23217	MAT 1:4	Jaꞌa Aram yhuung, Aminadab jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Aminadab yhuung, Naasón jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Naasón yhuung, Salmón jeꞌe xiøhajty.
23218	MAT 1:5	Jaꞌa Salmón yhuung, Booz jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Booz tiaj, Rahab jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Booz yhuung, Obed jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Obed tiaj, Rut jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Obed yhuung, Isaí jeꞌe xiøhajty.
23219	MAT 1:6	Jaꞌa Isaí yhuung, David jeꞌe xiøhajty. Mänitä David tiägøøyy gobiernähajpä. Mänitä Urías yajyaghoꞌcä mänaa jaꞌa tsip jiadyiijän. Coo jaꞌa Urías yhoꞌcy, mänitä David jaꞌa Urías tioꞌoxiøjc wyiingpøjcä. Mänitä David yaghuungpaaty. Salomón jaꞌa yhuung hajxy yajxøhajty.
23220	MAT 1:7	Jaꞌa Salomón yhuung, Roboam jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Roboam yhuung, Abías jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Abías yhuung, Asa jeꞌe xiøhajty.
23223	MAT 1:10	Jaꞌa Ezequías yhuung, Manasés jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Manasés yhuung, Amón jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Amón yhuung, Josías jeꞌe xiøhajty.
23230	MAT 1:17	Nämajmacts jaꞌa Jesús jaꞌa yhap jaꞌa tieedy hänajty miøødä, møødä Abraham møødä David. Y jaac nämajmacts jaꞌa yhap jaꞌa tieedy hänajty miøødä, møødä Salomón møødä Jeconías. Mänitä judíoshajxy yajnøcxä Babilonia‑naaxooty. Y jaac nämajmacts jaꞌa Jesús jaꞌa yhap jaꞌa tieedy hänajty miøødä, møødä Salatiel møødä José. Mänitä Cristo myiiṉ̃guiahy.
23235	MAT 1:22	Coo jaꞌa José miaꞌabiädøꞌcy, mänit quiudiuuṉ̃ neby hänajty tøø ñämaꞌayíijäm jaꞌa Diosmóonsäm. Mänitä María wyiingpøjcy. Pero cab hajxy ñimiøødmaaw̱ä høxtä coonä jaꞌa María jaꞌa Jesús yajmiṉ̃ñä. Jaꞌa coobhuung, jeꞌeds jaduhṉ miiṉgahw̱. Jesús jaduhṉ xiøhajty. Coo jaꞌa Jesús jaduhṉ myiiṉ̃guiahy, tøjiajt jaꞌa Diosmädiaꞌagy jaduhṉ nebiä Diosmädiaꞌagy‑yajwaꞌxpähajxy jecy quiujahyyän: Huungpaadaam̱b jaꞌa cäxyiihänaꞌc tuꞌug. Yaꞌayhänaꞌc yhuunghadaam̱by. Jueꞌe xiøhataꞌañ, Emanuel. Jeꞌeduhṉ ñänøøm̱by coo jaꞌa Dios hajxy xmiøødhájtäm.
23239	MAT 2:1	Jaꞌa Jesús, jim̱ jaduhṉ myiiṉ̃guiahy maa jaꞌa cajpt jaduhṉ xiøhatiän Belén, jim̱ Judeanaaxooty. Jaꞌa Herodes, jeꞌe hänajty tuum̱b gobiernä. Jim̱ jeꞌe hänajty chänaꞌay maa jaꞌa møjcajptän Jerusalén. Mänitä jäyaꞌayhajxy jim̱ näjeꞌe miejch maa jaꞌa Heródesän. Jäguem̱ hajxy hänajty tøø chooñ maa jaꞌa xøø piädsøm̱iän. Madsaꞌahøxtaabiä hajxy hänajty wiädity.
23243	MAT 2:5	Mänit hajxy yhadsooyy: ―Beléncajptóotiäc jaduhṉ myinaꞌañ quiaꞌawaꞌañ yaa Judeanaaxooty. Jaꞌa Diosmädiaꞌagy‑yajwaꞌxpä jecy cujahy nebiä Dios miänaaṉ̃än:
23250	MAT 2:12	Mänit hajxy wyiimbijnä. Mänit hajxy ñøcxy maa jaꞌa quiajpthajxiän. Wiingtuum hajxy ñøcxøøñä; cab hajxy jim̱ ñaxøøñä maa jaꞌa Heródesän. Hix̱, tøø hajxy hänajty yhawáaṉäxä cumaꞌayhaam coo hajxy jim̱ quiaꞌa naxǿøñät.
