23244	MAT 2:6	Nu'tsc'eji i̱ṉ menzumüji a Belén, ni muvi in jñiñigueji cja c'o 'ñaja jñiñi a Judá. Na ngue ra tetsc'eji 'naja c'ü ra manda, 'ñe ra mbörü yo menzumü a Israel yo ró juajnügö, eñe c'e profeta.
23268	MAT 3:7	Cja c'o menzumü a Israel mi cãrã c'o mi xiji fariseo, 'ñe c'o mi xiji saduceo. E Juan o jñanda ma ẽjẽ na puncjü anguezeji ro 'ñe ji'iji. Nguec'ua va mama e Juan va xipjiji: ―Nza cjatsc'eji o c'ijmi c'o sũ ga c'ueñe 'ma tjë o batjü. Na ngue i̱ṉ sũji ra jñün'c'eji ngüenda Mizhocjimi rí sufreji, nguec'ua va ẽgueji va 'ñe ji'iji.
23270	MAT 3:9	I̱ṉ pëzhgueji ra recibidots'üji Mizhocjimi, na ngueje o̱ mboxbëchets'üji e Abraham. Pero rí xi'tsc'öji, dya cja rí tsjijñiji c'ü ni jyodü ra recibidots'üji. Na ngueje me na zëzhi Mizhocjimi, sö ra tsjapü yo ndojo ra mbëzhi nte c'o ra jñu's'ü e Abraham, xo ra 'ñench'e o̱ mü'büji Mizhocjimi.
23275	MAT 3:14	Pero e Juan dya mi ne ro jichi, mi xipji: ―Nu'tsc'e va ẽcje i̱ṉ negue rá ji'tsc'ö, maco nguetscö ni jyongö rí jitscö, eñe e Juan.
23282	MAT 4:4	Cjanu ndünrü c'ua e Jesús o xipji: ―Dya rá ä'tc'ägö c'ü i̱ṉ xitsi, na ngue je t'opjü o̱ jña Mizhocjimi c'ü dya nguextjo xëdyi c'ü rga minc'öjme, sino que ngue texe o̱ jña angueze c'ü pedye o̱ ne'e c'ü, enzgöjme Mizhocjimi. Nguec'ua, dya rá cjapü yo ndojo ra mbëzhi o xëdyi rá sigö, eñe e Jesús.
23297	MAT 4:19	Cjanu o mama c'ua e Jesús o xipjivi: ―Nu'tsc'evi i̱ṉ mbëjmõguevi dya. Pero chjünt'üvi ín xütcjö rá mö dya, rá jí'ts'ivi rí zopjüvi yo nte ngue c'ua anguezeji xo ra ndünt'üji ín xütjügö, embevi.
23314	MAT 5:11	’Nu'tsc'eji i̱ṉ ejmezügöji dya. Nguec'ua bübü 'ma ra zanc'eji, ra ndäc'eji, ra xo'sc'eji o bëchjine rga zanc'eji texe c'o me rrã s'o. Pero rí xi'tsc'öji, zö ra tsja'c'eji a cjanu, nguejyo rgui mäcjeji yo.
23319	MAT 5:16	Je xo rga cjatsc'eji nu, rí tsjagueji na jo cja yo nte, ngue c'ua ra unüji ngüenda c'ü na jo c'o i̱ṉ cjagueji. Nguec'ua xo ra mamaji c'ü me na jonte c'ü nin Tatagueji c'ü bübü a jens'e.
23320	MAT 5:17	O sido o ña e Jesús o xipji c'o o̱ discípulo: ―I̱ṉ pãrãgueji c'e ley c'ü o dyopjü e Moisés, 'ñe c'o o dyopjü c'o profeta. Pe i̱ṉ cjinncjeji c'ü rvá 'ñe xi'tsc'öji c'ü dya cja ni jyodü rí dyätäji c'o. Pero dya rí tsjijñiji a cjanu. C'ü rvá ẽcjö, ngue c'ü rá cjagö texe c'ua ja nzi ga mama c'o.
23323	MAT 5:20	I̱ṉ pãrãgueji ja ga cja yo fariseo 'ñe yo xöpü o̱ jña Mizhocjimi yo xiji xöpüte. Rí xi'tsc'öji ni jyodü c'ü xenda rí tsjagueji na jo, que na ngue anguezeji. 'Ma jiyö, dya ra tsja'c'eji Mizhocjimi a jens'e o̱ ntetsc'eji c'ü ra mandats'üji.
23325	MAT 5:22	Pero nutscö rí xi'tsc'öji, 'ma cjó c'o ra ünbü nu minteji, zö dya ra mbö't'ü, ra mbë's'itsjë o̱ s'ocü 'ma, c'ü rguí tjünpü ngüenda ra sufre. Xo rí xi'tsc'öji, nu 'ma cjó c'o ra zo'bü nu minteji ra xipji: “Dya i̱ṉ pãrã pje i̱ṉ cja'a”, ra 'ñembe c'ü, xo ra mbë's'itsjë o̱ s'ocü 'ma c'ü, c'ü rguí tjünpü ngüenda ra sufre. Y 'ma cjó c'o xo ra xipji nu minteji: “Me na s'otsc'e”, ra 'ñembe, ra mbë's'itsjë o̱ s'ocü 'ma c'ü rguí ma sufre cja sivi a linfiernu.
