Wildebeest analysis examples for:   mks-mksNT   Word:    February 11, 2023 at 19:07    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23214  MAT 1:1  Ña̱ yóho cúú qui̱vi̱ na̱ na̱sa̱cuu tásáhnu jícó Jesucristo, mé a̱ na̱quixi chi̱chi David xi̱hín chi̱chi Abraham:
23231  MAT 1:18  Joho na̱sahi̱in tá na̱cacu Jesucristo: Mé María, ñá cacuu náná Jesús cán sa̱ na̱sa̱ha̱n ñá tu̱hun ñá ña̱ tanda̱ha̱ ñá xi̱hín José. Joo tá cáma̱ní coo da xi̱hi̱n ñá já na̱canda̱a̱ ini da ña̱ ñúhu ja̱hyi ñá. Ta ña̱ yóho na̱sa̱cuu a ña̱ na̱caja ínima̱ yi̱i̱ Ndióxi̱.
23233  MAT 1:20  Ta nani cáhvi ini da sa̱há ña̱ caja da a̱nda̱ jáví na̱quixi in sa̱ni nu̱ dá ta na̱nda̱ca̱ náha̱ in táto̱ Ndióxi̱ nu̱ dá. Ta tañu mé sa̱ni cán na̱ca̱ha̱n xi̱hi̱n dá. Já na̱cachi a já: —José, da̱ na̱quixi chi̱chi David, a̱ cáyi̱hví tohún tanda̱hún xi̱hi̱n María ja̱n jáchi̱ na̱caja ínima̱ yi̱i̱ Ndióxi̱ ña̱ ñúhu ja̱hyi ñá.
23235  MAT 1:22  Tócó ndihi ña̱ yóho na̱ya̱ha ña̱ ná xi̱nu̱ co̱o nu̱ú tu̱hun Ndióxi̱ ña̱ na̱ca̱hyí in profeta sa̱nahá ndiva̱ha cán ta já na̱cachi da̱ cán já:
23236  MAT 1:23  Va̱xi qui̱vi̱ cañuhu ja̱hyi in ñá tacú, ñá a̱ ñáha coo ta̱a xi̱hín. Ta tá sa̱ na̱cacu ja̱hyi ñá cán já cacu na qui̱vi̱ á cananí a̱ Emanuel. Ta tu̱hun yóho cúni̱ cachi a: íin Ndióxi̱ xo̱ho̱.
23240  MAT 2:2  Ta tá na̱xi̱nu̱ co̱o na ñuu Jerusalén já na̱nda̱ca̱ tu̱hún na̱ ña̱yivi já na̱cachi na já: —Ndájá íin da̱ loho na̱cacu viti ja̱n, da̱ cacuu rey nu̱ú na̱ Israel. Jáchi̱ na̱xini nde̱ na̱queta qui̱mi nu̱ú nde̱ ta xi̱hi̱n rí yóho sa̱ na̱canda̱a̱ ini nde̱ ña̱ sa̱ na̱cacu da. Ta viti va̱xi nde̱ yóho caja cáhnu nde̱ da̱ —na̱cachi na̱ ndi̱chí cán ndáca̱ tu̱hún na̱.
23243  MAT 2:5  Já na̱cachi na̱ cán já xi̱hi̱n dá: —Ñuu Belén, ña̱ ndáca̱a̱n estado Judea cán cúú nu̱ú cáchí tu̱hun Ndióxi̱ cacu da jáchi̱ quia̱hva já na̱ca̱hyí in profeta sa̱nahá tá na̱cachi da já:
23246  MAT 2:8  A̱nda̱ já na̱chindahá da̱ na̱ ñuu Belén. Já na̱cachi da já xi̱hi̱n ná: —Cuáhán ndo̱ ñuu Belén cán ta nda̱ca̱ tu̱hún va̱ha ndó ndaja cáa sa̱há ta̱a loho na̱cacu ja̱n. Ta tá sa̱ na̱ndiñehe ndó a̱ já quixi ndó ca̱xi tu̱hun ndó xi̱hín i̱ já ná cu̱hu̱n ri ye̱he̱ va caja cáhnu i̱ ña̱ —na̱cachi Herodes xi̱hín na̱.
23251  MAT 2:13  Ta tá sa̱ na̱quee na̱ ndi̱chí cán cua̱ha̱n na̱ já na̱quixi in sa̱ni nu̱ú José ta na̱nda̱ca̱ náha̱ in táto̱ Ndióxi̱ nu̱ dá. Já cáchí a̱ já xi̱hi̱n dá: —Cuándaco̱ún ndiquehe ña̱ loho ja̱n xi̱hín María, náná a̱ ta cunún cu̱hu̱n xi̱hi̱n ná chí ñundáhyi̱ nación Egipto. Ta cán coún xi̱hi̱n ná ja̱nda̱ quia̱hva ná ca̱xi tu̱hun i̱ xu̱hu̱n. Jáchi̱ caca nuu Herodes ndinducú da̱ ña̱ loho ja̱n ña̱ cahní ñahá da̱ —na̱cachi táto̱ Ndióxi̱ cán xi̱hín José.
23253  MAT 2:15  Ta cán na̱sa̱nduu na ja̱nda̱ quia̱hva na̱xi̱hi̱ Herodes. Tócó ndihi ña̱ yóho na̱ya̱ha já ná xi̱nu̱ co̱o nu̱ú tu̱hun na̱cachi Ndióxi̱ sa̱nahá tá na̱ca̱hyí in profeta já: “Na̱sahi̱in ja̱hyi i̱ nación Egipto ta na̱cana i̱ da̱ ná ndicó co̱o da”, cáchí tu̱hun Ndióxi̱.
23255  MAT 2:17  Ta tá na̱ndihi na̱xi̱hi̱ na̱ va̱lí yóho já na̱xi̱nu̱ co̱o nu̱ú tu̱hun na̱ca̱hyí profeta Jeremías sa̱nahá ndiva̱ha tá na̱ca̱hyí da̱ já:
23257  MAT 2:19  Joo tá sa̱ na̱xi̱hi̱ Herodes já na̱quixi tucu sa̱ni nu̱ú José nu̱ íin da nación Egipto cán. Ta na̱nda̱ca̱ náha̱ in táto̱ Ndióxi̱ nu̱ dá já cáchí a̱ já xi̱hi̱n dá:
23263  MAT 3:2  Já cáchí da̱ já xi̱hi̱n ná: —Xíní ñúhú jándacoo ndó ña̱ núu cája ndó ta ndicó co̱o ini ndó nu̱ Ndióxi̱ jáchi̱ sa̱ na̱cayati qui̱vi̱ cacomí Ndióxi̱ cuéntá sa̱há ña̱yivi —cáchí da̱ xi̱hi̱n ná.