23251	MAT 2:13	Coo jaꞌa madsaꞌahøxtaabiähajxy hänajty tøø wyiimbijnä, mänitä José jaꞌa Diosmoonsä tuꞌug wyiinhijxy cumaꞌayhaam, jaꞌa tsajpootypä. Mänitä José ñämaayyä: ―José, pädøꞌøg. Nøcx hajxy jim̱ Egiptonaaxooty møødä mhuung møødä mdoꞌoxy. Jim̱ hajxy mmähmǿꞌøwät høxtä coonä nhawáaṉämät coo hajxy mwiimbídät. Paady hajxy mbäyǿꞌøgät neby yøꞌø mhuung xquiaꞌa yaghóꞌcät. Jaꞌa Herodes, xyhøxtaꞌawáaṉäp yøꞌø mhuung jaduhṉ; xyajyaghoꞌogáaṉäp jaduhṉ.
23253	MAT 2:15	Jim̱ hajxy hänajty miähmøꞌøwaꞌañ Egipto. Høxtä jaꞌa Herodes hóꞌogäp, mänit hajxy hänajty wyiimbijtägatsaꞌañ. Jequiän jaꞌa Diosmädiaꞌagy‑yajwaꞌxpä hänajty tuꞌug tøø quiujaay nebiä Dios miänaaṉ̃än: “Nhøxyaax̱pädsøm̱áam̱biøch jaꞌa nhuung jiiby Egiptonaaxooty.” Y coo jaꞌa Joséhajxy jim̱ jiaanc̈h nøcxy Egipto, tøjiajt jaꞌa Diosmädiaꞌagy jaduhṉ.
23254	MAT 2:16	Coo jaꞌa Herodes ñajuøøyy coo hänajty tøø wyiinhøøñii jaꞌa madsaꞌahøxtaabiädøjc, mänitä Herodes jiootmaꞌty. Mänitä Herodes jaꞌa pigänaꞌc yajyaghoꞌcä nägøx̱iä, pønjaty jaꞌa mejtsjumøjtpä hänajty caꞌa yaghabejpnä, jaꞌa hajxy hänajty tsänaabiä Belén møødä Belén mäwiingóṉ. Hix̱, tøø hänajty mejtsjumøjt yhijnä coo jaꞌa madsaꞌa quiähxøꞌtsohṉ̃, jaꞌa madsaꞌahøxtaabiädøjc‑hajxy hänajty tøø yhíx̱iäbä.
23255	MAT 2:17	Jaduhṉ jaꞌa Diosmädiaꞌagy tiøjiájcumbä nebiä Jeremías hänajty jecy tøø quiujaayän: Jim̱ maa xiøhatiän Ramá, jim̱ä Raquel jaꞌa yhuung ñäjøøyy ñaxuuꞌch. Coo jaꞌa yhuung yaghóꞌcäxä, paady quiaꞌa jootcapxmøcpøgaaṉä. Jaꞌa Jeremías, jeꞌe jaꞌa Diosmädiaꞌagy jecy yajwaꞌx.
23268	MAT 3:7	Mänitä Juan yhijxy coo hänajty ñämec̈hii jaꞌa fariseoshajxy nämay møødä saduceoshajxy. Ja wiꞌi ñäbetaam̱b hajxy hänajty jeꞌebä. Jaꞌa fariseoshajxy, hoy hajxy hänajty jiaanc̈h tehm̱ quiudiuṉ̃ jaꞌa Moisés miädiaꞌagy. Jaꞌa saduceoshajxy, wiingä cuhdujt hajxy hänajty miøødä; cab hajxy hänajty miänaꞌañ coo hajxy jiujypiøjtägatsaꞌañ. Mänitä Juan miänaaṉ̃: ―Hay, møjcuꞌu, caj mijts hoguiuhdujt mnäꞌägädä møødä. Paady hajxy mja wiꞌi ñäbetaam̱bä nebiä Dios hajxy jaduhṉ xquiaꞌa yajcumädów̱ät, túhm̱äts.
23271	MAT 3:10	Pøṉ hoy caꞌa wädijp, jaduhṉ mäwíinäts jeꞌe nebiä quepychaajän, jaꞌa caꞌa tøømhajpä. Piuxaam̱by hajxy jeꞌe; mänit hajxy ñoꞌogaꞌañ. Paady hajxy hoy mwädítät nebiä Dios hajxy jaduhṉ xquiaꞌa yajcumädów̱ät.
23278	MAT 3:17	Mänitä Dios jim̱ quiapxy tsajpootyp: ―Høøc̈h nHuung yøꞌø. Njaanc̈h tehm̱ chójpiøch jaduhṉ. Jaanc̈h tehm̱ jiootcújc‑høch nnijiäwøꞌøyii jaꞌa nHuungcǿxpøch.
23279	MAT 4:1	Mänitä Dioshespíritu jaꞌa Jesús wioonøcxy pactuum. Jim̱ä Jesús hänajty jia wiꞌi ñämaꞌawaꞌañii jaꞌa møjcuꞌugóngäm coo haxøøg jiatcǿꞌøwät.
23281	MAT 4:3	Mänitä Jesús ñämejtsä jaꞌa møjcuꞌugóngäm. Ja wiꞌi yagjatcøꞌøwáaṉäp jaꞌa Jesús hänajty haxøøg. Mänitä møjcuꞌugong miänaaṉ̃: ―Pø miic̈h jaꞌa Dios tøyhajt xyHuunghajp, nämaꞌaw yøꞌø tsaa coo ween chajcaagyquiojy.
