3	GEN 1:3	Bere Yile neki-ka mam, “Da tarangka warda palarrangnu pirra.” I bere da tarangka danilarrangtha warda pirri.
6	GEN 1:6	I bere Yile neki-ka mam, “Kura-ka mayerryerrnu warda kura kangkarl i kura pepe.” I bere Yile neki-ka mamyerryerr warda kura-yu. Kura numi-ka kanhi ngarra da putek i kura numi-ka kangkarl wangu.
9	GEN 1:9	I bere Yile neki-ka mam, “Kura ngarra wurranlakagak da ngatha da putek ngala pana-ka pungiyerrnu kura-yu i da putek warda pewirnturtnu.” I da-ka nhini da thathpirr mam.
11	GEN 1:11	I bere Yile neki-ka mam, “Da ngarra putek thangunu kathu-ka nanhthi purrkpurrk terert warda ngatha puddirurturtnu purru, mi kamarl wanku ngamere-yu, i ngamere-ka mi dhepdhep wanku mi kamarl wanku.”
14	GEN 1:14	I bere Yile neki-ka mam, “Nanhthi kanhi kangkarl pangkarlbirlnu pirra da ngarra thipinhi, i nanhthi palarrangnu pirra da ngarra tarangka. I nanhthi nhini-ka da pangkardanu da thipinhi-ya, da tarangka-ya, da mirrangan-ya, da therri-ya i da thangku-ya bere matha wangu-yu.
20	GEN 1:20	Bere Yile neki-ka mam, “Kura lalingkin i kura patha-ka pimardawethnu ku ngurlmirl i ku ngernu ku purrkpurrk terert warda ngatha. I da kangkarl-ka pimardaweth-deyida-nu ku murrirrbe ku purrkpurrk ku ngala ngala-ya parnibarlbarlnu.”
22	GEN 1:22	Bere Yile neki-ka mange patha mampirra ku nhini-nu-yu. I murrinh-ka mam, “Ku terert pana parnam ngarra lalingkin i kura patha-ka ku purrkpurrk terert deyida puruwawaknu, i pimardawethnu thathpirr purru kura lalingkin i kura patha. I ku murrirrbe terert warda ngatha puruwawak-deyida-nu i pimardawethnu thathpirr da ngarra putek wanku.”
24	GEN 1:24	Bere Yile neki-ka mam, “Da ngarra putek thangunu-ka ku terert warda ngatha parurtuynu, ku wililiwunme-ya, ku kanamkertkert-ya, ku parlakmemnu-ya i ku purrkpurrk thathpirr-ya.”
26	GEN 1:26	Bere Yile neki-ka mam, “Kardu warda mawathanu mangini nekineme deyida mani. I kardu nhini-ka pule ngala purrurranu ngarra ku terert warda ngatha, ku ngurlmirl-ya, ku murrirrbe-ya i ku pana parnam ngarra da putek.”
28	GEN 1:28	I murrinh patha nimin-ya mampirrungintha, “Nankungintha-ka wakal terert nanginthawerdurdunu thurru i da pana-re pubuylangnu puru ngarra da putek ngala pana. I kardu warda ngatha pule ngala nuyunu da ngarra putek ngala pana-yu. I ngay-ka bannanpak kardu pule ngala ngarra ku ngurlmirl-nu-ya ngarra ku murrirrbe-nu-ya i ngarra ku wurnangat warda ngatha ngarra da putek ngala pana parnam-ya.
29	GEN 1:29	“I nga, mi kamarl i mi dhepdhep terert pana kurrannarrangkadhuk ngarra da putek ngala pana-ka nhini-wa mi dhepdhep nanki-yu.
47	GEN 2:16	I murrinh warda mamna, “Nga, nhinhi-ka mi terert kurrankadhuk pana thanimurrknu mi ngarra thay pana thangunu.
49	GEN 2:18	Bere Yile neki memnu, “Mere patha nhini-yu kardu nugarn kanam numerrnu-yu. Kardu numi deyida mawathanu i pungkayithnu pani i mamanpinu purru.”
54	GEN 2:23	Bere Adam-ka, “Aa,” pamngemarda, i mam, “Kardu numi mangini ngay deyida mani karrim kanhi-yu. Nigunu-ka murnu i nginipunh ngay thangunu kardu karrim kanhi-yu. I murrinh nguparlnu-ka palngun, nhini nigunu-ka ngarra ngay thangunu.”
57	GEN 3:1	Bere, ku ngarra wurnangat nhini thangunu Yile neki mampatha-ka, ku pangkuy ku numi da kardidha ku warnangkal-yu ku dimpunpewal. Bere ku pangkuy-ka wurriningedha kardu ngarra palngun, i murrinh mamnge, “Nganaka? Murrinh da thathpirr mamnarrungintha Pule ngala-yu mi dhepdhep terert kanhi-nu mere thaninginthamurrknu-yu?”
58	GEN 3:2	Mu kardu palngun kathu-ka mamna, “Awu, ngankungintha-ka thay terert karda matha wurdanngankungkangintha mi nganinginthamurrknu-yu.
60	GEN 3:4	Mu ku pangkuy kathu-ka mamnge, “Awu wurda, mere murrinh thathpirr nhini-yu. Nankungintha-ka mere ngarra thunginthapup nukun.
62	GEN 3:6	Bere nigunu-ka kangkarl mamka warda ngarra thay nhini i memnu warda, “Thay kanhi-ka thay lelunh i mi-re mi patha. I mi thay kanhi ngatha-nu ngulathnu-ka nhini-ka the mabathnu da terert warda ngatha.” Bere mi warda mungarntal pirrim i darntal. I mi nhini-ka damnamut ngarra nangkun nigunu, i nukunu deyida darntal, i mi nhini-ka wulamnginthath warda.
