23218	MAT 1:5	Nuc'ua e Salmón o jmusp'ü e Booz. C'ü nu nana e Booz mi chjũ e Rahab. Nuc'ua e Booz o jmusp'ü e Obed. C'ü nu nana e Obed mi chjũ e Rut. Nuc'ua e Obed o jmusp'ü e Isaí.
23233	MAT 1:20	Nuc'ua 'ma mi cjijñi a cjanu e José, o nguinch'i 'na t'ĩjĩ o jñanda 'naja c'o o̱ anxe Mizhocjimi c'o ixi cãrã a jens'e. O ña c'ua c'e anxe o xipji e José: ―Nu'tsc'e José, o̱ mboxbëchets'ü e David, dya rí yembeñe. Ni jyodü rí tsjapü nin su e María. Na ngueje c'ü ya tũ'ũ c'ü, ixi nguetsjë o̱ Espíritu Mizhocjimi c'ü o tsjapü o nduns'ü.
23239	MAT 2:1	O jmus'ü e Jesús 'ma mi manda c'e rey Herodes a Judea. Je jmus'ü cja c'e jñiñi a Belén c'ü tsja a Judea, cja c'e xoñijõmü a Israel. O mezhtjo c'ua o ẽjẽ ja nzi nte c'o me mi pãrã, c'o mi xiji mago, vi 'ñeji nu ja ni mbes'e e jyarü. O säji a Jerusalén.
23249	MAT 2:11	Cjanu o zät'äji c'ua cja c'e ngumü, cjanu o cjogüji a mbo. O jñandaji c'e ts'it'i ma bübü cja c'e ngumü co e María c'ü nu nana. Cjanu o ndüñijõmüji a jmi c'e ts'it'i, o ma't'üji. Cjanu o xo's'üji c'ua o̱ cajaji c'o mi quiji o oro, 'ñe o nguichjünü, 'ñe o mirra c'o ma jo ma jyärä y me mi muvi. Cjanu o nguibiji, cjanu o unüji c'e ts'it'i.
23254	MAT 2:16	'Ma o unü ngüenda e Herodes c'ü dya nzhogü c'o mago ro ẽ xipjiji ja mi bübü c'e ts'it'i, me co üdü c'ua na puncjü angueze. Cjanu o manda o mbö't'üji texe c'o ts'it'i c'o mi cãrã a Belén, y hasta ja c'o mi tjorü c'e jñiñi c'ü. O mbö't'üji c'o cja vi mus'üji, cja na 'ñe c'o ya mi ëdyi ye cjë. Na ngue e Herodes ya vi dyönü na jo c'o mago, nguec'ua va mbãrã ja ya nzi zana vi mezhe ndeze 'ma ya vi mbes'e c'e seje.
23257	MAT 2:19	O ẽ c'ua 'na nu pa, o ndũ e Herodes. 'Ma xe ma bübütjo e José a Egipto, o nguinch'i 'na t'ĩjĩ o jñanda 'na c'o o̱ anxe Mizhocjimi. Nuc'ua c'e anxe o zopjü o xipji:
23259	MAT 2:21	O nanga c'ua e José. Cjanu o zidyi c'e ts'it'i 'ñe c'ü nu nana, o möji c'ua a ma cja c'e xoñijõmü a Israel.
23261	MAT 2:23	O zät'äji cja 'na jñiñi c'ü ni chjũ a Nazaret; o mimiji nu. Mi jinguã vi mama a cjava c'o profeta: “Ra xiji menzumü a Nazaret nu c'ü ra ẽjẽ”, eñe c'o profeta. Nguec'ua 'ma o ma mimi a Nazaret e José 'ñe e María 'ñe c'e ts'it'i, o zädä c'e jña c'ü ya vi mama c'o profeta.
23262	MAT 3:1	O mezhe c'ua ja nzi cjë, o mbürü o pëpji cja Mizhocjimi 'na bëzo c'ü mi chjũ e Juan. Mi bübü cja c'e majyadü a ma a Judea. Mi zopjü c'o nte y mi jichiji co ndeje.
23264	MAT 3:3	Mi jinguã c'e profeta Isaías vi pätpä Mizhocjimi, vi mama ja rva cja e Juan. O mama c'e profeta c'ü ro bübü 'na nte cja 'na majyadü c'ü ro mapjü, ro zopjü c'o nte ro xipjiji: “Rí jyëzgueji c'e 'ñiji c'ü na s'o, rí jyëzgueji c'e 'ñiji c'ü mogü. Na ngue ya ngue ra ẽ c'ín Jmugöji c'ü bübü a jens'e”, ro 'ñeñe c'e nte. Je ga cjanu va mama c'e profeta c'ü ro mama c'e nte'e.
