Wildebeest analysis examples for:   mbl-mblNT   Word'Word    February 11, 2023 at 19:03    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23219  MAT 1:6  ha Namix mũg tak. Yã hõmã Namix te 'Iyaet yõg tikmũ'ũn xohix xat. Ha Namix te 'Onit xetut mũg, ha Xanomãm put,
23220  MAT 1:7  ha Homo'ãm mũg tak, ha 'Amit mũg tak, ha 'Axa mũg tak,
23224  MAT 1:11  ha Yekõnĩn mũg tak, xi' taknõy xop mũg tak, 'ĩhã puknõg xop te 'Iyaet yõg tikmũ'ũn mõgãhã', nũy hãm puknõg ha' mõgã', tu hãpxexka Maminõn tu' mõgãhã', pu tu pi'.
23230  MAT 1:17  Kaxĩy 'Amanãm mõkputox te homik-tok put, ha tehomik-tok put, ha tehomik-tok put, tu mõktu xohix te 14, tu mõktu Namix te 'Iyaet yõg tikmũ'ũn xat, ha tehomik-tok put xohix te 14, tu mõktu 'Iyaet yõg tikmũ'ũn te hãpxexka Maminõn tu' mõg, ha mõkputox nõy xohix te 14 kamah, ha mõktu Yeyox Kunnix mũg tut te' put.
23232  MAT 1:19  Ha Mãnix te yãy kutok xuk, ha Yoye te' yũmmũg, yã hãmyok mĩy, tu' yĩy 'ohnãg, tu hãmpe'paxex, hu: “Pũyã tikmũ'ũn Mãnix kummuk 'ãktux hok!” Kaxĩy. Tu' xaptop tu' nĩm putup,
23233  MAT 1:20  tu hãmpe'paxex, 'ĩhã pexkox yõg nũ'kutnã'ax nũn, Yoye mõ'yõn 'ĩhã' nũn, tu' yõtkup tu hãm'ãktux, hu: —Yoye, 'ãmũn yã Namix hã 'ãmõkputox, hu 'ãkuxanõg hok, nũy Mãnix mũy, nũy nũ mũtik yãytax. Yã' max Mãnix, ha Topa Koxuk tek-tok putnãp-tup,
23234  MAT 1:21  hak-tok pit put putup, ha xate' xuxet'ax mĩy putup Yeyox, ha yãy yõg tikmũ'ũn kuxa kummuk xit putup, nũy kuxa max tat 'ũyãnãn tu'.
23235  MAT 1:22  Topa te hãpxopmã ka'ok, yã hõmã tik te Topa pupi hãm'ãktux tikmũ'ũn pu', yĩy:
23236  MAT 1:23  “'Ũn hok yũm tek-tok xuk putup, hak-tok 'ãxet'ax te: 'Ẽmãnẽo.” Yã tikmũ'ũn yĩy'ax hã: “Topa te yũmũg mũtik tihi'.” Kaxĩy. Tu ta tu' kux. Yã Topa yõg hãm'ãktux hittap hã Mãnix te yãy kutok xuk nõmhã.
23238  MAT 1:25  pa nõm mũtik nõm 'ohnãg, mõktuk-tok put, ha Yoye te' xuxet'ax mĩy Yeyox.
23239  MAT 2:1  Yeyox mũg tut te' put kõmẽn Menẽg tu', yã hãpxexka Yonex yõg kõmẽn, ha 'Enot te hãpxexka yõg tikmũ'ũn xohix xat, 'ĩhã Mãnix tek-tok put, ha tik puknõg xop te hãmyũmmũg nũn, mãyõn xupep'ax ha' nũn, tu mãyõnnãg xop yũmmũg, tu Yenoyanẽn ha' nũn, tu' nũn tu nũktu mõxaha',
23240  MAT 2:2  nũy kakxop pit xax, tu' yĩkopit, hu: —Pi'yã' xip tik te tikmũ'ũn xat'ax kutok? Yã' tut te' put nõmhã, pu Yoneo yõg tikmũ'ũn xohix xat. Hãptox tukmũg tihi', tu kakxop yõg mãyõnnãg pẽnãhã pepi pexkox tu', tu mãyõn xupep'ax ha mãyõnnãg pẽnãhã', tuk nũn tu nũktu nũk-tettex kakxop pu'. Kaxĩy.
