23214	MAT 1:1	Uito ti IESUI potmu'e Mateu. Mi'i uimiwan me atimo­herep yne Aipo­typot Iesui etiat ui'akasa hap ko'i uimikuap hap ko'i are. Mesuwe sa'awy'i­wuaria ati'atu­set­pehik teran AIPOTYPOT IESUI e'ase'i'in set ko'i katu­pono IESUI ti aha'ase'i pot Aparãu Saipepiat Sese aikotã sa'awy'i TUPANA to'e aha'ase'i koro Aparãu me — Meiũran ti aru Emiariru kawiat Eiã'ỹi topyhu'at Wuat'i Ywania Porekuat Koro e Tupana sa'awy'i. I'ewyte Aipo­rekuat Iesui ti aipo­rekuat pot Tawi Saipepiat Sese topyhu'at aikotã sa'awy'i Tupana to'e — Meiũran ti aru Eiã'ỹi kaipywiat ra'yn topyhu'at Uimi­po'oro Wuat'i Porekuat Eporekuat no e Tupana morekuat Tawi pe Aipo­typot IESUI piat.
23215	MAT 1:2	Pyno ati'atu­set­pehik teran mesuwe Aheha­kyera'at hat IESUI e'ase'i'in set ko'i. Sa'awy'i ti APARÃU imoherep tosai­pepiat ISAKI. Mi'i hawyi ISAKI imoherep tosai­pepiat IAKO. Mi'i hawyi IAKO imoherep tosai­pepiat IUTA iywyt'in nywo.
23241	MAT 2:3	I'atu'e hap morekuat Eroti tikuap hawyi token'ẽ kahato i'ewyte tawa Ieru­sarẽi miaria. Katu­pono te'eru­wa­nẽtup ko'i ko'i kahato Iuteu ywania Potypot ywã'ĩ hap etiat waikiru etiat wemu'e haria ta'atuẽtup hawyi. Kat pote mi'i tã e morekuat Eroti katu­pono waku uito yn morekuat koro wo mesuwat yi tote e.
23246	MAT 2:8	Mi'i hawyi ta'atu­mo­herep morekuat Eroti pe yne i'atu'e hap. Waikiru wemo­herep hap e'at morekuat Eroti tikuap hawyi to'e waikiru etiat wemu'e haria pe — Waku eweiwat tawa hit Perẽ kape uhyt'i'in e. Mi'i tote o apo'ewei'e kahato Hirakat ete aikope aikope tuwe­mo­herep e. Mi'i hawyi eweipuẽti hawyi waku ewehenoi uhepe aikope toĩne'en Mi'i hat ete e. Pywo ti atikuap teran aikope toĩne'en Hirakat. Areto mono imõtypot hamo ipoityro hamo e so i'atuepe morekuat Eroti.
23249	MAT 2:11	Mi'i hawyi waikiru topyhu'at hirakat ieĩne'en hap apy tote ra'yn hawyi tuwehyt'ok i'yat pe hawyi te'era'a­kasa ra'yn Hirakat kape toty Maria wywo. Mi'i hawyi te'eru­we­pỹ'ã­tutuk ta'yn mekewat Hirakat mõtypot hamo. — Waku ta'atu'e hawyi ta'atu­mie­reto ko'i ta'atu'apok ta'yn hawyi imehit rakat Uru kawiat ta'atuium ne'en ne'i Hirakat pe iky'e hap. Mi'i hawyi ta'atuium ikamhig se rakat miwuk wo iky'e hap. Mi'i hawyi mohag hy Mira e hap ta'atuium Hirakat mõtypot haype.
23273	MAT 3:12	Aikotã hã'ỹi watotok hawyi wati'a­po­pesap uhu hawyi hã'ỹi yn na'yn topyhu'at. Aikotã watopag hã'ỹi heiam me ma'ato i'ape yt kat hamo i ra'yn topyhu'at hawyi ahe'aria nug hamo yn waku i'ape. Mi'i hap ewy ti aru uhaipepiat Tupana Mipo'oro tikuap uwe tomohey haria uwe yt hap e. Ta'i toikuap ti aru towa­nuaria aikotã watikuap aimitok hã'ỹi wakuat hap ewy e. Towa­nuaria pe mio tã e aru — Ta'i uimohey haria ti eipe pote woro­ho'oset'ok e aru tomohey haria pe ma'ato irania'in tehay pun ne'i haria pe ti aru to'e — Aria mi'u wuat ko'i wyti eipe e aru tehay pun haria pe. Aikotã mi'apo­pesap uhu ko'i ewy ra'yn eipe e aru uhaipepiat sut hat e Iuwãu Iesui piat pe e.
23282	MAT 4:4	Mi'i hawyi Iesui to'e ahiag me — Ma'ato yt atunug neran i rat e'e hap ewy e katu­pono sa'awy'i Tupana to'e — Mi'u hap kape yn miit'in te'eru­wa­nẽtup pote yt karãpe i ta'atu­puẽti ta'atuieĩne'en wuat'i e'at piat hamuat e katu­pono uhehay nug yne hap kaipyi yn ni miit'in tipuẽti kuap toieĩne'en hap sese e Tupana sa'awy'i miwan me e Iesui ahiag me.
23286	MAT 4:8	Mi'i hawyi ahiag tioto Iesui yity'ok ywaiti rakat kape ra'yn. Mi'i hawyi itote pyi ahiag timo­herep tope wuat'i ywania mesuwat yi totiat. Mesuwat mytyp yne toimo­herep tope i'atue­tawa wato kahato ko'i ta'atu­po­re­kuaria ta'atu­we­painug hap ko'i ta'atuekat kahato hap ta'atu­kahu hap ko'i toimo­herep yne yne Iesui pe aikotã aikotã iwato hap ok tã.
23301	MAT 4:23	Mi'i hawyi Iesui toto i itote pyi yi wato Karireia piaria mu'e hamo i ra'yn. Toi'atumu'e kahato sehay wakuat no wuat'i Tupana mõtypot yat pe toi'atumu'e. I'ewyte i'ahu rakaria toi'atu­moe­hãite kahato aikotã aikotã i'atu'ahu hap ok tã toi'atu­moe­hãite torania itote.
23302	MAT 4:24	Mi'i hawyi miit'in yi Karireia piaria yi Siria piaria tikuap ta'yn Iesui misepap sese ko'i. Mi'i hawyi tõ'ẽ tõ'ẽ pya wuaria. Ta'atuerut kahato i'ahu rakaria torania hawyi Iesui ti'atu­moe­hãite kahato i'atu­tara heg nakaria mã'ãu sa'ag ko'i mimoeso'ok ko'i ipo kĩ'ã rakaria ipy kĩ'ã rakaria iku'uro ku'uro rakaria ta'atuerut howawi hawyi toi'atu­moe­hãite yne ra'yn.
23320	MAT 5:17	Uiwyria'in yt eiwa­nẽtup tei'o ariot mesuwat yi kape Tupana ehay Musei mimo­herep moma hamuat hap kape e. I'ewyte yt eiwa­nẽtup tei'o ariot mesuwat yi kape mekewat sa'awy'i­wuaria Tupana ehay enoi haria miwan monik hamuat hap kape katu­pono nimo te Tupana ehay moherep haria i'atuehay kahato yianmete uheĩne'en hap etiat ta'atu­henoi kahato are e. Kat i'atu'e kat i'atu'e hap ta'atu­mo­herep uhetiano hap e. I'atu'e hap uhetiano yne nug hamo ariot meikowo uiwyria'in e. Mi'i pote yt atimoma hin i sa'awy'i­wuaria Tupana ehay moherep haria Musei ewywuat katu­pono mi'iria uhetiat ta'atu­henoi kahato uhut hap owakai te e.
23347	MAT 5:44	Ma'ato Uito wẽtup sehay wo woro­nãpin yt i'atu'e hap ewy i. Uito ti mio tã are woro­ho'o­nãpin e. Pyno ewei'atuky'e ro ewanĩ­kaptia are. Pyno waku ahaty'i haty'i haria upi wahẽtup Tupana pe — Eti'atu­poi­tyro o uhaty'i haty'i haria Papai waku wato'e are'e.
