23224	MAT 1:11	Mi'i hawyi IUSIA kaipyi tuwe­mo­herep morekuat IEKUNIA iywyt'in nywo. Morekuat IEKUNIA toĩne'en turan surara'in yi Papi­runia kaipyi tõ'ẽ tõ'ẽ kahato ai'ywania sa'awy'i­wuaria moma hamo. Mi'i hawyi i'atue­su­rara'in teropo'ok kahato i'atueyi pyi yi Papi­runia kape ta'atue­ropat hamo. Mi'i hawyi watu­kupte'en mot'i yi Papi­runia pe. Mi'i tote watu­we­potpap at ka'ap yi Papi­runia ywania emiit'in no watu­we­potpap yt kat sa'up mo i yi wato Papi­runia pe watu­we­potpap itote ahewa­nĩ­kaptia miky'esat ewy.
23240	MAT 2:2	Mi'i hawyi put'ok'i'atu'e tawa wato Ieru­sarẽi note hawyi — Aikope som hirakat Aipo­rekuat pakup nuat toĩne'en i'atu'e itotiaria pe. Aikope som tuwe­mo­herep Ei'ywania Iuteu ywania Potypot pakup ywã'ĩ hap i'atu'e. Katu­pono ha'awyte ra'yn uruta'a­kasa at wẽtem hap kaipyi hewai­kiru i'ywã'ĩ hap enoi hap uruta'a­kasa urue'yi tote i'atu'e. Mi'i pote mesup Aipo­rekuat Koro pakup mõtypot hamo urutõ'ẽ meikowo hewai­kiru upi urutõ'ẽ meikowo i'atu'e waikiru etiat wemu'e haria iwe'eg kahato rakaria tawa wato Ieru­sarẽi miaria pe.
23242	MAT 2:4	Mi'i pote morekuat Eroti ti'atu­kaykay tuwe­wawi Tupana ehay miwan etiat kuap sese haria i'ewyte pa'i kororia toi'atu­kaykay hawyi apo'e i'atuepe — Mehĩ'in e aikope so tuwe­mo­herep irane Tupana Mipo'oro Wuat'i Porekuat Koro wuat sese e. Kat etawa pe kat etawa pe i'ywã'ĩ e.
23245	MAT 2:7	Tuwat i ra'yn inãpin haria hawyi morekuat Eroti ti'atu­kaykay i ra'yn at wẽtem hap kaipywiat õ'ẽ haria waikiru etiat wemu'e haria apoto'e mig'i wo i'atuepiat hamo toi'atu­kaykay i ra'yn — Karãpeĩ ewei'akasa sa'awy'i mekewat waikiru e i'atuepe. Karãpeĩ tuwe­mo­herep sa'awy'i ehowawi mekewat waikiru e.
23247	MAT 2:9	Mi'i hawyi waikiru kuap haria tuwat morekuat Eroti yaty­pepyi Hirakat kat hamo. Te'eru­wẽtem morekuat yat koro pyi hawyi te'era'a­kasa i ra'yn mu'ap upi mekewat waikiru sa'awy'iwuat at wẽtem hap kaipywiat. Mi'i hawyi ti toto i ra'yn waikiru i'atue'yianme te'en te'en Hirakat ieĩne'en hap kape ra'yn toto. Mi'i hawyi waikiru upi tuwat tawa wato Ieru­sarẽi pyi tawa hit Perẽ kape. Put'ok'e waikiru itote hawyi topyhu'at Hirakat ieĩne'en hap apy tote.
23248	MAT 2:10	Te'era'a­kasa ra'yn mekewat waikiru mimo­herep hawyi i'atu­wepit kahato ra'yn waikiru kapiat te'era'a­kasa haria. Te'eru­wehum kahato waikiru kapiat ta'akasa hawyi.
23250	MAT 2:12	Mi'i hawyi i'atu­mu'etu ti Tupana ti'atu­nãpin — Yt ewei'aipok tei'o morekuat Eroti puo henoi topiat hamo e seha'at haria õ'ẽ haria pe at wẽtem hap kaipy­wiaria pe to'e. Mi'i pote te'era'aipok ta'atue'yi kape wẽtup mu'ap upi. Yt ta'atu­henoi hin i ra'yn morekuat Eroti pe aikope Hirakat toĩne'en hap.
23252	MAT 2:14	Mi'i hawyi Iuse ipoĩ'ãm na'yn wãtym muo hawyi meremo ra'yn Hirakat Iesui ity wywo tote­ropo'ok. Te'ero­popy ra'yn yi Esitu kape wãtym muo mig'i wo.
23254	MAT 2:16	Ma'ato morekuat Eroti tikuap ta'yn seha'at haria ipuẽti haria yt topuo i ra'yn i'atu'aipok hawyi ipy'ahak sese ra'yn topyhu'at — Yt naku i pãi e. Yt tõ'ẽ i ra'yn uipuo henoi uhepiat hamo waikiru kuap haria uimi­ky'esat ewy pãi e. Yt ta'atu­henoi hin i aikope mekewat Hirakat ieĩne'en hap e topy'ahak popuo. Mi'i hawyi morekuat Eroti ti'atu­po'oro kahato tesu­rara'in sem na'yn tawa hit Perẽi kape yne itotiaria hira­karia ipa'iat hit ko'i atu'uka hamo typy anu pyi i'ywã'ĩ rakaria atu'uka yne hamo Perẽi miaria i'ewyte hira­karia ipa'iat yt pya hin i Perẽi kai gupte'en haria typy anu pyi yi kape toi'atu'uka kary katu­pono typy anu ra'yn waikiru etiat wemu'e haria te'era'a­kasa waikiru kape. Mi'i hap ewy te toiky'esat hira­karia atu'uka hap typy anu i'ywã'ĩ rakaria pyi.
23267	MAT 3:6	— Uito yt naku i nug hat ta'atu'e Tupana piat hamo tuwat. Mi'i tã ta'atu­henoi hawyi Iuwãu ti'atuset'ok ta'yn Iũtãu hy pe.
23273	MAT 3:12	Aikotã hã'ỹi watotok hawyi wati'a­po­pesap uhu hawyi hã'ỹi yn na'yn topyhu'at. Aikotã watopag hã'ỹi heiam me ma'ato i'ape yt kat hamo i ra'yn topyhu'at hawyi ahe'aria nug hamo yn waku i'ape. Mi'i hap ewy ti aru uhaipepiat Tupana Mipo'oro tikuap uwe tomohey haria uwe yt hap e. Ta'i toikuap ti aru towa­nuaria aikotã watikuap aimitok hã'ỹi wakuat hap ewy e. Towa­nuaria pe mio tã e aru — Ta'i uimohey haria ti eipe pote woro­ho'oset'ok e aru tomohey haria pe ma'ato irania'in tehay pun ne'i haria pe ti aru to'e — Aria mi'u wuat ko'i wyti eipe e aru tehay pun haria pe. Aikotã mi'apo­pesap uhu ko'i ewy ra'yn eipe e aru uhaipepiat sut hat e Iuwãu Iesui piat pe e.
23282	MAT 4:4	Mi'i hawyi Iesui to'e ahiag me — Ma'ato yt atunug neran i rat e'e hap ewy e katu­pono sa'awy'i Tupana to'e — Mi'u hap kape yn miit'in te'eru­wa­nẽtup pote yt karãpe i ta'atu­puẽti ta'atuieĩne'en wuat'i e'at piat hamuat e katu­pono uhehay nug yne hap kaipyi yn ni miit'in tipuẽti kuap toieĩne'en hap sese e Tupana sa'awy'i miwan me e Iesui ahiag me.
23286	MAT 4:8	Mi'i hawyi ahiag tioto Iesui yity'ok ywaiti rakat kape ra'yn. Mi'i hawyi itote pyi ahiag timo­herep tope wuat'i ywania mesuwat yi totiat. Mesuwat mytyp yne toimo­herep tope i'atue­tawa wato kahato ko'i ta'atu­po­re­kuaria ta'atu­we­painug hap ko'i ta'atuekat kahato hap ta'atu­kahu hap ko'i toimo­herep yne yne Iesui pe aikotã aikotã iwato hap ok tã.
23287	MAT 4:9	Mi'i hawyi to'e — Mehĩ e pywo ti rat woronug En wuat'i ywania Porekuat no i'ewyte i'atuekat ko'i i'atue­tawa wato ko'i atum yne yne epe uimõ­typot En mote erepỹ'ã­tutuk uhowawiat pote e ahiag Iesui pe.
23288	MAT 4:10	Ma'ato Iesui tiwesat — Mutoro meiũpepyi ahiag pya ui'yaty­pepyi e katu­pono sa'awy'i mio tã e ti Tupana miwan me — Uito yn waku eimi­mõ­typot no katu­pono Uito yn areĩne'en Tupana wo wẽtup yn e. Mi'i hawyi yt uwe i Tupana wo toĩne'en e Tupana sa'awy'i miwan me e. Mi'i pote — Mutoro ahiag pya uikai e Iesui ahiag me. Mi'i sehay Teute­ru­numiu 6.13 toĩne'en.
23289	MAT 4:11	Mi'i hawyi ahiag toto ra'yn Iesui yaty­pepyi. Mi'i pytkai Tupana mipo'o­roria tõ'ẽ ra'yn atipy kaipyi Iesui powyro hamo.
