42	GEN 2:11	I ngipilinh nhini-ka murrinh-ka kanhi-wa Pishon, Gihon, Tigris i Euphrates. Ngipilinh nhini Pishon-ka wurriniwudha pangu warda wangu da nan Havilah ngarra da nanhthi gold, nanhthi palyirr lakakkakmam i nanhthi lakumin wunku kangunu patha wurriningkadhuktha. I ngipilinh nhini Pishon-ka wurriniwudha da ngarra nan Cush. I ngipilinh nhini Tigris-ka wurriniwudha da manta da ngarra nan Assyria ngurru-re ngarra ngunga kathu pangarnturtuy pirrim.
57	GEN 3:1	Bere, ku ngarra wurnangat nhini thangunu Yile neki mampatha-ka, ku pangkuy ku numi da kardidha ku warnangkal-yu ku dimpunpewal. Bere ku pangkuy-ka wurriningedha kardu ngarra palngun, i murrinh mamnge, “Nganaka? Murrinh da thathpirr mamnarrungintha Pule ngala-yu mi dhepdhep terert kanhi-nu mere thaninginthamurrknu-yu?”
59	GEN 3:3	Mu thay numi pangu da matha karrim marda nganangurr-ka Pule ngala mamngarrungintha, mi thay pangu thangunu-ka mere ngulanginthath nukun i mere manginthathap nukun. Mu mi thay nhini ngatha manginthathap i ngulanginthathnu-ka nhini-ka ngunginthapupnu.”
61	GEN 3:5	Mu Pule ngala the kanthin-ka mi thay pana ngatha thulanginthathnu-ka nhini-ka mangini nukunu deyida mani thurrunginthanu. I the warda nanginthabathnu thani da patha-yu i da wiye-yu.”
14740	PSA 51:17	Pule, murrinh thangamut kathu-ya i nhini ngay-ka nganhiriparlnu warda nhini-yu.
22606	JON 1:6	I kardu pule ngala ngarra tharntu nukunu-ka wurdanthut pangu pepe i bangarnurt Jonah-yu. I marnurt i mamna, “Ya, thangku-dha thibim kanhi-yu? Thewirnturt kathu i Pule ngala nhinhi nimin thaninakaykaynu manhimanpinemenu. Nukunu-ka panhemardathinnu-kama-neme i manhiyibirnu-kama-neme,” mamna nukunu nhini kathu-yu.
22608	JON 1:8	I pumamna-warda-neme, “Nga, ngankuneme-ka ngunhirirda-mani-neme?” Pumamna-warda-neme ngarra nukunu Jonah-yu. “Thu wirrirr kanhi-ka nhinhi da matha nawa thunganngarrubangneme-yu? Thangku-nu thanam kanhi-yu ngarra tharntu kanhi-yu?” Pumamnaneme. “Nhinhi-ka kardu ngarra-dha kathu?” Parramkadharrpuneme.
22609	JON 1:9	Mu nukunu kathu-ka mampirruneme, “Ngay-ka kardu Hebrew-wa,” mam nukunu-yu. “I Pule ngala ngay-ka dhi-wa kathu dim kangkarl. I nukunu-ka mampatha da putek kanhi i lalingkin kanhi,” mampirruneme.
22610	JON 1:10	“I ngay-ka ngunuwinhattha-mana-wa-nintha ngarra Pule ngala ngay kathu-yu.” Bere peneme-ka perrananhamtha-warda-neme parde ngarra wirrirr ngala pangu thangunu-ya i ngarra Pule ngala Jonah nukunu. I pumamnaneme, “Ya, nhini-ka da mange wiye-wa nam nhinhi-yu.”
22612	JON 1:12	Mu nukunu Jonah kathu-ka mampirruneme, “Nga, nunnengikununeme ngarra lalingkin i nhini-ka thu wirrirr kanhi-ka madhapnu warda i da watmam deyida pirranu. Ngay da matha ngungannarrubangneme thu wirrirr ngala kanhi-yu. Ngay da matha mere murrinh menabaththa Pule ngala ngay-yu i nhini-ka thu wirrirr ngala kanhi wurdannhethukneme-yu,” mampirruneme nukunu Jonah kathu-yu.
