Wildebeest analysis examples for:   mil-milNT   Word‑Word,    February 11, 2023 at 19:06    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23230  MAT 1:17  Te sa ní cuu úxúú tnàhá cue tée cùu ñaní tnáhá ndǐi Àbrahám ndécú dàvá‑áⁿ, te dǎtnùní ní cacu ndíi Dàvií dɨu‑ni ñaní tnáhá ndǐi. Te núú tnàhá méé ndǐi Àbrahám ndɨhɨ ndíi Dàvií ní cuu úxícúmí tnàhá‑güedé. Te ducaⁿ te sa ní xínu úxícúmí‑gǎ tucu‑güedé ní cacu, te dǎtnùní ní tnɨɨ ñaha cuè tée ñuú Babìloniá xii ñáyiu isràél ndécá ñàha‑güedé xií‑yu cuáháⁿ ñuú‑güedé cuèndá yàcáⁿ cundecú‑yu. Te sátá nǐ yáha sá dúcáⁿ nǐ cuu, te ní cacu úxúní tucu cue tée ní cuu ñaní tnáhá ndǐi Àbrahám ndɨhɨ ndíi Dàvií, te dǎtnùní ní cacu Xítohó Jesucrìstú ñuyíú‑a. Te núú tnàhá méé‑gǎ ní cuu úxícúmí tnàhá‑güedé.
23232  MAT 1:19  Te té Chèé tée cuìní candeca ñaha xìi xíchí‑ǎⁿ nǐ cutnùní iní‑dé sá ñúhú děhe‑xi. Te cùu‑dé ɨɨⁿ tée quìde ndáá, núu xíǎⁿ duuⁿ duuⁿ ní sani iní‑dé sá vǎ tnǎndaha‑gá‑dé ndɨhɨ‑xi, te dìcó‑ni sá ñà túú ní cǎháⁿ‑dé chi ní cuiní‑dé sá vǎ càháⁿ cuèhé cáháⁿ duha ñáyiu cuèndá‑xi.
23233  MAT 1:20  Te sátá dúcáⁿ nǐ sani iní‑dé te ní ngáva‑dé ní xídí‑dé, te núú sàní‑dé ní sáháⁿ ɨɨⁿ espíritú xínú cuèchi núú Yǎ Ndiǒxí ní xáhaⁿ‑xi xìi‑dé: —Yòhó té Chèé tée cùu ñaní tnáhá ndǐi Dàvií, yúhú càchí tnúhu‑í xii‑n sǎ ñà túú nǎ cani iní‑n, tnǎndaha nahi‑ni‑n ndɨ̀hɨ tá Màriá cuěi ñùhu déhe‑xi, chi mee Espíritú Yǎ Ndiǒxí ní quide‑xi ducaⁿ nǐ ngúhuⁿ déhe‑xi.
23234  MAT 1:21  Te na càcu déhe‑xi‑áⁿ te danàni‑n‑dé Jèsús. Te ducaⁿ cùnani‑dé, chi tée‑áⁿ cada‑dé cuèndá sá vǎ cúndècu‑gá cue ñaní tnáhá‑dě ñáyiu isràél ichi cuèhé ichi duha —duha ní xáhaⁿ espíritú‑áⁿ xii té Chèé‑áⁿ nǔú sàní‑dé.
23235  MAT 1:22  Te ducaⁿ nǐ cuu chi ní quee ndáá‑xi nàcuáa ní xáhaⁿ Yǎ Ndiǒxí xii ɨɨⁿ tée ní cáháⁿ tnúhu‑gá ndéé sanaha. Te tée‑áⁿ nǐ chídó tnùní‑dé núú tùtú‑gá nàcuáa ní xáhaⁿ‑gǎ xii‑dé, te duha ní xáhaⁿ‑gǎ:
23240  MAT 2:2  Te ndùcu tnúhu‑güedé núú ñǎyiu ñuú‑áⁿ, te xǎhaⁿ‑güedě: —¿Vá cúndèe iní‑ndó càchí tnúhu‑ndo ndèé ndécú těe quɨndaha ñàha xii ñáyiu isràél‑ǎⁿ? Chi ní xiní‑ndɨ́ ní quene chódíní‑dě ndàa xio nacuáa quène nchícanchii, núu xíǎⁿ véxi‑ndɨ́ chi cuìní‑ndɨ́ quiní‑ndɨ́‑dé te chiñuhu‑ndɨ̌‑dé —càchí‑güedé xǎhaⁿ‑güedě xií‑yu.
23241  MAT 2:3  Te òré ní níhí těe cùnuu nani Herodés tnúhu sá ndúcú tnǔhu cue tée‑áⁿ ndèé ndécú těe quɨndaha ñàha xii ñáyiu isràél, te ñá túú tnàhí ni cùu váha iní‑dé, te dɨu‑ni ducaⁿ ñà túú ní cùu váha iní tnàhá nchaa ñáyiu ñuú‑áⁿ.
23243  MAT 2:5  Te ní xáhaⁿ‑güedě xii‑dé: —Ɨɨⁿ ñuú yɨ́ndèhu distritú Jùdeá cacu‑dé, te ñuú‑áⁿ nání‑xí Bèlén, chi quee ndáá‑xi nàcuáa ní xáhaⁿ Yǎ Ndiǒxí xii ɨɨⁿ tée ní xóo cáháⁿ tnúhu‑gá ndéé sanaha. Te duha ndùu tnúhu ní chídó tnùní‑dé núú tùtú‑gá:
23244  MAT 2:6  Ñuú Bèlén cúú‑xí ɨ̀ɨⁿ ñuú lǐhli yɨ̀ndehu distritú Jùdeá, te ío‑gá cúnùu‑xi dacúúxí dàva‑gá ñuú cúnùu yɨndehu distritú‑áⁿ, chi dɨu ñuú‑áⁿ quee ɨɨⁿ tée ío cùnuu. Te tée cunuu‑ǎⁿ quɨndaha‑dě ñáyiu cùu cuendá‑í ñáyiu isràél. Duha ní xáhaⁿ‑gǎ xii tée ní xóo cáháⁿ tnúhu‑gá, te ducaⁿ nǐ chídó tnùní‑dé núú tùtú‑gá —càchí‑güedé xǎhaⁿ‑güedě xii té Hèrodés.
23247  MAT 2:9  Te sátá dúcáⁿ nǐ xáhaⁿ tě Hèrodés‑áⁿ te ní xica‑güedé cuáháⁿ‑güedé. Te chódíní nǐ xiní‑güedé ní quene ndàa xio nacuáa quène nchícanchii‑áⁿ yòdo nuu‑dɨ núú‑güedě cuáháⁿ. Te ní ngüɨ́ñɨ́ chódíní‑ǎⁿ, te núú nǐ ngüɨ́ñɨ́‑dɨ‑áⁿ yɨ́ndǎá núú ndécú Jèsús.
23248  MAT 2:10  Te òré ní xiní cue tée‑áⁿ nǐ ngüɨ́ñɨ́ chódíní‑ǎⁿ nǔú yɨ́ndǎá ndécú‑gǎ, te ní cudɨ́ɨ́ víhí ìní‑güedé.
23249  MAT 2:11  Te ducaⁿ te ní quexìo‑güedé ndéé núú cáá vèhe ndecu Jesús. Te òré cuánguɨhu‑güedé xɨtɨ́ vehe te ní xiní‑güedé Jèsús ndécú‑gǎ ndɨhɨ nǎná‑gǎ Màriá. Te ní ngüɨ́ñɨ́ xɨ́tɨ́‑güedě, te ní ngüíta‑güedé ní cachí‑güedé sá ǐo càhnu cuu Jesús. Te dǎtnùní ní nacaáⁿ‑güedé càjá xǐnehe‑güedé, te ní tava‑güedé díhúⁿ cuàáⁿ, ndɨhɨ dúsa sá ǐo váha sàháⁿ tnámí nàni insiensú, ndɨhɨ yúcú sǎ nání mìrrá ní taxi ndecu‑güedé núú Jèsús cuèndá cuu‑xi ɨɨⁿ táhú sǎ cúú‑xí‑gǎ.