65	GEN 3:9	Bere Yile neki-ka pirrimnakay ngarra Adam, i murrinh mamna, “Ngarra thim?”
66	GEN 3:10	I nukunu Adam kathu-ka mamna, “Ngay-ka bimpayepup thurrinililidha ngarra mi kadin i ngemnhimanham warda i marnarri i marlang wanku bemnungkardu.”
67	GEN 3:11	Mu Yile neki kathu-ka murrinh mamna, “Nangkal mampa marlang thardidha-yu? Mi-ka thulamath ngarra thay pangu thangunu-yu murrinh-ka mampa mana-ya, mere nukun thulath mi thay ngangka thangunu-yu?”
68	GEN 3:12	Mu Adam kathu-ka mamna, “Kardu palngun pana ngarra thamngamut-ka nigunu-wa mi damngamut-yu i mi-ka ngay warda ngulamath-yu.”
69	GEN 3:13	Bere Yile neki murrinh mamnge ngarra palngun nhini, “Thangku-nu mange nhini nam-yu?” “Awu, ku pangkuy kathu damngathuk i damngayirrart, i mi-ka ngulamath warda,” nigunu kathu-yu mamna.
70	GEN 3:14	Bere Yile neki-ka murrinh mamna ngarra ku pangkuy, “Da-ka wiye thathpirr-wa pirrampanu nhinhi-yu mange nhini thangunu namnge ngarra kardu palngun-yu. Nhinhi da matha wiye pirrampanu, mu ku terert ngamere-nu-ka wurda. Marra kanhi warda wangu-ka nhinhi-ka bere matha wangu thaniwarlaknu marda-re ngarra putek, i mi-ka wunku putek-wa thanimurrknu-yu.
72	GEN 3:16	Bere Yile neki-ka murrinh deyida mamnge kardu palngun, “Ngay-ka da tetemanthay ngampamutnu ngarra putput thurrunu-yu i yidingurr ngala da matha ngampamutnu-yu ngarra kardu wakal-te pubuywathnu puru-yu. Mu kardu-ka nangkun nhinhi da ngatha marda nartnu thurru-yu. I nukunu-ka pule ngala nhinhi purrumpanu.”
73	GEN 3:17	Bere Yile neki-ka murrinh mamna Adam, “Ngay mampa-ka mi thay nhini-ka mere thulath nukun, mu nhinhi-ka dimngeyepup murrinh ngarra palngun nhinhi i mi warda thulamath. Mu murrinh ngarra ngay thangunu mampa-ka mere nengabaththa, nhini-ka da putek-ka wiye warda pumpanu, i da-ka tetemanthay pirranu ngarra mi terert pana-re purdirurturtnu puru-yu. I nhinhi-ka wurlk ngala da matha thaninu thanirurtuynu mi-nu-yu thurdururturtnu thurru-yu.
78	GEN 3:22	Bere nhini thangunu-ka Yile neki-ka mam, “Nga, peningintha pana-ka mangini nekineme deyida mani i the warda kanthinngintha da patha i da wiye. Mu mi thay numi pana deyida karrim-ka, mi ngarra birnu nukunu-ka, mere nukun ngurdunkungkangintha i mere kulanginthath nukun. Mu mi thay nhini ngatha pulanginthathnu-ka nhini-ka kardu bere matha wangu birnu da matha kaningintha,” mam Yile neki-yu.
81	GEN 4:1	Bere da nhini thangunu-ka da numi warda kardinginthadha Adam Eve peningintha-yu. Bere nigunu Eve-ka wakal nugarn bamngebat i murrinh warda mam, “Yile neki-ka mamngimanpi i nhini-ka kardu wakal warda damngamut.” I bere nigunu murrinh panparl-ka Cain-wa.
86	GEN 4:6	Bere Yile neki kathu-ka murrinh mamna Cain, “Thangku-nu kuy thanam-yu ngarra marda nhinhi demnhimardarurr kanam-yu i ngarra kamarl wanku thu kuy ngirrannhingkathenh ngem?
88	GEN 4:8	Bere nhini thangunu-ka nukunu Cain-ka murrinh mamna ngarra ngathan nukunu Abel-ya, “Ka, purru mani pangu wangu.” Bere punnadha pangu warda wangu da ngarra nhini da. I bere nukunu Cain-ka thu panmat warda wurdantinumi ngathan nukunu Abel-yu.
89	GEN 4:9	Bere nhini thangunu Yile neki kathu-ka dantharrpu Cain, “Ngarra ngathan nhinhi-yu?” “Yaa, mere the mabath, ngarra kama kanam,” Cain kathu-yu mamna. “Ngay-ka mere ngirrape-wa ngurru nukunu-yu.”
90	GEN 4:10	Mu Yile neki kathu-ka mamna, “The nganthin berengunh mange wiye ngala namna ngathan nhinhi thu thanmat. I kumulung nukunu ngarra putek thangunu kabim pangu-ka yibimngakaykay warda i mamnga yibim, ‘mange ngurdumpawerl-deyida-nu.’
93	GEN 4:13	Bere Cain kathu-ka murrinh mamna ngarra Yile neki-nu, “Da-ka tetemanthay ngala-wa nhini-yu ngarra ngay-nu thamngamut-yu. I murrinh pana deyida namnga, nhini-ka tetemanthay deyida.