22613	JON 1:13	Mu peneme nhini-ka mere punnekudhaneme ngarra lalingkin wangu nukunu Jonah-yu, wurda. Nhini-ka puyemkangurruka-da-matha-neme. Puddankathapneme da matha puyemkangurruka-mana-wa-neme da ngarra pangkin-nu-yu. Mu wurda, puddamkabay-da-matha-neme ngala. Mu thu wirrirr-ka puy wurrinidha thu lurruth deyida kathu dimpuyit.
22614	JON 1:14	Bere peneme nhini-ka pumamnaneme ngarra Pule ngala Jonah nukunu wangu-yu, “Nukunu Jonah ngatha ngunnakununeme i payiwiknu-ka nhinhi-ka mere nukun thungankubatneme i thurdungankurinumineme,” pumamnaneme ngarra Pule ngala Jonah nukunu-yu. “Mu nhinhi nimin thurdanngarruthukneme thu wirrirr ngala kanhi-yu.”
22618	JON 2:2	Bere ngarra ku ngurlmirl ngala kardinganamardadha-ka nukunu Jonah-ka murrinh kardinangerrentha ngarra Pule ngala nukunu warda wangu Yile neki-ya.
22623	JON 2:7	“Bere puy ngurrinidha ngarra da pewerti thathpirr da palyirr ngala pepe kura pewerti puy ngurrinidha. Ngay-ka mamngingkat i kardu ngungipuptha warda-wa pangu-yu. Mu nhinhi-ka thanthinngimardawith deyida ngarra da kura pewerti pangu kathu-yu. Nhinhi Pule ngala ngay namngiyibirnu.
22631	JON 3:4	Bere ngarra nukunu Jonah pangarntuy mana da nhini-ka i bere pantet warda wurrinililidha. Wurrinililidha da numi kanawit nhini-yu. I thipinhire nhini-wa murrinh warda pantet-yu murrinh warda merradha wurrini, “Nga kardu, nubingayepup kathu murrinh kanhi-yu. Da merrk numi i kanganu pinthabardinu-ka Pule ngala Yile neki punanmatnu warda nhini-yu i thelput wanku bunanmapeknu purru.” Murrinh nginipunh kanhi mani-wa merradha wurrini nukunu Jonah-yu.
22635	JON 3:8	I kardu wurnangat warda ngatha nanhthi nubuyrdurdinu nanhthi kaligu wurdurdulkmam da matha i ngana deyida ku wurnangat warda ngatha-ka nubunnurdurdinu nanhthi kaligu wurdurdulkmam da ngatha. I murrinh-ka murrinh yuthpan thathpirr-wa numananu nuddinayithnu ngarra Pule ngala Yile neki-yu. I narnipartnu warda da mange wiye pana-yu i mere nuntithuk nukun thu kuy ngarra kardu-yu.
22636	JON 3:9	I nhini Pule ngala Yile neki-ka mukmuk-ka purdurduynu kama-ya i nhini-ka mere warda pinamardakatnu pi. I mere kama punhibatnungime i mere kama purdunhirinuminuminungime nhini-yu.” Nhini-wa murrinh-yu ngarra kardu pule ngala thathpirr mampirra ngarra da pigunu-yu da pangu da Nineveh.
22639	JON 4:2	Bere nhini nukunu Jonah kathu-ka mamna Yile neki-yu, “Pule, ngay-ka kardu the menhibaththa ngurrini da marra-re mange kanhi nam-yu da pangu da ngarra ngay da wangu. Nhini weyida ngay pana nguniwinhattha-mana-wa ngay-yu da ngathparr wangu-yu da nan-ya Spain. I ngay-ka the-wa nganthin nhinhi-ka Pule ngala kardu wurnangat warda ngatha marda-wa thathpirr nanganpunart thurran-yu. I thirranganpunpe thanam-yu i nampunmanpi thanam-yu. I nhinhi-ka kardu thanthanka thanam i kardu murlmurl thanam i mange patha da matha thanampirra ngarra kardu-yu. Mu kardu ngatha da mange wiye parnipartnu-ka i murrinh ngarra nhinhi pumampabathnu thathpirr-ka nhinhi-ka mukmuk-ka thurdurduynu warda i mere warda thunmatnu nhini-yu.
23239	MAT 2:1	Bere, ngarra nukunu-re Jesus bammat da ngarra Bethlehem-ka, nukunu Hered-ka ku pule ngala dinirradha pangu-yu da nan-ya Judea. Da Bethlehem nhini-ka ngarra da ngala nhini Judea pirrimpirra. Bere kardu nugarn ngamere parramkaruyneme pangu da da nan Jerusalem. Peneme nhini-ka da pangu thangunu kathu punnadhaneme-yu ngarra da ngunga kathu pangarnturtuy wurran. I peneme-ka bere matha wangu nanhthi pilinh pirabaththaneme parde.