23348	MAT 5:45	Mi'i tã watunug mote aru Ai'ywot atipy piat sa'yru'in saki'yt'in no wato­pyhu'at kahato katu­pono ti Ai'ywot atipy piat ti'atuky'e kahato tewa­nĩ­kaptia are e. Ta'i toimo­herep kahato i'atuky'e hap katu­pono toipo'oro i'aman at i'atu­mikoi moehãite hamo e. Ta'i toi'atu­poi­tyro yt toky'e hin i haria are. Ta'i Ai'ywot atipy piat ti'atuky'e kahato tewa­nĩ­kaptia torania e. Yt nakuat i nug haria ko kape toipo'oro i'aman at toky'e haria mikoi ko'i poityro hamo ma'ato i'ewyte yt toky'e haria i mikoi ko'i kape toipo'oro wy i'aman at i'atuky'e hap moherep hamo are e. Pyno to'o'ewy'ewy toi'atuky'e towyria'in tewa­nĩ­kaptia are e. Mi'i tã ewy ti Tupana toĩne'en e. Pyno waku Tupana ewy watunug. Ewetunug wakuap yne miit'in me Ai'ywot atipy piat minug ewy waku watunug are e. Mi'i tã watunug mote ti aru irania'in te'eraha'at ahepiat miit'in yne ky'e hap kape hawyi ti aru te'eru­wa­nẽtup hawyi — Ta'i Tupana sa'yru'in Tupana saki'yt'in mote ti meke tã ta'atuky'e miit'in i'atu'e wyti aru e Iesui.
23350	MAT 5:47	I'ewyte ti waku wati'a­tu­wesat wuat'i miit'in are e. Yt naku i wati'a­tu­wesat aiwyria'in yn are katu­pono ti yne ti mesuwat yi tote ta'atu­wyria'in wesat kuap are. I'ewyte yt Tupana mohey haria i iwesat kuap ta'atu­wyria'in are. Pyno waku ti yne wati'a­tuky'e are e. — Pyno ereke uhyt mana mimi wato'e aiky'e haria pe yn mote mesu­wa­ro­tiaria ewywuat watoĩne'en katu­pono mi'iria ti ta'atu­wyria'in ta'atuky'e haria sese pe yn — Ereke ro era'apyk mehĩ mana aimi'u ra'yn i'atu'e ma'ato yt ta'atu­wesat i ta'atue­wa­nĩ­kaptia are. Ma'ato mi'i tã aito pote i'atu'e­wywuat wato­pyhu'at mesuwe yi tote irania'in yt Tupana mohey haria i ewywuat e. Yt naku i rat mi'i tã aito pote are e.
23353	MAT 6:2	Mi'i pote karãpe hatek takat put'ok'e ahowawi mi'i pote waku wati­po­wyro kahato ma'ato yt miit'in miat aimõ­typot hamo i waku wati­po­wyro e. Ma'ato Yt naku i aiwa­nẽtup hawe — Atipo­wyro mi'i miit wuat'i ehamo uimõ­typot kahato miit'in mesuwe hamo pãi yt naku i wato'e e. Yt naku i ahehay aiwa­nẽtup hawe aremo­wato wuat'i ehamo uiminug waku ko'i wo e. Yt naku i aito typy wanẽtup haria ewy watoĩne'en e. Kat pote mi'iria ti Tupana mõtypot yat pe tuwehyt'ok kahato Tupana mõtypot haria ewy te'eru­wa'a­tunug ma'ato yt pywo piat i katu­pono — Uimõ­typot mono ta'atu'e hap yn ta'atu­wa­nẽtup hawe e. Mi'iria ti to'owatka'i ti Tupana mõtypot hamuat tuwak hamo — To'iro to'iro Tupana mõtypot hamo i'atu'e i'atuehay ma'ato yt pywo pe i katu­pono i'atupy'a pe — Uruto ti po'og eikai Tupana mohey haria i'atu'e ta'atu­wa­nẽtup hawe yt kat i Tupana mõtypot sese hap i'atukai e. Ta'i mi'iria wyti getap upi upi oken upi upi Tupana mõtypot hap ta'atunug te'eru­wepe te'eru­wa­nẽtup hawe — Uruto po'og urumõ­typot urumohey ta'atu'e haype e. Mi'iria ti te'eru­wa­nẽtup hawe ti typy wanẽtup haria e. I'ewyte ti miit'in ehamo oken upi getap upi ti ta'atu'a­tumu'e Tupana ehay miit'in me haty wo ma'ato miit'in ehamo — Waku uimõ­typot miit'in ta'atu'e haype e. Pyno pywo pe ti are'e mi'i hap ewy ewetunug mote wyti aru yt kat i ti aru Tupana kaipywiat eimõ­typot hamuat e. Miit'in mimõ­typot ko'i yn eweikupte'en mesuwe wen ma'ato yt karãpe i aru Tupana mimõ­typot wo eweikupte'en e Iesui miit'in sem me yity'ok tote.
23354	MAT 6:3	Mi'i hawyi po'og Iesui to'e itotiaria pe — Uiwyria'in waku kahato wati­po­wyro ihaky'e'i rakaria Tupana ehamo ikuap hamo e. Karãpe satek poria wati'a­tu­po­wyro waku watum i'atu­po­wyro hap mig'i wo are yt uwe i mikuap mo i ahepiat e. Waku Tupana kape yn aheha imõtypot hamuat. Waku ti yt wahenoi i aimiium mekewat ahepiat miit'in powyro hap wuat'i pe aiwe­mõ­typot hamo e.
23379	MAT 6:28	Yt naku i ti paawato'e — Aikope aikope som ahesokpe wati­puẽti aru ai'e hap kape yn watu­we­wa­nẽtup ko'i ko'i e. Po'og ni waku watu­wa­nẽtup ipohyt ko'i kape aikotã te'eru­we­painug hap ko'i kape e. Mohyt yt te'eru­wa­nẽtup ko'i ko'i hin i — Aikope pyi aru uhesokpe e hap kape yt i'atu'e hin i e. I'ewyte ipohyt yt tuwe­sokpe pi'ig hin i at ka'ap te'eru­we­painug hamuat e.
23383	MAT 6:32	Katu­pono mi'u kat hap kape sokpe kat hap kape yn te'eru­wa­nẽtup at ka'ap yt Tupana mohey haria i ra'yn e. Yt karãpe i Tupana kape i'atu­wa­nẽtup haype e. Pyno yt naku i mi'iria ewywuaria wato­pyhu'at are katu­pono ti Ai'ywot atipy piat ti'atukuap kahato yne yne kat ko'i kat ko'i aipo pe yt kat i aimi­ky'esat ko'i kape tuwe­wa­nẽtup kahato aika­wiano aipo­wyro hamo haype e.
23384	MAT 6:33	Waku po'og ti watu­we­wa­nẽtup aipy'a pe at ka'ap aikotã aru aikotã aru waku po'og atunug Tupana Uipo­rekuat no hap kape e. Waku po'og ni watu­wa­nẽtup — Aikotã aru aikotã aru waku aterut miit'in Tupana kape Ta'atu­po­rekuat no ai'e hap kape po'og waku watu­wa­nẽtup at ka'ap aipy'a pe e Iesui. Pyno ti waku po'og watu­wa­nẽtup — Aikotã aru Tupana miky'esat ewy atunug pãi ai'e hap kape yn e. Mi'i tã ai'e hap kape aiwa­nẽtup pote ti Tupana tum aru ti ahepe mekewat wẽtup kat ko'i kat ko'i aimi­ky'esat ko'i mesu­wa­rotiat e. Tupana miky'esat kape po'og watu­wa­nẽtup pote mi'i hap kaipyi aimi­ky'esat ko'i tut Tupana kaipyi e.
23387	MAT 7:2	Pyno aikotã watu­wa­nẽtup sa'ag miit'in ete aipy'a pe — Yt naku i rakat mi'i miit wato'e pote mi'i ai'e hap ewy kahato aru te'eru­wa­nẽtup sa'ag ahete ta'atupy'a pe e. Yt iwese rakaria i aito pote i'ewyte yt iwese rakaria i ai'ewy miit'in tukupte'en ahowawi e. Yt ahegyi'at i pote i'ewyte ai'ewy irania'in tukupte'en ahowawi e. I'ewyte — Mi'i miit yt kan hamo i wato'e wẽtup ok pe aipy'a pe mi'i ai'e hap ewy te ti to'e aru ahepe mekewat ai'e hap ewy mekewat aimohit e. I'ewyte — Yt naku i en wato'e wẽtup ok miit pe aiwa­nẽtup hawe mi'i pote i'ewyte ti Tupana — Yt naku i en e aru ahepe ai'e hap ewy e.
