23234	MAT 1:21	Te icúmí‑vê tùinuù‑vé, cunduu‑ve iin méè tiàa, te Jesús cunani‑vé, vàchi icúmí‑yâ dacácu‑ya nèhivì xí‑yá nùù cuàchi‑ne ―nì cachi ángel.
23244	MAT 2:6	Cunaha mii‑nsiá nècuàchì ñuu Belén iá ladu Judea: màdì ñuu chicá có‑ndiàá nduú ndé ndoó‑nsiá; còó, divi ñà‑chicá ndiaá nduá nùù nsidaa ñuu nahnú ladu xi‑nsia, vàchi divi ñuu mii‑nsiá icúmí tùinuù mii‑yá ana cusahnú, te icúmí‑yâ cunuù‑yá nèhivì xí, divi nèhivì raza‑nsià Israel.
23249	MAT 2:11	Dandu nì caquìhvi‑ne vehe, te nì xini‑nè méè mà xì dihi‑vé nani María. Te nì tutuyuhu‑né ñuhù nùù‑vé, te nì cahvi‑névè. Dandu nì nacuna‑ne ñà‑ñùhú ñà‑cuìcà‑né, te nì dàcútâhvì‑néyà, divi oro xì inciensu xì tàtnà nani mirra.
23251	MAT 2:13	Dandu, na sámànuhù nècuàchì nchichí, nì sàní stná José, nì xini‑nè iin ángel nì quixi nùù Stoho‑ndà Señor. Te dohó nì cachi ángel mà: ―Ndacuiìn‑ní, tnii‑ní méè, te cundaca‑nívè xì mamá xi‑ve cuahán‑nsià ñuu Egipto cunudèhé‑nsià. Te divi ñuu mà icúmí‑nsiâ cundoo‑nsia ndè cachi sàì cachitnùhi xì‑nsiá. Vàchi icúmí Herodes nanducu‑tévê ñà‑cahnì‑tévê ―nì cachi ángel mà.
23272	MAT 3:11	Vàchi yùhù, tècuìí quidá íìˊ mii‑nsiá na cuú‑nsiá arrepentir; doco nchícùn gà vàxi ana chicá cahnú poder‑xi nùù yùhù: te ni có‑nâtùi (cundui nahi mozo xi‑ya) ñà‑chindeí quee ndìsàn‑yá. Doco mii‑yá, tìxi Espíritu Ìì xí Dios icúmí‑yâ quida iì‑yá anima‑nsià. Te na quidá ñuhu, ducán icúmí‑yâ quida stná‑yà xì‑nsiá (dandáñúhú stnâ‑yà ñà‑có‑ndiàá).
23273	MAT 3:12	Te vichi sà‑ìá cuàhàn‑yà quida‑ya na ian quida‑nda xi trigu, dandiachi‑ndañá xì yutnù chipála dècuèndè ndiachi nsihí trigu ndoó nùù ñuhù, dandu nùnìá, chivàha‑ndañá, doco mihì‑ñá, coca. Te divi ducán icúmí‑yâ quida stná‑yà (xì nèhivì ñuhìví: nèhivì xí mii‑yá, càcu‑ne; doco nèhivì dava ga), nicanicuahàn icúmí‑nê coco‑ne ―nì cachi Juan.
23279	MAT 4:1	Daaní, nihí Espíritu Ìì Jesús nì sàhàn ñà‑coo‑ya yucù dàná, vàchi yucán cuàhàn ñà‑malu quida‑sì lucha dacà‑síyâ. Ñàyùcàndùá, nì quihin‑ya ichì cuàhàn‑yà,
23281	MAT 4:3	Dandu nì tnàtuu ñà‑malu, vàchi cuní‑si dacà‑síyâ, te nì cachì‑si xi‑yá: ―Nú ndisa Dèhemanì Dios nduu‑ní, dandu cachì‑ní xì yùù jaàn ñà‑nì nándúá pan cuxi‑ní.
23287	MAT 4:9	Dandu nì cachì‑si xi‑yá: ―Yùhù dacútâhvìˊ mii‑ní nsidaa ñuu jaàn nú ni mácuììn sìsì‑ní nùí, te cahvi‑ní yùhù.