23250  MAT 2:12  Te Yá Ndiǒxí ní cáháⁿ‑gá núú sàní‑güedé, te xǎhaⁿ‑gǎ xii‑güedé sá vǎ náyǎha‑gá‑güedé cáháⁿ ndɨhɨ‑güedé té Hèrodés. Núu xíǎⁿ cue tée‑áⁿ cuǎnuhú‑güedé ɨngá ichi, te ñá túú‑gǎ ní nàyáha‑güedé núú ndécú tě Hèrodés.
23251  MAT 2:13  Te sátá nǐ yáha cuánuhú cue tée ní sángoto ñaha xìi Jesús, te ní quexìo ɨɨⁿ espíritú xínú cuèchi núú Yǎ Ndiǒxí núú sàní té Chèé, te xǎhaⁿ‑xi xìi‑dé: —Véxi‑í càchí tnúhu‑í xii‑n sǎ ndàcóo‑n, te ndee‑n ñùú‑a ndɨhɨ Jèsús, ndɨhɨ nǎná‑gǎ cunu‑ndo quɨ̌hɨ́ⁿ‑ndó nàcióⁿ Ègiptú, chi té Hèrodés tendaha‑dě cue tée quixi nanducu ñàha xii Jesús cuèndá cahni ñaha‑güedě. Te yàcáⁿ cundecu‑ndo nděé cachí tnúhu‑í xii‑n ndùu ndixi‑ndo —cachí espíritú‑áⁿ xǎhaⁿ‑xi xìi té Chèé núú sàní‑dé.
23252  MAT 2:14  Te té Chèé‑áⁿ nǐ ndacóo‑dé, te niú ní xica‑dé ndɨhɨ tá Màriá ndécǎ‑yu Jèsús cuáháⁿ nàcióⁿ Ègiptú.
23253  MAT 2:15  Te nàcióⁿ Ègiptú‑áⁿ ndécǔ‑yu ní xíhí té Hèrodés. Te ducaⁿ nǐ cuu chi ní quee ndáá‑xi nàcuáa ní cachí ɨɨⁿ tée ní xóo cáháⁿ tnúhu Yá Ndiǒxí ndéé sanaha nǐ quide‑dé núú‑gǎ ní cáháⁿ‑dé yuhu‑gá, te duha ní xáhaⁿ‑gǎ ní cáháⁿ‑dé: “Nàcióⁿ Ègiptú ndécú Děhe‑í ní cùu, te ní xáhaⁿ‑ǐ xii‑dé sá ndéé‑dě ñuú‑áⁿ vǎ cúndècu‑gá‑dé”, duha ní xáhaⁿ‑gǎ xii tée ní cáháⁿ tnúhu‑gá ní quide‑dé núú‑gǎ.
23254  MAT 2:16  Te cue tée ní sángoto ñaha xìi Jesús ní dándàhú‑güedé té Hèrodés, chi ñá túú ní nàyáha‑güedé cúñaha‑güedě sá nǐ naníhí‑güedě Jèsús. Te sátá nǐ cutnùní iní té Hèrodés sá nǐ dándàhú ñáhá‑güedě xii‑dé te ní cudééⁿ víhí‑dě, te ní tendaha‑dě cue tée cuáháⁿ ñuú Bèlén, ndɨhɨ nchaa dava‑gá ñuú cáá yàtni xíáⁿ cuèndá cahni‑güedé mee‑ni cuè landú tée. Te ndéé cue landú íchí nǐ cacu, ndɨhɨ ndéé cue landú sa ní nútnahá úú cuíá‑xi nchaa‑güexi cahni‑güedé ní xáhaⁿ‑dě. Te ducaⁿ nǐ quide‑dé chi ní quide cuèndá‑dé nàcuáa ndùu tnúhu ní xáhaⁿ cuè tée ní sángoto ñaha xìi Jesús nduu nǐ xiní‑güedé chódíní, núu xíǎⁿ ducaⁿ nǐ táúchíúⁿ‑dě ní quide cue tée‑áⁿ.
23256  MAT 2:18  Ní tecú ndàhí víhí ñǎyiu ñuú Ràmá sá ndɨ̀hú iní‑yu, te ñáyiu xǐndáhyú‑áⁿ cúǔ‑yu ñaní tnáhá tǎ Ràquél, te ndàhyú‑yu cuèndá sá nǐ xíhí déhe‑yu. Te ñáyiu‑áⁿ ñà túú ní cuìní‑yu dàñá‑yu sá ndɨ̀hú iní‑yu cuèndá sá nǐ xíhí déhe‑yu. Duha ní cachí ndíi Jerèmiás.
23258  MAT 2:20  —Véxi tucu‑í càchí tnúhu‑í xii‑n sǎ ndácǒo‑n, te núhú‑n ndɨ̀hɨ Jesús ndɨhɨ nǎná‑gǎ ñuú cue ñaní tnáhá‑n ñǎyiu isràél cundecu‑ndo, chi sa ní xíhí cue tée cuìní cahni ñaha xìi Jesús ní cùu —cachí espíritú‑áⁿ xǎhaⁿ‑xi xìi té Chèé núú sàní‑dé.
23259  MAT 2:21  Te té Chèé‑áⁿ nǐ ndacóo‑dé, te ní ndee‑dé ndɨhɨ Jèsús ndɨhɨ nǎná‑gǎ cuánuhú‑yu ñuú cue ñáyiu isràél ñáyiu cùu ñaní tnáhǎ‑yu.
23260  MAT 2:22  Te té Chèé ní níhí‑dě tnúhu sá tě Arquèlaú ní nucúnutnɨ́ɨ‑dé núú tǎtá‑dě té Hèrodés distrìtú Jùdeá yɨ́ndàha‑dé ñáyiu. Te ní yùhú té Chèé‑áⁿ, te ñá túú ní cuìní‑dé quɨ́hɨ́ⁿ‑dé cundecu‑dé distrìtú‑áⁿ. Te Yá Ndiǒxí ní cáháⁿ‑gá núú sàní‑dé, te ní xáhaⁿ‑gǎ xii‑dé sá quɨ̀hɨ́ⁿ‑dé distrìtú Galìleá, núu xíǎⁿ yàcáⁿ cuáháⁿ‑yu.
23263  MAT 3:2  Te xǎhaⁿ‑dě xií‑yu: —Chí dándìxi túu iní sá ñà túú quìde váha‑ndo ndècu‑ndo, te daña‑ndo nchàa ichi cuehé ichi duha, chi sa ní cuyatni nduu ndɨ́hu ndaha ñàha Yá Ndiǒxí xii‑ndo —càchí‑dé xǎhaⁿ‑dě xií‑yu.