23264  MAT 3:3  Mé Juan yóho cúú dá da̱ na̱ca̱ha̱n profeta Isaías sa̱ha̱ tá na̱ca̱hyí da̱ já: Va̱xi qui̱vi̱ tá ca̱ha̱n cóhó in da tañu yucú íchí ta cachi da já xi̱hín ña̱yivi: “Caja tia̱hva ndó íchi̱ nu̱ú quixi xitoho í, ta cuná ndó in íchi̱ nda̱cú nu̱ mé á ña̱ ná ndi̱hvi a ínima̱ ndo̱”, cáchí tu̱hun Ndióxi̱.
23268  MAT 3:7  Joo tá na̱xini Juan ña̱ ja̱nda̱ joho xínu̱ co̱o cua̱há na̱ fariseo xi̱hín na̱ saduceo nu̱ dá ña̱ ná jácandúta̱ da̱ na̱ já na̱casáhá xójo̱ ndiva̱ha ini da ta já na̱cachi da já xi̱hi̱n ná: —Mé ndó cúú ndó tátu̱hun co̱o jáchi̱ cúú ndó na̱ quini. Cáhán ndo̱ ña̱ a̱ jándoho ga̱ Ndióxi̱ ini ndó sa̱há cua̱chi ndó tá ná candúta̱ ndo̱ va̱tí cája tá cája ndó cua̱chi.
23275  MAT 3:14  Joo nu̱ cuítí co̱ó na̱xeen toho Juan jácandúta̱ dá Jesús. Ña̱ cán quéa̱ na̱cachi da já xi̱hín Jesús: —Yóhó cúú da̱ ndítahan jácandúta̱ ye̱he̱. Ta cáa joho va̱sún yóho ña̱ ná jácandúta̱ i̱ yo̱hó —na̱cachi Juan cán xi̱hín Jesús.
23276  MAT 3:15  Já na̱nducú nehe Jesús tu̱hun nu̱ dá já na̱cachi a já xi̱hi̱n dá: —Cande̱hé. Quia̱hva já ndítahan coo ña̱ yóho viti jáchi̱ ndítahan nu̱ yo̱ jáxi̱nu̱ co̱o i̱ tócó ndihi ña̱ nda̱a̱ ña̱ na̱sacu ini Ndióxi̱ coo —na̱cachi a. Xi̱hín ña̱ yóho na̱candúsa Juan ta chí na̱jácandúta̱ dá Jesús.
23278  MAT 3:17  Tá na̱ndihi já na̱xini jo̱ho a cáha̱n in a indiví ta já cáchí a̱ cán já: —Yóhó cúún ja̱hyi ma̱ní i̱ ta cáji̱i̱ ndiva̱ha ini i̱ xu̱hu̱n —na̱cachi a.
23281  MAT 4:3  Já na̱cayati tiñáhá sa̱cua̱ha̱ nu̱ú Jesús ña̱ coto ndojó ñahá ri̱ já na̱cachi rí já xi̱hi̱n á: —Tá ta̱ jivi ndusa ja̱hyi Ndióxi̱ cúún cahnda chuun ña̱ ná nduu yu̱u̱ yóho pan —na̱cachi rí cán xi̱hín Jesús.
23282  MAT 4:4  A̱nda̱ já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n rí: —Já cáchí tu̱hun Ndióxi̱: “A̱ ju̱ú pan cuití cuxu ña̱yivi já catacu na, va̱ha. Xíní ñúhú ri a caja na ña̱ sáhndá tu̱hun Ndióxi̱ nu̱ ná já quéa̱ cuu catacu na nu̱ Ndióxi̱” —na̱cachi Jesús xi̱hi̱n rí.
23284  MAT 4:6  Ta já na̱cachi rí já xi̱hi̱n á: —Tá ta̱ jivi ndusa ja̱hyi Ndióxi̱ cúún jácana mún chí ni̱nu̱ jáchi̱ já cáchí tu̱hun Ndióxi̱: Cahnda Ndióxi̱ chuun nu̱ táto̱ mé á ña̱ ná candaa na yo̱hó. Ta ndinehe ndáha̱ na̱ yo̱hó, já quéa̱ ná a̱ ndícue̱he̱ sa̱hu̱n tá ná cachihin sa̱hu̱n xi̱hín yu̱u̱, já cáchí tu̱hun Ndióxi̱ —na̱cachi rí xi̱hín Jesús.
23285  MAT 4:7  Ta já na̱nducú nehe Jesús tu̱hun nu̱ rí já na̱cachi a já xi̱hi̱n rí: —Cáchí tucu tu̱hun Ndióxi̱ já: “A̱ cóto ndojó tohún Ndióxi̱, xitohún” —na̱cachi Jesús xi̱hi̱n ri̱.
23287  MAT 4:9  Ta já na̱cachi tucu rí já xi̱hín Jesús: —Tócó ndihi ña̱ yóho quia̱hva i̱ nu̱u̱n tá ná caxítún nu̱ú i̱ caja cáhnún ye̱he̱ —na̱cachi rí quini cán xi̱hín Jesús.
23288  MAT 4:10  A̱nda̱ já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n rí: —Satanás, cuáhán caxoo jáchi̱ já cáchí tu̱hun Ndióxi̱: “In túhún Ndióxi̱, xitohún ndítahan caja cáhnún ta in túhún mé á ndítahan caja ndívún nu̱u̱n” —na̱cachi Jesús xi̱hi̱n rí cán.
23292  MAT 4:14  Tócó ndihi ña̱ yóho na̱ya̱ha ña̱ ná xi̱nu̱ co̱o nu̱ú tu̱hun na̱ca̱hyí profeta Isaías sa̱nahá tá na̱ca̱hyí da̱ já:
23295  MAT 4:17  Ta chí mé tiempo já na̱casáhá Jesús cáha̱n ndojó a̱ nu̱ú ña̱yivi ta já cáchí a̱ já xi̱hi̱n ná: —Xíní ñúhú jándacoo ndó cua̱chi cája ndó ta ndicó co̱o ini ndó nu̱ Ndióxi̱ jáchi̱ sa̱ na̱cayati qui̱ví cacomí a̱ cuéntá sa̱há ña̱yivi —na̱cachi Jesús.
