23218	MAT 1:5	Ra Salmón i cuu zutu ra Booz. Ta Rahab nañi zɨhɨ ra. Ra Booz i cuu zutu ra Obed. Rut nañi zɨhɨ ra. Ta ra Obed i cuu zutu ra Isaí.
23224	MAT 1:11	Ta ra Josías i cuu zutu ra Jeconías sihin yañi ra quɨvɨ i sicoo cuatyi ta i quihin ñiyɨvɨ sii ñu hebreo sindyaca ra sii tandɨhɨ ñu ndya ñuu Babilonia cua cuu ñu muzu ñiyɨvɨ indyacuan.
23230	MAT 1:17	Ndya quɨvɨ ra Abraham ta ndya ra David i sicoo usi cumi tahan ra sahnu sii ra Jesús cuhva vasi tata ra. Ta ndya quɨvɨ ra David ta ndya quɨvɨ i sindyaca ñiyɨvɨ sii tandɨhɨ ñu hebreo ndya ñuu Babilonia i sicoo inga usi cumi tahan ra sahnu sii ra Jesús cuhva vasi tata ra. Ta i sicoo inga usi cumi tahan ra ndya ta sa yaha sahan ñu ñuu Babilonia ta ndya quɨvɨ i cacu ra Jesús.
23239	MAT 2:1	I cacu ra Jesús ñuu Belén nu cu si Judea quɨvɨ i cuu ra Herodes rey yucuan. Ta ñuu Jerusalén i saa zuhva ra sito xaan cahvi. Mago nañi ra. Ityi caña ñicandyi i quisi ra.
23243	MAT 2:5	Ta i nacatyi ra cuan sihin ra: Cua cacu ra ñuu Belén nu cu si Judea vatyi tyehen i tyaa minoo ra profeta ta sa naha:
23244	MAT 2:6	Yoho ñuu Belén nu cu si Judea, ña luhlu ca moo ta zɨquɨ tandɨhɨ inga ca ñuu nu cu si Judea. Vatyi ñuu Belén cua cacu minoo ra cua cundyaca ñaha, ta cua zacuenda ra sii ñu hebreo, ñiyɨvɨ mi. Tacuan catyi Tuhun Ndyoo nacatyi ra cuan sihin ra Herodes.
23246	MAT 2:8	Ta zɨquɨ i tasi ra sii ra ndya ñuu Belén, ta catyi ra: Nanducu vaha xaan ndo sii ra luhlu cuan. Ta tatu sa nañihi ndo sii ra, zacoto ndo sii, vatyi cua cuhun tuqui, ta cua zacahni sii ra.
23254	MAT 2:16	Quɨvɨ i sito ra Herodes vatyi sacu ndyaa ra mago sii ra, ta ñá zavaha ra cuhva i catyi ra, yaha xaan i cuxaan ra. Ta i tava ra tyiño vatyi cahñi zandaru sii tandɨhɨ ra ndyihi sa uu cuiya ta sa ndyihi ca ñuu Belén ta inga ñuu ndyaa yatyi. Tacuan i zavaha ra vatyi tañi tacuan cuu cuiya ra Jesús sica iñi ra sa cuenda cuhva i catyi ra mago cuan sihin ra.
23489	MAT 10:3	Ta ra Felipe tucu, ta ra Bartolomé, ta ra Tomás, ta ra Mateo; ra i tava xuhun cuenda ra ndyaca ñaha cuu ra Mateo. Ta ra Jacobo zehe ra Alfeo, ta ra Lebeo. Nañi tucu ra Tadeo.
23511	MAT 10:25	Ra ndyico sii ra, nandoo ra vaha cuu ra tañi ra cu nuu sii ra. Ta nandoo ra cu muzu vaha cuu ra tañi patrón ra. Tatu mi, ra cu nuu vehe, ta catyi ñiyɨvɨ vatyi ra cu nuu sii cuihna sa nañi Beelzebú cui, cuaha ca sa cua cahan ñu sii zehi.
23549	MAT 11:21	¡Ndahvi yoho ñuu Corazín! ¡Ta ndahvi yoho ñuu Betsaida! Vatyi tatu i zavehi sa ndyityi ndya ñuu Tiro ta ñuu Sidón tañi sa ndyehe maa ndo, sa ndisa vatyi cua zama ñu cuhva iyo ñu, ta cua nducuihya xaan iñi ñu sa cuenda cuatyi ñu ndya cuhva ndɨhvɨ ñu zahma toon ta tyaa ñu ñiyaa xiñi ñu.