23240	MAT 2:2	Bere peneme nhini-ka murrinh warda pumerradha pardi kardu pana ngarra da Jerusalem pardidha-ya, “Ya. Ngarra wangu da-yu ngarra kardu wakal nugarn nhini bammat-yu, kardu wakal pana ngarra kardu Pule ngala pinarranu-yu ngarra kardu Jews-yu?” Parrinintharrpudha-yu. “Ngankuneme-ka ngubamkangkarduneme nanhthi pilinh nukunu pangu thangunu kathu-ya ngarra ngunga kathu pangarnturtuy wurran-yu. I nhini ngankuneme-ka the warda nganthinkaneme nukunu bammat wardarra-yu, wakal nugarn pana-ya ngarra kardu Pule ngala pinarranu-yu ngarra kardu Jews nukun-ya. I ngankuneme kanhi da ngunnadhaneme-yu nukunu-nu ngubangkardunemenu i ngenawinhipingkarlnemenu-yu.” Murrinh nhini-wa murrinh pumerrudhaneme parde peneme nhini kathu-yu ngarra kardu.
23242	MAT 2:4	Bere nukunu Hered-ka dimpirrakay warda ku yilarn ngala ngala i kardu pana ngarra puddininthethiththa purni murrinh law ngarra kardu Jews nukun. I mampirra, “Ya. Ngarra mani wangu nukunu Christ buybatnu-yu, kardu nugarn pana ngarra Yile neki mam da murntak warra purduthuknu-yu ku Pule ngala-nu pinarranu ngarra kardu Jews-yu?” Dampunkudharrpuneme nukunu kathu Hered-yu.
23244	MAT 2:6	‘Nga, kardu ngarra da Bethlehem narnam da ngarra ngala pirrimnarra Judea. Da nanki-ka da mere warda pirranarranu-yu da kunungingki, nhini-ka kardu Pule ngala buynarrabatnu da pangu Bethlehem-yu. I nukunu-wa kardu kumparra purrunarranu i pirrananpenu pani-yu kardu ngarra ngay-yu kardu ngarra narrarntethbath ngarra nukunu Israel thangunu-yu.’”
23254	MAT 2:16	Bere peneme nhini kardu ngarra nanhthi pilinh pirabaththaneme parde puddamkawurlneme da ngarra peneme-nu-ka da mayern numi deyida-re punnadhaneme i mere murrinh puddinangkarldhaneme ngarra nukunu wangu Hered-yu. Bere ngarra nukunu-re Hered pampirruyepupneme peneme-ka pangu wardarra puddamkawurlneme-ka, nukunu-ka kardu warda darntithi ngala da matha nhini-yu, nhini peneme-ka parramnayirrarartneme nhini-yu. Bere nukunu Hered-ka ku soldier ngarra nukunu warda wurdanpunthuk kardu thu-nu warda punthuknu puru kardu mamay nugarn kardu pana-ya ngarra kardu thangku numi i kardu thangku perrkenku-ya, da nan warda wangu Bethlehem i da town purrkpurrk pangu da ngatha. Bere Hered-ka memnu mange nukunu, “Ngay mani ngunthuknu ngurru kardu mamay nugarn nhini mani ngatha-ka ngay-ka ngubatnu mani warda kardu wakal nugarn pana ngarra ku Pule ngala ngarra kardu Jews pirranu-yu. Nhini kardu peneme pana ngarra nanhthi pilinh pirabaththaneme purne-ka murrinh pumamnganeme da ngarra marra-re pubamkangkarduneme ngarra pilinh ngarra nukunu da thangku perrkenku-dha warra-ya,” memnu.
23256	MAT 2:18	I kanhi-wa murrinh mam nukunu Jeremiah-yu, “Nga. Nubiyepupnu nanhthi du ngala da matha da nan thangunu kathu Ramah. Kardu kalekale pana ngarra parrarntethbath kardu kunugunu pana nan thangunu Rachel, parnamkarrk i dampunmardathin dim ngala da matha. Peningime-ka parnamkakarrkngime kardu wakal peningime-nu. I peningime-ka mere ngarra nukun kumadhapngime du-yu, nhini kardu wakal wurnangat peningime-ka kardu makardu warda thu thangunu punninthuktha warda purni nhini-yu.”
