi oken'ypy ewywuat atipy piat ta'akasa. Mi'i hawyi Tupana Pã'ãu ut hamuat hap pykasu ut hap ewy ta'akasa ra'yn. Mi'i ti ta'apyk ta'yn Iesui apy tote.
23278	MAT 3:17	Mi'i turan toikuap sehay atipy kaipyi — Meiẽ ti Uha'yru sese uimiky'e kahato ti meiũ e. Uimo­wepit kahato hat Mi'i e Tupana Iesui etiat. Iuwãu tikuap Iesui set'ok hap tote sehay atipy kaipyi. Iesui weset'ok hap etiat ahenoi mesuwe uimiwan me Uito Mateu.
23280	MAT 4:2	Itote Iesui toĩne'en wẽtup ewaty. Yt kat i hin i tutu'u at ka'ap yahig wato tote. Itote yt kat i tutu'u at ka'ap wẽtup ewaty turan. Ta'i 40 e'at pe tuwe­mosy'at yn itote. 40 e'at hawyi hesy'at kahato toĩne'en itote mekewat yahig koro tote.
23282	MAT 4:4	Mi'i hawyi Iesui to'e ahiag me — Ma'ato yt atunug neran i rat e'e hap ewy e katu­pono sa'awy'i Tupana to'e — Mi'u hap kape yn miit'in te'eru­wa­nẽtup pote yt karãpe i ta'atu­puẽti ta'atuieĩne'en wuat'i e'at piat hamuat e katu­pono uhehay nug yne hap kaipyi yn ni miit'in tipuẽti kuap toieĩne'en hap sese e Tupana sa'awy'i miwan me e Iesui ahiag me.
23283	MAT 4:5	Mi'i hawyi ahiag tioto Iesui tawa wato Ieru­sarẽi kape ra'yn hawyi totopag Iesui mekewat Tupana mõtypot yat koro po'og ywaiti kahato rakat tote. Mekewat sa'awy'iwuat Teute­ru­numiu 8.5 miwan miat ewy to'e ahiag me.
23284	MAT 4:6	Mi'i hawyi ahiag to'e tope — Mehĩ e pywo ti Tupana Sa'yru sese En mote e'okhyt'at ro meiũpepyi yi kape katu­pono sa'awy'i ti Tupana to'e — Atipo'oro uhemiit atipy kaipyi epowyro hamuat e. Era'at hawyi yt ere'ahyk hin i yi tote meimuẽ wuat nu ko'i ete hamo e Tupana sa'awy'i miwan me Mehĩ e ahiag Iesui pe. Tawi wepy miwan 9.11 e hap ewy to'e Iesui pe.
23285	MAT 4:7	Ma'ato Iesui tiwesat — Pywo mio tã e Tupana wen ma'ato i'ewyte wẽtup we to'e miwan me — Wãi yt uhã'ãg nei'o sio woro­po­wyro ipoity'i rakat nug hap ete sio yt e katu­pono yt woro­po­wyro kuap i ti sa'ag nug hap ete e Tupana i'ewyte miwan me e ahiag me. Mi'i sehay Teute­ru­numiu 6.16 pe tohenoi ahiag me.
23288	MAT 4:10	Ma'ato Iesui tiwesat — Mutoro meiũpepyi ahiag pya ui'yaty­pepyi e katu­pono sa'awy'i mio tã e ti Tupana miwan me — Uito yn waku eimi­mõ­typot no katu­pono Uito yn areĩne'en Tupana wo wẽtup yn e. Mi'i hawyi yt uwe i Tupana wo toĩne'en e Tupana sa'awy'i miwan me e. Mi'i pote — Mutoro ahiag pya uikai e Iesui ahiag me. Mi'i sehay Teute­ru­numiu 6.13 toĩne'en.
23289	MAT 4:11	Mi'i hawyi ahiag toto ra'yn Iesui yaty­pepyi. Mi'i pytkai Tupana mipo'o­roria tõ'ẽ ra'yn atipy kaipyi Iesui powyro hamo.