23326	MAT 5:23	’Bübü 'ma i̱ṉ pöji cja templo i̱ṉ sidyiji 'na animale ra mbö't'üji cja rrũ ndü'tp'üji Mizhocjimi cja c'e arta. Pero 'ma i̱ṉ sätc'eji, nu 'ma i̱ṉ mbeñeji c'ü pje vi tsjapqueji 'naja yo nin minteji, dya xtí unüji c'e animale ra mbö't'üji.
23332	MAT 5:29	’Maco i̱ṉ mamaji ngue in chöji c'ü cja'c'üji rí tsjaji c'o na s'o, jñü'müji 'ma, panaji. Xenda na jo rí sätc'eji cja jmi Mizhocjimi zö ri 'natjo in chöji, que na ngue ra pantc'aji texe in cuerpoji a ma a linfiernu.
23333	MAT 5:30	Maco i̱ṉ mamaji ngue in jodyëji c'ü cja'c'ü rí tsjaji c'o na s'o, dyocüji 'ma, panaji. Xenda na jo rí sätc'eji cja Mizhocjimi zö ri 'natjo in dyëji, que na ngueje ra pantc'aji texe in cuerpoji a ma a linfiernu.
23334	MAT 5:31	O sido o ña e Jesús o xipji c'o o̱ discípulo: ―I̱ṉ pãrãgueji c'ü xo mamaji mi jinguã: “'Ma cjó c'o ne ra mbëzi nu su, ra unü o xiscõmü c'ü rguí jyanbüvi.”
23336	MAT 5:33	’Ya i̱ dyäräji c'ü o xi'tsc'eji c'o xöpüte c'ua ja va sjipji c'o mi cãrã mi jinguã: “Dya rí ñädäji Mizhocjimi rí mamaji na cjuana, cja rrĩ mamaji o bëchjine. 'Ma i̱ṉ nädäji Mizhocjimi c'ü rí tsjagueji, tsjagueji 'ma”, eñe c'o xöpüte.
23349	MAT 5:46	Nu 'ma nguextjo c'o s'iyats'ügueji c'o rí s'iyagueji, ¿cjo ra dya'c'eji Mizhocjimi c'o na jo 'ma? Iyö. ¿Cjo dya je xo ga cjanu ga tsja c'o publicano, s'iya o̱ dyoji c'o; maco i̱ṉ mangueji me na s'o c'o? Jã, je ga cjanu ga tsjaji.
23350	MAT 5:47	Nu 'ma nguextjo yo in dyocjeji yo i̱ṉ ne rí zenguaji, ¿ja bübü c'ü na jo c'ü i̱ṉ cjagueji 'ma? Maco yo dya pãrã Mizhocjimi, je xo ga cjatjonu, nguextjo c'o o̱ dyoji zenguaji.
23352	MAT 6:1	’C'ü rgui tsjagueji c'o na jo, dya ngue c'ü ra jñantc'aji yo nte ra mamaji i̱ṉ cjaji na jo; ngue c'ü ra jñantc'aji c'ü in Tatagueji c'ü bübü a jens'e. Na ngue 'ma rí tsjaji na jo nguextjo c'ü rguí jñantc'aji yo nte, nu'ma, dya ra mama c'ü in Tatagueji c'ü na jo vi tsjagueji.
23360	MAT 6:9	Nguec'ua nu'tsc'eji 'ma rí dyötqueji Mizhocjimi, rí xipjiji a cjava: Mi Tatats'ügöjme, je i̱ṉ bübü a jens'e, rí pjöxcüjme nutscöjme rí cãrãjme cja ne xoñijõmü, ngue c'ua rá sũc'üjme ja c'o nzi ga zũc'ü c'o cãrã a jens'e.
23361	MAT 6:10	Xo rí pjöxcüjme ngue c'ua dya ra mezhe ra zädä c'ü rá ä'tc'öjme ja c'o nzi ga dyä'tc'ä c'o cãrã a jens'e, na ngue ngue'tsc'e i̱ṉ mandague. Xo rí ö'tc'öjme rá cjajme c'ua ja nzi gui ñegue.
23364	MAT 6:13	Dya rí jyëzgue ra ndöcöjme c'ü dya jo. Pjöxcüjme ngue c'ua dya rá cjajme c'o na s'o. Na ngueje ngue'tsc'e i̱ṉ mandague, ngue'tsc'e me na zë'tsc'e, ngue'tsc'e me na notsc'e. Je ga cjatjotsc'e nu textjo c'o cjë c'o ra ẽjẽ. Amén.
23366	MAT 6:15	Pero 'ma dya rí perdonaogueji c'ü cjó pje ra tsja'c'eji, dya xo ra perdonaots'üji 'ma c'ü nin Tatagueji, nu c'o pje nde i̱ṉ cjagueji.
23369	MAT 6:18	Nguec'ua dya ra mbã'c'ãji yo nte cjo i̱ṉ mbempjeji. C'ü ra mbãrã c'ü i̱ṉ mbempjeji, nguextjo c'ü nin Tataji c'ü dya cjó sö cjó ra jñanda. Y angueze ra xi'tsc'eji c'ü na jo vi tsjagueji, na ngueje pã'tc'ãji in mün'c'eji.
23370	MAT 6:19	’Dya rí pë'sc'eji na puncjü c'o ni muvi cja ne xoñijõmü. Na ngueje ne xoñijõmü cãrã o dyoxü, ra dyo'tc'ügueji c'o in ch'opjüji 'ñe in bitugueji. Y xo ra zijõmü c'o in merioji de plata. Xo cãrã va o mbuẽ, ra xo'tc'ügueji in nzungueji, cja rrũ põnnc'üji c'o i̱ṉ pë's'iji.