95	GEN 4:15	Mu Yile neki kathu-ka mamna, “Awu wurda. Kardu ngatha pubanhirdurt i thu punhibatnu-ka nhini ngay-ka mange thathpirr deyida ngurdurrawerlnu.” Bere Yile neki-ka nanhthi magim warda damnamut ngarra nginipunh nukunu Cain-yu, i nhini-ka kardu ngatha pubamkardu nanhthi magim nhini ngarra nginipunh nukunu-ya i nhini kardu-ka mere ngarra warda thu puyibattha Cain-yu.
141	GEN 6:3	Bere Yile neki-ka mam, “Ngepan ngay-ka mere ngirranpe nukun ngani ngarra kardu pangu-yu da bere matha wangu-yu, nhini-ka pigunu pangu-ka kardu da matha parnam-yu. Mu da-ka da thangku 120 ngarramutnu-yu kardu parnibirnunu-yu.”
145	GEN 6:7	I mam, “Ngay-ka ngirranparlaknu warda kardu terert pana-yu ngarra mampunpatha-yu. I ku wunku ngirranparlaknu ku ngala ngala-ya, ku purrkpurrk-ya i murrirrbe wanku. Kardu i ku wurnangat warda ngatha ngirranparlaknu, nhini-ka damngimardathin wanku ngarra mampunpatha-yu,” mam Yile neki-yu.
151	GEN 6:13	I bere Yile neki kathu-ka mamna ngarra Noah, “Nga, ngay-ka ngirranparlaknu kardu wurnangat warda ngatha da ngarra putek pana parnam. Kardu-ka da mange wiye da matha parnam i thu kuy da matha parnam. Ngay-ka mere marda mart da mange wiye-yu, i nhini ngay-ka ngirranparlaknu da-nu matha warda.
155	GEN 6:17	“Mu nga, ngay-ka kura ngala da matha ngurduthuknu i da putek ngala pana-ka mawerdum-da-matha-nu. I kardu i ku wurnangat warda ngatha panthikwiknu i pudduntinuminu i ngirranparlak da-nu matha.
161	GEN 7:1	Bere da nhini thangunu Yile neki-ka mamna ngarra nukunu Noah, “Ngay-ka ngirranhingkadha ngardi nhinhi da matha kardu patha thathpirr thanam-yu. I nhini nankungime-ka narnerdinu-warda-ngime ngarra tharntu.
200	GEN 8:16	“Nungewuy-warda-ngime ngarra tharntu kathu-yu
205	GEN 8:21	Bere Yile neki menthingap warda kangunu patha ngarra ku thangunu kathu wurriniwuyrdarridha, i murrinh warda memnu, “Ngay-ka mere deyida mawiye nukun da putek ngala pana-yu kura ngala-re-yu, kardu thangunu da mange wiye pumebaththa pardi. Kardu-ka da mange wiye da matha pubenthengkarnirn pumpan ngarra mamay-re kathu, mu ngay-ka mere deyida ngirranparlak nukun kardu i ku, mange kanhi ngamam mani.
207	GEN 9:1	Bere Yile neki kathu-ka murrinh patha nimin-ya mampirruneme Noah i wakal nukunu. “Nga. Nanki-ka wakal terert nubuymanguthputhnu nuru i ngana deyida pawithpithnu i pubuylangnu puru da pana ngangka-re.
211	GEN 9:5	“Mu ku-re ngatha kardu balelenu i purdurinuminu ngatha-ka nhini ngay-ka ngurdunawerl-deyida-nu ku nhini-yu. I kardu numi-re ngatha kardu pubatnu purdurinuminu-ka nhini ngay-ka ngurdunawerl-deyida-nu kardu nhini-yu.
215	GEN 9:9	“Mu nga. Murrinh ngay murrinh patha nimin-ya nganarrumutnuneme. Murrinh kanhi-ka nankuneme-nu i kardu pumpan deyida kathu tiduk,
218	GEN 9:12	“I mange kanhi-wa the numabathnemenu-yu murrinh ngarra ngay thangunu ngamnarrumutneme-yu. Ngay-ka ku kanamkek ngay bupaknu ngarra kalakkalak. I da-ka nhini-re-wa the numabathnemenu-yu murrinh ngay punu da bere matha wangu nankuneme-nu i kardu pumpan deyida tiduk kathu i ku wanku.
270	GEN 11:3	I murrinh warda pumemnu, “Ya. Nanhthi putek parldart parlartnemenu i nanhthi palyirr wanku pumangkarnunemenu i pumawathanemenu i pinariwunemenu ngarra thungku, i nhini-ka tetemam-nu thathpirr, i nanhthi terert nimin-ya pumawathanemenu.” Bere nanhthi warda pumampatha thelput-nu i nanhthi letetmam parnamkut nanhthi ngarra pumaletetnu-yu.
271	GEN 11:4	I murrinh deyida pumemnu, “Ya peneme. Da thelput terert warda pumawathanemenu. Mu thelput numi-ka pangkuy thathpirr pumawathanemenu puy wangu ngarra marnirra ngana da ngatha wangu pirranu, i nhini-ka kardu ngala warda pubuynupaknungime. I nekingime-ka mere nukun pumerdarrarrngime pubuylang-nukun-ngime da pana ngangka-re. Mu kanhi da matha paninungime.”
273	GEN 11:6	I murrinh memnu, “Kardu kanhi-ka kardu numi da matha parnam i murrinh-te numi da matha parnamngerren. I da ngarra mange marra-re pigunu da matha warda marda pumanganart pumpan. I da ngarra nhini da matha warda wangu mange pamam pumpan-ka da nhini da matha mange puyemanu puru.
274	GEN 11:7	Ka, purdithuthneme,” Yile neki kathu-ka mam. “Murrinh ngarra pigunu parnamngerren-ka pumarrungkarnuneme. I nhini kardu-ka peyetmutnu warda puru nhini-yu.”