23582	MAT 12:24	Zoco sa i siñi ra fariseo cuhva cahan ñiyɨvɨ, ta i catyi ra: Ra ihya tava ra tatyi cuihna maa ñi sihin tundyee iñi iyo sii ra Beelzebú, ra cu nuu sii cuihna.
23585	MAT 12:27	Ta tatu yuhvi tave sii cuihna sihin tundyee iñi ra Beelzebú, ¿yoo sii tundyee iñi tava ra ndyico sii maa ndo sii si? Maa ra cua zacoto sii ndo vatyi ma tava minoo cuihna sii inga cuihna.
23668	MAT 14:2	Ta i catyi ra sihin muzu ra: Ra Juan Bautista cuu ra cuan. Sa nandoto ra, ta yucuan cuenda ndyityi xaan ra.
23674	MAT 14:8	Ta sa i nacatyi zɨhɨ ña sihin ña ñaa sa cua caca ña, ta i catyi ña sihin ra Herodes: Cuhvon xiñi ra Juan Bautista sii sihin minoo nu coho. Catyi ña.
23896	MAT 21:1	Ta cuhva sa cua saa ra ñuu Jerusalén, i saa ra sa xihna ñi ndya ñuu Betfagé yatyi ñi minoo yucu sa nañi yucu Olivos, ta zɨquɨ i tasi ra Jesús sii uu tahan ra sica noo sihin ra minoo tyiño.
23912	MAT 21:17	Tacuan ta zɨquɨ i zandoo ra Jesús sii ñiyɨvɨ sisi vehe ñuhu. I quita ra ñuu Jerusalén, ta cuahan ra ndya ñuu Betania cua cuzu ra.
24022	MAT 23:35	Ta yucuan cuenda sata maa ndo cua ndoo cuatyi sa cuenda tandɨhɨ ñiyɨvɨ vaha i sahñi ñiyɨvɨ ndya ra Abel, ra ndoo xaan, ta ndya cuhva ndya ra Zacarías zehe ra Berequías, ra i sahñi ndo sisi vehe ñuhu mahñu nu ii xaan sihin altar.
24129	MAT 26:6	Ñoho ra Jesús ñuu Betania vehe ra Simón, ra i cuhu cuehe tyahyu.
24214	MAT 27:16	Ta sicoo minoo ra sa sito tandɨhɨ ñiyɨvɨ. Barrabás nañi ra.
24215	MAT 27:17	Ta cuhva i titahan tandɨhɨ ñiyɨvɨ, i ndaca tuhun ra Pilato sii ñu: ¿Yoo ra cuñi ndo sa zañe, a sii ra Barrabás a sii ra Jesús sa nañi Cristo?
24218	MAT 27:20	Zoco i zasino ra zutu nahnu cuan ta ra mandoñi iñi ñiyɨvɨ vatyi cua caca ñu sii ra Barrabás, ta cua catyi ñu vatyi nacuu ra Jesús.
24219	MAT 27:21	I cahan ra gobernador inga saha, ta catyi ra: ¿Yoo ra cuñi ndo sa cua zañe? Ta i catyi ñu: Sii ra Barrabás.
24224	MAT 27:26	Ta zɨquɨ i zaña ra Pilato sii ra Barrabás, ta i tava ra tyiño vatyi cua cañi zandaru sii ra Jesús, ta zɨquɨ i saha cuenda ra sii ra vatyi cua cuu ra nu cruz.
24375	MRK 3:18	ra Andrés, ra Felipe, ra Bartolomé, ra Mateo, ra Tomás, ra Jacobo zehe ra Alfeo; ra Tadeo, inga ra Simón, maa ra cuu cuenda minoo ityi ra cuñi zama sii ra ndyaca ñaha,
24379	MRK 3:22	Ta ra maestro cuenda ley, ra i quisi ndya ñuu Jerusalén, i catyi ra: Ra ihya, ñoho ra cu nuu sii cuihna sii ra. Ta tava ra tatyi cuihna sihin tundyee iñi iyo sii ra Beelzebú, ra cu nuu sii cuihna.