23264  MAT 3:3  Te dɨu cuèndá té Juàá‑áⁿ nǐ chídó tnùní ndíi Chàiá tée ní xóo cáháⁿ tnúhu Yá Ndiǒxí ndéé sanaha, te duha ndùu tnúhu ní chídó tnùní ndíi cuèndá‑dé: Tècú càháⁿ níhi ɨɨⁿ tée yɨ̀hɨ xɨtɨ́ yucu, te càchí‑dé: “Chí dáñá nchàa ichi cuehé ichi duha ndècu‑ndo, te tnɨɨ‑ndo ìchi váha, Te ducaⁿ càda‑ndo cuendá cundecu túha‑ndo chi véxi Yaá ío cùnuu”, duha quesaha těe‑áⁿ. Duha ndùu tnúhu ní chídó tnùní ndíi Chàiá‑áⁿ cuèndá té Juàá.
23265  MAT 3:4  Te té Juàá‑áⁿ nǐ xóo cuihnu‑dé dóó idi càméyu, te ɨɨⁿ ñɨɨ ní cuu pàñú xɨtɨ́‑dé, te ní xóo caxi‑dé tɨ́ca làngóstá ndɨhɨ ndudí ñúñú cuéchí.
23268  MAT 3:7  Te vài cue tée cùu fariséú ndɨhɨ cue tée cùu saducéú cuáháⁿ‑güedé núú ndécú tě Juàá cuìní‑güedé dacuàndute ñaha‑dé xii‑güedé. Te òré ní quexìo‑güedé núú ndécú‑dě, te ní xáhaⁿ‑dě xii‑güedé: —¡Nchaa nchòhó cúú‑ndó dàtná ɨɨⁿ cóó děéⁿ chi ío cuihna ìní‑ndó! ¿Te nása ní cuu núu tnàhá nchòhó ndúcú‑ndó nàcuáa cada‑ndo cǎcu nihnu‑ndo nǔú tnǔndòho cahnu vihi ta cuyatni ñaha xii‑ndo véxi‑i?
23273  MAT 3:12  Te tée‑áⁿ sa véxi túha‑dé sá cádá dɨ̀ɨⁿ ñaha‑dé xii‑o dàtná quídé ñǎyiu ndàda ndoo triú, chi ñáyiu‑áⁿ sa nèhe túha‑ná‑yu yaxíⁿ‑yu òré náñǎni cuèndá ndada ndoó‑yu. Te òré ndádá ndòó‑yu trìú‑áⁿ te dàquee dɨɨ́ⁿ‑yu mihi‑xi, te tàxúha‑yu mee‑nǎ trìú‑áⁿ te sàhmí‑yu mihi‑xi‑áⁿ. Te dàtná quídě‑yu mihi trìú‑áⁿ ducaⁿ sǎtnahá‑xi cada ñaha tée‑áⁿ xii nchaa ñáyiu ñá túú quìde váha, chi daquɨ̀hɨ́ⁿ ñáhá‑dě xií‑yu núú ñùhú núú càyú, te ñuhú‑áⁿ ñà túú tnàhí ndàhvá —càchí‑dé xǎhaⁿ‑dě xii‑güedé.
23275  MAT 3:14  Te òré ní quexìo Jesús núú ndécú tě Juàá, te ñá cuìní‑dé dacuàndute ñaha‑dé xii‑gá ní cùu, te ní xáhaⁿ‑dě xii‑gá: —Yúhú tàú‑í sá dácuàndute ñaha‑n xii‑í, te ñá dɨ́ú dà yúhú dacuàndute ñaha‑í xii‑n —càchí‑dé xǎhaⁿ‑dě xii‑gá.
23277  MAT 3:16  Te ní dácuándùte‑dé Jèsús. Te òré ní nene‑gá xɨtɨ́ ndute te ní xiní‑gá nchìí andɨu, te ní quee Espíritú Yǎ Ndiǒxí véxi cuuⁿ‑xi ngúndecu ndɨhɨ ñaha‑xi xìi‑gá, te dàtná cáá ɨ̀ɨⁿ lómá cáá Espíritú‑áⁿ věxi cuuⁿ‑xi.
23279  MAT 4:1  Te Espíritú Yǎ Ndiǒxí ndécá‑xí Jèsús cuáháⁿ ɨɨⁿ xɨtɨ́ yucu cuèndá yàcáⁿ cundecu tnaa‑gá, te yàcáⁿ quexìo sácuíhná coto ndeé ñáhá‑xí xìi‑gá te núu ndisa sá vǎ cádá‑gǎ ɨɨⁿ sá ñà túú tàú‑gá cada‑gá.
23281  MAT 4:3  Te sátá dúcáⁿ te ní quexìo sácuíhná quídé yìca‑xi cada Jesús ɨɨⁿ sá ñà túú tàú‑gá cada‑gá, te xǎhaⁿ‑xi xìi‑gá: —Te núu ndisa sá cúú‑n Děhe Yá Ndiǒxí te cúñaha xìi yúú‑a na ndùu‑xi paá —càchí‑xi xǎhaⁿ‑xi xìi‑gá.
23284  MAT 4:6  te dǎtnùní ní xáhaⁿ tùcu‑xi xii‑gá: —Te núu ndisa cùu‑n Déhe Yá Ndiǒxí te cuandèe ndava núú ñúhú cuèndá quee ndáá‑xi nàcuáa càháⁿ‑xi núú tùtú‑gá núú càchí‑xi: “Yá Ndiǒxí tendaha‑gǎ cue espíritú xínú cuèchi núú‑gǎ quixi‑xi cuèndá coto ñaha‑xi xìi‑n, te núú ndáhá‑xí càundodo‑n cuendá sá vǎ dánǐcuèhé yúú sǎhá‑n”, duha càchí‑xi núú tùtú‑gá —càchí sácuíhná‑ǎⁿ xǎhaⁿ‑xi xìi Jesús.
23288  MAT 4:10  Te Jèsús ní xáhaⁿ‑gǎ xii‑xi: —Xocuɨ̀ñɨ́ yòhó sácuíhná nǔú ndécù‑í‑a, chi vá cúú càda‑í nàcuáa càchí‑n, chi núú tùtú Yǎ Ndiǒxí càchí‑xi: “Chiñuhu‑ndo Dǔtú Ndiǒxí Yaá cúú Ndiǒxí‑ndó, te dɨu‑ni‑gá cada‑ndo nchàa nacuáa càháⁿ‑gá”, duha càchí‑xi núú tùtú‑gá —càchí‑gá xǎhaⁿ‑gǎ xii‑xi.
23291  MAT 4:13  Te ni ñà túú ní xǐndecu‑gá ñuú Nazàrét, chi ní yáha‑gá cuáháⁿ‑gá ndéé ñuú Capèrnaúm yàcáⁿ ní xíndecu‑gá, te ñuú‑áⁿ cáá yàtni yuhu lagúná, te yatni xíáⁿ cáá ñùhu nani Zabulón, ndɨhɨ ñuhu nàni Neftalí.
23296  MAT 4:18  Te Jèsús ñúhú‑gǎ ichi cuáháⁿ‑gá tá yǎha‑gá yuhu làgúná Galìleá, te ní xiní‑gá úú tnàhá cue tée xǐdáquěe‑güedé ñunu‑güedé xɨtɨ́ ndute tnɨ̀ɨ‑güedé chácá, chi quɨtɨ tnàhí‑áⁿ cúú chìuⁿ‑güedé tnɨ́ɨ́‑güedě‑dɨ. Te ɨɨⁿ‑dé nání‑dě Xǐmú, àdi Pelú chi úú dɨ̀u‑dé, te ñaní‑dé cúú ɨ̀ngá tée ndɨhɨ‑dé te tée‑áⁿ nání‑dě Ndrǐxí.
