23214	MAT 1:1	Ihya nyecú tandɨhɨ sɨvɨ nyɨvɨ ra Jesucristo tsa tsicoo̱ tsa ndi cumañi ca cacu ra. Nyɨvɨ ra David tan nyɨvɨ ra Abraham cuvi̱ tsi ra.
23215	MAT 1:2	Sehe ra Abraham cuvi̱ tsi ra Isaac, tan sehe ra Isaac cuvi̱ tsi ra Jacob. Tan sehe ra Jacob cuvi̱ tsi ra Judá tsihin tandɨhɨ ra yañi ra.
23216	MAT 1:3	Tan ra Fares tsihin ra Zara sehe ra Judá tsihin ña Tamar cuvi̱ tsi ra naha. Tan sehe ra Fares cuvi̱ tsi ra Esrom, ra cuvi̱ jutu ra Aram.
23217	MAT 1:4	Tan sehe ra Aram cuvi̱ tsi ra Aminadab, jutu ra Naasón. Tan sehe ra Naasón cuvi̱ tsi ra Salmón.
23220	MAT 1:7	Tan sehe ra Salomón cuvi̱ tsi ra Roboam, ra cuvi̱ jutu ra Abías. Tan sehe ra Abías cuvi̱ tsi ra Aza.
23221	MAT 1:8	Tan sehe ra Aza cuvi̱ tsi ra Josafat, ra cuvi̱ jutu ra Joram. Tan sehe ra Joram cuvi̱ tsi ra Uzías.
23222	MAT 1:9	Tan sehe ra Uzías cuvi̱ tsi ra Jotam, ra cuvi̱ jutu ra Acaz. Tan sehe ra Acaz cuvi̱ tsi ra Ezequías.
23223	MAT 1:10	Tan sehe ra Ezequías cuvi̱ tsi ra Manasés, ra cuvi̱ jutu ra Amón. Tan sehe ra Amón cuvi̱ tsi ra Josías.
23226	MAT 1:13	Tan sehe ra Zorobabel cuvi̱ tsi ra Abiud, ra cuvi̱ jutu ra Eliaquim. Tan sehe ra Eliaquim cuvi̱ tsi ra Azor.
23227	MAT 1:14	Tan sehe ra Azor cuvi̱ tsi ra Sadoc, ra cuvi̱ jutu ra Aquim. Tan sehe ra Aquim cuvi̱ tsi ra Eliud.
23230	MAT 1:17	Tacan tsicoo̱ utsi cumi taahan tata ra Abraham nda cuanda cacu̱ ra David. Tan ra David, tsicoo̱ utsi cumi tata ra nda cuanda quɨvɨ tɨɨ̱n ra ñuu Babilonia naha ra tsi nyɨvɨ Israel. Tan nda cuanda quɨvɨ can tsicoo̱ utsi cumi ca tata ñi nda cuanda quɨvɨ cacu̱ ra Cristo.
23260	MAT 2:22	Maa tyin quɨvɨ tsito̱ ra José tyin ra Arquelao, sehe ra Herodes, cuví ra rey nda Judea, nayuhvi̱ ra tan ña cuñí ra cuhun ra ndacan. Tan cuanuhu̱ ñi nda Galilea tyin tacan jacoto̱ Nyoo tsi ra tsitsi ñumaahna.
23268	MAT 3:7	Maa tyin nyehe̱ ra Juan tyin cuaha xaan ra fariseo, ra tsa tyaá yahvi xaan ley vehe ñuhu, tan cuaha xaan ra saduceo, quitsi̱ ra naha tyin coondutya ra naha. Tan catyí ra tsihin ra naha: ―¡Nyooho, tumaa tata coo xaan cuví ndo! ¿A cuñí maa ndo tyin tsihin tsa coondutya ñi ndo tan ña cua tatsi tuñi ca Nyoo tsi ndo? Ña cuví.
23270	MAT 3:9	Maa tyin ña ndu̱yaa ndo tan catyí ndo tyin nyɨvɨ tata ra Abraham cuví ndo. Tyin vasu tsihin yuu ihya, Nyoo cuví jananduvi ra nyɨvɨ ra Abraham.
23296	MAT 4:18	Ra Jesús tsicá ra yuhu miñi tsa nañí Ndutya Ñuhu Galilea. Tan nyehe̱ ra tsi uvi taahan ra tsihin yañi ra, ra Simón tsa nañí tucu Pedro, tan ra Andrés. Ra tɨɨ́n tyaca cuví ra naha. Tan cañí ra naha traya ra naha nu ndutya.