23287	MAT 4:9	Mänitä Jesús ñämaayyä: ―Høøc̈h njeꞌe yøꞌøduhṉ cøx̱iä mäduhṉ̃tiä jii quiähxøꞌøgy. Cooc̈h miic̈h jijnaꞌa xwyiingudsähgǿꞌøwät, mänítäts yøꞌø ngøx̱y móꞌowät.
23289	MAT 4:11	Mänitä møjcuꞌugong wyiimbijnä; nidiuhm̱ jaꞌa Jesús miähmøøyy. Mänitä Jesús ñägädaacä jaꞌa Dios mióonsäm jaꞌa tsajpootypä. Mänit jeꞌe piuhbejtä.
23291	MAT 4:13	Mänitä Jesús jim̱ ñaxøøyy maa jaꞌa Nazaretcajptän, pero cab jim̱ miähmøøyy. Mänit jim̱ chänaadiaacpøjcy maa jaꞌa cajpt jaduhṉ xiøhatiän Capernaum. Jím̱äts jeꞌe Galileamejypiaꞌa maa jaꞌa Zabulón yhap yhoc‑hajxy chänaꞌayän. Jim̱ä Neftalí jaꞌa yhap yhoc‑hajxy chänaabiä.
23293	MAT 4:15	Jaꞌa naax̱ maa jaꞌa Zabulón yhap yhoc‑hajxy chänaꞌayän, maa jaꞌa Neftalí yhap yhoc‑hajxy chänaabiän, jim̱ä tuꞌu ñaxøꞌøy mejypiaꞌa, jim̱ Galilea, jim̱ maa jaꞌa caꞌa judíoshajxy chänaꞌayän.
23296	MAT 4:18	Jim̱ä Jesús hänajty miejypiaꞌayoꞌoy maa jaꞌa Galileamejjiän. Mänitä jäyaꞌay metsc yhijxy, jaꞌa Simón, jaꞌa xøhajpä Pedro, møødä piuhyaꞌay Andrés. Hacxmats hajxy hänajty tiuuṉghajpy. Jim̱ä yhacxjohm̱d hajxy hänajty miejypiädaꞌagaꞌañ.
23297	MAT 4:19	Mänitä Simónhajxy ñämaayyä jaꞌa Jesúsäm: ―Jam̱ hajxy wädíjtäm. Jueꞌe mijts mduuṉghajpy, hacxmats; wiingtuuṉg mijts nmoꞌowaam̱by. Nyajnähixøꞌøwaam̱by mijts nebiä jäyaꞌay hajxy myajwiingapxǿꞌøwät jaꞌa Diosmädiaꞌagy.
23309	MAT 5:6	’Jootcujc hajxy jaduhṉ yhidaꞌañ pønjaty jaꞌa jioot tsojp coo hajxy hoy quiudiúnät. Puhbedáaṉäp hajxy jaduhṉ Diósäm.
23316	MAT 5:13	’Jaꞌa caan, coo jaꞌa tiaamdspä tiägóyyät, cab jaduhṉ mänaa tiaamdsǿøñät. Tøø jaduhṉ miaꞌady. Mänitä jäyaꞌayhajxy yhøxwøjy, mänit hajxy yajteeñ. Jaduhṉ mäwíinäts mijts nebiä caanän hädaa yaabä naax̱wiin; coo jaꞌa Diosmädiaꞌagy hajxy mnajtshixǿꞌøwät, mmáꞌadäp hajxy jaduhṉ.
23324	MAT 5:21	’Tøø hajxy mmädoyhaty nebiä mhap mdeedyhajxy hijty jecy miänaꞌañän: “Caꞌa hajxy mjäyaꞌay‑yaghoꞌogy coo jaꞌa cuduuṉg hajxy xyajcumädów̱ät.”
23327	MAT 5:24	jim̱ hajxy mnajtsconǿꞌøwät altarwiinduum, tijaty hajxy hänajty myoxaam̱by. Mänit hajxy jim̱ mnǿcxät maa jaꞌa mmäjøønän maa jaꞌa mmädøjcän, neby hajxy jaduhṉ myajtødiägǿꞌøwät. Mänit hajxy mwiimbídät. Mänit hajxy mnøcxtägátsät maa jaꞌa altarän. Mänit hajxy myójxnät.
23330	MAT 5:27	’Tøø hajxy mmädoyhaty coo jäyaꞌayhajxy hijty jegyhajty miänaꞌañ coo hajxy mgaꞌa tuꞌudägóyyät.
23332	MAT 5:29	’Coo tii hoyhadsojnä mhíxät, cab jim̱ mmøjhéeꞌpnät ni mgaꞌa nähdónät. Jaduhṉ mnibiädaꞌagǿøjät nebiä wiindspän nebiä cøꞌøducpän. Pø caj, jiiby hajxy mgaꞌawaꞌañ haxøøgtuum.