23293	MAT 4:15	Aikotã sa'awy'i Tupana ehay moherep hat Isaia to'e hap ewy — Ta'i yi Sẽpurũ piaria yi Natari piaria yi Karireia hyemyi'a ẽpe etiaria Iũtãu hy ẽpe piaria wẽtup ywania. Mi'iria ti uhehay yt ta'atukuap i pote tukupte'en kahato i'atu­minug sa'ag ko'i. Mi'i pote i'ypyryp wiat gupte'en haria ewy mi'iria. Iku'uro rakaria ewy yn tukupte'en mi'iria.
23294	MAT 4:16	Ma'ato meiũran ti aru atipo'oro ra'yn Uha'yru i'atue­wawi i'atumu'e hamo. Uhehay wuat i'atumu'e hamo hawyi ti aru ta'atu'atoiat ra'yn ta'atu­minug sa'ag hap ko'i. Mi'i hawyi ta'atuieĩne'en hap sese ta'atu­puẽti ra'yn e. Ta'i atipo'oro irane Uha'yru ariãty ewywuat sese i'atuieĩne'en hap moẽtyhot hamuat. Mi'i hawyi uhehay kuap haria wo te'ero­pyhu'at wẽtup ywania pytkai e Isaia sa'awy'i miwan me 9.1 pe Iesui ut hamuat tohenoi.
23296	MAT 4:18	Wẽtup e'at pe hawyi Iesui hewyry mekewat yi Karireia hyemyi'a ẽpe upi yi kyt upi. Mi'i hap tote Iesui teha'at typy ok kape mekewat mehĩ Simãu wẽtup het Peteru e hap i'ewyte iywyt Ãtere e hap kape teha'at. Mi'iria tukupte'en ta'atue'yara pe ihyemyi'a wato tote aikope ta'atue­suki wato wo haria i'atue­hapap kahato pira pytyk suki wato wat rakaria kape.
23297	MAT 4:19	Mi'i hawyi Iesui iwẽpap'i i'atue­wawi — Uiwyria'in e to'iro uhupi e. Ahenoi mono miit'in pytyk Tupana wanuat hap aikotã pira ko'i pytyk ehepiat hap ewywuat re hamo e.
23298	MAT 4:20	Mi'i hawyi ta'atu'atoiat ra'yn ta'atue­suki wato itote hawyi meremo tuwat Iesui upi.
23299	MAT 4:21	Tuwat porap'i i ra'yn hawyi yi kyt upi Iesui teha'at Sepeteu sa'yru'in kape mehĩ Tiaku i'ewyte iywyt Iuwãu kape wesuki wato mog yara piat haria kape. Mi'i hawyi i'ewyte Iesui iwẽpap'i i'atue­wawi — To'iro uhupi mehĩ'in e.
23300	MAT 4:22	Mi'i hawyi tuwat meremo hupi. Ta'atu'atoiat ra'yn ta'atue­suki pira pytyk hap ta'atue'yara pe hawyi ta'atu­henoi ta'atu'ywot sese hawyi tuwat ra'yn Iesui upi miit'in mu'e hamo.
23302	MAT 4:24	Mi'i hawyi miit'in yi Karireia piaria yi Siria piaria tikuap ta'yn Iesui misepap sese ko'i. Mi'i hawyi tõ'ẽ tõ'ẽ pya wuaria. Ta'atuerut kahato i'ahu rakaria torania hawyi Iesui ti'atu­moe­hãite kahato i'atu­tara heg nakaria mã'ãu sa'ag ko'i mimoeso'ok ko'i ipo kĩ'ã rakaria ipy kĩ'ã rakaria iku'uro ku'uro rakaria ta'atuerut howawi hawyi toi'atu­moe­hãite yne ra'yn.
23304	MAT 5:1	Mi'i hawyi miit'in sem te'eru­wa'a­tunug Iesui kape. Mi'i hawyi teha'at i'atue­wawi hawyi ipot'am na'yn yity'ok tote hawyi ta'apyk itote yity'ok apypeke. Mi'i tote ipotmu'eria te'eru­wa'a­tunug i'apy­pueri wo.
23310	MAT 5:7	Mi'i hawyi po'og Iesui henoi — Uhaipe­piaria e uwe uwe ihaky'e'i rakaria powyro haria mi'i haria pe Tupana to'e — Pywo ti rat woro­ho'o­poi­tyro kahato aru eipe e. Uhegyi'at kahato hap topyhu'at aru ehete aikotã eiminug ewy e Tupana ihaky'e'i rakaria powyro haria pe e Iesui ta'apy­pueri haria pe.
23315	MAT 5:12	— Ta'i mi'i tã hap ewy ta'atunug sa'awy'i­wuaria uhehay moherep haria ete e Tupana. Mi'i tupono i'atuehay sa'ag yt pywo pe i ehete uhemiit'in eipe pote eiwe­wepit ro eiwe­wehum no sa'ag ta'atunug ehetiat pytkai katu­pono meiũran ti aru Tupana mimõ­typot kahato haria wo eweikupte'en atipy pe are e. Ta'i atipy pe — Woro­mõ­typot kahato eipe e Tupana aru uimohey haria potiat miit'in mikyry'i hap ko'i wo eipe pote e Iesui. Uhehay mohey hat eipe pote i'atuehay sa'ag yt pywo pe i ehete pote eweimo­wepit ro eweiwehum no Tupana kape are katu­pono eha'up muat wyti iwato kahato toĩne'en atipy pe e Iesui. Sa'awy'i te pyi mesup te Tupana ehay moherep haria miit'in mikyry'i hap ko'i wo tukupte'en e. Mesup te i'ewyte miit'in yt i'atu­wese hin i ehete Tupana ehay moherep haria eipe pote are e. Uimohey haria yt paa'ewei'e hin i miit'in yt i'atu­wese i ehete turan are e. Po'og po'og eiwehum no Tupana kape po'og sa'awy'iwuat kai are e. Waku mi'i tã ewei'e — Waku kahato En Tupana katu­pono koitywy yt emohey haria i uimo­weuka'i kahato hap kaipyi atikuap ta'yn uito ti ehay moherep hat sese areĩne'en hap atikuap mesup waku ewei'e ro Tupana pe ehehay wepit hap wywo e Iesui temiit'in me.
23320	MAT 5:17	Uiwyria'in yt eiwa­nẽtup tei'o ariot mesuwat yi kape Tupana ehay Musei mimo­herep moma hamuat hap kape e. I'ewyte yt eiwa­nẽtup tei'o ariot mesuwat yi kape mekewat sa'awy'i­wuaria Tupana ehay enoi haria miwan monik hamuat hap kape katu­pono nimo te Tupana ehay moherep haria i'atuehay kahato yianmete uheĩne'en hap etiat ta'atu­henoi kahato are e. Kat i'atu'e kat i'atu'e hap ta'atu­mo­herep uhetiano hap e. I'atu'e hap uhetiano yne nug hamo ariot meikowo uiwyria'in e. Mi'i pote yt atimoma hin i sa'awy'i­wuaria Tupana ehay moherep haria Musei ewywuat katu­pono mi'iria uhetiat ta'atu­henoi kahato uhut hap owakai te e.
23322	MAT 5:19	Mi'i tupono waku watunug yne kahato Tupana piat ainãpin hap ko'i miwan miat kurin kat iwato'in nakat are e katu­pono uwe uwe mekewat Tupana miky'esat miwan miat yt tutunug neran i Tupana piat ainãpin hap i'e hap yt tutunug i hawyi tohenoi henoi irania'in me — Yt naku i watunug Tupana piat ainãpin hap miwan miat ko'i ewy e hat ti aru yt uwe mimõ­typot no i ra'yn topyhu'at atipy pe e. Mi'i hat wyti aru miit'in mimohit sese wo topyhu'at atipy pe e. Ma'ato uwe uwe mekewat Tupana miky'esat ewy inug i'e hap miwan miat ewywuat mi'i hat tohenoi kahato irania'in me — Ta'i waku kahato watunug torania ainãpin Tupana piat hap ko'i miwan miat e hat wyti aru Tupana etama atipy piat pe po'og topyhu'at Tupana mimõ­typot no e Iesui yity'ok totiaria ta'apy­pueri haria pe.
23325	MAT 5:22	Uimohey haria koitywy po'og woro­ho'o­nãpin mi'i e hap ete e. Uwe uwe ipy'ahak at ka'ap topy'a pe wẽtup ok miit ete mi'i hat wyti miit auka hat ewywuano ra'yn topyhu'at e Tupana towa­nẽtup hawe e. I'ewyte uwe uwe to'e wẽtup ok pe topy'a pe — Yt kan hamo i en uiwa­nẽtup hawe e at ka'ap mi'i e hat pe — Woro'a­piheg aru e Tupana mi'i hat pe e. Ma'ato uwe uwe ipy'ahak sese wẽtup ok ete at ka'ap hawyi to'e — Motoro aria koro kape wuat'i pe yt kan hamo i en e topy'a pe at ka'ap mi'i e hat pe ti Tupana to'e — Woro'a­piheg aru aria koro wo e katu­pono mi'i e hat ewywuat wo'opot'auka hat sese wo ra'yn toĩne'en Tupana wanẽtup hawe e Iesui. Yt naku i aipy'a pe miit auka hat wato­pyhu'at Tupana ehamo are. Mi'i tã eweikupte'en mote Tupana mi'apiheg wo eweikupte'en e Iesui temiit'in me yity'ok tote.