23241  MAT 2:3  Ha 'Enot te' xupak, tu' xutĩgãhã', xix Yenoyanẽn yõg tikmũ'ũn xohix xutĩgãhã',
23243  MAT 2:5  Ha: —Kõmẽn Menẽg kopa' put putup, hãpxexka Yonex tu'. Yã tik hittap te Topa pupi hãm'ãktux, tu tappet tu kax'ãmi', tu kakxop nã'ax 'ãktux, hu:
23244  MAT 2:6  “Menẽg mũn kõmẽn kutõgnãg, pa Topa te' xexkãnãp-tup, 'ũyãykutnã'ax yõg kõmẽn hah, yĩy Topa te kõmẽn xexkãnãp-tup, ha yãykutnã'ax te yõgnũ tikmũ'ũn xat max putup, tu 'Iyaet yõg tikmũ'ũn xat putup.” Kaxĩy.
23245  MAT 2:7  Ha ta 'Enot te tik xop xãnãhã', nõm tik te hãmyũmmũg xop te hãptox tu' nũn, ha' xãnãhã', pu nũ', ha' xaptop tu' nũn, pu tikmũ'ũn 'ũpẽnã hok, ha 'Enot te' yĩkopit, hu: —Hãm 'ũm 'ĩhã 'ãxop te nõ mãyõnnãg pẽnãhã'? Kaxĩy. Ha' xuktux,
23246  MAT 2:8  yĩy 'Enot te mõ'pok Menẽg hah, tu: —Mõy kakxop pit xax, nũy xipi', nũy nũy 'ã' xuktux, 'ũyĩy kama nũk xup kakxop keppah. Kaxĩy.
23247  MAT 2:9  Tu hãm'ãktux kux, ha ta tik xop mõg, tu ta' mõg putat hã, tu mõktu Menẽg tu' mõxaha', tu mãyõnnãg pẽnãhã 'ũxeheh. Hõmã mãyõnnãg te mãyõn xupep'ax tu' xip hãmnõgnõy tu', yã hõnhã pepi' xip, tu tik keppa' mõg, nũy tik xop mõgã', tu mõktu mĩptut tu' xupep, ha kakxop pit xip, yĩy mãyõnnãg hup, tu' xup pepi' tu pexkox yokama' xup,
23250  MAT 2:12  Tu mõ'yõn 'ĩhã Topa te' yõtkup hã hãmyũmmũgãhã', puyĩy 'Enot ha putpu' mõg hok, yĩy ta' mõg, putat nõy hã' mõg, tu mõktu yãy yõg hãm tu' mõxaha'.
23253  MAT 2:15  tu' ti ka'ok, ha mõktu 'Enot tu' xok. Hõmã tik hittap te Topa pupi hãm'ãktux, tu tappet tu kax'ãmi', tu Yeyox 'ãktux, hu: “'Ãtek kutok xãnãhã', 'ĩhã hãpxexka 'Eyit ta tu' xip.” Kaxĩy. Yã Topa yõg hãm'ãktux hittap hã Yeyox nox xip hãpxexka 'Eyit kopa nõmhã'.
23256  MAT 2:18  “Kõmẽn Hãmã yõg tikmũ'ũn potaha', yã Haket potaha', 'ũk-tok xak tu', tu' kuxa teknõg, 'ũk-tok xakix hah.” Kaxĩy. Yã Topa yõg hãm'ãktux hittap hã' xat'ax gãy te kakxop kix nõmhã'.
23257  MAT 2:19  Hãpxip kutõgnãg 'ĩhã 'Enot xok, ha pexkox yõg nũ'kutnã'ax te 'Eyit ha' mõg, tu Yoye ha' mõg, tu hãm'ãktux 'ĩhã Yoye mõ'yõn, 'ũyõtkup hã hãm'ãktux,
23260  MAT 2:22  ha tikmũ'ũn te hãmyũmmũgãhã', tu 'Enot kutok 'Akenap 'ãktux, ha Yonex yõg tikmũ'ũn xat, yãy tak yãnãn tu' xat, yĩy Yoye kuxãnõg, pa Topa te hãmyũmmũgãhã', 'ĩhã mõ'yõn, 'ũyõtkup hã hãmyũmmũgãhã', yĩy Yoye mõg hãpxexka Ganinet tu', xix kakxop mõg, xi' tut mõg,
23261  MAT 2:23  nũy tu ti ka'ok kõmẽn Nãyane kopah. Yã hõmã tik hittap te Topa pupi hãm'ãktux, tu Yeyox 'ãktux, hu: “Tikmũ'ũn te' xuxet'ax mĩy putup, tu Nãyane yõg tik 'ãxet'ax putup.” 'Ũkux. Kaxĩy. Yã Topa yõg hãm'ãktux hittap hã Yeyox xip ka'ok kõmẽn Nãyane tu' nõmhã'.