23381	MAT 6:30	Tatun tacan ñi jacunditsí Nyoo tsi yutun ita tsa iyó tsitsi cuhu vityin, tan tyaan cua cuvi tun nducu tan cayu tun. ¿A ña cua jatyinyee cuaha ca ra tsi ndo? Tyin nyooho cahnu ca cuví ndo nuu ra tan ñavin ca yutun ita can. Maa tyin maa ndo ña tsinú vaha iñi ndo tsi ra.
23425	MAT 8:11	Tan catyí yu tsihin ndo tyin cuaha nyɨvɨ inga ñuu cua quitsi ityi nu caná ñicanyii, tan ityi nu tyisó ñicanyii, tan cua cunyecu ñi catsi ñi tsihin ra Abraham, ra Isaac tan ra Jacob nu ndacá ñaha Nyoo.
23443	MAT 8:29	Tan caná tsaa ra naha, tan catyí ra naha: ―¿Náa cuñí un tsihin ndi, yooho Jesús Sehe Nyoo? ¿A vatsí un vatsí janyehe un tundoho tsi ndi tsa ndi cumañi ca tsaa quɨvɨ? ―catyí ra naha jaha̱ tatyi ña vaha can.
23463	MAT 9:15	Tan nacaha̱n ra Jesús tan catyí ra: ―¿A cuví cunyecu cuiihya nyɨvɨ yucú vico tindaha tun nyií ra cua tindaha tsihin ñi? Maa tyin coo quɨvɨ cua quita ra tindaha ican nu yucú ñi. Tacan tan cua coo ñi tucuiihya iñi tan cua coo nyitya ñi.
23476	MAT 9:28	Tan tsa yaha̱ quɨhvɨ̱ ra Jesús tsitsi vehe, ra cuaa can, natuhva̱ ra naha nu nyaá ra, tan maa ra Jesús quitsaha̱ tsicá tuhun ra tsi ra naha tan catyí ra: ―¿A tsinú iñi ndo tyin cuví janduvaha yu tsi ndo? Tan nacaha̱n ra cuaa can naha ra tan catyí ra naha: ―Tsinú iñi ndi tsi un, Jutu Mañi yu ―catyí ra naha.
23488	MAT 10:2	Ihya nyaá sɨvɨ tsa utsi uvi ra tsicá tyiñu ra: jihna ca, ra Simón, tsa nañí tucu Pedro, tan ra yañi ra, ra Andrés; ra Jacobo tan ra Juan yañi ra, sehe ra Zebedeo cuví tsi ra naha;
23489	MAT 10:3	tan ra Felipe; ra Bartolomé; ra Tomás; tan ra Mateo ra tava̱ xuhun cuenda ra ndacá ñaha; ra Jacobo sehe ra Alfeo; ra Lebeo tsa nañí tucu Tadeo;
23531	MAT 11:3	Tan catyí ra naha tsihin ra: ―¿A juvin yooho cuví ra Cristo tsa nyaa tsa cua quitsi jacacu tsi ndi? O tatun ñavin un cuví, cuatu ndi tsi inga ra ―catyí ra naha tsihin ra Jesús.
23535	MAT 11:7	Tsa cuahán ra naha, tan quitsaha̱ caahán ra Jesús tuhun ra Juan tsihin nyɨvɨ, tan catyí ra: ―Quɨvɨ tsa tsaha̱n ndo tsinyehe̱ ndo nu tsɨquɨ, ¿náa cua nyehe ndo cuñí maa ndo? ¿A nyehe̱ ndo iin ndoo tsa janduva̱ tatyi?
23536	MAT 11:8	¿O náa cuví tsa tsinyehe̱ ndo? ¿A iin ra nditsí jahma vaha cua nyehe ndo? Ñavin. Tyin tsitó ndo tyin ra nditsí jahma vaha, iyó ra vehe ra cuví rey.
23537	MAT 11:9	¿A ña tsaha̱n ndo tsinyehe̱ ndo tsi iin ra cuví ndusu yuhu Nyoo? Juvin. Tyin ra ican cahnu ca cuví ra tan ñavin ca tandɨhɨ ra cuví ndusu yuhu Nyoo.