23373	MAT 6:22	’C'ü unü jya's'ü cja in cuerpogueji ngue in chöji. 'Ma janda na jo 'na nte, bübü jya's'ü 'ma texe o̱ cuerpo. Pero 'ma dya sö ra jñanda, chjëntjui c'ü ri bübü cja bëxõmü 'ma c'e nte. Je xo ga cjatsc'eji nu. Nu 'ma nguextjo Mizhocjimi rí jyodüji, ra bübü 'ma jya's'ü texe cja in mü'bügueji. Pero 'ma rí jyodüji Mizhocjimi, 'ñe rí jyodüji rí pë's'iji na puncjü cja ne xoñijõmü, 'ma rí jyodüji nza yeje, nu'ma, dya nda ra bübü jya's'ü in mü'büji. Y 'ma i̱ṉ pëzhgueji bübü jya's'ü in mün'c'eji, nu 'ma dya cjuana jya's'ü, nu'ma, ojtjo jya's'üts'üji 'ma.
23375	MAT 6:24	’'Ma cjó c'o ra mbëpi yeje lamu, dya ra sö ra dyätävi nza yejui. Na ngueje c'ü 'naja ri ünbüji, ra tsja c'e mbëpji; c'ü 'naja ri ne'e. O 'ma jiyö, 'naja c'ü ri cjapü dya rguí muvi. Je xo ga cjatsc'eji nu, 'ma i̱ṉ jodüji ja rgui pë's'iji na puncjü cja ne xoñijõmü, nu'ma, dya i̱ṉ pëpqueji 'ma Mizhocjimi c'ua ja nzi ga ne angueze.
23379	MAT 6:28	’Nguec'ua, ¿jenga i̱ṉ cjinncjeji ja rí chöt'üji c'ü rí jye'eji? Unüji ngüenda yo pje c'o ma ndäjnä yo cja'a cja juajma, ja ga te'eji. Dya pëpjiji, dya xo jench'eji o tjüjmü pa ra dyät'äji o̱ bituji. Pero me na zö yo.
23381	MAT 6:30	Yo pjin'ño cja'a cja juajma dya, pero ra xõrü ra münü ra c'ant'a cja hornu ra ndüt'üji yo; maco Mizhocjimi unü c'ü na zö o̱ ndäjnä yo. Natsc'eji, ¿cjo dya xo ra dya'c'eji Mizhocjimi c'ü rí jyegueji? Nguec'ua, ¿jenga dya i̱ṉ ench'eji na jo in mü'büji Mizhocjimi ra dya'c'eji c'o ni jyonc'eji?
23383	MAT 6:32	Ngue yo dya pãrã Mizhocjimi yo me jodü ga cjanu. Pero nu'tsc'eji i̱ṉ 'ñejeji c'ü nin Tataji c'ü bübü a jens'e; angueze pãrã c'ü nde ni jyonc'eji texe yo.
23388	MAT 7:3	O dyaxü, xenda na nojo que na ngue o ngümpaxa. Je xo ga cjatjonu in nzhunc'eji. Pe na nojo in nzhunc'eji nza cja 'na dyaxü, y pe ts'iquë nza cja 'naja ngümpaxa c'o o̱ nzhubü yo nin minteji. Nguec'ua, ¿jenga i̱ṉ so'büji c'e ngümpaxa c'ü o'o a nzhö yo nin minteji? Maco dya i̱ṉ cö'tp'üji 'ñi c'e dyaxü c'ü o'o in chöji.
23390	MAT 7:5	Nu'tsc'eji i̱ṉ cjapqueji c'ü na jotsc'eji, pero dya cjuana. C'ü rí tsjagueji, ot'ü rí tsjünc'eji c'e dyaxü c'ü o'o in chögueji, ngue c'ua ra sö rí jñandaji na jo rí tsjü'p'üji c'e ngümpaxa c'ü o'o a nzhö'ö c'ü nin minteji, eñe e Jesús.
23394	MAT 7:9	’Nu'tsc'eji i̱ṉ 'ñecjeji in ch'igueji, 'ma ra chëzhi in jmiji in ch'igueji ra dyö'tc'eji 'na tjõmëch'i, ¿cjo rí unügueji 'na ndojo? Iyö, dya sö.
23396	MAT 7:11	Maco i̱ṉ nteji i̱ṉ cjaji c'o na s'o, pero i̱ṉ pjëchiji rí unüji c'o na jo yo in ch'igueji. Na c'ü nin Tatagueji c'ü bübü a jens'e, ¿cjo dya xo ra dya'c'eji c'o na jo c'o rí dyötüji angueze?
23398	MAT 7:13	’Nu 'ma i̱ṉ ne rí nzhodüji cja o̱ 'ñiji Mizhocjimi, tsjogüji cja c'e ts'ingoxtji. Na ngueje bübü 'na ngoxtji, 'ñe 'na 'ñiji c'o me na mbät'ä, pero ni zidyji nu ja ra sufreji cja sivi. Me na puncjü c'o cjogü cja c'e ngoxtji c'ü na mbät'ä.
23401	MAT 7:16	C'ü rgui pãrãgueji c'o xöpüte, rí unnc'eji ngüenda ja ga mimi c'o. I̱ṉ pãrãgueji o visachi, dya quitsiji o uva c'o. Ni xo ri quitsiji o higo cja o bimpëdyi. Je xo ga cjatjonu c'o xöpüte c'o cjapü ri ña o̱ jña Mizhocjimi, dya sö ra mimi na jo c'o.