23263	MAT 3:2	I kanhi-wa murrinh merradha wurrini-yu, “Ya kardu. Pananmardathinnu warda thathpirr da mange wiye nhini thangunu nanthin numpan-yu, i narnipartnu warda nhini-yu. Mu da-ka manta warda wurran kathu-yu ngarra Yile neki-re ku Pule ngala thathpirr warda pinarranu ngarra kardu wurnangat warda ngatha-yu.” Nhini-wa murrinh merradha wurrini-yu.
23264	MAT 3:3	Bere nukunu ku prophet nan-ya Isaiah murrinh darntilil da murntak warra-ya, kardu-ka nukunu John the Baptist da matha-nu kurrunu kathu-yu. I kanhi-wa murrinh mam-yu, “Kardu nugarn panirrakaykaynu ngarra da darrinpirr pularn ngarra kardu-nu wangu, murrinh kanhi-nu-ya. ‘Ya. Kardu Pule ngala-ka tiduk kathu purrunu, nhini-ka da mayern numanawathawathanu nukunu nhini-nu, da mayern yuthpan nubunayithithnu.’” Murrinh nhini-wa nukunu Isaiah darntilil da murntak warra-yu.
23268	MAT 3:7	Bere kardu ngalantharr pana nan-ya Pharisees i Sadducees punninadha ngarra nukunu-nu John the Baptist kardu panluluwewunu pirra. Mu John the Baptist bampunkardu i mampirra kathu, “Ya. Nanki-ka nginipunh ku pangkuy murlak mani. Nanki kanhi nunningadha-ka ngay-nu ngananluluwewunu ngirra i nhini Yile neki-ka mere punanmatnu warda nhini-yu. Mu nhini-ka manangka mange-wa nhini-yu.
23272	MAT 3:11	Mu John the Baptist kathu-ka mampirra, “Ya. Ngay-ka kardu mere pule ngala kanhi-yu. Mu kardu pana ngarra tiduk kathu pununu pi-ka nukunu nimin kardu Pule ngala thathpirr-yu. Ngay-ka mere mani ngurdimerereth ngarra me sandal nukunu-yu. Nhini-ka ngay-ka wurdanngiwerdi ngemmanham-wa nhini-yu. Nhini nukunu-ka kardu Pule ngala thathpirr warda nhini-yu. Ngay-ka berengunh nganinanluluwewudha ngurrini kura patha da matha-re nhini-ka da mange wiye narnampart warda, mu nukunu nhini-ka bunannginirdinu Ngepan ngarra Yile neki-yu. I ku Ngepan nhini-ka nginipunh thungku deyida mani i pinananmapeknu purru da ngarra mange wiye nanki wangu-yu.
23275	MAT 3:14	Mu nukunu John the Baptist kathu-ka mamna ngarra Jesus, “Awu, nhinhi-ka kardu Pule ngala-wa i nhini-ka nhinhi-wa kathu thangiluwewu ngay-yu. Mu thangku-nu-wa ngay nganhiluwewunu-yu?” Mamna.
23281	MAT 4:3	I ku karrath kathu nanadha dini, i murrinh mamna, “Ya. Nhinhi ngatha wakal ngarra Pule ngala nukun thurran-ka, nhini-ka thurdathnu mani nanhthi palyirr kanhi i mi lawam warda pirrampanu.”
23284	MAT 4:6	I nhini da nukunu kathu-ka mamna, “Ya. Nhinhi ngatha wakal ngarra Pule ngala nukun thurran-ka, nhini-ka thurdiwal mani kanhi da wangu i pepe da mana.” I ngana deyida murrinh mamna ngarra Jesus, “Murrinh ngarra Yile nhinhi nukunu-ka kanhi-wa yibim, ‘Nukunu Yile nhinhi-ka ku angel ngarra nukunu purdumpathuknu i pumanhiyitnu, i nhini-ka mere warda thanimemurrknu ngarra nanhthi palyirr pepe-yu.’”
23285	MAT 4:7	Mu Jesus kathu-ka mamna, “Yu, nhini-ka murrinh. Mu murrinh numi yibimnangurrkurrk-ka kanhi-wa, ‘Mere da matha duthap Pule ngala Yile ngay ngathayida-nu-yu.’”