14379	PSA 32:5	Bere, ngay-ka memnu mange ngay, “Ngay-ka nganinatharrmunu warda Yile neki da ngarra mange wiye merithuktha ngurrini-yu.” I bere nhini ngay-ka nganampatharrmu warda ngarra nhinhi-yu da mange wiye medha ngurrini-yu. Ngay-ka murrinh mampa warda ngatha terert. I nhini nhinhi-ka thirrimngimaputh warda da ngarra mange wiye medha ngardi-yu i thamngimayekum warda da nhini-yu.
14382	PSA 32:8	Bere Yile neki kathu mannhe, “Ngay-ka ngurdunanthethithnu ngurru da ngarra mange nangiriwaknu nuru-yu. Ngay-ka ngununarrangkanu ngurru i ngirrananpenu ngurru-ya.
22602	JON 1:2	Bere Yile neki-ka murrinh mamna ngarra Jonah-yu, “Thununu thi ngarra thelput terert pangu da ngamengka da nan Nineveh i kardu murrinh narranu da mange wiye da matha parnam da pangu-yu. I ngay-ka the-wa nganthinpun ngem kardu da mange wiye da matha parnam pangu-yu i kardu-ka ngay-re warda ngunmatnu-yu,” Yile neki kathu mamna-yu.
22605	JON 1:5	Bere peneme kardu pana wurlk ngarra tharntu pumedhaneme punne-ka puninkungkawerrdha-warda-neme kardi i nhini-ka parderrukaykaydhaneme ngarra ku darrikardu ngepan peneme-nu pumankumanpinuneme nanhthi tharntu pumayibirnununeme. I nhini thangunu-ka pumemnungkuneme mange peneme, “Ya, nanhthi pirraputhneme nanhthi purrkpurrk nganaka-ya i nhini-ka parnturtparn warda purrunu.” I bere pibimkaputhneme nanhthi purrkpurrk-yu, i nhini-ka parnturtparn warda tharntu wurrinidha nhini-yu. Mu nukunu Jonah-ka yungurrkurrktha da ngatha ngurrnguwarl ngala pepe ngarra tharntu.
22606	JON 1:6	I kardu pule ngala ngarra tharntu nukunu-ka wurdanthut pangu pepe i bangarnurt Jonah-yu. I marnurt i mamna, “Ya, thangku-dha thibim kanhi-yu? Thewirnturt kathu i Pule ngala nhinhi nimin thaninakaykaynu manhimanpinemenu. Nukunu-ka panhemardathinnu-kama-neme i manhiyibirnu-kama-neme,” mamna nukunu nhini kathu-yu.
22607	JON 1:7	Mu peneme nhini kathu-ka pumemnungkuneme, “Ya, nangkal-wa kardu kanhi-yu yungannhebangneme thu wirrirr ngala kanhi-yu?” Bere nanhthi pi warda pumangankakutneme mange murntak warra pumedhaneme punne. Nanhthi ngamere-ka nanhthi pangkuy pangkuy i nanhthi numi da matha-ka ngaliwe-wa. Bere nanhthi warda punginingkartpirtthaneme pe i nukunu da pi ngaliwe-yu manganart-yu Jonah da. I nhini-ka the warda panthinkaneme Jonah da yunganpirrubangneme-yu thu wirrirr ngala nhini-yu.
22608	JON 1:8	I pumamna-warda-neme, “Nga, ngankuneme-ka ngunhirirda-mani-neme?” Pumamna-warda-neme ngarra nukunu Jonah-yu. “Thu wirrirr kanhi-ka nhinhi da matha nawa thunganngarrubangneme-yu? Thangku-nu thanam kanhi-yu ngarra tharntu kanhi-yu?” Pumamnaneme. “Nhinhi-ka kardu ngarra-dha kathu?” Parramkadharrpuneme.
22609	JON 1:9	Mu nukunu kathu-ka mampirruneme, “Ngay-ka kardu Hebrew-wa,” mam nukunu-yu. “I Pule ngala ngay-ka dhi-wa kathu dim kangkarl. I nukunu-ka mampatha da putek kanhi i lalingkin kanhi,” mampirruneme.
22610	JON 1:10	“I ngay-ka ngunuwinhattha-mana-wa-nintha ngarra Pule ngala ngay kathu-yu.” Bere peneme-ka perrananhamtha-warda-neme parde ngarra wirrirr ngala pangu thangunu-ya i ngarra Pule ngala Jonah nukunu. I pumamnaneme, “Ya, nhini-ka da mange wiye-wa nam nhinhi-yu.”
22611	JON 1:11	Mu thu wirrirr deyida kathu-ka puy deyida kathu dimpuyit lurruth. I pumamna-deyida-neme peneme-yu, “Ngarra-re ngiyemanuneme ngankuneme-yu ngarra thu wirrirr kanhi madhapnu-yu?”
22612	JON 1:12	Mu nukunu Jonah kathu-ka mampirruneme, “Nga, nunnengikununeme ngarra lalingkin i nhini-ka thu wirrirr kanhi-ka madhapnu warda i da watmam deyida pirranu. Ngay da matha ngungannarrubangneme thu wirrirr ngala kanhi-yu. Ngay da matha mere murrinh menabaththa Pule ngala ngay-yu i nhini-ka thu wirrirr ngala kanhi wurdannhethukneme-yu,” mampirruneme nukunu Jonah kathu-yu.
22614	JON 1:14	Bere peneme nhini-ka pumamnaneme ngarra Pule ngala Jonah nukunu wangu-yu, “Nukunu Jonah ngatha ngunnakununeme i payiwiknu-ka nhinhi-ka mere nukun thungankubatneme i thurdungankurinumineme,” pumamnaneme ngarra Pule ngala Jonah nukunu-yu. “Mu nhinhi nimin thurdanngarruthukneme thu wirrirr ngala kanhi-yu.”