23440	MAT 8:26	O ndünrü c'ua e Jesús o xipjiji: ―Nu'tsc'eji, ¿jenga i̱ṉ sũ'ũji? ¿Cjo dya i̱ṉ ejmezügöji c'ü sö rá pjö'c'eji? Cjanu o nanga c'ua e Jesús, cjanu o huënch'i c'e ndajma, 'ñe c'e ndeje. Ixco böbü c'ua c'e ndajma 'ñe c'e ndeje.
23443	MAT 8:29	Nuc'ua c'o demonio o tsjapüji o mapjü na jens'e c'o bëzo va xipjivi e Jesús: ―Jesús, o̱ T'itsc'e Mizhocjimi, ¿pje i̱ṉ pë'sc'ü rí ñugöjme? ¿Cjo vi 'ñecje a 'ñecjua rí ẽ tsjacüjme rá sufrejme dya? Maco dya be sädä c'e pa 'ma ra tjün ngüenda, eñe c'o bëzo va 'ñõ'p'üji o̱ mü'bü c'ü dya jo ro ñavi.
23452	MAT 9:4	Ixmi pãrã e Jesús c'o mi cjijñi anguezeji, nguec'ua va xipjiji c'ua: ―¿Jenga i̱ṉ cjijñiji c'o na s'o a mbo cja in mü'bügueji?
23454	MAT 9:6	Nutscö rvá ẽcjö cja Mizhocjimi, ya ch'acö poder cja ne xoñijõmü rá perdonaots'üji in nzhubüji. Unnc'eji dya ngüenda ngue c'ua rí pãrãji c'ü rí pë'sc'ö c'e poder, embeji. Cjanu o zopjü c'ua c'e bëzo c'ü dya mi sö ro 'ñõmü, o xipji: ―Nu'tsc'e, ñanga, chuns'ü nu i̱ṉ os'ü, ma'a in nzumü, embeji c'e bëzo.
23461	MAT 9:13	I̱ṉ pãrãji o̱ jña Mizhocjimi c'ü mama a cjava: “C'ü ni pötcöji o animal, cja rrĩ päscöji c'o, na jo c'ü. Pero c'ü xenda rí negö, ngue c'ü rí juentsqueji yo nin minteji”, eñe Mizhocjimi. Nujnu, ngue 'naja jña c'ü ni jyodü rí ma xörüji, xa'ma ra zi'ch'i in mün'c'eji nu. C'ua ja nzi ga mama ne jña nu, rí juentsetegö. Nguec'ua, dya ngue c'o cjapü cja na jo c'ü rvá 'ñe xipji ra nzhogü o̱ mü'büji cja Mizhocjimi. Ngue c'o pãrã tũ o̱ nzhubü.
23470	MAT 9:22	Nuc'ua e Jesús o jñanda c'e ndixũ, o xipji: ―Dya rí sũgue, süngü; ya jots'ügue dya, na ngueje i̱ṉ ejmezügö c'ü sö rá jocüts'ü in nzeme. Nuc'ua ndeze c'e ndajme c'ü, o jogü na jo c'e ndixũ.
23476	MAT 9:28	Nuc'ua 'ma mü o zät'ä e Jesús nu cja c'e ngumü nu ja mi oxü, o ẽ c'ua c'o mi ndëzhö, o chëzhivi a jmi. Nuc'ua e Jesús o xipjivi: ―¿Cjo i̱ṉ ejmevi c'ü sö rá jocüts'üvi in chövi? Cjanu o ndünrüvi c'ua: ―Jã, sö rí jocüzübe, ín Jmutsc'öbe, eñevi.
23504	MAT 10:18	Ra zints'iji cja c'o gobernador 'ñe cja c'o rey, na ngueje i̱ṉ ejmezgöji. Nguec'ua rí xiqueji anguezeji 'ñe c'o 'ñaja nte, ja ga cjazgö.
23520	MAT 10:34	’I̱ṉ pëzhgueji rvá ẽcjö cja ne xoñijõmü ngue c'ua dya cja ra chũ yo nte. Pero dya rí tsjijñiji a cjanu. Dya ngue c'ü rvá ẽcjö c'ü. Na ngueje c'ü rvá ẽcjö, ra bübü o chũ cja yo nte.
23532	MAT 11:4	Cjanu o ndünrü c'ua e Jesús o xipjivi: ―Mëvi ma xipjivi e Juan yo i̱ṉ ärävi, 'ñejyo i̱ṉ jandavi.
23542	MAT 11:14	Nu 'ma i̱ṉ ne rí creoji c'ü rí xi'tsc'öji, rí xi'tsc'öji e Juan o pätpä e Elías c'ü mi te'begueji ro ẽjẽ na yeje.
23549	MAT 11:21	―Nu'tsc'eji i̱ṉ menzumüji a Corazín, 'ñetsc'eji i̱ṉ menzumüji a Betsaida, juentsc'eji ra tsja'c'ü Mizhocjimi rí sufreji. Na ngueje cja in jñiñiji ró cjagö na puncjü c'o na nojo c'o nunca mi jandagueji, pero dya go nzhogü in mü'büji cja Mizhocjimi. Nu 'ma je ri ngueje a ma a Tiro 'ñeje a ma a Sidón c'ü ro jizhi a cjanu, ya rví mezhe c'ü ro nzhogü o̱ mü'büji cja Mizhocjimi c'o mi menzumü nu, zö ma s'oji. Ya rví jye'eji c'o na ãrã, y ya rví minji cja bozivi c'ü ro jizhiji c'ü ya vi nzhogü o̱ mü'büji.