23266  MAT 3:5  Ha ta kõmẽn Yenoyanẽn yõg tikmũ'ũn xohix nũn, xix hãpxexka Yonex yõg tikmũ'ũn, xix tikmũ'ũn te kõnãg xexka Yohnãm yĩka' pip, tu' nũn,
23267  MAT 3:6  ha Yoãm te tikmũ'ũn xohip-tox pix, 'ĩhã tikmũ'ũn te yãy yõg hãpkummuk mĩy'ax 'ãktux, tu yãyhãhup tu hãm'ãktux, nũy nõm kuxyã'.
23268  MAT 3:7  Ha Paniye xop nũn kamah, xix Xanoxeo xop nũn, puyĩy Yoãm kamap-tox pix. Pa Yoãm te: —'Ãxop kummuk xop te kãyãk-tok putuk! Piyã 'ãxat, xayĩy 'õg hãpkummuk mĩy'ax tu kux, puyĩy Topa 'ãha gãy hok, nũy 'ãkummugã hok?
23269  MAT 3:8  'Ãpu hãpxopmã max, pu tikmũ'ũn xohix xate yãyhãhup yũmmũg.
23270  MAT 3:9  Hãm'ãktux hok, hu: “Yã mõnãyxop 'Amanãm yã yũmũ'ã hã mõnãyxop xe'e', 'a Topa te 'ũgkummugãp-tup'ah,” Kaxĩy. 'Ũxuktux hok! Yã Topa mũn ka'ok, tu mĩkax xap hã 'Amanãm mõkputox mĩy'ax.
23271  MAT 3:10  Tikmũ'ũn te mĩm kup kummuk xak, kupuk hã' xak, tu kuxap hã mõ'hap, pu tu nõg, ha kaxĩy Topa te tikmũ'ũn kummuk kix putup, tu' nõa'.
23272  MAT 3:11  'Ãte 'ãp-tox pix, tu kõnãg hã 'ãp-tox pix, xa yãyhãhup, nũy hãpkummuk mĩy hok 'ũxeheh, pa tik puxet tek pe' nũn putup, tu' ka'ok, ha tak pu'uk. 'Ap max'ah 'ãte nõ pataxax tat, yãk mũn kutõgnãg. Hamũn te Topa Koxuk xa mõ'kutnãp-tup puyĩy 'ãkuxa ka'ogã', nũy 'ãkuxa kummuk tupmã'.
23273  MAT 3:12  Yã pẽnẽn paha', nũy xuxnãg xetox xap mõy mĩxux kopah, nũy xap xix mĩptut kopah, 'ĩhã mĩxux naknãg mõ'hap kuxap tu', ha kaxĩy Topa te yãy yõg tikmũ'ũn xex max, pa' yĩpkox 'ohnãg xop xũygãp-tup, kuxap hã' puk putuk nõ xũygãp-tup, ha' xũy xuxix tapax 'ohnãg. 'Ũkux. Kaxĩy.
23278  MAT 3:17  ha ta Topa yĩy, tu hãm'ãktux pexkox tu', hu: —Nũhũ 'ũgkutok pit. 'Ãte nõm mõ'yãy xe'ẽgnãg, hak kuxa hittupmãhã'! Kaxĩy.
23280  MAT 4:2  Yã 'ãmnĩy xohix te 40 hã 'ap xit'ah Yeyox, ha putup tep-tex,
23282  MAT 4:4  Ha Yeyox te: —Topa yõg tappet te tikmũ'ũn xat, pu pãm puxet hã tu hi ka'ok hok, pãyã' xat, pu Topa yõg hãm'ãktux tikmũ'ũn kuxa hi ka'ok. Kaxĩy.