23391	MAT 7:6	Mi'i hawyi to'e i — Uimohey haria woro­ho'o­nãpin neran mesup ahewa­nĩ­kaptia ete e. Tukupte'en mesu­wa­rote miit'in Tupana ehay ete haiwot kahato rakaria e. Waku aiwe'eg wo o mi'iria pupi katu­pono aikotã awahuru ko'i ti'atu'uka teran ne'i aihũria ewy kahato mi'iria tukupte'en e. Pywo ti rat mesup ta'yn Tupana wanĩ­kaptia ko'i ai'auka teran katu­pono Tupana ehay moherep haria aito pote e. Ta'i aikotã hamaut ko'i ti'atu'akit reran ne'i aimikoi. Mi'i hap ewywuat kahato Tupana wanĩ­kaptia ai'akit reran ne'i e. Waku wahenoi wuat'i miit'in me Tupana ehay wakuat no are wen ma'ato waku aiwe'eg kahato wo o wahenoi mi'iria pe turan katu­pono ahewa­nĩ­kaptia mi'iria tukupte'en aikotã awahuru ewywuaria tukupte'en aihũria u haria ewy ahewa­nĩ­kaptia tukupte'en aipy'a­setpe e. Aikotã hamaut aikope hap ewywuaria ahewa­nĩ­kaptia tukupte'en aipy'a­setpe e. Mi'i pote waku aiwe'eg kahato wo o wahenoi mi'iria pe haype are aikotã yt naku i wati'a­tupoi awahu­ruria Tupana mõtypot yat mi'u wakuat ewywuat yt naku i hap ewy e. Ta'i awahu­ruria te'erenuk aimiium ete hawyi te'eru­we­morem ahowawi ahekatu'u hamo awahu­ruria e. Waku aiwe'eg kahato hap wywo wahenoi turan ai'auka teran ahewa­nĩ­kaptia e. Yt naku i ahewahi ikahu rakat wati­mo­herep hamaut uato ko'i haiwot rakaria ga'apy piaria pe katu­pono te'era'a­kasa hawyi ta'atu'akit akit ne'i hawyi yt kat hamo i ra'yn topyhu'at sa'awy'i ahewahi ikahu rakat. Mi'i hawyi ahowawi ai'akit hamo tõ'ẽ haiwot rakaria e. Mi'i hap ewy kahato waku aiwe'eg kahato wo o wahenoi Tupana ehay ahewa­nĩ­kaptia pe e Iesui yity'ok totiaria pe i'ewyte ahepe.
23392	MAT 7:7	Mi'i hawyi po'og tohenoi — Uiwy ok ko'i uheinyt'in ko'i karãpe wahẽtup kahato Tupana kape aimi­ky'esat ko'i mi'i hawyi tutum ahepe yne yne aimiẽtup ko'i ma'ato tomi­ky'esat ewy e. Mi'i tupono waku watikat kahato aikope aikope toĩne'en imiium aimiẽtup ko'i e. Watikat kahato aimiẽtup Tupana piat ko'i pote ti aru wati'a­tu­puẽti Tupana mipo'oro ko'i e. watikat aimiẽtup ko'i pote ti aru wati­puẽti imipo'oro ko'i e. Ma'ato yt wati­puẽti i pote waku wahẽtup — Tupana wato'e ta'atu­pyhyp kahato urumiẽtup ewawiat hap emipo'oro waku wato'e. Eho'o'okenhyp'ok to mu'ap hawyi waku mesuwe toĩne'en waku wato'e Tupana pe. Mi'i pote ti toho'o'okenhyp'ok hawyi wati­puẽti aru aimiẽtup Tupana piat ok tã e.
23400	MAT 7:15	Mi'i hawyi to'e Iesui itotiaria pe — Uimi­mu'eria e ewe'eg wo o mekewat Tupana ehay moherep yt pywuat piat i haria wywo e. — Uruimohey kahato Tupana i'atu'e pytkai yt Tupana ehay ewy i ta'atu­mo­herep — Uruto ti Tupana hũria ei'ewywuat i'atu'e pytkai eiwe'eg wo o i'atuehay pupi yt uiat ewywuat i pupi e. Ta'i eima'at reran haype uimohey ehepiat hap moma teran haype i aikotã awahuru tu'u teran aihũria hap ewywuaria ti mi'iria tukupte'en eipy'a­setpe eimu'e hamo e.
23413	MAT 7:28	Mio tã e pote itotiaria te'eru­wa­nẽtup kahato hawyi te'ero'e to'ope — Ta'i yt uwe i po'og meiẽwat Miit kawiat ainãpin kuap kahato hat i'atu'e Iesui piat pe katu­pono yt irania'in Tupana ehay wani wani e haria piat yt aimu'e hap yt ewy hin i tig Mi'i Miit aimu'e i'atu'e katu­pono irania'in ti aimu'e kat i'atu'e kat i'atu'e irania'in aimu'e hap ewy yn aimu'e i'atu'e.
23430	MAT 8:16	Mekewat ewãtym muo ta'atue­ropo'ok kahato i'ahu rakaria ahiag ipiit piat rakaria Iesui kape. Mi'i hawyi mi'iria kaipyi toi'atu­sopo kahato ra'yn ahiagnia wẽtup yn tehay wo i'ewyte toi'atu­moe­hãite ra'yn i'ahu rakaria torania ra'yn.
23431	MAT 8:17	Mi'i hawyi toi'atu­moe­hãite kahato itotiaria aikotã sa'awy'iwuat Tupana ehay moherep hat Isaia to'e hap ewy — Ai'ahu hap ti aru toimoe­hãinte topiit ahyk hap mo e. Aipo kĩ'ã hap aipy kĩ'ã hap toimog yne yne ra'yn e. Ahaty'i haty'i hap totioto yne aru pya aikai e sa'awy'i Isaia miwan 53.4 pe e hap ewy.
23432	MAT 8:18	Mi'i tã Iesui ti'atu­moe­hãite kahato pote tõ'ẽ tõ'ẽ kahato miit'in po'og po'og Iesui emig hamo. Mi'i pote meremo to'e topot­mu'eria pe — To'iro meremo ihyemyi'a sakpo uheka­tu­wyria katu­pono ui'akit kuap ne'i i'ahu rakaria. I'atu­moe­hãite hap ta'atu­ky'esat kahato pote uhemig neran haria i'ahu kahato rakaria sem ui'akit irane e.
23441	MAT 8:27	Mi'i hawyi mehit'i'atu'e kahato Iesui minug kape ipotmu'eria. Mi'i hawyi hemiit'in te'eru­wa­nẽtup kahato hawyi — Kat kawiat kahu meiũ Miit i'atu'e to'ope Iesui piat. — Uweĩ meiũ Miit katu­ponoĩ ywytu y'y toimo­perup'i kuap kahato tomi­ky'esat ewy i'atu'e to'ope.
23446	MAT 8:32	Mi'i pote Iesui to'e — Eweiwat ro pyno meremo e pote meremo tuwenõ'ẽ hawyi tuwehyt'ok hamaut asuwai ko'i pe. Mi'i pote hamaut asuwai ko'i i'atueso'ok kahato ra'yn ahiagnia wehyt'ok hawyi. Mi'i pote hewo hewo ihyemyi'a wato pe yity'ok pyi hawyi ikohyeput'i ikohyeput'i hawyi te'ereã­py­hyka ãpy­hyka y'y pe hawyi topap yne hamaut asuwai ko'i mekewat ihyemyi'a koro y'y wato pe.
23449	MAT 9:1	Yi Karata piaria yt iky'esat i Iesui ta'atue­tawa piat pote teke i ra'yn yara pe hawyi ta'aipok i ra'yn temiit'in nywo ta'atue'yara puo ta'atu­sai­pepe ihyemyi'a koro sakpo i ra'yn ta'atue­tawa pakup Kawana'ũ kape i ra'yn te'era'aipok.
23450	MAT 9:2	Put'ok'i'atu'e ta'atue­tawa pe hawyi itotiaria tuerut Iesui kape wẽtup ok miit ipiit iheg nakat yni pe. Mi'i hawyi toikuap ta'yn topiat tomohey haria hap hawyi to'e ipy'a heg nakat pe — Eremo­wepit ro uha'yru katu­pono mesup ti atimo­hãpyk yne ra'yn ti emi'aparap ko'i Tupana piat e. Mio wyti waure wo toĩne'en na'yn eminug sa'ag ko'i yne hap kai e. Ati'atu­mo­weityk yne ra'yn eminug sa'ag ko'i wyti e Iesui ipiit heg nakat pe.
23451	MAT 9:3	Mi'i to'e Iesui turan ti tukupte'en wy itote Musei wo'onãpin hap kaipywiat wo'omu'e haria. Yt naku i kahato Iesui to'e mi'i tã — Ati'atu­mo­weityk eminug sa'ag ko'i e hap ewy i'atu'e yt naku i mio tã wato'e i'atu'e katu­pono watikuap ta'yn Tupana yn ni aheha­kyera'at kuap watunug yt naku i hawyi i'atu'e. Mi'i pote yt naku i Mi'i Miit meketã e hap e hamo i'atu'e te'eru­wa­nẽtup hawe.