23297  MAT 4:19  Te Jèsús ní xáhaⁿ‑gǎ xii‑güedé: —Chí dáñá chìuⁿ quide‑ndo‑áⁿ te quixi‑ndo chìtnahá ñáhá‑ndó xìi‑í, te taxi‑í ɨngá núú chìuⁿ cada‑ndo chi quɨ́hɨ́ⁿ‑ndó dàcaháⁿ‑ndó ñǎyiu cuèndá tuha ñàhá‑yu xii‑í —càchí‑gá xǎhaⁿ‑gǎ xii‑güedé.
23298  MAT 4:20  Te òré‑ni‑áⁿ nǐ dáñá cuè tée‑áⁿ ñunu‑güedé, te ní tuha‑güedé Jèsús.
23299  MAT 4:21  Te ní xica tucu Jèsús cuáháⁿ‑gá luha‑gá, te ní xiní tucu‑gá úú‑gá tnàhá cue tée tnɨ̀ɨ chácá. Te ɨɨⁿ tée‑áⁿ nání‑dě Jàcobó, te ñaní‑dé cúú ɨ̀ngá tée ndɨhɨ‑dé te tée‑áⁿ nání‑dě Juàá, te ndɨ ndùú‑güedé cúú‑güedě déhe té Zebèdeú. Te xǐxínucóo‑güedé ndɨhɨ tǎtá‑güedě xɨtɨ́ bàrcú xǐnatɨ́cu‑güedé ñunu‑güedé, te Jèsús ní cana ñaha‑gǎ xii‑güedé.
23300  MAT 4:22  Te òré‑ni‑áⁿ nǐ dándǒo‑güedé bàrcú‑güedé, ndɨhɨ tǎtá‑güedě, te ní tuha ñaha‑güedě xii‑gá.
23302  MAT 4:24  Te ndéé nchaa ñáyiu yɨ̀ndehu distritú Sìriá ní níhǐ‑yu tnúhu nchaa nàcuáa quìde Jesús. Te ní queé‑yu ñuú‑yu te ndècá‑yu nchaa ñáyiu tnàhá ndɨ dɨ́ɨ́ⁿ nǔú cuěhé cuǎháⁿ núú ndécú Jèsús. Te cuěi ñáyiu xǐyɨ̀hɨ́, ndɨhɨ ñáyiu ñá túú‑gǎ càndá nihnu, ndɨhɨ ñáyiu yɨ̀hɨ ñaha espíritú cúndɨ̀hɨ yucu ñávǎha ndècá‑yu cuáháⁿ núú‑gǎ, te nchaá‑yu ní quide tátna ñaha‑gǎ xií‑yu.
23304  MAT 5:1  Te sátá nǐ xiní Jèsús sá cuěhé víhí ñǎyiu nchìcúⁿ ñáhá xìi‑gá, te ní xica‑gá cuásaá‑gá ɨɨⁿ núú tɨ̀ndúú te xíáⁿ nǐ ngóo‑gá, te cue tée xìca cuu ndɨhɨ‑gá ní nadúcúⁿ ndèé ñáhá‑güedě xii‑gá.
23305  MAT 5:2  Te ní ngüíta‑gá dánèhé ñáhá‑gǎ xii‑güedé ndɨhɨ cue ñáyiu‑áⁿ, te xǎhaⁿ‑gǎ:
23307  MAT 5:4  ’Váha táhú nchaa ñáyiu ndàhyú sá ndɨ̀hú iní‑yu, chi Yá Ndiǒxí cuáñaha‑gǎ tnúhu ndee ìní cundecu ndɨhɨ́‑yu.
23308  MAT 5:5  ’Váha táhú nchaa ñáyiu ndàhú iní‑xi, chi ñáyiu‑áⁿ nduu táhǔ‑yu cundecú‑yu ɨɨⁿ xichi núú cuǎñaha Yǎ Ndiǒxí xií‑yu.
23310  MAT 5:7  ’Váha táhú nchaa ñáyiu cùndahú iní tnàha ñáyiu‑xi, chi ñáyiu‑áⁿ dɨu‑ni ducaⁿ càda ñaha Yá Ndiǒxí xií‑yu cundàhú iní ñáhá‑gǎ.
23311  MAT 5:8  ’Váha táhú nchaa ñáyiu ní nduu ndoo ní nduu nine iní‑xi, chi cue ñáyiu‑áⁿ nduu táhǔ‑yu cundecú‑yu ndɨhɨ Yá Ndiǒxí.
23312  MAT 5:9  ’Váha táhú nchaa ñáyiu càháⁿ dóho tnàha ñáyiu‑xi nàcuáa cundecu ndɨhɨ váha tnàhá‑yu, chi cùtnuní sá ñǎyiu‑áⁿ cuú‑yu déhe Yá Ndiǒxí.
23314  MAT 5:11  ’Te cùu‑ndo ñáyiu ío váha táhú‑xi te núu na cǔcuèhé ñáhá ñǎyiu, àdi cada úhú ñáhǎ‑yu xii‑ndo, àdi dacaa dɨ́quɨ́ ñáhǎ‑yu nándɨ cuéchi neñùú xii‑ndo sǎ cuèndá‑í.
23315  MAT 5:12  Te òré ducaⁿ na càda ñahá‑yu xii‑ndo te cudɨ́ɨ́ víhí‑ní ìní‑ndó cùndecu‑ndo, chi ío váha càa sá ndécú àndɨu nduu táhú‑ndó cùndecu ndɨhɨ‑ndo nduu na saá‑ndó yàcáⁿ cundecu‑ndo, chi dɨu‑ni ducaⁿ nǐ xóo cada ñaha cuè ñaní tnáhǎ‑yu xii cue tée ní xóo cáháⁿ tnúhu Yá Ndiǒxí ní xíndecu ndéé sanaha.
23316  MAT 5:13  ’Te nchòhó cada iní‑ndó sǎ cúú‑ndó dàtná ñɨ́ɨ́ cuèndá ñuyíú‑a. Te ñɨ́ɨ́ chi nàndɨ́hɨ‑xi dico núu na ndùu víxiⁿ‑xi, te ñá túú‑gǎ nándɨ̌hɨ‑xi chi dǎngoyo‑ná‑ó, te yǎha ñáyiu xěnihnú‑yu. Te ducaⁿ sǎtnahá‑xi cùu nchohó chi cùu‑ndo datná ñɨ́ɨ́ vǎha te núu na càda váha‑ndo, te núu vá cádá vǎha‑ndo te quee tɨ́hú‑ndó.
23317  MAT 5:14  ’Te nchòhó cada iní‑ndó sǎ cúú‑ndó dàtná ɨɨⁿ sá dáyèhé ndécú ñùyíú‑a, chi sànu ichi‑ndo ñáyiu ichi váha. Te nchòhó xìní‑ndó sǎ nǔu ɨɨⁿ ñuú cáá ɨ̀ɨⁿ núú tɨ̀ndúú te vá cúú càchí‑ó sǎ nguɨ̌vǎha‑xi.
23319  MAT 5:16  Te ducaⁿ càda nchohó cada váha‑ndo dàtná quídé ɨ̀ɨⁿ ñuhú dayèhe‑xi núú ñǎyiu, te ducaⁿ quìní ñáyiu nàcuáa quìde‑ndo ndecu‑ndo, te tnàhá‑yu cachí‑yu sá ǐo càhnu cuu Dútú Ndiǒxí Yaá cúú Tǎtá‑ndó ndècu andɨu chi quiní‑yu sá quídé vǎha‑ndo ndècu‑ndo.