23561	MAT 12:3	Tan ra Jesús catyí ra tsihin ra naha: ―¿A ñaha ca cahvi ndo tsa javaha̱ ra David tsihin ra cutahan tsihin ra quɨvɨ tsa tsaa̱ soco tsi ra naha?
23568	MAT 12:10	Tan ican nyií iin ra tsa na ityi ndaha. Tan yucú tucu juhva ra nducú cuhva nácaa tan tyaa ra naha cuatyi tsi ra Jesús. Yacan cuenda tsica̱ tuhun ra naha tsi ra tan catyí ra naha: ―¿A catyí ley tyin vaha janduvaha yo tsi nyɨvɨ cuuhví quɨvɨ quitatú yo? ―catyí ra naha tsihin ra Jesús.
23581	MAT 12:23	Iyo xaan cuñí tandɨhɨ nyɨvɨ, tan catyí ñi: ―¿A ñavin ra ihya cuví tata ra rey David? ―catyí ñi.
23636	MAT 13:28	Tan nacaha̱n ra can tan catyi ra: “Iyó iin ra xaan iñi tsi yu javaha̱ tsehe, tun cuvi.” Tacan tan musu can, catyí ra naha tsihin tsitoho ra: “¿A cuñí un tyin cuhun ndi tan tuhun ndi cuhu ña vaha can?”
23659	MAT 13:51	Tacan tan ra Jesús tsica̱ tuhun ra tsi ra tsicá tsihin ra, tan catyí ra tsihin ra naha: ―¿A cutuñi̱ iñi ndo tandɨhɨ tsa caha̱n yu? Tan nacaha̱n ra naha tan catyí ra naha: ―Cutuñi̱ iñi ndi, Jutu Mañi yu.
23714	MAT 15:12	Tacan tan natuhva̱ ra tsa tsicá tsihin ra Jesús tan catyí ra naha tsihin ra: ―¿A tsitó un? Ra fariseo naha ra ndasɨ xaan cuñí ra naha tsa tsiñi̱ ra naha tsa caha̱n un.
23719	MAT 15:17	¿A ña cutuñí iñi ndo tyin tsa tsatsí yo, tsitsi yo cuahán tsi? Yaha̱ can tan cua quita nyico tsi.
23748	MAT 16:7	Tacan tan quitsaha̱ natuhún tahan ra naha tan catyí ra naha: ―¿A ñavin tyin nduve paan ndahá yo catsi yo, yacan cuenda caahán ra tyehen tsihin yo? ―catyí ra naha.
23750	MAT 16:9	¿A ñaha ca cutuñi iñi ndo? ¿A ña nducuhún iñi ndo quɨvɨ tsa jacatsi̱ yu tsi uhun mil rayɨɨ tsihin uhun taahan ñi paan, tan najava taahan tyica jacutu̱ ndo tsihin tsa ñahñu tsa ndoo̱ can?
23751	MAT 16:10	¿A tsa naá ndɨhɨ tucu iñi ndo quɨvɨ tsa jacatsi̱ yu cumi mil rayɨɨ, tan najava taahan tyica jacutu̱ ndo tsihin tsa ndoo̱ tsa utsa taahan ñi paan?
23793	MAT 17:24	Cuhva tsa tsaa̱ ra Jesús tan ra tsicá tsihin ra ñuu Capernaum, ra tavá xuhun cuenda vehe ñuhu naha ra, tsaha̱n ra naha tsinyehe̱ ra naha nu nyií ra Pedro tan tsica̱ tuhun ra naha tsi ra tan catyí ra naha: ―¿A ña tuhvá ra jacuahá tsi ndo tyahví xuhun tsa cuenda vehe ñuhu cahnu? ―catyí ra naha tsihin ra Pedro.
23794	MAT 17:25	Tan nacaha̱n ra Pedro tan catyí ra: ―Tuhvá ra. Tan tsa quɨhvɨ̱ ra Pedro tsitsi vehe nu iyó ra naha, jihna ca ra Jesús nacaha̱n tan catyí ra: ―¿Nacaa cuñí yooho, Simón? ¿Yóo tsi quihín ra cuví rey tsa iyó nu ñuhu ñayɨvɨ ihya yahvi? ¿A tsi nyɨvɨ ñuu maa ra o tsi inga nyɨvɨ?
23817	MAT 18:21	Tacan tan tsaha̱n ra Pedro tsindaca̱ tuhun ra tsi ra Jesús tan catyí ra: ―Jutu Mañi yu, tatun ra yañi yu tan javahá ra tsa ña vaha tsihin yu, ¿najava taahan tsaha taahán tsi jaha yu tucahnu iñi tsi ra? ¿A utsa taahan tsaha?