23293	MAT 4:15	Ladu Zabulón xì ladu Neftalí ndé yáha ichì yatni mar, yucán sànì dàtnúù fuerte Dios ini anima nèhivì. Stná inga ladu yùte Jordán, xì inicutu stná ladu Galilea ndé ndoó nèhivì có‑ìnáhá xí‑yâ,
23299	MAT 4:21	Daaní, nì sàà‑yà chicá nùù‑xí, te nì xini‑yà inga ùì ñàní nani Jacobo xì Juan; dèhe iin tiàa nani Zebedeo xínduu‑ne, te ndoó‑né nùù lancha xi‑ne, cutnáhâ‑né xì yua‑né nácàhmá‑nè ñunù xí‑né. Te nì cana stná‑yà ndúì‑nè.
23319	MAT 5:16	Ducán xiñuhu quida stná mii‑nsiá: quida‑nsia obra vàha sàhà‑ñá cundehè nèhivì, dandu naquimanì‑né Yuandiáhá‑nsiâ iá ansivi, vàchi na ian datnúù‑nsià nùù nècuàchìmà nduá.
23320	MAT 5:17	’Màsà cúcáhán‑nsiâ vàxi dacúxíóé ley nì sàha Moisés. Mà dácûxíóé ley mà, ni mà dácûxíó stnáì palabra nì cachi profeta nì sacahàn cuenta xi Dios. Còó, yùhù vàxi sàhà ñà‑nì cùú ndisa nsidaa ñà‑ndùá cachí palabra mà.
23329	MAT 5:26	Vàchi ñà‑ndáà nduá cachíˋ xì‑nsiá yohó, nú ducan ni cuu‑xi‑nsiá, dandu mà quéé‑nsiá dècuèndè nú sànì dànáà nsìhí‑nsiá nsidaa ñà‑ndùá iníhícá‑nsiâ.
23330	MAT 5:27	’Sà‑ìnáhá‑nsiâ nansa nì cachi nècuàchì sànaha ñà‑màsà cáhàn‑ndà xí inga ana có‑ndùú nècuàchì vehe‑nda, nì cachi‑nè.
23336	MAT 5:33	’Sà‑ìnáhá stnâ‑nsià nì cachi nècuàchì sànaha: “Nú ni chínáhá‑ndá Stoho‑ndà Dios ñà‑quida‑nda iñàha, dandu fuerza icúmí‑ndá quida ndisa‑ndañá cumplir”.
23341	MAT 5:38	’Sà‑ìnáhá stnâ‑nsià nìsa cachi‑nè: “Nú ni tavá nèhivì iin nduchìnúù‑ndà, dandu xiñuhu quee stná iin nduchìnúù mii‑né. Te ò nú iin nùhu‑nda ni tavá‑né, dandu ni queé stná iin nùhu mii‑né”.
23344	MAT 5:41	Te nú ni tnií‑nèndó ñà‑fuerza cunsida‑nda carga xi‑ne iin dava hora, dandu inga dava hora gà ni cúnsídá‑ndáñâ.
23345	MAT 5:42	Te nú xîcàn iin nèhivì iñàha nùù‑ndà, dandu ni cuáha‑ndané; te nú cuní toó‑né iñàha, dandu màsà cuídáhán‑ndáñâ nùù‑né.
23346	MAT 5:43	’Sà‑ìnáhá stnâ‑nsià dohó nìsa cachi nèhivì sànaha: “Icúmí‑ndá cuu ini‑ndà sàhà nècuàchì cutnáhá vàha xi‑nda, doco nèhivì xiní ùhì xì‑ndà, ni cuní ùhì stná‑ndàné”, nìsa cachi‑nè.
23347	MAT 5:44	Doco yùhù cachíˋ, xiñuhu cuu ini‑ndà sàhà nèhivì xiní ùhì xì‑ndà te casàhú viì‑ndà xì nèhivì xícàn chìhán dìquì‑ndà; te obra vàha ni quidá stná‑ndà sàhà nèhivì có‑xìñùhù xì‑ndà; te nú cânàhá‑nè xì‑ndà, te quidá quini‑ne xì‑ndà, dandu ni cácàn tàhvì‑ndà nùù Dios sàhà‑né.
23353	MAT 6:2	Ñàyùcàndùá, nú cuàhàn‑nsià dacútâhvì‑nsiá nècuàchì ndahví, màsà cátétnùhu‑nsia ñà‑jaàn. Vàchi ducán quidá nèhivì datiaá uun nduú nèhivì vàha, quidá váté‑nê obra xi‑ne veheñùhu ò calle sàhà‑ñá cuní‑nè ndee vàha‑ne nùù nèhivì. Te ñà‑ndáà nduá cachíˋ xì‑nsiá yohó: cuisì ñà‑jaàn cunduu ñà‑vàha nìhì‑né.