23321  MAT 5:18  Te na càchí tnúhu ndáá‑í xii‑ndo sǎ tnǔhu ní chídó tnùní ndíi Moìsés ío ndáá càháⁿ‑xi, chi dacuɨtɨ́í cùu nchaa nacuáa càháⁿ‑xi. Te yáchí‑gá naa andɨu ndɨ̀hɨ ñuyíú dàcúúxí sǎ quěe cáva ɨɨⁿ tnúhu‑áⁿ.
23322  MAT 5:19  Núu xíǎⁿ nchaa ñáyiu na càchí sá dává tnǔhu ní chídó tnùní ndíi Moìsés ñá túú xìni ñuhu‑xi chi ñá túú cùnuu‑xi, te ñáyiu‑áⁿ dɨu‑ni ducaⁿ dànehé‑yu nchaa dava‑gá tnàha ñáyiú‑yu, te sá dúcáⁿ quìdé‑yu te vá cúnùu vihí‑yu núú ndécú Yǎ Ndiǒxí táxí tnùní‑gá, chi cuú‑yu dàtná ɨɨⁿ ñáyiu nchìcúⁿ cuìí‑nǎ. Dico nchaa ñáyiu nchìcúⁿ nihnu quìde nchaa nacuáa càháⁿ nchaa tnúhu‑áⁿ, te dɨu‑ni ducaⁿ dànehé‑yu nchaa dava‑gá tnàha ñáyiú‑yu, te ñáyiu‑áⁿ ǐo cunùú‑yu núú ndécú Yǎ Ndiǒxí táxí tnùní‑gá.
23324  MAT 5:21  ’Te nchòhó sa xìní‑ndó sǎ ncháá ñǎyiu ní cuu ñaní tnáhá‑ndó nǐ xíndecu ndéé sanaha nǐ níhǐ‑yu tnúhu sá vǎ cúú càhní‑yu tnàha ñáyiú‑yu, chi núu ducaⁿ na càdá‑yu te nacháhu‑yu cuéchi‑yu.
23325  MAT 5:22  Dico vitna na càchí tnúhu‑í xii‑ndo sǎ nǔu ndědani càa‑ndo na cudééⁿ‑ndó nǔú tnàha ñáyiu‑ndo, te nacháhu‑ndo sǎ dúcáⁿ quìde‑ndo, àdi núu na cǔcuèhé‑ndǒ‑yu te núú chítú nǔú tàcá cundáá cuéchi‑ndo te núu ducaⁿ na càda‑ndo, àdi núu nà cúu‑ndo tnàha ñáyiu‑ndo ɨ̀ɨⁿ tnúhu vée vìhi, te cucuéchi vìhi xii‑ndo chi quɨ́hɨ́ⁿ‑ndó nǔú ùhú núú ndàhú.
23326  MAT 5:23  ’Te xíǎⁿ nǔu nchòhó òré ndécú ndɨ̀hɨ‑ndo ɨɨⁿ sá cuìní‑ndó cuǎha‑ndo Yǎ Ndiǒxí nduu táhú‑gǎ, te òré cuáháⁿ‑ndó cuǎñaha‑ndo xìi‑gá, te òré ní quexìo‑ndo núú dúcáⁿ cuǎñaha‑ndo xìi‑gá sá ndúú tǎhú‑gǎ, te ní ndacu iní‑ndó sǎ ndécú ñǎyiu ñá túú cùu váha iní ñáhá xìi‑ndo cuendá ɨɨⁿ sá nǐ cumání nǔú tnáhá‑ndó.
23328  MAT 5:25  ’Te núu ìó ɨɨⁿ‑ndo nǐ sáháⁿ ñáyiu núú těe cùchiuⁿ ní sacáⁿ cuéchi‑yu cuèndá‑ndó cuèndá ɨɨⁿ sá nǐ quide‑ndo, te òré ní naníhí tnáhá‑ndó ndɨ̀hɨ́‑yu cuáháⁿ‑ndó nǔú těe cùchiuⁿ‑áⁿ, te nacáháⁿ cáhnú ìní tnáhá‑ndó ndɨ̀hɨ́‑yu cuèndá sá vǎ cuǎha cuèndá ñáhá‑gǎ‑yu xii‑ndo nǔú tě cùchiuⁿ, chi núu ducaⁿ na càdá‑yu te tée cùchiuⁿ‑áⁿ cuǎha cuèndá ñáhá‑dě xii‑ndo nǔú cuè tée cùu poleciá, te cue tée‑áⁿ chihi ñaha‑güedě vecaá xii‑ndo.
23330  MAT 5:27  ’Te nchòhó sa xìní‑ndó nàcuáa ndùu tnúhu ní cáháⁿ cue tée ní xíndecu ndéé sanaha, te duha ní cachí‑güedé: “Nchaa cue tée vá cúú cǎháⁿ ndɨhɨ‑güedé ñadɨ̀hɨ́ te núu ñá dɨ́ú ñàdɨhɨ́‑güedé cúǔ‑yu, te dɨu‑ni ducaⁿ tùcu nchaa cue ñáyiu dɨ̀hɨ́ vá cúú cǎháⁿ ndɨhɨ́‑yu tée te núu ñá dɨ́ú yɨ̀ɨ́‑yu cùu‑güedé”, duha ní cachi‑güedé.
23332  MAT 5:29  ’Te núu ɨɨⁿ xio tɨnùu‑ndo quide‑xi quide‑ndo nándɨ sá cuèhé sá dúhá te tava‑ndo, chi váha‑gá sá ná cuǐta te ñá dɨ́ú nɨ̀hií nɨ́ ndúú yɨ̀quɨ cuñú‑ndó quɨ̌hɨ́ⁿ‑xi núú ùhú núú ndàhú.
23333  MAT 5:30  Te núu ɨɨⁿ xio ndaha‑ndo quìde‑xi quide‑ndo nándɨ sá cuèhé sá dúhá te quehndé‑ndó, chi váha‑gá sá ná cuǐta ɨɨⁿ xio ndaha‑ndo te ñá dɨ́ú sǎ nɨ̀hií nɨ́ ndúú yɨ̀quɨ cuñú‑ndó quɨ̌hɨ́ⁿ‑xi núú ùhú núú ndàhú.
23334  MAT 5:31  ’Te nchòhó sa nàha tucu‑ndo nacuáa ní cáháⁿ tucu cue tée ní xíndecu ndéé sanaha, te duha ní cachí‑güedé: “Te núu ɨɨⁿ tée na dàña tnaha‑dé ndɨhɨ ñadɨ̀hɨ́‑dé, te xìni ñuhu‑xi cadúha‑dé ɨɨⁿ tutú cuáñaha‑dě núú càháⁿ‑xi sá nǐ dáñá ñàha‑dé”, duha ní cachí‑güedé.
23335  MAT 5:32  Dico yúhú càchí tnúhu‑í xii‑ndo sǎ cúú dàña ɨɨⁿ tée ñadɨ̀hɨ́‑dé, te núu cùtnuní ndáá iní‑dé sá càháⁿ ndɨhɨ‑aⁿ ɨngá tée. Dico núu ñá túú dùcaⁿ quide‑aⁿ te ñá túú ndùu váha‑xi daña ñàha‑dé. Te núu ñá túú dùcaⁿ quide ñadɨhɨ́‑dé, te cada iní‑ó sǎ méé‑dě ní sanu ichi ñaha‑dě xii‑aⁿ cáháⁿ ndɨhɨ‑aⁿ ɨngá tée te núu na dàña ñaha‑dé. Te tée na nàqueheⁿ ñaha xii ñaha ní dáñá ñàha yɨɨ‑xi‑áⁿ, te dɨu‑ni ñá túú ní quìde váha‑dé sá dúcáⁿ nǐ naqueheⁿ‑dé ñaha‑áⁿ.