22619	JON 2:3	I menadha kardi, “Ngay-ka mere menanumanpidha ngani ngay ngatha-yu, wurda. Mu ngay-ka nganampakay ngarra nhinhi. I nhinhi-ka thamngidhart i namngimanpi. I ngay-ka ngungipuptha warda-wa i ngardimpakaykay-deyida-dha ngarra kura pewerti thangunu kathu, i nhinhi-ka dimngayepup warda nhini-yu.
22622	JON 2:6	“I kardu-ka damngiyiwik warda nhini-yu. Lalingkin ngardithurduthurduththa i daningiyikiktha kardi. Kura lalingkin-ka da pana ngangka-ya ngala da matha. Nanhthi kurrugurruk ngarra pelpith-yu panngiweral i puningiwekarldha kardi nanhthi kurrugurruk i nanhthi mimpi.
22623	JON 2:7	“Bere puy ngurrinidha ngarra da pewerti thathpirr da palyirr ngala pepe kura pewerti puy ngurrinidha. Ngay-ka mamngingkat i kardu ngungipuptha warda-wa pangu-yu. Mu nhinhi-ka thanthinngimardawith deyida ngarra da kura pewerti pangu kathu-yu. Nhinhi Pule ngala ngay namngiyibirnu.
22625	JON 2:9	“Bere kardu ngamere-ka puddampirrayemit pumpan-ka ku ngepan ngarra darrikardu pigunu, mu nhinhi-ka parnamnhipart i mere kuddumpayemit warda kuru.
22629	JON 3:2	“Thununu thi da Nineveh deyida wangu ngarra thelput terert pangu-ya. I kardu narranu murrinh ngarra mampa marra-re-ya.”
22631	JON 3:4	Bere ngarra nukunu Jonah pangarntuy mana da nhini-ka i bere pantet warda wurrinililidha. Wurrinililidha da numi kanawit nhini-yu. I thipinhire nhini-wa murrinh warda pantet-yu murrinh warda merradha wurrini, “Nga kardu, nubingayepup kathu murrinh kanhi-yu. Da merrk numi i kanganu pinthabardinu-ka Pule ngala Yile neki punanmatnu warda nhini-yu i thelput wanku bunanmapeknu purru.” Murrinh nginipunh kanhi mani-wa merradha wurrini nukunu Jonah-yu.
22634	JON 3:7	I nhini thangunu nukunu-ka murrinh warda darntilil i kardu wanku wurdanpunkuthukneme pumebaththaneme tharra murrinh nhini-yu ngarra kardu wurnangat-nu warda wangu punnedhaneme. I murrinh-ka kanhi-wa mam kardu pule ngala thathpirr darntilil-yu. “Nga kardu, murrinh kanhi-ka ngarra kardu ngala thathpirr ngemnarra nanki thangunu kanhi-yu i kardu ngala ngala ngamere deyida-re. Murrinh kanhi-ka the da matha numabathnu. Bere nga, mere nangkal nukun kanimurrk mi-yu i mere nangkal nukun kura kanigurdugurduk. I ngana deyida ku puliki i ku thip i ku nenigut i ku terert warda ngatha mi parnu mere kawekat nukun karni. I kura mere kurugurdugurduk nukun.
22639	JON 4:2	Bere nhini nukunu Jonah kathu-ka mamna Yile neki-yu, “Pule, ngay-ka kardu the menhibaththa ngurrini da marra-re mange kanhi nam-yu da pangu da ngarra ngay da wangu. Nhini weyida ngay pana nguniwinhattha-mana-wa ngay-yu da ngathparr wangu-yu da nan-ya Spain. I ngay-ka the-wa nganthin nhinhi-ka Pule ngala kardu wurnangat warda ngatha marda-wa thathpirr nanganpunart thurran-yu. I thirranganpunpe thanam-yu i nampunmanpi thanam-yu. I nhinhi-ka kardu thanthanka thanam i kardu murlmurl thanam i mange patha da matha thanampirra ngarra kardu-yu. Mu kardu ngatha da mange wiye parnipartnu-ka i murrinh ngarra nhinhi pumampabathnu thathpirr-ka nhinhi-ka mukmuk-ka thurdurduynu warda i mere warda thunmatnu nhini-yu.
22641	JON 4:4	Bere Yile neki kathu-ka mamna ngarra Jonah-yu, “Nhinhi-ka mere nukun kinanhimardakat kani.”
22645	JON 4:8	Bere da ngunga numi thipinhire da ngatha da pankapurl nhini-ka Yile neki-ka wurdannathuk nanhthi wirrirr dernturr ngarra ngunga kathu pangarnturtuy wurran-yu. I nukunu Jonah-ka demperurr warda ngarra pelpith-yu i kardu denaralaldha warda-wa. I murrinh memnu marda-re, “Ngay-ka marda manganart ngupupnu warda. Nhini-ka patha-wa nhini-yu ngupupnu-yu mere nganibirnu nukun.”
22646	JON 4:9	Bere Yile neki kathu-ka mamna, “Nhini-ka mange patha pana-yu nam-yu kinangamnhimardakat kem ngarra thay mulurn-te thangunu demkawath pana ngarra nhinhi-yu?” “Yu,” mamna Jonah kathu-yu. “Nhini-ka patha-wa nhini-yu ngay ningamngimardakat dim-yu. Ngay-ka ningamngimardakat thathpirr dim nhini-ka ngay-ka marda warda manganart ngem ngupupnu-yu.”