23354	MAT 6:3	Doco mii‑nsiá, na quidá‑nsiá iin obra, quida dèhé‑nsiàñà, dandu coo dèháˋ nùù nèhivì. Doco nùù Yua‑nda Dios, còó, vàchi indéhe‑yá, te nùù mii‑yá icúmí‑nsiâ nìhì‑nsiá ñà‑vàha xi‑nsia.
23358	MAT 6:7	’Na cáhàn‑ndà xì‑yá, màsà cáchí‑ndà iin‑ni iñàha cuàhà xichi na quidá nècuàchì có‑ìnáhá xí Dios, vàchi mà chíndéâmà. Mii‑né, tuxí ini‑nè icúmí Dios cunini‑yanè ñà‑cuàhà guá cáhàn‑nè, doco còó.
23359	MAT 6:8	Ñàyùcàndùá, màsà quídá‑nsiá na quidá mii‑né. Vàchi Yuandiaha‑nsiá, mate táñâha ga cachi‑nsià xì‑yá índù necesidad icúmí‑nsiâ, doco sà‑ìnáhá‑yâ.
23367	MAT 6:16	’Na iníhíì‑nsiá ndoó dòcó‑nsià, màsà dátiáâ‑nsiá cuhúún ini‑nsià. Vàchi ducán xíquida stná nècuàchì datiaá uun nduú nèhivì vàha, quidá cánûú‑nê ndoó‑né tnùnsí ini sàhà‑ñá cundaà ini nèhivì iníhíì‑né. Te ñà‑ndácuisì nduá cachíˋ xì‑nsiá vichi: cuisì ñà‑jaàn cunduu ñà‑vàha nìhì‑né.
23370	MAT 6:19	’Màsà dácâyà‑nsià ñà‑cuìcà‑nsiá ñuhìví yohó, vàchi icúmíâ cusiquidi‑ñá, te ò nana ditnu‑ña, te ò quíhvi tècuìhnà quida cuihna xán.
23381	MAT 6:30	Iin ita, yùcù‑ni nduá (có‑ndiàá ndisa); quìvì vitni iáˋ campu, te tnaa sànì ìchà, vihini quèa xìtnù coca. Doco mate ducán nduá, ndiaha gá nì quidavàha Dios ita‑ñà. Ñàyùcàndùá, vihi gá icúmí‑yâ cuàhatahvì stná‑yà ndohó (ñà‑ndùá xiñuhu). Doco mii‑nsiá, iyuhu gá xiníndísâ‑nsiá mii‑yá.
23383	MAT 6:32	Vàchi nèhivì nsidaa raza gà ndoó ñuhìví, divi ñà‑jaàn nduá nandúcú‑nê. Doco mii‑nsiá, iá Yuandiaha‑nsiá ansivi, te sà‑ìnáhá‑yâ xiñuhu nsidaájàn nùù‑nsiá.
23385	MAT 6:34	Te màsà nácání inì‑nsia sàhà ñà‑ndùá cui yàha‑nsia tnaa idá, vàchi nú sànì sàà quìvì mà, dandu (nsidaámà icúmíâ quee viá), mate ni nácání cuáhà ini‑nsià. Nsìquívì iá cuàhà ñà‑ndùá yáha‑nsia, ñàyùcàndùá có‑xìñùhù nacani stná ini‑nsià sàhà tnaa idá ―nì cachi Jesús.
23386	MAT 7:1	(Dandu nì cachi stná Jesús:) ―Màsà dácuídâ cuàchi stnahá‑nsiá, dandu mà dácuídâ cuàchi stná Dios mii‑nsiá.
23391	MAT 7:6	’(Mà váha ndatnuhu‑nda xi nèhivì nansa ni nì cui sàhà) yà‑ìì, còtó quida‑ne xì‑ndà na quidá sìhina cuehé. (Uun‑ni queá ñà‑cachi‑ndà palabra ndiaha xi nèhivì síquinì mà), vàchi na quidá cochí quidá stná‑nè, vàchi mate sìdiqui yáha ga ndiaá ni chíndóó‑ndá nùù‑sí, doco cuànihni sàhà‑síâ.
23392	MAT 7:7	’Càcàn tàhvì‑nsiá, te nìhì‑nsiá. Nanducu‑nsiá (ñà‑vàha nùù‑yá), te icúmíâ tùia. Càhàn‑nsià, te nuna yehè‑yá.