23327	MAT 5:24	Mi'i hawyi — Uiwy ere atiky'esat kahato waure wo ereĩne'en uhepiat emõpy'ahak hap kai ere o e. Eiwo'o­wese hap toĩne'en i ra'yn iwywo hawyi waku era'aipok emiium muat sat hamo hawyi etum imiky'esat ewy. Waku pe ereĩne'en hawyi eiwo'o­wese hap etipuẽti i ra'yn hawyi o e Iesui temiit'in me.
23334	MAT 5:31	Mi'i hawyi po'og Iesui to'e ta'apy­pueri haria pe — Pywo pe ti mehĩ'in mana'in sa'awy'i ti mio tã i'atu'e nagnia — Etoiat teran ehary'i e'aito mi'i pote waku etunug iwan me morekuat wywo e miwan me hawyi waku eiwo'o'atoiat i'atu'e sa'awy'i aha'ase'i'in mio tã i'atu'e.
23340	MAT 5:37	Pyno waku atunug aru ai'e hap yn mi'i hawyi waku watunug ai'e hap ok tã are e Iesui. Ma'ato yt watunug neran i pote — Atunug aru yt wato'e i waku e. Mi'i pote ti aru pywuat sehay yn tuwẽtem aiwẽ pyi are katu­pono pywuat sese sehay yn atiky'esat uipot­mu'eria wẽ kaipyi are e. Ma'ato yt pywo piat i — Atunug aru ewei'e mi'i pote ti aru ta'i ahiag ehay upiat myhu'at haria wo eweipyhu'at are e Iesui topot­mu'eria pe yity'ok totiaria to'apy­pueri haria pe.
23348	MAT 5:45	Mi'i tã watunug mote aru Ai'ywot atipy piat sa'yru'in saki'yt'in no wato­pyhu'at kahato katu­pono ti Ai'ywot atipy piat ti'atuky'e kahato tewa­nĩ­kaptia are e. Ta'i toimo­herep kahato i'atuky'e hap katu­pono toipo'oro i'aman at i'atu­mikoi moehãite hamo e. Ta'i toi'atu­poi­tyro yt toky'e hin i haria are. Ta'i Ai'ywot atipy piat ti'atuky'e kahato tewa­nĩ­kaptia torania e. Yt nakuat i nug haria ko kape toipo'oro i'aman at toky'e haria mikoi ko'i poityro hamo ma'ato i'ewyte yt toky'e haria i mikoi ko'i kape toipo'oro wy i'aman at i'atuky'e hap moherep hamo are e. Pyno to'o'ewy'ewy toi'atuky'e towyria'in tewa­nĩ­kaptia are e. Mi'i tã ewy ti Tupana toĩne'en e. Pyno waku Tupana ewy watunug. Ewetunug wakuap yne miit'in me Ai'ywot atipy piat minug ewy waku watunug are e. Mi'i tã watunug mote ti aru irania'in te'eraha'at ahepiat miit'in yne ky'e hap kape hawyi ti aru te'eru­wa­nẽtup hawyi — Ta'i Tupana sa'yru'in Tupana saki'yt'in mote ti meke tã ta'atuky'e miit'in i'atu'e wyti aru e Iesui.
23350	MAT 5:47	I'ewyte ti waku wati'a­tu­wesat wuat'i miit'in are e. Yt naku i wati'a­tu­wesat aiwyria'in yn are katu­pono ti yne ti mesuwat yi tote ta'atu­wyria'in wesat kuap are. I'ewyte yt Tupana mohey haria i iwesat kuap ta'atu­wyria'in are. Pyno waku ti yne wati'a­tuky'e are e. — Pyno ereke uhyt mana mimi wato'e aiky'e haria pe yn mote mesu­wa­ro­tiaria ewywuat watoĩne'en katu­pono mi'iria ti ta'atu­wyria'in ta'atuky'e haria sese pe yn — Ereke ro era'apyk mehĩ mana aimi'u ra'yn i'atu'e ma'ato yt ta'atu­wesat i ta'atue­wa­nĩ­kaptia are. Ma'ato mi'i tã aito pote i'atu'e­wywuat wato­pyhu'at mesuwe yi tote irania'in yt Tupana mohey haria i ewywuat e. Yt naku i rat mi'i tã aito pote are e.
23353	MAT 6:2	Mi'i pote karãpe hatek takat put'ok'e ahowawi mi'i pote waku wati­po­wyro kahato ma'ato yt miit'in miat aimõ­typot hamo i waku wati­po­wyro e. Ma'ato Yt naku i aiwa­nẽtup hawe — Atipo­wyro mi'i miit wuat'i ehamo uimõ­typot kahato miit'in mesuwe hamo pãi yt naku i wato'e e. Yt naku i ahehay aiwa­nẽtup hawe aremo­wato wuat'i ehamo uiminug waku ko'i wo e. Yt naku i aito typy wanẽtup haria ewy watoĩne'en e. Kat pote mi'iria ti Tupana mõtypot yat pe tuwehyt'ok kahato Tupana mõtypot haria ewy te'eru­wa'a­tunug ma'ato yt pywo piat i katu­pono — Uimõ­typot mono ta'atu'e hap yn ta'atu­wa­nẽtup hawe e. Mi'iria ti to'owatka'i ti Tupana mõtypot hamuat tuwak hamo — To'iro to'iro Tupana mõtypot hamo i'atu'e i'atuehay ma'ato yt pywo pe i katu­pono i'atupy'a pe — Uruto ti po'og eikai Tupana mohey haria i'atu'e ta'atu­wa­nẽtup hawe yt kat i Tupana mõtypot sese hap i'atukai e. Ta'i mi'iria wyti getap upi upi oken upi upi Tupana mõtypot hap ta'atunug te'eru­wepe te'eru­wa­nẽtup hawe — Uruto po'og urumõ­typot urumohey ta'atu'e haype e. Mi'iria ti te'eru­wa­nẽtup hawe ti typy wanẽtup haria e. I'ewyte ti miit'in ehamo oken upi getap upi ti ta'atu'a­tumu'e Tupana ehay miit'in me haty wo ma'ato miit'in ehamo — Waku uimõ­typot miit'in ta'atu'e haype e. Pyno pywo pe ti are'e mi'i hap ewy ewetunug mote wyti aru yt kat i ti aru Tupana kaipywiat eimõ­typot hamuat e. Miit'in mimõ­typot ko'i yn eweikupte'en mesuwe wen ma'ato yt karãpe i aru Tupana mimõ­typot wo eweikupte'en e Iesui miit'in sem me yity'ok tote.
23358	MAT 6:7	Uiwyria'in karãpe miit'in py'asetpiat ahehay Tupana kapiat turan yt naku i wato'e aipy'a pe — Uhehay se Tupana kapiat pote mono miit'in mimõ­typot no ra'yn areĩne'en yt naku i wato'e e. Mi'i tã wato'e aiwa­nẽtup hawe pote typy ihay rakat ewy wato­pyhu'at e. Yt naku i typy ihay rakaria wo watoĩne'en katu­pono mi'iria Tupana kapiat ta'atuehay turan i'atuehay ywop kahato miit'in miat ta'atuehay ikahu kahato rakat hap kuap hamo i'atuehay. Yt naku i mi'iria ewy wato­pyhu'at Tupana wanẽtup hawe e. Ta'i tukupte'en miit'in mesu­wa­ro­tiaria ihay su'at at ka'ap haria i'atuehay kahato Tupana kape wẽtup sehay ahut ewy ta'atu­wẽpap kahato e. Yt atiky'esat i uimohey haria ahut ko'i ewywuat i'atu­misu'at su'at ko'i e. Waku aipy'a pyi ahehay Tupana wywo e.
23367	MAT 6:16	Uiwyria'in karãpe mesuwe yt kat i watu'u ahehay Tupana wywo hap yn watunug neran mi'i hap e'at pe waku mig'i wo Tupana ehamo haype watu­we­mosy'at Tupana yn ikuap hamo e. Yt naku i wahenoi henoi irania'in me aiwe­mosy'at hap Tupana kapiat hap e. Ma'ato waku watu­we­mosy'at mig'i wo Tupana yn ikuap aiwe­mosy'at hap tewawiat ahehay teran hap e'at pe e. Yt naku i wati­mo­herep aiwe­mosy'at hap irania'in me aheha arot'i hamo ahowa arot'i hamo yt naku i wati­mo­herep — Aremosy'at kahato mesup katu­pono uhehay teran Tupana wywo at ka'ap ai'e hap. Yt naku i wati­mo­herep ahowa ete ahehay ete aiwe­mosy'at hap Tupana kapiat hap e. Ma'ato watunug mote typy ihay rakaria ewywuaria watu­kupte'en katu­pono mi'i haria timo­herep teran ta'atu­we­mosy'at hap wuat'i miit'in me. Te'eru­we­mõ­typot hap ta'atukat kahato ta'atu­we­mosy'at hap ko'i ma'ato yt naku i watu­we­mo­herep ahehay arot'i hamo ahowa arot'i hamo aiwe­mosy'at Tupana kapiat hap e. Yt naku i typy ihay rakaria ewy wato­pyhu'at e katu­pono typy ihay rakaria timo­herep teran ta'atu­we­mosy'at hap upi miit'in me ikuap hamo te'eru­we­mõ­typot hamo e. — Ta'i en waku kahato Tupana kapiat wemosy'at hat i'atu'e hap ky'ewi ta'atukat haype. Typy ihay rakaria tikat kahato miit'in wehum ta'atuetiat hap e. Miit'in wehum ta'atuetiat hap ta'atu­puẽti kahato mesuwe wen ma'ato mi'i hap yn topyhu'at i'atusa'up mo katu­pono yt kat i Tupana wehum i'atuetiat hap topyhu'at wuat'i e'at pe e.