22647	JON 4:10	Bere Yile neki kathu-ka mamna, “Nhinhi-ka damnhinamardathin dim nanhthi thay mulurn-nu ngarra demkawath-te-yu. Mu nhinhi-ka nanhthi-ka mere newathadha-wa i mere thurdirurturttha i mere thirrangipedha thani nanhthi mulurn pana-yu. Nanhthi thay mulurn-ka da thipinhi numi da matha pangarntuy-yu. I da numi pirridha i thipinhire nhini weyida pankapurl mana warda manta-ka demkawath warda.
23232	MAT 1:19	Mu nukunu Joseph-ka mam mana-wa, nigunu Mary-ka kardu nugarn numi thangunu mana-wa kardu marda pangu wurrinidha-yu. Bere nukunu Joseph-ka kardu patha-wa kardidha-yu i murrinh law kardu ngarra Jews nukunu daninmariwaktha wurrini. I nhini-ka murrinh nginipunh kanhi mani-wa memnu murrinh mange nukunu ngatha-yu, “Ngay-ka mere murrinh nukun marra kardu ngarra terert wangu-yu nigunu Mary kardu putput kurran pangu-yu. Mu ngay-ka murrinh thawath da matha marrunungime ngarra kardu darrikardu nigunu, i nhini-ka menginthardarrarrnu ngurru i mere warda benginthalet nukun.”
23233	MAT 1:20	Mu bere, ngarra mukmuk nhini-re benayengkarnirntha dini-ka ku angel ngarra Yile neki thangunu kathu pangamnaruy ngarra nukunu da, da ngarra nirn-te yudha. I murrinh mamna, “Joseph, nhinhi-ka kardu tharntethbath thathpirr thurran ngarra King David thangunu kathu. Mu nga. Mere nukun yidiwe thaninge ngarra nigunu Mary-yu, mu kardu bere matha wangu denginthaletnu thani. Nigunu kardu putput pana kanam-ka ngarra Ngepan Yile neki thangunu kathu damngemut wakal pangu-yu.
23235	MAT 1:22	Bere da murntak nhini warra-ka Yile neki kathu murrinh mamna ngarra ku prophet nukunu. I murrinh-ka kanhi-wa mamna, “Nga. Kardu mardinhpuy manangka nangkun paningenu kardu putput paninu-yu, da nakurlnu-wa. I wakal-ka nugarn-wa buyngebatnu-yu. I murrinh nukunu-ka nan-wa Immanuel.” Murrinh kanhi-wa-nu, “Yile neki-ka kanhi-wa dim ngarra nekingime.” I bere da nhini-re ngarra nigunu Mary putput kardidha warda-ka, murrinh nhini ngarra Yile neki thangunu kathu ngarra ku prophet nukunu mamna da murntak warra-ka, murrinh nhini-ka murrinh da thathpirr nhini-yu.
23240	MAT 2:2	Bere peneme nhini-ka murrinh warda pumerradha pardi kardu pana ngarra da Jerusalem pardidha-ya, “Ya. Ngarra wangu da-yu ngarra kardu wakal nugarn nhini bammat-yu, kardu wakal pana ngarra kardu Pule ngala pinarranu-yu ngarra kardu Jews-yu?” Parrinintharrpudha-yu. “Ngankuneme-ka ngubamkangkarduneme nanhthi pilinh nukunu pangu thangunu kathu-ya ngarra ngunga kathu pangarnturtuy wurran-yu. I nhini ngankuneme-ka the warda nganthinkaneme nukunu bammat wardarra-yu, wakal nugarn pana-ya ngarra kardu Pule ngala pinarranu-yu ngarra kardu Jews nukun-ya. I ngankuneme kanhi da ngunnadhaneme-yu nukunu-nu ngubangkardunemenu i ngenawinhipingkarlnemenu-yu.” Murrinh nhini-wa murrinh pumerrudhaneme parde peneme nhini kathu-yu ngarra kardu.
23242	MAT 2:4	Bere nukunu Hered-ka dimpirrakay warda ku yilarn ngala ngala i kardu pana ngarra puddininthethiththa purni murrinh law ngarra kardu Jews nukun. I mampirra, “Ya. Ngarra mani wangu nukunu Christ buybatnu-yu, kardu nugarn pana ngarra Yile neki mam da murntak warra purduthuknu-yu ku Pule ngala-nu pinarranu ngarra kardu Jews-yu?” Dampunkudharrpuneme nukunu kathu Hered-yu.
23243	MAT 2:5	I peneme kathu-ka pumamnaneme, “Ya. Da pana wangu da nan-ya Bethlehem ngarra da pirrimpirra-ya Judea. I kanhi-wa murrinh mam ku prophet-yu da murntak warra-yu, murrinh ngarra Yile neki thangunu-yu,
23245	MAT 2:7	Bere nhini thangunu nukunu Hered-ka dimpirrukayneme murrinh dederrk-nu kardu peneme ngamere pana ngarra nanhthi pilinh nhini pubamkangkarduneme i mampirruneme, “Ya peneme. Minthire nankuneme pana-yu nubamkangkarduneme nanhthi pilinh nhini da marra-re kathu-yu?” I peneme kathu murrinh pumamnaneme.
23246	MAT 2:8	I ngana deyida mampirruneme, “Nga. Narnu-warda-neme da pangu nan Bethlehem i niranawinhadhathnemenu kardu wakal nugarn nhini-nu i ngarra nubardurt-da-nu-mana-neme. I murrinh-ka nuddungangkarlnu-kathu-neme i kanhi deyida ngarra ngay ngem. I nhini ngay-ka pana deyida ngurrunanu warda wangu i bangkardunu kardu wakal nugarn nhini-yu i ngenawinhipingkarlnu i ngariparlnu warda nukunu-yu.” Nhini-wa mampirruneme nukunu Hered kathu-yu.
