1	GEN 1:1	Bar faraghavɨra God overiam ko nguazimɨn ingarigha aningɨn itir biziba bar dagh amizɨma, da otifi.
2	GEN 1:2	Faragha zuir dughiar kam, nguazim e datɨrɨghɨn iti moghɨn garir pu. Puvatɨ. A bar pura ikia egha an ganganim ighara. Mɨtater dafam ongarir ekiaba avarazɨma, Godɨn Duam pura dɨpam gisɨn arui.
5	GEN 1:5	Egha angazangarim ziar kam, “Aruem,” a gatɨ. Egha mɨtatem ziar kam, “Dɨmagarim,” a gatɨ. Ezɨ amɨnim pɨrigha ua tirazɨma, kar dughiar bar faraghavɨra zuim.
11	GEN 1:11	Egha gɨn God kamaghɨn mɨgei, “Nguazim, temer guar avɨriba ko nguazimɨn aver beniba ko dagheba a gisɨn aghung.” Ezɨ bizir kaba otifi.
14	GEN 1:14	Egha gɨn God kamaghɨn mɨgei, “Angazangariba overiamɨn otifigh, aruem ko dɨmagarim abɨkigh. Eghtɨ dughiaba ko azeniba ikɨtɨ, me angazangarir kabar ganɨva dughiabagh fogham.
15	GEN 1:15	Eghtɨ angazangarir kaba otivigh angazangarim nguazim danɨngam.” Ezɨ angazangariba otifi.
16	GEN 1:16	Egha God angazangarir ekiar pumuning gamizɨma aning oto. Angazangarir ekiam, an aruem, egha isiragha gara aruemɨn angazangarim anɨdi. Ezɨ dozim, a iakɨnim, a isiragha dɨmagarimɨn angazangarim anɨdi. Egha God mɨkovezibagh amizɨ da otifi.
21	GEN 1:21	Ezɨ God ongarimɨn osirir dafaba ko kuruzir dafabar ingarizɨ da otifi, ongarimɨn itir bizir guar avɨriba, ko kuarazir guar avɨriba uaghan, vaghvagha gari moghɨra gari. Ezɨ God bizir kabar gari da derazɨma, a bar akonge.
22	GEN 1:22	Egha bizir kaba deraghasa, God mɨgɨrɨgɨar aghuir kam dagh ami, “Ia ongarimɨn itir bizir guar avɨriba, ia avɨrasemegh, ongarim bar a gizɨfagh. Eghtɨ ia kuaraziba, ia nguazimɨn bar avɨrasemegh.”
24	GEN 1:24	Egha gɨn God kamaghɨn mɨgei, “Nguazim bizir angamɨra itir guar avɨribar amutɨ da vaghvagha gari moghɨram an otiv. Egh nguibamɨn itir asɨziba ko, ruarimɨn itir asɨzir ekiaba ko doziba sara damutɨ da otiv.” Ezɨ asɨziba otifi.
25	GEN 1:25	God nguibamɨn asɨzir guar avɨriba ko ruarimɨn asɨzir ekiaba ko dozibar ingarizɨ, da vaghvagha gari moghɨra otifi. Ezɨ God bizir kabar gari da derazɨma, a bar akonge.
27	GEN 1:27	Egha God gumazamizibar ingarizɨ, me Godɨn mɨrara gari. God me gamizɨma, me an nedazimɨn mɨn oto. A me gamizɨma, men marazi gumazibar mɨn otivizɨ, marazi amizibar mɨn otifi.
28	GEN 1:28	Ezɨ God me deraghasa, mɨgɨrɨgɨar aghuim me gamua kamaghɨn mɨgei, “Ia avɨrasemegh mangɨ nguazir oteviba bar dar apiagh egh bizir nguazimɨn itiba bar dar gan. Kɨ osiriba ko, kuaraziba ko, nguazimɨn itir asɨzir guar avɨriba ian dafarim darɨgham.”
30	GEN 1:30	Egha ter afarir gariba kɨ daghebar mɨn, da isa angamɨra itir asɨziba bar, dagh anɨdi, eghtɨ da dar amam. Kar, nguibamɨn itir asɨziba ko ruarimɨn itir asɨzir ekiaba ko doziba ko, overiamɨn itir kuaraziba bar.” Ezɨ bizir kaba God mɨkemezɨ moghɨrama otifi.