23293	MAT 4:15	Aikotã sa'awy'i Tupana ehay moherep hat Isaia to'e hap ewy — Ta'i yi Sẽpurũ piaria yi Natari piaria yi Karireia hyemyi'a ẽpe etiaria Iũtãu hy ẽpe piaria wẽtup ywania. Mi'iria ti uhehay yt ta'atukuap i pote tukupte'en kahato i'atu­minug sa'ag ko'i. Mi'i pote i'ypyryp wiat gupte'en haria ewy mi'iria. Iku'uro rakaria ewy yn tukupte'en mi'iria.
23294	MAT 4:16	Ma'ato meiũran ti aru atipo'oro ra'yn Uha'yru i'atue­wawi i'atumu'e hamo. Uhehay wuat i'atumu'e hamo hawyi ti aru ta'atu'atoiat ra'yn ta'atu­minug sa'ag hap ko'i. Mi'i hawyi ta'atuieĩne'en hap sese ta'atu­puẽti ra'yn e. Ta'i atipo'oro irane Uha'yru ariãty ewywuat sese i'atuieĩne'en hap moẽtyhot hamuat. Mi'i hawyi uhehay kuap haria wo te'ero­pyhu'at wẽtup ywania pytkai e Isaia sa'awy'i miwan me 9.1 pe Iesui ut hamuat tohenoi.
23296	MAT 4:18	Wẽtup e'at pe hawyi Iesui hewyry mekewat yi Karireia hyemyi'a ẽpe upi yi kyt upi. Mi'i hap tote Iesui teha'at typy ok kape mekewat mehĩ Simãu wẽtup het Peteru e hap i'ewyte iywyt Ãtere e hap kape teha'at. Mi'iria tukupte'en ta'atue'yara pe ihyemyi'a wato tote aikope ta'atue­suki wato wo haria i'atue­hapap kahato pira pytyk suki wato wat rakaria kape.
23297	MAT 4:19	Mi'i hawyi Iesui iwẽpap'i i'atue­wawi — Uiwyria'in e to'iro uhupi e. Ahenoi mono miit'in pytyk Tupana wanuat hap aikotã pira ko'i pytyk ehepiat hap ewywuat re hamo e.
23299	MAT 4:21	Tuwat porap'i i ra'yn hawyi yi kyt upi Iesui teha'at Sepeteu sa'yru'in kape mehĩ Tiaku i'ewyte iywyt Iuwãu kape wesuki wato mog yara piat haria kape. Mi'i hawyi i'ewyte Iesui iwẽpap'i i'atue­wawi — To'iro uhupi mehĩ'in e.
23302	MAT 4:24	Mi'i hawyi miit'in yi Karireia piaria yi Siria piaria tikuap ta'yn Iesui misepap sese ko'i. Mi'i hawyi tõ'ẽ tõ'ẽ pya wuaria. Ta'atuerut kahato i'ahu rakaria torania hawyi Iesui ti'atu­moe­hãite kahato i'atu­tara heg nakaria mã'ãu sa'ag ko'i mimoeso'ok ko'i ipo kĩ'ã rakaria ipy kĩ'ã rakaria iku'uro ku'uro rakaria ta'atuerut howawi hawyi toi'atu­moe­hãite yne ra'yn.
23303	MAT 4:25	Mi'i hawyi miit'in sem tuwat tuwat hupi aikopuo aikopuo hewyry hap upi yi Karireia kaipy­wiaria tawa wato Ieru­sarẽi kaipy­wiaria mekewat Iũtãu hy sakpuaria mekewat 10 etawa ko'i kaipy­wiaria tuwat hupi. I'ewyte yi Iuteu kaipy­wiaria tuwat tuwat Iesui upi miit'in typy'i kahato rakaria are uito Mateu.
23311	MAT 5:8	Mi'i hawyi to'e i — Uimohey haria e uwe uwe topy'a pe tuwa­nẽtup hawe wakuat kape yn tuwa­nẽtup mi'i haria pe Tupana to'e — Pywo pe ti woro­ho'o­mo­wepit kahato aru eipe katu­pono uhowawiat akasa haria ewy eweikupte'en e Tupana ipy'a kahu rakaria iwanẽtup kahu rakaria pe e Iesui yity'ok totiaria pe.