23250	MAT 2:12	Bere nhini thangunu Yile neki kathu-ka mampirruneme ngarra peneme nhini ngarra da nirn-te, “Nga. Mere nukun nuddewurlneme pangu wangu ngarra Hered-yu i mere numana-nukun-neme ngarra wangu da nukunu kanam.” Bere peneme nhini-ka perremkawirnturtneme i puddamkawurlneme ngarra da peneme-nu warda wangu da mayern numi deyida-nu wangu punnadhaneme.
23251	MAT 2:13	Bere ngarra peneme thangunu punnungamkardurrneme-ka ku angel ngarra Yile neki thangunu kathu pangamnaruy ngarra Joseph da nirn-te. I murrinh mamna, “Ya, wurr thewirnturt. Kardu wakal nugarn pana i kalekale nankubertinu-warda-ngintha ngarra da ngamengka-nu warda wangu ngarra da nan Egypt. Nukunu Hered-ka pirranawinhadhathnu pani da pana ngangka-re-wa wakal nugarn nhinhi-nu thu pubatnu-yu. Mu nunnardurr-warda-ngime i pirtpirt da matha nunnanungime. I pangu da matha narnengimenu da nan Egypt i murrinh ngarra ngay da mana manarrunungime nuddewurlnungime kanhi deyida kathu-yu.” Ku angel-te kathu-yu mamna ngarra Joseph.
23253	MAT 2:15	I pangu da ngadha pardedhangime i ngarra nukunu da mana Hered yibimpup. I murrinh nhini Yile neki thangunu kathu yunangurrkurrktha da murntak warra-ka murrinh da thathpirr nhini-yu ngarra ku prophet nukunu-dha warra mamna-yu, “Ngay-ka ngirranakaynu wakal nugarn ngarra ngay pangu thangunu kathu purrunu da Egypt.”
23254	MAT 2:16	Bere peneme nhini kardu ngarra nanhthi pilinh pirabaththaneme parde puddamkawurlneme da ngarra peneme-nu-ka da mayern numi deyida-re punnadhaneme i mere murrinh puddinangkarldhaneme ngarra nukunu wangu Hered-yu. Bere ngarra nukunu-re Hered pampirruyepupneme peneme-ka pangu wardarra puddamkawurlneme-ka, nukunu-ka kardu warda darntithi ngala da matha nhini-yu, nhini peneme-ka parramnayirrarartneme nhini-yu. Bere nukunu Hered-ka ku soldier ngarra nukunu warda wurdanpunthuk kardu thu-nu warda punthuknu puru kardu mamay nugarn kardu pana-ya ngarra kardu thangku numi i kardu thangku perrkenku-ya, da nan warda wangu Bethlehem i da town purrkpurrk pangu da ngatha. Bere Hered-ka memnu mange nukunu, “Ngay mani ngunthuknu ngurru kardu mamay nugarn nhini mani ngatha-ka ngay-ka ngubatnu mani warda kardu wakal nugarn pana ngarra ku Pule ngala ngarra kardu Jews pirranu-yu. Nhini kardu peneme pana ngarra nanhthi pilinh pirabaththaneme purne-ka murrinh pumamnganeme da ngarra marra-re pubamkangkarduneme ngarra pilinh ngarra nukunu da thangku perrkenku-dha warra-ya,” memnu.
23256	MAT 2:18	I kanhi-wa murrinh mam nukunu Jeremiah-yu, “Nga. Nubiyepupnu nanhthi du ngala da matha da nan thangunu kathu Ramah. Kardu kalekale pana ngarra parrarntethbath kardu kunugunu pana nan thangunu Rachel, parnamkarrk i dampunmardathin dim ngala da matha. Peningime-ka parnamkakarrkngime kardu wakal peningime-nu. I peningime-ka mere ngarra nukun kumadhapngime du-yu, nhini kardu wakal wurnangat peningime-ka kardu makardu warda thu thangunu punninthuktha warda purni nhini-yu.”
23258	MAT 2:20	I murrinh mamna deyida, “Ya Joseph, wurr thewirnturt. Kardu wakal nugarn pana i kalekale thurdunkungkarl-deyida-ngintha pangu deyida da nan Israel. Kardu pana ngarra marda merttha wurrini thu puybattha kardu wakal nugarn nankungintha-ka, nukunu kardu nhini-ka yibimpup warda.”
23260	MAT 2:22	Mu nukunu Joseph-ka pamnayepup warda nukunu nan Archelaus wakal nukunu nan Hered ku pule ngala warda dinirradha ngarra da Judea-yu. I nukunu Joseph-ka demmanham warda nhini-yu i mere warda ngarra parnewupthangime da nhini-yu. Mu Yile neki kathu-ka mamna deyida ngarra da nirn-te, “Ya. Da pangu wangu nimin narnungime Kelili i narnepupnungime pangu-yu.”
23261	MAT 2:23	Bere peningime-ka punnadha-warda-ngime da nan-nu warda wangu Kelili i pangu da pardedhangime da ngarra nan-ya Nazareth. I murrinh nhini Yile neki nukunu yunangurrkurrktha da murntak warra-ka murrinh-ka murrinh da thathpirr nhini-yu ngarra ku prophet wardarra piyemam-yu, “Kardu nukunu nhini-ka kardu Nazareth-mawu-wa.”