23274	MAT 3:13	E Jesús ma bübü a ma a Galilea. O ẽ 'na nu pa, o mbedye c'ua o ma a ma cja c'e ndare a Jordán nu ja ma bübü e Juan. Je o ma nu, ngue c'ua ro tsja e Juan ro jichi angueze.
23277	MAT 3:16	Nuc'ua 'ma nzi va nguarü va ji'i e Jesús, cjanu o mbes'e cja c'e ndare. O xogü c'ua a jens'e, y o jñanda e Jesús ma sjöbü o̱ Espíritu Mizhocjimi nza cja 'na mbaro, ma ẽjẽ ro 'ne ndägä a xes'e angueze.
23280	MAT 4:2	O mezhe cuarenta pa, xõmü ndempa c'ü dya pje zi'i e Jesús cja c'e majyadü. Nuc'ua cjanu o zant'a c'ü.
23291	MAT 4:13	O zät'ä cja c'e jñiñi a Nazaret. Cjanu o mbedye c'ua nu, o ma a ma cja c'e jñiñi a Capernaum, o ma mimi nu. Nu c'e jñiñi bëxtjo mi järä cja c'e zapjü nu ja mi tjorü c'o xoñijõmü a Zabulón, 'ñe a Neftalí.
23296	MAT 4:18	'Na nu pa'a, mi nzhodü e Jesús a jmi c'e zapjü a Galilea. O jñanda c'ua yeje bëzo c'o ma pät'ä o̱ rrevi cja c'e zapjü. C'o bëzo mi cjuarma c'o. C'ü 'naja mi chjũ e Simón Pedro. C'ü nu cjuarma mi chjũ Andrés. Anguezevi mi mbëjmõvi.
23303	MAT 4:25	O mbedye na puncjü nte a Galilea, 'ñe a Decápolis, 'ñe a Jerusalén, 'ñe cja c'o 'ñaja jñiñi c'o tsja a Judea, 'ñe texe a ma 'nanguarü cja c'e ndare a Jordán, mi pöji e Jesús.
23316	MAT 5:13	O sido o ña e Jesús o xipji c'o o̱ discípulo: ―O õ'õ, üt'üji cja o jmõ, ngue c'ua dya ra s'odü. Je xo rga cjatsc'eji nu, rí tsjaji na jo ngue c'ua dya nda rrã s'o cja ne xoñijõmü. Nu 'ma dya cja rga õxü o õ'õ, ¿ja rgá sö xe ra õxcü 'ma? Dya cja rguí muvi 'ma c'o, ra mbozüji a tji, ra yödü yo nte.
23320	MAT 5:17	O sido o ña e Jesús o xipji c'o o̱ discípulo: ―I̱ṉ pãrãgueji c'e ley c'ü o dyopjü e Moisés, 'ñe c'o o dyopjü c'o profeta. Pe i̱ṉ cjinncjeji c'ü rvá 'ñe xi'tsc'öji c'ü dya cja ni jyodü rí dyätäji c'o. Pero dya rí tsjijñiji a cjanu. C'ü rvá ẽcjö, ngue c'ü rá cjagö texe c'ua ja nzi ga mama c'o.
23324	MAT 5:21	’Ya i̱ dyäräji o xi'tsc'eji c'o xöpüte c'ua ja va sjipji c'o mi cãrã mi jinguã. O xipjiji a cjava: “Dya rí pö't'ünteji. Nu 'ma cjó c'o ra pö't'ünte, ra mbë's'itsjë o̱ s'ocü 'ma, c'ü rguí tjünpü ngüenda ra sufre.”
23327	MAT 5:24	C'ü rí tsjagueji, rí sogueji nu c'ü ni mbeñc'eji Mizhocjimi. Ot'ü rí möji, rí ma dyötqueji c'ü nin minteji ra perdonaotsc'eji. Nuc'ua cja rrĩ 'ñeji c'ua, rí 'ñe unüji c'ü ni mbeñc'eji Mizhocjimi.
23334	MAT 5:31	O sido o ña e Jesús o xipji c'o o̱ discípulo: ―I̱ṉ pãrãgueji c'ü xo mamaji mi jinguã: “'Ma cjó c'o ne ra mbëzi nu su, ra unü o xiscõmü c'ü rguí jyanbüvi.”
23375	MAT 6:24	’'Ma cjó c'o ra mbëpi yeje lamu, dya ra sö ra dyätävi nza yejui. Na ngueje c'ü 'naja ri ünbüji, ra tsja c'e mbëpji; c'ü 'naja ri ne'e. O 'ma jiyö, 'naja c'ü ri cjapü dya rguí muvi. Je xo ga cjatsc'eji nu, 'ma i̱ṉ jodüji ja rgui pë's'iji na puncjü cja ne xoñijõmü, nu'ma, dya i̱ṉ pëpqueji 'ma Mizhocjimi c'ua ja nzi ga ne angueze.