23284  MAT 4:6  ha: —Pax xa Topak-tok, xa nũy nũhãy hãm tu'. Yã Topa yõg tappet te: “Topa te pexkox yõg xop nũ'pok putup, nũy 'ãpẽnã max, tu 'ãtat putup, 'ũyĩm hã 'ãtat putup, ka mĩkaxxap 'ãpata xũy.” 'Ũkux. Kaxĩy.
23285  MAT 4:7  Ha: —Pa Topa yõg tappet te hãm'ãktux kamah, hu: “'Õgnũ Topa hã hãpkutex'ex hã gãyã hok.” Kaxĩy.
23286  MAT 4:8  Ha Hãmgãyãgnãg te' mõgãhã yĩktix tox xanep yĩmũ', tu hãm xexka max xohix tu' mũg, tu hãpxopmã'ax max xohix tu' mũg,
23289  MAT 4:11  Yĩy Hãmgãyãgnãg te' nĩm, ha pexkox yõg nũ'pok xop nũn, nũy Yeyox pẽnã max.
23292  MAT 4:14  Hõmã, hãmyãxatamuk xohix 'ĩhã Topa te hãm'ãktux, ha tik hittap 'Iyait te nõm pupi hãm'ãktux, tu tappet tu kax'ãmi', nũy tikmũ'ũn xohix pu hãmyũmmũgã', nũy Yeyox xip'ax 'ãktux. Yã Topa yõg hãm'ãktux hittap hã Yeyox te kõmẽn Kapãnãn tu' nox xip, yĩy:
23293  MAT 4:15  “Yemonõn yõg hahãm, xix Nãptanix yõg hahãm, yã kõnãg xexka kux tu' pip, tu kõnãg xexka Yohnãm xatapa' pip, nõ'õm puknõg yõg Ganinet.
23295  MAT 4:17  Ha Yeyox te hãm'ãpak max'ax 'ãktux hãmãxap, hu: —'Ãpu, yãyhãhup, tu 'õg hãpxopmã'ax kummuk kux! Yã hõnhã Topa te yãy yõg tikmũ'ũn xat. 'Ãpu 'ĩpkox pi'! Kaxĩy.
23296  MAT 4:18  'Ãmnĩy 'ũm 'ĩhã Yeyox te hãpkumep, tu kõnãg xexka Ganinet yõg hãpkux tu' hãpkumep, 'ĩhã tik taknõy 2 pẽnãhã', ha mãm xuk, tu' xuxet'ax Xĩmãm, yã' xuxet'ax nõy te: Pet, xi' taknõy 'ãxet'ax 'Ãnene', tu mõ tut panip yõn, tu mãm xuk pax,
23297  MAT 4:19  ha Yeyox te: —'Ãpu, 'ũkpe mõg 'ũg 'ãyũmmũgã', xayĩy tikmũ'ũn tuk ha nũnnã'. Kaxĩy.
23299  MAT 4:21  Ha' mõg 'ĩhã tik taknõy 2 nõy pẽnãhã', ha' xuxet'ax Tiak, xi' taknõy 'ãxet'ax Yoãm, yã Yemeneo kutok, tu yãy tak yõg mĩpkox kopa' mãm, nũy tut panip mĩy. Ha Yeyox te' xapit, puyĩy nũ mũtik hãpkumep,
23301  MAT 4:23  Ha Yeyox te hãpkumep punethok, tu ta Ganinet yõg hãpxexka xohix hã hãpkumep, tu Topa pet xohix kopa hãmyũmmũgãhã', tu Topa yõg hãm'ãpak max'ax 'ãktux, xix Topa te tikmũ'ũn xat'ax 'ãktux, tu tikmũ'ũn pakut xop hittupmãhã',
23302  MAT 4:24  ha hãpxexka Xit yõg tikmũ'ũn xohix te' xupak, hu' pakut xop tat Yeyox hah, yã hãmpakut xohix te tikmũ'ũn pakutnãhã', xix yãmĩy kummuk te' pakutnãhã', ha nõm tikmũ'ũn te yãy pu xu'ux xop tat, xix hãpkumep hok xop tat, ha Yeyox te' xohix hittupmãhã'.