23336  MAT 5:33  ’Te sa nàha tucu‑ndo nacuáa ní cáháⁿ tucu cue tée ní xíndecu ndéé sanaha, chi cue tée‑áⁿ nǐ cachí‑güedé: “Te núu càcunehe‑ndo Yá Ndiǒxí núú tnàha ñáyiu‑ndo nàcuáa cutnùní iní‑yu sá ndàá cada‑ndo ɨ̀ɨⁿ sá sání ìní‑ndó càda‑ndo, te cada‑ndo”, duha ní cáháⁿ dóho tnàha‑güedé.
23338  MAT 5:35  Te ni vǎ cácú nèhe‑ndo ñuyíú‑a, chi tnàhá ñuyíú‑a ndècu‑gá, te ni vǎ cácú nèhe‑ndo ñuú Jerusàlén chi ñuú‑áⁿ cúú cuèndá‑gá, te dɨu‑gá cúú‑gǎ Yaá ío cùnuu.
23340  MAT 5:37  Te váha‑gá sá nǔu ɨɨⁿ sá sání ìní‑ndó càda‑ndo, te cachí‑ni‑ndo: “Cuu cada‑ndɨ́, àdi vá cúú càda‑ndɨ́”, cachí‑ni‑ndo. Chi nchaa dava‑gá sá chídó‑ndó càháⁿ‑ndó òré ducaⁿ sàni iní‑ndó càda‑ndo ɨɨⁿ sá cádá‑ndó cùu‑xi sá dácàhu iní ñáhá yùcu ñávǎha.
23343  MAT 5:40  Àdi ní sacáⁿ cuéchi‑yu núú cuè tée cùchiuⁿ cuendá‑ndó, te cuìní‑yu quendeé‑yu dúhnú‑ndó te daña‑ndo na cànehé‑yu quɨ́hɨ́ⁿ, te tnàhá‑ni dóó ndíxí ndòdo‑ndo daña‑ndo na canehé‑yu quɨ́hɨ́ⁿ.
23345  MAT 5:42  Te núu ìó ɨɨⁿ sá xìcáⁿ‑yu núú‑ndó te cuáñaha‑ndo, àdi ió ɨɨⁿ sá sánùú‑yu núú‑ndó te cuáñaha nùu‑ndo.
23346  MAT 5:43  ’Te sa nàha tucu‑ndo nacuáa ní cachí tucu cue tée ní xíndecu ndéé sanaha, chi cue tée‑áⁿ nǐ cachí‑güedé: “Cuu iní‑ndó cuè ñáyiu ndècu ndɨhɨ váha‑ndo, te cuu úhú iní‑ndó cuè ñáyiu cùu úhú iní ñáhá xìi‑ndo”, duha ní cachí‑güedé.
23347  MAT 5:44  Dico yúhú càchí tnúhu‑í xii‑ndo sǎ cúú ìní‑ndó cuè ñáyiu cùu úhú iní ñáhá xìi‑ndo, te cáháⁿ váha‑ndo cuèndá cue ñáyiu càháⁿ úhú ñáhá xìi‑ndo, te cada‑ndo sǎ vǎha sá cúú‑xí cuè ñáyiu cùu úhú iní ñáhá xìi‑ndo, te cáháⁿ ndɨhɨ‑ndo Yǎ Ndiǒxí cuèndá cue ñáyiu xǐcuèhé ñáhá xìi‑ndo, ndɨhɨ cuèndá cue ñáyiu quìde úhú ñáhá xìi‑ndo.
23348  MAT 5:45  Te núu na càda‑ndo nchaa nacuáa càháⁿ‑í‑a, te ducaⁿ te cutnùní sá cúú‑ndó děhe Tǎtá‑ndó Dǔtú Ndiǒxí Yaá ndécú àndɨu. Te dɨu‑gá cúú‑gǎ Yaá quídé quène nchícanchii, te dɨu‑ni‑gá cúú‑gǎ Yaá dácùuⁿ dáú ñuyíú‑a, te ducaⁿ quìde‑gá cuèndá cuu‑xi sá vǎha sá cúú‑xí cuè ñáyiu quìde váha, ndɨhɨ sá cúú‑xí cuè ñáyiu ñá túú quìde váha.
23349  MAT 5:46  Te núu nchòhó ná cúú ìní‑ndó mèe‑ni ñáyiu na cùu iní ñáhá xìi‑ndo, te vá càchí‑ndó sǎ Yǎ Ndiǒxí taxi‑gá sá ndúú tǎhú‑ndó sǎ dúcáⁿ quìde‑ndo, chi cuěi cue tée cuihna ìní‑xi quìde cobrá ñáhá xìi cue ñáyiu cuèndá impuèstú ducaⁿ xǐquide‑güedé.
23350  MAT 5:47  Te núu mee‑ni ñǎyiu ndècu ndɨhɨ váha‑ndo ǐo váha cáháⁿ ndɨhɨ‑ndǒ‑yu, te vá càchí‑ndó sǎ ǐo váha quìde‑ndo sá dúcáⁿ quìde‑ndo, chi cuěi ndéé nchaa ñáyiu ñá túú xìní dana cuèndá Yǎ Ndiǒxí ducaⁿ xǐquidé‑yu.
23352  MAT 6:1  Te Jèsús ndécú‑ní‑gǎ dánèhé‑gá cue tée xìca cuu ndɨhɨ‑gá ndɨhɨ nchaa ñáyiu, te xǎhaⁿ‑gǎ: —Te òré quídé‑ndó sǎ vǎha te vá cádá‑ndó nǔú ñǎyiu cuèndá‑ni sá cuìní‑ndó cǎháⁿ váha‑yu cuèndá‑ndó, chi núu núú ñǎyiu ducaⁿ na càda‑ndo te Dútú Ndiǒxí Yaá cúú Tǎtá‑ndó vǎ táxí‑gǎ sá ndúú tǎhú‑ndó.
23353  MAT 6:2  Te xíǎⁿ nǔu nchòhó òré chíndèe‑ndo ñáyiu ndàhú, te vá cǔñaha‑ndo xìi cue ñáyiu sá chíndèe‑ndo cue ñáyiu ndàhú‑áⁿ dàtná xǐquide cue ñáyiu dàndahú méé‑xí sǎ quídé ndǎá te ñá ndàá sá quídé ndǎá‑yu, chi ñáyiu‑áⁿ ducaⁿ xǐquidé‑yu òré sàháⁿ‑yu veñúhu, chi dàtecú tnúhu‑yu nchaa ñáyiu òré ducaⁿ chìndeé‑yu ñáyiu ndàhú. Te dɨu‑ni ducaⁿ quìdé‑yu xǎhǎⁿ‑yu xii cue ñáyiu sá chíndèé‑yu cue ñáyiu ndàhú‑áⁿ nchaa núú xícá cùú‑yu, te ducaⁿ xǐquidé‑yu cuèndá cuìní‑yu cáháⁿ váha ñáyiu cuèndá‑yu. Te yúhú na càchí tnúhu ndáá‑í xii‑ndo sǎ ñà túú nǎ nduu táhú ñǎyiu‑áⁿ nǔú Yǎ Ndiǒxí sá dúcáⁿ quìdé‑yu chi mee‑ni nǔú tnàha ñáyiú‑yu cùdɨú‑yu.