23369	MAT 6:18	Mi'i tã watunug mote ti yt uwe i ikuap aiwe­mosy'at Tupana kapiat hap yt heremuat i rakat e. Ai'ywot Tupana yn ikuap katu­pono ti Ai'ywot yne mig'i wuat minug ko'i ikuap yne e. Mi'i tupono ti mig'i wuat aiwe­mosy'at hap toikuap miit'in yt uwe i ikuap pytkai i. Mi'i hawyi Tupana tuwehum ahete hawyi tutum ahepe aimiẽtup sa'up ahepe wuat'i ehamo e Iesui ta'apy­pueri haria pe.
23370	MAT 6:19	Uimohey haria yt naku i mesuwat yi tote yn ahekare'en e. Yt naku i ahekat mo wato hap kape yn watu­we­wa­nẽtup at ka'ap e. Mesu­wa­rotiat yn ahekare'en mote meiũran aru yt kat i topyhu'at atipy pe e katu­pono mesu­wa­rotiat ahekat yn tukupte'en mote meiũran tuwei­motyk yne ahekat katu­pono ahekat mesu­wa­rotiat yt tukupte'en mot'i hin i e. Uiwyria'in mesu­wa­rotiat yn ahekat pote meiũran sero'ok'e haria wano topyhu'at ahekat sio nupi'a mi'u wo ikahu rakat topyhu'at sio i'ytyk mi'u wo topyhu'at ahekare'en ko'i ikahu kahato sa'awy'i pytkai. Mesuwe yn wati'a­tunug ahekat pote yt kat i topyhu'at irane aru atipy pe e.
23371	MAT 6:20	Uipot­mu'eria pywo ti po'og waku wati'a­tunug ahekat atipy pe katu­pono iheg me kahato toĩne'en itote wuat'i e'at pe e. Itote ti yt kat i ahekat wuat'i e'at piat u kuap haria are'e yt kat i nupi'a itote. Sero'ok'e haria yt uwe i itote e. Yt kat i i'ytyk hap atipy pe e. Mi'i pote waku watum ahekat Tupana pe mesu­wepyi aimiium ko'i upi e. Mi'i hawyi toĩne'en itote. Put'okwato'e itote hawyi ti aru tutum yne aimi­po'oro ahekat e.
23372	MAT 6:21	Ahekare'en watopag yne atipy pe Tupana po pe pote ti aiwa­nẽtup hap sese i'ewyte toĩne'en at ka'ap Tupana kape atipy kape e. Ma'ato mesu­wa­rote yn ahekat wati'a­tunug pote i'ewyte aiwa­nẽtup hap mesu­wa­rote yn topyhu'at at ka'ap e Iesui tomi­mu'eria pe mekewat yity'ok totiaria pe miit'in typy'i rakaria ehamo.
23373	MAT 6:22	— Uheka­tu­wyria e aheha wo yn ni wata'a­kasa kuap e. Mi'i tupono ti waku aheha­pytig kahato e. Aheha ihãite pote ti waku yne heremo yne mu'ap upi katu­pono ihot'ok puat hewyry rakaria ewywuaria wo watu­kupte'en e.
23377	MAT 6:26	— Pyno ti rat waku wateha'at weitaria ewawi i'atu­wepit hap kape katu­pono weitaria ti te'eru­wepy kahato katu­pono i'atu­wepit at ka'ap kahato yt karãpe i — Uiku'uro aru yt kat i uimi'u pote yt i'atu'e i. Waku atikoi hawyi atipirik kahato uimi'u pãi an yt pote uiku'uro uhesy'at hap upi yt i'atu'e i pytkai te'eru­wehum Tupana kape e. Yt kat i i'atue'u'i ahyt sok i'atue'y­pa­rakai tote i'atu'yat koro ko'i pe pytkai i'atu­wepit at ka'ap e. Te'eru­wehum kahato weitaria ko'i katu­pono Ai'ywot atipy piat ti'atupoi kahato torania weitaria wuat'i e'at pe toi'atue­ropat kahato weitaria e. Uiwyria'in e aito ti po'og po'og Tupana wanẽtup hawe weitaria kai are mi'i tupono kahu ahowawi po'og po'og Ai'ywot atipy piat tuwa­nẽtup weitaria ewawiat hap kai e. Ta'i po'og aito weitaria ko'i kai e. Mi'i pote waku wato­mohey Tupana ai'atupoi wuat'i e'at piat hap e. Waku wato­mohey weitaria ewy e.
23380	MAT 6:29	Pywo pe ti are'e ehepe sa'awy'i aha'ase'i mesu­wa­rote aipo­rekuat pot Sarumãu esokpe ti kahuria kahato imehit kawiat Uru kawiat. Ikahu sese hesokpe are ma'ato morekuat Sarumãu yt put'ok'e hin i ti mesu­wa­rotiat ipohyt ko'i ikahu hap ete e. Ta'i po'og ikahu ipohyt mesu­wa­ro­tiaria mekewat morekuat Sarumãu esokpe wakuat sese kai e. Pyno yt kan hamo i ahesokpe kape yn watu­wa­nẽtup ko'i ko'i e. Waku po'og wato­mohey Tupana piat aipainug hamuat hap waku wato­mohey e. Ta'i Tupana aipainug kuap kahato hat e. Tupana ti wuat'i painug kuap hat e. Eweha'at ro pohyt ikahu kahato rakaria ko'i kape katu­pono mi'iria yne Tupana mipainug ko'i tukupte'en e. Ta'i ga'apy ko'i pohyt tutunug ikahuria yne Tupana ti'atu­painug yne e. Mi'i hap ewy Tupana aipainug kuap katu­pono aito po'og waku Tupana wanẽtup hawe ipohyt ko'i kai e.
23381	MAT 6:30	Ga'apy Tupana mipainug toĩne'en mesup e. Koitywy ga'apy ikahu sese toĩne'en ma'ato mũki'ite igag na'yn hawyi ahemyp okpy sa'aria wo iku'uro hawyi igag hawyi e. Ta'i Tupana ti'atu­painug kahato ga'apy ko'i are ma'ato meiũran igag hawyi ahe'aria wo topyhu'at e. Pyno Tupana ti'atu­painug kuap yne wuat'i i'anam ko'i e. Mi'i hap ewy ti waku Tupana wato­mohey aipainug kuap hat e. Kat hamo ten ahesokpe kape yn watu­wa­nẽtup at ka'ap yt Tupana mohey i ra'yn hap wywo e.
23391	MAT 7:6	Mi'i hawyi to'e i — Uimohey haria woro­ho'o­nãpin neran mesup ahewa­nĩ­kaptia ete e. Tukupte'en mesu­wa­rote miit'in Tupana ehay ete haiwot kahato rakaria e. Waku aiwe'eg wo o mi'iria pupi katu­pono aikotã awahuru ko'i ti'atu'uka teran ne'i aihũria ewy kahato mi'iria tukupte'en e. Pywo ti rat mesup ta'yn Tupana wanĩ­kaptia ko'i ai'auka teran katu­pono Tupana ehay moherep haria aito pote e. Ta'i aikotã hamaut ko'i ti'atu'akit reran ne'i aimikoi. Mi'i hap ewywuat kahato Tupana wanĩ­kaptia ai'akit reran ne'i e. Waku wahenoi wuat'i miit'in me Tupana ehay wakuat no are wen ma'ato waku aiwe'eg kahato wo o wahenoi mi'iria pe turan katu­pono ahewa­nĩ­kaptia mi'iria tukupte'en aikotã awahuru ewywuaria tukupte'en aihũria u haria ewy ahewa­nĩ­kaptia tukupte'en aipy'a­setpe e. Aikotã hamaut aikope hap ewywuaria ahewa­nĩ­kaptia tukupte'en aipy'a­setpe e. Mi'i pote waku aiwe'eg kahato wo o wahenoi mi'iria pe haype are aikotã yt naku i wati'a­tupoi awahu­ruria Tupana mõtypot yat mi'u wakuat ewywuat yt naku i hap ewy e. Ta'i awahu­ruria te'erenuk aimiium ete hawyi te'eru­we­morem ahowawi ahekatu'u hamo awahu­ruria e. Waku aiwe'eg kahato hap wywo wahenoi turan ai'auka teran ahewa­nĩ­kaptia e. Yt naku i ahewahi ikahu rakat wati­mo­herep hamaut uato ko'i haiwot rakaria ga'apy piaria pe katu­pono te'era'a­kasa hawyi ta'atu'akit akit ne'i hawyi yt kat hamo i ra'yn topyhu'at sa'awy'i ahewahi ikahu rakat. Mi'i hawyi ahowawi ai'akit hamo tõ'ẽ haiwot rakaria e. Mi'i hap ewy kahato waku aiwe'eg kahato wo o wahenoi Tupana ehay ahewa­nĩ­kaptia pe e Iesui yity'ok totiaria pe i'ewyte ahepe.