23303  MAT 4:25  Ha tikmũ'ũn xohix punethok te' pe' mõg, yã Ganinet yõg tikmũ'ũn, xix kõmẽn te 10 yõg tikmũ'ũn, xix Yenoyanẽn yõg tikmũ'ũn, xix Yonex yõg, xix Yohnãm xatapa' pip xop. Yã' xohix te Yeyox pe' mõg.
23304  MAT 5:1  Jesus te tikmũ'ũn xohix pẽnãhã', tu yĩktix tu' mõg, tu mõktu pepi' xip, tu' yũm. Ha yãy yõg tik xop te' yĩka' mãm,
23305  MAT 5:2  ha hãmyũmmũgãhã', nũy Topa yõg hãpxopmã'ax yũmmũgã', hu:
23306  MAT 5:3  —'Ũkuxa hittup'ax tikmũ'ũn kuxa kopa' hok xop. Yã Topa te nõm tikmũ'ũn xat xe'e', hu' kuxa hittupmãhã'.
23307  MAT 5:4  —'Ũkuxa hittup'ax tikmũ'ũn pota punethok xop. Yã Topa te' kuxa hittupmãp-tup.
23308  MAT 5:5  —'Ũkuxa hittup'ax tikmũ'ũn te yãy kutõgnãg pe'paxex. Yã Topa te nõm pu hãm'ãktux xex, tu' xaxok 'ohnãg, yĩy pexkox yõg hãpxop pop putup.
23309  MAT 5:6  —'Ũkuxa hittup'ax tikmũ'ũn yĩpkox pip xop, nõm te' xak, nũy Topa pu' yĩpkox pi', tu hãmyok mĩy putup xũy. Yã Topa te' kuxa mãmmãhã'.
23310  MAT 5:7  —'Ũkuxa hittup'ax tikmũ'ũn te' nõy kuxa ka'. Yã Topa te nõm tikmũ'ũn kuxa ka'.
23311  MAT 5:8  —'Ũkuxa hittup'ax tikmũ'ũn kuxa tup xop. Yã nõm te Topa pẽnãp-tup.
23312  MAT 5:9  —'Ũkuxa hittup'ax tikmũ'ũn te yãykix kuxyãhã'. Yã 'õm te Topa hãk-tok xe'e'.
23313  MAT 5:10  —'Ũkuxa hittup'ax tikmũ'ũn xũy, nõm tikmũ'ũn xũy nũy hãpxopmã max. Yã Topa te' xexkãnãp-tup 'ĩhã' hep xop xohix xat.
23314  MAT 5:11  —'Ãkuxa hittup'ax 'ĩhã' gãyxop te 'ãxũygãhã', xix 'ãmãnõg, xix 'ãkte'ex kummuk, xix 'ãkupex, 'ũkpe 'ãmõg hah.
23315  MAT 5:12  'Ãkuxa hittup'ax, yã Topa te xa popmãp-tup pexkox yõg hãpxop xohix. Yã hõmã tik gãy xop te Topa yõg tik hittap xop xũygãhã', tu' pupi hãm'ãktux xop xũygãhã kamah, 'ãmũn putuk.
23316  MAT 5:13  —'Ãmot xuxpex te' xit'ax xuxpexgãhã', ha xogyĩn kutnat, puyĩy tuk-tox hok. Ha kaxĩy 'ãxop te Topa hã' puknõg xop pu hãmmaxnãhã'. Pax pu 'ãmot ku'uk kummuk hãk-tox, puxix tikmũ'ũn xep-tup nõg, nũy hãptopa putyõn, ha' xohix te' tonnok.
23317  MAT 5:14  —Kuyãnãm te hãptupmãhã', ha kaxĩy 'ãxop te tikmũ'ũn pu Topa pupi hãm'ãktux, tu' kuxa hittupmãhã'. Tikmũ'ũn xohix te kõmẽn pẽnãhã', yã kõmẽn te yĩktix yĩmũ' pip.
23318  MAT 5:15  Piyã kuyãnãm tat'ax paha', nũy nõ manax kopa' yũm, tu mõ'nĩy? 'Ap yũm'ah, pãyã mĩmpe yĩmũ' yũm, puyĩy mĩptut xohix tupmã', puyĩy tikmũ'ũn nõ hãmpẽnã max.