23354  MAT 6:3  Te nchòhó òré chíndèe‑ndo ñáyiu ndàhú, te cuěi ñáyiu ío‑gá váha ndècu ndɨhɨ‑ndo dico vá cǔñaha‑ndo sǎ dúcáⁿ chìndee‑ndo cue ñáyiu ndàhú‑áⁿ, te ni cuè dava‑gá ñáyiu vá cǔñaha‑ndo.
23356  MAT 6:5  ’Te nchòhó òré càháⁿ ndɨhɨ‑ndo Yǎ Ndiǒxí, te vá cádá‑ndó dàtná xǐquide cue ñáyiu dàndahú méé‑xí càchí sá quídé ndǎá te ñá ndàá sá quídé ndǎá‑yu, chi ñáyiu‑áⁿ tnàhá iní‑yu cunutnɨ́ɨ‑yu càháⁿ ndɨhɨ́‑yu Yá Ndiǒxí òré yɨ́hɨ̌‑yu veñúhu. Te dɨu‑ni ducaⁿ xǐquidé‑yu nchaa núú xícá cùú‑yu, te ducaⁿ quìdé‑yu cuèndá sá cuìní‑yu quiní ñáyiu nàcuáa xǐquidé‑yu. Te na càchí tnúhu ndáá‑í xii‑ndo sǎ ñà túú nǎ nduu táhú ñǎyiu‑áⁿ nǔú Yǎ Ndiǒxí sá dúcáⁿ quìdé‑yu chi mee‑ni nǔú tnàha ñáyiú‑yu cùdɨú‑yu.
23357  MAT 6:6  Te nchòhó òré cuìní‑ndó cǎháⁿ ndɨhɨ‑ndo Yǎ Ndiǒxí, te ndɨ́hu ndedɨ́ nihnu‑ndo xɨ̀tɨ́ vehe‑ndo, chi dɨu‑gá cúú Tǎtá‑ndó te ndècu ndɨhɨ ñaha‑gá xii‑ndo, te dɨu‑ni mee‑gǎ ndéhé ñàha‑gá xii‑ndo nàcuáa quìde‑ndo, te núu ducaⁿ na càda‑ndo te taxi‑gá sá ndúú tǎhú‑ndó.
23358  MAT 6:7  ’Te òré càháⁿ ndɨhɨ‑ndo Yǎ Ndiǒxí te vá sǔúní cuèndá‑ni dacàá‑ndó tnǔhu cáháⁿ ndɨhɨ‑ndo‑gǎ dàtná xǐquide cue ñáyiu ñá túú xìní tnúhu‑gá, chi ñáyiu‑áⁿ sání ìní‑yu sá tédǒho ñaha vìhi‑gá Yǎ Ndiǒxí xií‑yu sá dúcáⁿ sǔúní dàcaá‑yu tnúhu càháⁿ ndɨhɨ ñàhá‑yu xii‑gá dico ñáhá.
23359  MAT 6:8  Dico nchòhó, vá cádá‑ndó dàtná xǐquide cue ñáyiu‑áⁿ, chi mee Tǎtá‑ndó Dǔtú Ndiǒxí sa nàha‑gá ná cúú nchàa sá xíní ñùhu‑ndo cuéi òré vátá càcáⁿ‑gá‑ndó nǔú‑gǎ.
23363  MAT 6:12  Te cada càhnu iní‑n nchàa yícá cuěchi‑ndɨ́, chi tnàhá nchúhú quídé càhnu iní‑ndɨ́ nchaa sá quídé ñàha tnaha ñáyiu‑ndɨ́.
23364  MAT 6:13  Te vá dáñá‑n dàcaháⁿ ñáhá yùcu ñávǎha xii‑ndɨ́ cada‑ndɨ́ sá ñà túú vǎha, chi coto ñaha‑n xìi‑ndɨ́ cuèndá sá vǎ dúcáⁿ càda ñaha‑xi. Te dɨu‑n cùu‑n Yaá ío cùnuu nchaa nduu nchaa quɨ́ú, te ío càhnu cuu‑n, te dɨu‑ni‑n quɨ̀ndaha ñaha‑n xii‑ndɨ́ nɨ caa nɨ quɨ́hɨ́ⁿ. Te ducaⁿ na cùnduu. Duha dànehé ñáhà‑í xii‑ndo cǎháⁿ ndɨhɨ‑ndo Yǎ Ndiǒxí.
23365  MAT 6:14  ’Te núu nchòhó quídé càhnu iní‑ndó nchàa sá quídé ñàha tnaha ñáyiu‑ndo, te ducaⁿ te Tǎtá‑ndó Dǔtú Ndiǒxí Yaá ndécú àndɨu cada cahnu iní‑gá nchaa sá ñà túú vǎha quìde‑ndo tucu.
23367  MAT 6:16  ’Te nchòhó, nduu ñà túú tnàhí ná xéxí‑ndó càháⁿ ndɨhɨ‑ndo Yǎ Ndiǒxí, te vá cúndɨ̀yɨ́‑ndó dàtná xǐquide nchaa ñáyiu dàndahú méé‑xí càchí sá quídé ndǎá te ñá ndàá sá quídé ndǎá‑yu, chi ñáyiu‑áⁿ ducaⁿ xǐquidé‑yu cuèndá sá cuìní‑yu cutnùní iní ñáyiu sá ñà túú tnàhí ná xéxǐ‑yu càháⁿ ndɨhɨ́‑yu Yá Ndiǒxí. Te yúhú càchí tnúhu‑í xii‑ndo sǎ sà dúcáⁿ quìdé‑yu te ñá túú nǎ chindee ñàha‑xi xií‑yu cuèndá níhǐ‑yu ɨɨⁿ sá ndúú tǎhǔ‑yu núú Yǎ Ndiǒxí.
23368  MAT 6:17  Dico nchòhó, nduu dùcaⁿ quide‑ndo ñá túú tnàhí ná xéxí‑ndó càháⁿ ndɨhɨ‑ndo Yǎ Ndiǒxí, te váha váha naquete‑ndo nǔú‑ndó, te váha váha chihi‑ndo cǔcá
23369  MAT 6:18  cuèndá sá vǎ cútnùní iní ñáyiu sá ñà túú nǎ xéxí‑ndó ndùu ducaⁿ caháⁿ ndɨhɨ‑ndo Yǎ Ndiǒxí. Te Dútú Ndiǒxí Yaá cúú Tǎtá‑ndó ndècu ndɨhɨ‑ndo dɨu‑ni mee‑gǎ ndéhé‑gǎ nàcuáa quìde‑ndo ndecu‑ndo, te dɨu‑gá taxi‑gá sá ndúú tǎhú‑ndó.
23370  MAT 6:19  ’Te vá cání ìní‑ndó cùu‑ndo ñáyiu cuica nǎndɨ sá cúndècu ndɨhɨ‑ndo ñuyíú‑a chi vá cúdǐi‑xi, chi dava quee tɨ́quidi, te dava caxi cudi ñùhu, àdi quɨ́hu ñadúhú vehe‑ndo te duhu‑güedě.
23372  MAT 6:21  Te núu cùu‑ndo ñáyiu cuica ndècu ñuyíú‑a, te dɨu‑ni nchaa sá ndécú ndɨ̀hɨ‑ndo ñuyíú‑a ñùhu iní‑ndó. Àdi cuu‑ndo ñáyiu quìde nacuáa ngúndecu sá ndúú tǎhú‑ndó àndɨu, te dɨu‑ni sá ndúú tǎhú‑ndó ndècu andɨu‑áⁿ ñúhú ìní‑ndó.