23392	MAT 7:7	Mi'i hawyi po'og tohenoi — Uiwy ok ko'i uheinyt'in ko'i karãpe wahẽtup kahato Tupana kape aimi­ky'esat ko'i mi'i hawyi tutum ahepe yne yne aimiẽtup ko'i ma'ato tomi­ky'esat ewy e. Mi'i tupono waku watikat kahato aikope aikope toĩne'en imiium aimiẽtup ko'i e. Watikat kahato aimiẽtup Tupana piat ko'i pote ti aru wati'a­tu­puẽti Tupana mipo'oro ko'i e. watikat aimiẽtup ko'i pote ti aru wati­puẽti imipo'oro ko'i e. Ma'ato yt wati­puẽti i pote waku wahẽtup — Tupana wato'e ta'atu­pyhyp kahato urumiẽtup ewawiat hap emipo'oro waku wato'e. Eho'o'okenhyp'ok to mu'ap hawyi waku mesuwe toĩne'en waku wato'e Tupana pe. Mi'i pote ti toho'o'okenhyp'ok hawyi wati­puẽti aru aimiẽtup Tupana piat ok tã e.
23400	MAT 7:15	Mi'i hawyi to'e Iesui itotiaria pe — Uimi­mu'eria e ewe'eg wo o mekewat Tupana ehay moherep yt pywuat piat i haria wywo e. — Uruimohey kahato Tupana i'atu'e pytkai yt Tupana ehay ewy i ta'atu­mo­herep — Uruto ti Tupana hũria ei'ewywuat i'atu'e pytkai eiwe'eg wo o i'atuehay pupi yt uiat ewywuat i pupi e. Ta'i eima'at reran haype uimohey ehepiat hap moma teran haype i aikotã awahuru tu'u teran aihũria hap ewywuaria ti mi'iria tukupte'en eipy'a­setpe eimu'e hamo e.
23401	MAT 7:16	I'atu­minug sa'ag ete ti aru mi'iria eweikuap e. Aikotã mekewat ahiag ẽpo yt hum i ti he rakat ahepe mi'u hap ewy mi'iria tukupte'en e. I'ewyte yt karãpe i wati­puẽti mekewat hu ẽpo ete he rakat ywa ewy e.
23402	MAT 7:17	Pyno karãpeĩ aimikoi upi'a i'atue­hãite kahato hawyi meiũran i'atusat kahato hawyi hewo ra'yn i'ywa he kahato rakaria e. Ma'ato yt wenug i hat aimikoi haat sa'ag kahato yt he i i'ywa hap ewy e. Mi'i hap ewy kahato Tupana ehay wẽtup aimu'e haria tukupte'en e.
23404	MAT 7:19	Pyno mi'i meiũran — Yt kat hamo i ra'yn meiẽwat i'ywa yt hẽ'ẽ kahato i rakat meiẽpe wato'e. Pyno waku ahe'aria wo ra'yn mi'i yp yt aipoi i pote wato'e hawyi wati'y­pytek yt naku i rakat e.
23405	MAT 7:20	Ta'i watikuap kahato ti mikoi ypia i'ywa he hap upi sio wakuat ypia sio yt naku i rakat ypia hap watikuap kahato aito e. Mi'i hap ewy kahato te ti watikuap pywo piat Tupana ehay enoi haria sio aima'at haria ta'atu­minug wakuap upi sio ta'atu­minug yt naku i hap upi wati'a­tukuap mi'iria e.
23407	MAT 7:22	Ta'i mekewat wehyt'ok hap e'at pe ti aru typy'i itote — Ihot'ok Uika'iwat waku kahato En i'atu'e. Uika'iwat kahato En i'atu'e haria itote tukupte'en ma'ato yt uimikuap ko'i i yt Ui'ywot miky'esat nug haria pytkai mio tã i'atu'e — Ta'i uruto ti eset moherep kahato miit'in miat haria ti i'atu'e. Miit'in mu'e kahato haria urutu­kupte'en itote i'atu'e ti aru wehyt'ok hap e'at pe. — Uruka'iwat eset no ti mã'ãu sa'ag ko'i uru'atu­sopo kahato miit'in pywiat haria ti uruto i'atu'e ti aru wy. Ta'i i'ewyte karania wo i wyti urutunug wakuap yt uwe misepap ewywuat i wuat'i ehamo miit'in mowa­nẽtup kahato hamo itote urutu­kupte'en turan i'atu'e ti aru wy uhepe. Mi'i tupono ti waku Uruka'iwat urutu­wehyt'ok atipy pe i'atu'e aru. Waku ahewaku hap upi wato­pyhu'at atipy pe aikope Tupana toĩne'en Wuat'i Akag wo hap tote i'atu'e ti aru uhepe at. Uruto waku pote waku watu­wehyt'ok atipy pe i'atu'e aru uhepe e.
23408	MAT 7:23	Ma'ato ti aru mi'iria pe are'e — U pãi uhyt mana yt karãpe hin i ti woro­ho'okuap eipe are'e ti aru i'atuepe. Eweiwat ro meiũpepyi pya ui'yaty­pepyi are ti aru mi'iria pe katu­pono yt nakuat i nug haria ti eipe are ti aru yt uikuap i sese haria pe e Iesui irane mekewat wehyt'ok e'at hap etiat.
23410	MAT 7:25	Ta'i toĩne'en wy yẽpeke we'yatnug haria ywyku'i upiaria ma'ato karãpe put'ok'e i'aman ipopit kahato hawyi ti aru ywytu uato at ka'ap hawyi ihy wato meremo hawyi yẽpekiat yi kyt rotiat we'yatnug hat yat pe teke ra'yn y'y yẽpekiat getap we e. Mi'i turan wasere wato i ra'yn hawyi y'y ihyeput haty wo ra'yn hawyi meremo meiẽwat getap toihep. Mi'i hawyi yt kat i ra'yn topyhu'at itotiat e. Ma'ato mekewat yi heg notiat we'yatnug hat yat yt toihep hin i e katu­pono mekewat yi nu ewy iheg kahato rakat rotiat i'yat pote e katu­pono tuwa­nẽtup mo kahato tutunug getap pote e. Mi'i hat ewy ti te'ero­pyhu'at uhepiat ta'atu­nãpin hap nug haria e.
23412	MAT 7:27	Aikotã i'aman kahato hawyi ihy wato meremo ra'yn y'y hawyi teke ra'yn i'yat pe toine'en y'y ẽpe ete pote. Mi'i pote meremo y'y tipugha kahato mekewat yat hawyi wasere teke kahato i'yat pe hawyi toi'ypyhep i'yat e. Ta'at ra'yn hawyi i'aporok'e ra'yn hawyi yt ikahu hin i ra'yn i'yat e. Mi'i hap ewy ti yt uimohey i haria te'ero­pyhu'at uhepiat ta'atu­nãpin hap yt nug i haria e Iesui miit'in sem me yity'ok totiaria pe.
23430	MAT 8:16	Mekewat ewãtym muo ta'atue­ropo'ok kahato i'ahu rakaria ahiag ipiit piat rakaria Iesui kape. Mi'i hawyi mi'iria kaipyi toi'atu­sopo kahato ra'yn ahiagnia wẽtup yn tehay wo i'ewyte toi'atu­moe­hãite ra'yn i'ahu rakaria torania ra'yn.
23447	MAT 8:33	Mi'i pote hamaut asuwai apykok haria ikohyeput ra'yn tawa kape ta'atu­henoi yne mi'i tã hap ko'i tawa piaria pe aikotã Iesui ti'atu­sopo yne ahiagnia hap ko'i ta'atu­henoi. Aikotã ahiagnia ti'atu­moma ra'yn hamaut asuwai ko'i yne hap ta'atu­henoi kahato yne tawa piaria pe.
23448	MAT 8:34	Mi'i hawyi itotiaria tuwat ra'yn te'eraha'at hamo. Mi'i hawyi mi'iria te'ero'e haty wo Iesui pe — Mehĩ ereto ro meiũpepyi wẽtup tawa kape Uhyt Mimi ta'atu­hẽtup haty wo te'eroken'ẽ haype. Yt ta'atu­ky'esat i Iesui pote toto ra'yn itote pyi are uito Mateu mesuwe uimiwan me.
23449	MAT 9:1	Yi Karata piaria yt iky'esat i Iesui ta'atue­tawa piat pote teke i ra'yn yara pe hawyi ta'aipok i ra'yn temiit'in nywo ta'atue'yara puo ta'atu­sai­pepe ihyemyi'a koro sakpo i ra'yn ta'atue­tawa pakup Kawana'ũ kape i ra'yn te'era'aipok.
23450	MAT 9:2	Put'ok'i'atu'e ta'atue­tawa pe hawyi itotiaria tuerut Iesui kape wẽtup ok miit ipiit iheg nakat yni pe. Mi'i hawyi toikuap ta'yn topiat tomohey haria hap hawyi to'e ipy'a heg nakat pe — Eremo­wepit ro uha'yru katu­pono mesup ti atimo­hãpyk yne ra'yn ti emi'aparap ko'i Tupana piat e. Mio wyti waure wo toĩne'en na'yn eminug sa'ag ko'i yne hap kai e. Ati'atu­mo­weityk yne ra'yn eminug sa'ag ko'i wyti e Iesui ipiit heg nakat pe.
23456	MAT 9:8	Mi'i pote itotiaria te'eraha'at kahato hawyi i'atu­wepit kahato ra'yn — Urutu­wehum kahato ewawi Tupana i'atu'e itotiaria. Waku kahato En Tupana katu­pono mesup ta'yn uruehamo etum na'yn esaika hap ewywuat meiũwat Miit Iesui pe i'atu'e irania'in itotiaria.