24521	MRK 6:45	Tacuan ta zɨquɨ i catyi ra Jesús sihin ra i casi ra vatyi nandɨhvɨ ra barco vatyi cua yaha ra inga siyo miñi ndya ñuu Betsaida. Ta ra Jesús cua catyi ra sihin tandɨhɨ ñiyɨvɨ cuan vatyi cunuhu ñu ndya ñuu ñu.
24591	MRK 8:22	I saa ra Jesús ñuu Betsaida. Ta i sindyaca ñiyɨvɨ sii minoo ra cuaa nu ndyaa ra. Ta i sica xaan ñu tumañi iñi sa tyizo ra ndaha ra sii ra cuaa cuan.
24703	MRK 10:46	I saa ra Jesús ñuu Jericó, ta cuhva sa cua quita tucu ra ñuu cuan sihin ra i casi ra ta i sindyico cuaha xaan ñiyɨvɨ sii ra. Ta minoo ra cuaa, ra nañi Bartimeo, zehe ra Timeo, ndyaa ra ityi vatyi caya ra.
24710	MRK 11:1	Ta sa saa ra yatyi ñi ñuu Jerusalén nu ndyaa ñuu Betfagé ta ñuu Betania yatyi ñi yucu sa nañi Olivos, ta i tasi ra Jesús sii uu tahan ra i casi ra.
24720	MRK 11:11	Tacuan i quɨhvɨ ra Jesús ñuu Jerusalén. Ta i quɨhvɨ ra vehe ñuhu. Ta i ndyehe ra tandɨhɨ sa iyo yucuan, ta zɨquɨ cuahan ra ñuu Betania sihin sa usi uu tahan ra i casi ra vatyi sa cua iñi xaan.
24721	MRK 11:12	Ta inga quɨvɨ i quita ra ñuu Betania. Ta i sizoco xaan ra Jesús.
24826	MRK 14:3	Ñoho ra Jesús ñuu Betania vehe ra Simón, ra i cuhu cuehe tyahyu. Ta cuhva sa ndyaa ra mesa ta i tuhva minoo ñaha sii ra. Ñaa ña minoo yutyi ñoho azetye vixi. Nañi si nardo, ta yahvi xaan ndyaa si. I tahvi ña yutyi, ta i tyozo ña azetye vixi cuan xiñi ra Jesús.
24902	MRK 15:7	Ta quɨvɨ cuan siñoho minoo ityi ra i sahñi tahan sihin ra cu tyiño. Minoo ra cuan nañi ra Barrabás, ta ñoho ra vatyi sahñi ra ñiyɨvɨ.
24906	MRK 15:11	Zoco ñihi xaan i tyihi ra zutu nahnu tyiño sihin ñiyɨvɨ vatyi nacaca ñu sii ra Barrabás.
24910	MRK 15:15	I cuñi ra Pilato coo vaha ra sihin ñiyɨvɨ, ta yucuan cuenda i tava ra sii ra Barrabás. Ta i nacuhva cuenda ra sii ra Jesús vatyi cua ndoho ra sihin cuarta ta zɨquɨ cua cuu ra nu cruz.
25046	LUK 2:4	Yucuan cuenda i quita ra José nu cu si Galilea ñuu Nazaret, ta cuahan ra nu cu si Judea ndya ñuu Belén. Yucuan cuu ñuu nu i cacu ra rey David ta sa naha. Cuahan ra José yucuan vatyi ñiyɨvɨ sii ra David cuu sii ra.
25057	LUK 2:15	Ta zɨquɨ cua nanuhu ángel cuan ndya gloria, ta i catyi ra zacuenda mvee sihin tahan ra: Coho yo Belén. Cua ndyehe yo ñaa sa cuu cuhva i zacoto ra Ndyoo sii yo.
25058	LUK 2:16	Ta numi xaan cuahan ra, ta saa ra ñuu Belén, ta i nañihi ra sii ña María sihin ra José. Ta catuu lee cuan sisi canua.
25126	LUK 3:32	Ta ra Natán, zehe ra David cuu sii ra. Ta ra David, zehe ra Isaí cuu sii ra. Ta ra Isaí, zehe ra Obed cuu sii ra. Ta ra Obed, zehe ra Booz cuu sii ra. Ta ra Booz, zehe ra Salmón cuu sii ra. Ta ra Salmón, zehe ra Naasón cuu sii ra.
25229	LUK 6:14	Ta ihya cuu zɨvɨ sa usi uu tahan ra: Ra Simón Pedro, ta yañi ra, ra Andrés. Ra Jacobo, ra Juan, ra Felipe, ta ra Bartolomé.