23551	MAT 11:23	Nu'tsc'eji i̱ṉ menzumüji a Capernaum, i̱ṉ pëzhgueji c'ü me na jotsc'eji rí sätc'eji a jens'e; pero rí xi'tsc'öji ra tsja'c'üji rí ma sufregueji a linfiernu. Na ngueje cja in jñiñiji ró cjagö na puncjü c'o me na nojo, pero dya nzhogü in mü'büji cja Mizhocjimi. Nu 'ma je ri ngueje a ma a Sodoma c'ü ro cjagö a cjanu, xe ri büntjo dya c'e jñiñi.
23553	MAT 11:25	C'e ndajme, o dyötü Mizhocjimi e Jesús o mama: ―Mi Tatats'ügö, i̱ṉ mandague a jens'e 'ñe textjo cja ne xoñijõmü. Rí da'c'ü 'na pöjö na ngueje yo jña yo, dya i̱ unügue c'ü rví mbãrã c'o cjapü me pãrã. C'ü i̱ tsjague, i̱ unngue c'ü ro mbãrã c'o dya mi pãrã.
23556	MAT 11:28	Cãrãtsc'eji i̱ṉ jonnc'eji rí tsjaji c'o ne Mizhocjimi, pero ya tõgü in mün'c'eji. Chjä'däji co nutscö, rá da'c'öji ra söya in mün'c'eji, dya cja pje rí mbeñeji.
23560	MAT 12:2	Nuc'ua 'ma mü o jñanda c'o fariseo c'o mi cja c'o discípulo, cjanu o xiji c'ua e Jesús: ―Jñant'ma yo i̱ṉ xöpque, na cjaji c'o mama o̱ ley Mizhocjimi c'ü dya rá cjaji yo pa yo rí söyaji.
23561	MAT 12:3	O ndünrü c'ua e Jesús o xipjiji: ―Nu'tsc'eji ya i̱ xörügueji nu c'ü o tsja e David 'ñe c'o mi dyoji, 'ma ya mi sant'aji; maco dya i̱ṉ so'büji anguezeji.
23565	MAT 12:7	Ya t'opjü a cjava: “C'ü ni pötcöji o animale cja rrĩ päscöji c'o, na jo c'ü. Pero c'ü xenda rí negö, ngue c'ü rí juentsqueji yo nin minteji”, eñe Mizhocjimi. Nu'tsc'eji i̱ṉ fariseoji, nu 'ma rvi unnc'eji ngüenda c'ü pje ne ra mama ne jña nu, dya rvi so'bügueji 'ma nujyo ín discípulogö yo dya pë's'i nu s'ocü ga ndücüji yo ñirëxü ra zaji ne sjũpa.
23585	MAT 12:27	¿Jenga i̱ṉ xitscöji ngue e Satanás c'ü o dyacö ne poder nu rgá pjongü yo demonio? Maco c'o in dyocjeji xo pjongüji yo. Ixi 'ñetsetjo c'ü na s'o gui tsjijñiji.
23595	MAT 12:37	C'o jña c'o na jo c'o i̱ṉ mangueji dya, ngue c'o rgui pedyeji na jo c'o. Pero c'o jña c'o na s'o c'o i̱ṉ mangueji dya, ngue c'o rguí tsja'c'üji rí sufregueji c'o, eñe e Jesús.
23599	MAT 12:41	C'e pa 'ma ra tjün ngüenda, ra bübü nu c'o mi cãrã a Nínive, xo 'ñejyo nte yo cãrã yo cjë dya. E Jonás o ma zopjü c'o mi menzumü a Nínive; nguec'ua va nzhogü o̱ mü'büji cja Mizhocjimi. Pero nu'tsc'eji i̱ṉ cãrãji yo cjë dya, dya nzhogü in mü'büji, maco zo'c'eji dya nu pjëzhi xenda na nojo que na ngue e Jonás. Nguec'ua ra jñün'c'eji ngüenda rí sufregueji.
23600	MAT 12:42	C'e pa 'ma ra tjün ngüenda, ra bübü nu c'e ndixũ c'ü mi manda a ma Sur, xo 'ñejyo nte yo cãrã yo cjë dya. Nu c'e ndixũ o ẽjẽ ndeze nu ja tjorü ne xoñijõmü, o ẽ dyärä c'o mi mama e Salomón c'ü mi pë's'i na puncjü o̱ pjeñe. Pero nu'tsc'eji i̱ṉ cãrãji yo cjë dya, dya i̱ṉ ne rí dyäräji; maco bünc'ua dya nu 'naja nu xenda pë's'i o̱ pjeñe que na ngueje e Salomón. Nguec'ua ra jñün'c'eji ngüenda rí sufregueji.
23624	MAT 13:16	Xe sido o ña e Jesús o xipji c'o o̱ discípulo: ―Nu'tsc'eji 'ma i̱ṉ jandaji yo rí cjagö, i̱ṉ pãrãji. Y 'ma i̱ṉ äräji yo rí mangö, i̱ṉ pãrãji pje pjëzhi. Nuc'ü, ngue c'ü rgui mäcjeji c'ü.