23319  MAT 5:16  Ha kaxĩy 'ãxop te tikmũ'ũn pu Topa yõg hãm'ãktux 'ãktux, pu tu hittup, ha kaxĩy 'ãxop te hãpxopmã max, pu tikmũ'ũn pẽnã', nũy 'Ãtak Topa pu hãm'ãktux, hu: “Yã 'ãmax xe'ẽgnãg'”! Kaxĩy.
23320  MAT 5:17  —'Ũpe'ãpaxeh hok, hu: “Yeyox nũn, nũy Mõyyex yõg xat'ax nõa'.” Kaxĩy. 'Ãmhok. 'Aknũn'ah 'ũg tik hittap xop yõg hãm'ãktux nõa', nõm hittap xop te Topa pupi hãm'ãktux, 'ap nõãp-tup'ah, pak nũn nũy hãm'ãktux yũmmũgã max.
23321  MAT 5:18  'Ũxaxok hok. Yã' xat'ax xip ka'ok, tu' nõg 'ohnãg. Yã Topa yõg tikmũ'ũn te' xuktux putup mõ'kuma' mõg. Yã kax'ãmi'ax kutõgnãg xut 'ohnãg, 'ĩhã pexkox xip, 'ĩhã' xip hahãm. 'Ũnõg 'ohnãg.
23322  MAT 5:19  Yĩy tikmũ'ũn yĩpkox pip 'ohnãg Topa yõg xat'ax pu', xi' nõy yũmmũgã'ax, pu' yĩpkox hok, puxix 'õm kutõgnãg. Yã Topa te nõm kutõgnãg 'ãktux putup 'ĩhã yãy yõg tikmũ'ũn xat. 'A xexkãnãp-tup'ah. Pa tikmũ'ũn yĩpkox pip, tu' nõy yũmmũgã'ax, pu yĩpkox pi', puxix Topa xexka 'ãktux putup, 'ĩhã yãy yõg tikmũ'ũn xat.
23323  MAT 5:20  Yĩy hãpxopmã max Topa pu', tu 'ãyĩpkox pip pax Topa pu', puyĩy Topa 'ãxop pu pexkox xõn, 'ĩhã yãy yõg tikmũ'ũn xat, nũy: Mõnãy! Kaxĩy. Pa hãmyũmmũg xop yĩpkox 'ohnãg xop, xix Paniye xop te' mõxakux 'ohnãg.
23324  MAT 5:21  —Tik hittap te mõnãyxop pu hãm'ãktux, tu' xat, hu: “'Ũp-tex hok. Tikmũ'ũn te' nõy putex, puxi' mõgã tik pa te hãmyũmmũg keppah, puyĩ' yõg hãpkummuk mĩy'ax kopit.” Kaxĩy.
23325  MAT 5:22  Pa 'ãte 'ãxat, hu: Tikmũ'ũn te' nõy hã' gãy, puxix tik pa te hãmyũmmũg kopit. Ha tikmũ'ũn te' nõy pu hãm'ãktux, hu: “'Ãkummuk,” kaxĩy, puxix tik xexka xop hãpkummuk mĩy'ax kopit. Ha tikmũ'ũn te' nõy putup nõg, hu nõm pu hupmãhã', hu: “'Ãp-tox kummuk!” kaxĩy, puxix nõm mõgã Hãmgãyãgnãg Pet hah.
23327  MAT 5:24  'Ãpu, 'õg hãpxop mõ'hap'ax nĩm, nũy mõg mõ'ka'ok 'ãnõy hah, pu 'ãnõy mũtik yãyhã 'ãxape 'ũxeheh, hak-nãy tu 'õg hãpxop mõ'hap Topa pu'.
23330  MAT 5:27  —'Ãxop te Topa yõg xat'ax yũmmũg, ha: “'Ãnõy hã xupxet hok!” Kaxĩy.
23331  MAT 5:28  Pa 'ãte 'ãxat, hu: 'Ũn 'ãpa hã pẽnã hok, nũy 'ũn putup hok. Tikmũ'ũn te 'ũn pẽnãhã' puxi' kuxa kopa' xonnix.
23332  MAT 5:29  Pax xa 'ãpa xe'e xa hãpxopmã kummugã', 'ãpu 'ãpa xut, nũy putyõn. Yã' max 'ãpap-xet, ha ta' kummuk, xa Hãmgãyãgnãg Pet ha 'ãmõg.