25380	LUK 9:10	Ta i nasaa coyo ra apóstol, ta i nacatyi ra sihin ra Jesús tandɨhɨ sa i zavaha ra. Tacuan ta i quihin ra Jesús sii ra ta cuahan ra sihin maa ñi maa ra ityi ñuu Betsaida.
25445	LUK 10:13	Tacuan ta i catyi ra Jesús: Ndahvi ndoho ñiyɨvɨ ñuu Corazín. Ta ndahvi ndoho ñiyɨvɨ ñuu Betsaida vatyi ña zama ndo cuhva iyo ndo vazu ndyehe ndo sa ndyityi nahnu. I zanaa ra Ndyoo sii ñiyɨvɨ ñuu Tiro ta ñuu Sidón ta sa naha sa cuenda cuatyi ñu. Zoco tatu sa i ndyehe maa ñu sa ndyityi nahnu tañi sa ndyehe maa ndo, cua zandoo ndisa cuii ñu cuatyi ñu, ta cua zama ñu cuhva iyo ñu, ta cacu ñu.
25446	LUK 10:14	Yucuan cuenda, ndoho ñiyɨvɨ ñuu Corazín ta ñiyɨvɨ ñuu Betsaida, ñihi ca cua tasi tuñi ra Ndyoo sii ndo ta zɨquɨ sii ñiyɨvɨ ñuu Tiro ta ñuu Sidón cuan.
25489	LUK 11:15	Zoco zuhva ñu i catyi ñu: Tava ra ya tatyi cuihna sihin tundyee iñi ra Beelzebú, ra cu nuu sii cuihna. Catyi ñu.
25493	LUK 11:19	Zoco tatu yuhvi tave sii cuihna sihin tundyee iñi ra Beelzebú, tacuan tucu zavaha ra ndyico sii maa ndo. Zoco maa ra cuan cua nacatyi sihin ndo vatyi ma tava minoo cuihna sii inga cuihna.
25829	LUK 19:29	Ta cuhva sa cuñi saa ra ñuu Betfagé ta ñuu Betania yatyi ñi minoo yucu sa nañi yucu Olivos, ta i tasi ra sii uu tahan ra apóstol.
26022	LUK 23:18	Zoco ɨɨn ñi i cana saa tandɨhɨ ñiyɨvɨ ta catyi ñu: Cahñun sii ra ya, ta zañon sii ra Barrabás. Catyi ñu.
26023	LUK 23:19	Ta ra Barrabás cuan ñoho ra vehe caa vatyi iyo cuatyi ra sa cuñi ra nduvita ra zɨquɨ ra cu tyiño. Ta i sahñi ra ñiyɨvɨ.
26029	LUK 23:25	Ta tañi cuhva cuñi ñiyɨvɨ, i zaña ra sii ra Barrabás, ra ñoho vehe caa sa cuenda sa sahñi ra ñiyɨvɨ ta nduvita ra zɨquɨ ra cu tyiño. Ta i zavaha ra sihin ra Jesús cuhva catyi ñiyɨvɨ.
26110	LUK 24:50	Tacuan i cahan ra Jesús sihin ra i casi ra, ta i sindyaca ra sii ra ndya ñuu Betania. Ta i zandaa ra ndaha ra, ta i nazoco ra sii ra.
26141	JHN 1:28	Ta tandɨhɨ ihya, i cuu si nu nañi si Betábara. Ndyaa si cuan ityi caña ñicandyi ndya nu ndyaa yuu Jordán nu tuhva ra Juan zacoo ndutya sii ñiyɨvɨ.
26157	JHN 1:44	Ta ra Felipe cuan cuu ra minoo ra ñuu Betsaida. Ɨɨn ñi ñuu maa ra sihin ñuu ra Andrés ta ra Pedro.
26281	JHN 5:2	Ta ñuu Jerusalén iyo minoo pila sa nañi Betesda sihin zahan hebreo. Iyo ohon tahan yuvehe nu cuu quɨhvɨ ñiyɨvɨ ndya nu ndyaa si. Ndya yuñuu iyo pila cuan yatyi minoo yuhu nuzama sa nañi: Nu Quɨhvɨ Mvee Ticatyi.