23335	MAT 5:32	Pero høøc̈h mijts jaduhṉ nnämaaby, coo pøṉ tioꞌoxiøjc mänaa yhøxmádsät, y cabä tioꞌoxiøjc hänajty nej tøø jiatcøꞌøy, coo jaꞌa toꞌoxiøjc wiingyaꞌadiøjc jiøjpøgǿꞌøwät, pues tuꞌudägóyyäp jaꞌa toꞌoxiøjc jaduhṉ. Jaꞌa yaꞌadiøjc, jaꞌa hänajty jawyiin tøøbä yhøxmáchäbä, jeꞌedsä pojpä møød. Y jaꞌa yaꞌadiøjc tøø jiaac jøjpøgǿꞌøyäbä, jaanä tuꞌudägooby jeꞌebä.
23337	MAT 5:34	Pero høøc̈h mijts nnämaaby coo hajxy tii mgaꞌa yajwiinwaaṉǿꞌøwät näꞌä nägoobä. Coo hajxy hänajty tii myajwiinwaaṉøꞌøwaꞌañ, cabä tsajpootypä hajxy mgapxpáadät, ni jaꞌa naax̱wiimbä, ni jaꞌa Jerusalén, ni jaꞌa mgopc‑hajxy. Hix̱, paadiä tsajpootypä hajxy mgaꞌa capxpáadät jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa Dios jim̱ yhäñaꞌay. Møød hädaa yaabä naax̱wiin hajxy mgaꞌa capxpáatpät jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa Dios yajtänaabiety. Møødä Jerusalén hajxy mgaꞌa capxpáatpät jeꞌeguiøxpä coo jeꞌe Dyioscajptä. Møødä mhamdsoo copc hajxy mgaꞌa capxpáatpät jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa mguhwaay hajxy hoy mgaꞌa yajpóꞌowät, ni hajxy hoy mgaꞌa yagjiṉ̃ǿꞌøwät.
23344	MAT 5:41	Coo pøṉ hänajty tii xyajtsøm̱nøcxaꞌañ tuꞌkilómetro hadsip, mejtskilómetro mnäꞌägä tsøm̱nǿcxät.
23345	MAT 5:42	Coo pøṉ hänajty tii xmiäyujwaꞌanaꞌañ, mmóꞌowäp jaduhṉ. Tsipcøxp jaduhṉ hotyiijä mmóꞌowät.
23346	MAT 5:43	’Tøø hajxy hijty mmädoyhajpä nebiä jäyaꞌayhajxy hijty jegyhajty miänaam̱bä: “Hoy jaꞌa mmäguꞌughajpä mdsoc mbaꞌhäyówät; pero jaꞌa mmädsip, mmähaṉhádäp jeꞌe.”
23349	MAT 5:46	Cab hajxy tii mbáadät näꞌä tägøꞌøbä coo jaꞌa mmäguꞌughajpähajtiä mmøødnijiootpaadǿøjät. Høxtä jaꞌa yajnähjuudiuutpädøjc‑hajxy nic̈hojc nibiaꞌhäyóow̱äp. Pero coo jaꞌa mmädsip hajxy mméeꞌxät, mänitä Dios hajxy xyhuunghádät.
23356	MAT 6:5	’Jii jäyaꞌayhajxy näjeꞌebä, tänaꞌa jaꞌa Dios hajxy nax̱y piaꞌyaꞌaxy jiiby tsajtøgooty møød jim̱ maa jaꞌa tuꞌuxeṉ̃än. Pero cabä Dios hajxy tuꞌjoot piaꞌyaꞌaxy. Näꞌä yajcumayaam̱b hajxy jaduhṉ maa jaꞌa cuꞌugän. Pero cabä Dios hajxy jaduhṉ quiumayaꞌañíijäm. Tøyhajt jaduhṉ. Pero mijts, hameeꞌch jaꞌa Dios hajxy mbaꞌyáꞌaxät. Xyhíxäp xmiädów̱äp hajxy jeꞌeduhṉ; mänit hajxy xyhuunghádät.
23362	MAT 6:11	Højts jaꞌa caayyøøc huucøøc móoyyäc jabom̱‑jabom̱.
23368	MAT 6:17	Pero mijts, cab hajxy jaduhṉ mnibiädaꞌagǿøjät nebiä jootmayhajpän. Coo hajxy hänajty mhayuuhadaꞌañ, yajxóṉ hajxy mniyhonǿøjät mniwyiimbujǿøjät.
23380	MAT 6:29	Pero maas yajxóṉ jeꞌe quejee jaꞌa rey Salomón hijty; jaanc̈h tehm̱ yajxóṉ jaꞌa Salomón hijty jegyhajty ñibiädaꞌagyii.
23381	MAT 6:30	Jaꞌa pøjy hujts, yajxóṉ jaꞌa Dios jaduhṉ tøø quiunuuꞌxy. Y häyaa jaboom hajxy jaduhṉ ñoꞌogaꞌañ. Y mijts, xmiaas cunuuꞌxaam̱b mijts jaꞌa Dios, hoy hajxy mgaꞌa ja mäbøcy.