23834	MAT 19:3	Tacan tan juhva ra fariseo naha ra natuhva̱ ra naha nu nyaá ra Jesús, tyin cuñí ra naha nducu cuhva ra naha tsi ra tyin tacan tan cuvi tyaa ra naha cuatyi sɨquɨ ra. Tan tsica̱ tuhun ra naha tsi ra tan catyí ra naha: ―¿A vaha tsa nacoo rayɨɨ tsi ñasɨɨhɨ ra tsa cuenda náa ñi tɨsɨhɨ tsaha̱ ña tsi ra?
23835	MAT 19:4	Tan nacaha̱n ra tan catyí ra: ―¿A ña tuhvá ndo cahví nu tutu Nyoo nu catyí tsi tyin ra tsa javaha̱ tsi ndo nda quɨvɨ jihna ñi, javaha̱ ra rayɨɨ tan ñaha?
23867	MAT 20:6	Yaha̱ can tan quita̱ nyico ra caa uhun tsa tseñi tan nyehe̱ ra yucú taxin juhva ca ra naha nuyahvi can. Tan catyí ra tsihin ra naha: “¿A nduve tyiñu jahá ndo? tyin nduvi nduvi yucú taxin ndo nuyahvi ihya.”
23874	MAT 20:13	Maa tyin nacaha̱n tsitoho tyiñu can, tan catyí ra tsihin iin ra can: “¡Tsaa!, nduve tsa ña vaha javaha̱ yu tsihin un. ¿A ñavin yahvi tsa iin quɨvɨ ndoo̱ yo tuhun tyin cua tyahvi yu tsi un?
23875	MAT 20:14	Qu̱ihin yahvi un, tan cu̱anuhu. ¿A nduve ndatu iyó tsi yu tsa tyahvi yu tsi ra tsa quɨhvɨ̱ nu ndɨhɨ iin ñi cuhva tsa tyahvi̱ yu tsi yooho?
23876	MAT 20:15	¿A nduve ndatu iyó tsi yu tsa javaha yu náa cuñí maa yu tsihin xuhun yu? ¿A ndasɨ cuñí un tyin vaha iñi yu tsihin inga ra can naha ra?” catyí ra.
23883	MAT 20:22	Maa tyin nacaha̱n ra Jesús tan catyí ra: ―Nyooho ña tsitó ndo tsa tsicán ndo. ¿A cuví nyehe nyooho tundoho tsa cua nyehe yuhu? ¿A cuví cuhun ndo tuhun tsiihí tumaa cua cuhun yuhu? ―catyí ra. Tan nacaha̱n ra naha tan catyí ra naha: ―Cuví maa.
23911	MAT 21:16	Tan catyí ra naha tsihin ra Jesús: ―¿A tsiñí un tsa caahán tsa nyihi can? Tan nacaha̱n ra Jesús tan catyí ra: ―Tsiñí yu. Maa tyin ¿a ñaha ca cahvi nyooho nu tutu Nyoo nu catyí tsi tyehen? Jutu Mañi yu, tsa nyihi tan lee tsa ndi tyaxín sɨɨ xaan tsitá tsi naha tsi jahá un. Tan vaha xaan jacahnú tsi tsi un, catyí tsi, ―catyí ra Jesús.
23919	MAT 21:24	Tan nacaha̱n ra Jesús tan catyí ra: ―Yuhu tucu cuñí yu ndaca tuhun yu tsi nyooho. ¿Yóo jaquitsi̱ tsi ra Juan tyin jacoondutya ra tsi nyɨvɨ? ¿A Nyoo jaquitsi̱ tsi ra, o nyɨvɨ? Tatun catyi tuhun ndo tsihin yu, cua catyi tuhun tucu yuhu tsihin ndo yóo tava̱ tyiñu tsi yu tsa javahá yu tyehen ―catyí ra Jesús tsihin ra naha. Tacan tan ra ican naha ra quitsaha̱ caahán yuhu tahan ra naha, tan catyí ra naha: ―Tatun catyí yo tyin Nyoo jaquitsi̱ tsi ra Juan, cua catyi ra tsihin yo: “Tun tacan, ¿nacuenda ña tsinu̱ iñi ndo tsi ra?”