26439	JHN 7:42	Catyi Tuhun Ndyoo vatyi ñiyɨvɨ ra rey David cua cuu sii ra Cristo. Belén cua cuu ñuu ra nu i cuu ñuu ra rey David. Catyi ñu.
26593	JHN 11:1	I cuhu minoo ra sa nañi Lázaro, cuhva ña María ta ña Marta. Betania cuu ñuu ñu.
26610	JHN 11:18	Ñuu Betania cuan yatyi ñi ndyaa si sihin ñuu Jerusalén tañi uñi kilómetro zazava.
26650	JHN 12:1	Iñu quɨvɨ ca cuee ca sa tahan si vico zuhun cuan, i saa ra Jesús ñuu Betania nu iyo ra Lázaro, ra sa i sihi ta i zanandoto ra Jesús sii ra.
26658	JHN 12:9	Ta sa ñihi ñiyɨvɨ hebreo tuhun vatyi ndyaa ra Jesús ñuu Betania, cuaha xaan ra saa coyo. Ña ɨɨn ñi sa cuenda ra Jesús i quisi ra, quisi ra vatyi cuñi ra ndyehe ra sii ra Lázaro, ra i zanandoto ra Jesús.
26670	JHN 12:21	Ta i tuhva ra sii ra Felipe ra ñuu Betsaida nu cu si Galilea, ta i catyi ra sihin ra: Tata, cuñi xaan ndi natuhun ndi sihin ra Jesús.
26894	JHN 18:40	Ta i cana saa ñiyɨvɨ ta catyi ñu: Yɨvɨ ra ihya zañon. Zañon sii ra Barrabás. Catyi ñu. Ta ra Barrabás cuan, ra zuhu cuu ra cuan.
27005	ACT 1:13	Ta sa saa ra yucuan, i quɨhvɨ ra minoo vehe toto ndya zɨquɨ vatyi yucuan ndyaa ra. Ra Pedro ta ra Juan, sihin ra Jacobo ta ra Andrés ta ra Felipe. Ra Tomás ta ra Bartolomé ta ra Mateo sihin ra Jacobo, zehe ra Alfeo. Ta ra Simón Zelote ta ra Judas yañi ra Jacobo.
27015	ACT 1:23	Tacuan ta i ñihi ra uu tahan ra. Minoo ra nañi ra José ta nañi tucu ra Barsabás. Justo xiñi zɨvɨ ra. Ta inga ra nañi ra Matías.
27127	ACT 4:36	Tacuan i zavaha minoo ra nañi José. I zama ra apóstol zɨvɨ ra. Bernabé i zacunañi ra sii ra vatyi i saha xaan ra tundyee iñi sii tandɨhɨ ñiyɨvɨ. Ra ñuu Chipre i cuu ra ta ñiyɨvɨ sii ra Leví, ra i sihi ta tyiemvu.
27228	ACT 7:43	I cuñi ca ndo sii ndyoo sa yɨvɨ Ndyoo cuu sa ndisa. Nacahnu nu i sica noo ndo i sica noo tucu minoo vehe ñɨɨ sa cuenda ra Moloc. Ta inga ndyoo sindyizo ndo caa si cuhva caa tiñoo. Nañi si Renfán. Maa ndo i zavaha sii ndyoo cuan, ta maa ndo i zacahnu sii si. Ta yucuan cuenda cua tasi sii ndo sica xaan. Cua yaha ndo ñuu Babilonia. Tacuan i catyi ra Ndyoo sihin ñiyɨvɨ cuan.
27312	ACT 9:27	Tacuan ta i quihin ra Bernabé sii ra Saulo ta sindyaca ra sii ra ndya nu ndyaa ra apóstol ta catyi ra sihin ra: Ica ra Saulo ya i ndyehe ra sii ra Jesús ityi, ta i cahan ra Jesús sihin ra. Ta zɨquɨ vaha xaan i zacuaha ra Saulo sii ñiyɨvɨ ñuu Damasco sa cuenda ra Jesús ta ñá yuhu ra. Catyi ra Bernabé.
27398	ACT 11:22	I saa tyiño ya ndya nu yucu ñu sino iñi ñuu Jerusalén, ta i tasi ñu sii ra Bernabé ndya ñuu Antioquía.
27400	ACT 11:24	Vaha xaan ra cuu ra Bernabé, iyo xaan Tatyi Ii sii ra, ta nɨɨ xaan iñi ra. Ta cuaha xaan ñiyɨvɨ i sino iñi sii ra Jesús sa cuenda maa ra.