23393	MAT 7:8	Vàchi nsidaa ana xícàn tàhvì, icúmí‑nê nìhìtáhvì ndisa‑ne, te nsidaa ana nandúcú xí ñà‑vàha, icúmí‑nê nìhì‑néà; te nsidaa ana xícàn tàhvì yehè‑yá, icúmí‑yâ nacuna‑ya nùù‑né.
23404	MAT 7:19	Te nsidaa yutnù có‑sâha xi ñà‑ìá viì, icúmí‑nû tàhndè‑nu, te quèe‑nù ñuhu coco‑nù.
23408	MAT 7:23	Dandu yùhù naxiconihí nùù‑né, te cachì: “Tàcùníˋ nsiohó; cuahán‑ndâ iladu, vàchi cuàhà ñà‑chìcuéhè sànì quida‑ndá”.
23422	MAT 8:8	Te nì naxiconihí capitán mà nùù‑yá, cachí‑nè: ―Señor, có‑nâtùi yàha‑ní vehi. Cuisì dandacu‑ní xì palabra xi‑ní, te nduvàha mozo xi.
23424	MAT 8:10	Nì nsihi nì inini Jesús ñà‑jaàn, dandu nì ndulocó‑yà, te nì cachi‑yà xì nèhivì xínchicùn xì‑yá: ―Cunaha‑nsiá, tàñáha ga cunì ni‑iin nèhivì ñuu‑ndà Israel yohó ndudává xí capitán yohó, vàchi cuàhà gá xiníndísâ‑né.
23440	MAT 8:26	Dandu nì cachi‑yà xì‑né: ―¿Índù chuun yúhî guâ‑nsià, te có‑càhvì‑nsiá xì Dios? Dandu nì ndacuiin‑yà nì càhàn‑yà nì sadi‑yà nùù tàchì xì nùù tècuìí mar mà. Te (vichi vichi) nì nàcuììn dàdí uun inicutu.
23443	MAT 8:29	Te nì càna ndee‑né, cachí‑nè xì‑yá: ―Mii‑ní, Dèhemanì Dios nduu‑ní. ¿Ndíà cunduu‑ní nsiùhù? ¿A váxi‑ní dandoho‑ní nsiùhù, mate tá sâà hora ndoho‑nsi? ―nì cachi‑nè.
23446	MAT 8:32	Dandu nì cachi‑yà xán: ―Cuahán‑ndâ, cachíˋ. Dandu nì caquee nsiha nì sàcùñuha ini cochi yucán. Ñàyùcàndùá, carrera nì canuu nsihi‑sì candiaa yucán, te nì còyo‑sì ndè mar nì càhà‑si.
23452	MAT 9:4	Doco mii‑yá, ináhá‑yâ nansa nacání ini nècuàchìmà, ñàyùcàndùá nì cachi‑yà xì‑né: ―¿Índù chuun có‑nàcání víi inì‑nsia?
23458	MAT 9:10	Daaní, después iá‑yà iin vehe xixí‑yá, te cutnáhâ stná‑yà xì cuàhà nècuàchì dachíyàhvi, xì cuàhà gá stná inga nèhivì cachí‑nè iá cuàchi‑xi; xíndoo nsidaa‑né xixí‑né xì‑yá xì nècuàchì dacuahá‑yá.
23459	MAT 9:11	Te nì caxini nècuàchì fariseu nansa quidá‑yá (xixí‑yá xì nècuàchìmà), te nì càhàn‑nè xì nècuàchì dacuahá‑yá mà, cachí‑nè: ―¿Índù chuun cutnáhâ maestru xi‑nsia xixí‑né xì cuàhà tè‑dàchíyàhvi, xì dava ga stná nèhivì cuáchi?
23463	MAT 9:15	Dandu nì cachi‑yà xì‑né: ―Nècuàchì ndoó vicò nándàhà, ¿a cúí cundoo‑ne tnùnsí ini na meru ndoó‑né cutnáhâ‑né xì noviu? Còó. Doco vàxi iin quìvì mà cóó gá noviu nùù‑né; dandísá tiempu yucán icúmí‑nê cunihiì‑né cundoo dòcó‑nè.