23460	MAT 9:12	Ma'ato apo'i'atu'e temiit'in miat hap Iesui tikuap hawyi toi'atu­wesat — Pyno eweikuap teran apo kat pote arenuk teran yt nakuaria i py'asetpe yt eweimu'e hap yt ewy i e. Pyno ahenoi ehepe. Ta'i aikotã mohag nug haria i'ahu rakaria py'asetpe toĩne'en i'atu­moe­hãite hamo mi'i hap ewy kahato areĩne'en yt naku i nug haria py'asetpe Tupana moherep i'atuepiat hamuat e.
23461	MAT 9:13	Wo'omu'e haria e eweikuap kahato yne aheko hit Iuteu ywania wãi'e hap ko'i ma'ato Tupana e hap koro sese ko'i waku eweimu'e ro e. Waku eweimu'e Tupana ehay moherep haria sa'awy'i­wuaria miwan ete aikotã Tupana to'e hap sese — Pywo ti rat yt atimorem kuap i eipe uhowawi — Uito po'og waku torania kai e haria ewei'e pote e Tupana sa'awy'i ehepiat e Iesui. — Yt atimo­hãpyk kuap i — Waku kahato ra'yn uito e haria e Tupana sa'awy'i ehepiat e. Mi'iria yt atikaykay kuap i uhemiit no e Tupana. Ma'ato irania'in — Tupana piat ati'aparap kahato uito e haria paa'e haria ati'atu­kaykay kuap kahato uhowawi i'atue­ha­kyera'at hamo e Tupana sa'awy'i miwan me yt naku i nug haria etiat e Iesui — Uruto po'og e haria pe. Mi'i hawyi to'e i i'atuepe — Pyno waku eiwemu'e i'ewyte mekewat Tupana e hap sa'awy'iwuat — Ati'atue­ha­kyera'at kuap uhepiat — Urueha­kyera'at ro e haria paa'e haria e. Ma'ato irania'in — Tupana mieha­kyera'at yn uruto urutu­kupte'en e haria yt ati'atue­ha­kyera'at kuap i e Tupana sa'awy'i e. — Uruto waku sese nug kahato e haria uruto po'og e haria yt ati'atue­ha­kyera'at kuap i e Tupana sa'awy'i miwan me e. Mi'i e hap Tupana wat kape waku eweiwa­nẽtup kahato e Iesui mekewat Iuteuria wo'omu'e haria pe to'ywania seko moherep haria pe ui'yat pe.
23463	MAT 9:15	Mi'i hawyi Iesui ti'atu­wesat — Eweikuap kat pote pyno ahenoi ehepe. Pywo pe ti rat yt uwe i mesuwat yi tote tuwe­mosy'at wo'omo­wepit ienuk koro hap e'at pe turan mekewat wo'okyi'at hap e'at ienuk koro hap e'at pe yt uwe i tuwe­mosy'at teran i i'atu­mo­wepit hap e'at pote e. Mi'i ui'e hap ewy kahato uhemiit'in tukupte'en mesup areĩne'en i'atu­py'a­setpe pote e Iesui. Ta'i i'atu­wepit kahato mesup katu­pono areĩne'en i'atu­py'a­setpe aikotã uhehary'i kyi'at hap e'at piat ienuk koro hap nug hat ewy areĩne'en mesuwe i'atu­py'a­setpe aikotã uhemiit mowepit kahato hat ewy areĩne'en mesup aikotã iwary rakat ewywuat e. Mi'i pote te'erenuk kahato aikotã ienuk hap iwary pakup takat mõtypot hap ienuk hap ewy e. Mi'i pote te'erenuk kahato at ka'ap e. I'atu­wepit kahato areĩne'en i'atu­py'a­setpe pote mesuwe pote e. Ma'ato pywo ti rat meiũran ti aru uhewa­nĩ­kaptia uhereto saity ete pya uimi­mo­wepit ko'i kai e. Uhereto hap e'at pe ti aru yt kat hin i ta'atu'u teran aru uhemiit yt uwe i uito hawyi e. Ta'i yt i'atu­wepit hin i aru mekewat e'at turan katu­pono irania'in yt uimohey haria i ui'auka aru e. Mi'i hap e'at pe uhemiit sese te'ere­mosy'at kahato uipot­mu'eria e Iesui wo'oset'ok hat Iuwãu potmu'eria pe.
23467	MAT 9:19	Mi'i hawyi — Pyno areto e Iesui hawyi toto ra'yn mekewat tu'isa upi ui'yat pyi. Mi'i hawyi ipotmu'eria tuwat hupi wy. I'ewyte typy'i kahato mu'ap upiaria seha'at reran howawiat hanuaria tuwat ahupi. Toĩne'en wy aipy'a­setpe wẽtup hary­poria.
23473	MAT 9:25	Mi'i hawyi Iesui ti'atu­sopo mi'iria torania tu'isa yat pyi. Toipo­renõ'ẽ ra'yn miit'in wo'okak'i haria hawyi toto ra'yn tu'isa upi haki'yt iku'uro rakat e'okipy kape. Mi'i hawyi pĩ'ã ok puk toimopoĩ'ãm ipo ete. Totat ipo hawyi pĩ'ã tuwe­hymut toku'uro sese hap pyi hawyi meremo ipoĩ'ãm na'yn ihãite i ra'yn.
23474	MAT 9:26	Karãpe irania'in tikuap ta'yn haki'yt tuwẽtem sese gu'uro pywiat hap hawyi ta'atu­henoi henoi kahato wuat'i miit'in me Iesui minug wakuat yt uwe minug kuap ewywuat i. Mi'i hawyi yne tawa hit puo yne tawa wato puo meremo ra'yn miit'in yne tikuap iminug wakuap etiat. — Toimoieĩne'en kuap i'ok puk takaria i'atu'e to'ope.
23478	MAT 9:30	Mi'i hawyi meremo i'atue­ha­pytig na'yn hawyi mehit i'atu'e kahato ra'yn. Mi'i hawyi Iesui i'atu­nãpin — Uhyt'i'in yt uwe pe tei'o ewehenoi uiminug eimoe­ha­pytig hap e haty wo tomi­moe­hãite ko'i pe.
23481	MAT 9:33	Mi'i hawyi Iesui tisopo ra'yn mekewat mã'ãu sa'ag hawyi ihay i ra'yn. Sa'awy'i yt ihay kuap takat i waku pe iwẽ piat. Mi'i hawyi itotiaria te'ere­wa­nẽtup kahato — Ta'i yt karãpe i ti wata'a­kasa meketã ewywuat ai'ywania Isareu ywania etama pe i'atu'e katu­pono Iesui ti'atu­sytpok kuap sese ahiagnia miit'in piit pyi i'atu'e. Waku kahato Mi'i Miit i'atu'e to'ope.
23482	MAT 9:34	Ma'ato irania'in Iuteuria wãi'e hap seko sehay moherep haria te'ero'e to'ope — Iesui ahiagnia akag koro esaika hamo ti toi'atu­sopo ahiagnia i'atu'e miit'in me itote. Ahiagnia porekuat ehay pyi tohytpok ahiag ko'i i'atu'e sa'ag Iesui ete.
23487	MAT 10:1	Mi'i hawyi Iesui ti'atu­kaykay temiit'in 12 ok takaria tuwe­wawi. Mi'i hawyi Iesui tum i'atuepe tesaika hap ahiagnia sytpok hamuat wuat'i miit'in piit pywiat. Mi'i hawyi tutum i'atuepe tesaika hap wuat'i i'ahu rakat moehãite hamuat. Toimõ'ẽ kahato tesaika hap temiit'in 12 ok takaria pe tomi­sepap ok tã nug hamo miit'in mu'e hamo i'ahu rakaria moehãite hamo ahiag sytpok hamo hap tutum temiit 12 ok takaria pe.
23491	MAT 10:5	Toimõ'ẽ sese tesaika hap ahiagnia sopo hamo miit'in moehãite hamo hawyi toi'atu­po'oro topot­mu'eria tehay moherep hamo wuat'i tawa kape wuat'i miit'in me — Uipot­mu'eria e eipe ti uimi'ai­roria 12 ok takaria e. Koitywy woro­ho'o­po'oro ra'yn eipe uhehay wakuat moherep hamo ai'ywania Iuteu ywania kape e. Mesup atiky'esat eweimu'e ai'ywania yn e. Yt atiky'esat i te eweiwat irania'in ywania kape e. Ai'ywania kape yn waku mesup wati'a­tumu'e e. Irania'in pusu kuap haria kape yt eweiwat i mesup uhehay moherep hamo e. Yt naku i mesup eweiwat meimuẽwat yi Samaria ywania mu'e hamo e. Yt eiwehyt'ok tei'o i'atue­tawa pe i'atumu'e hamo mesup e.
23494	MAT 10:8	Mi'i hawyi waku aimẽpuo aimẽpuo eiko­hye­wyry hap upi i'ahu rakaria o ewei'atu­moe­hãite uhesaika hap wo e. I'ewyte iku'uro rakaria ewei'atu­moieĩne'en o uhesaika wo e. I'ewyte hepihi pihi rakaria o ewei'atu­mokã'ã uhesaika hap wo e. I'atupã'ãu sa'ag ko'i ahiagnia ewei'atu­sopo yne i'atupiit piat ko'i uhesaika hap wo e. Ta'atusa'up nug neran ta'atu­moe­hãite hap ete pote o wãi'ewei'e o i'atuepe e katu­pono ti yt ha'up ete i ti atum na'yn uhesaika hap miit'in moehãite hamuat. Pyno mi'i hap ewy ti yt kat sa'up i ete ewei'atu­moe­hãite miit'in uimiium ehepiat yt kat sa'up i hap ewy e.