23384	MAT 6:33	Mhøxtáꞌawäp hajxy jayøjp neby hajxy hoy mwädítät, neby hajxy jaduhṉ jim̱ mnǿcxät maa jaꞌa Diosän. Jaduhṉä Dios chocy. Mänit hajxy jaduhṉ cøx̱iä xmióꞌowät.
23386	MAT 7:1	’Cabä wiinghänaꞌc hajxy mnähójät, coo jaꞌa Dios hajxy jaduhṉ xñäꞌä yajcumädów̱ät.
23387	MAT 7:2	Jaduhṉ hajxy xyajcumädów̱ät nej mijts wiinghänaꞌc hänajty tøø mnähojjiän.
23392	MAT 7:7	’Coo jaꞌa Dios hajxy tii mmäyujwáꞌanät, mänit hajxy jaduhṉ xmióꞌowät; coo hajxy mmänuuꞌxtáꞌagät, mänit hajxy jaduhṉ xpiuhbédät.
23409	MAT 7:24	’Pǿṉhøch nmädiaꞌagy xmiädóow̱äp, coo jaduhṉ quiudiúnät nébiøch nhaneꞌemiän, jaduhṉ mäwíinäts jeꞌe nebiä jäyaꞌay jaꞌa tiøjc tøø quiojjiän tsaawiing.
23416	MAT 8:2	Mänit paꞌamjäyaꞌay Jesús ñämejch. Haxøøgpaꞌam hänajty miøød. Mänitä Jesús wyiinjijcädaacä, wyiingudsähgøøyyä. Mänit ñämaayyä: ―Wiindsǿṉ, pø chojpy jaꞌa mjoot jaduhṉ, hóyhøch jaduhṉ xyajnähwaꞌads xyajcuhwáꞌadsät.
23417	MAT 8:3	Mänitä Jesús jaꞌa mähdiøjc ñähdooṉ̃. Mänit ñämaayy: ―Chójpiøch jaꞌa njoot jaduhṉ; tøø jaduhṉ mnähwaꞌac̈h mguhwaꞌac̈h. Mänitiä jaꞌa mähdiøjc jiaanc̈h nähwaach jiaanc̈h cuhwaach.
23443	MAT 8:29	Mänitä Jesús tiägøøyy wiinguyaaxǿøyyäbä: ―Jesús, tii højts xwiaꞌanaꞌañ, miic̈h Dioshuung. Cajnä yhabaady coo højts xyajcumädów̱ät. Jaꞌa møjcuꞌuhajxy jaduhṉ mänaaṉ, caꞌa jiäyaꞌayä.
23448	MAT 8:34	Cøjx jaꞌa cuꞌughajxy ñøcxy päyøꞌøguiä maa jaꞌa Jesúsän. Coo jaꞌa Jesús hajxy piaaty, mänit hajxy miänuuꞌxtaacy coo jaꞌa Jesús jim̱ chóonät maa jaꞌa ñaax̱hajxiän.
23460	MAT 9:12	Miädoow̱ jaꞌa Jesús jaduhṉ. Mänit miänaaṉ̃: ―Pøṉ jaduhṉ møc, caj yajtsooyøꞌøy; pøṉ jaduhṉ paꞌammøød, jeꞌeds jaduhṉ yajtsooyøøby. Jaduhṉ mäwíinøch høøc̈h nebiä mädsooyøøbiän. Páadyhøch yaa tøø nmiṉ̃ tøø nmech, nébiøch jaꞌa cubojpä cugädieeybähajxy nnämáꞌawät coo jaꞌa yhaxøøgwiinmahñdy hajxy ween ñajtshixøꞌøy. Jaꞌa hojiäyaꞌayhajxy, cábøch hajxy jeꞌe waam̱b nnämaꞌawaꞌañ. Nøcx hajxy habøc tii jaꞌa Diosmädiaꞌagy jaduhṉ ñänøøm̱by: “Chójpiøch jaꞌa njoot jaduhṉ coo hojioot hajxy mmøødhádät; cábøch jaduhṉ nmänaaṉnä coo animal hajxy myóxät maa jaꞌa høøc̈hcøxpän.”
23465	MAT 9:17	Jaanä jaduhṉduhm̱bä, cabä pøṉ jem̱yvyino quiudemøꞌøy tucwajhacxujiooty. Cǿødsäp jaꞌa wajhacxuy jaduhṉ y høxyógäp jaꞌa vino jaduhṉ. Haagä tägóyyäp jaꞌa wajhacxuy jaduhṉ møødä vino. Pero jiibiä jem̱yvyino hajxy quiudemøꞌøy maa jaꞌa wajhacxuy jem̱ybiän. Jaduhṉ ni mädyii quiaꞌa tägóyyät.