23452	MAT 9:4	Ma'ato mio tã i'atu­wa­nẽtup hap meremo Iesui tikuap ta'yn towa­nẽtup hap kaipyi hawyi to'e i'atuepe — Koitywy atimo­weityk yne emi'aparap Tupana piat are'e i'ahu rakat pe pote eiwa­nẽtup sa'ag apo uhowawi uhyt'i'in e. — Yt uwe i mio tã e hap inug kuap ewei'e eiwa­nẽtup hawe. — Tupana yn ni mio tã e hap inug kuap ewei'e ti. — Yt naku i mio tã ere'e pãi ewei'e ti uhete eiwa­nẽtup hawe e.
23460	MAT 9:12	Ma'ato apo'i'atu'e temiit'in miat hap Iesui tikuap hawyi toi'atu­wesat — Pyno eweikuap teran apo kat pote arenuk teran yt nakuaria i py'asetpe yt eweimu'e hap yt ewy i e. Pyno ahenoi ehepe. Ta'i aikotã mohag nug haria i'ahu rakaria py'asetpe toĩne'en i'atu­moe­hãite hamo mi'i hap ewy kahato areĩne'en yt naku i nug haria py'asetpe Tupana moherep i'atuepiat hamuat e.
23463	MAT 9:15	Mi'i hawyi Iesui ti'atu­wesat — Eweikuap kat pote pyno ahenoi ehepe. Pywo pe ti rat yt uwe i mesuwat yi tote tuwe­mosy'at wo'omo­wepit ienuk koro hap e'at pe turan mekewat wo'okyi'at hap e'at ienuk koro hap e'at pe yt uwe i tuwe­mosy'at teran i i'atu­mo­wepit hap e'at pote e. Mi'i ui'e hap ewy kahato uhemiit'in tukupte'en mesup areĩne'en i'atu­py'a­setpe pote e Iesui. Ta'i i'atu­wepit kahato mesup katu­pono areĩne'en i'atu­py'a­setpe aikotã uhehary'i kyi'at hap e'at piat ienuk koro hap nug hat ewy areĩne'en mesuwe i'atu­py'a­setpe aikotã uhemiit mowepit kahato hat ewy areĩne'en mesup aikotã iwary rakat ewywuat e. Mi'i pote te'erenuk kahato aikotã ienuk hap iwary pakup takat mõtypot hap ienuk hap ewy e. Mi'i pote te'erenuk kahato at ka'ap e. I'atu­wepit kahato areĩne'en i'atu­py'a­setpe pote mesuwe pote e. Ma'ato pywo ti rat meiũran ti aru uhewa­nĩ­kaptia uhereto saity ete pya uimi­mo­wepit ko'i kai e. Uhereto hap e'at pe ti aru yt kat hin i ta'atu'u teran aru uhemiit yt uwe i uito hawyi e. Ta'i yt i'atu­wepit hin i aru mekewat e'at turan katu­pono irania'in yt uimohey haria i ui'auka aru e. Mi'i hap e'at pe uhemiit sese te'ere­mosy'at kahato uipot­mu'eria e Iesui wo'oset'ok hat Iuwãu potmu'eria pe.
23475	MAT 9:27	Mi'i hawyi Iesui toto ra'yn mekewat tu'isa etawa pyi hawyi mu'ap upi typy ok yt ihapytig i sese rakaria tuwat hupi. Mi'i hawyi ta'atu­wẽ­powat kahato Iesui kape — Morekuat Koro Tawi saipepiat i'atu'e yt urueha­pytig hin i pote urumoe­hãite ro uruky'e hap ok tã i'atu'e haty wo Iesui pe.
23478	MAT 9:30	Mi'i hawyi meremo i'atue­ha­pytig na'yn hawyi mehit i'atu'e kahato ra'yn. Mi'i hawyi Iesui i'atu­nãpin — Uhyt'i'in yt uwe pe tei'o ewehenoi uiminug eimoe­ha­pytig hap e haty wo tomi­moe­hãite ko'i pe.
23481	MAT 9:33	Mi'i hawyi Iesui tisopo ra'yn mekewat mã'ãu sa'ag hawyi ihay i ra'yn. Sa'awy'i yt ihay kuap takat i waku pe iwẽ piat. Mi'i hawyi itotiaria te'ere­wa­nẽtup kahato — Ta'i yt karãpe i ti wata'a­kasa meketã ewywuat ai'ywania Isareu ywania etama pe i'atu'e katu­pono Iesui ti'atu­sytpok kuap sese ahiagnia miit'in piit pyi i'atu'e. Waku kahato Mi'i Miit i'atu'e to'ope.
23483	MAT 9:35	Mi'i hawyi Iesui toto wuat'i tawa kape wuat'i hy totiaria mu'e hamo tehay wawiat hamo. I'ewyte wuat'i Tupana mõtypot yat pe teke ra'yn i'atumu'e hamo. Toi'atumu'e kahato tehay wakuat no — Ewei'atoiat ro yne eiminug sa'ag hap ko'i Tupana kape morem hamuat are katu­pono yt pya hin i Tupana topyhu'at Aipo­typot no hap e'at pe e. I'ewyte toi'atu­moe­hãite kahato torania i'ahu rakaria aikotã aikotã ahu hap ewywuat toi'atu­moe­hãite torania tewyry hap upi.
23494	MAT 10:8	Mi'i hawyi waku aimẽpuo aimẽpuo eiko­hye­wyry hap upi i'ahu rakaria o ewei'atu­moe­hãite uhesaika hap wo e. I'ewyte iku'uro rakaria ewei'atu­moieĩne'en o uhesaika wo e. I'ewyte hepihi pihi rakaria o ewei'atu­mokã'ã uhesaika hap wo e. I'atupã'ãu sa'ag ko'i ahiagnia ewei'atu­sopo yne i'atupiit piat ko'i uhesaika hap wo e. Ta'atusa'up nug neran ta'atu­moe­hãite hap ete pote o wãi'ewei'e o i'atuepe e katu­pono ti yt ha'up ete i ti atum na'yn uhesaika hap miit'in moehãite hamuat. Pyno mi'i hap ewy ti yt kat sa'up i ete ewei'atu­moe­hãite miit'in uimiium ehepiat yt kat sa'up i hap ewy e.
23498	MAT 10:12	Mi'i hawyi wẽtup yat pe eiwehyt'ok hawyi waku ewehẽtup Tupana pe — Tupana ewei'e eti'atu­mo­wepit kahato yne ro mesuwat yat piaria ewei'e eiwehyt'ok mekewat yat pe turan e.
23499	MAT 10:13	Mekewat yat piaria i'atu­wese kahato ehepiat ta'atumu'e hap ete pote ti aru Tupana ti'atu­mo­wepit kahato mekewat yat piaria eimiẽtup Tupana piat hap ewy ra'yn e. Ma'ato yt i'atu­wese i pote Tupana yt tum i i'atu­mo­wepit hap ei'e hap ewy. Ma'ato yt i'atu­wese i pote i'atu­wepit hap eimiẽtup Tupana kaipywiat ta'aipok meremo ehowawi e.
23500	MAT 10:14	Ma'ato wẽtup tawa piaria torania yt ta'atu­wa­nẽtup teran i ehehay uhepiat kape pote waku eweiwat i ra'yn meiẽwat yt iwese rakat tawa pyi. Mi'i hawyi i'atue­hamo waku mekewat tawa okipy sawiu eweipikpik'ok eipy etiat itotiaria uimohey hap pun haria hap moherep hamo e.
23540	MAT 11:12	Ha'awyte i'ewyte mesup te i'atu kahato — Atiky'esat Tupana Uipo­rekuat no e haria wen ma'ato irania'in haiwot rakaria ti'atu­pyhyp teran Tupana Aipo­rekuat nuat hap are. Sa'awy'i Iuwãu mienoi ta'atu­pyhyp teran i'ewyte koitywy uimienoi ta'atu­pyhyp teran ma'ato mi'i pytkai yt aipyhyp kuap i katu­pono tuwehyt'ok kahato miit'in uhowawi wãi'i'atu'e pytkai. Ta'i tõ'ẽ kahato uhowawi miit'in sem Tupana nug ta'atu­po­rekuat no teran haria yt uwe i i'atu­pyhyp kuap i are e Iesui.