23625	MAT 13:17	Na cjuana rí xi'tsc'öji, na puncjü profeta c'o mi cãrã mi jinguã, 'ñe na puncjü nte c'o mi cja na jo, c'o me mi ne ro jñanda yo i̱ṉ jandgueji, pero dya go jñantji. Xo mi ne ro dyäräji yo i̱ṉ ärägueji, pero dya go dyäräji.
23636	MAT 13:28	O ndünrü c'ua angueze o xipjiji: “Pe ngue 'naja c'ü nugü na ü c'ü o ma mbodü c'o”, embeji c'o mbëpji. O mama c'ua c'o mbëpji: “¿Cjo i̱ṉ negue rá ma ta't'üjme?”
23697	MAT 14:31	Jo ni c'uana c'ua a dyë e Jesús go pënch'i e Pedro, o xipji: ―Nu'tsc'e dya i̱ṉ ejmezügö na jo. ¿Jenga i̱ yembeñe?
23705	MAT 15:3	O ndünrü c'ua e Jesús o xiji: ―Nu'tsc'eji, ¿jenga i̱ṉ sũpqueji yo o̱ tjũrü c'o ín mboxatitaji? Maco dya i̱ṉ cjaji c'ü manda Mizhocjimi.
23707	MAT 15:5	Pero nu'tsc'eji nan'ño gui mangueji. I̱ṉ mangueji 'ma pje ni jyodü c'o nu tata 'naja nte, ra sö ra mama c'e nte ra xipji c'o nu tata: “Perdonaozüvi pero c'ü ro pjöxc'övi, ya ró mama rá mbeñe Mizhocjimi. Nguec'ua dya sö rá pjöxc'övi”, ra 'ñembevi. Nguec'ua nu'tsc'eji i̱ṉ fariseoji 'ñetsc'eji i̱ṉ xöpüteji i̱ṉ cjapüji c'ü dya ni muvi c'ü manda Mizhocjimi, na ngueje i̱ṉ jizhiji yo o̱ tjũrü c'o ín mboxatitaji.
23709	MAT 15:7	Nu'tsc'eji i̱ṉ cjapqueji c'ü me na jotsc'eji, pero dya cjuana. Na cjuana c'ü o mama e Isaías c'ü ja ga cjatsc'eji. O mama a cjava:
23716	MAT 15:14	Jyëziji yo fariseo. Na ngueje cjapü jizhiji c'ü na jo 'ñiji c'o nte c'o dya pje pãrã, pero anguezeji chjëntji c'ü ri ndëzhöji. I̱ṉ pãrãgueji 'ma ra tsja 'naja ndëzhö ra ngüjnü nu mindëzhövi, ra zo'ovi nza yejui cja cöt'ü 'ma.
23729	MAT 15:27	O mama c'ua c'e ndixũ: ―Jã, na cjuana c'ü i̱ṉ mangue, ín Jmuts'ügö. Pero zö jyëtsquijme dyo'o c'o in menzumügueji a Israel, i̱ṉ pãrãgue ja ga cja yo dyo'o, siji c'o ngünxëdyi c'o jäbä cja o̱ mexa nu jmuji, c'o jä'bä c'o ts'it'i.
23743	MAT 16:2	O ndünrü c'ua e Jesús o xipji: ―'Ma ya mbat'ütjo a jens'e 'ma nzhä'ä, i̱ṉ mangueji ya ra jopa c'ü na ye nu pa.
23744	MAT 16:3	'Ma xõrü 'ma va cjins'i tangõmü, i̱ṉ mangueji ra 'ñe dyebe 'ma. Nu'tsc'eji i̱ṉ cjapüji na jots'üji, i̱ṉ unüji ngüenda ja ga 'ñetse a jens'e, nguec'ua i̱ṉ pãrãji ja ga cja yo jopa, 'ñe yo ra 'ñeje dyebe. Pero dya i̱ṉ unnc'eji ngüenda ja ga pëpji Mizhocjimi yo cjë yo rí cãrãji dya.
23745	MAT 16:4	Nu'tsc'eji i̱ṉ cãrãji yo cjë dya, na s'otsc'eji i̱ jyëzgueji Mizhocjimi. Nguec'ua i̱ṉ ötcügöji pje rí jñandgueji ngue c'ua rí pãrãgueji pje pjëtscö. Pero dya ra ch'a'c'eji pje rí jñandgueji; nguextjo c'ü o tsja e Jonás c'ü mi profeta, embeji. Ixco ma c'ua e Jesús o zogütjo c'o fariseo 'ñe c'o saduceo.
23749	MAT 16:8	Mi pãrã e Jesús c'ü mi cjijñiji, nguec'ua va xipjiji c'ua: ―Nu'tsc'eji, dya i̱ṉ ejmezügöji na jo. ¿Jenga i̱ṉ pötqui dyönütsjëji na ngue c'ü dya i̱ jñüji o tjõmëch'i?
23750	MAT 16:9	¿Cjo dya be i̱ṉ pãrãgueji c'ü sö rá da'c'eji c'ü rí si'iji? ¿Cjo dya i̱ṉ mbennc'eji c'o tsi'ch'a tjõmëch'i? Maco o nijmi c'o tsi'ch'a mil o bëzo. ¿Cjo dya i̱ tsis'itjoji ja nzi bos'i c'o o mboncjütjo?