23263	MAT 3:2	I kanhi-wa murrinh merradha wurrini-yu, “Ya kardu. Pananmardathinnu warda thathpirr da mange wiye nhini thangunu nanthin numpan-yu, i narnipartnu warda nhini-yu. Mu da-ka manta warda wurran kathu-yu ngarra Yile neki-re ku Pule ngala thathpirr warda pinarranu ngarra kardu wurnangat warda ngatha-yu.” Nhini-wa murrinh merradha wurrini-yu.
23264	MAT 3:3	Bere nukunu ku prophet nan-ya Isaiah murrinh darntilil da murntak warra-ya, kardu-ka nukunu John the Baptist da matha-nu kurrunu kathu-yu. I kanhi-wa murrinh mam-yu, “Kardu nugarn panirrakaykaynu ngarra da darrinpirr pularn ngarra kardu-nu wangu, murrinh kanhi-nu-ya. ‘Ya. Kardu Pule ngala-ka tiduk kathu purrunu, nhini-ka da mayern numanawathawathanu nukunu nhini-nu, da mayern yuthpan nubunayithithnu.’” Murrinh nhini-wa nukunu Isaiah darntilil da murntak warra-yu.
23268	MAT 3:7	Bere kardu ngalantharr pana nan-ya Pharisees i Sadducees punninadha ngarra nukunu-nu John the Baptist kardu panluluwewunu pirra. Mu John the Baptist bampunkardu i mampirra kathu, “Ya. Nanki-ka nginipunh ku pangkuy murlak mani. Nanki kanhi nunningadha-ka ngay-nu ngananluluwewunu ngirra i nhini Yile neki-ka mere punanmatnu warda nhini-yu. Mu nhini-ka manangka mange-wa nhini-yu.
23271	MAT 3:10	“Ya,” mampirra. “The mana nanthin-ya thay mi dhepdhep-yu. Nanhthi thay mi dhepdhep mani mi wiye kinthatut-ka nhini kardu mani-ka lithpurr kukangkat ngarra thay ngimalmin pepe kathu i kinapek ngarra thungku. I nginipunh nhini deyida mani nanki-yu numamyit numpan da mange wiye. I nhini Yile neki-ka punanmatnu i pirrananputhnu ngarra thungku ngala wangu.”
23272	MAT 3:11	Mu John the Baptist kathu-ka mampirra, “Ya. Ngay-ka kardu mere pule ngala kanhi-yu. Mu kardu pana ngarra tiduk kathu pununu pi-ka nukunu nimin kardu Pule ngala thathpirr-yu. Ngay-ka mere mani ngurdimerereth ngarra me sandal nukunu-yu. Nhini-ka ngay-ka wurdanngiwerdi ngemmanham-wa nhini-yu. Nhini nukunu-ka kardu Pule ngala thathpirr warda nhini-yu. Ngay-ka berengunh nganinanluluwewudha ngurrini kura patha da matha-re nhini-ka da mange wiye narnampart warda, mu nukunu nhini-ka bunannginirdinu Ngepan ngarra Yile neki-yu. I ku Ngepan nhini-ka nginipunh thungku deyida mani i pinananmapeknu purru da ngarra mange wiye nanki wangu-yu.
23273	MAT 3:12	“I nga,” John the Baptist kathu-yu mampirra deyida. “The mana nanthin-ya mi-ya i da mange ngarra mi pumamyerryerr pumpan-yu-ya nanhthi darripi ngernu i mi kamarl thathpirr-ya. I nhini thangunu-ka parnammardawu ngarra nanhthi pot i panthin ngadha pirrim. Mu darripi ngernu-ka pinnangampek pangu wangu ngarra thungku. I bere kardu pana ngarra tiduk kathu pununu pi-ka kardu-ka nginipunh ku gardener nhini mani-wa. Nukunu-ka kardu manyerryerrnu purru kardu patha i kardu wiye. I kardu pana ngarra da mange wiye panthin pumpan-ka pirranputhnu ngarra thungku ngala wangu, thungku nhini mere ngarra ngadha kingkan,” nukunu John the Baptist kathu-yu mampirra.
23275	MAT 3:14	Mu nukunu John the Baptist kathu-ka mamna ngarra Jesus, “Awu, nhinhi-ka kardu Pule ngala-wa i nhini-ka nhinhi-wa kathu thangiluwewu ngay-yu. Mu thangku-nu-wa ngay nganhiluwewunu-yu?” Mamna.
23276	MAT 3:15	Mu Jesus kathu-ka mamna, “Aa berengunh. Nhinhi thangiluwewunu-yu. I da nhini thangunu warda-ka neki-ka da mange ngarra Yile ngay nukunu warda pamanu purru nhini-yu.” Bere John the Baptist-ka daluwewu warda Jesus-yu ngarra kura ngipilinh ngala nhini da.
23278	MAT 3:17	I da kangkarl kathu-ka murrinh dimngeng. I kanhi-wa mam murrinh-yu, “Nukunu pana-ka kardu wakal nugarn ngay-wa. Ngay-ka marda thathpirr-wa manganart ngurran. I le da matha nganamna nukunu-yu.”
23281	MAT 4:3	I ku karrath kathu nanadha dini, i murrinh mamna, “Ya. Nhinhi ngatha wakal ngarra Pule ngala nukun thurran-ka, nhini-ka thurdathnu mani nanhthi palyirr kanhi i mi lawam warda pirrampanu.”
23282	MAT 4:4	Mu Jesus kathu-ka mamna, “Murrinh ngarra Yile ngay yibimnangurrkurrk-ka kanhi-wa, ‘Kardu mani-ka mere kanibirnu mi dhepdhep da matha-re kanammurrk, wurda. Mu murrinh thathpi ngarra Yile ngay thangunu kathu binayepupnu i manabathnu purru nhini kardu-ka panibirnunu warda thathpirr nhini-yu.’”