23467	MAT 9:19	Ñàyùcàndùá, nì ndacuiin‑yà cuàhàn‑yà xì‑né. Te cutnáhâ stná‑nè xì nsidaa nècuàchì dacuahá‑yá.
23476	MAT 9:28	Dandu nì yàha‑ya ini vehe, te ndè yucán nì casaà stná nècuàchìmà, nchícùn‑nèyà. Dandu nì cachi‑yà xì‑né: ―¿A xiníndísâ ndisa‑nsia ñà‑vàtùni dandúvàhi mii‑nsiá? ―Jaan, Señor ―nì cachi‑nè.
23504	MAT 10:18	Te sàhà‑ñá nchícùn‑nsià yùhù, ñàyùcàndùá icúmí‑nê datnátuu‑ne mii‑nsiá nùù gobiernu xì nùù rey, dandu datúi‑nsia nùù nècuàchìmà ñà‑ndùá xiníndísâ‑nsiá, te cunini stná cuàhà gá nèhivì inga raza.
23505	MAT 10:19	Doco na sáà‑nsià nùù tè‑xídandacu‑ma, màsà nácání inì‑nsia índù palabra naxiconihí‑nsiá nùù‑té, vàchi divi hora mà icúmí‑nsiâ nìhìtáhvì‑nsiá nansa cachi‑nsià xì‑té.
23508	MAT 10:22	Te mii‑nsiá, sàhà‑ñá ndácùcahan‑nsiá yùhù, ñàyùcàndùá icúmí nsidaa nèhivì cuni ùhì‑nènsià. Doco nú iin‑ni ni cúníhnú vàha inì‑nsia dècuèndè cachi sàà xìnu tiempu, dandísá icúmí‑nsiâ càcu‑nsia nùù Dios.
23512	MAT 10:26	’Ñàyùcàndùá, màsà yúhî‑nsià nèhivì. Cunaha‑nsiá, còò ni‑iñàha cui coo dèhé nicanicuahàn; icúmíâ tùia, te icúmí nèhivì cunitnùhu stná‑nè sàhà‑ñá.
23515	MAT 10:29	’Sà‑ìnáhá‑nsiâ ñà‑ùì chòlìhì dicó‑né cùmì tuní, doco mate ducán iyuhu ndiaá‑si, ni‑iin‑sì mà sáà cui nú có‑chîtnùní ini Yuandiaha‑nsiá Dios ducán.
23516	MAT 10:30	Te divi ducán stná mii‑nsiá (inúù stná‑yà mii‑nsiá), dècuèndè ináhá‑yâ nadaa idìdínì iin iin‑nsia.
23520	MAT 10:34	’Màsà cúcáhán‑nsiâ a váxi yùhù ñuhìví yohó ñà‑cucumi nèhivì paz. Còó. Mà cúndóó mánì‑né; icúmí‑nê cundoo‑ne náâ stnàhá‑né.
23523	MAT 10:37	’Doco nú chicá cuú ini iin nèhivì sàhà yua‑né, ò dihi‑né, te màdì yúhù, dandu có‑nâtùi‑ne cunduu‑ne nèhivì xí. Te ò nú chicá cuú ini‑nè sàhà dèhe‑ne, te màdì yúhù, dandu có‑nâtùi stná‑nè cunduu‑ne nèhivì xí.
23524	MAT 10:38	Te nú màsà cóó‑né dispuestu cunchicùn‑nè yùhù mate icúmí‑nê cunsida stná‑nè cruz xi‑ne (te sàà‑nè cui stná‑nè), dandu có‑nâtùi‑ne cunduu‑ne nèhivì xí.
23539	MAT 11:11	Te yùhù cachíˋ xì‑nsiá, nùù nsidaa nèhivì nì tùinuù‑xí ñuhìví, còò inga‑nè chicá nì quìdá ndiaha nùù Juan Bautista. Doco cachí stnâì xì‑nsiá, chicá ndiaha coo xi ana cuàhàn cuni tiempu cusáhnû mii‑yá iá ansivi, mate nèhivì ùún nduú‑né.
23544	MAT 11:16	Dandu nì cachi tu‑ya: ―Cuàhìn cachì xì‑nsiá nansa quidá nèhivì tiempu vichi. Cunaha‑nsiá, dohó quidá‑né na ian quidá ñà‑cuati ndoó idádiquí ini iin ñuu, dava cána xì tnaha, cacháˋ: “Siví‑nsì, doco nsiohó, có‑ìtásáhá‑ndâ; daaní, xitó tàsi‑nsi, doco nsiohó, có‑sàcù‑ndá”.