23937	MAT 21:42	Tacan tan catyí ra Jesús tsihin ra naha: ―¿A ñaha ca cahvi̱ nyooho nu tutu Nyoo nu catyí tsi tyehen? Yuu tsa javita̱ ihñi ra javahá vehe, Yacan cuví yuu tsa ñiñi ca. Jutu yo Nyoo cuví ra tsa javaha̱ tandɨhɨ can. Tan iyo xaan cuñí yo nyehé yo, catyí tsi.
23958	MAT 22:17	¿Nacaa tsicá tucu iñi yooho: A vaha tyahví yo tsa tsicán ra ndacá ñaha nda ñuu Roma, o ña vaha?
23973	MAT 22:32	“Yuhu cuví Nyoo cuenda ra Abraham, tan ra Isaac tan ra Jacob.” Ihya nyehé yo tyin nyito añima ra can naha ra, vasu tsanaha tsihi̱ ra naha. Tyin Nyoo ñavin Nyoo cuenda nyɨvɨ tsihi̱ cuví ra, tyin Nyoo cuví ra Nyoo cuenda nyɨvɨ nyito ―catyí ra.
24004	MAT 23:17	¡Soho xaan ndo tan cuaa ndo! ¿Ndáa tsa cahnu ca cuví? ¿A xuhun cuaan can, a vehe ñuhu tsa jandu ií tsi xuhun cuaan can?
24006	MAT 23:19	¡Soho xaan ndo tan cuaa ndo! ¿Ndáa tsa cahnu ca cuví? ¿A tsa jamañí ndo nu altar can, o maa altar tsa jandu ií tsa jamañí ndo?
24022	MAT 23:35	Yacan cuenda, tsata nyooho cua cunyaa cuatyi tsa cuenda tandɨhɨ ra vaha tsa tsahñi̱ tsii tsaahnu ndo nda cuanda tsihi̱ ra Abel tan nda cuanda quɨvɨ tsihi̱ ra Zacarías, sehe ra Berequías, tsa tsahñi̱ ra naha tsitsi vehe ñuhu yatyin nu nyaá altar tsa yosó tsa jamañí yo tsi Nyoo.
24028	MAT 24:2	Maa tyin nacaha̱n ra Jesús tan catyí ra: ―¿A nyehé ndo tandɨhɨ tsa iyó ihya? Tsa nditsa catyí yu tsihin ndo, tyin ihya ndi intuhun ca yuu tan ña cua coso tsata inga tsi. Tandɨhɨ maa can tan cua tanɨ ―catyí ra.
24114	MAT 25:37	Tan ñi tsa vaha iñi can cua ndaca tuhun ñi tsi yu, tan catyi ñi: “Jutu Mañi yu, ¿ama nyehe̱ ndi tsisoco̱ un, tan tsaha̱ ndi tsa tsatsi̱ un? ¿Ama nyehe̱ ndi na ityi̱ iñi un tan tsaha̱ ndi tsa tsihi̱ un?
24115	MAT 25:38	¿Ama nyehe̱ ndi tsi un tsica̱ nuu un cuví un ra inga ñuu tan tsaha̱ ndi vehe nu quixi̱ un? ¿Ama cumañi̱ jahma un, tan tsaha̱ ndi jahma tsinditsi̱ un?
24116	MAT 25:39	¿Ama nyehe̱ ndi cuhvi̱ un, o tsinyii̱ un vehe caa, tan tsaha̱n ndi tsinyehe̱ ndi tsi un?” cua catyi ñi.
24163	MAT 26:40	Tacan tan tsaa̱ ra nu yucú ra tsicá tsihin ra, tan nyehe̱ ra tyin quixí ra naha. Tan catyí ra tsihin ra Pedro: ―¿A ña cuví coo nyito ndo tsihin yu vasu tan intuhun hora?
24176	MAT 26:53	¿A ña tsitó un tyin tatun yuhu tan cuñí yu, cuví ndacan yu tsi Jutu yu, tan maa ra cua jaquitsi ra vityin vityin yaha ca uñi xico utsi mil ángel, tan jacacu ra naha tsi yu?
24178	MAT 26:55	Tacan tan catyí ra Jesús tsihin tandɨhɨ nyɨvɨ: ―¿A vatsí tɨɨ́n ndo tsi yu tumaa cua tɨɨn ndo iin ñasuhu? tyin ndahá ndo mityi tan yutun. Tandɨhɨ quɨvɨ tsinyii̱ yu jacuaha̱ yu tsi ndo tsitsi vehe ñuhu cahnu, tan ña tɨɨ̱n ndo tsi yu.