23751	MAT 16:10	¿Cjo dya xo i̱ṉ mbeñeji c'o yencho tjõmëch'i? Maco xo nijmi c'o nziyo mil o bëzo. Maco xo i̱ tsis'itjoji ja nzi bos'i c'o ts'ipëraso c'o o mboncjütjo.
23752	MAT 16:11	Ró xi'tsc'öji rí pjötpüji ngüenda c'o o̱ levadura c'o fariseo 'ñe c'o saduceo, pero dya ngue c'o tjõmëch'i c'o ró mangö. ¿Jenga dya i̱ṉ unnc'eji ngüenda?
23756	MAT 16:15	O ndünrü c'ua e Jesús o xipjiji: ―Natsc'eji, ¿pje xo i̱ṉ mangueji, pje pjëtscö?
23763	MAT 16:22	Nuc'ua e Pedro o ndans'avi e Jesús ro ñatsjëvi. Cjanu o mama c'ua e Pedro o huënch'i e Jesús: ―Nu'tsc'e ín Jmuts'ügö, ra juen'tsc'e Mizhocjimi, dya ra jyëzi c'ü ra tsja'c'üji yo i̱ṉ mangue.
23764	MAT 16:23	Nuc'ua e Jesús o jñanda e Pedro, o xipji: ―C'ueñe ín jmigö, na ngueje i̱ dyätque c'ü dya jo i̱ xitscö yo jña yo. Na ngueje c'e pjeñe c'ü i̱ṉ cjijñigue dya, dya ngue c'ü cjijñi Mizhocjimi; ngueje c'ü cjijñi yo nte.
23773	MAT 17:4	Jo nu ña c'ua e Pedro o xipji e Jesús: ―Nu'tsc'e ín Jmutsc'öjme, me na jo rí cãrãjme va co nu'tsc'e 'ñe e Moisés 'ñe e Elías. 'Ma i̱ṉ negue, rá ät'äjme va jñi ngumü. 'Naja c'ü rá ä'tc'öjme, 'naja c'ü rá ä'tp'äjme e Moisés, 'naja e Elías.
23786	MAT 17:17	Cjanu o ndünrü c'ua e Jesús o xipji c'o discípulo: ―Nu'tsc'eji i̱ṉ cãrãji dya yo cjë dya, dya jo ga pjeñe c'o i̱ṉ cjijñiji. ¿Jenga dya i̱ṉ creozüji rá pjöxc'üji rí tsjaji c'o na nojo? Maco ya mezhe rí cãrãgöji, ya mezhe rí pë'sc'ö paciencia co nu'tsc'eji. Ma sinquiji a 'ñecjua c'e t'i.
23789	MAT 17:20	O ndünrü c'ua e Jesús o xipjiji: ―Na ngueje dya i̱ṉ ejmeji na jo. Na cjuana rí xi'tsc'öji, nu 'ma rí jñunt'ü in mün'c'eji c'ü ra dya'c'eji Mizhocjimi c'ua ja nzi gui dyötqueji, ra sö rí xipjiji ne t'eje: “Chjans'a ga manu”, rí 'ñembeji, ra ma c'ua. Nu 'ma rí 'ñejmeji a cjanu Mizhocjimi, texe nde ra sö rí tsjaji, zö dya nda i̱ṉ ejmeji.
23794	MAT 17:25	O ndünrü c'ua e Pedro o xipjiji: ―Jã, xo cjõt'ü c'ü, embe c'o. Nuc'ua 'ma o cjogü e Pedro a mbo cja c'e ngumü, ya xmi pãtpã e Jesús c'ü pje ro mama e Pedro. Nguec'ua ot'ü o ña c'ua e Jesús o xipji: ―Yo rey yo manda cja ne xoñijõmü, 'ma jũ'p'üji o t'opjü, ¿cjo ngue c'o nu menzumüji c'o ötüji, o ngue c'o dya menzumüji? ¿Pje i̱ṉ mangue, Simón?
23799	MAT 18:3	Cjanu o xipjiji: ―Nu'tsc'eji i̱ṉ cjapüji na nots'üji. Na cjuana c'ü rí xi'tsc'öji, ni jyodü rí jyëziji c'e pjeñe c'ü i̱ṉ cjijñiji a cjanu, rí tsjaji nza cja 'na ts'it'i c'ü dya cjapü na nojo. 'Ma jiyö, dya ra sö Mizhocjimi a jens'e ra tsja'c'eji o̱ ntetsc'eji ra mandats'üji.
23804	MAT 18:8	’Maco i̱ṉ mamaji ngue in dyëgueji o in cuagueji c'ü cja'c'üji rí tsjaji c'o na s'o, dyocüji 'ma, panaji. Na ngueje zö ri 'natjo in dyëji zö ri 'natjo in cuaji, pero xenda na jo rí ma bübütjoji co Mizhocjimi, que na ngueje 'ma ri tũ nza ye in dyëji 'ñe in cuaji ra pantc'aji cja c'e tasivi c'ü nunca ra juench'e.
23805	MAT 18:9	Maco i̱ṉ mamaji ngue in chögueji c'ü cja'c'eji rí tsjaji c'o na s'o, jñü'müji 'ma, panaji. Na ngueje zö ri 'natjo in chöji pero xenda na jo rí ma bübütjoji co Mizhocjimi, que na ngueje ri yeje in chöji ra pantc'aji cja c'e sivi a linfiernu.