23496	MAT 10:10	Waku yt kat i mu'ap sa'up i'ewyte eimi'u mu'ap upiat yt kat i ewetioto e. Waku wẽtup yn ehesokpe eipiit piat are i'ewyte wẽtup yn epy sokpe eipy piat yn waku ewetioto e. I'ewyte ehekare'en ko'i yt naku i ewetioto e. Eimi­po­wy­roria eipoi teran mote waku i'atu­wywo ewehenuk are katu­pono sa'awy'i Tupana to'e miwan ahepe — Ewetum no sa'up eipotpap nug haria pe e Tupana miwan me.
23499	MAT 10:13	Mekewat yat piaria i'atu­wese kahato ehepiat ta'atumu'e hap ete pote ti aru Tupana ti'atu­mo­wepit kahato mekewat yat piaria eimiẽtup Tupana piat hap ewy ra'yn e. Ma'ato yt i'atu­wese i pote Tupana yt tum i i'atu­mo­wepit hap ei'e hap ewy. Ma'ato yt i'atu­wese i pote i'atu­wepit hap eimiẽtup Tupana kaipywiat ta'aipok meremo ehowawi e.
23500	MAT 10:14	Ma'ato wẽtup tawa piaria torania yt ta'atu­wa­nẽtup teran i ehehay uhepiat kape pote waku eweiwat i ra'yn meiẽwat yt iwese rakat tawa pyi. Mi'i hawyi i'atue­hamo waku mekewat tawa okipy sawiu eweipikpik'ok eipy etiat itotiaria uimohey hap pun haria hap moherep hamo e.
23501	MAT 10:15	Katu­pono Tupana tikuap ta'yn mi'iria uimohey hap pun haria hawyi yt iwẽpohep hin i i'atu'a­piheg haty wuat hap ete e. Karãpe Tupana tut wakuaria yt nakuaria i to'e hamuat hap e'at pe mi'iria pe ti aru po'og po'og haty wo to'e — Yt nakuaria i sese eipe e aru Tupana uhetiat eimienoi pun haria pe. Ta'i yt ipohep hin i ti aru i'atu'a­piheg haty wuat hap ete are aikotã sa'awy'i hap ewy. Sa'awy'i te ti Tupana timoma kahato mekewat tawa Sutuma piaria i'ewyte tawa Kumura piaria toi'atuwuk kahato aria wo i'atu­minug sa'ag hap upi e. Ta'i toi'atu'a­piheg kahato ti meimuẽwat tawa piaria aria wo e ma'ato mekewat tawa uhehay pun haria ti aru po'og po'og toi'atu'a­piheg wuat'i etawa puaria kai are po'og tawa Sutuma tawa Kumura wuk hap ko'i kai aru uimi­po'o­roria ehay pun haria pote e.
23505	MAT 10:19	Karãpe ahewa­nĩ­kaptia ehereto more­kuaria kape turan o yt eiwe­wa­nẽtup ko'i ko'i tei'o — Kat ui'e hap kat ui'e hap ko'i kape kat are aru atiwesat morekuat pãi yt ewei'e tei'o eiwa­nẽtup hawe katu­pono ti aru mekewat e'at pe Tupana hum na'yn eiwa­nẽtup hawe ehepiat i'atu­wesat hamuat kat ewei'e kat ewei'e waku ewei'atu­wesat hamuat e.
23510	MAT 10:24	Pyno ti aimu'e haria sese tukupte'en aimi­mõ­typot nuaria e. Ta'i aika'i­wuaria aimi­mõ­typot nuaria wo tukupte'en mi'iria ti po'og aikai wato'e e.
23512	MAT 10:26	Ma'ato yt eweiken'ẽ tei'o i'atumu'e uhehay wuat hamo i'atu­mi­kyry'i ehetiat pytkai are katu­pono Tupana tikuap kahato i'atu­mi­kyry'i hap yt pywo i rakat. Mi'i hawyi ti aru toimo­herep wuat'i miit'in me ehewaku kahato hap i'ewyte i'atu­heso hap. Mi'i pote yt eweiken'ẽ tei'o i'atumu'e uhetiat hamo i'atu­mi­kyry'i ehetiat pytkai are ehepe e Iesui.
23514	MAT 10:28	Yt eweiken'ẽ tei'o uhehay moherep hamo ei'atu'uka teran haria pupi katu­pono mi'iria ti yt aimoma kuap i e. Aipiit yn ta'atu'auka kuap ma'ato aheĩne'en hap sese wuat'i e'at piat aipã'ãu aheha piat wuat'i e'at piat aipy'a piat wuat'i e'at piat aimoieĩne'en hap yt ta'atu­moma kuap hin i e. Mi'i pote yt eweiken'ẽ i mi'iria ei'auka pupi. Yt kat hamo i watoken'ẽ katu­pono yt ta'atu­po'oro kuap i miit'in ta'atu­ku'uro wuat'i e'at pe hap kape e. Pywo pe ti Tupana yn eipo'oro kuap eipiit i'ewyte eipã'ãu po'oro kuap aria wato kape aikope eipiit i'ewyte eipã'ãu sese iku'uro at ka'ap wuat'i e'at pe hap kape e Iesui temiit'in me.
23532	MAT 11:4	Mi'i hawyi Iesui ti'atu­wesat — Ewei'aipok to Iuwãu kape hawyi waku ewehenoi ro tope aikotã aikotã eimikuap uhehay wakuap ko'i tope i'ewyte uiminug ko'i aikotã aikotã ei'akasa hap ko'i ewehenoi ro tope e.
23534	MAT 11:6	Mi'i hawyi i'ewyte wẽtup uhehay se eweitioto ro aiwy Iuwãu kape mio tã ewei'e tope — Uwe uwe uimohey pot'i kahato tepiat ho'opot pytkai mi'i hat ti aru uimo­wepit sese hanuat topyhu'at ewei'e ro Iuwãu me e Iesui Iuwãu potpo'o­roria pe.
23540	MAT 11:12	Ha'awyte i'ewyte mesup te i'atu kahato — Atiky'esat Tupana Uipo­rekuat no e haria wen ma'ato irania'in haiwot rakaria ti'atu­pyhyp teran Tupana Aipo­rekuat nuat hap are. Sa'awy'i Iuwãu mienoi ta'atu­pyhyp teran i'ewyte koitywy uimienoi ta'atu­pyhyp teran ma'ato mi'i pytkai yt aipyhyp kuap i katu­pono tuwehyt'ok kahato miit'in uhowawi wãi'i'atu'e pytkai. Ta'i tõ'ẽ kahato uhowawi miit'in sem Tupana nug ta'atu­po­rekuat no teran haria yt uwe i i'atu­pyhyp kuap i are e Iesui.
23542	MAT 11:14	I'ewyte mekewat sa'awy'iwuat Tupana ehay moherep hat Eria ti Iuwãu ewywuat kahato toĩne'en are. Sa'awy'iwuat Tupana ehay enoi haria ti — Ta'aipok wyti aru Eria ahowawi Tupana Mipo'oro Aipo­rekuat nuat ut hap moherep hamo. Aheha­kyera'at hat yianmete tut aru Eria i'atu'e miwan me are. Pywo ti rat Iuwãu etiat ta'atu­henoi are. Eria i'atu'e pytkai ma'ato Iuwãu etiat ta'atu­henoi yianmete are. Pyno mi'i e hap eweimohey kuap wote eweimohey ro are katu­pono Eria ewywuat kahato Iuwãu are e.
23548	MAT 11:20	Mi'i pote Iesui tuwẽ­powat tehay pirik wo — Tawa Karireia piaria woro­ho'o­saty'i saty'i eipe katu­pono uhehay pun haria sese eipe. Aikopiat aikopiat uhewyry eimu'e hamuat uimi­sepap ko'i Tupana esaika wuat hap ko'i yt miit'in minug kuap i ko'i ati'atu­mo­herep kahato ehepe. Atunug kahato ra'yn ti eipy'a­setpe uhehay wakuap pywuat hap moherep hamuat wen ma'ato ewei'akasa yne mi'i ko'i pytkai uhehay pun haria wo eweikupte'en eipe. Yt naku i are. Yt uwe minug kuap ewywuat i ra'yn atunug ehehamo ma'ato ti yt ewei'atoiat teran hin i te eiminug sa'ag ko'i pãi are e.