23548	MAT 11:20	Mi'i pote Iesui tuwẽ­powat tehay pirik wo — Tawa Karireia piaria woro­ho'o­saty'i saty'i eipe katu­pono uhehay pun haria sese eipe. Aikopiat aikopiat uhewyry eimu'e hamuat uimi­sepap ko'i Tupana esaika wuat hap ko'i yt miit'in minug kuap i ko'i ati'atu­mo­herep kahato ehepe. Atunug kahato ra'yn ti eipy'a­setpe uhehay wakuap pywuat hap moherep hamuat wen ma'ato ewei'akasa yne mi'i ko'i pytkai uhehay pun haria wo eweikupte'en eipe. Yt naku i are. Yt uwe minug kuap ewywuat i ra'yn atunug ehehamo ma'ato ti yt ewei'atoiat teran hin i te eiminug sa'ag ko'i pãi are e.
23549	MAT 11:21	Tupana misaty'i saty'i ko'i wuano eweipyhu'at are tawa Korasĩ piaria tawa Pesaita piaria are. Meiũran wyti aru eweiwak kahato are katu­pono ho'opot kahato hanuaria eweikupte'en are. Wakuap sese hap ko'i ra'yn atunug ehehamo miit'in moehãite hap miit'in ky'e hap ma'ato mi'i pytkai yt eiwe­morem neran hin i Tupana kape eiminug sa'ag ko'i kaipyi are. — Sa'awy'i Tupana tiwuk ta'yn meimuẽ wuat tawa Tiru piaria tawa Sitãu miaria ewei'e yt naku i nug haria mi'iria pote ewei'e eiwo'ope ma'ato eipe ti po'og yt nakuat i tawa Tiru piaria tawa Sitãu miaria kai are katu­pono Uito areĩne'en mi'i tote mekewat e'at pe hawyi mi'i turan ti uiminug hap ko'i atomo­herep itotiaria pe pote uimohey haria ra'yn mi'iria te'ero­pyhu'at mesup are. Sa'awy'i te'eraha'at kuap uiminug wakuat ko'i kape hawyi meremo te'eru­we­morem Tupana kape are. Sa'awy'i­wuaria te'eraha'at pote meremo ta'atupag sokpe i'anam nakat hawyi te'era'apyk ta'yn ywytup tote i'atu­minug sa'ag atoiat hap moherep hamo ta'atueko ewy. Ma'ato atimo­herep ehetawa piaria pe iwato kahato hap uimohey hamuat wen ma'ato mi'i pytkai uimohey hap pun haria eweikupte'en are. Are pãi mi'i pote ti rat po'og yt naku i nug haria eweikupte'en tawa Tiru piaria kai tawa Sitãu puaria kai are e.
23563	MAT 12:5	Yt karãpe i apo eiwemu'e mekewat Tupana ehay enoi hat Musei miwan ete aikotã yne Tupana mõtypot hap e'at pe pa'iria i'atu­potpap at ka'ap ne'i Tupana mõtypot yat apykok hap ete miit'in powyro hap ete ma'ato yt uwe i wãi'e i'atuepe. Ta'i pa'iria mi'iria wen ma'ato te'eru­we­potpap at yt aipotpap i hap e'at pe Tupana mõtypot hap yat apykok hamo pytkai yt uwe i wãi'e pa'iria pe e.
23573	MAT 12:15	Iesui tikuap ta'yn to'auka hamuat ta'atukat hap hawyi toto pya i'atue'ya­ty­pepyi wẽtup hy kape toto. Typy'i kahato tuwat Iesui upi. I'ewyte i'ahu rakaria tuwat upi. Mi'i pote mu'ap upi toi'atu­moe­hãite kahato miit'in i'ahu rakaria.
23574	MAT 12:16	Toi'atu­moe­hãite torania hawyi to'e tomi­moe­hãite ko'i pe. — Yt ewehenoi henoi tei'o irania'in me eimoe­hãite uhepiat hap ko'i e.
23575	MAT 12:17	Toi'atu­moe­hãite kahato i'ahu rakaria aikotã sa'awy'i Tupana ehay enoi hat Isaia to'e hap ewy.
23576	MAT 12:18	Mio tã e Tupana — Meiũran ti aru atipo'oro Uhemiit sese ehowawi e. Pywo pe ti Uheropat kahato hat topyhu'at e. Uimiky'e kahato ti Mi'i Miit e. Uimo­wepit sese hat ti Uimi­po'oro e. Eweheha'at ro uimi­ky'esat nug hat kape e katu­pono Mi'i Miit ri Uipã'ãu eiam sese wo topyhu'at e. Mi'i Miit wyti aru imoherep uhepe uwe waku uwe yt hap e. Atimohey kahato Mi'i Miit katu­pono uiwa­nẽtup hap ewy yn tuwa­nẽtup e. Mi'i pote ihay upi ati'atue­ha­kyera'at reran wuat'i ywania yi totiaria. I'ewyte iwẽ pyi ati'atu'a­piheg irania'in yt imohey i haria wuat'i ywania yi totiaria e. Mi'i hawyi uwe uwe topyhu'at uimi'a­piheg wuaria wo uwe uimie­ha­kyera'at wuaria wo hap moherep hanuat Mi'i e. Mi'i Miit po wo ati'atu­po­hari ahiag po pyi imimoe­haky'e'i ko'i e.
23582	MAT 12:24	Mi'i e hap i'atu'a­kagnia tikuap ta'yn hawyi — Wãi nei'o i'atu'e. Mi'i Miit yt Tupana Mipo'oro hin i i'atu'e. Ahiag mipo'oro Mi'i i'atu'e. Ahiagnia porekuat saipepiat Iesui i'atu'e. Mekewat ahiagnia akag Peusepu saipepiat i'atu'e. Mi'i pote ahiagnia toi'atu­sytpok kuap katu­pono ti sa'awy'i ti ahiag tum ni tesaika hap tope. Mi'i pote toi'atu­po­rera'at kuap kahato mã'ãu sa'ag ko'i i'atu'e te'eru­wa­nẽtup hawe Iesui etiat.
23583	MAT 12:25	Ma'ato i'atu­wa­nẽtup sa'ag hap Iesui tikuap ta'yn topy'a pe hawyi to'e i'atuepe — Pywo pe ti are'e ehepe ahiag koro yt ti'atu­sopo teran hin i ti topã'ãu sa'ag ko'i miit'in myi pãi katu­pono ahiag koro yt tu'uka teran hin i temiit'in ahiagnia ete are katu­pono to'ope to'ope tu'uka ahiag hawyi meiũran te'eru­we­moma ra'yn. Aikotã aikotã wẽtup setawa piaria to'o'auka to'o'auka hawyi meiũran yt uwe kuap i tukupte'en hap ewy ahiag mipo'o­roria e. Aikotã to'o'auka to'o'auka wẽtup getap wiaria to'ywot toty tomẽpyt'in nywo to'o'auka hap ewy meiũran to'o'atoiat ra'yn hawyi yt uwe i ra'yn itote tukupte'en hap ewy e.
23589	MAT 12:31	Eiwe'eg wo o Tupana Pã'ãu pun ehepiat hap pupi e. Pywo pe ti Tupana timo­hãpyk kuap kahato yne yne wyti ehehay sa'ag ko'i eiminug sa'ag ko'i toi'atu­mo­weityk kuap torania are ma'ato wẽtup ehehay sa'ag ni yt karãpe i toimo­hãpyk kuap i Tupana e. Karãpe Tupana Pã'ãu pywuat sese kaipyi ihay ehepe turan uhetiat eheha­kyera'at hat mi'i hawyi — Eso kahato ewei'e Tupana Pã'ãu me mi'i e hap wyti aru yt karãpe i Tupana timo­hãpyk kuap e Iesui.
23597	MAT 12:39	— U pãi e Iesui yt atunug neran i wyti iwato hap merep hap ewy miit'in uimohey hamuat are katu­pono yt naku i nug haria yt timohey kuap i ti mi'i pote — Tupana i'atu'e eremo­herep uhepe uimo'a­kasa iwato rakat kape atipy kaipyi mi'i hawyi woro­mohey En i'atu'e. Mi'iria wyti yt Tupana mohey i haria pote ra'yn mio tã i'atu'e. Ta'atu­ky'esat Tupana iã'ãkap ko'i ta'atu­mi­mohey ko'i wo heremo pote. Yt nakuaria i ra'yn nyti mi'i tã iky'esat e. Mesup ti eweiky'esat atunug iwato rakat uipo wo ehepiat kuap hamo ma'ato yt atunug neran hin i ehehay pyi e. Meiũran ti aru ma'ato atunug wẽtup iwato rakat uimohey ehepiat hamo. Iwato'in nakat atunug aru miit'in mowa­nẽtup kahato hamuat katu­pono mekewat e'at pe ti aru Uito Eheyke'et Eikywyt ti toĩne'en i hamuat tosyp hawyi mye'ym e'at yn toĩne'en tosyp hawe hawyi tuwẽtem i ra'yn gu'uro pyi e. Mi'i yn ni iwato sese rakat atimo­herep ei'akasa hamo uimohey hamo ehepiat e.