23388	MAT 7:3	O dyaxü, xenda na nojo que na ngue o ngümpaxa. Je xo ga cjatjonu in nzhunc'eji. Pe na nojo in nzhunc'eji nza cja 'na dyaxü, y pe ts'iquë nza cja 'naja ngümpaxa c'o o̱ nzhubü yo nin minteji. Nguec'ua, ¿jenga i̱ṉ so'büji c'e ngümpaxa c'ü o'o a nzhö yo nin minteji? Maco dya i̱ṉ cö'tp'üji 'ñi c'e dyaxü c'ü o'o in chöji.
23409	MAT 7:24	’Nguec'ua, nu c'ü ra dyärä yo jña yo ró xi'tsc'öji dya, y ra tsja'a yo, rá jyëtspigö nza cja 'na bëzo c'ü na jo va mbeñe. O jyäbä 'naja ngumü a xes'e cja 'na peña.
23416	MAT 8:2	O ẽjẽ c'ua 'naja bëzo c'ü mi sö 'naja ngueme c'ü xiji lepra, o 'ñe chëzhi cja e Jesús. Cjanu o ndüñijõmü c'ua a jmi, cjanu o xipji: ―Nu'tsc'e ín Jmuts'ügö, 'ma rí ñegue, ra sö rí jocüzü.
23420	MAT 8:6	O xipji: ―Nu'tsc'e ín Jmuts'ügö, dya cja sö ra 'ñõmü ín ch'i'i, ya zürü o ngueme. Ya dyobütjo ín nzungö, y me sufre na puncjü c'o na ü.
23422	MAT 8:8	O ndünrü c'ua c'e bëzo o xipji: ―Nu'tsc'e ín Jmuts'ügö, dya ga jozgö c'ü rí tsjogue a mbo cja ín nzungö. Zö nguextjo 'na jña c'ü rí mangue, ra jogü c'ín ch'i'i.
23428	MAT 8:14	O ma c'ua e Jesús cja o̱ ngumü e Pedro. O chöt'ü c'ua c'ü mi sö'dyë c'ü nu to'o e Pedro, mi sö pa'a c'ü.
23436	MAT 8:22	O xipji c'ua e Jesús: ―Yo nte, chjëntjui c'ü ya ndũji na ngue dya creozüji. Jyëzgue anguezeji ra dyögüji c'o nín mi añimaji. Nu'tsc'e chjünt'ü ín xütcjö rá mëgövi.
23440	MAT 8:26	O ndünrü c'ua e Jesús o xipjiji: ―Nu'tsc'eji, ¿jenga i̱ṉ sũ'ũji? ¿Cjo dya i̱ṉ ejmezügöji c'ü sö rá pjö'c'eji? Cjanu o nanga c'ua e Jesús, cjanu o huënch'i c'e ndajma, 'ñe c'e ndeje. Ixco böbü c'ua c'e ndajma 'ñe c'e ndeje.
23442	MAT 8:28	Nuc'ua o zät'äji a 'nanguarü cja c'e trazapjü cja c'e lugar c'ü mi chjũ a Gadara. O ẽ c'ua yeje bëzo c'o mi o'o o̱ mü'bü o demonio c'o ngue o̱ dyoji e Satanás c'ü dya jo; o 'ñe chjëji e Jesús. Je vi 'ñejui a nde cja c'o panteón cja campo santo. Me ma s'ovi 'ñe me ma cuëvi, nguec'ua dya cjó mi sö cjó xi ro cjogü cja c'e 'ñiji c'ü.
23450	MAT 9:2	O ẽjẽ c'ua ja nzi nte ma siji 'na bëzo c'ü dya mi sö ro 'ñõmü; ma tũji cja 'naja pjinguã. Mi junt'ü o̱ mü'büji c'ü mi sö e Jesús ro jocü c'e bëzo. Nuc'ua 'ma o mbãrã e Jesús c'ü mi ejmeji, o zopjü c'ua c'e bëzo c'ü dya mi sö ro 'ñõmü, o xipji: ―Dya rí sũgue, sẽ'ẽ; ya ró perdonaots'ü dya in nzhunc'e, eñe e Jesús va xipji c'e bëzo.