27401	ACT 11:25	Tacuan ta zɨquɨ cuahan ra Bernabé ndya ñuu Tarso vatyi cua nanducu ra sii ra Saulo.
27406	ACT 11:30	Ta tacuan i zavaha ñu. I tasi ñu xuhun i zacasi tahan ñu sihin ra Bernabé ta ra Saulo ndya nu ndyaa ra ndyizo tyiño nu yucu ñu sino iñi Tuhun Ndyoo ñuu cuan.
27426	ACT 12:20	Xaan xaan cuñi ra Herodes sihin ñiyɨvɨ ñuu Tiro ta ñiyɨvɨ ñuu Sidón ta ñá cuñi ra tyindyee ra sii ñu. Ta zɨquɨ i saa ñiyɨvɨ ñuu cuan nu iyo ra ta i cahan ñu sihin ra Blasto. Minoo ra ndyizo tyiño nuu ra Herodes cuu ra. I tyiyahvi ñiyɨvɨ sii ra sa cuu ra yuhu ñu nuu ra Herodes. I sica ñiyɨvɨ cuan sa coo sa taxi ñi sihin ra Herodes ta sihin ñuu ñu vatyi tandɨhɨ sa sasi ñu quita si ñuhu nu ndyaca ñaha ra Herodes.
27431	ACT 12:25	Sa ndɨhɨ tyiño ra Bernabé ta ra Saulo ñuu Jerusalén, ta i ndisi nanuhu ra ndya ñuu Antioquía. I quihin ra sii ra Juan Marcos ta vasi ra sihin ra.
27432	ACT 13:1	Ihya cuu zɨvɨ ra profeta ta ra zacuaha Tuhun Ndyoo sii ñiyɨvɨ ñuu Antioquía. Minoo ra nañi ra Bernabé, inga ra nañi ra Simón, ra nengu cuu inga zɨvɨ ra. Inga ra nañi ra Lucio ra ñuu Cirene sihin ra Saulo ta ra Manaén. Ɨɨn ñi i sahnu ra Manaén sihin ra Herodes ra ndyaca ñaha nu cu si Galilea.
27433	ACT 13:2	Minoo quɨvɨ i siyucu tandɨhɨ ra cuan. Ta ñá sasi ra xita vatyi zacahnu ra sii ra Ndyoo ta zɨquɨ i catyi Tatyi Ii sihin ra: Cua tasi ndo sii ra Bernabé sihin ra Saulo nu cua zatyiño ra sa cuenda mi vatyi cua cuhve tyiño sii ra.
27435	ACT 13:4	Tacuan i tava Tatyi Ii tyiño sii ra Bernabé sihin ra Saulo ta cuahan ra ndya Seleucia, ta indyacuan i quihin ra barco vatyi cua cuhun ra ndya minoo ñuhu sa ndyaa mahñu tyañuhu, nañi si Chipre.
27437	ACT 13:6	I sica noo ra nacahnu ñuhu Chipre ta i saa ra ñuu Pafos. Indyacuan i tahan ra sii minoo ra nañi Barjesús. Minoo ra tazi cuu ra. Vatya xaan ra ta catyi ra vatyi cahan ra sa cuenda ra Ndyoo.
27438	ACT 13:7	Ndyaa ra cuan sihin ra Sergio Paulo, ra cu gobernador. Casi xaan iñi ra Sergio cuan. I cana ra sii ra Bernabé ta ra Saulo vatyi cuñi ra tyizoho ra Tuhun Ndyoo.
27452	ACT 13:21	Ta zɨquɨ i sica ñiyɨvɨ minoo rey, ra cua cundyaca ñaha sii ñu. Ta i saha ra Ndyoo sii ra Saúl zehe ra Cis sii ñu. Ñiyɨvɨ sii ra Benjamín i cuu sii ra. I sindyaca ñaha ra Saúl sii ñu uu xico cuiya.
27474	ACT 13:43	Ta sa quita tandɨhɨ ñiyɨvɨ vehe ñuhu ta cuaha xaan ñiyɨvɨ hebreo ta ñiyɨvɨ tyaa xaan yahvi ley ñiyɨvɨ hebreo, i sindyico ñu sii ra Pablo ta ra Bernabé. Ta i nacatyi xaan ra Pablo ta ra Bernabé sihin ñu vatyi ma naa iñi ñu sa nacatyi ra sihin ñu ta nacañi vaha iñi ñu yozo caa zavaha xaan ra Ndyoo tumañi iñi sii ñu.