23288	MAT 4:10	Mu Jesus kathu-ka mamna, “Ku karrath, pata thunu-wa thi. Mu nga, murrinh thathpi Yile ngay-ka kanhi-wa yibim-yu, ‘Nukunu da matha kardu Pule ngala thathpirr. I murrinh ngarra nukunu da matha dinayewupnu thurru i murrinh nanabathnu thurru. I da mange ngarra nukunu da matha thamanu thurru-yu.’”
23295	MAT 4:17	Bere nhini thangunu Jesus-ka murrinh warda pantet ngarra kardu wurdanarrayiththa wurrini. I kanhi-wa murrinh merradha wurrini-yu, “Ya kardu. Pananmardathinnu warda thathpirr da mange wiye nhini thangunu nanthin numpan-yu, i narnipartnu warda nhini-yu. Mu da-ka manta warda kurran kathu ngarra Yile neki-re kardu Pule ngala thathpirr warda pinarranu ngarra kardu wurnangat warda ngatha-yu.” Merradha wurrini-yu Jesus kathu-yu.
23296	MAT 4:18	Bere nhini thangunu Jesus-ka nadha dini da ngipilinh ngala nan-nu Kelili. I ngarra nukunu-re punimardadha wurrini ngarra ngipilinh-ka nukunu bampunkungkardu piguna Simon, murrinh nukunu numi-ka Peter-ya i ngathan nukunu Andrew nanhthi karlay parderuthtuththa ngarra ngipilinh ku ngurlmirl-nu. Piguna nhini-ka kardu bere matha parderuthtuththa ku ngurlmirl-nu nanhthi karlay-re.
23301	MAT 4:23	Bere Jesus-ka nawattha dini da ngarra church terert pangu-yu da ngarra ngala nan-ya Kelili, i murrinh thelerrdhe patha daninthelerrdha wurrini murrinh ngarra Yile neki-re kardu Pule ngala thathpirr pirranu ngarra kardu. I kardu matharr-wunngini wunku menpathadha wurrini, nanhthi matharr terert warda ngatha.
23306	MAT 5:3	“Nga kardu. Nanki kardu ngamere kanhi nirrimkadhuk-ya ngepan ngarra nanki mere lurruth ngala numabath ngatha-ka, nhini nanki-ka le da matha narninu. Nhini Yile neki-ka kardu Pule ngala da matha dimnarra, i nukunu-ka pirrananpenu purru nhini-yu.
23313	MAT 5:10	“I nanki kardu ngarra da tetemanthay kama pubannarrapak pumpan-ya kardu ngarra ngamere kathu, nhini nanki-ka da mange ngarra Yile neki nukun weyida narrarntiwak numpan. Nhini nanki-ka kardu le patha da matha narninu, nhini Yile neki-ka kardu Pule ngala da matha dimnarra nhini-yu, i nukunu pirrananpenu pani.
23323	MAT 5:20	“Nga, ngay-ka manarranu-ka murrinh thathpirr numanabathnu nuru murrinh thathpi ngarra Yile neki nukunu, i da mange ngarra nukunu da matha nariwaknu nuru ngala deyida wangu nuyunpewalnu da mange kardu pana-ya ngarra murrinh law Moses nukun puddanpunthethith pumpan, i kardu nan-ya kardu Pharisees. I mange nhini ngatha nuyemanu nuru-ka nhini nanki-ka kardu ngarra Yile neki da matha nukunu nhini-yu. I nukunu-ka ku pule ngala nanki da matha pinarranu nhini-yu.”
23334	MAT 5:31	“I nga, murrinh law murntak numi kanhi nubinthepup nawa?” Kangkarlmawu kathu-yu mampirra. “Kardu nugarn ngatha kanipart palngun nukunu, i nukunu-ka murrinh pangerililnu ngarra nanhthi peypa murrinh kanhi-ya, ‘Palngun kanhi-ka palngun mere ngay warda nhini-yu, wurda, nganampart warda,’ i bamardanu nanhthi peypa nhini-yu.
23361	MAT 6:10	I nganki nganhidharrpunu thingarranu kardu Pule ngala thathpirr ngarra kardu wurnangat warda ngatha. I da mange ngarra marda nangannganart thim nganki-nu, nhini nganki deyida mange nhini nguyemampanu nguru, nginipunh kardu pana mani da kangkarl parnam da mange ngarra nhinhi da matha pumampa pumpan.