23333  MAT 5:30  Pax xa 'ãyĩm xe'e xa hãpxopmã kummugã', 'ãpu 'ãyĩm xax mĩkax hã, nũy putyõn. Yã' max 'ãyĩm puxet, ha ta' kummuk xa Hãmgãyãgnãg Pet ha 'ãmõg.
23336  MAT 5:33  —Mõnãyxop hittap te Topa yõg hãm'ãktux 'ãpak, hu 'ãxat, hu: “Xate Topa pu hãm'ãktux xex, 'ãpu' xaxok hok, nũy mĩy.” Kaxĩy.
23337  MAT 5:34  Pa 'ãte: Topa 'ãxet'ax 'ãktux hok 'ĩhã hãm'ãktux xex, xix pexkox 'ãktux hok. Pexkox yã Topa xip'ax xe'ẽgnãg hah,
23338  MAT 5:35  xix hãm xexka 'ãktux hok, 'ĩhã hãm'ãktux xex. Yã hãm xexka xohix Topa yõg, yã' yõg hãptonnok'ax. Ha Yenoyanẽn 'ãktux hok. Yã Topa te' xat xe'ẽgnãg, yã' yõg kõmẽn xe'e',
23339  MAT 5:36  xix 'ãxe 'ãktux hok, 'ĩhã hãm'ãktux xex. Pi'yã' yãy xe yãyhã yãm-nok, xip-nĩy? 'Ap yãyhã yã yũmmũg'ah, yĩy 'ãxe 'ãktux hok, 'ĩhã hãm'ãktux xex.
23340  MAT 5:37  Hu hãm'ãktux kutõgnãg, hu: “'Ãmhok,” kaxĩy, xix: “Hamũn,” kaxĩy. Puxi'. Yã Hãmgãyãgnãg mũn te tikmũ'ũn yũmmũgãhã, pu hãm'ãktux tox. Hãm'ãktux tox hok!
23341  MAT 5:38  —Tikmũ'ũn te: “Yã' max tikmũ'ũn kummuk pu hãpkummugã 'ũyãnãn tu', nũy tu pago.” Kaxĩy.
23342  MAT 5:39  Pa 'ãte: Tikmũ'ũn kummuk pu hãpkummugã hok, nũy tu pago hok, pa tik te 'ãpayĩn kix, 'ãpu' tux hok pu 'ãpayĩn nãg nõy kix kamah.
23343  MAT 5:40  Tikmũ'ũn te 'õg topixxax xut, 'ãpu 'õg kayak tu' hõm kamah, ha tu paxmõg.
23345  MAT 5:42  Tikmũ'ũn te hãpxop 'ũm xak, nũy ta putpu xa' hõm, 'ãpu tu' hõm. Tikmũ'ũn te' hok xak hãpxop 'ũm, 'ãpu tu' hok hõm.
23348  MAT 5:45  xa 'ãxop yãyhã Topa hã 'ãk-tok xop xe'e'. Yã Topa te mãyõn xat, pu' hep xop xohix pu hãm pukgã', yã hãpxopmã kummuk xop pu' mĩy, xix hãpxopmã max xop pu' mĩy kamah. Tute tex nũ'kutnãhã' hep xop xohix pu. Yã tikmũ'ũn te hãmyok mĩy xop pu nũ'kutnãhã', xix tikmũ'ũn te hãpkohe' mĩy xop pu tex nũ'kutnãhã kamah.
23349  MAT 5:46  'Ãxop te 'ãxapep-tup xix tikmũ'ũn gãy xop putup nõg, puxix Topa xa pexkox yõg hãpxop 'ũm hõm hok. Yã tik kummuk xop te gohet pupi tayũmak pop, tute yãy xape xop mũn putup pax, xi' puknõg xop putup nõg.
23350  MAT 5:47  'Ãxop te 'ãxape xop mũtik hãm'ãktux puxehnãg, ha ta' puknõg xop te yãy xape mũtik hãm'ãktux kamah, nõm xop te Topa hã' puknõg xop.
23351  MAT 5:48  —'Ãpu hãpxopmã max xe'ẽgnãg, nũy 'Ãtak Topa putuk, ha pexkox kopa' xip, tu hãpxopmã max xe'ẽgnãg mõ'kuma' mõg.