27477	ACT 13:46	Zoco ñá yuhu ra Pablo ta ra Bernabé ta i quisaha catyi ra sihin ñu: Cuñi si sa nacatyi ndi Tuhun Ndyoo xihna ca sihin maa ndo vatyi ñiyɨvɨ hebreo cuu ndo, zoco ña cuñi ndo tyizoho ndo. Ta cuhva zavaha ndo zañaha ndo vatyi ña cuñi ndo sa cuhun ndo gloria. Ta yucuan cuenda cua cuhun ndi nu iyo inga ñiyɨvɨ sa yɨvɨ ñiyɨvɨ hebreo cuu.
27481	ACT 13:50	Zoco i cahan ra hebreo, ra ña sino iñi, sihin minoo ityi ñu zɨhɨ, ñu zacahnu sii ra Ndyoo cuhva iyo costumbre maa ñu, ta i cahan tucu ra hebreo sihin ra ñiñi ñuu cuan ta i quisaha ra cuatyi cuhva ndya i tava ra sii ra Pablo ta ra Bernabé ñuu cuan.
27482	ACT 13:51	Tacuan ta zɨquɨ i quɨzɨ ra Pablo ta ra Bernabé saha ra ta i tava ra ñiyaca ñuu cuan vatyi ma ndoo ca ra sihin ñiyɨvɨ ñuu cuan ta cuahan ra ndya minoo ñuu cahnu sa nañi Iconio.
27484	ACT 14:1	Ñoho ra Pablo ta ra Bernabé ñuu Iconio ta i quɨhvɨ ra vehe ñuhu ñiyɨvɨ hebreo. Vaha xaan i cahan ra yucuan ndya cuhva ndya i sino iñi cuaha xaan ñiyɨvɨ, ñu hebreo ta inga ñiyɨvɨ.
27486	ACT 14:3	Yucuan cuenda i ndoo ra Pablo ta ra Bernabé naha xaan indyacuan. Ñá yuhu ra ta cahan ra Tuhun Ndyoo vatyi nɨɨ cuu iñi ra sii Ndyoo. Ta i saha ra Ndyoo cuhva sii ra sa zavaha ra sa ndyityi vatyi tacuan ta cua coto ñiyɨvɨ vatyi cahan ra sa ndisa sa catyi ra vatyi cuñi xaan ra Ndyoo sii ñu.
27488	ACT 14:5	Tacuan ta zɨquɨ ra hebreo ta inga ra sa yɨvɨ ra hebreo cuu i ndu‑ɨɨn ra sihin ra cu tyiño vatyi cua zavaha ra ndya vaha ñi sihin ra Pablo ta ra Bernabé. Ta cua cañi ra sii ra sihin yuu ndya cua cuu ra.
27489	ACT 14:6	Zoco i ñihi ra Pablo ta ra Bernabé tuhun cuan, ta sa sito ra sii si i sino ra ta cuahan ra ndya ñuu Listra ta ndya ñuu Derbe nu cu si Licaonia ta tandɨhɨ inga ñuu iyo yucuan.
27495	ACT 14:12	Ta tyiemvu sica iñi ñiyɨvɨ vatyi ra Júpiter ta ra Mercurio cuu ra cuu Ndyoo. Yucuan cuenda i catyi ñu vatyi minoo ndyoo nañi Mercurio cuu ra Pablo vatyi maa ra cuu ra cahan. Ta ra Bernabé cuu ra ndyoo sa nañi Júpiter.
27496	ACT 14:13	Ta i sicoo minoo zutu cuenda ra Júpiter. Ta i sicumi ra vehe ñuhu yu ñuu cuan. I sindyaca ra uu tahan zɨndɨquɨ. Ta i sindyaca ra corona ita. I cuñi maa ra ta i cuñi ñiyɨvɨ sa zacahnu ñu vico nu saa ra Pablo ta ra Bernabé vatyi sica iñi ñu vatyi Ndyoo cuu ra. Ta yucuan cuenda cua cahñi ñu sii zɨndɨquɨ cuan.