23548	MAT 11:20	Daaní, nì quesaha Jesús chináhá‑yâ nèhivì ñuu ndé nì quida guá‑yà cuàhà milagru xi‑ya, doco cónì náxícócuîìn ini‑nè.
23556	MAT 11:28	’Nahà‑nsia nùí, nsidaa mii‑nsiá nècuàchì cuhúún inì‑xi, te có‑cùndéé gâ inì‑xi, dandu nìhì‑nsiá ndòo dadí ndiaha inì‑nsia quide.
23559	MAT 12:1	Daaní, iin quìvì descansu nì quìhvi Jesús iin itu, te nì yàha‑ya yucán, cutnáhâ stná‑yà xì nècuàchì dacuahá‑yá. Dandu nì xìhì‑nè doco. Ñàyùcàndùá, nì quesaha‑né nì casahnù‑nè sìcàyòcó nùnì trigu itá yucán, te nì saxì‑néà.
23560	MAT 12:2	Doco nècuàchì fariseu, nì xini‑nè ñà‑ndùá quidá nècuàchìmà, ñàyùcàndùá nì cachi‑nè xì‑yá: ―Cundehè‑ní nansa quidá nècuàchì dacuaha‑ní, quidá‑né iin chuun có‑sâha ley xi‑nda quida‑nda quìvì descansu.
23562	MAT 12:4	Vàchi nì quìhvi‑ne ini veheñùhu xi Dios, te nì xixi‑ne dìtà vídì ìì yucán, mate ni mii‑né ni compañeru‑nè, có‑sâha ley mà cuxi‑neà, cuisì nècuàchì dùtù.
23565	MAT 12:7	(Náhà xìcà) cumánì gá cundaà ini‑nsià sàhà ñà‑ndùá cachí Dios nùù tutu ìì. Vàchi dohó cachí‑yà: “Yùhù chicá cudíì inì ñà‑cundehè ndahví stnahá‑nsiá, te màdì ñá‑cuàha guá‑nsià yùhù promesa”, cachí‑yà. Nú ni sáà‑nsià cundaà ini‑nsià sàhájàn nì cùí, dandu mà dácuídâ cuàchi‑nsia nèhivì còò falta xi.
23573	MAT 12:15	Doco ináhá‑yâ ñà‑ndùá ndatnúhú‑nê, ñàyùcàndùá nì quee‑ya lugar mà cuàhàn‑yà. Te nì tenchicùn stná cuàhà gá nèhivì. Te nì dàndúvàha‑ya nsidaa nècuàchì cuhí xi‑ne, doco nì chinaha‑yá nècuàchìmà ñà‑màsà cáchí‑nè xì nèhivì ana divi nduú‑yá.
23577	MAT 12:19	Mà náâ‑yà xì nèhivì, ni mà cácánúú‑yá calle ndàhì ndee‑yá.
23578	MAT 12:20	Te nèhivì (yáha ndahví) na iin ndòò cuàhàn ndañuhu, mà cúcúú dana‑ya xì‑né. Còó. (Mànì gá) quida‑ya xì‑né na ian quidá nèhivì ni mà dándâhvà xì ñà‑có‑tnûù vàha. Te ducán icúmí cunduu modo xi‑ya dècuèndè cundee palabra vàha xi‑ya, te sàà‑yà cundee dahuun‑ya.
23583	MAT 12:25	Doco ináhá‑yâ nansa nacání ini nècuàchìmà, ñàyùcàndùá nì cachi‑yà xì‑né: ―Nú ni táhndè dava nècuàchì xídandacú nùù iin ñuu, te náâ stnàhá‑né, dandu mà cúí dandacú gá‑nè nùù ñuu mà. Stná nèhivì ndoó ñuu mà, nú ni táhndè dava‑ne, mà cóó gà stná ñuu mà. Te ò nèhivì ndoó iin vehe, nú náâ stnàhá‑né, dandu mà cúí cundoo tàcá gà‑nè vehe ma.
23612	MAT 13:4	Te nì sate uun‑ne tata mà. Te dava‑ña nì còya nùù ichì. Dandu nì quixi laa nì saxì‑síâ.
23620	MAT 13:12	Vàchi nècuàchì sàñùhú (ñà‑vàha) inì‑xi, chicá más icúmí‑nê nìhìtáhvì‑né sàhà‑ñá cucumi‑né más gà. Doco nèhivì có‑ñùhú ndisa (ñà‑vàha) inì‑xi, dècuènde iyuhu (ñà‑vàha) sàñùhú ini‑nè, icúmíâ cuxio dahuan.