23455	MAT 9:7	O nanga c'ua c'e bëzo, cjanu o ma c'ua o̱ ngumü.
23458	MAT 9:10	'Na nu pa, ya vi mimi e Jesús a mbo 'na ngumü, ma siji o xëdyi. Go ẽjẽ c'ua na puncjü c'o mi cobra o contribución, c'o mi xiji ma s'onte, xo 'ñe c'o dya mi sũpü o̱ ley c'o menzumü a Israel, nguec'ua xo ma sjiji ma s'oji. O 'ñe ziji o xëdyi co e Jesús, 'ñe c'o o̱ discípulo.
23463	MAT 9:15	O ndünrü c'ua e Jesús o xipjiji 'naja jña ngue c'ua ro mbãrãji jenga dya mi mbempje c'o o̱ discípulo. O xipjiji: ―'Ma ra chjüntü 'naja sẽ, 'ma dya be cjuarü c'e chjüntü, dya sö ra ndumü c'o o̱ dyoji, na ngueje xe bübütjo c'e sẽ a nde anguezeji. Pero ra zädä c'o pa 'ma ra s'inbiji c'e sẽ. Nuc'ua cja ra mbempjeji rgá ndumüji 'ma.
23468	MAT 9:20	Nuc'ua cjanu o ẽjẽ c'ua 'naja ndixũ c'ü mi sö'dyë, c'ü ya mi pa 'na doce cjë c'ü mi dagü o̱ cji. O ẽ chëzhi a xütjü e Jesús, o 'ne ndötpü o̱ fleco c'ü o̱ bitu c'ü mi je'e e Jesús.
23471	MAT 9:23	Nuc'ua o zät'ä e Jesús cja o̱ ngumü c'e bëzo c'ü pje mi pjëzhi, cjanu o cjogü a mbo'o. O jñanda c'ua c'o mi jüxü o pito, 'ñe c'o nte c'o me mi huëñi.
23472	MAT 9:24	O mama c'ua e Jesús o xipjiji: ―C'ueñeji va. Na ngueje ne xunt'i nu, dya tũ'ũ nu, ĩtjo nu. Nuc'ua c'o nte me go tsjapütjoji burla e Jesús.
23475	MAT 9:27	O mbedye c'ua e Jesús cja o̱ ngumü c'e bëzo. 'Ma ya mi ma'a, ma ẽ c'ua a xütjü yeje bëzo c'o mi ndëzhö, mi mapjüvi mi mamavi: ―Nu'tsc'e o̱ mboxbëchets'ü e David, juentscöbe.
23491	MAT 10:5	E Jesús ya mi ngue ro ndäjä c'o doce apóstole, nguec'ua va xipjiji c'ü ro tsjaji. O xipjiji a cjava: ―Dya rí möji cja o̱ 'ñiji yo dya menzumü a Israel, dya xo rí sät'äji cja o̱ jñiñi yo menzumü a Samaria.
23531	MAT 11:3	O xipjivi: ―¿Cjo ngue'tsc'e Cristo c'ü ro ẽjẽ, o xe rá te'bejme c'ü xe 'naja?
23535	MAT 11:7	O ma c'ua c'o yeje o̱ discípulo e Juan. Nuc'ua e Jesús o mbürü o xipji c'o nte c'ua ja ma cja e Juan, o mama: ―'Ma i̱ ma ñuji e Juan cja c'e majyadü, ¿pje mi cjijñiji rvi ma chöt'üji? ¿Cjo mi cjijñiji c'ü rvi chöt'üji 'naja bëzo c'ü ri pötpü o̱ jña, nza cja ga pötü o̱ lugar 'naja xitji 'ma juant'a e ndajma?
23544	MAT 11:16	’Rá xi'tsc'öji ja ga cja yo nte yo cjë yo rí cãrãji dya. Anguezeji chjëntjui nza cja yo ts'it'i yo junrü cja chõjmü yo eñe cjaji o mbaxua, ma't'üji o̱ dyoji mamaji: “Ró pjë'pc'ijme o flauta, pero nu'tsc'eji dya i̱ nemeji”, embeji yo nu dyoji. O 'ma jiyö, eñeji cjaji como que ya vi ndũ 'na nte, eñe pa ögüji c'e añima, xipjiji nu mit'iji: “Me ró nzhumüjme rvá xörüjme, pero nu'tsc'eji dya i̱ huëgueji”, eñeji.
23548	MAT 11:20	Nuc'ua e Jesús o mbürü o huënch'i c'o mi menzumü cja ja nzi c'o ndajñiñi. Na ngueje angueze vi jocü na puncjü c'o mi sö'dyë, 'ñe vi tsjapü o te ja nzi c'o ya vi ndũ'ũ, y na puncjü c'o pje nde vi tsja'a. Pero dya go nzhogü o̱ mü'büji cja Mizhocjimi. O mama a cjava e Jesús va huënch'iji:
23557	MAT 11:29	O nzhünü äräji 'ma 'huëch'iji. Je xo rga cjatsc'eji nu, rí dyätcöji ín jñagö. Dya rá huënchc'eji rga jí'tsc'öji. Dya xo rí cjapütsjë na nozü c'ü rgui bëzhgueji in tseji. Nguec'ua ra söya in mün'c'eji, dya pje rí mbeñeji.