23808	MAT 18:12	’¿Pje i̱ṉ mangueji? 'Ma ri tsãjã 'naja ciento ndënchjürü 'naja bëzo, 'ma ra xõgü 'naja, ¿cjo dya ra zogü c'o noventa y nueve, ra ma jyodü c'ua c'ü ya rguí bëzhi? Jã, ra ma jyodü.
23815	MAT 18:19	’Na cjuana rí xi'tsc'öji na yeje, 'ma i̱ṉ yejui, 'ñe 'ma 'natjo jña c'ü i̱ṉ mamavi gui dyötüvi Mizhocjimi nucjuã cja ne xoñijõmü, nuc'ua c'ü mi Tatagö c'ü bübü a jens'e ra tsja c'ua ja gui dyötquevi c'ü.
23824	MAT 18:28	Nuc'ua 'ma o mbedye c'e mbëpji, cjanu o chjëvi c'ua c'ü 'naja nu mimbëpjivi c'ü mi tunpü angueze como yetjo ciento mbëxo. Jo ni pënch'i c'ua go nde'chp'e o̱ dyizi, o xipji: “Tsjõtcü c'o i̱ṉ tuncü”, embe c'ü nu mimbëpjivi.
23839	MAT 19:8	O ndünrü c'ua e Jesús o xipjiji: ―Nu'tsc'eji, na me in mü'bügueji, dya i̱ṉ ne rí s'iyagueji c'o nin suji. Nguec'ua va dya'c'eji sjëtsi e Moisés rí pëziji c'o. Pero 'ma o mbürü o ngãrã yo nte, dya ma cjanu ma tsja c'o.
23841	MAT 19:10	O mama c'ua c'o discípulo: ―I̱ṉ mangue c'ü dya sö 'na bëzo ra mbëzi o̱ su, zö dya gusta o̱ jmandago c'ü cja. Nguec'ua xenda na jo, dya ra chjüntüji.
23848	MAT 19:17	O ndünrü c'ua e Jesús o xipji: ―¿Jenga i̱ṉ xitsi na jozü? Dya cjó bübü c'ü na jo'o; nguextjo Mizhocjimi. Pero rá xi'tsc'ö c'ü i̱ dyönngü. Nu 'ma i̱ṉ ne rí bübütjo, rí tsja c'o mandazüji Mizhocjimi.
23852	MAT 19:21	O mama c'ua e Jesús o xipji: ―Nu 'ma i̱ṉ ne rí bübütjo, ma'a ma pö'ö texe c'o i̱ṉ pë's'i, cja rrĩ unü c'o merio c'o dya pje pë's'i. Dya ra me'ts'e c'ua ixtí chennguegö rá më. 'Ma rí tsjague a cjanu, rí pë's'igue 'ma a jens'e c'o me ni muvi.
23867	MAT 20:6	Xo mbedye 'ma ya mi ngue ro zünü tsi'ch'a c'ü nzhä, o jñanda c'o 'ñaja c'o dya xo mi pë's'i o bëpji, o xipjiji: “¿Jenga i̱ṉ cãrãtjoji va texe ne pa dya? Maco dya i̱ṉ pëjcjeji.”
23876	MAT 20:15	Na, ¿cjo dya sö rá cjapcö c'ü rí negö ín meriogö? ¿Cjo i̱ṉ nepque c'ü ró cjõ't'ügö yo 'ñaja mbëpji na ngueje na jontezügö?”, embe.
23883	MAT 20:22	O ndünrü c'ua e Jesús o xipji c'o ye o̱ discípulo c'o mi ngue o̱ t'i c'e ndixũ: ―Dya i̱ṉ unnc'evi na jo ngüenda c'ü na ötcügö nu nin nanavi. ¿Cjo ra sö rí sufreguevi c'o rá sufregö? O ndünrüvi c'ua: ―Jã, ra sözübe, eñevi.
23886	MAT 20:25	Pero e Jesús o xipjiji ro chëzhiji cja o̱ jmi, cjanu o xipjiji c'ua: ―I̱ṉ pãrãgueji ja ga cja c'o pje nde pjëzhi cja yo nte yo dya pãrã Mizhocjimi, cjapüji yo nte ra tsjaji c'ü mandaji. Y xipjiji ra tsjaji c'o söji na jyü.
23893	MAT 20:32	O böbü c'ua e Jesús o ma't'üvi o xipjivi: ―¿Pje i̱ṉ neguevi c'ü rá pjöxc'üvi?
23911	MAT 21:16	Nguec'ua va mamaji o xipjiji e Jesús: ―¿Cjo i̱ṉ ärägue nu na s'o nu mama yo t'i? O ndünrü c'ua e Jesús o xipjiji: ―Jã, rí ärägö yo. ¿Cjo dya i̱ xörügueji c'ü mama a cjava: Ngue yo ts'it'i 'ñe yo sibatjo yo i̱ xõcü ra tõjõji c'o me na zö o alabanza rgá ma'tc'üji, eñe o̱ jña Mizhocjimi?
23918	MAT 21:23	Nuc'ua e Jesús o cjogü a mbo nu cja c'e templo, o mbürü o xöpü c'o nte. Nuc'ua 'ma ya ma xöpü e Jesús, cjanu o säjä c'ua c'o ndamböcjimi, 'ñe c'o tita c'o pje nde mi pjëzhi cja c'o nte, o 'ñe dyönüji e Jesús, o xipjiji: ―¿Pje pjë'tsc'e c'ü i̱ṉ cjague yo? ¿Cjó ngue c'ü o 'ñempc'e rí tsjague yo?