23375  MAT 6:24  ’Te ni ɨ̀ɨⁿ tée xìnu cuechi vá ndácú‑dě cunu cuechi‑dě núú ùú pàtróóⁿ, chi tée‑áⁿ cuu váha iní‑dé núú ɨɨⁿ pàtróóⁿ‑dě te tnɨɨ‑dé nchaa tnúhu càháⁿ pàtróóⁿ tée cùu váha iní‑dé núú‑xi‑áⁿ. Te núú ɨ̀ngá tucu pàtróóⁿ‑dě vá cúú vǎha iní‑dé, te ni vǎ tnɨ́ɨ́‑dě tnúhu càháⁿ ɨngá tée‑áⁿ. Te ducaⁿ sǎtnahá‑xi cùu nchohó chi vá ndácú‑ndó cùnu cuechi‑ndo núú Yǎ Ndiǒxí te cuhuⁿ iní‑ndó nchàa sá ìó ñuyíú‑a.
23376  MAT 6:25  ’Te na càchí tnúhu‑í xii‑ndo sǎ vǎ ǐo cani iní‑ndó nǔu nása níhí‑ndó sǎ cóhó sǎ cáxí‑ndó, te ni vǎ ǐo cani iní‑ndó nǔu nása níhí‑ndó dǒó cuihnu‑ndo, chi cùnuu‑gá méé‑ndó dàcúúxí sǎ nchító‑ndó, te ducaⁿ cùnuu‑gá yɨquɨ cùñú‑ndó dàcúúxí dǒó sácuǐhnu‑ndo.
23377  MAT 6:26  Te chí cádá cuèndá sá ncháá quɨ̀tɨ ndava ñá túú tnàhí ná xítú‑güèdɨ, te ni ñà túú ndèé cuáháⁿ‑güedɨ nàtahu‑güedɨ, te ni ñà túú nǎ nátàxúha‑güedɨ, te ni ñà túú ndèé cáá yàcá‑güedɨ, chi mee Tǎtá‑ó Dǔtú Ndiǒxí Yaá ndécú àndɨu xito ñaha‑gá xii‑güedɨ nìhí‑güedɨ sá xéxí‑güèdɨ. Te núu cue quɨtɨ‑áⁿ ducaⁿ xìto ñaha‑gá xii‑güedɨ, ¡te uuⁿ‑gá xító ñàha‑gá xii nchòhó, chi nchòhó ío‑gá cúnùu‑ndo dacúúxí cuè quɨtɨ‑áⁿ!
23378  MAT 6:27  Te cuěi nándɨ sá sání vìhi iní‑ndó ndècu‑ndo, dico ñá ndácú‑ndó càda‑ndo nacuáa cuehnu‑ndo cuědìcó ɨɨⁿ yɨquɨ‑gǎ.
23379  MAT 6:28  ’Te vá ǐo cani iní‑ndó nǔu nása níhí‑ndó dǒó cuihnu‑ndo. Te chí cádá cuèndá nàcuáa sàhnu nchaa itá ìó yucu, chi nchaa itá‑áⁿ ñà túú quìde chiuⁿ‑xi, te ni ñà túú quèheⁿ‑xi idi.
23381  MAT 6:30  Te nchaa itá ìó yucu tnaa‑ni cùdíi‑xi, te yìchí‑xi te sàhmi ñáyiu. Te cuěi ducaⁿ dico mee Yǎ Ndiǒxí quídé‑gǎ ío vii sàcúnduu‑xi. Te núu nchaa itá‑áⁿ ducaⁿ quìde‑gá xító‑gǎ sácǔnduu vii‑xi, te xíǎⁿ cútnùní sá ǐo‑gá coto ñaha‑gǎ xii‑ndo, dìcó‑ni sá ñà túú sàndáá váha iní‑ndó‑gǎ.
23382  MAT 6:31  Te xíǎⁿ nǔu ñá túú xìni ñuhu vihi‑xi cani iní‑ndó nǔu nása níhí‑ndó sǎ cóhó sǎ cáxí‑ndó, àdi nása níhí‑ndó dǒó cuihnu‑ndo.
23384  MAT 6:33  Te xíǎⁿ nǔu ío xìni ñuhu‑xi sá cúhúⁿ ìní‑ndó sǎ Yǎ Ndiǒxí yɨ́ndàha ñaha‑gá xii‑ndo, te ducaⁿ càda‑ndo nchaa nacuáa cuìní‑gá, te ducaⁿ te taxi‑gá nchaa sá xíní ñùhu‑ndo.
23386  MAT 7:1  Te Jèsús nděcuu‑ni‑gá dánèhé‑gá cue tée xìca cuu ndɨhɨ‑gá ndɨhɨ nchaa ñáyiu, te xǎhaⁿ‑gǎ: —Vá càháⁿ cuèhé‑ndó cuèndá tnàha ñáyiu‑ndo, te ducaⁿ te Yá Ndiǒxí ñá túú nǎ tnúhu cúñaha‑gǎ xii‑ndo.
23387  MAT 7:2  Chi núu na càháⁿ cuèhé‑ndó cuèndá tnàha ñáyiu‑ndo, te Yá Ndiǒxí ìó ɨɨⁿ sá cádá ñàha‑gá xii‑ndo. Te núu nchòhó ná càháⁿ cuèhé víhí‑ndó cuèndá tnàha ñáyiu‑ndo te Yá Ndiǒxí ío‑gá dandòho ñaha‑gá xii‑ndo.
23389  MAT 7:4  Te núu na nàcanu ichi‑ndo tnaha ñáyiu‑ndo cuèndá sá ñà túú quìde váha‑yu ndècú‑yu, te mee‑ndo vìhi‑gá quídé‑ndó ñá, te cada iní‑ndó sǎ xǎhaⁿ‑ndo xìi tnaha ñáyiu‑ndo sǎ nátàva‑ndo mihi líhli ñùhu núǔ‑yu sá dúcáⁿ quìde‑ndo, te mihi càhnu ñuhu núú méé‑ndó ñà túú quìde cuendá‑ndó.
23390  MAT 7:5  Te sá dúcáⁿ quìde‑ndo te ío dàndahú‑ndó mèe‑ndo sá quídé ndǎá‑ndó te ñá ndàá sá quídé ndǎá‑ndó, te xìni ñuhu‑xi díhna‑gá daña‑ndo nchàa sá ñà túú vǎha quìde‑ndo, te dǎtnùní ducaⁿ te cuu nacanu ichi‑ndo tnàha ñáyiu‑ndo cuèndá nchaa sá ñà túú vǎha quìdé‑yu.
23391  MAT 7:6  ’Te nchaa ñáyiu ío sàá iní‑xi, te vá cádá yìca‑ndó‑yu cundedóho‑yu tnúhu Yá Ndiǒxí, chi núu na càda yica‑ndó‑yu te ngóo‑yu cuu úhú iní ñáhǎ‑yu xii‑ndo. Te ñáyiu‑áⁿ cúǔ‑yu dàtná iná chi quɨtɨ‑áⁿ nǔu na cuǎñaha‑o ɨ̀ɨⁿ sá cuǎñaha‑o, te núu ñá túú cùtnuní iní‑dɨ ná cúú xǐǎⁿ te tnɨɨ ñaha‑dɨ xìi‑o. Te cùu tucú‑yu dàtná cùchí chi quɨtɨ‑áⁿ nǔu na chùcu‑o núú‑dɨ yúú vǎha sá ǐo vii càa nani pérlá, te dìcó‑ni cùnu sáhá‑dɨ chi ñá túú cùtnuní iní‑dɨ sá cúú‑xí yǔú vǎha.