27497	ACT 14:14	Zoco sa sito ra Pablo ta ra Bernabé tuhun cuan ta i ndata ra zahma ndisi ra vatyi ñá tahan iñi ra sa zacuu ñiyɨvɨ Ndyoo sii ra. Ta cacono ra quɨhvɨ ra ndya mahñu ñiyɨvɨ ta i cana saa ra Pablo ta catyi ra:
27503	ACT 14:20	Ta i titahan ra sino iñi Tuhun Ndyoo siconduu nu caa ra Pablo, ta i nduvita ra ta nandɨhvɨ tucu ra ñuu cuan. Ta inga quɨvɨ i quita ra yucuan sihin ra Bernabé, cua cuhun ra ñuu Derbe.
27506	ACT 14:23	Tacuan i cuu ta i tyaa tyiño ra sii uu a uñi tahan ra tahan tahan ñuu nu sino iñi ñiyɨvɨ Tuhun Ndyoo vatyi cua zacuenda ra sii ñu. Ta ñá sasi ra Pablo ta ra Bernabé xita ta i sica tahvi ra sii Ndyoo sa cuenda ra cuan. Ta zɨquɨ i catyi ra: Sa sino iñi ndo sii ra Ndyoo. Maa ra cuu ra cua cucumi vaha sii ndo. Catyi ra.
27511	ACT 14:28	Tacuan cuu ta i ndoo ra Pablo ta ra Bernabé naha ca sihin ñiyɨvɨ sino iñi ñuu cuan.
27512	ACT 15:1	Ta sa ndyaa ra Pablo ta ra Bernabé ñuu Antioquía sihin ñu sino iñi Tuhun Ndyoo, ta i saa minoo ityi ñiyɨvɨ, ra i quita nu cu si Judea. Ta i quisaha zacuaha ra sii ñiyɨvɨ vatyi tatu cuñi rayɨɨ sa cacu añima ra cuñi si vatyi yɨvɨ sa sino ñi iñi ra sii ra Jesús zoco cua cuhva ra sa tahndya ñɨɨ xiñi xuu ra vatyi tacuan i catyi ley ra Ndyoo ta tyiemvu cuhva i tyaa ra Moisés.
27513	ACT 15:2	Ñihi xaan i natuhun ra Pablo ta ra Bernabé sihin ra vatyi ñá ndu‑ɨɨn ra sihin ra, cuhva cuan. Tacuan ta zɨquɨ i saha ñiyɨvɨ tyiño sii ra Pablo ta ra Bernabé ta sii zuhva ca ra cua cuhun ra ñuu Jerusalén vatyi cua natuhun ra sihin ra apóstol ta sihin ra ndyizo tyiño nu iyo ra sino iñi indyacuan. Vatyi tacuan ta cua nacoto ra yozo caa cua ndundoo tyiño cuan.
27515	ACT 15:4	Ta sa saa ra Pablo ta ra Bernabé ñuu Jerusalén ta i ndyehe vaha ra apóstol ta ra ndyizo tyiño nu iyo ra sino iñi nu saa ra. Ta tacuan tucu i zavaha tandɨhɨ ñiyɨvɨ sino iñi Tuhun Ndyoo yucuan. Tacuan ta zɨquɨ i quisaha nacatyi ra Pablo tandɨhɨ sa zavaha ra Ndyoo tandɨhɨ ñuu nu sahan ra.
27523	ACT 15:12	Taxi ñi i nduu tandɨhɨ ñiyɨvɨ sa siñi ñu cuhva nacatyi ra Pablo ta ra Bernabé tandɨhɨ sa i cuu ta tandɨhɨ sa ndyityi i zavaha ra Ndyoo nu sahan ra nu iyo ñiyɨvɨ sa yɨvɨ ñiyɨvɨ hebreo cuu.
27533	ACT 15:22	Tacuan i cuu si, ta i catyi ra apóstol ta ra ndyizo tyiño nu iyo ñiyɨvɨ sino iñi ta tandɨhɨ inga ñiyɨvɨ sino iñi Tuhun Ndyoo yucuan vatyi cua tasi ra sii a uu, a uñi tahan ra tahan ra, cua cuhun ra ndya ñuu Antioquía sihin ra Pablo ta ra Bernabé. Ta i saha ra tyiño cuan sii ra Judas. Nañi tucu ra Barsabás ta sii ra Silas. Nduu tahan ra cuu ra ndyizo tyiño cahnu nu iyo ñiyɨvɨ sino iñi.