23466	MAT 9:18	Cajnä jaꞌa Jesús hänajty miädiaacpädøꞌøy, mänitä tsajtøjcwiindsǿṉ tuꞌug miejch. Mänitä Jesús wyiingoꞌnaaguiädaacä. Mänit ñämaayyä: ―Naam̱hóꞌogyhøc̈hä nhuung jaꞌa toꞌoxypä. Coo miic̈h nøcxy mnähdoṉ̃, mänit jiujypiøjtägátsät.
23468	MAT 9:20	Jim̱ä tajjäyaꞌay hänajty tuꞌug høx̱haam pianøcxy. Paꞌammøød hänajty jeꞌe. Majmetscjumøjt jaꞌa ñøꞌty hänajty tøø wyiꞌi xieeꞌxy, weenjaty weenjaty. Jaduhṉä tajjäyaꞌay hänajty miädiaꞌagy quiopcooty: “Nägóoyyøch jaꞌa wyitpaꞌa nnähdóoṉät, mänítøch nmøcpǿgät.” Coo jaꞌa Jesús jaꞌa tajjäyaꞌay jiäguyohdiägǿøyyä, mänitä wyitpaꞌa ñähdóoṉäxä.
23486	MAT 9:38	Mänuuꞌxtaꞌag jaꞌa Dios hajxy coo ween jaꞌa mäguꞌughajpä hajxy xjiaac móoyyämät, neby højts jaꞌa mädiaꞌagy hajxy xmiøødyajwáꞌxämät.
23488	MAT 10:2	Jaduhṉä nämajmetspähajxy hänajty xiøhaty: Simón Pedro møødä piuhyaꞌay Andrés; jaꞌa Zebedeo yhuunghajxy, Jacobo møødä Juan;
23490	MAT 10:4	Simón jaꞌa cananista; Judas Iscariote, jaꞌa Jesús hänajty yajyaghoꞌogáaṉäbä.
23494	MAT 10:8	Myajnáxäp hajxy homiädyii paꞌamä møødä haxøøgpaꞌam. Myagjujypiǿgäp jaꞌa hoꞌogyjiäyaꞌay hajxy. Myajpäyǿꞌøgäp jaꞌa møjcuꞌu hajxy. Nnäꞌä móobiøch mijts hädaa cuhdujt; cábøch mijts nyagjuyaꞌañ; jaduhṉ mijtspä, cab hajxy myagjúubiät.
23495	MAT 10:9	’Cabä xädøꞌøñ hajxy mgónät ni weeṉ̃tiä.
23498	MAT 10:12	Coo hajxy mdøjtägǿꞌøwät, mänit hajxy myajpóoꞌxät.
23499	MAT 10:13	Coo hajxy jaduhṉ xyajtøjtägǿꞌøwät hamuumduꞌjoot, mänit hajxy jaduhṉ quiunuuꞌxǿøjät jaꞌa Diósäm; pø caj, cab hajxy jaduhṉ quiunuuꞌxǿøjät.
23500	MAT 10:14	Coo hajxy jaduhṉ xquiaꞌa näꞌägä jøjpøgǿꞌøwät, coo jaꞌa mmädiaꞌagyhajxy xquiaꞌa näꞌägä mädóow̱ät, mänit hajxy jim̱ mdsóonät. Mänitä mdecy hajxy mwiinwop mwiinxídät, nebiä hijxtahṉd jaduhṉ miähmǿꞌøwät coo mijts jaduhṉ tøø xquiaꞌa yajtøjtägøꞌøy.
23503	MAT 10:17	Mniyajcopcøꞌøwǿøjäp mijts. Xyajcøꞌødägǿꞌøwäp mijts maa jaꞌa tuuṉgmøødpän. Mänítäts hajxy xwyiinwop xjiøjwóbät maa jaꞌa chajtøgootyhajxiän.
23514	MAT 10:28	Cab hajxy mdsähgǿꞌøwät pøṉ jaꞌa mnaax̱niꞌx hajxy xyaghóꞌcäp; cabä mháañämä hajxy jaduhṉ xyaghóꞌcät. Jaꞌa Dios hajxy mdsähgǿꞌøwäp; jeꞌedsä cuhdujt jaduhṉ møød coo hajxy jiiby xquiéxät haxøøgtuum. Jiiby jaꞌa mnaax̱niꞌxhajxy quiuhdägóyyät møødä mháañämähajxy.
23525	MAT 10:39	Pøṉä jiugyhajt jaduhṉ ja wiꞌi yaghoyøꞌøwaam̱b, tägóyyäp jaꞌa jiugyhajt jaduhṉ. Pero pøṉä jiugyhajt najtshixøꞌøwaam̱b jaꞌa høøc̈hcøxpä, jeꞌeds hodiuum nøcxaam̱b.
23536	MAT 11:8	Diosquex̱y jeꞌe, paadiä miädiaꞌagy hajxy hoy tøø mmädoow̱ä, hoy jaꞌa howyit hänajty quiaꞌa ja møødä nebiä mäyøøjäyaꞌayhajxy miøødän. Tøyhajt jaduhṉ coo jaꞌa Juan jaꞌa Diosmädiaꞌagy yajwiingapxøꞌøy. Pero jaꞌa Diosmädiaꞌagy hajxy näꞌä jaac yajnähixøøbiä, jeꞌedsä cuhdujt hajxy maas may tøø mioꞌoyii jaꞌa Diósäm.