23561	MAT 12:3	O ndünrü c'ua e Jesús o xipjiji: ―Nu'tsc'eji ya i̱ xörügueji nu c'ü o tsja e David 'ñe c'o mi dyoji, 'ma ya mi sant'aji; maco dya i̱ṉ so'büji anguezeji.
23562	MAT 12:4	O cjogü e David cja o̱ ngumü Mizhocjimi nu ja ma sjũ. Cjanu o jñü c'ua c'o tjõmëch'i c'o mi jũsp'üji Mizhocjimi nu. Nuc'ua e David 'ñe c'o mi dyoji o ziji c'o tjõmëch'i. Maco mama c'o ley c'ü dya mi sö e David ro zi c'o, ni ri ngue c'o mi dyoji; mi nguextjo mböcjimi c'o mi sö'ö ro zi c'o.
23569	MAT 12:11	O ndünrü c'ua e Jesús o xipjiji: ―'Ma ri 'ñegueji 'naja ndënchjürü, nu 'ma ra zo'o cja 'na pozo c'ü dya be cjuarü, ra zo'o nu pa c'ü rí söyaji, ¿cjo dya ri ma tsjünc'eji c'ü?
23598	MAT 12:40	O mezhe jñipa cja 'na jñixõmü o dyo'o e Jonás a mbeme c'e trajmõ. Je xo rga cjazgö nu nutscö rvá ẽcjö cja Mizhocjimi, ra mezhe jñipa cja 'na jñixõmü rá o'o a jõmü.
23605	MAT 12:47	O mama c'ua 'naja c'o nte o xipji e Jesús: ―Bübü a tji c'ü nin nana, 'ñe c'o nin cjuarma; ne rí ñagueji c'o.
23606	MAT 12:48	O ndünrü c'ua e Jesús o xipji c'e nte: ―Rá xi'tsc'öji cjó rí cjapcö mi nanagö 'ñe c'o mi cjuarmagö, embe c'e nte.
23619	MAT 13:11	O ndünrü c'ua e Jesús: ―Nu'tsc'eji ya ch'a'c'eji rí pãrãgueji c'ua ja ga manda Mizhocjimi a jens'e, c'ü dya mi 'mãrã 'ma ot'ü. Pero yo 'ñaja nte, dya ch'unü ra mbãrãji.
23621	MAT 13:13	Yo nte, ya jñandaji c'o na jo c'o rí cjagö pero dya mbãrãji. O dyäräji c'o rí xipjiji pero dya ngötcöji 'ñi. Dya xo zo'o o̱ mü'büji c'o rí xipjiji. Nguec'ua rgá xicöji o ejemplo rgá zopjüji dya, nguec'ua dya unüji ngüenda.
23622	MAT 13:14	Ya va sädä anguezeji c'ü o mama e Isaías. O mama a cjava: Rí dyäräji pero dya ra zo in mü'büji. Rí jñandaji pero dya rí pãrãji.
23629	MAT 13:21	Pero dya xo so'o na jo o̱ mü'bü c'o y dya sido ejmeji. Na ngue c'ü ni 'ñejmeji o̱ jña Mizhocjimi, ra nu'uji na ü, ra tsja yo nte. O ra chötüji o ndumü. Nguec'ua ra nguijñiji: “¿Pje ra dyeje c'ü rá sidogö?”, ra 'ñeñeji. Ixta jyëztjoji c'ua.
23636	MAT 13:28	O ndünrü c'ua angueze o xipjiji: “Pe ngue 'naja c'ü nugü na ü c'ü o ma mbodü c'o”, embeji c'o mbëpji. O mama c'ua c'o mbëpji: “¿Cjo i̱ṉ negue rá ma ta't'üjme?”
23637	MAT 13:29	O mama c'ua c'e lamu: “Iyö. Na ngueje 'ma rí cha't'üji c'o, 'na rí ts'ü's'ütjoji 'ma c'o ndëxü.
23640	MAT 13:32	O ndömortasa xenda ts'iquë cja yo 'ña ndömpjin'ño, pero 'ma go nocü, xenda na nojo yo que na ngueje yo pje nde ma c'ajna, na ndã'ã yo. Nguec'ua va chëzhi yo s'ü va 'ñe jä's'äji o̱ t'oxüji nu.