23599	MAT 12:41	Pyno toĩne'en koitywy wẽtup ok Iuna ewywuat eipy'a­setpe ewei'akasa hamo ma'ato ti Mi'i Miit ti po'og Tupana ehay moherep hat Iuna kawiat hat ma'ato yt uimohey i eipe e. Sa'awy'i te ti tawa wato Niniwe kape toto Iuna hawyi toimo­herep Tupana ehay i'atuepe. Mi'i hawyi paa'i'atu'e. Te'eru­we­morem kahato Tupana kape yt naku i nug hap kaipyi mekewat Iuna mienoi upi are ma'ato mesup ti wẽtup ok po'og Tupana ehay moherep hat aha'ase'i Iuna kawiat rakat toĩne'en eimu'e hat koro ehehamo ma'ato ahenoi henoi Tupana ehay ehepe pytkai yt eiwe­morem neran hin i eiminug sa'ag hap kaipyi Tupana kape e. Pyno eipe po'og yt nakuaria i mekewat tawa Niniwe piaria kai hamuat e. Karãpe Tupana tut uwe tomi'a­piheg wuaria enoi hamo mi'i hap e'at pe ti aru tawa Niniwe piaria pe — Waku rakaria eipe e aru Tupana i'atuepe. Ma'ato ehepe ti aru — Yt nakuaria i eipe katu­pono po'og po'og Iuna kawiat toĩne'en eipy'a­setpiat eimu'e hat Uimi­po'oro ma'ato uimi­po'oro ehay pun haria ne'i ti eipe e aru ehepe e Iesui wo'omu'e haria pe.
23604	MAT 12:46	Mio tã e Iesui turan ity iywyt'in nywo yt pya i aikope toĩne'en hap kai hawyi te'eru­wẽ­powat — Uruehay teran ewywo Uimẽpyt Urueyke'et i'atu'e. Eriot ro uruewawi oken kape i'atu'e.
23620	MAT 13:12	Katu­pono uwe uwe uhehay ikuap teran mi'i hat pe ti aru po'og topyhu'at uhehay e. Ta'i uhehay ahyt kuap teran hat topyhu'at uhehay kuap sese hat e. Ma'ato irania'in yt uhehay kuap teran i haria ti aru yt kat i i ikuap aru uimienoi ko'i e. Uhehay kurin ta'atukuap ta'atusu'at hawyi tuwat hawyi meremo ta'atu­waure i ra'yn uhehay mi'i haria. Uhehay yt teke sese i i'atu­wa­nẽtup hawe pote e. Te'eru­we­wa­nẽtup ran haria ewy mi'iria. Ta'atu­wa­nẽtup hawe yt ta'atunug neran i uhehay pote yt teke sese i i'atu­wa­nẽtup hawe e.
23621	MAT 13:13	Mi'iria te'eraha'at uhowawi wen ma'ato yt uikuap wytkai i e. I'ewyte uhehay teke i'atu­waure pe wen ma'ato yt ta'atukuap i kahato ta'atu­wa­nẽtup hawe kat are kat are sese hap yi sa'ag ewywuaria mi'iria pote e.
23622	MAT 13:14	Aikotã sa'awy'i Tupana ehay enoi hat Isaia to'e miwan me hap ewy — Teke kahato uhehay i'atue­waure ka'a pe wen ma'ato yt put'ok'e i i'atu­wa­nẽtup hawe e Tupana Isaia miwan me 6.9 pe. I'ewyte uiminug wakuat ko'i kape te'eraha'at kahato ra'yn wen ma'ato yt ta'atukuap i uwe Uito hap e.
23623	MAT 13:15	Katu­pono sehay pywuat Tupana piat yt he hin i i'atu'e te'eru­wa­nẽtup hawe ta'atupy'a pe. — Uruikuap ta'yn emienoi i'atu'e uhepe wen ma'ato yt ta'atunug i te. — Yt urumu'e po'og mekewat ete i'atu'e katu­pono uruikuap ta'yn yne urumu'e hap i'atu'e yt ta'atukuap hin i te pytkai. Yt ta'atukuap teran i pote mi'i tã i'atu'e at ka'ap e Tupana katu­pono ta'atusu'at su'at i teran uhehay ta'atuwẽ puo ma'ato te'eru­wa­nẽtup hawe wẽtup sehay kape ra'yn te'eru­wa­nẽtup e. Yt ui'e hap hin i i'atu­wa­nẽtup hawe. Yt naku i kahato rat mi'iria wanẽtup hap atipuẽti pãi e Tupana. Ta'i te'eraha'at ri uhehay kape miwan kape wen ma'ato ti te'eru­wa­nẽtup wẽtup kape ne'i e. Ma'ato pywo ta'atukuap teran uhehay pote ta'atukuap kuap e. I'ewyte pywo te'eraha'at teran mote ti te'era'a­kasa ra'yn e. Mi'i hawyi heremo yne i'atu­wa­nẽtup hawe uikuap hap topyhu'at e. Mi'i hawyi ti te'era'aipok uhowawi ta'atu­minug sa'ag hawyi paa'i'atu'e uhowawi hawyi uimohey haria wo te'ero­pyhu'at e. Uimi­moe­haĩ­teria wo ra'yn hawyi tukupte'en uimie­ha­kye­ra'aria wo ra'yn tukupte'en hawyi uhehay ta'atu­ky'esat ra'yn hawyi e Tupana sa'awy'i Isaia henoi e Iesui. — Pywo pe ti Isaia e hap ewy kahato tukupte'en yt uimohey i haria e. Mi'i pote ati'atumu'e mi'iria hã'ãkap wuo yt ta'atukuap teran i pote e. Ma'ato eipe uiwyria'in uimohey haria sese ati'atumu'e teran uhehay sese eweikuap teran haria pote e.
23629	MAT 13:21	Ma'ato yt teke i iwanẽtup hawe sese meimuẽwuat uimienoi ko'i yt i'atu­sapo wo i pote e. Mi'i turan ti irania'in ti'atu­saty'i saty'i ra'yn Tupana ehay mohey i'atuepiat hap. Mi'i pote ta'atu'atoiat ra'yn Tupana ehay e. Sa'awy'i te ti ta'atu­mohey kahato wen ma'ato mi'i turan ti irania'in to'okyry'i ra'yn mote te'eru­we­mõti ra'yn uimohey hap pupi e. Mi'i hawyi typy ehay ete te'eru­wa­nẽtup at ka'ap. Mi'i hawyi Tupana ehay kape yt te'eru­wa­nẽtup i ra'yn hawyi kat aru kat aru atunug kat aru atunug e hap kape yn na'yn te'eru­wa­nẽtup at ka'ap. Mi'i hawyi Tupana ehay kape yt te'eru­wa­nẽtup kuap i. I'ewyte — Uhekat iwato kahato hawyi uimo­wepit hap sese toĩne'en aru i'atu'e e.
23630	MAT 13:22	Mi'i hawyi ta'atukat hap ky'ewi yn tukupte'en i'atu­wa­nẽtup hawe at ka'ap hawyi Tupana ehay yt tuwenug kuap i i'atupy'a pe. Hu ypia tohik ne'i ra'yn hap ewy topyhu'at i'atupy'a pe. I'anam kahato ga'apy piat ewy itote pote yt tuwenug hin i. Mi'i hap ewywuaria ti typy ehay ky'e kahato haria aimikoi i'anam miat ewywuat e.
23662	MAT 13:54	Put'okto'e itote hawyi teke i ra'yn Tupana mõtypot hap getap we i ra'yn itotiaria mu'e hamo. Mi'i hawyi itotiaria te'eru­wa­nẽtup kahato ta'atumu'e hap kape hawyi — Koitywy ti tuwe'eg kahato ra'yn aimi­motag i'atu'e to'ope. Aikope saĩke toipuẽti tuwe'eg hap i'atu'e katu­pono koitywy toimo­herep kuap kahato topo wo yt miit'in misepap hin i ko'i ra'yn i'atu'e.