23621	MAT 13:13	Ñàyùcàndùá, puru ejemplu cáhìn xì nèhivì yohó, vàchi mate indéhe cuáhà‑né, doco quidámáxìní‑nè; te mate iníní cuáhà stná‑nè, doco có‑sânìhì ini‑nè na ian doho‑né.
23622	MAT 13:14	Ducán quidá‑né, te ducán sànì cuu ndisa stná ñà‑ndùá nì cachitnùhu Isaías sànaha (na ní tiaa‑ne palabra yohó nì cachi Dios): Mii‑nsiá, cuàhà gá icúmí‑nsiâ cunini‑nsia, doco mà sáà‑nsià mànìhì inì‑nsia. Te cuàhà gá icúmí‑nsiâ cundehè‑nsiá, doco mà cúndáà ndisa inì‑nsia.
23660	MAT 13:52	Dandu nì cachi‑yà: ―Iin nècuàchì cuàhàn chinaha xì ley ìì, nú sànì dàcuàhá vàha‑ne sàhà ñuhìví ìì xí mii‑yá iá ansivi, dandu (cuaha‑ni iá, vàchi ináhá‑nê ley sànaha, te ináhá stnâ‑nè ley saa), te ducán queé stnámà na iin tiàa ndoó vàha cuàhà traste xi, vàtùni tavà‑né iin ñà‑saa, te tavà stná‑nè iin ñà‑sànaha.
23662	MAT 13:54	Te na sánì nasaa‑yà ñuu‑yà, dandu cuàhàn‑yà veheñùhu, te nì quesaha‑yá dacuahá‑yá nèhivì yucán. Ñàyùcàndùá, nì ndulocó nècuàchìmà, cachí‑nè: ―¿Índù nì xini‑ndà nì cunchichí guâ nècuàchì yohó, te quidá stná‑nè milagru?
23666	MAT 13:58	Ñàyùcàndùá, mànìcùí quida‑ya milagru fuerte ñuu‑yàmà, vàchi có‑xìníndísâ‑néyà.
23670	MAT 14:4	Vàchi nì cachi Juan xì‑té ñà‑có‑sâha Dios lugar coo‑tè xì ñahà mà.
23673	MAT 14:7	Ñàyùcàndùá, nì chinaha‑té Dios dacútâhvì‑téñâ ndéni iñàha nì cui ni cácàn‑ña.
23715	MAT 15:13	Dandu nì naxiconihí‑yá nùù‑né, cachí‑yà: ―(Có‑quìdámà), vàchi nú iá iñàha ñuhìví yohó có‑ndùú ñà‑nì chitnùní ini Yuamánìˊ iá ansivi, dandu icúmíâ ndañuhá na ian ndañuhu yùcù tnuhu‑nda itu.
23719	MAT 15:17	¿A có‑ìnáhá‑nsiâ nansa cuu‑xi comida xixi‑nda, quéa yuhù‑ndà, dandu yáha ndè tìxi‑nda, te después quea?
23734	MAT 15:32	Daaní, nì cana‑ya nècuàchì dacuahá‑yá ñà‑tnàtuu‑ne nùù‑yá, te nì cachi‑yà xì‑né: ―Cuhí inì nèhivì yohó, vàchi vichi sàcuàhàn‑ndà ùnì quìvì ndoó‑né cutnáhâ‑né xì‑ndà yohó, te còò cá ñà‑cuxi‑ne. Te có‑cùníˋ nacuitià‑nè nùhù‑nè nú tàñáha ga cuxi‑ne, vàchi vihini cuìtá‑nè ichì núhù‑nè.
23749	MAT 16:8	Dandu nì cundaà ini‑yà ñà‑ndùá ndatnúhú‑nê, ñàyùcàndùá nì cachi‑yà xì‑né: ―Mii‑nsiá, iyuhu gá xiníndísâ‑nsiá. Có‑xìñùhù ndatnuhu‑nsiá sàhà‑ñá còò pan nihí‑nsiá vàxi.
23762	MAT 16:21	Daaní, quìvì yucán nì quesaha‑yá cachítnùhu‑ya xì nècuàchì dacuahá‑yá nansa icúmí cuu xi‑yá na sáà‑yà ñuu Jerusalén. Icúmí‑yâ ndoho cuahà‑yá, nì cachi‑yà xì‑né, vàchi ducán icúmí quida nècuàchì sahnú dandacú, xì stná dùtù xícusahnú, xì nècuàchì ley xi veheñùhu. Te nú sànì xìhì‑yà, dandu icúmí‑yâ natiacu‑yà tìxi ùnì quìvì.