23641	MAT 13:33	O mama c'ua c'ü 'na ejemplo, o xipjiji: ―C'ü ni manda Mizhocjimi chjëntjui nza cja ixcjüjnü c'ü o jñü 'naja ndixũ o huanba jñi vola o jocjüjnü, hasta 'ma o ixqui texe c'e cjüjnü, embeji.
23645	MAT 13:37	O ndünrü c'ua angueze: ―Nu c'ü o mbodü na jo ndëxü nguezgö rvá ẽcjö cja Mizhocjimi.
23652	MAT 13:44	’C'ü ni manda Mizhocjimi, xo chjëntjui nza cja 'naja caja c'ü mi quiji na puncjü c'o me ni muvi, c'ü vi dyögüji cja 'naja juajma. O chöt'ü 'naja bëzo, cjanu o dyögütjo na yeje. Me go mäjä c'e bëzo na ngue vi chöt'ü c'e caja, nguec'ua va ma mbö'ö texe c'o mi pë's'i, cjanu o ma ndõmü c'e juajma ngue c'ua ro tsjapü o̱ cjaja c'e caja.
23659	MAT 13:51	Xe go xipjiji c'ua: ―¿Cjo i̱ pãrãgueji dya texe yo ya ró xi'tsc'öji? O ndünrü c'ua anguezeji: ―Jã, ín Jmuts'ügöjme, ya ró pãrãjme.
23668	MAT 14:2	O mama c'ua e Herodes o xipji c'o o̱ mbëpji: ―Nu c'ü me nädäji, ngue e Juan c'ü mi jichi yo nte. O ndũ, pero pe ya tetjo, nguec'ua na zëzhi angueze ga jocü c'o sö'dyë. Y xo cja'a a cjanu na puncjü c'o na nojo, embeji.
23669	MAT 14:3	'Ma xe mi bübütjo e Juan, e Herodes mi bün'hui c'ü nu bëpe c'ü mi chjũ Herodías. Nu c'e ndixũ mi ngue o̱ su e Felipe c'ü nu cjuarma e Herodes. Nguec'ua ma mama e Juan ma xipji e Herodes: ―Dya pje ga jo rí 'ñenpe nu su nin cjuarma, embe. O ẽ c'ua 'na nu pa, o manda e Herodes o zürüji e Juan, o jyüt'üji co cadena, cjanu o ngot'üji a pjörü.
23673	MAT 14:7	O xipji c'ua c'e xunt'i: ―C'ua ga mbãrã Cjimi 'ma pje rí dyötcü, nutscö rá da'c'ü, eñe e Herodes.
23674	MAT 14:8	Nuc'ua c'ü nu nana c'e xunt'i o dyü't'ü o xipji c'ü pje ro dyötü e Herodes. O ma c'ua c'e xunt'i o ma xipji: ―Ixtí dyacö dya a ñi e Juan c'ü jichi yo nte, dyacö co 'naja mblato, eñe c'e xunt'i.
23676	MAT 14:10	O manda ro ma jñüpcüji a ñi e Juan nu cja c'e pjörü.
23679	MAT 14:13	Nuc'ua 'ma o mbãrã e Jesús c'ü vi mbö't'üji e Juan, o mbedye c'ua ja mi bübü. O ma c'ua cja 'naja bü'ü; je ro zät'ä nu ja dya cjó mi ndeñe, nu ja ro büntsjë. O mbãrã c'ua c'o nte c'ü vi dat'ü e Jesús cja c'e bü, ro mbes'e a 'nanguarü cja c'e tazapjü. Nguec'ua va mbedyeji cja c'o o̱ jñiñiji, o ngös'üji a ñünü ngue c'ua ro zät'äji nu ja ro zät'ä e Jesús.
23683	MAT 14:17	O ndünrü c'ua c'o discípulo o mamaji: ―Tsi'ch'atjo tjõmëch'i c'o jünji a 'ñecjua, cja na yeje jmõ'õ. Nguec'ua, ¿ja rgá sö rá 'huiñigöjme yo nte yo me na puncjü?
23684	MAT 14:18	O mama c'ua e Jesús: ―Ma tsincöji a 'ñecjua c'o tjõmëch'i 'ñe c'o jmõ.
23695	MAT 14:29	O ndünrü c'ua e Jesús o xipji: ―Chjä'dä, Pedro. O dagü c'ua e Pedro cja c'e bü, o nzhodü a xes'e cja c'e ndeje; mi ma'a nu ja ma ẽjẽ e Jesús.