23549	MAT 11:21	Tupana misaty'i saty'i ko'i wuano eweipyhu'at are tawa Korasĩ piaria tawa Pesaita piaria are. Meiũran wyti aru eweiwak kahato are katu­pono ho'opot kahato hanuaria eweikupte'en are. Wakuap sese hap ko'i ra'yn atunug ehehamo miit'in moehãite hap miit'in ky'e hap ma'ato mi'i pytkai yt eiwe­morem neran hin i Tupana kape eiminug sa'ag ko'i kaipyi are. — Sa'awy'i Tupana tiwuk ta'yn meimuẽ wuat tawa Tiru piaria tawa Sitãu miaria ewei'e yt naku i nug haria mi'iria pote ewei'e eiwo'ope ma'ato eipe ti po'og yt nakuat i tawa Tiru piaria tawa Sitãu miaria kai are katu­pono Uito areĩne'en mi'i tote mekewat e'at pe hawyi mi'i turan ti uiminug hap ko'i atomo­herep itotiaria pe pote uimohey haria ra'yn mi'iria te'ero­pyhu'at mesup are. Sa'awy'i te'eraha'at kuap uiminug wakuat ko'i kape hawyi meremo te'eru­we­morem Tupana kape are. Sa'awy'i­wuaria te'eraha'at pote meremo ta'atupag sokpe i'anam nakat hawyi te'era'apyk ta'yn ywytup tote i'atu­minug sa'ag atoiat hap moherep hamo ta'atueko ewy. Ma'ato atimo­herep ehetawa piaria pe iwato kahato hap uimohey hamuat wen ma'ato mi'i pytkai uimohey hap pun haria eweikupte'en are. Are pãi mi'i pote ti rat po'og yt naku i nug haria eweikupte'en tawa Tiru piaria kai tawa Sitãu puaria kai are e.
23551	MAT 11:23	I'ewyte eipe tawa Kawana'ũ piaria — Wuat'i miit'in urukuap kahato haria ewei'e uruto iwato'in nakaria pote. Ta'i atipy piaria ewy uruwato pote ewei'e ma'ato yt hin i are. Eipe yt karãpe i put'ok'ewei'e atipy pe ma'ato Tupana mipugha wuat wyti eipe aria wato pe ti aru yt nakuaria i eipe pote. Sa'awy'i ti Tupana tiwuk ta'yn tawa Sitãu piaria yt nakuaria i pote. Pywo ti rat Uito areĩne'en itote mekewat e'at pe turan eiwa'a­kasa hap ko'i moherep hamo itotiaria pe mesup ta'yn uimohey haria wo tukupte'en katu­pono atimo­herep ta'yn uiminug wakuap sese hap ko'i sa'awy'i­wuaria tawa Sitãu piaria pe pote meremo ta'atu'atoiat ra'yn ta'atu­minug sa'ag hap ko'i are. Eipe ti ewei'akasa yne hawyi yt ewei'atoiat hin i eiminug sa'ag hap ko'i. Mi'i pote aria wato pe Tupana eipugha irane are katu­pono yt uimohey hin i eipe iwato kahato ra'yn atunug uimi­sepap eipy'a­setpe pytkai are. Nimo ti Tupana tiwuk ta'yn tawa Sutuma piaria yt naku i apiheg hap are ma'ato ti eipe po'og yt nakuaria i mi'iria kai are. Ta'i woro­ho'omu'e kahato ra'yn eipe ma'ato ti yt uimohey hin i are. Mi'i hap ok tã atunug sa'awy'i tawa Sutuma tawa Tiru pe pote itotiaria tukupte'en na'yn paa'e haria ta'atu­minug sa'ag ko'i etiat haria are.
23557	MAT 11:29	Uiwyria'in uheropat haria eweikupte'en pote po'og waku eweipuẽti mesuwat yi tote e. Pywo pe ti uwe uwe toto uhupi mi'i hat waku pe topyhu'at katu­pono uipotpap po'og waku torania kai e. Pywo uhe'yry­sakag ni yt ipotyi hin i yt sa'awy'iwuat yt ewywuat hin i e. Pyno eweĩ'ẽ ro uhowawi yne yne ehero hap wywo hawyi yt woro­ho'o­saty'i saty'i hin i ra'yn katu­pono uiwa­nẽtup hawe paa'e haria kahato eweipyhu'at e. Ehehaky'e'i hap atu'u kahato uipy'a pe e. I'ewyte uiperup'i kahato pote meremo eweipuẽti uikaipyi uimohey ehepiat hap e.
23563	MAT 12:5	Yt karãpe i apo eiwemu'e mekewat Tupana ehay enoi hat Musei miwan ete aikotã yne Tupana mõtypot hap e'at pe pa'iria i'atu­potpap at ka'ap ne'i Tupana mõtypot yat apykok hap ete miit'in powyro hap ete ma'ato yt uwe i wãi'e i'atuepe. Ta'i pa'iria mi'iria wen ma'ato te'eru­we­potpap at yt aipotpap i hap e'at pe Tupana mõtypot hap yat apykok hamo pytkai yt uwe i wãi'e pa'iria pe e.
23564	MAT 12:6	Mi'i hap ewy wyti urupotpap mesup pãi e. Pywo pe ti wẽtup ok toĩne'en na'yn eipy'a­setpe po'og po'og Tupana mõtypot hap topyhu'at mekewat to'yat nu kawiat kai e tuwepe seko moherep haria pe.
23568	MAT 12:10	Mi'i pe toĩne'en ipo kĩ'ã rakat i'atu­wywuat pe. Mi'i hawyi irania'in itotiaria ima'at reran Iesui haype — Waku apo watu­we­potpap mesuwat e'at pe miit'in moehãite hap ete sio yt i'atu'e tope katu­pono ta'atukat yt naku i e hap haype.
23569	MAT 12:11	Mi'i hawyi toi'atu­wesat — Waku apo mesup e'at pe watiõtem aihũ yi ka'a pyi i'okhyt'at rakat sio yt e. Ta'i aihũ Uweuria ta'at yi ka'a pe Tupana mõtypot hap e'at pe pote ti meremo watihep aihũ e. Atikuap ti Tupana mõtypot hap e'at ewetiõtem eihũ yi ka'a piat at hat e. Tupana mõtypot hap e'at piat at hat yi ka'a piat meremo eweihep yt eweipotpap i hap e'at pe yt eweiky'esat iku'uro hap pote e.
23576	MAT 12:18	Mio tã e Tupana — Meiũran ti aru atipo'oro Uhemiit sese ehowawi e. Pywo pe ti Uheropat kahato hat topyhu'at e. Uimiky'e kahato ti Mi'i Miit e. Uimo­wepit sese hat ti Uimi­po'oro e. Eweheha'at ro uimi­ky'esat nug hat kape e katu­pono Mi'i Miit ri Uipã'ãu eiam sese wo topyhu'at e. Mi'i Miit wyti aru imoherep uhepe uwe waku uwe yt hap e. Atimohey kahato Mi'i Miit katu­pono uiwa­nẽtup hap ewy yn tuwa­nẽtup e. Mi'i pote ihay upi ati'atue­ha­kyera'at reran wuat'i ywania yi totiaria. I'ewyte iwẽ pyi ati'atu'a­piheg irania'in yt imohey i haria wuat'i ywania yi totiaria e. Mi'i hawyi uwe uwe topyhu'at uimi'a­piheg wuaria wo uwe uimie­ha­kyera'at wuaria wo hap moherep hanuat Mi'i e. Mi'i Miit po wo ati'atu­po­hari ahiag po pyi imimoe­haky'e'i ko'i e.
23578	MAT 12:20	Miit'in yt uwe miky'eria i ky'e hat uhemiit e. I'ahu kahato rakaria hatek takaria ihaky'e'i rakaria aikotã akuara pok'e rakat watomog hawyi tuwepy ihay se i ra'yn hap ewy kahato toi'atumog miit'in yt tuwehum kuap i po'og nakaria ete. I'ewyte yt iwẽ po hep hin i uhehay hãpyk takat moherep hap ete e. Mi'i Miit ti'atu'akit aru wuat'i miit'in ma'at haria e. Mi'i hawyi miit'in pyhyp haria toi'atu­moma yne e Tupana.
23582	MAT 12:24	Mi'i e hap i'atu'a­kagnia tikuap ta'yn hawyi — Wãi nei'o i'atu'e. Mi'i Miit yt Tupana Mipo'oro hin i i'atu'e. Ahiag mipo'oro Mi'i i'atu'e. Ahiagnia porekuat saipepiat Iesui i'atu'e. Mekewat ahiagnia akag Peusepu saipepiat i'atu'e. Mi'i pote ahiagnia toi'atu­sytpok kuap katu­pono ti sa'awy'i ti ahiag tum ni tesaika hap tope. Mi'i pote toi'atu­po­rera'at kuap kahato mã'ãu sa'ag ko'i i'atu'e te'eru­wa­nẽtup hawe Iesui etiat.
23583	MAT 12:25	Ma'ato i'atu­wa­nẽtup sa'ag hap Iesui tikuap ta'yn topy'a pe hawyi to'e i'atuepe — Pywo pe ti are'e ehepe ahiag koro yt ti'atu­sopo teran hin i ti topã'ãu sa'ag ko'i miit'in myi pãi katu­pono ahiag koro yt tu'uka teran hin i temiit'in ahiagnia ete are katu­pono to'ope to'ope tu'uka ahiag hawyi meiũran te'eru­we­moma ra'yn. Aikotã aikotã wẽtup setawa piaria to'o'auka to'o'auka hawyi meiũran yt uwe kuap i tukupte'en hap ewy ahiag mipo'o­roria e. Aikotã to'o'auka to'o'auka wẽtup getap wiaria to'ywot toty tomẽpyt'in nywo to'o'auka hap ewy meiũran to'o'atoiat ra'yn hawyi yt uwe i ra'yn itote tukupte'en hap ewy e.
23584	MAT 12:26	Mi'i hap ewy kahato ti aru ahiag topyhu'at toi'atu­sopo topã'ãu ko'i temiit'in myi hawyi ti aru yt uwe i tukupte'en imipo'o­roria e. Atikuap kahato ra'yn eiwa­nẽtup hap e.