24185	MAT 26:62	Tacan tan ra jutu tsa cuví ityi nuu can, nduvita̱ ra, tan catyí ra tsihin ra Jesús: ―¿A ña nacahan un nu caahán ra ihya naha ra? ¿A nditsa tsa caahán ra ihya naha ra, o ña nditsa?
24186	MAT 26:63	Maa tyin ra Jesús ña nacaha̱n ra. Tacan tan catyí ra jutu tsaahnu tsa cuví ityi nuu tsihin ra: ―Tsihin sɨvɨ Nyoo nyitó, catyí yu tsihin un tyin ca̱tyi un tsa nditsa vaha. ¿A ra Cristo Sehe Nyoo cuví tsi un? ―catyí ra.
24209	MAT 27:11	Tsindaca̱ ra mandoñi can naha ra tsi ra Jesús nuu ra ndacá ñaha, tan ra can tsica̱ tuhun ra tsi ra, tan catyí ra: ―¿A yooho cuví rey cuenda nyɨvɨ Israel? Tan ra Jesús catyí ra tsihin ra: ―Juvin yu, tumaa cuhva catyí maa un.
24211	MAT 27:13	Tacan tan catyí ra Pilato tsihin ra: ―¿A ña tsiñí un tandɨhɨ tsa caahán ra naha sɨquɨ un?
24215	MAT 27:17	Tan cuhva tsa ndu ii̱n nyɨvɨ, ra Pilato tsica̱ tuhun ra tsi ñi, tan catyí ra: ―¿Ndáa ra cuñí ndo tsa tava nuña yu? ¿A ra Barrabás, o ra Jesús, ra tsa nañí Cristo? ―catyí ra.
24255	MAT 27:57	Cuhva tsa cuñí cuaa, quitsi̱ iin ra cuca tsa nañí José, ra ñuu Arimatea. Tan tsinú iñi ra tsi ra Jesús.
24300	MRK 1:16	Iin quɨvɨ cuahán ra Jesús tsicá ra yuhu miñi tsa nañí Ndutya Ñuhu Galilea. Tan nyehe̱ ra tsi ra Simón tan ra Andrés, yañi ra Simón, cañí ra naha traya ra naha nu ndutya, tyin ra tɨɨ́n tyaca cuví ra naha.
24301	MRK 1:17	Tan catyí ra Jesús tsihin ra naha: ―Na̱ha ndo, qu̱itsi nyicun ndo tsi yu, tan yuhu cua jatyinyee yu tsi ndo tyin tumaa tsa tɨɨ́n ndo tyaca ihya, tacan cua ñihi ndo nyɨvɨ cua cuvi nyɨvɨ Nyoo ―catyí ra Jesús tsihin ra Simón tan tsihin ra Andrés.
24308	MRK 1:24	―¿Nacuvi tyihí un tsi un tsihin nyuhu, yooho Jesús, ra ñuu Nazaret? ¿A vatsí un vatsí janaa un tsi ndi? Yuhu nacotó vaha yu tsi un, tan tsitó yu tyin Sehe Ii Nyoo cuví un ―catyí ra can tsihin ra Jesús jaha̱ nu tatyi ña vaha can.
24313	MRK 1:29	Tsa ndɨhɨ̱ jacuaha̱ ra Jesús tsi nyɨvɨ tsitsi vehe ñuhu, quita̱ ra cuahán ra vehe ra Simón tan ra Andrés. Tan cuahán ndɨhɨ ra Jacobo tan ra Juan tsihin ra.
24343	MRK 2:14	Tsa ndɨhɨ̱ jacuaha̱ ra tsi ñi, tan cuanuhú ra. Tan tsa cuahán ra yaha̱ ra nu nyaá vehe nu tyahví nyɨvɨ xuhun cuenda ra ndacá ñaha ñuu Roma, tan ican nyaá ra Leví, sehe ra Alfeo, naquihín cuenda ra xuhun can. Nyehe̱ ra Jesús tsi ra, tan catyí ra tsihin ra: ―Co̱hon tsihin yu. Tacan tan nduvita̱ ra Leví, tan cuahán ra tsihin ra.
24348	MRK 2:19	Nacaha̱n ra Jesús tan catyí ra: ―¿A cuví coo nyitya nyɨvɨ yucú nu iyó vico tindaha tun ndi nyií ra cua tindaha tsihin ñi? Ña cuví coo nyitya ñi tun ndi nyií ra tsihin ñi.