23765	MAT 16:24	Dandu nì cachi‑yà xì nècuàchì dacuahá‑yá: ―Nsidaa ana cuní cunchicùn xìˊ, xiñuhu nacoo‑ne ñà‑ndùá cuní inì‑ni mii‑né quida‑ne, te quida‑ne cuenta na ian nsidá stná‑nè cruz xi‑ne cutnáhâ‑né xìˊ ñà‑cui stná‑nè.
23786	MAT 17:17	Dandu nì cachi‑yà xì‑né: ―Mii‑nsiá, mà túha‑nsia cunindisá‑nsiá; ni có‑sâà‑nsia cundaà inì‑nsia. ¿Nadaa ga quìvì icúmî coi xì‑nsiá, te quidandee gá stná inì sàhà‑nsiá? Pues cundaca‑nsiàte quixi nùí.
23789	MAT 17:20	Dandu nì cachi‑yà xì‑né: ―Sàhà‑ñá iyuhu guá xiníndísâ‑nsiá, ñàyùcàndùá mànìcùí. Vàchi ñà‑ndáà nduú palabra cachíˋ xì‑nsiá yohó: nú xiníndísâ ndisa‑nsia, mate (iyuhu nduá) nahi tata cuati yutnù mostaza, dandu vàtùni dandacú‑nsiá nùù yucù jaàn, te cachi‑nsià xán: “Cuxio iladu”, te seguru icúmí cuu ducán, vàchi nsidanicuú iñàha cui quida‑nsia, nú xiníndísâ‑nsiá.
23805	MAT 18:9	Te nú sàhà nduchìnúù‑nsiá quidá‑nsiá cuàchi, dandu chicá vàha tavà‑nsiáñà dacaná‑nsiá, vàchi chicá nsiaha (sàà‑nsià nùù Dios) xì mindaa nduchìnúù‑nsiá, te cutiacu‑nsià nicanicuahàn, te màdìá xì ndúìà, dandu después icúmí‑nsiâ ndiachi‑nsiá ndé xîxìn ñuhu andea.
23815	MAT 18:19	’Te cachí stnáì xì‑nsiá, mate cuísi ùì‑nsià ndoó, doco nú iin‑ni sànì cachi ndúì‑nsià cuàhàn‑nsià càcàn tàhvì‑nsiá iñàha nùù Yuamánìˊ iá ansivi, dandu icúmí‑yâ quida‑yañà, ndéni chuun nì cui ni cúndúá.
23836	MAT 19:5	Te nì cachi stná‑yà ñà‑jaàn nduá dìsáhà‑xí nándàhà iin nècuàchì tiàa xì iin nècuàchì ñahà, te quecuáân‑né nùù yuadíhí‑nê. Ñàyùcàndùá, mate diín diín nì sanduu‑ne antes, doco vichi na imindaa nèhivì sànì nanduu‑ne.
23837	MAT 19:6	Sàhámà có‑ndùú gá‑nè diín diín nèhivì; còó, vàchi quida‑nda cuenta na ian imindaa nèhivì nduú‑né. Ñàyùcàndùá, nú ducán sànì dàcuàcátnáhâ Dios‑nè, dandu ni‑iin nèhivì màsà cáté stnàhá‑né.
23843	MAT 19:12	’Dava nèhivì, có‑ìá nsihi iquìcúñú‑nè, vàchi ducán nì cacu‑ne, ñàyùcàndùá, có‑nândàhà‑né. Daaní, dava nèhivì, có‑ìá nsihi‑ne sàhà‑ñá ducán nì quida nèhivì xì‑né. Daaní, dava stná‑nè cuisì sàhà‑ñá (cudíì ini‑nè quida‑ne) chuun xi ñuhìví ìì xí Dios, ñàyùcàndùá có‑cùní‑nè nandàhà‑né. Nú ni sáà‑nsià mànìhì ini‑nsià palabra yohó, vàtùni, (te nú còó, pues mà cúndáà inì‑nsia).
23868	MAT 20:7	Te nì cacachì‑te xi‑né: “Divi sàhá còò iin taxi xi chuun quida‑nsi”. Dandu nì cachi‑nè xì‑té: “Pues cuahán stnâ‑nsià quidachuún stná‑nsià ituì, te quiyàhvi stná‑nsià nacua ndiá ìcà”.