23384	MAT 6:33	Yile neki-ka kumparra da matha nubupaknu ku Pule ngala pinarranu i da mange patha ngarra nukunu da matha nariwaknu nuru. I nhini nukunu-ka mi dhepdhep, kura patha i nanhthi kaligu panarramutmutnu purru nhini-yu.
23406	MAT 7:21	“I nga, murrinh numi warda manarranu,” Jesus kathu-yu mampirra. “Kardu terert da matha pumamnga pumpan, ‘Pule.’ Mu kardu mere terert nhini thathpirr kuyu nukun da pangu ngarra da Heaven thathpirr kuyu nukun da pangu ngarra da Heaven i bere matha wangu parninu pangu-yu, wurda. Mu kardu pana da matha ngarra murrinh thathpi Yile ngay nukunu pubinayepupnu puru i murrinh pumanabathnu puru da ngarra Heaven wangu parninu da bere matha-nu wangu-yu.
23407	MAT 7:22	Da nakurlnu ngarra kardu wurnangat warda ngatha piramardatnu kumparra warra ngarra Yile neki, kardu terert-ka murrinh pumanganu, ‘Pule, ngankuneme-ka murrinh thathpi Yile neki da matha ngurdinirrayiththa ngurni ngarra kardu warda ngatha. Ngankuneme-ka ngepan wiye wanku ngirranmapuththa ngurni ngarra kardu-yu, i da mange ngalangala ngumerradha ngardi, murrinh ngarra nhinhi da matha ngumenhnhirdarrine ngurni.’
23416	MAT 8:2	Bere kardu nugarn numi wunku nanhthi matharr ngala leprosy-ya kanthidha wurrini-ka, wurrininadha ngarra Jesus. I demnawinhipingkarl pangu warra kumparra. I mamna, “Pule, marda ngatha nart-ka nhinhi-ka nangiwathanu kardu darripi tarangka ngurrunu.”
23420	MAT 8:6	I murrinh menadha kardi, “Pule, kardu nugarn numi ngarra wurlk mamnga wurran-ka kardu matharr ngala da matha kabimngurrkurrk pangu-yu ngarra da, i mere ngarra da matha kewirnturt. Nangawatha mani mampa,” kardu nhini kathu-yu danidharrpudha pirri.
23422	MAT 8:8	Mu ku pule nhini kathu-ka mamna, “Awu Pule. Mere thurru nukun da ngarra ngay nhini-ka thunungiwerdi nukun. Mu kanhi da wangu murrinh thamanu i nhini kardu matharrngini pangu-ka patha warda nangawathanu nhini-yu.
23423	MAT 8:9	Ngay deyida wanku ku pule ngala dimnga ngarra ngay-yu i ngay-ka ku pule ngala ngempirra ngarra ku soldier ngamere-yu. I ngay mamna kardu ngarra ngay numi, ‘Pangu wangu thunu thi.’ I nukunu-ka nhini wangu nadha dini. I mamna kardu numi, ‘Thurru kathu.’ I nhini-ka nadha warda kathu dini. I mamna kardu numi deyida, ‘Mange kanhi thamanu.’ I nhini nukunu-ka mange nhini-ka mamnga deyida.” Nhini-wa murrinh ku pule ngala soldier nhini mamna ngarra Jesus-yu.
23433	MAT 8:19	Bere kardu nugarn pana ngarra murrinh law kardu Jews pigunu wurdininthethiththa wurrini wurrininadha kathu ngarra Jesus i murrinh mamna, “Ya Pule. Ngay-ka bere matha wangu nganhiriwaknu ngani.”
23435	MAT 8:21	Bere kardu numi warda ngarra Jesus daniriwaktha wurrini-ka murrinh kathu mamna, “Pule nga. Ngay-ka nganhiriwaknu ngani, mu kuguk da ngatha. Ngay-ka nganinu ngadha ngarra Yile ngay i ngarra pupup da-nu mana. I nhini-ka babirrnu warda. I nhini thangunu ngay-ka nganhiriwaknu warda ngani-yu.”
23439	MAT 8:25	Bere peneme-ka pumamkardurt-warda-neme Kangkarlmawu-yu i murrinh pumamnaneme, “Pule, kardu pangankudhardumnu-warda-neme ngankuneme-yu. Kardu-ka nhinhi-ka nangankuyibirnunu-mani-neme?” Pumamnaneme.