23352  MAT 6:1  —'Õg pa 'ãti'! Hãpxopmã max hok, nũy mõ'ãmã hok, puyĩy tikmũ'ũn pẽnã'. 'Ãmhok. Pa Topa pu hãpxopmã max xe'e, puyĩy Topa pẽnã'. Pãyã xate' mĩy puyĩy tikmũ'ũn pẽnã', puxix Topa yũmũg Tak xa pexkox yõg hãpxop 'ũm hõm putup hok.
23353  MAT 6:2  —Xate tikmũ'ũn hok xop pu hãpxop hok hõm, 'ãpu 'ĩy hok. Yã mõ'ãmã'ax xop pa max, pãyã' kuxa kummuk, tu yãy yõg hãpxopmã max'ax 'ãktux, tu Topa pet kopa hãm'ãktux, xix kõmẽn kopa hãm'ãktux, pu tikmũ'ũn hãpxopmã'ax yũmmũg, tu: “Yã tik max, 'õhõm!” Kaxĩy. Yã Topa tep-tup nõg, tu: “Puxi'.” Kaxĩy. Tu pexkox yõg hãpxop 'ap hõm putup'ah, mõ'ãmã pax xop pu' hõm putup'ah.
23354  MAT 6:3  Xate tikmũ'ũn hok hã nõ teheh, 'ãpu hãm'ãktux hok, pu tikmũ'ũn 'ũm yũmmũg hok, pu 'ãxape xe'e yũmmũg hok.
23355  MAT 6:4  Tikmũ'ũn 'ũm pu' xuktux hok, puxix Topa xa pexkox yõg hãpxop hõm. Yã Topa te hãpxopmã'ax xohix pẽnãhã'.
23356  MAT 6:5  —Tikmũ'ũn te mõ'ãmã, yã' pa max, pãyã' kuxa kummuk, tu Topa pu hãm'ãktux hitop, tu kõmẽn yõg putat hã' xuktux, xix Topa pet kopa' xuktux, pu tikmũ'ũn pẽnã', nũy tu: “'Ũmax nõ'õm! Yã Topa pu hãm'ãktux pax!” Kaxĩy. Pãyã yã' koit.
23357  MAT 6:6  Pa 'ãpet ha mõg, nũy mõhãmyĩnnĩn, nũy 'ãp-xehnãg hã 'õg 'Ãtak Topa pu hãm'ãktux, 'ĩhã xate nõm pẽnã 'ohnãg, ha' xupak, tu xa' hõm pexkox yõg hãpxop. Yã Topa 'õg 'Ãtak te hãpxopmã'ax xohix pẽnãhã'.
23358  MAT 6:7  —Topa pu 'ãp-xehnãg hã hãm'ãktux, tu hãm'ãktux 'ãhĩynãg hok, 'ũpuknõg xop putuk. Nõm te Topa pu hãm'ãktux tox, tu hãm'ãktux 'ãhĩynãg, puyĩy Topa' xupax.
23360  MAT 6:9  Yĩy Topa pu hãm'ãktux kaxĩy, hu: “Yũmũg 'Ãtak, nõm te pexkox tu' xip, pũyã' xohix kuxa' yẽy 'ãkeppah, tu 'ãmax xe'ẽgnãg 'ãktux.
23361  MAT 6:10  Pũyã tikmũ'ũn xohix 'õg xat'ax pu' yĩpkox pi' nũhũ hãhãm tu'. Yã pexkox yõg xop xohix yĩpkox pip nõmhã.
23362  MAT 6:11  'Ãmnĩy xohix 'ĩhãk mũ'ã hãpxop 'ũm nũ'kutnã', 'ũyĩ' mã',
23363  MAT 6:12  hak mũ yõg hãpkummuk mĩy'ax xaxogã', pu tu kux. Tikmũ'ũn tek mũg kummugãhã', hak mũ'ãte nõm mĩy'ax xaxogãhã kamah, ha' kux.
23364  MAT 6:13  'Ũtux hok puk mũg kopit hok, 'ũgmũ'ã hãpxopmã kummuk hok, pak mũg ka'õgã', 'ũyĩy hãpxopmã max. Yã 'ãxexka xe'ẽgnãg, hu tikmũ'ũn xohix xat, xix hãpxop xohix xat, ha' xat kuxyã 'ohnãg, 'ãka'ok xe'ẽgnãg hah, xix 'ãmax xe'ẽgnãg kamah. Hamũn.”