24354	MRK 2:25	Tan nacaha̱n ra Jesús tsihin ra naha: ―¿A ñaha ca cahvi ndo nu tutu nu tsahá cuenda tsi tsa javaha̱ ra David tan ra cutahán tsihin ra quɨvɨ tsisoco̱ ra naha?
24355	MRK 2:26	Ra David quɨhvɨ̱ ra tsitsi vehe Nyoo quɨvɨ cuvi̱ ra Abiatar jutu tsaahnu cuví ityi nuu. Tan quihi̱n ra paan ii, tsa taahán tsi catsi maa ñi maa ra jutu naha ra. Maa ra tan tandɨhɨ ra cutahán tsihin ra tsatsi̱ ra naha paan can ―catyí ra Jesús.
24361	MRK 3:4	Tacan tan tsica̱ tuhun ra tsi ra tsa yucú ican naha ra, tan catyí ra tsihin ra naha: ―¿Náa taahán tsi javaha yo quɨvɨ quitatú yo? ¿A taahán tsi javaha yo tsa vaha o tsa ña vaha? ¿A taahán tsi janduvaha yo nyɨvɨ, o cahñi yo tsi ñi? ―catyí ra Jesús. Maa tyin ña nacaha̱n ra naha.
24375	MRK 3:18	Tan tandɨhɨ ca ra naha nañí ra naha tyehen: Andrés; Felipe; Bartolomé; Mateo; Tomás; tan ra Jacobo, sehe ra Alfeo; ra Tadeo; tan inga ra nañí tucu Simón, iin ra tsa cuñí cuhun cuatyi sɨquɨ ñuu Roma tsa ndacá ñaha tsi ñi;
24380	MRK 3:23	Tsa tuvi̱ iñi ra Jesús tyin tacan caahán ra naha, cana̱ ra tsi ra naha tan tsaha̱ ra iin cuhva tsi ra naha, tan catyí ra tsihin ra naha: ―¿A cuví tavá nu ña vaha juvin ñi maa tahan nu? Ña cuví.
24413	MRK 4:21	Tan catyí tucu ra tyehen tsihin ñi: ―¿A tsicán yo ñuhu̱ tyuma tan tyihí xeehe yo can tsitsi iin caja o xuu tsito? Ñavin. Tyin tyuma can tinyií yo can iin nu sucun tyin tacan tan janditsin can nanɨɨ tsitsi vehe.
24422	MRK 4:30	Tan catyí tucu ra Jesús: ―¿Nacaa cuví tsa ndacá ñaha Nyoo tsi nyɨvɨ? ¿A cuví jandu inducu yo itsi tsihin náa tsihin? Cuví.
24432	MRK 4:40	Tacan tan catyí ra Jesús tsihin ra tsicá tsihin ra: ―¿Nacuenda yuuhví xaan ndo? ¿A ña tsinu iñi ndo? ―catyí ra tsihin ra naha.
24550	MRK 7:18	Tan catyí ra tsihin ra naha: ―¿A ndi nyooho tan ña cutuñi̱ iñi ndo? ¿A ña tsitó ndo tyin tsa quɨhvɨ́ tsitsi yo ña cuví jatɨvɨ tsi tsi yo?
24586	MRK 8:17	Tsa tuvi̱ iñi ra Jesús tsa tsicá iñi ra naha, tan catyí ra tsihin ra naha: ―¿Nacuenda tsicá xaan iñi ndo tyin nduve tsa catsi ndo ndahá ndo? ¿A ñaha ca cutuñi iñi ndo? ¿A ñaha ca coto ndo? ¿Nacuenda ndi ndava xaan añima ndo?
24587	MRK 8:18	Nyecú tinuu ndo, tan ña nyehé ndo. Nyecú soho ndo, tan ña tsiñí ndo. ¿A ña nducuhún iñi ndo tsa javaha̱ yu
24588	MRK 8:19	quɨvɨ tsa jacatsi̱ yu uhun mil rayɨɨ tsihin uhun taahan ñi paan? ¿A ña ñuhú iñi ndo najava tyica jacutu̱ ndo tsihin tsa ndoo̱? ―catyí ra Jesús, tsica̱ tuhun ra tsi ra tsicá tsihin ra. Nacaha̱n ra naha tan catyí ra naha: ―Utsi uvi tyica.