23442	MAT 8:28	Bere Jesus i peneme wanku parramkaruyneme da ngamimardi kanhi kathu da ngipilinh ngala nhini, da nan-ya Kadara. I pangu da kardu nugarn perrkenku wurrinininthadha kathu ngarra Jesus-nu da ngarra mintilbith thangunu kathu. Penintha nhini-ka ku ngepan wiye kanthininthadha wurrini i kardu walmamka-wa nhini-yu. I mere nangkal puyidha da pangu ngarra penintha kardininthapuptha-yu.
23443	MAT 8:29	Bere penintha-ka pirrimninthakay i murrinh lurruth mamnintha, “Ya, Jesus. Nhinhi-ka wakal Pule ngala nukunu-wa,” mamnintha. “Thangku-nu ngankunintha-nu-yu marda nanganngankurtnintha-yu? Mere thungankubatnintha nukun marra-yu mu kuguk da ngatha i thungankubatninthanu.”
23453	MAT 9:5	Mu nga. Ngay, kardu ngarra darrikardu nanki thathpirr-ka kardu Pule ngala thathpirr-wa. I ngay mani-ka ngirramaputh-wa da mange wiye-yu kardu ngarra nugarn pulith kabim kanhi-yu. Mu kardu numi ngatha yida nawa kama murrinh kanhi-yu. Mu mere nangkal kama patha mawatha kardu pulith kanhi-yu. I nhini ngay-ka patha thathpirr warda purrulilinu-yu i nhini-ka the warda numabathnu ngay-ka ngirranmaputh da mange wiye ngarra nukunu mebaththa wurrini-yu.”
23457	MAT 9:9	Bere nhini thangunu Jesus-ka kanampart warda da nhini thangunu-yu i mayern warda wurrinililidha. Bere nukunu-ka kardu nugarn bamkardu dinidha ngarra thelput kunungingki ku mani dininmatkuttha ngarra kardu ku Government-nu-wa. I murrinh nukunu kardu nhini-ka nan-wa Matthew. I Jesus kathu-ka mamna, “Ya, kagu. Thurru kathu. Purrunu warda. I kardu thangiriwaknu ngarra ngay warda.” Bere nukunu Matthew-ka dempirnturt i darntiwak ngarra Jesus pangu warda wangu.
23459	MAT 9:11	Bere kardu pana nan Pharisees kardu ngarra murrinh law Jews pigunu puddininthethiththa punni-ka pubampungkungkarduneme i pumampirruneme ngarra pulangay nukunu Jesus, “Ya, peneme. Thangku-dha Pule nhinhi-yu parnamkamurrkneme kanhi-yu ngarra kardu wiyepun pana mani-yu?”
23462	MAT 9:14	Bere pulangay nukunu John the Baptist mi parnamkapart-ngadha-neme nhini-ka Yile neki ngadha murrinh pardenangerrenthaneme i parraneriparldhaneme parde. Bere kardu punninadha ngarra Jesus i pumamna, “Ya. Pulangay nukunu John the Baptist-ka mi mere da ngatha karnemurrkneme nhini-ka ngarra Yile neki da ngatha parnamnangerrenneme i parramkariparlneme parnamka. I kardu pana Pharisees-ya mange nhini da ngatha pamam pumpan. Mu thangku-nu pulangay nhinhi-yu mange mere nginipunh nhini mani kuyemaneme kuru-yu? Mu kardu ngarra nhinhi pana-ka bere matha wangu mi parnamkamurrkneme-yu.”
23466	MAT 9:18	Bere ngarra nukunu-re Jesus murrinh nhini pirringerrentha-ka kardu nugarn wurrininadha ngarra nukunu-nu. Nukunu-ka ku pule ngala ngarra da church kardu Jews pigunu. Bere nukunu-ka demnawinhipingkarl ngarra Jesus kumparra warra, i mamna, “Pule nga. Kardu wakal ngay mardinhpuy ngay-ka kardu makardu warda kardu yibimpup. Mu purrunu ngadha ngarra thelput ngay wangu i nathapnu i patha nawathanu i kardu birnu warda paninu.”
23475	MAT 9:27	Bere nhini thangunu Jesus-ka nungardurr warda da nhini thangunu-yu. Bere ngarra nukunu-re nalilidha dini-ka kardu kamarrama perrkenku warda danininthariwaktha wurrini i purnenakaykaydhanintha, “Pule, kardu tharntethbath ngarra King David, panhingarrumardathin-ngadha-nintha ngankunintha-nu-yu.”