37	GEN 2:6	Ezɨ guizbangɨra amozim izir puvatɨzɨ, dɨpam nguazimɨn averiamɨn ikiava otiva iza nguazim bar a gizɨfa.
40	GEN 2:9	Ezɨ Ikiavɨra Itir Godɨn Gavgavim temer guar avɨribagha amizɨ da nguazimɨn otivigha, dar ovɨziba daghemɨn bar dera. Temer kabar ganganim bar moghɨra dera. Azenir kamɨn torimra temer mam iti, a ikɨrɨmɨrir zurara itim anɨdir temem. Ezɨ temer igharazir mam uaghan iti, kar temer nɨghnɨzir aghuim anɨngtɨ gumazamiziba arazir aghuim ko arazir kuram gɨfoghamim.
41	GEN 2:10	Ezɨ faner mam dɨpam Idenɨn Azenim danɨngasava oto. Dɨpar kam 4plan aguabar bɨaghire.
42	GEN 2:11	Ezɨ faner faragha zuimɨn ziam Pison, a kantri Havilan aven dɨpɨragharui. Kantri Havila golɨn bar aghuim iti. Egha temer borer mughuriar aghuim zuir mam iti. Egha a dagɨar aghuir mam itima, an ivezim bar pɨn iti. Me kamagh a dɨbori, kanilian.
44	GEN 2:13	Ezɨ faner namba 2ɨn ziam Gihon, a kantri Kusɨn ghua an aven dɨpɨragharui.
45	GEN 2:14	Ezɨ namba 3ɨn fanemɨn ziam Taigris, an aruem anadi naghɨn kantri Asirian aven iti. Ezɨ namba 4ɨn fanemɨn ziam a Yufretis.
46	GEN 2:15	Ezɨ Ikiavɨra Itir Godɨn Gavgavim kamaghɨn ifonge, gumazir a ingarizir kam Idenɨn Azenimɨn ikɨ an ingar an ganam. Kamaghɨn, ana isa azenir kamɨn anetɨ.
48	GEN 2:17	Egh nɨ, temer fofozir arazir aghuim ko arazir kuram anɨdim, an ovɨzim aman bar markɨ. Nɨ anemegh, zuamɨram ovegham.”
50	GEN 2:19	Egha Ikiavɨra Itir Godɨn Gavgavim nguazim inigha, ruarimɨn itir asɨziba ko overiamɨn itir kuaraziba bar dar ingari. Egha kamaghɨn foghasa, gumazir kam ziar manaba asɨziba ko kuaraziba vaghvagh dar arɨgham. Kamaghɨn, an asɨziba ko kuaraziba gumazim bagha da inigha zui. Ezɨ gumazim ziaba isa asɨziba ko kuaraziba vaghvagha me garɨghizɨ, dar ziaba kamaghɨra iti. Gumazim asɨzir nguibamɨn itiba ko, ruarimɨn itiba ko, kuarazir overiamɨn itiba, ziaba vaghvagha dagh arɨsi. Ezɨ guizbangɨra asɨzir kabar tongɨn, tam Adamɨn akuraghamin roroatam bar itir puvatɨ.
55	GEN 2:24	Kamaghɨn, gumazim uan ameboghfeziaba ategh mangɨ, uan amuim ko aning uaningɨn porogham. Egh aning inivafɨzir vamɨram otogham.
57	GEN 3:1	Ikiavɨra Itir Godɨn Gavgavim asɨziba bar adar ingari, ezɨ kuruzimra, an akar asuiba ko akar ifavaribagh amuava, arazir kamɨn asɨzir igharaziba bar dagh afira. Egha kuruzim kamaghɨn amizimɨn azara, “God ti azenir kamɨn itir iter ovɨziba bar dar aman guan anogoroke?”
61	GEN 3:5	Gua iter kamɨn ovɨzim amegh, guan damaziba kuighirɨghtɨma gua arazir aghuiba ko arazir kurabagh foghfogh, egh Godɨn mɨraram otogham. God bizir kam gɨfogha iter kamɨn ovɨzim aman guan anogoroke.”
62	GEN 3:6	Ezɨ amizim iter kamɨn ovɨzimɨn gari, an ganganim bar deragha damamin dagher aghuiba an iti. Ezɨ amizim kamaghɨn nɨghnɨsi, “Kamaghɨn deragham, kɨ iter kamɨn ovɨzim amegh egh fofozir aghuir kaba iniam.” Kamaghɨn, amizim iter kamɨn ovɨzir mam inigha aneme. Dughiar kam an pam a ko iti, ezɨ amizim temer ovɨzir maba isa uan pam ganɨngizɨ, an pam uaghan da ame.
63	GEN 3:7	Ezɨ aningɨn damazimning kuaghirezɨma aning uaningɨn gari, aning bibiamra iti. Kamaghɨn aning fighɨn iter afariba isa inibar mɨn da isamigha, uan mɨkarzimning avara.
67	GEN 3:11	Ezɨ God an azara, “Nɨ manmaghɨra fo, nɨ bibiamra iti? Tina nɨ mɨkeme? Nɨ, iter ovɨzir kɨ gua daman anogoroghezir kam, nɨ ti an ovɨzitam anemeghama?”
69	GEN 3:13	Ezɨ Ikiavɨra Itir Godɨn Gavgavim kamagh amizimɨn azara, “Nɨ manmaghsuavɨra bizir kam gami?” Ezɨ amizim an akam ikaragha ghaze, “Kuruzim na gifarazɨ, kɨ iter kamɨn ovɨzir kam ame.”
70	GEN 3:14	Ezɨ Ikiavɨra Itir Godɨn Gavgavim kamaghɨn kuruzim mɨgei, “Nɨ arazir kurar kam a gamizɨ, kɨ datɨrɨghɨn nɨ abɨnamin akar gavgavim iti. Nɨ osɨmtɨzir bar ekiam ikiam. Osɨmtɨzir nɨ iniamim, an osɨmtɨzir asɨzir igharaziba iniamim gafiragham. Egh nɨ zurara uan navimɨn nguazimɨn davarva, nguazimɨn mɨnezibar amɨ ikiam.
72	GEN 3:16	Ezɨ God kamaghɨn amizim mɨgei, “Nɨ navim asangamin dughiamɨn, kɨ osɨmtɨzim nɨ danɨngam. Egh nɨ borim batamin dughiam, nɨ mɨzazir dafamra iniam. Egh nɨ uan pam gifueghɨvɨra ikɨtɨ, a nɨ gativagh nɨn ganvɨra ikiam.”
73	GEN 3:17	Egha God kamaghɨn Adam mɨgei, “Nɨ uan amuimɨn akam baregha, temer ovɨzir nɨ daman kɨ nɨn anogoroghezim ame. Kamaghɨn nɨ amizir arazir kam bangɨn, kɨ datɨrɨghɨn nguazim gasɨghasightɨ, dagheba deragh an otivan kogham. Egh nɨ zurara nguazir kamɨn ikiamin dughiamɨn, nɨ dagheba deragh otivsɨ, ingangarir dafabara nguazimɨn dar amuam.
78	GEN 3:22	Egha gɨn Ikiavɨra Itir Godɨn Gavgavim ghaze, “Gumazim arazir aghuim ko arazir kuramɨn fofozim ikia, en mɨraram oto. Egh e aneteghtɨ a temer ikɨrɨmɨrir zurara itim anɨdim boroghɨn mangan kogham. E fo, a temer kamɨn ovɨzitam ramegh ikɨrɨmɨrir zurara itir kam ikiam.”
80	GEN 3:24	Egha God gumazim ko amizim batuegha, enselɨn bar gavgaviba amɨsefe, eghtɨ me Idenɨn Azenimɨn aruem anadi naghɨn tuivigh an ganam. Egha uaghan mɨdorozir sabam atɨ. Sabar kam, angazangarim ikia avir mɨzariar gavgavimɨn mɨn pamtem isia, danganibar bar uabɨ gɨghavkɨra gari. Dughiabar zurara enselɨn kaba ko mɨdorozir sabar kam azenir kamɨn gara iti, eghtɨ gumazitam temer ikɨrɨmɨrir angamɨra itim anɨdir kamɨn boroghɨn mangan kogham.
83	GEN 4:3	Egha gɨn Kein uan azenimɨn dagheba asigha, maba inigha Ikiavɨra Itir Godɨn ofa damuasa zui.
84	GEN 4:4	Ezɨ Abel sipsipɨn nguzir mɨkarzim sara itir aghuir mam ini. Sipsipɨn nguzir kam, kar amebam faraghavɨrama otezir sipsipɨn nguzim. Ezɨ Abel a mɨsuegha Ikiavɨra Itir Godɨn ofa gami. Ezɨ Ikiavɨra Itir God Abel ko an ofa bagha bar ifonge,
85	GEN 4:5	egha Kein ko an ofa gifongezir puvatɨ. Ezɨ Kein puv atarava an guam ikuvigha igharagha gari.
87	GEN 4:7	Nɨ arazir aghuim damightɨ, kɨ nɨn ofa gifongeghtɨ, nɨ bar akuegham. Egh nɨ arazir kuram damightɨ, arazir kuram nɨ gasɨghasɨghasa, nɨ mɨzuai. Egha arazir kuram nɨ abɨnasa bar ifonge. Kamaghɨra nɨ uaghan gavgavigh anebɨn.”
89	GEN 4:9	Ezɨ gɨn Ikiavɨra Itir God kamaghɨn Keinɨn azara, “Nɨn dozim Abel mana?” Ezɨ Kein ghaze, “Kɨ fozir puvatɨ. Kɨ uan dozim geghuva an garir gumazim puvatɨ.”
90	GEN 4:10	Ezɨ Ikiavɨra Itir God kamaghɨn Kein mɨgei, “Manmaghɨn amizɨ nɨ arazir kurar kam gami? Nɨn dozimɨn ghuzim nguazim giregha gɨfa, ezɨ kɨ ghuzir kamɨn ararem barazi, a uan osɨmtɨzim ikarvaghasava nan arai.
93	GEN 4:13	Ezɨ Kein mɨgɨrɨgɨar kam baregha kamagh Ikiavɨra Itir God mɨgei, “Osɨmtɨzir nɨ na ganɨdir kam a bar ekefe, kɨ manmaghɨn aneteram?
106	GEN 4:26	Ezɨ gɨn Set otarir mam ikia, ziam, “Enos,” a gatɨ. Dughiar kamra gumazamiziba Ikiavɨra Itir Godɨn ziam dɨbora, egha an ziam fa ghuavɨra iti.
107	GEN 5:1	Adamɨn eghaghanim kamaghɨra ghu. God gumazamizibar ingarizɨma me an mɨrara gari. A me gamizɨma, men marazi gumazibar mɨn otivizɨ, marazi amizibar mɨn otifi. A men ingarigha gɨvagha, deravɨra me damuamin akar aghuim me ganɨngi. Egha ziam me gatɨgha ghaze, “Gumazamiziba.” Ezɨ Adamɨn ovavir boribar ziaba kamaghɨn zui.
109	GEN 5:3	Adam 130plan azeniba iti, ezɨ an otarim otogha, bar uan afeziam mɨrara gari. Ezɨ a ziam, “Set,” a gatɨ.
135	GEN 5:29	Ezɨ Lamek ghaze, “Fomɨra Ikiavɨra Itir God nguazir kam gasɨghasɨgha ghaze, dagheba deragh an otivan kogham. Eghtɨ kamaghɨn e ingangarir dafabar amutɨ, dagheba deragh otivam. Eghtɨ otarir kam nguazim damutɨ dagheba deragh otivtɨ e tong avughsɨ, egh puvɨra ingaran kogham.” Kamaghɨn, Lamek ziam Noa, uan otarim gatɨ.
138	GEN 5:32	Ezɨ Noa 500plan azeniba itima, an otarir 3pla oto, men ziaba, Siem, Ham, ko Jafet.
140	GEN 6:2	Ezɨ Godɨn otariba gari, gumazamizibar guivir igiaba, men mɨkarzibar ganganiba bar men dera. Ezɨ me uan ifongiamɨn gɨn ghua, me isa men iti.
142	GEN 6:4	Ezɨ dughiar kamɨn ikegha gɨn zuir dughiamɨn, gumazir bar dafar maba nguazimɨn ike. Gumazir kaba, kar gumazamizibar guivir igiaba Godɨn otariba ko akuizɨ otivizir boriba. Me ingangarir igharagha garibar amuamin gavgavim ikia egha dughiar kamɨn ziar ekiaba iti.
143	GEN 6:5	Ezɨ Ikiavɨra Itir God, nguazim bar an itir gumazamizibar gari, men arazir kuraba bar ikufi. Gumazamiziba dughiaba bar, uan navir averiamɨn aven arazir kuraba baghavɨra nɨghnɨgha dagh ifongeghavɨra iti.
146	GEN 6:8	Ezɨ Noa uabɨra, Ikiavɨra Itir Godɨn damazimɨn deravɨrama oto, ezɨ a bar a gifonge.
147	GEN 6:9	Eghaghanir kam, a Noan eghaghanim. An otarir 3pla iti, men ziabar kara: Siem, Ham ko Jafet. Noa Godɨn damazimɨn bar gumazir aghuim, egha gumazamizibar damazibar dera. Egha a dughiaba bar Godɨn boroghɨn ikiava a ko roroam gami.
149	GEN 6:11	Ezɨ God gumazamizir igharazibar gari, men araziba bar ikufi. Nguazir oteviba bar, mɨdorozir arazim ko orazir puvatɨzir arazim ghuavɨra iti.
151	GEN 6:13	Kamaghɨn, God kamaghɨn Noa mɨgɨa ghaze, “Gumazamiziba bar uariv soghava orazir puvatɨzir arazim gami, ezɨ nguazir kam arazir kuram bar a gizɨfa. Kamaghɨn, kɨ nguazir kam sara, me gasɨghasɨghasa. Kɨ gumazamiziba bar me agɨvaghtɨ, me ua ikian kogham.
152	GEN 6:14	Kamaghɨn, nɨ temer aghuiba abighɨva ua bagh kurir tamɨn ingarigh. Egh an averimɨn danganitabar ingarighva koltan an averiam ko azenim aghefegh.
170	GEN 7:10	Dughiar 7pla gɨvazɨma, aperiar ekiam otogha nguazim gizefi.
171	GEN 7:11	Dughiar kam Noa 600plan azeniba iti, ezɨ azenir kamɨn iakɨnir namba 2ɨn, dughiar namba 17ɨn, nguazim akam akarizɨma, dɨpar nguazimɨn averiamɨn itir ekiam akariaghɨrɨgha zuamɨram anabo. Ezɨ amozim izaghira mati me dɨpam fusfusi.
173	GEN 7:13	Ezɨ Amozim arɨghizir dughiamra, Noa, uan amuim ko, an otarir 3pla, Siem, Ham, Jafet, uan amuiba ko, me kurimɨn aven ghue.
177	GEN 7:17	Ezɨ 40plan aruebar dɨpam izɨvavɨra ikia, kurim asirafa. Ezɨ kurim nguazim ategha pɨn iti.
180	GEN 7:20	Egha abuan dɨpam nguazim bar anevaragha, sɨvagha pɨn ghua overiamɨn apengan itir mɨghsɨar ekiaba bar dagh afiragha 7 mitan tu.
189	GEN 8:5	Ezɨ dɨpam, daka uaghiravɨra ikia ghua iakɨnir namba 10ɨn dughiar namba 1ɨn tuzɨ, dughiar kamra mɨghsɨabar ghuaba otifi.
192	GEN 8:8	Ezɨ Noa foghasa, nguazim mɨsɨngis, o puvatɨ. Egha kamaghɨn, kuarazir ziam bunbam amadazɨma, a zui.
193	GEN 8:9	Ezɨ dɨpam nguazim avaragha ikiavɨra itima, kuarazir bunbam dapian danganibagh asa, kamakɨn dɨpam mong pɨn ikiavɨra iti. Ezɨ a uamategha kurimɨn ghuzɨ, Noa dafarim amadagha uam a inigha aven ghu.
195	GEN 8:11	Ezɨ dughiar kamɨn bar guaratɨzimɨn kuarazir bunbam uamategha a bagha izi. Egha uan akamɨn olivɨn temer dafarir igiar mam iviragha izi. Ezɨ Noa kamaghɨn fo, dɨpam dakegha gɨfa.
204	GEN 8:20	Egha Noa Ikiavɨra Itir Godɨn ziam fasa ofa damuamin danganir mamɨn ingari. Egha Godɨn damazimɨn zuezir asɨzir guar avɨriba, dar vamɨra vamɨra inigha, kuarazir Godɨn damazimɨn zueziba dar vamɨra vamɨra inigha dav suegha God bagha ofa gami. Egha da tuezɨ da bar isigha mɨghɨri.
205	GEN 8:21	Ezɨ Ikiavɨra Itir God Noa amizir mughuriar aghuim zuir ofa bagha bar ifuegha ghaze, “Kɨ ua gumazamizibar arazir kuraba bagh nguazim gasɨghasɨghan kogham. Guizbangɨra, gumazamiziba boribar mɨn ikia ghua asangizir dughiamɨn, me bar arazir kuram damuamin nɨghnɨziba iti. Ezɨ bizir kam bagha, kɨ biziba bar dagh asɨghasɨki. Egh kɨ dughiar kamɨn amizir arazir kamɨn mɨrara, uamategh angamɨra itir biziba bar dagh asɨghasɨghan kogham.
206	GEN 8:22	Eghtɨ nguazim ikɨvɨra ikɨtɨ dughiar kaba uaghan otivɨra ikiam, dughiar dagheba opariba ko dagheba iniamba, dughiar orangtɨziba ko fefeba, dughiar amoziba iziba ko arueba gariba ko dɨmagariba ko arueba. Dughiar kaba gɨvaghan kogh mangɨ nguazim gɨvamin dughiam otogham.”
209	GEN 9:3	Kɨ faragha ia damasa zuravaribara daghebar mɨn ia ganɨngi. Egha datɨrɨghɨn nguibamɨn asɨziba, ko ruarimɨn itir asɨziba, ko zuravariba sara bar da isa ia ganɨngi eghtɨ, ia bar dar amam.
210	GEN 9:4	Guizbangɨra, ghuzim ivemara ikɨrɨmɨrir angamɨra itim anɨdi. Kamaghɨn, ia ghuziba ikiavɨra itir asɨzitam aman markɨ. Ia asɨzim mɨsueghtɨ, an ghuzim faragh bar iregh gɨvaghtɨma, ia gɨn anemɨ.
212	GEN 9:6	Kɨ God, kɨ uabɨ gumazimɨn ingarizɨma a nan mɨrara gari. Kamaghɨn gumazir manam igharazitav mɨsoghezɨ an areme, egh a uabɨ gumazibar dafaribar ovengam.”
218	GEN 9:12	Egha God ghaze, “Kɨ arazir kam akaghtɨ, ia ganigh fogh suam, kɨ Akar Dɨkɨrɨzir Gavgavim ia ko, bizir angamɨra ia ko itiba, ko ian gɨn otivamin boriba, kɨ ia bagha bar a gamigha gɨfa.
224	GEN 9:18	Kar Noan otarir 3plan a ko kurimɨn ikegha azenan izezibar ziaba: Siem, Ham ko, Jafet. Ezɨ Hamɨn otarimɨn ziam, Kenan.
226	GEN 9:20	Ezɨ aperiar ekiamɨn gɨn Noa azenim oparir gumazimɨn mɨn otogha faraghavɨra wainɨn azenir mam opari.
228	GEN 9:22	Ezɨ Kenanɨn afeziam Ham, ghua uan bibiamra itir afeziamɨn ganigha uam azenan ghua uan aveghbuamning mɨkeme.
229	GEN 9:23	Ezɨ Siem ko Jafet inir mam inigha an onegha uan dɨpɨzimning gatɨ. Egha aning purirpenim akɨrim ragha a gasaragha nɨmɨra itimra ghua uan afeziamɨn mɨkarzim avara. Aning uan guamning igharagha mɨsuegha uan afeziamɨn mɨkarzim avara. Egha uan afeziamɨn mɨkarzir mogomemɨn ganizir puvatɨ.