23680	MAT 14:14	Mi'i hawyi Iesui put'ok'e ra'yn yẽpe ete yara puo hawyi ta'akasa miit'in typy'i kahato takat haria. Mi'i hawyi toi'atuky'e ne'i ra'yn mi'iria hawyi toi'atu­moe­hãite yne i'ahu rakaria i'atue­haky'e'i kahato iha'at turan pote. Mi'i hawyi toi'atu­moe­hãite at itote.
23687	MAT 14:21	Toi'atumo'ok kahato 5000 rakaria ihainia'in i'ewyte i'atu kahato te hary­poria'in i'ewyte i'atu­mẽpyt'in. Yt ta'atukuap i yt ta'atu­mo­rania i hary­poria'in i'ewyte i'atu­mẽpyt'in yt ta'atukuap i karania tukupte'en itote ihainia'in ko'i yn ta'atu­mo­rania pote.
23702	MAT 14:36	Mi'i hawyi ta'atu­hẽtup ta'atu­mierut ko'i i'ahu rakaria moehãite hap hesokpe emig hamo. Mi'i hawyi wuat'i i'ahu rakaria Iesui ti'atu­moe­hãite yne tesokpe emig haria are uito Mateu.
23704	MAT 15:2	— Kat poteĩ emiit'in yt te'eru­we­posei posei i yt aha'ase'i'in eko yt ewy i i'atu'e. Kat pote yt naku i aipo­pitpit wywo watenuk i'atu'e õ'ẽ haria Iesui pe.
23708	MAT 15:6	Mi'i pote ti mesup aimẽpyt'in yt ti'atu­mõ­typot hin i ta'atu'ywot ta'atuty. Yt kat i i i'atu­mimõ'ẽ e. Mi'i hawyi i'atu­po­hapnug hap topyhu'at eipo pe e. Yt naku i kahato katu­pono mesup ti Tupana e hap ta'atu'atoiat kahato ra'yn hawyi eiwat eimienoi sa'ag ne'i ra'yn ta'atu­mohey e.
23721	MAT 15:19	Ta'i eiwe'eg wo o eipy'a piat eiwa­nẽtup hap e hap pupi are katu­pono mesu­wa­ro­tiaria te'eru­wa­nẽtup at ka'ap aikotã aikotã yt naku i nug hap kape — Waku ati'auka mekewat uhewa­nĩkap i'atu'e ta'atupy'a pe. Waku mi'i uhewaire wo i'atu'e ta'atupy'a pe. Waku atoiat uhe'aito uhehary'i hawyi wẽtup atat i'atu'e ta'atupy'a pe. Waku atero'ok mekewat uianuat i'atu'e ta'atupy'a pe. Waku atima'at mi'i miit uhehay yt pywo i rakano i'atu'e ta'atupy'a pe.
23732	MAT 15:30	Tuwat Iesui upi typy'i rakaria. Mi'iria terut kahato i'ahu rakaria Iesui ewawi. Tõ'ẽ ipy kĩ'ã rakaria yt ihapytig i rakaria yt hewaure ka'a i rakaria i yt ihay i rakaria yt hewyry kuap i rakaria. Ipo tut i i'ewyte ipy tut i rakaria tõ'ẽ howawi. I'ewyte tõ'ẽ aikotã aikotã ahu wywuaria tõ'ẽ Iesui ewawi ta'atu­moe­hãite hap puẽti hamo. Ta'atupag i'ahu rakaria Iesui yatype hawyi toi'atu­moe­hãite torania ra'yn.
23733	MAT 15:31	Irania'in itotiaria teha'at haria te'eru­wa­nẽtup kahato Iesui kape katu­pono yt hewaure i rakaria toi'atue­waure hot'ok ta'yn yt ihay kuap i rakaria toi'atu­moehay kuap ta'yn yt ihapytig i rakaria toi'atu­moe­ha­pytig na'yn I'ewyte ipiit yt ikahu i rakaria toi'atu­moe­kahu. Mi'i hawyi ta'atu­mõ­typot kahato Tupana — Uru'ywania Isareu eTupana i'atu'e waku kahato En i'atu'e.
23786	MAT 17:17	Mi'i hawyi Iesui to'e topot­mu'eria pe — Yt Tupana mohey haria hin i ti eipe pãi. Mi'i pote ti ewei'aparap kahato eipe e. Karãmuo ti aru put'ok'e uhepiat eimu'e hap Tupana mohey sese hap e. Woro­ho'omu'e ti imohey hamuat ete wen ma'ato ti yt eweimohey kuap hin i te e. Aikotã aru pyno ewei'atu­moe­hãite kuap miit'in areto ra'yn pytkai yt kat i ra'yn uimohey hap eikai hawyi e. Pyno eterut ro esa'yru e Iesui wepỹ'ã­tutuk hat pe.
23833	MAT 19:2	Mi'i hawyi miit'in typy'i kahato tuwat hupi i'ewyte i'ahu rakaria. Mi'i haria ti Iesui ti'atu­moe­hãite kahato i'ahu rakaria itote.
23856	MAT 19:25	Mio tã e hawyi ipotmu'eria te'eru­wa­nẽtup kahato — Pyno niatpo kahato Tupana etama pe uruwehyt'ok uruekat pote i'atu'e. Niatpo kahato urueha­kyera'at hap Mehĩ i'atu'e.
23871	MAT 20:10	Meiũran put'ok'i'atu'e sa'awy'i­tewuat i'atu­mi­po'oro yne hune pywiat rẽ wuat'i ipotpap takaria. Mi'iria te'eru­wa­nẽtup te'eru­wepe — Ahepe ti aru po'og tutum katu­pono aito po'og aipotpap aipotpap at pote i'atu'e. Ma'ato tutum sa'up aikotã aikotã irania'in me tutum hap ok tã ne ne'i. Yt uwe pe i po'og iwato tutum ma'ato wẽtup e'at sa'up kapiat tutum wuat'i pe.
23891	MAT 20:30	Tuwat aparap i mekewat tawa pyi turan typy ok yt ihapytig i rakaria mu'ap ẽpe upi apyk pe tukupte'en. Mi'iria tikuap ta'yn Iesui ut hap hawyi te'eru­wẽ­powat Iesui kape — Eraha'at ro uruewawi Mehĩ uruky'e hap wywo i'atu'e. Uruehaky'e'i mẽti uruto Mehĩ i'atu'e. Urupo­wyro En Uhyt i'atu'e. Ta'i morekuat Tawi saipepiat ti En i'atu'e.
23892	MAT 20:31	Mio tã i'atu'e pote meimẽ­puaria — Wãi ehehay pirik poity'i i'atu'e. Eiwẽ­pohep to i'atu'e ma'ato yt i'atu­wẽ­pohep hin i. Po'og ne'i te'eru­wẽ­powat — Urueha­kyera'at En Uruka'iwat Tawi Sa'yru En i'atu'e.
23895	MAT 20:34	Mi'i hawyi Iesui ti'atuky'e kahato hawyi tuwe­ponug na'yn i'atueha ete hawyi meremo i'atue­ha­pytig te'era'a­kasa pakup'i i ra'yn. Mi'i hawyi tuwat ra'yn Iesui upi mu'ap upi heremo yne i'atueha ete pote waku kahato i'atu'e. Mi'i tã Iesui tunug sa'awy'i. Mi'i hawyi uito Mateu atiwan mesuwe.
23902	MAT 21:7	Mi'i hawyi ta'atuerut ra'yn i'atuhũ Iumenta imẽpyt wywo Iesui kape. Mi'i hawyi ta'atue­sokpe ko'i ta'atu­po­rokpun Iumenta ok tote hawyi Iesui ta'am na'yn apyk pe i'ok tote.
23907	MAT 21:12	Mi'i hawyi Iesui teke ra'yn Tupana mõtypot yat koro pe hawyi toi'atu­sopo kahato kat ko'i kat ko'i weneru itotiaria hawyi toi'atu­pugha kahato mesa ko'i. Toi'atu'ã­pe'okpun yne tineiru pat'ok pat'ok hap mesa ko'i. I'ewyte pykasu weneru haria amyap ko'i toi'atuã­pe'okpun i'atue­py­kasu ko'i wywo ra'yn.
23909	MAT 21:14	Toi'atu­sopo Tupana mõtypot yat pyi hawyi yt ihapytig i rakaria yt ipoĩ'ãm kuap i rakaria tõ'ẽ tõ'ẽ howawi hawyi toi'atu­moe­hãite ra'yn ihaky'e'i rakaria itote.
23920	MAT 21:25	Uweĩ pyno Iuwãu po'oro hat wo'oset'ok hamuat hat sio Tupana ipo'oro sio miit'in ipo'oro haria e. Mi'i pote te'eru­wa­nẽtup to'o'ewawi — Ta'i Tupana mipo'oro Iuwãu ai'e pote aru kat poteĩ pyno yt eweimohey i e aru ahepe i'atu'e.