23297  MAT 4:19  Já na̱cachi a já xi̱hi̱n ndíví da̱: —Naha quíi̱ ndó candi̱co̱ ndó ye̱he̱ caca tuun ndó xi̱hín i̱. Tává ndó ti̱yacá viti joo caja i̱ ña̱ ná cuu tavá ndo̱ ña̱yivi tañu cua̱chi —cáchí a̱.
23305  MAT 5:2  Ta já na̱casáhá jána̱ha̱ nu̱ tócó ndihi na̱ ndúu cán já na̱cachi a já xi̱hi̱n ná:
23324  MAT 5:21  ʼMé ndó sa̱ xíni̱ ndo̱ ña̱ na̱cachi Moisés xi̱hi̱n tásáhnu jícó ndo̱ sa̱nahá tá na̱cachi da já: “A̱ cáhní ndó ndi̱i jáchi̱ ndá na̱ ná cahní ndi̱i tandaa qui̱vi̱ caja vií jutixia sa̱ha̱ ná.”
23330  MAT 5:27  ʼMé ndó sa̱ xíni̱ ndó ña̱ na̱sahnda ley Moisés chuun sa̱nahá ta já na̱cachi a já: “Coto a̱ cóo ndó xi̱hi̱n ñájíhí á yíi̱ ñani táhan ndó.”
23334  MAT 5:31  ʼTa mé ndó sa̱ xíni̱ ndó ña̱ na̱sahnda ley Moisés chuun sa̱nahá já cáchí a̱ já: “Ndá da̱ cúni̱ jándacoo ñájíhí da̱ ndítahan cava̱ha da in tutu quia̱hva da nu̱ ña̱ ta sa̱ íin va̱ha va cuu jándacoo da ña̱.”
23336  MAT 5:33  ʼMé ndó sa̱ xíni̱ ndó ña̱ na̱sahnda ley Moisés chuun sa̱nahá já cáchí a̱ já: “Xíní ñúhú jáxi̱nu̱ co̱o ndó tócó ndihi ña̱ na̱sa̱ha̱n ndó tu̱hun ndó caja ndó tá tává ndo̱ qui̱vi̱ Ndióxi̱.”
23340  MAT 5:37  Tá sáhan ndó tu̱hun ndó nu̱ú ña̱yivi xíní ñúhú cachi ndó: “A̱ja̱n, caja i̱ ña̱.” Á tá co̱ó xíní ñúhú cachi ndó: “U̱hu̱n, a̱ cu̱ú caja i̱ ña̱.” Jáchi̱ tá cachi ndó inga tu̱hun já caja ndó ña̱ cúni̱ ña̱ quini.
23341  MAT 5:38  ʼMé ndó sa̱ xíni̱ ndó ña̱ na̱sahnda ley Moisés chuun sa̱nahá já cáchí a̱ já: “Tá quia̱hva cája ña̱yivi xu̱hu̱n quia̱hva já caja ri yóhó va xi̱hi̱n ná. Ta tá ná cani in da nduchú núún já quéa̱ ndítahan cani mún nduchú núú da̱. Tá ná tavá da̱ nu̱hún já ndítahan nu̱u̱n tavá ri yóhó va nu̱hú da̱”, cáchí ley Moisés.
23342  MAT 5:39  Joo ye̱he̱ cáchí i̱ xi̱hi̱n ndo̱ viti: A̱ cája i̱hvi̱ ndó xi̱hín ña̱yivi, na̱ cája núu xi̱hi̱n ndo̱. Ta ndá na̱ ná cani in xoo sa̱jóho ndó, cata ñee ndó inga xoo sa̱jóho ndó nu̱ ná ña̱ ná cani na a̱.
23346  MAT 5:43  ʼMé ndó sa̱ xíni̱ ndo̱ ña̱ na̱sahnda ley Moisés chuun sa̱nahá já cáchí a̱ já: “Qui̱hvi̱ ini ndó na̱ xíní táhan va̱ha xi̱hi̱n ndó ta candají ndó na̱ co̱ cúní táhan xi̱hi̱n ndo̱”, cáchí ley Moisés.
23347  MAT 5:44  Joo ye̱he̱ cáchí i̱ xi̱hi̱n ndo̱ viti: Ndítahan qui̱hvi̱ ini ndó na̱ co̱ cúní táhan xi̱hi̱n ndó. Ta ca̱ha̱n va̱ha ndó xi̱hín na̱ cána̱há xi̱hi̱n ndó. Ta caja va̱ha ndó xi̱hín na̱ cándají ndo̱hó. Ta ca̱ca̱ ta̱hví ndó nu̱ Ndióxi̱ sa̱há na̱ cája xíxi xi̱hi̱n ndo̱.
23352  MAT 6:1  Já na̱cachi tucu Jesús já: —A̱ ndúcú ndó caja va̱ha ndó nu̱ú ña̱yivi sa̱há ña̱ ná cuni táhyí na̱ ña̱ cája ndó já cando̱o va̱ha ndó nu̱ ná. Jáchi̱ tá ná caja ndó já co̱ó toho ña̱ha ñe̱hé táhvi̱ ndó nu̱ Ndióxi̱, tátá ndo̱ íin indiví.
23360  MAT 6:9  Ña̱ yóho quéa̱ ndítahan cachi ndó tá xíca̱ ta̱hví ndó nu̱ Ndióxi̱: Tátá Ndióxi̱, ña̱ íin indiví, cáhnu ná cacuu qui̱vi̱ ndó.
23376  MAT 6:25  ʼCande̱hé ndo̱ ña̱ cáha̱n i̱ xi̱hi̱n ndó yóho: A̱ ndícani ini ndó sa̱há ña̱ cuxu ndó ta ni sa̱há ña̱ coho ndó ña̱ catacu ndó in in qui̱vi̱. Ta ni a̱ ndícani ini ndó sa̱ha̱ jáhma̱ candixi ndó. Jáchi̱ tá tácú ndo̱, ña̱ ja̱n cúú ña̱ cáhnu chága̱ a̱ ju̱ú ga̱ ña̱ cuxu ndó. Ta íin chága̱ sa̱ha̱ yiquí cu̱ñu ndó a̱ ju̱ú ga̱ jáhma̱ ndíxi ndó ja̱n.