24590	MRK 8:21	Tacan tan catyí ra Jesús tsihin ra naha: ―¿A ñaha ca cutuñi iñi ndo? ―catyí ra tsihin ra naha.
24628	MRK 9:21	Tacan tan tsica̱ tuhun ra Jesús tsi jutu ra luhlu can tan catyí ra: ―¿Ama quitsaha̱ taahán ra tyehen? Tan nacaha̱n jutu ra luhlu can, tan catyí ra: ―Nda ndi luhlu xaan ra.
24695	MRK 10:38	Tacan tan catyí ra Jesús tsihin ra naha: ―Nyooho ña tsitó ndo náa tsicán ndo. ¿A cuví nyehe ndo tundoho tsa cua nyehe yuhu? ¿A cuví cúu ndo tumaa cua cúu yu? ―catyí ra tsihin ra naha.
24726	MRK 11:17	Tan quitsaha̱ jacuahá ra tsi nyɨvɨ, tan catyí ra: ―¿A ña tsitó ndo tyin nu tutu Nyoo catyí tsi tyin vehe Nyoo cua cunañi tsi tyehen: “vehe nu cua ndacan tahvi nyɨvɨ queé nanɨɨ nu ñuhu ñayɨvɨ tsi Nyoo”? Tan nyooho jananduvi̱ ndo itsi vehe ñasuhu ―catyí ra tsihin ñi.
24738	MRK 11:29	Tan nacaha̱n ra Jesús, tan catyí ra: ―Cuñí tucu yuhu ndaca tuhun yu tsa ndaca tuhun yu tsi nyooho. ¿Yóo jaquitsi̱ tsi ra Juan tyin jacoondutya ra tsi nyɨvɨ? ¿A Nyoo o nyɨvɨ? Tatun catyi tuhun ndo tsihin yu yóo jaquitsi̱ tsi ra, cua catyi tuhun tucu yuhu tsihin nyooho yóo tava̱ tyiñu tsi yu javahá yu tyehen ―catyí ra Jesús tsihin ra naha.
24741	MRK 11:32	¿A vaha tun catyi yo tyin nyɨvɨ jaquitsi̱ tsi ra? Ña cuvi ―catyí ra naha, tyin yuuhví ra naha tsi nyɨvɨ, tyin tandɨhɨ ñi tan tsinú iñi ñi tyin ndusu yuhu Nyoo cuvi̱ ra.
24752	MRK 12:10	¿A ñaha ca cahví ndo nu tutu Nyoo nu catyí tsi tyehen? Yuu tsa javita̱ ra javahá vehe naha ra, yacan cuví yuu tsa tsiñí ñuhu ca.
24756	MRK 12:14	Tsa tsaa̱ ra can naha ra tan quitsaha̱ caahán ra naha tsihin ra Jesús tan catyí ra naha: ―Maestro, tsitó ndi tyin tsa nditsa caahán un. Tan inducu ñi cuñí un nyehe un nyɨvɨ cuca tan nyɨvɨ ndaahvi. Tan nditsa tyin ityi Nyoo janahá un. Yacan cuenda cuñí ndi ndaca tuhun ndi tsehe tsi un: ¿A vaha cuhva yo tsa tsicán ra ndacá ñaha tsi yo, ra tsa nyaá nda ñuu Roma, o ña vaha? ¿A taahán tsi tyahvi yo can, o ña taahán tsi? ―catyí ra naha tsihin ra Jesús.
24768	MRK 12:26	Tan tuhun tsa cua nandoto nyɨvɨ, ¿a ñaha ca cahvi̱ ndo nu libru tsa tyaa̱ ra Moisés nu catyí tsi nácaa caha̱n Nyoo tsihin ra nu cayú yutun iñu? Tyin catyi̱ ra tsihin ra tyehen: “Yuhu cuví Nyoo ra Abraham, ra Isaac, tan ra Jacob”, catyi̱ Nyoo tsihin ra Moisés.
24789	MRK 13:3	Tacan tan cuahán ra Jesús tsihin ra tsicá tsihin ra yucu yutun Olivo tsa canyií inga tsiyo nu nditsin nyehé tsi vehe ñuhu cahnu. Tsa tsinyaa̱ ra Jesús ican, ra Pedro, ra Jacobo, ra Juan, tan ra Andrés tsica̱ tuhun xeehe ra naha tsi ra tan catyí ra naha: