23233	MAT 1:20	Josep aku-sipa numanu liipa mundupa mulupili Auliele-nga angkella te-ni Josep uru-kumbu sipa kene nimba mele: “Josep, yi nuim king Depit-ni kalupa liirim yili, Mini Kake Tiliele-ni Maria ulu te tirimeliinga yu kangambula monjulemú akiliinga nu-ni yu liinindu pipili naa kolkunu, lii.” ⸤nirim.⸥
23284	MAT 4:6	yundu nimba mele: “Nu Pulu Yili-nga Málale lem nu tepa liimba akiliinga pu-nikunu mania pui.” ⸤nirim.⸥ “Pulu Yili-nga bukele-ni nimba mele: ‘Pulu Yili yunga angkellama-ni ‘Nu oku nokai.’ nimbá. Enini nu ‘Ku te-ni kepe naa tupili.’ niku nu eninga kima-ni oku kanglku liingí.’ nimba molemú kanili. Aku-sipa nirimeliinga piliiku kene aku-sikunu ti.” nirim.
23315	MAT 5:12	⸤Yambuma-ni eni aku-siku mele telemeláliinga⸥ eni mulú-koleana pungí kene kanuna Pulu Yili-ni eni méle kalupa konjumbaliinga numanu aima lakuku siku numanu kaí pípili molai. Yambuma-ni ekupu eni mindili silimele mele aku-siku eni naa molangi kóru-ui Pulu Yili-ni “Ninjai!” nimba ung nimba sirimuma piliiku yambuma niku silsiliiku anduring yambuma we-yambuma-ni enini kepe mindili siringko kanili.” ⸤nirim.⸥
23319	MAT 5:16	Aku-sipa mele ‘Oliu-ni ulu kaíma telemulu mele yambuma-ni kanuku kene oliunga Lapa, mulú-koleana molemále, kape niangi.’ niku, eni-enini eninga pa telemú talang akili yambuma-ni kanangi.” ⸤nirim.⸥
23323	MAT 5:20	Na-ni enindu nimbu siker: “Perisi-yima kene Pulu Yili-nga ung-manimanga puluma piliiku ung-bo tonjilimele yima kene enini ulu sumbi-nílima telemele ulumanga olandupa eni we-yambuma-ni naa tíngi lem, Pulu Yili yi nuim kingele molupa yambu nokulemú talapena sukundu eni aima naa puku mulungí.” niker. ⸤Yi kanuma-ni ung-manima piliiku kene telemele mele lupa. Pulu Yili-ni kanupa ulu sumbi-nílima nimba kanolemú mele lupa.⸥” ⸤nirim.⸥
23329	MAT 5:26	Na-ni nundu aima sika nimbu siker: “Nu ka-lkuna wendu uníndu pundu aima pali tokunu kene mindi wendu uní. We kapula wendu naa uní.” niker.” ⸤nirim.⸥
23333	MAT 5:30	Nunga ki-sele-ni ulu-pulu-kis te tinu lem ki-akusele kari leku wendu mundani. Nunga ki-sele angiliipili nu tepi-koleana liiku mundungí kene kapula naa temba akiliinga kangieliinga méle te wendu liiku munduku kelkunu kene molkunu kunjini kene kapula.” ⸤nirim.⸥
23335	MAT 5:32	Akiliinga-pe na-ni ekupu eni nimbu siker: “Yi puli ambu te yi te kene waperanale naa tipili yunga yili-ni yu makurupa “Kamu pui.” nim lem ‘Waperanale tili ambale mulupili.’ nimba aku telemú. “Pui.” nimba topa makorolemú ambale pe yi te-ni yu liilimú kene yi kanili kepe waperanale telemú-ko.” niker.” ⸤nirim.⸥
23340	MAT 5:37	Ulu te sika tiní lem sumbi-sikunu “Tembu.” ni. Naa tiní lem “Naa tembu.” ni. Ulu-kisimanga pali ulu-pulele pelemú ⸤kur⸥ale-ni ambululemú yambuma-ni mindi ung sulu teku nilsiliiku puku mi lelemele.” ⸤nirim.⸥
23345	MAT 5:42	“Méle te si.” nimba mawa temba yambale mawa temba mélale we si. “Ku-moni te pundu monjukunu si.” nimbá yambale “Mólu.” naa ni.” ⸤nirim.⸥
23351	MAT 5:48	Akiliinga ⸤Moses-ni sirim ung-manima we piliiku naa teku,⸥ eninga Lapale mulú-koleana molemú yi aima sumbi-niliele molemú mele eni aku-siku yambu sumbi-nílima molai.” ⸤nirim.⸥
23355	MAT 6:4	Kanu-kene yambuma-ni naa kanangi, tingí mele yambu te naa niku siku kene korupa puli yambu te liiku tapunjungí kene eninga ⸤mulú-koleana molemú⸥ Lapale-ni mo toku telemele uluma kanolemále-ni eni méle kalomba.” ⸤nirim.⸥
23366	MAT 6:15	Akiliinga-pe yambuma-ni eni teku kis-singí uluma ‘We mania naa pupili.’ niku kanuku konde naa tinjíng lem eninga ⸤mulú-koleana molemú⸥ Lapale-ni eninga ulu-pulu-kísima ‘Mania naa pupili.’ nimba kanupa naa tenjimbako.” ⸤nirim.⸥
23368	MAT 6:17	“Akiliinga-pe eni langi naa noku mi toku we mulungíndu ‘We-yambuma-ni na aku teker mele naa kanangi. Tata-ni mindi kanupili.’ niku we-yambuma-ni kanungí uluma naa teangi. Aku tingí kene eninga ⸤mulú-koleana molemú⸥ Lapale mo toku telemele uluma kanolemále-ni eni méle kalomba.” ⸤nirim.⸥
23374	MAT 6:23	Akiliinga-pe nunga mongale kis lemba kene nunga kangiele pali sumbulú molombana anduni. Kanu-kene nunga kangina pa tili pembale alsupa sumbulú tomba kene akili aima kamu sumbulú tomba.” ⸤nirim.⸥
23385	MAT 6:34	Yu-ni aku tembaliinga ‘Opali nambi tembunje?’ niku ekupu numanu pulele liiku naa mundai. Opalinga langi mola mélema aku opalinga, ekupunga langi mola mélema kene, opalinga kene, liiku tere leku naa piliai! Enamanga lupa-lupa bunima pelemú pembama ena kanumanga mindi. Ekupu buni wendu ombáma kene, opali talú buni wendu ombámanga kene tere leku numanu liiku naa mundai.” ⸤nirim.⸥
23390	MAT 7:5	Topele-mapele tuli yambale, nu-ni nunga monguna lelemú unji-kolomong auliele ui wendu liikunu kene pe kanuku kongnjukunu angenanga monguna lelemú nurupalale kapula wendu liinjui.” ⸤nirim.⸥
23391	MAT 7:6	“‘Pulu Yili-nga’ nilimele mélema liiku owa naa sai. Nomba kene pe topele topa eni nombánje akiliinga aku-siku naa teai. Eninga méle kaíma kung molumbana toku naa mundai. Kimbele-ni kambiliimba akiliinga aku naa teai.” ⸤nirim.⸥
23397	MAT 7:12	Akiliinga, ‘Yambuma-ni nu-kene teangi.’ nikunu numanuna piliillu mele nu-ni anju yambuma aku-sikunu ti. ‘Aku teangi.’ nikinu ulu akili ung tálenga pulele. Ulu akili Moses-ni Pulu Yili-nga ung-mani sirim bukna turum-manga pulele kene, Pulu Yili-ni “Ninjai!” nimba ung nimba sirimuma piliiku yambuma niku siring yima-ni bukna turing ungmanga pulele kene, liipa tere lepa nilimáliinga aku-siku anju-yandu yambuma-kene teku kaí teai.” ⸤nirim.⸥
23399	MAT 7:14	Akiliinga-pe taki-taki kona molupa konjupa mindi puli koleana pulimú keri-puléle aima wallú, yunga kupulanumele aima si nili kelále lelemú akiliinga yambuma akuna pungíndu mindili silimeláliinga yambu tilu-tilu niku mindi kupulanum akili kanuku kene pulimelé. Aku telemeláliinga eni pala keri-pulu wallú kanuna pai.” ⸤nirim.⸥
23517	MAT 10:31	Eninga ⸤mulú-koleana molemú⸥ Lapale-ni aku-sipa eni molemele mele kanupa mololsiliipa pulimáliinga ⸤‘Yambuma-ni oliu teku kis-singí.’ niku⸥ mundu-mong naa teai. Kera-kalepandele yunga ku-moni aima koltale mele pulimáliinga-pe kera kanili Pulu Yili-ni kanupa molemú. Eni yambuma aima olandupa aulima piliipa kene eni aima nokupa konjupa molumba.” ⸤nirim.⸥
23543	MAT 11:15	Ya niker mele kum angiliimú yambuma-ni aima mimi-siku piliai!” ⸤nirim.⸥
23554	MAT 11:26	Sika, Tata, nu-ni ‘aku-sipa wendu ombá kene numanu simbu.’ nikunu aku-sikunu tirineliinga ⸤aku-sipa wendu okum⸥.” ⸤nirim.⸥
23562	MAT 12:4	Depit Pulu Yili mulurum sell-lkuna sukundu pupa, Pulu Yili-nga kumbi-kerina lirim pllawa kalúlima liipa nomba, yunu wasie puring yima sirim nuringko kanili. Pllawa-kaluli kanumandu Pulu Yili-ni ung-mani te sipa kene nimba mele: “We-yambuma-ni aima naa nangi! Pulu Yili popu tunjuli yima mendepulu nangi!” aku-sipa mele nirim ⸤ung-mani kanili topa pula turum⸥ kanili. ⸤Eni numanu tale nambimuna piliilimiliye? Depit yunu-ni ui aku tirim mele eni piliiku kis naa piliilimiléliinga ekupu na lumbili anduli yima-ni tekemele mele kanuku kis naa piliai.⸥” ⸤nirim.⸥
23586	MAT 12:28	Akiliinga-pe sika Pulu Yili-nga Minéle-ni na tondulu silimú-na na-ni kuruma topu makuruliu lem Pulu Yili yi nuim kingele molupa yambuma nokumba enale eni molemelena kórunga wendu um.” ⸤nirim.⸥
23599	MAT 12:41	“Ui kolea-auli Ninipa-yambuma ⸤sika molku kis-siringeliinga-pe Pulu Yili-ni wendu ombá mele “Nikunu si.” nimba yundu nimba sirim mele⸥ Jona-ni ⸤piliipa⸥ Ninipa-yambuma pupa nimba sirim kene piliiku kene teku kis-siring mele kanuku kis piliiku numanu topele toku molku kunjuring. Aku tiringeliinga ekupu molemele yambuma-ni Jona-nga olandupa yi te ya molemú yilinga ungele liiku su siku naa piliilimiléliinga kot-enale penga wendu ombá kene Ninipa-yambuma-ni kot-na angiliiku, ekupu molemele yambumandu “Teku kis-siring. Mindili nungí kene kapula.” ningí.” ⸤nirim.⸥
23600	MAT 12:42	“Ui oliu Isrel-yambumanga yi nuim king Sollomon yunu yi aima tondulu te molupa, yunu ung lupa-lupama piliipa kungnjuliele pípili mulurum mele kolea Sipa nukurum ambu nuim kuinele piliipaliinga, Sollomon-ni ung kaíma mindi nirim mele piliimbandu yunu kolea suluna molupa kene ⸤Sollomon mulurumna⸥ ena pulele kupulanum-na pelsiliipa urum. Aku-sipa tirimeliinga, yi-nuim Sollomon-nga olandupa ya molemú yili-ni nilimú ungele ekupu mana molemele yambuma-ni naa piliiku, liiku su silimeláliinga kot-enale wendu ombá kene kolea Sipa ambu nuim kuinele-ni nimba mele: “Sollomon-ni ung kaí nirim akili na-ni piliimbundu kupulanum suluna urundu akiliinga-pe Sollomon-nga olandupa mulurum yili-ni nirim ungele eni naa piliiku, liiku su siring yambuma tiring akiliinga eni mindili nungí kene kapula.” nimbá.” ⸤nirim.⸥
23616	MAT 13:8	Bo mare ma kaína mania purum-ma ola omba mong kaíma turum. Mare mong tokapu-angere mele topa, mare mong tokapu-yupuku mele topa, mare tokapu-tilu mele turum.” ⸤nirim.⸥
23651	MAT 13:43	Ena kanuna numanu sumbi nili yambuma eninga Lapa yi nuim kingele molupa nokulemú koleana ena talang pulimú mele enini aku-siku kanuna talang pupili mulungí. “Yambu kum-peú lelemúma-ni ung ili pilíí.” ⸤nirim.⸥
23652	MAT 13:44	⸤Yesos-ni aku nimba kene kelepa nimba mele:⸥ “Pulu Yili yi nuim kingele molupa yambuma nokulemú akili i-sipa mele: Ku-moni beng te laku teku punie tenga-lupa ui mo turing we pirim kanili yi te-ni penga walse kanupa liipa kene alsupa panda turum. Panda topa kene numanu sipa pupa yunga mélema pali liipa maket tepa ku-moni talse yandu liipa kene punie kanili pupa taropu topa yandu liirim. ⸤Pulu Yili yi nuim kingele molumba mele aku-sipa.⸥” ⸤nirim.⸥
23654	MAT 13:46	Kanu-kene sisipalé-kaí ku-moni aima pulele puli te kanupa kene, yu pupa yunga mélema pali taropu topa ku-moni yandu liipa kene sisipalé-kaí kanili taropu topa yandu liirim. ⸤Pulu Yili yi nuim kingele molumba mele aku-sipa.⸥” ⸤nirim.⸥
23658	MAT 13:50	yambu teku kis-siku mulungíma liiku tepi auli we nomba pelemú koleana toku suku mundungí, kanuna aima mindili noku kola teku mindili siku mulungí.” ⸤nirim.⸥
23800	MAT 18:4	Akiliinga, yambu te-ni ‘Na we-yambale molumbu. Nanga bi te olandupa naa mulupili.’ nimba kangambula kelú ili mele molemú yambale yu Pulu Yili yi nuim kingele molupa nokulemú koleana yambu bi aima olandupa mululiele molemú.” ⸤nirim.⸥
23805	MAT 18:9	Mola nunga mongsele-ni méle te kanuku kene numanale-ni ‘Liambuka.’ niku piliikunu ulu-pulu-kis te tinu lem mong akusele ukuku wendu mundui. Nu kona mololsiliikunu mindi puni koleana mongsele naa angiliipili puni kene kapula. Mong tale we angiliipili nu tepi-koleana sukundu liiku toku mundungí kene kisele.” ⸤nirim.⸥
23807	MAT 18:11	(Mania Omba Mana-Yi Au Talurum Yili-ni ‘Yambu kupulanum lu liiku molku kis-silimele yambuma korupu tepu liambu.’ nimba urum kanili.)” ⸤nirim.⸥
23810	MAT 18:14	Aku-sipako eninga Lapa mulú-koleana molemále-ni kangambula kelú ima ⸤mele molemele yambuma⸥ ‘kupulanum lu liiku molku kis-singí kene aima kisele.’ nimba molemúko.” ⸤nirim.⸥
23922	MAT 21:27	⸤Eni-enini aku-siku anju-yandu tombulku niku kene⸥, Yesos-ndu pundu toku niku mele: “⸤Nu-ni walsikenu mele⸥ oliu naa piliikumulu.” niring. Aku-siku niring kene piliipaliinga Yesos-ni eninindu nimba mele: “Kapula. ⸤Na-ni eni walsiker ungeliinga ung te pundu toku naa nikimilieliinga⸥ eni na walsikimili ungeliinga ung te pundu topu nandu kongunili ‘Ti-pui.’ nimba na liipa mundupa namba sirim yilinga bili eni naa nimbu simbuko.” ⸤nirim.⸥
23927	MAT 21:32	⸤No-Liinjili⸥ Jon omba eni sumbi-siku mulungí kupulanumele liipa ora sirim kene enini yu nirimele ‘Gólu tokum.’ niku piliiku yunga ungele piliiku naa liiringeliinga-pe ku-moni-takis liili yima kene wapera tuli ambuma kene yunu-ni nirim ungele ‘Sika’ niku tondulu munduku piliiring. Akiliinga-pe ambu yi kis kanuma-ni aku tiring kene kepe kanuku kene ‘Numanu topele topu ‘Yunu-ni sika nikem.’ nimbu tondulu mundupu piliamili.’ naa niringko. Akiliinga, ⸤ambu yi “Tepu kis-silimulu.” niku numanu topele tolemele kanuma Pulu Yili molemúna kumbi-leku pungí⸥.” ⸤nirim.⸥
23998	MAT 23:11	Yambu te-ni yunga bili yunu paka tomba kene ⸤Pulu Yili-ni⸥ yunga bili topa mania mundumba; yambu te-ni yunga bili yunu liipa mania mundumba kene ⸤Pulu Yili-ni⸥ yunga bili paka tonjumba akiliinga eninga yi te eni nokumba yi-auli te molupa eninga kongun-kendemande-yili mulupili.” ⸤nirim.⸥
24023	MAT 23:36	Na-ni aima sika enindu niker: “Ui teku kis-siring ulumanga pali ulu-bunima yambu ekupu molkumele ima-kene pemba.” niker.” ⸤nirim.⸥
24040	MAT 24:14	Pulu Yili-ni yi-nuim kingele molupa yambuma nokumbaliinga temani kaiéle ‘Yambuma pali piliangi.’ niku koleamanga pali anduku niku singí kene penga mulú-masele pora nimbá enale kamu wendu ombá.” ⸤nirim.⸥
24057	MAT 24:31	Kanu-kene bikull ung aima tondulu nipili yu-ni yunga angkellama liipa mundumba kene enini winju-mendu anju-yandu mulú ⸤ma-koleamanga⸥ pali puku Pulu Yili-ni ‘Nanga yambuma molangi.’ nimba ui makó turum yambuma sukundu-sukundu liingí.” ⸤nirim.⸥
24061	MAT 24:35	Mulú-masele pora nimbá akiliinga-pe nanga ung niliuma aima pora naa nimbá. ⸤Niliu mele pali aima sika wendu ombá.⸥” niker.” ⸤nirim.⸥
24062	MAT 24:36	“⸤Mania Omba Mana-Yi Au Talurum Yili aima sika ombá⸥ akiliinga-pe yunga ombá enale naa piliilimulu. Sumbulsuli ombáne, tanguli ombáne naa piliilimulu. Mulú-koleana angkellama kepe naa piliilimiliko. Pulu Yili-nga Málale kepe naa-ko piliilimú. Tata yunu mindi ⸤ena akili⸥ piliipa molemú.” ⸤nirim.⸥
24070	MAT 24:44	Aku-siku eni nokuku molai. Mania Omba Mana-Yi Au Talurum Yili ombá enale naa piliilimiléliinga ‘Yu sika ombá.’ niku aku-siku nokuku molai.” ⸤nirim.⸥
24077	MAT 24:51	Omba ⸤yi kanili tepa molumba mele kanupa kene⸥ yu aima kimbulú-ni topa konjupa kene, gólu tolemele yambu topele-mapele tuli yambuma ⸤kolea kis⸥ molemelena ‘Pupili.’ nimba liipa mundumba. Kolea kanuna yambuma aima mindili noku kola teku mindili siku mulungí.” ⸤nirim.⸥
24090	MAT 25:13	⸤Aku nimba kene yu-ni alsupa nimba mele:⸥ “Aku-sipa tembaliinga Mania Omba Mana-Yi Au Talurum Yili alsupa ombá enale kepe eni naa piliiku, ipulam-ui ombá mola tanguli ombá mola, sumbulsuli ombá mola, akili naa piliilimiléliinga ‘yu ombá.’ niku nokuku konjuku molai.” ⸤nirim.⸥
24104	MAT 25:27	Aku-siku piliikunu kene nanga ku-monele ku-beng lkuna nosilkinanje kapula. Aku telkenanje na ombu nanga kuli wendu liipu kene ku-moni laye-sele ola panjiku silkimela liilkáko.” ⸤nirim.⸥
24105	MAT 25:28	⸤Kendemande-yi kanilindu aku-sipa nimba pora sipa kene yu-ni we-kendemande-yimandu nimba mele:⸥ “Yi ili tepa kis-sirimeliinga yunga kuli wendu liiku kene ten-tausen kina ambulkum yili sai.” ⸤nirim.⸥
24349	MRK 2:20	Penga ambu liimba yili enini mulungína oku wendu liingí kene ena kanumanga mindi sika ⸤numanu kis panjiku⸥ langi naa nungíndu mi tungí. ⸤Isili-ui mólu.⸥” ⸤nirim.⸥
24400	MRK 4:8	Bo mare ma kaína mania purum-ma ola lakupa omba okukú tepa kene mong kaíma turum. Mare mong tokapu-tilu mele topa, mare mong tokapu-yupuku mele topa, mare tokapu-angere mele turum.” ⸤nirim.⸥
24415	MRK 4:23	Yambu kum-peú lelemúma-ni ⸤ung niker ili⸥ piliai.” ⸤nirim.⸥
24552	MRK 7:20	⸤“Kerina sukundu pulimú mélema-ni aku-sipa ulu te naa telemú.” nimba kene⸥ yu-ni alsupa nimba mele: “Yambu tenga numanuna sukundu pepa kene wendu olemú méle kanuma-ni yambu te ⸤Pulu Yili-kene kapula molembele kupulanumele pipi silimú⸥ kalaru te yambuma tepa kalaru monjulemú. Ulu-pulu-kisma ui numanale-ni piliiku kene ⸤penga kamu telemeláliinga⸥ “Numanuna pepa kene wendu olemú mélema-ni yambuma tepa kalaru monjulemú. ⸤We naa telemele.⸥” ⸤niker.⸥ Méle kanuma i-sipa: Numanale-ni ulu-kísima piliilimili; waperanale lupa-lupama anduku telemele; wa nolemele; yambuma toku konjulemele; ambu yi púlima mola yi ambu líílima yambu lupama kene waperanale telemele;
24647	MRK 9:40	Yambu te oliu-kene ele-tu naa molemú yambale oliunga ele-lkeramale molemú kanili.” ⸤nirim.⸥
24671	MRK 10:14	⸤“Mólu.” niring-na⸥ kanupaliinga Yesos-ni numanu kis panjipa ⸤yu lumbili andúlima⸥ eninindu nimba mele: “Pulu Yili yi nuim kingele molupa nokulemú yambu-talape akili kangambula ima mele molemele akiliinga enini kangambula ima na moliuna wangi pipi siku “Mólu.” naa niai.” ⸤nirim.⸥
24751	MRK 12:9	⸤Yesos-ni ung-eku akili topa pora simbandu Juda-yambumanga yi-auli kanumandu walsipa kene nimba mele:⸥ “Punie nukuli yima-ni aku-siku tiringeliinga penga punie pulu yili-ni enini-kene nambulka ulu te tembaye? Yu omba yi kis kanuma topa konjupa kene ‘Yi mare-ni lupa puniele nokunjangi.’ nimba liipa simba.” ⸤nirim.⸥
24794	MRK 13:8	⸤Mulú-masele pora nimbá enale ui wendu naa upili buni auli mare wendu ombá.⸥ Yambu-talape auli te kene talape auli te kene ele tekulu, yi nuim king marenga talapema kene marenga talapema kene ele tingí. Ya ma-kolea lupa-lupamanga ma jim-jim tepa, engle lepa, aku-sipa temba. Ambu te-ni kangambula koela membáliinga ui bulu-mini topa mindili nolemú mele, mulú-masele pora nimbá enale koela wendu ombándu buni lupa-lupa aku-sipama ui wendu ombá.” ⸤nirim.⸥
24797	MRK 13:11	Eni ka siku kot tinjingí kene ui ‘Kotna nambulka ung te nimulúnje? Oliu ung te walsiku piliingí kene nambulka ung te pundu topu nimulúnje?’ niku mini-wale naa mundai. Eni ung ningíma eni-enini piliiku naa ningí. Mini Kake Tiliele-ni eninga kerina molupa kene nimba simba ungma eni anju ningéliinga aku tingí ena-mongaliinga eni ung ningí mele piliiku kene aku-siku ningí.” ⸤nirim.⸥
24799	MRK 13:13	Nanga yambuma mulungéliinga yambuma-ni pali eni-kene numanu kis panjingí, akiliinga-pe na munduku naa kelku enama pora naa nipili tondulu munduku mulungí yambuma Pulu Yili-ni tepa liipa ‘Mindili nungí koleana naa puku wasie molupu konjupu mindi pamili.’ nimbá.” ⸤nirim.⸥
24809	MRK 13:23	Akiliinga, penga ulu akuma wendu ombá mele akili ‘Eni ui piliangi.’ nimbu ya nimbu siker mele piliiku kene kanuku piliiku kongnjuku molai!” ⸤nirim.⸥
24813	MRK 13:27	Omba kene yu-ni yunga angkellama liipa mundumba kene enini wi-mere wili-ya mulú ma koleamanga pali puku Pulu Yili-ni ‘Nanga yambuma molangi.’ nimba ui makó turum yambuma sukundu-sukundu liinjingí.” ⸤nirim.⸥
24817	MRK 13:31	Muléle kene male kene pora nimbá akiliinga-pe nanga ung niliuma aima pora naa nimbá. ⸤Niliu mele pali aima sika wendu ombá.⸥” ⸤nirim.⸥
25036	LUK 1:74	‘Mundu-mong naa teku, nanga kongunale tondulu munduku tenjiku, numanuna kake tipili molku na-ni kanupu kaí piliiliu uluma mindi ma-koleana teku mololsiliiku pangi.’ nimba kene oliunga ele-túma-ni oliu toku mindili liiku silimelema ‘Naa teangi. Oliu we molamili. Tepu liipu, tokomele kupulanum-na wendu liimbu.’ nimba, nimba panjipa mi lirim mele ‘Teambu.’ nimba kene aku tekem.” ⸤nirim.⸥
25071	LUK 2:29	“Yi Auli Tondulu Olandupale, yambuma tepa liipa, mindili nolkemela kupulanum-na wendu liipa nu-kene wasie molku kunjingí kupulanum-na liipa monjumba yi sikenele na ekupu nanga mongsele-ni kanokur kene ui nandu niku panjirinu mele wendu okum akiliinga ekupu na nunga kendemande-yili numanu waengu nipili kolumbu.” ⸤nirim.⸥
25141	LUK 4:9	Kanu-kene depollale-ni Yesos liipa memba kolea-auli Jerusallem pupa, ⸤Pulu Yili popu toku kaluring⸥ lku-temboll imuna memba, aima ola pupa monjupa kene, yundu nimba mele: “Nu Pulu Yili-nga Málale lem nu liipa tapunjupa tepa liimbáliinga pu-nikunu mania pui.” ⸤nirim.⸥ “Pulu Yili-nga bukele-ni nimba mele: ‘Pulu Yili-ni yunga angkellama-ni ‘Nu oku nokangi.’ nimbá. Enini nu ‘Ku te-ni kepe naa tupili.’ niku nu eninga kima-ni oku kanglku liingí.’ nimba molemú kanili. Aku-sipa nirimaliinga piliiku kene aku-sikunu ti.” nirim.
25173	LUK 4:41	⸤Numanuna kuru mulurum⸥ yambu pulele ⸤uring.⸥ Kuru kanuma⸤ndu “Oku wendu pai.” nirim kene⸥ oku wendu puku nangale toku kene niku mele: “Nu Pulu Yili-nga Málale mollu.” niring. Kuruma-ni yunu aku-siku bi siku kene yunu ⸤Pulu Yili-ni makó topa liipa mundurum yi-nuim⸥ Kraisele mulurum akili piliiringeliinga yunu-ni enini ung-mura sipa “Moliu mele anju niku naa sai.” nimba eninga kerima pipi sirim.
25241	LUK 6:26	We-yambuma-ni pali eni kape niku taki-taki enindu “Yambu kaíma.” ningí kene eni mindili noku molku kis-singí. Yambu kanuma-ni enindu ung kaíma niku kape ningí mele ui eni naa molangi kóru-ui Pulu Yili-ni “Ninjai!” nimba ung nimba sirim ung te naa piliiku we gólu toku yambu niku siring yambumandu yambu imanga anda-kolepalima-ni ung kaíma aku-siku niringko. ⸤Pulu Yili-nga ungma sumbi-siku niring yambumandu kape naa niku mindili siring kanili.⸥” ⸤nirim.⸥
25257	LUK 6:42	Nunga mongselenga unji auli lelemále naa kanuku kene angenandu “Ang, nunga mongselenga nurupalu te lelemále wendu liinjambu.” nambi-sikunu nilluye? Topele-mapele tuli yambale, nu-ni nunga mongselenga lelemú unji auliele ui wendu liikunu kene penga kanuku kongnjukunu angenanga mongselenga lelemú nurupalale kapula wendu liinjani.” ⸤nirim.⸥
25260	LUK 6:45	Aku-sipa mele, yambu kaí te-ni yunga numanuna ulu kaí pelemúma telemú, akiliinga-pe yambu kis te-ni yunga numanuna ulu kis pelemúma telemú. Yambu te yunga numanuna pelemú ungma mindi kerina nilimú.” ⸤nirim.⸥
25322	LUK 8:8	Bo mare ma kaína mania purum-ma ola omba mong kaíma topa, mong tokapu angere mele turum.” ⸤nirim.⸥ ⸤Aku-sipa nimba kene⸥ “Yambu kum-peú lelemúma-ni ung ili piliai.” nirim.
25329	LUK 8:15	Bo mare tanda sirim-ma ma kaína mania purum-ma, yambu mare aku-sílima molemele. Enini eninga numanu kaí pípili molku ungele piliiku kene ung kanili kamu liiku tondulu munduku piliiku kene, tondulu pupili molemele kene bo kanuma-ni langi-mong ⸤pulele⸥ tolemú.” ⸤nirim.⸥
25396	LUK 9:26	“Nanga yambu mare we-yambuma kene molkuliinga niku mele: “Oliu Yesos-nga ungma piliipu liipu, yunu lumbili andupu molemulu mele akili we-yambuma-ni naa piliangi.” niku kene, na kiyang niku lumbili andolemele yambuma eni-kene ulu te penga wendu ombá akili nimbu sambu: Mania Omba Mana-Yi Au Talurum Yili penga Lapanga tondulu talang puliele kene ⸤mulú-koleana⸥ angkella kake tílima kene ⸤mania⸥ ombá temba kene, we-yambu kanuma mulungína yunga yambuma mokeringa mulungéliinga we-yambuma mulungína kanuku kene yunu ui naa upili ‘Oliu yunga yambuma molemulu akili we-yambuma-ni naa piliangi.’ niku pipili kolku mo toku mulungí yambuma yu-ni liipa wekundu kanupa, “Na moliuna naa wai.” nimbáko.” ⸤nirim.⸥
25447	LUK 10:15	“Kapeniam taon ⸤yambuma eni⸥ ‘Mulú-koleana pupu molomulú.’ niku piliikimiliye? Akili kapula mólu. ⸤Eni nanga ungma taki-taki piliilimili akiliinga-pe numanu topele naa tolemeláliinga⸥ eni kolea-kísina puku mulungí.” ⸤nirim.⸥
25494	LUK 11:20	Akiliinga-pe sika Pulu Yili-ni na tondulu silimú-na na-ni kuruma topu makurundu lem Pulu Yili yi nuim kingele molumba enale eni molemelena kórunga wendu um.” ⸤nirim.⸥
25497	LUK 11:23	“Na naa liipa tapunjilimú yambale-ni na-kene ele-tu molemú. Yambu te-ni na liipa tapunjupa ⸤kung-sipsipma⸥ sukundu naa liilimú yambale-ni ⸤kung-sipsipma⸥ topa bulu-bale silimú.” ⸤nirim.⸥
25505	LUK 11:31	“Ui kolea-auli Ninipa yambuma ⸤sika molku kis-siring akiliinga-pe Pulu Yili-ni “Niku sinjui.” nimba, nimba sirim akili⸥ Jona-ni ⸤piliipa⸥ pupa Ninipa-yambuma nimba sirim kene piliikuliinga teku kis-siring mele akili kanuku kis piliiku numanu topele toku molku kunjuring. Aku-siku tiringeliinga ekupu molemele yambuma-ni Jona-nga olandupa yi te ya molemú yilinga ungele liiku su siku naa piliilimiláliinga kot enale penga wendu ombá kene Ninipa-yambuma-ni kot-na angiliiku, ekupu molemele yambumandu “Teku kis-siring. Mindili nungí kene kapula.” ningí. “Ui ⸤oliu Isrel-yambumanga yi nuim king⸥ Sollomon yunu yi aima tondulu te molupa, yunu ung lupa-lupama piliipa kungnjuliele pili mulurum akili kolea Sipa nukurum ambu nuim kuinele piliipaliinga, Sollomon-ni ung kaíma mindi nirim mele piliimbandu yunu kolea suluna molupa kene ⸤Sollomon mulurumna⸥ ena pulele kupulanum-na sing-lku pelsiliipa urum. Aku-sipa tirimeliinga, yi-nuim Sollomon-nga olakundu ya molemú yili-ni nilimú ungele ekupu mana molemele yambuma-ni naa piliiku, liiku su silimeláliinga kot enale wendu ombá kene kolea Sipa ambu nuim kuinele-ni nimba mele: “Sollomon-ni ung kaí nirim akili na piliimbundu kupulanum suluna urundu akiliinga-pe Sollomon-nga olakundu mulurum yili-ni nirim ungele enini naa piliiku, liiku su siring yambuma aku-siku tiringeliinga enini kapula mindili nungí.” nimbá.” ⸤nirim.⸥
25507	LUK 11:33	⸤Aku-sipa nimbaliinga Yesos-ni ung te wasie nimba mele:⸥ “Yambuma-ni tepi-llam kanduku kene luikolu-na naa monjuku, mingina sukundu naa nosuku kene ‘Lkuna sukundu pa tipili. Yambu ungíma-ni kolea kanangi.’ niku poluna ola nosuku molemele.” ⸤nirim.⸥
25515	LUK 11:41	Eni numanu topele toku kene yambu-korupama kondu kolku eninga méle nosulimelema singí kene eninga numanu kalaru molemále alko topa kake tipili mulungí mele yambuma-ni kanungí.” ⸤nirim.⸥
25531	LUK 12:3	Sumbulsuli ung niringma yambuma-ni tangiliim piliingí. Lku-suluminana ung ólu-wálu toku niring ungma lku-imuna olakundu angiliiku nangale toku ningí.” ⸤nirim.⸥
25535	LUK 12:7	Piliai! Eni ⸤na lumbili andúlima⸥, eninga pengi-dima kepe yunu-ni kórunga tilu-tilu nimba pali kambu topa pora sirim. Kera kalepandele yunga ku-moni aima koltale mele akiliinga-pe kera kanili Pulu Yili-ni kanupa piliilimú. Eni yambuma aima lakupa aulima nimba kanupaliinga eni aima nokupa konjumba⸤liinga mundu-mong naa teai.⸥” ⸤nirim.⸥
25559	LUK 12:31	⸤Pulu Yili⸥ yi nuim kingele molupa yambuma nokulemú uluma ‘Kumbi-lepu teambu.’ niku piliiku molai. Aku-siku tingí kene yunu-ni we-mélema kepe eni simba.” ⸤nirim.⸥
25576	LUK 12:48	Akiliinga-pe “Ti.” nimbá mele mimi-sipa naa piliipaliinga walu-sipa tepa kis-simba yambale yunga auliele-ni ‘Mindili layesele mele nupili.’ nimbaliinga laye-sele mele tomba. Yambu méle pulele siring liipa nusurum yambale “Pundu toku méle pulele si.” ningí. Yambu “Méle pulele nokuku mului.” niring yambale “Kelku méle pulele si.” ningí.” ⸤nirim.⸥
25578	LUK 12:50	“Na no liimbu ulu akili na-kene ola ombá. Ulu akili ui wendu naa okum akiliinga nanga numanukundu buni tipili moliu.” ⸤nirim.⸥
25584	LUK 12:56	“⸤Naa piliikumulu.” nilimele akiliinga-pe sika piliilimili⸥ yambu gólu toku topele-mapele túlima! Eni mulále kene ya male kene kanukuliinga ‘kolea i-sipa i-sipa mele temba.’ niku kanolemele akiliinga-pe ekupu ⸤na mana-mania urundu kene⸥ ulu wendu olemúma kanuku molkuliinga ulu kanumanga ulu-pulele naa piliilimili. Akili nambimuna ⸤liipa ora silimú mele⸥ naa kanuku naa piliilimiliye?” ⸤nirim.⸥
25620	LUK 13:33	Akiliinga-pe Jerusallem pumbale ekupu kepe opali talú kepe we-kongun telsiliipu pumbu. Pulu Yili-ni “Ninjui!” nimba ung nimba silimúma piliipa yambuma nimba silimú yi te kolea-auli Jerusallem ulsukundu kapula naa kolumba akiliinga ⸤na Pulu Yili-ni “Ninjui!” nimba ung nimba silimúma piliipuliinga yambuma nimbu siliu yili moliu akiliinga⸥ na Jerusallem ulsukundu kapula naa kolumbu.” ⸤nirim.⸥
25645	LUK 14:23	Kanu-kene auliele-ni yunga kendemande-yilindu nimba mele: “Aku tekem akiliinga nu alsukunu pukunu, kolea-aulina ulsukundu pukunu kupulanum aulimanga kepe kupulanum pakili-makilimanga pukunu, yambu kanuku liiníma pali mekunu wani. “Mólu.” ningí yambuma kepe karaye tekunu mekunu ui. Nanga lkuli si nipili akiliinga pulele wangi.” ⸤nirim.⸥
25654	LUK 14:32	Kanu-kene yi nuim king kanili yunu-ni ‘Oliu-ni enini anju kapula naa tomulú.’ nimba pilíímu lem yunga yi mare liipaliinga, yi tuwendi-tausen memba ombá yi-nuimele kupulanum suluna ombáliinga “Pai.” nimba liipa mundupa kene nimba mele: “‘Ele naa tepu we táka-nimbu molamili akiliinga na-ni nambulka ulu te teambuye?’ niku walsiku pilii-pai.” nimbá.” ⸤nirim.⸥
25655	LUK 14:33	⸤Ung-ekusele topa pora sipaliinga penga ung-ekuselenga yi tale-ni telkembela mele akiliinga ung-pulele enini nimba sipaliinga nimba mele:⸥ “⸤Yi kanusele-ni telkembela⸥ aku-sipa mele eninga yambu te yunu-ni ‘Na lumbili ombu.’ nimbaliinga yunga mélema pali kene, yunga yambuma kene, yunga ku-monima kene, yunga kangiele kene, méle akuma mindi numanu monjupa na lakupa numanu naa monjulemú yambale na lumbili kapula naa ombá.” ⸤nirim.⸥
25663	LUK 15:6	Kanu-kene lkundu omba kene yili-ni yunga pulu lelemú yambuma kene yunga lku keri-kúpu yambuma walsipa kene nimba mele: “Nanga kung-sipsip takara tum kanili kanupu liindeliinga wasie numanu sipu molamili wai.” nilka.” ⸤nirim.⸥
25664	LUK 15:7	⸤Nimba kene ung-ekaliinga pulele nimba para sipa kene nimba mele:⸥ “Na-ni eni ung te nimbu siker: “Yambu numanu sumbi-nimba pípili molemele yambuma aku-siku molemeláliinga enini ulu-pulu-kisma munduku kelku numanu topele tungí kupulanum te naa lelemú kanili, yambu kanuma mulú-koleana angkellama-ni numanu we silimele. Akiliinga-pe sipsip nukuli yili-ni yunga sipsip takara tolemále kanupa liipaliinga aima lakupa numanu silka mele aku-sipa ulu-pulu-kis tili yambu te yunga ulu-pulu-kis telemúma piliipa kis piliipa mundupa kelepa numanu topele tombá kene angkellama-ni aima lakuku numanu singí.” niker.” ⸤nirim.⸥
25698	LUK 16:9	“Na-ni enindu nimbu sambu: “Ekupu ya mana-molkuliinga mana-mélema liiku ‘Yambuma nunga anginpili mele molangi.’ niku nunga méle nosullumanga enini liiku tapunjui. Penga mélema pora nimbá kene nu kolea-kaí kam-kamu lepa mindi púlina puni kene akuna mulungí yambuma-ni nundu “Ya kamu wasie molamili.” ningí.” niker.” ⸤nirim.⸥
25704	LUK 16:15	Yesos-ni eninindu nimba mele: “Eni-enini i-siku niku mele: ‘We-yambuma-ni oliu Perisi-yima numanu sumbi-sipa pepa, yi kaíma molemulu niku kanuku niangi.’ niku molemeláliinga-pe eninga numanuna aima sika pelemú mele Pulu Yili-ni kanupa molemú. Mana-yambuma-ni kanukuliinga ‘Méle aima kaí, méle aima ola-kilia.’ nilimele mélema Pulu Yili-ni kanupa kis piliilimú.” ⸤nirim.⸥
25706	LUK 16:17	Mulú-ma-sele walse kapula pora nimbá akiliinga-pe Pulu Yili-nga ung-manima Moses-ni yandu nimba sipa bukna turum molemú bimanga tilu aima laye-kolte kepe mania kapula naa pumba. Pulu Yili-nga ung-manima pali pepa mindi pumba.” ⸤nirim.⸥
25707	LUK 16:18	“Yi te-ni yunga ui liilimú ambale makurupa “Kamu pui.” nimbaliinga alsupa ambu te liilimú kene yi akili-ni waperanale telemú. “Pui.” nimba topa makorolemú ambale penga yi te-ni yunu liilimú kene yi kanili kepe waperanale telemúko.” ⸤nirim.⸥
25726	LUK 17:6	⸤Auliele-ni⸥ eninindu pundu topa kene nimba mele: “Unji tenga-lupa mong akili méle aima kelále akiliinga-pe mong kanili mana mania bo mundulimele kene unji akopa ai lepa angiliimú kanili. Aku-sipa mele, eni na-ni ung niliu mele unji-mong laye mele aima laye-sele mindi piliiku liiku ambulkumelanje, eni ‘Pulu Yili-ni nanga ungele kapula piliimba.’ niku ya angiliikim unji auli akilindu “Nu pulkanu pali pulu lkunuku pukunu, no-numúna kelku angiliui.” nilkimela kene unji kanili eninga ungele piliipa liipaliinga aku-sipa kapula telka.” ⸤nirim.⸥
25773	LUK 18:16	Akiliinga-pe Yesos-ni kangambulamandu “Wai.” nimbaliinga ⸤yu lumbili anduli yimandu⸥ nimba mele: “Pulu Yili yi nuim kingele molupa nokulemú yambu-talape akili kangambula ima mele molemele akiliinga eni kangambula ima na moliuna wangi pipi siku “Mólu.” naa niai.” ⸤nirim.⸥
25776	LUK 18:19	Yesos-ni yunundu nimba mele: “Nu-ni na nambimuna “Kaiéle.” nikinuye? Yambu kaí te naa molemú. Pulu Yili mindi kaiéle.” ⸤nirim.⸥
25914	LUK 21:19	⸤Nanga yambuma mulungéliinga enini eni aku-siku teku kis-singí kanu-kene⸥ na munduku naa kelku tondulu munduku mulungí yambuma kona molku konjuku mindi puli ulu-pulele liingí.” ⸤nirim.⸥
25919	LUK 21:24	Jerusallem-yambuma tungí enamanga yambu tuli lu-koyama-ni yambu mare toku kunjingí, mare ka siku kolea sulu lupa-lupamanga meku pungí. Juda-yambumanga talapena ulsukundu mululi yambuma ya Juda-yambumanga kolea-auli Jerusallem sukundu oku toku munduku kolea liiku alko toku mulungí. Kanu-kene penga Pulu Yili-ni ‘Eninga enama pora nipili.’ nimbá kanu-kene Juda-yambuma Jerusallem kelku oku mulungí.” ⸤nirim.⸥
25923	LUK 21:28	“Ulu akuma pulu monjupa temba kene Pulu Yili-ni eni ulu-pulu-kismani ka sipa nokulemáliinga mindili siku molemele koleana wendu liipa, yu-kene kamu tapú-toku kapula mulungí kolea kaína sukundu liimba enale nondupa wendu ombá akiliinga ulu akuma wendu ombá kene eni ola angiliiku olandu-siku kanai.” ⸤nirim.⸥