23377  MAT 6:26  Cande̱hé ndó laa ndáchí nu̱ táchi̱ ja̱n: rí ja̱n ni co̱ xútu rí ta ni a̱ vája sáhan rí jáquee rí ta ni co̱ yáca̱ ri̱ nu̱ táán va̱ha ri̱ nu̱ni̱ ri̱. Ta Ndióxi̱, tátá ndo̱, mé a̱ íin indiví sáhan ña̱ xíxi rí ja̱n nu̱ ri̱. Á co̱ xíni̱ ndó ña̱ íin chága̱ sa̱ha̱ mé ndó a̱ ju̱ú ga̱ laa cán. Sa̱há ña̱ cán quéa̱ quia̱hva mé á ña̱ xíní ñúhú ndó catacu ndó.
23389  MAT 7:4  Ta tá a̱ cu̱ú cuni ndó yitó cáhnu ndáca̱a̱n ini nduchú núú mé ndó ndaja caja ndó cachi ndó xi̱hín ñani táhan ndó: “Ñani i̱, ná tavá loho i̱ xe̱he̱ ndáca̱a̱n nduchú núún ja̱n.”
23407  MAT 7:22  Jáchi̱ tá ná xi̱nu̱ co̱o qui̱vi̱ caja vií Ndióxi̱ sa̱há ña̱yivi já quéa̱ casáhá ca̱ha̱n cua̱há ndiva̱ha ña̱yivi xi̱hín i̱ ta já cachi na já: “Jesús, mé ndó cúú xitoho nde̱ ta xi̱hín qui̱vi̱ mé ndó na̱xi̱ca nuu nde̱ cáha̱n nde̱ tu̱hun Ndióxi̱ xi̱hín ña̱yivi ta xi̱hín qui̱vi̱ mé ndó na̱tavá nde̱ rí quini na̱sa̱ñuhu ínima̱ ña̱yivi ta xi̱hín qui̱vi̱ mé ndó na̱caja cua̱há ndiva̱ha nde̱ ña̱ xitúhún”, cachi na xi̱hín i̱.
23408  MAT 7:23  Ta a̱nda̱ já nducú ñehe e̱ tu̱hun nu̱ ná já cachi i̱ já xi̱hi̱n ná: “Co̱ xíni̱ toho i̱ yo cúú ndóhó. Caxoo ndó nu̱ú i̱ jáchi̱ ndinuhu ña̱ quini cája ndó”, cachi i̱ xi̱hi̱n ná.
23416  MAT 8:2  Ta ndaja coo já na̱cayati in da̱ta̱a, da̱ ndóho cue̱he̱ táhyi̱ nu̱ á. Ta já na̱caxítí da̱ nu̱ á já na̱cachi da já xi̱hi̱n á: —Cuu ndaja va̱ha ndó ye̱he̱, xitoho i̱ tá cúni̱ ndó —na̱cachi da xi̱hín Jesús.
23417  MAT 8:3  Tá na̱ndihi já na̱cani ndaa ndáha̱ Jesús da̱ já na̱cachi a já xi̱hi̱n dá: —Cúni̱ ña̱ ná ndiva̱hún ña̱ cán quéa̱ na̱ndiva̱hún viti —cáchí a̱ xi̱hi̱n dá. Tá na̱cachi Jesús já chí i̱vi̱ la̱á na̱ndindaa cue̱he̱ táhyi̱ na̱ndoho da̱ cán.
23418  MAT 8:4  A̱nda̱ já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n dá: —Cande̱hé. A̱ cáxi tu̱hun tohún ña̱ yóho xi̱hín ni in túhún ña̱yivi. Cuáhán nda̱cún na̱hu̱n mún nu̱ú ju̱tu̱. Ta ndítahan jo̱cún ña̱ha nu̱ Ndióxi̱ tátu̱hun sáhndá ley Moisés sa̱nahá caja na̱ sa̱ na̱ndiva̱ha. Já ná canda̱a̱ ini tócó ndihi ña̱yivi ña̱ sa̱ na̱ndindaa va cue̱he̱ na̱sandohún —na̱cachi Jesús xi̱hín da̱ cán.
23420  MAT 8:6  Já na̱cachi da já xi̱hi̱n á: —Á co̱ cúni̱ ndó caja ndó ña̱ma̱ni̱ ndaja va̱ha ndó mozo i̱, da̱tacú jáchi̱ cándúhu̱ da̱ vehe quíhvi̱ da̱ na̱xi̱hi̱ tu̱chu yiquí cu̱ñu da ta a̱ ju̱ú quia̱hva cáhi̱hvi̱ yiquí cu̱ñu da —na̱cachi da̱ cán xi̱hín Jesús.
23421  MAT 8:7  Já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n dá: —Va̱ha va, cu̱hu̱n i̱ ndaja va̱ha i̱ da̱ —na̱cachi Jesús.
23422  MAT 8:8  A̱nda̱ já na̱cachi tucu da̱ sáhndá chuun nu̱ú soldado cán já xi̱hín Jesús: —Cande̱hé ndó. Co̱ó sa̱ha̱ toho ye̱he̱ ña̱ ná ndi̱hvi ndó vehe e̱. Joo cahnda cuití ndó chuun ja̱nda̱ nu̱ íin ndó yóho ta já ndiva̱ha va mozo i̱.
23424  MAT 8:10  Tá na̱xini jo̱ho Jesús ña̱ yóho já na̱catóntó a̱ já na̱cachi a já xi̱hín na̱ ndíco̱ cua̱ha̱n cán: —Mé a̱ nda̱a̱ ná ca̱ha̱n i̱ xi̱hi̱n ndo̱ ña̱ a̱ ñáha cuni i̱ tañu na̱ Israel in da̱ cándeé cáhnu na̱há ini Ndióxi̱ tá quia̱hva cándeé cáhnu ini da̱ yóho Ndióxi̱.
23427  MAT 8:13  Tá na̱ndihi já na̱ca̱ha̱n tucu Jesús xi̱hín da̱ sáhndá chuun nu̱ú soldado cán já na̱cachi a já xi̱hi̱n dá: —Cuanúhu̱ vehún. Na̱ndiva̱ha mosún tá quia̱hva cúnu̱n jáchi̱ na̱candúsún ye̱he̱ —na̱cachi Jesús xi̱hi̱n dá. Chí mé hora já na̱ndiva̱ha mozo da̱ cán.
23431  MAT 8:17  Ta tócó ndihi ña̱ yóho na̱ya̱ha já ná xi̱nu̱ co̱o nu̱ú tu̱hun ña̱ na̱ca̱hyí profeta Isaías tá na̱cachi da já: “Mé á na̱ndiquehe ndihi a ña̱ cávitá iní ta na̱xojo ndihi a cue̱he̱ yo̱”, cáchí tu̱hun Ndióxi̱.
23433  MAT 8:19  Joo na̱cayati in da̱ jána̱ha̱ ley Moisés nu̱ á já na̱cachi da já xi̱hi̱n á: —Maestro, cúni̱ candi̱co̱ i̱ ndo̱hó ndá na̱cuu nu̱ú cu̱hu̱n ndo̱ —na̱cachi da xi̱hi̱n á.
23434  MAT 8:20  Já na̱nducú ñehe Jesús tu̱hun nu̱ dá já na̱cachi a já xi̱hi̱n dá: —Ndicuii cúú rí ta va̱ti̱ íin cáva̱ ñúhu rí. Ta laa cúú rí ta va̱ti̱ íin táca̱ ñúhu rí. Joo ye̱he̱, da̱ na̱chindahá Ndióxi̱ nduu ña̱yivi, chí ni nu̱ú cu̱ju̱ mí i̱ co̱ó va —na̱cachi Jesús xi̱hi̱n dá.
23435  MAT 8:21  Ta inga da sa̱ xíca xi̱hi̱n á na̱cachi da já xi̱hi̱n á: —Maestro, quia̱hva jihna ndó ña̱ma̱ni̱ nu̱ú i̱ ña̱ ná cu̱hu̱n i̱ jándu̱xu̱ tátá i̱ já quixi i̱ candi̱co̱ i̱ ndo̱hó —na̱cachi da xi̱hi̱n á.
23436  MAT 8:22  Já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n dá: —Xíní ñúhú candi̱cún ye̱he̱ viti jáchi̱ ná cu̱hu̱n mé ña̱yivi, na̱ a̱ ñáha ca̱cu ndaa ínima̱ jándu̱xu̱ na̱ ndi̱i ja̱n —na̱cachi Jesús xi̱hi̱n dá.
23439  MAT 8:25  A̱nda̱ já ndáva na̱ xíca tuun xi̱hi̱n á cán na̱sa̱ha̱n na̱ ndíñehe na ña̱. Já na̱cayuhú na̱ já cáchí na̱ xi̱hi̱n á: —Chindeé ndó nde̱he̱, xitoho nde̱. Jáchi̱ cáco̱o barco ca̱há tañu̱hú cua̱ha̱n do̱ —na̱cachi na xi̱hi̱n á.
23440  MAT 8:26  A̱nda̱ já na̱nducú ñehe Jesús tu̱hun nu̱ ná já na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: —Ndá cuéntá quéa̱ yíhví na̱há ndo̱. Ndá cuéntá quéa̱ co̱ cándeé ini ndó ye̱he̱ —na̱cachi a. Já na̱ndaco̱o a ta jána̱ni a ta̱chi̱ quíni cán xi̱hín tañu̱hú cán ta já na̱catáji̱ uun tócó ndihi a cán.
23441  MAT 8:27  Tá na̱xini na̱ xíca tuun xi̱hi̱n á cán ña̱ yóho já na̱catóntó na̱ ta na̱casáhá ndáca̱ tu̱hún táhan na já cáchí xi̱hi̱n táhan na já: —Ta ndá da̱ cúú da̱ta̱a yóho ña̱ ja̱nda̱ ta̱chi̱ xi̱hín tañu̱hú cándúsa nu̱ cáha̱n da̱ —cáchí xi̱hi̱n táhan na̱ cán.
23443  MAT 8:29  Tá na̱xini da Jesús já na̱casáhá da̱ cáyuhú da̱ nu̱ á já cáchí da̱ já xi̱hi̱n á: —Ndá cuéntá quéa̱ va̱sún qui̱hvi nuún xi̱hín nde̱, Jesús, da̱ cúú in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi Ndióxi̱. Á va̱sún jándoho ya̱chún ini nde̱ tá cáma̱ní yi̱i̱ ndindaa tiempo ndoho ini nde̱ —na̱cachi rí quini cán xi̱hín Jesús.
23445  MAT 8:31  Ta mé rí quini ñúhu ini ndíví da̱ta̱a cán na̱xi̱ca̱ ta̱hví ri̱ nu̱ Jesús já cáchí ri̱ já xi̱hi̱n á: —Tá ta̱ ná tavún nde̱he̱ ini da̱ yóho, quia̱hva ña̱ma̱ni̱ nu̱ú nde̱ ña̱ ná cu̱hu̱n nde̱ ndi̱hvi nde̱ ini cóchí ndúu cáa —na̱cachi rí xi̱hín Jesús.
23446  MAT 8:32  A̱nda̱ já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n rí: —Cuáhán ndó, dá já. Chí na̱queta rí quini cán ini ndíví da̱ta̱a cán já na̱sa̱ha̱n rí na̱ndi̱hvi rí ini cóchí cán. Ta chí i̱vi̱ la̱á xínu tócó ndihi cóchí cán cua̱ha̱n rí núu rí nu̱ ndáyi yuhú tañu̱hú cán. Ta na̱jáque̱ta nuu rí mé rí ini tañu̱hú chí na̱candaa rí ticui̱í já na̱xi̱hi̱ ri̱.
23450  MAT 9:2  Ta cán ñéhe na in da̱ quíhvi̱, da̱ na̱xi̱hi̱ tu̱chu sa̱ha̱ ta cándúhu̱ da̱ nu̱ yívi̱ loho ñéhe na na̱casa̱a̱ na̱ nu̱ á. Ta tá na̱xini Jesús ndá quia̱hva cándeé ini da̱ cán mé á já na̱cachi a já xi̱hín da̱ quíhvi̱ cán: —Cande̱hé, ja̱hyi a. A̱ ndícani toho inún jáchi̱ cája cáhnu ini i̱ sa̱há cua̱chún viti —na̱cachi Jesús xi̱hi̱n dá.
23451  MAT 9:3  Java táhan da̱ jána̱ha̱ ley Moisés na̱casáhá da̱ cáhán da̱ já: “Mé da̱ yóho ndája núu da Ndióxi̱ xi̱hín tu̱hun cáha̱n da̱ jáchi̱ ni in túhún toho ña̱yivi a̱ cu̱ú caja cáhnu ini sa̱há cua̱chi.”
23452  MAT 9:4  Joo sa̱ na̱canda̱a̱ ini Jesús ña̱ cáhvi ini da̱ cán sa̱há ña̱ cán quéa̱ na̱nda̱ca̱ tu̱hún a̱ da̱ já na̱cachi a já xi̱hi̱n dá: —Ndá cuéntá quéa̱ cáhvi núu ini ndó sa̱há ye̱he̱.
23453  MAT 9:5  Á cáhán ndo̱ ña̱ i̱hvi̱ chága̱ cachi i̱ xi̱hín da̱ yóho: “Na̱caja cáhnu ini i̱ sa̱há cua̱chún viti.” Á tá co̱ó ta cachi i̱ xi̱hi̱n dá: “Cuándaco̱o ta cuáhán.”
23454  MAT 9:6  Cande̱hé va̱ha ndo̱ ná na̱ha̱ i̱ nu̱ ndo̱ ña̱ íin sa̱há i̱, da̱ na̱chindahá Ndióxi̱ nduu ña̱yivi caja cáhnu ini i̱ sa̱há cua̱chi cája ña̱yivi ñuyíví yóho —na̱cachi Jesús xi̱hi̱n dá. Tá na̱ndihi já na̱ndica̱ha̱n tucu a xi̱hín da̱ na̱xi̱hi̱ tu̱chu sa̱ha̱ cán: —Ta viti cáha̱n i̱ xu̱hu̱n cuándaco̱o ndiquehe xi̱to lohún ta cuanúhu̱ vehún —na̱cachi Jesús xi̱hi̱n dá.
23457  MAT 9:9  Tá na̱ndihi já na̱quee Jesús cua̱ha̱n ta nani xíca cua̱ha̱n já na̱xini a in da̱ta̱a naní Mateo, da̱ íin coo nu̱ sáco̱o da̱ játaca jiu̱hún cuéntá impuesto. Ta na̱cana Jesús da̱ já na̱cachi a já xi̱hi̱n dá: —Naha quíi̱ candi̱cún ye̱he̱. A̱nda̱ já na̱nda̱ca̱ ndichi Mateo ta na̱casáhá ndíco̱ da̱ Jesús.
23459  MAT 9:11  Ta tá na̱xini na̱ fariseo ña̱ ndúu na̱ cán xíxi na xi̱hín Jesús já na̱casáhá na̱ ndáca̱ tu̱hún na̱ na̱ xíca tuun xi̱hín Jesús cán já: —Ndá cuéntá quéa̱ xíxi xitoho ndó xi̱hín na̱ játaca jiu̱hún cuéntá impuesto ta xi̱hín java ga̱ na̱ cája cua̱chi —na̱cachi na̱ fariseo cán.
23460  MAT 9:12  Joo tá na̱xini jo̱ho Jesús ña̱ yóho já na̱cachi a já xi̱hín na̱ fariseo cán: —Ña̱yivi íin va̱ha co̱ xíní ñúhú toho na da̱ cája tátá ñahá joo na̱ quíhvi̱, na̱ cán cúú na̱ xíní ñúhú da̱ cája tátá ñahá.
23461  MAT 9:13  Ta ye̱he̱ co̱ó va̱xi toho i̱ cana i̱ na̱ sa̱ íin va̱ha. Va̱xi i̱ cana i̱ ña̱yivi, na̱ cája cua̱chi ña̱ ná jándacoo na cua̱chi cája na. Xíní ñúhú cu̱hu̱n ndo̱ jácuaha va̱ha ndó ña̱ cúni̱ cachi tu̱hun Ndióxi̱ tá cáchí a̱ já: “Ña̱ cúni̱ quéa̱ ná candáhví ini ndó ña̱yivi jáchi̱ va̱ha chága̱ ña̱ yóho a̱ ju̱ú ga̱ ña̱ ná jo̱co̱ ndó quíti̱ nu̱ú i̱”, cáchí tu̱hun Ndióxi̱ —cáchí Jesús xi̱hi̱n ná.
23462  MAT 9:14  Tá na̱ndihi na̱ xíca xi̱hi̱n Juan, da̱ jácandúta̱ ña̱yivi cán na̱xi̱nu̱ co̱o na nu̱ Jesús. Já na̱casáhá ndáca̱ tu̱hún na̱ mé á já na̱cachi na já xi̱hi̱n á: —Ndáva̱ha co̱ xíjuhun toho na̱ xíca xi̱hi̱n yóhó nani cua̱há ndiva̱ha xíjuhun mé nde̱ xi̱hín na̱ fariseo —na̱cachi na̱ cán xi̱hín Jesús.
23463  MAT 9:15  A̱nda̱ já na̱nducú ñehe Jesús tu̱hun nu̱ ná já na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: —Á cáhán ndo̱ canduu cuéha̱ na̱ ndúu in vicó tánda̱ha̱ nani íin mé da̱ tánda̱ha̱ cán xi̱hi̱n ná. U̱hu̱n. Jáchi̱ cáji̱i̱ ini na. Joo xi̱nu̱ co̱o qui̱ví candaa na da̱ tánda̱ha̱ cán a̱nda̱ jáví casáhá cajuhun na. Ta cáchí i̱ xi̱hi̱n ndo̱ ña̱ va̱xi qui̱vi̱ candaa na ye̱he̱ nu̱ú na̱ yóho ta a̱nda̱ jáví casáhá na̱ xíca tuun xi̱hín i̱ cajuhun na —na̱cachi Jesús.
23464  MAT 9:16  Ta na̱sacu Jesús inga quia̱hva nu̱ ná já cáchí a̱ já: —Ama ná jándaha ña̱yivi jahmá yatá xi̱hín in túhu̱n jáhma̱ sa̱á jáchi̱ tá na̱ndihi ndíndi̱í a̱, sáhndá chága̱ ví a̱ jahmá yatá cán ta jándacáhnu chága̱ ví a̱ yávi̱ ña̱ na̱ndicahmá na̱ cán.
23466  MAT 9:18  Ta nani cáha̱n Jesús cándichi a na̱xi̱nu̱ co̱o in da̱ sáhndá chuun nu̱ú na̱ Israel. Já na̱caxítí da̱ nu̱ á ta já na̱cachi da já xi̱hi̱n á: —Ja̱cá na̱xi̱hi̱ uun ñá loho cúú ja̱hyi jíhí i̱ joo tá ná caja ndó ña̱ma̱ni̱ quixi ndó vehe e̱ ta chinúu ndó ndáha̱ ndó ja̱ta̱ ña̱ já nditacu tucu ñá —na̱cachi da̱ cán xi̱hín Jesús.
23469  MAT 9:21  Jáchi̱ na̱ca̱hán ña̱: “Tá ná cani ndaa cuití ndáha̱ í jáhma̱ Jesús já ndiva̱ha í”, na̱ca̱hán ña̱.
23470  MAT 9:22  Joo na̱ndicoto nihni játá Jesús nu̱ ñá ta tá na̱xini a ñá já na̱cachi a já xi̱hi̱n ña̱: —A̱ cáyi̱hví tohún, ja̱hyi a. Na̱ndiva̱hún jáchi̱ na̱candúsún ye̱he̱ —na̱cachi Jesús xi̱hi̱n ñá. Ta chí mé hora já na̱ndiva̱ha ñá.
23472  MAT 9:24  Ta chí já na̱cachi a já xi̱hi̱n tócó ndihi na̱ cán: —Cuáhán queta ndó ja̱ta̱ véhe. Jáchi̱ co̱ó na̱xi̱hi̱ toho ñá loho yóho. Quíji̱ cuití va ñá —na̱cachi Jesús xi̱hín ña̱yivi ndúu cán. Joo na̱casáhá na̱ cán sácu̱ ndaa ñahá na̱.
23475  MAT 9:27  Tá na̱quee Jesús cua̱ha̱n já ndíco̱ i̱vi̱ da̱ cua̱á ja̱tá cua̱ha̱n da̱ já na̱casáhá cáyuhú cóhó da̱ já cáchí da̱ já xi̱hi̱n á: —Jesús, da̱ na̱quixi chi̱chi David caja ndó ña̱ma̱ni̱ candáhví loho ini ndó nde̱he̱ —cáchí da̱ cáyuhú da̱ ja̱tá Jesús.
23476  MAT 9:28  Ta ndaja coo na̱qui̱hvi Jesús ini in vehe ta já na̱cayati ndíví da̱ cua̱á cán nu̱ á. Já na̱casáhá ndáca̱ tu̱hún a̱ da̱ cán já na̱cachi a já xi̱hi̱n dá: —Á cáhán ndo̱ ña̱ cuu caja i̱ jándiye̱he̱ nu̱u̱ ndo̱ —na̱cachi Jesús xi̱hín da̱ cán. —A̱ja̱n, xitoho nde̱. Cándúsa nde̱ ña̱ cuu caja ndó ña̱ —na̱cachi ndíví da̱ cua̱á cán xi̱hín Jesús.
23477  MAT 9:29  Tá na̱ndihi já na̱cani ndaa ndáha̱ Jesús nduchú núú da̱ cán ta já na̱cachi a já xi̱hi̱n ndíví da̱ cán: —Ná coo tá quia̱hva cúni̱ ndo̱ jáchi̱ cándeé ini ndó ye̱he̱ —cáchí a̱.
23481  MAT 9:33  Ta tá na̱tavá Jesús ínima̱ quini ini da̱ cán chí i̱vi̱ la̱á na̱casáhá cáha̱n da̱. Ta a̱ ju̱ú quia̱hva na̱catóntó ña̱yivi ta já cáchí na̱ já: —Ni in túhún tañu co̱ó na̱xini nde̱ in ña̱ha tátu̱hun ña̱ yóho ñundáhyi̱ Israel —na̱cachi na̱ cán.
23482  MAT 9:34  Joo na̱ fariseo cán na̱casáhá cáchí na̱ já: —Rí cúú tiñáhá sa̱cua̱ha̱ nu̱ rí quini sáhan rí ndée̱ rí nu̱ú Jesús yóho ña̱ ná tavá a̱ ínima̱ quini ini ña̱yivi —na̱cachi na̱ fariseo cán.
23485  MAT 9:37  A̱nda̱ já na̱cachi Jesús já xi̱hín na̱ xíca tuun xi̱hín a̱ cán: —Mé á nda̱a̱ ndúu cua̱há ndiva̱ha ña̱yivi, na̱ cúni̱ cuni jo̱ho tu̱hun Ndióxi̱ joo chá cuití na̱ cúni̱ cu̱hu̱n na̱ ca̱ha̱n na̱ ña̱ xi̱hín ña̱yivi. Cúú á tátu̱hun íin cua̱há ndiva̱ha níi̱ ña̱ xíní ñúhú jáquee joo ndíma̱ní ña̱yivi jáquee na ña̱.
23488  MAT 10:2  Ña̱ yóho cúú qui̱vi̱ ndíhu̱xu̱ i̱vi̱ na̱ cúú apóstol xíca tuun xi̱hi̱n á cán: Da̱ nu̱ cuítí cán naní da̱ Simón ta cáha̱n ri na Pedro xi̱hi̱n dá. Ta inga da̱ cán cúú Andrés ñani da. Ta inga da cúú Jacobo xi̱hín ñani da, Juan. Ndíví da̱ yóho cúú dá ja̱hyi Zebedeo.
23491  MAT 10:5  Tá na̱chindahá Jesús ndíhu̱xu̱ i̱vi̱ na̱ cán já na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: —Coto a̱ cúhu̱n ndó chí ñuu ña̱yivi tóho̱, na̱ co̱ cúú na̱ Israel. Ta ni a̱ quíhvi ndó ñuu ñúhu chí estado Samaria.
23532  MAT 11:4  Tá na̱ndihi na̱nda̱ca̱ tu̱hún da̱ cán Jesús sa̱há ña̱ yóho já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n ná: —Cuáhán ndó ndicani ndó nu̱ Juan tócó ndihi ña̱ na̱xini ndó cája i̱ xi̱hi̱n tócó ndihi ña̱ na̱xini jo̱ho ndó cáha̱n i̱.
23535  MAT 11:7  Tá na̱quee na̱ na̱chindahá Juan cán cua̱ha̱n na̱ já na̱casáhá Jesús cáha̱n xi̱hín ña̱yivi já cáchí a̱ já xi̱hi̱n ná: —Ndía̱ na̱ca̱hán ndo̱ cuni ndó tá na̱queta ndó na̱sa̱ha̱n ndó sánde̱hé ndo̱ Juan yucú íchí cán. A̱ ju̱ú da̱ cán cúú ta̱a láhá já quíji nuu da tátu̱hun quíji nuu in tóyo̱ó cája ta̱chi̱.
23538  MAT 11:10  Jáchi̱ mé Juan cúú dá da̱ cáha̱n tu̱hun Ndióxi̱ sa̱ha̱ tá cáchí a̱ já: Chindahá i̱ in da̱ cánu̱ú cu̱hu̱n nu̱ mún, já ná caja tia̱hva da íchi̱ nu̱ú quisún, já na̱ca̱hyi̱ a̱ sa̱nahá.
23544  MAT 11:16  ʼNá ca̱ha̱n i̱ xi̱hi̱n ndó ndaja íin ña̱yivi ndúu tiempo viti. Cúú ná tátu̱hun na̱ va̱lí sáco̱o sájíquí na̱ nu̱ú ya̱hvi ta cáyuhú na̱ nu̱ú java ga̱ na̱ va̱lí ndúu cán ta já cáchí na̱ já:
23548  MAT 11:20  Tá na̱ndihi já na̱casáhá Jesús jána̱ni a ña̱yivi ndúu ndíjáá ñuu nu̱ú na̱caja cua̱ha̱ chága̱ mé á ña̱ xitúhún. Jáchi̱ va̱tí na̱caja cua̱ha̱ mé á ña̱ xitúhún nu̱ ná co̱ó na̱ndicó co̱o ini na nu̱ Ndióxi̱. Ña̱ cán quéa̱ na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n ná:
23553  MAT 11:25  Mé tiempo cán na̱ca̱ha̱n Jesús já na̱cachi a já: —Cája cáhnu i̱ ndo̱hó, tátá Ndióxi̱, ña̱ cúú xitoho tócó ndihi ña̱ha ndúu indiví xi̱hín ñuyíví. Jáchi̱ na̱jána̱ha̱ ndó ña̱ ndíchí ndiva̱ha nu̱ú ña̱yivi, na̱ co̱ó cua̱há sa̱ha̱ nu̱ú java ga̱ na̱. Ta na̱caja ndó ña̱ ná a̱ cu̱ú canda̱a̱ ini na̱ ndi̱chí xi̱hín na̱ tácu̱ ini ña̱ha mé ndó.
23555  MAT 11:27  A̱nda̱ já na̱cachi a já xi̱hín na̱ ndúu cán: —Na̱ndiquia̱hva tátá i̱ tócó ndihi ña̱ha ndahá i̱ ña̱ ná cacomí i̱ cuéntá sa̱há. Ta ni in túhún toho ña̱yivi co̱ xíni̱ va̱ha na ye̱he̱, da̱ cúú in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi Ndióxi̱. Mé Ndióxi̱, tátá i̱ cuití va xíni̱ va̱ha ye̱he̱. Ta ni in túhún toho na̱ co̱ xíni̱ va̱ha na yo cúú tátá i̱. In túhún ye̱he̱, da̱ cúú ja̱hyi a xíni̱ va̱ha i̱ yo cúú mé á. Ta ye̱he̱ cúú da̱ ca̱xi ndá ña̱yivi jána̱ha̱ i nu̱u̱ sa̱há Ndióxi̱, tátá i̱ já ná canda̱a̱ va̱ha ini na yo cúú mé á.
23560  MAT 12:2  Tá na̱xini na̱ fariseo ña̱ yóho já na̱casáhá na̱ cáha̱n cua̱chí na̱ nu̱ú Jesús. Já cáchí na̱ já: —Cande̱hé. Na̱ xi̱ca tuun xu̱hu̱n ja̱n cája na chuun ña̱ co̱ ndítahan caja ña̱yivi qui̱vi̱ ndíquehe ndée̱ yó —na̱cachi na xi̱hi̱n Jesús.
23561  MAT 12:3  Já na̱nducú ñehe Jesús tu̱hun nu̱ ná já na̱cachi a já xi̱hi̱n ná: —Á a̱ ñáha toho cahvi ndó nu̱ú tu̱hun Ndióxi̱ nu̱ cáha̱n sa̱há ña̱ na̱caja David sa̱nahá tá na̱cuico da xi̱hín na̱ xíca xi̱hi̱n dá.
23565  MAT 12:7  Mé ndó co̱ cánda̱a̱ toho ini ndó ña̱ cúni̱ cachi tu̱hun Ndióxi̱ tá cáchí a̱ já: “Ye̱he̱ cúni̱ ña̱ ná candáhví ini ndó ña̱yivi jáchi̱ va̱ha chága̱ ña̱ yóho a̱ ju̱ú ga̱ ña̱ ná jo̱co̱ ndó quíti̱ nu̱ú i̱”, cáchí tu̱hun Ndióxi̱. Jáchi̱ tá ná canda̱a̱ ini ndó tu̱hun yóho, nduu ta a̱ chíca̱a̱n toho ndó cua̱chi ja̱tá ña̱yivi, na̱ co̱ó cua̱chi.
23568  MAT 12:10  Ta cán na̱sa̱ndaca̱a̱n in da̱ta̱a, da̱ na̱hi̱chi̱ ndáha̱. Ta sa̱há ña̱ ndúcú na̱ fariseo ndúu cán ndá quia̱hva caja na já ná cuu chica̱a̱n na̱ cua̱chi ja̱tá Jesús sa̱há ña̱ cán quéa̱ na̱nda̱ca̱ tu̱hún na̱ mé á já na̱cachi na já: —Á sáhan Ndióxi̱ ña̱ma̱ni̱ ndaja va̱hún na̱ quíhvi̱ qui̱vi̱ ndíquehe ndée̱ yo̱ —na̱cachi na̱ cán xi̱hi̱n á.
23569  MAT 12:11  A̱nda̱ já na̱cachi Jesús já xi̱hi̱n ná: —Cande̱hé ndó. Tá íin in ndicachi loho ja̱na̱ ndo̱ ta tá ná ndicava rí ini in táhvi̱ qui̱vi̱ ndíquehe ndée̱ yo̱, ama ná a̱ cúhu̱n ndó tavá ndó ri̱.
23571  MAT 12:13  Tá na̱ndihi na̱cachi a já xi̱hín da̱ta̱a, da̱ na̱hi̱chi̱ ndáha̱ cán já: —Jándaca̱a̱ ndáhu̱n —na̱cachi a xi̱hi̱n dá. Tá na̱jándaca̱a̱ da̱ ndáha̱ dá já na̱ndiva̱ha ndáha̱ dá. Ta cáa tá quia̱hva cáa inga ndáha̱ da̱ cán.