23316	MAT 5:13	Pywo ti rat uhemiit'in sese wo eipe pote uimo­herep haria eweikupte'en miit'in mu'e haria are e. Pywo pe uhehay kuap haria wo eipe pote uhehay moherep haria eweikupte'en miit'in py'asetpe are e. I'atuieĩne'en hap mowaku hanuaria ewy eweikupte'en are e. Ta'i ukyt ewywuat eipe aikotã mi'u mosẽ'ẽ hap ewywuaria wo eipe e. Mi'i hap ewy ti eweipyhu'at eipe miit'in py'asetpe e. Ma'ato karãpe ukyt yt hẽ'ẽ rakat i topyhu'at yt uwe i imosẽ'ẽ kuap mekewat e. Waku mipun wuano hawyi miit'in mi'akit akit no topyhu'at e. Yt naku i eweikupte'en ukyt nop takat ewy e. Pyno o hẽ'ẽ rakaria wo eweikupte'en e Iesui temiit'in me yity'ok tote.
23317	MAT 5:14	Uimohey haria e eipe ti ariãty ewy ra'yn eweikupte'en mu'ap Tupana kapiat moherep miit'in miat hanuaria eipe aikotã ariãty wãtym muo mu'ap moẽtyhot haria ewywuaria eipe e. Ta'i aikotã yity'ok totiat tawa e'ariãty hẽtyhot kahato yi hot kape. Yt tuwemig kuap i mekewat yi hot piat tawa wãtym muat e. Aikope pyi aikope pyi heremo wãtym muo ariãty hẽtyhot pya kahato yity'ok totepyi pote e yt tuwemig kuap i mekewat tawa wãtym muo e. Mi'i hap ewy ariãty ewy kahato eipe miit'in py'asetpe uhemiit'in eipe pote uhehay moherep haria eipe pote e. Eiminug wakuap kaipyi miit'in eikuap meremo uimohey haria eipe hap ariãty ewywuat mu'ap Tupana kapiat moherep miit'in miat hanuaria eipe pote e.
23318	MAT 5:15	Mi'i hap ewy ti eipe ariãty ewy eweikupte'en e. Wãtym mote miit'in topag ariãty ywaiti heiam sese pe ma'ato yt uwe i ariãty ipag neran yrysakag ywyt'okpype i e. Yt naku i ti mi'i tã watunug ma'ato waku heiam me yn waku aiũpe getap moẽtyhot hamo watopag waku. Mi'i hawyi ti yne ra'yn getap wiaria waku puo hewyry e.
23319	MAT 5:16	Pyno ti ariãty hẽtyhot kahato hap ewy uimohey haria miit'in pu'ap Tupana kapiat moẽtyhot hamo eweikupte'en e. Atiky'esat yne eiminug wakuap ko'i heremo wuat'i akasa hamo i'ewyte Ai'ywot Tupana atipy piat mõtypot hamuat atiky'esat e Iesui temiit'in me yity'ok tote.
23320	MAT 5:17	Uiwyria'in yt eiwa­nẽtup tei'o ariot mesuwat yi kape Tupana ehay Musei mimo­herep moma hamuat hap kape e. I'ewyte yt eiwa­nẽtup tei'o ariot mesuwat yi kape mekewat sa'awy'i­wuaria Tupana ehay enoi haria miwan monik hamuat hap kape katu­pono nimo te Tupana ehay moherep haria i'atuehay kahato yianmete uheĩne'en hap etiat ta'atu­henoi kahato are e. Kat i'atu'e kat i'atu'e hap ta'atu­mo­herep uhetiano hap e. I'atu'e hap uhetiano yne nug hamo ariot meikowo uiwyria'in e. Mi'i pote yt atimoma hin i sa'awy'i­wuaria Tupana ehay moherep haria Musei ewywuat katu­pono mi'iria uhetiat ta'atu­henoi kahato uhut hap owakai te e.
23321	MAT 5:18	Katu­pono aikotã mesuwat yi at waty waikiru ko'i tukupte'en mot'i mi'iria i'ewyte Tupana ehay moherep haria nimuaria miwan ko'i te tukupte'en mot'i ma'ato po'og mot'i katu­pono wuat'i e'at piat Tupana ehay toĩne'en e. Pyno ti iwan hit ko'i Tupana ehay miwan etiat ko'i itig hap ko'i iwan hit hap ko'i Tupana ehay Musei miwan Tupana ehay moherep haria miwan topyhu'at aru wuat'i e'at pe. Yt karãpe i Tupana ehay miwan miat ikahuro aru e. Miwan miat yne Tupana e hap topyhu'at wuat'i e'at pe e. Yt sehay wẽtup i miwan miat ikahuro e Tupana. Pyno ti yt uwe i ipyhyp kuap Tupana e hap ko'i — Atunug aru e hap ko'i ta'i Tupana tunug kahato yne yne to'e hap ewywuat are e. — Atunug aru e miwan me pote tutunug aru to'e hap ewy e. Pywo tutunug aru to'e hap ewy are e. Pywo ti rat waikiru ko'i at ewaty yi ikahuro ma'ato Tupana ehay miwan miat torania topyhu'at aru wuat'i e'at pe e Iesui itotiaria pe miit'in sem me.
23325	MAT 5:22	Uimohey haria koitywy po'og woro­ho'o­nãpin mi'i e hap ete e. Uwe uwe ipy'ahak at ka'ap topy'a pe wẽtup ok miit ete mi'i hat wyti miit auka hat ewywuano ra'yn topyhu'at e Tupana towa­nẽtup hawe e. I'ewyte uwe uwe to'e wẽtup ok pe topy'a pe — Yt kan hamo i en uiwa­nẽtup hawe e at ka'ap mi'i e hat pe — Woro'a­piheg aru e Tupana mi'i hat pe e. Ma'ato uwe uwe ipy'ahak sese wẽtup ok ete at ka'ap hawyi to'e — Motoro aria koro kape wuat'i pe yt kan hamo i en e topy'a pe at ka'ap mi'i e hat pe ti Tupana to'e — Woro'a­piheg aru aria koro wo e katu­pono mi'i e hat ewywuat wo'opot'auka hat sese wo ra'yn toĩne'en Tupana wanẽtup hawe e Iesui. Yt naku i aipy'a pe miit auka hat wato­pyhu'at Tupana ehamo are. Mi'i tã eweikupte'en mote Tupana mi'apiheg wo eweikupte'en e Iesui temiit'in me yity'ok tote.
23326	MAT 5:23	Mi'i hawyi Iesui to'e i i'atuepe. — Karãpe etum neran Tupana pe emiium imõtypot hap ma'ato toĩne'en wẽtup ok miit ewanĩkap epy'ahak hap pote waku yt etum i emiium Tupana pe ma'ato waku etoiat ro emiium muat mekewat yparakai tote hawyi ereto ro ewanĩkap kape ti etunug ewy wo i ra'yn hamo e.
23327	MAT 5:24	Mi'i hawyi — Uiwy ere atiky'esat kahato waure wo ereĩne'en uhepiat emõpy'ahak hap kai ere o e. Eiwo'o­wese hap toĩne'en i ra'yn iwywo hawyi waku era'aipok emiium muat sat hamo hawyi etum imiky'esat ewy. Waku pe ereĩne'en hawyi eiwo'o­wese hap etipuẽti i ra'yn hawyi o e Iesui temiit'in me.
23328	MAT 5:25	Mi'i hawyi Iesui to'e i yity'ok totiaria pe — Uiwyria'in e karãpe wẽtup ok ewanĩkap tut surara'in wywo epyhik hamo morekuat wo'opyhik hawe pyno ewe'eg wo o mi'i hap e'at pe are e. Waku mu'ap upi etunug ni ipy'ahak takat ewy ok wo e. Waku meremo etunug mekewat ewanĩkap ewy ok wo i ra'yn mu'ap tote e ma'ato yt etimo­wese i yianmete pote yt naku i topyhu'at aru eete e katu­pono ewanĩkap aru eium morekuat pe yt naku i nug hat en sio waku rakat e hamo. — Yt naku i en e morekuat pote epag surara'in akag po pe ra'yn epyhik wo'opyhik hawiat wuat'i e'at pe hamo ra'yn e.
23330	MAT 5:27	— Uipot­mu'eria e watikuap ta'yn aikotã sa'awy'iwuat Tupana ehay enoi hat Musei to'e — Yt erepehik tei'o wẽtup wary ete wẽtup e'aito ete e. Ewary wywo yn o ewaire e'aito wywo yn o ewaire e hap e. Pywo kahato ainãpin Musei e.