23549	MAT 11:21	―Haxøøg mijts mjadaꞌañ mhabetaꞌañ, mijts yaa tsänaabiä Corazín møødä Betsaida. Jaꞌa jecyjiäyaꞌayhajxy hijty jim̱ tsänaabiä Tiro møødä Sidón, coo hajxy häxøpy tøø yhix̱y jaꞌa hoy‑yagjuøøñäjatypä nej mijts tøø mja hix̱iän, tøø jaꞌa yhaxøøgwiinmahñdy hajxy häxøpy ñajtshixøꞌøy.
23550	MAT 11:22	Tøyhajt jaduhṉ, coo jaꞌa Dios yaghabáadät, maas haxøøgtuum mijts jaduhṉ xpiädaꞌagaꞌañ quejee jaꞌa jäyaꞌayhajxy jim̱ jecy tsänáayyäbä Tiro møødä Sidón.
23555	MAT 11:27	Mänitä Jesús miänáaṉgumbä: ―Tøøc̈hä nDeedy jaꞌa tøyhajt xquiøx̱y yajcøꞌødägøꞌøy. Cábøch pøṉ xyhix̱yhaty, høøc̈h jaꞌa Dioshuung. Tøyhajt jaduhṉ. Jagóoyyøc̈h nDeedy xyhix̱iä. Y cábøch jaꞌa nDeedy pøṉ xyhix̱yhajtä. Jagóoyyøc̈h jaduhṉ nhix̱iä, høøc̈h jaꞌa Dioshuung. Nyajnähdíjäbøch pønjátyhøch nDeedy hix̱yhádäp.
23556	MAT 11:28	Mijts, pøṉ jaduhṉ caꞌa meeꞌxtugaam̱b neby hajxy hijty mguhdujthatiän, høøc̈h nguhdujt habǿjcäc. Hojióothøch nmøød; cábøch nyajcumayaꞌañ. Mänítäts jaꞌa hoybä weenbä hajxy mbáadät. Cábøch jaꞌa jemc̈hpä mapxypä jaduhṉ nbädaꞌagaꞌañ.
23559	MAT 12:1	Mänitxøø jaꞌa Jesúshajxy hänajty wiädity trigoniꞌibyquiujc pooꞌxxiøøjooty. Yähóꞌcäp jaꞌa Jesús jiamiøødhajxy hänajty. Mänit hajxy tiägøøyy trigotøjpä.
23565	MAT 12:7	Caj mijts mwiinjuøꞌøy waam̱b jaꞌa Diosmädiaꞌagy jaduhṉ miänaꞌañ: “Mänáam̱bøch jaduhṉ coo hojioot hajxy mmøødhádät; cábøch jaduhṉ nmänaꞌañ coo animal hajxy myóxät jaꞌa høøc̈hcøxpä.” Coo hajxy jaduhṉ mwiinjuǿꞌøwät, cabä jäyaꞌay hajxy näꞌä nägoodä mwiingapxpédät.
23572	MAT 12:14	Mänitä fariseoshajxy tiøjpädsøøm̱y. Mänit hajxy quiojyquiapxyhajty nebiä Jesús hajxy yaghóꞌogät.
23576	MAT 12:18	Høøc̈hä nmoonsä hädaa, jaꞌac̈h tøø nwiimbíyyäbä. Ndsójpiøch jaduhṉ. Jootcújc‑høch nnijiäwøꞌøyii yøꞌøgøxpä. Nbädaꞌagáam̱biøch jaꞌa nhEspíritu maa yøꞌøjän. Høøc̈h nguhdujt jaduhṉ xyajwiingapxøꞌøwáaṉäp maa jaꞌa jäyaꞌayhajxy nägøx̱iän.
23583	MAT 12:25	Ñajuøøbiä Jesús hänajty nebiä fariseoshajxy hänajty wyiinmahñdyhaty. Mänit miänaaṉ̃: ―Coo jaꞌa tuꞌhagajptpä jäyaꞌayhajxy ñimiädsibøꞌøwǿøjät, cuhdägóyyäp jaꞌa quiajpthajxy jaduhṉ. Y coo jaꞌa tuꞌugtøgootypä jäyaꞌayhajxy ñimiädsibøꞌøwǿøjät, cab hajxy hoy yhíjnät tuꞌugtøgooty.
23584	MAT 12:26	Jaanä jaduhṉduhm̱bä, coo jaꞌa møjcuꞌuhajxy ñimiädsibøꞌøwǿøjät, tägóyyäp jaꞌa wyiinmahñdyhajxy jaduhṉ.
23589	MAT 12:31	’Jeꞌeguiǿxpøch mijts jaduhṉ nnämaꞌay, coo pøṉ jaduhṉ tiuꞌudägóyyät, hoy jaduhṉ ñähwáꞌadsät, hóyhøch jaduhṉ xjia nänøm̱y, høøc̈h jaꞌa Diosquex̱ypä. Pero coo pøṉ jaduhṉ ñänǿmät jaꞌa Dioshespíritu, cab jaduhṉ mänaa ñähwaꞌadsaꞌañ.
23600	MAT 12:42	Jaduhṉdsä toꞌoxiøjc miänaꞌanaam̱bä, jaꞌa jecy gobiernähájtäbä jäguem̱naax̱ jaꞌa jøømbojmänajpä. Mänitä Salomón hoy miämädoow̱hity, jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa Salomón hänajty jiaanc̈h tehm̱ quiuhwijjiä. Y cabä Salomón jaꞌa møjtuuṉg hijty jiaty møødä. Maas møjtúuṉghøch nmøødä høøc̈h. Pero cábøch nmädiaꞌagy hajxy xmiädow̱aaṉä, jaꞌa jäyaꞌayhajxy jädaꞌahatypä.
23601	MAT 12:43	’Jaꞌa jäyaꞌayhajxy jädaꞌahatypä, haxøøgwiinmahñdy hajxy miøød. Y cooc̈h nmädiaꞌagy hajxy xquiaꞌa mäbǿjcät, maas haxøøg hajxy jaduhṉ jiádät. Jaduhṉ mäwíinäts hajxy jiádät nebiä jäyaꞌay møjcuꞌumøødpän. Coo jaꞌa møjcuꞌu jiiby piädsǿm̱ät maa jaayaꞌay quiopcän, mänitä pooꞌxtaact nøcxy jäguem̱duum yhøxtaꞌay maa jaꞌa tøꞌødsnähgapän. Coo jaꞌa pooꞌxtaact jim̱ quiaꞌa páadät, mänit miänaꞌanaꞌañ: “Mejor nnäꞌägä nøcxtägáchhøch maac̈h nhuuc tsohm̱bän.” Coo jaduhṉ wyiimbídät, mänitä jäyaꞌay quiopc jaduhṉ piáatät nebiä yajwaꞌadstøjcän, jaꞌa yajxóṉ tøø pieꞌedyíijäbä. Mänitä jiamiøød nøcxy juxtujc jiaac woy, jaꞌa maas haxøøgpä. Mänit hajxy nägøx̱iä tiägøꞌøy maa jaayaꞌay quiopcootiän. Y maas haxøøg jaayaꞌay jaduhṉ jiadaꞌañ quejee hijty yhity.
23638	MAT 13:30	Ween yhity; ween tuꞌcuhdujt yeegy. Coo jaꞌa trigopux̱ jaduhṉ yhabáadät, mänítøch nmoonsä nguexaꞌañ, weenä cizañahujts hajxy jayøjp quiøx̱y yajpädøꞌøgy. Ween hajxy quiøx̱y haxoch. Mänít hajxy jaduhṉ ñóꞌogät. Mänitä trigo hajxy ñähmádsät. Mänit hajxy piädáꞌagät tsehx̱jooty.”
23646	MAT 13:38	Y hädaa yaabä naax̱wiin, jaduhṉ mäwíinäts hädaa nebiä naax̱än maa jaꞌa hodiøømd wiøjjiän. Jaayaꞌayhajxy hanéhm̱äbä jaꞌa Diósäm, jaduhṉ mäwíinäts hajxy jeꞌe nebiä hodiøømdän. Jaayaꞌayhajxy hanéhm̱äbä jaꞌa møjcuꞌugong, jaduhṉ mäwíinäts hajxy jeꞌebä nebiä cizañahujtsän.
23651	MAT 13:43	Jaꞌa hajxy jaduhṉ howiädijpä, jaanc̈h tehm̱ miøj jaanc̈h tehm̱ jiaanc̈h hajxy yhidaꞌañ maa jaꞌa Tieedyhajxy yhaneꞌemaꞌañän. Pø jii mmädohndhajxy, mmädów̱äp hajxy jaduhṉ.
23663	MAT 13:55	José yhuung yøꞌø, yøꞌø tsejtspä pujxpä. María jaꞌa tiaj xiøhaty. Jueꞌe piuhyaꞌayhajxy xiøhaty, Jacobo, José, Simón, møødä Judas.
23673	MAT 14:7	Mänitä Herodes jaꞌa quix̱y yajwiinwaaṉøøyy: ―Hotyiijä miic̈h xmiäyujwáꞌanät, nmóꞌowäbøch miic̈h jaduhṉ.
23674	MAT 14:8	Mänitä quix̱y jaꞌa tiaj hoy yhawaaṉä. Mänitä tiaj jaduhṉ miänaaṉ̃ coo jaꞌa Juan mäyajnäbejpä quiopc jaduhṉ miäyujwáꞌanät. Mänitä quix̱y jaꞌa Herodes hoy ñämaꞌay: ―Høøc̈hä Juan mäyajnäbejpä quiopc móoyyäc texyjooty.