23926	MAT 21:31	Mi'i pote apo'are ehepe uwe uwe som pyno to'ywot miky'esat nug hat sio wat'yp sio yian e Iesui Tupana mõtypot yat piaria akag ko'i pe. Mi'i hawyi ta'atu­wesat — Ta'i yian yn inug to'ywot miky'esat i'atu'e. — Pywo ti rat mi'i tã ti rat e Iesui. Eipe ti mekewat sa'yru wat'yp ewy kahato eipe — Urutuwat emiky'esat nug hamo Papai ewei'e Tupana pe ma'ato yt. Mi'i hawyi irania'in hary­poria yt iwe'eg i sese rakaria i'ewyte ahewa­nĩ­kaptia emiit'in aipo­hari haria — Yt urutuwat i Papai emiky'esat nug hamo i'atu'e Tupana pe. Ma'ato te'eru­wa­nẽtup hawyi paa'i'atu'e hawyi meiũran Tupana ehay pun hap ete. Mi'i rẽ koitywy tuwehyt'ok kahato Tupana etama pe eheiam me e Iesui pa'i akag ko'i pe miit'in to'ywania akag ko'i pe.
23932	MAT 21:37	— Pyno koitywy atipo'oro uha'yru sese e. Uha'yru sese tupono ti aru ta'atu­mõ­typot rat pãi e so tuwa­nẽtup hawe e.
23937	MAT 21:42	— Ta'i pywo kahato ti uiwesat. Ehepiat e hap ewy ti aru topyhu'at ehete are aikotã sa'awy'i Tupana to'e hap ewy — Nu po'og waku rakat ui'yat nug hamuat ta'atu­pugha ra'yn — Yt naku i ta'atu'e haype. Mi'i pote Mi'i Nu i'atu­mi­pugha wo ti aru aha'awynug ui'yat po'og ikahu sese rakat e Tupana. Yt karãmuo i apo eiwemu'e mi'i e hap miwan me Isaia 28.16 pe e.
23949	MAT 22:8	Mi'i hawyi to'e ti tomi'a­tu­po'o­roria pe — Ta'i waku ra'yn ti aimi'u e ma'ato sa'awy'i­wuaria uimi'a­tu­kaykay ko'i yt nakuaria i e. I'atue­waku hap ti yt put'ok'e i uha'yru wywuat te'erenuk hamo e.
23951	MAT 22:10	Mi'i hawyi tuwat yne mu'ap upiat tawa hit ko'i kape wuat'i miit'in i'atu­kaykay hamo. Ta'atu­kaykay wakuaria i'ewyte yt nakuaria i ko'i. Howapy kahato morekuat ienuk hap eiam getap koro miit'in wo yt to'o'ewy ewywuaria i wo. Put'ok'i'atu'e turan morekuat ekamisa ewywuat tomosat pe yne imiium yne õ'ẽ haria pianuat ko'i. Mi'i hawyi to'o'ewy'ewy ikahuria tukupte'en i'atu­painug hap to'o'ewy'ewy ikahuria i'atue­ka­misa ko'i e.
23957	MAT 22:16	Mi'i hawyi ta'atu­po'oro ta'atuemiit'in morekuat Eroti emiit'in wywo Iesui ma'at teran haype. Mi'i hawyi te'ero'e — Urumu'e hat ta'i uruikuap ta'yn wyti ehay hãpyk hap i'atu'e. Ta'i eti'atumu'e hãpyk kahato ti miit'in Tupana miky'esat ewy i'atu'e. I'ewyte ti yt ereken'ẽ hin i miit'in mupi i'atu'e. I'ewyte uruikuap ti aikotã miit'in eti'atu­mõ­typot to'o'ewy'ewy i'atu'e iwato'in nakaria i'ewyte kurin nakaria i'atu'e hap uruikuap ta'yn uruto i'atu'e.
23958	MAT 22:17	Mi'i tupono etomo­herep to ewanẽtup hap uruepe sio waku apo i'atu­po­rekuat Sesa pe waha'upnug i'atu'e sio yt tomi­ky'esat ewy imiẽtup ahepiat i'atu'e.
23960	MAT 22:19	Pyno eweimo­herep to uhepe i'ape rakat i'atue­ti­neiru e. Ta'atuium hawyi Iesui to'e
23963	MAT 22:22	Mio tã ihay ta'atukuap ta'yn hawyi i'atu­perup kahato ra'yn te'eru­wa­nẽtup kahato iwe'eg hap ete. Mi'i hawyi tuwat ima'at reran haria.
23964	MAT 22:23	Mi'i hawyi meimuẽ­waria miit'in iku'uro hawyi yt te'eru­we­hymut hin i e haria te'ero'e Iesui pe
23971	MAT 22:30	Pywo pe ti watu­wẽtem gu'uro pyi hawyi yt kat i ra'yn ahehary'i hamuat itote. Ma'ato ti watoĩne'en aikotã atipy pe yt iwary i rakaria ewy i ra'yn watu­kupte'en irane e. Mi'iria ti yt karãmuo i i'atu­hary'i e. Katu­pono Tupana emiit'in atipy piat ewywuat tukupte'en yt ihainia kaipywiat i yt hary­poria kaipywiat i ra'yn e. Mi'iria ti tuweu­piaria ra'yn e. Mi'i Iesui to'e miit'in iku'uro hawyi yt te'eru­we­hymut hin i ra'yn e haria pe
23974	MAT 22:33	Mio tã e pote meimuẽwat miit'in typy'i rakaria te'eru­wa­nẽtup hawyi i'atu­perup ta'yn. — Pyno yt uwe i wyti aimu'e meiũwat ewywuat aimu'e po'og i'atu'e.
23987	MAT 22:46	Mio tã e pote yt ta'atu­wesat kuap i ra'yn. Mio tã e ra'yn hawyi yt uwe kuap i ra'yn ta'atu­so'o­po'oro kuap i ima'at hamo. I'atu­wẽ­pohep yne ra'yn Iesui iã'ãg i iã'ãg i hap ete. Katu­pono yt kat i i'atu'e kuap i ra'yn ima'at reran haria are uito Mateu uimiwan me.
23992	MAT 23:5	Ta'i mi'iria ti ikat miit'in upi wuat'i piat — En wyti waku kahato uhyt e hap ta'atu­ky'esat kahato. Miit'in ehamo yn wakuap nug hap ta'atu­mo­herep ta'atu­mõ­typot hamuat hap. Ta'atue­sokpe i'ywop takat kaipyi — Uito po'og i'atu'e urumohey mono i'atu'e haype. Mi'iria ti ikytyt Tupana ehay ta'atue­watu'e ete i'ewyte ta'atupo poran kai ete iwato'in nakat — Ewei'akasa ro uhowawi uito Tupana ehay kuap hat uito e hamo. I'ewyte ti ta'atuesai'a wato ẽpe ete ta'atuwan yne Tupana wo'onãpin hap — Uito po'og eikai Tupana kuap haria ta'atu'e hap.
24050	MAT 24:24	Ta'i — Eheso i rat ewei'e yn o are katu­pono Tupana mipo'oro eipo­rekuat nuat ra'yn uruto e haria ti aru te'eru­we­mo­herep e. I'ewyte — Tupana mipo'oro tehay enoi hamuat ko'i ti uruto ti i'atu'e yt pywo pe i e. Mi'iria ti aru ta'atu­mi­sepap iwato kahato inug wy miit'in miat ta'atuehay mohey hamuat e. Meremo ti aru iwato kahato atipy kaipywiat ewy e. Ma'ato mi'iria miit'in ma'at hamuat haria e. I'ewyte ti Tupana mi'airoria imohey sese haria ma'at reran haype e. Ma'ato ti aru porap ta'atuma'at ma'ato yt e.
24081	MAT 25:4	Ta'i ipat'ok iwe'eg nakaria i'atue'a­riãty heiam howapy ta'atuerut ma'ato irania'in yt. Mi'i turan i'atuwy'ok he'aito wuat yt tut i te. Mi'i pote ti ta'atu­he­katup ta'yn wãtym ka'ap kape ta'atu­he­katup ta'atuwy'ok e'aito wuat.
24088	MAT 25:11	Mi'i hawyi wãtym mot'i pe ra'yn put'ok'i'atu'e irania'in 5 ok takaria ariãty hy so'okyi'at hamuat aipok haria. Mi'i hawyi te'eru­wẽ­powat — Mimi mimi eho'okenhyp'ok to e'yat uruepe i'atu'e.