23702	MAT 14:36	O tsja c'o nte o dyötüji sjëtsi e Jesús c'ü ro ndötpüji zö ri nguextjo o̱ fleco c'ü o̱ bitu angueze. Nuc'ua texe c'o o ndötpü, nde go ndis'i c'o.
23705	MAT 15:3	O ndünrü c'ua e Jesús o xiji: ―Nu'tsc'eji, ¿jenga i̱ṉ sũpqueji yo o̱ tjũrü c'o ín mboxatitaji? Maco dya i̱ṉ cjaji c'ü manda Mizhocjimi.
23709	MAT 15:7	Nu'tsc'eji i̱ṉ cjapqueji c'ü me na jotsc'eji, pero dya cjuana. Na cjuana c'ü o mama e Isaías c'ü ja ga cjatsc'eji. O mama a cjava:
23715	MAT 15:13	O ndünrü c'ua e Jesús o mama: ―Texe c'o za'a c'o dya ngant'a mi Tatagö c'ü bübü a jens'e, ra c'üs'ü c'o.
23717	MAT 15:15	O ndünrü c'ua e Pedro o xipji e Jesús: ―Xitscöjme ja ga cja c'e ejemplo c'ü i̱ xitsijme mi ndajme.
23718	MAT 15:16	O ndünrü c'ua e Jesús o mama: ―¿Cjo xo 'ñetsc'eji xo bë'tsc'eji c'ü rí pãrãgueji ja ga cja o jñõnü?
23726	MAT 15:24	O mama c'ua e Jesús: ―C'ü vi ndäcjö Mizhocjimi, ngue c'ü rá pjös'ü yo ín menzumügöji a Israel yo chjëntji nza cja ndënchjürü c'o ya bëzhi. Nguextjo yo vi ndäcjä rá pjös'ü.
23728	MAT 15:26	O ndünrü c'ua e Jesús: ―Dya jo ra jñünbüji o̱ xëdyi yo t'i, c'ü ra panbaji o dyo'o.
23729	MAT 15:27	O mama c'ua c'e ndixũ: ―Jã, na cjuana c'ü i̱ṉ mangue, ín Jmuts'ügö. Pero zö jyëtsquijme dyo'o c'o in menzumügueji a Israel, i̱ṉ pãrãgue ja ga cja yo dyo'o, siji c'o ngünxëdyi c'o jäbä cja o̱ mexa nu jmuji, c'o jä'bä c'o ts'it'i.
23730	MAT 15:28	O ndünrü c'ua e Jesús o xipji: ―Nu'tsc'e ndixũ, na jo c'ua ja gui 'ñejme c'ü rá pjöxc'ü. Rá pjöxc'ü c'ua ja gui ñe, embe. Ixco jogü c'ua c'e ndajme c'ü o̱ xünt'i c'e ndixũ.
23731	MAT 15:29	Nuc'ua xe go matjo e Jesús, o cjogü a ñünü cja c'e tazapjü c'ü ni chjũ a Galilea. O ma cja 'na t'eje, o mimi c'ua nu.
23732	MAT 15:30	O sä c'ua na puncjü o nte nu ja mi bübü e Jesús, ma sinpiji c'o mi sö'dyë. Ma sinpiji c'o mi me'dye, 'ñe c'o mi ndëzhö, 'ñe c'o mi ngone, 'ñe c'o mi dodyë, 'ñe c'o xe 'ñaja ndötc'ijeme. Ma ẽ'p'ẽji a jmi e Jesús. Nde go jocüji c'ua anguezeji.
23735	MAT 15:33	O ndünrü c'ua c'o o̱ discípulo o xipjiji e Jesús: ―¿Ja rá tötc'öjme tjõmëch'i c'ü rguí nijmi yo nte yo na puncjü? Na ngueje rí cãrgöji va cja ne majyadü.
23736	MAT 15:34	O ndünrü c'ua e Jesús o xipjiji: ―¿Ja nzi tjõmëch'i va jüngueji? O manji anguezeji: ―Yencho tjõmëch'i, cja na ja nzitjo jmõ'õ.
23743	MAT 16:2	O ndünrü c'ua e Jesús o xipji: ―'Ma ya mbat'ütjo a jens'e 'ma nzhä'ä, i̱ṉ mangueji ya ra jopa c'ü na ye nu pa.
23746	MAT 16:5	Nuc'ua c'o discípulo o möji a 'nanguarü cja c'e tazapjü. O jyombeñeji, dya jñünüji o tjõmëch'i.
23753	MAT 16:12	Nuc'ua, cja mbãrã c'ua c'o discípulo pje mi ne ro mama e Jesús va xipjiji ro mbötpüji ngüenda c'o o̱ levadura c'o fariseo, 'ñe c'o saduceo. O mbãrãji e Jesús vi jyëtsi o levadura c'o o̱ tjũrü c'o fariseo 'ñe c'o saduceo. O unüji ngüenda c'ü ro mbötpüji ngüenda c'o o̱ tjũrüji, dya ro tsjaji.
23756	MAT 16:15	O ndünrü c'ua e Jesús o xipjiji: ―Natsc'eji, ¿pje xo i̱ṉ mangueji, pje pjëtscö?
23757	MAT 16:16	O ndünrü c'ua e Simón Pedro o xipji: ―Nutscö rí mangö ngue'tsc'e Cristo. Ngue'tsc'e o̱ T'itsc'e Mizhocjimi c'ü ixi bübü.
23758	MAT 16:17	O ndünrü c'ua e Jesús o xipji: ―Nu'tsc'e Simón, o̱ t'itsc'e e Jonás, dya cjó xi'tsc'e 'na nte c'ü o̱ T'izgö Mizhocjimi. Nu c'ü o tsja'c'e i̱ pãrãgue, ngueje mi Tatagö c'ü bübü a jens'e. Nguec'ua ngue nu rgui mäcje.
23762	MAT 16:21	Ndeze c'o pa c'o, o mbürü e Jesús o xipji c'o o̱ discípulo c'ü mi jyodü ro zädä. O xipjiji: ―Ni jyodü rá magö a ma a Jerusalén, ra jñünncöji ngüenda rá sufregö na puncjü; ra tsja c'o tita c'o manda, 'ñe c'o ndamböcjimi, 'ñe c'o xöpüte. Xo ni jyodü ra mbötcöji, pero rá tetcjö c'ü na jñi nu pa, embeji c'o discípulo.
23770	MAT 17:1	Xe go mezhtjo c'ua 'nanzo, e Jesús o zidyi e Pedro, 'ñe e Jacobo, 'ñe e Juan c'ü nu cjuarma e Jacobo. O mötsjëji c'ua cja 'na t'eje c'ü me ma jens'e.
23780	MAT 17:11	O ndünrü c'ua e Jesús o mama: ―Na cjuana c'e jña c'ü mamaji, c'ü ot'ü ra ẽ na yeje e Elías ra 'ñe jocü texe.
23782	MAT 17:13	O mbãrã c'ua c'o discípulo c'ü vi mama e Jesús. O unüji ngüenda cjó mi ngue c'ü vi jyëtsivi e Elías; o mbãrãji c'ü vi jyëtsivi e Juan c'ü mi jichi yo nte cja ndare.
23789	MAT 17:20	O ndünrü c'ua e Jesús o xipjiji: ―Na ngueje dya i̱ṉ ejmeji na jo. Na cjuana rí xi'tsc'öji, nu 'ma rí jñunt'ü in mün'c'eji c'ü ra dya'c'eji Mizhocjimi c'ua ja nzi gui dyötqueji, ra sö rí xipjiji ne t'eje: “Chjans'a ga manu”, rí 'ñembeji, ra ma c'ua. Nu 'ma rí 'ñejmeji a cjanu Mizhocjimi, texe nde ra sö rí tsjaji, zö dya nda i̱ṉ ejmeji.
23793	MAT 17:24	Nuc'ua 'ma o zät'äji a Capernaum, o sä c'ua c'o mi jmutü o merio c'o mi örüji para cja c'e templo. O chëzhiji c'ua a jmi e Simón Pedro, o xipjiji: ―Na nin xöpütegueji, ¿cjo xo cjõt'ü c'o örüji?
23794	MAT 17:25	O ndünrü c'ua e Pedro o xipjiji: ―Jã, xo cjõt'ü c'ü, embe c'o. Nuc'ua 'ma o cjogü e Pedro a mbo cja c'e ngumü, ya xmi pãtpã e Jesús c'ü pje ro mama e Pedro. Nguec'ua ot'ü o ña c'ua e Jesús o xipji: ―Yo rey yo manda cja ne xoñijõmü, 'ma jũ'p'üji o t'opjü, ¿cjo ngue c'o nu menzumüji c'o ötüji, o ngue c'o dya menzumüji? ¿Pje i̱ṉ mangue, Simón?
23795	MAT 17:26	O ndünrü c'ua e Pedro o mama: ―Ngue c'o dya o̱ menzumüji c'o ötüji. O xipji c'ua e Jesús: ―Jã, ngue c'o dya o̱ menzumüji. Nguec'ua nujyo nu menzumüji, dya ni jyodü ra ngõt'ü 'ma yo.
23798	MAT 18:2	Nuc'ua e Jesús o ma't'ü 'naja ts'it'i. O 'ñe'p'e c'ua a nde anguezeji.