23482	MAT 9:34	Mu peneme pana kardu nan-ya kardu Pharisees-ka murrinh pumenanudhaneme purne mange peneme, “Ya. Nukunu pana-ka ku karrath kathu nanhthi lurruth ngala damnamutmut wurran i da-ka nhini weyida pirrimpunmaputh wurran ku ngepan wiye wiye ngarra kardu thangunu kathu-yu.”
23483	MAT 9:35	Bere nhini thangunu-ka Jesus wurriniwattha da ngarra town terert da matha i ngarra murrinh church terert kardu Jews pigunu murrinh daninthelerrdha wurrini ngarra kardu Yile neki thathpirr-wa ku Pule ngala thathpirr-yu i pirranpenu pani kardu ngarra nukunu-yu. I kardu matharr-wunngini wunku menpathadha wurrini, nanhthi matharr terert warda ngatha.
23488	MAT 10:2	I kanhi-wa kardu murrinh peneme-yu kardu pulangay nukunu Jesus, ku apostle-ya. Marra-re-ka nukunu Simon, kardu nhini-ya Peter pumengkawadhadha pardi, i ngathan nukunu Andrew-ya. I piguna James i John wakal ngarra nukunu Zebedee-ya.
23489	MAT 10:3	I nukunu Philip-ya, Bartholomew, i Thomas. I nukunu Matthew kardu pana-ya ngarra ku mani wurrininmatkuttha kathu ngarra kardu ku Government-nu. I nukunu James, wakal ngarra nukunu Alphaeus. I nukunu Thaddaeus.
23490	MAT 10:4	I Simon Patriot, i nukunu Judas Iscariot, kardu pana-ya ngarra Jesus da nakurl-te dampirramut kardu ngarra wiyenpun-nu wangu-ya.
23493	MAT 10:7	Nurnewatnemenu i murrinh kanhi nuddurrayithnemenu nuru, ‘Nga kardu. Da-ka manta warda da kurran kathu-yu ngarra Yile neki-re ku Pule ngala thathpirr warda pinarranu ngarra kardu wurnangat warda ngatha.’”
23531	MAT 11:3	I pumamnaneme, “Ya. Nhinhi da kardu Pule ngala-yu ngarra nukunu John the Baptist mengarradha wurrini-yu purrunu kathu-yu? Nhinhi da kama kardu-yu i kardu numi deyida kama da nakurl karuynu i nukunu nhini kama ngarninamardamardanu-yu?” Peneme nhini-re kathu parramkadharrpuneme.
23540	MAT 11:12	“I da ngarra marra-re kathu nganaka ngarra nukunu-re John the Baptist murrinh wurdanarrayiththa wurrini ngarra kardu ngarra da darrinpirr pularn wangu i ngarra marra kanhi da mana, kardu-ka murrinh pamam pumpan-ka, ‘Yile neki-ka ku Pule ngala thathpirr pirranhengimenu-yu.’ Mu kardu murlakpun pamam pumpan-ka, ‘Yile neki mere kirranhe-nukun-ngime wurda da matha nhini-yu.’
23541	MAT 11:13	I da murntak warra-ka nukunu Moses, i ku prophet terert murrinh puddanayiththa purni ngarra nukunu-nu Yile neki ku Pule ngala thathpirr pinu-yu. I murrinh nhini-ka puddanayiththa purni i ngarra nukunu John the Baptist da mana pangarntuy-yu.
23553	MAT 11:25	Bere nhini thangunu Jesus-ka murrinh wurdamnayith ngarra Yile nukunu-nu wangu. I mamna, “Yile, nhinhi da matha Pule ngala thathpirr thim ngarra da kangkarl i da putek ngala kanhi-yu. I ngay-ka ngamnhiriparl ngem nhini weyida da mange ngarra nhinhi thampunkarr wardarra kardu pana ngatha yida, mu mere thenkarrdha da mange ngarra nhinhi kardu ngarra murrinh piyemam pumpan the pumammath pumpan da terert.
23568	MAT 12:10	I da nhini da kardu nugarn numi dinidha ngangka da mange wardi punimawerlerldha kardi mange numi-re-yu. Bere da-ka Saturday-wa nhini-yu i kardu peneme pana nan-ya Pharisees kardu pirangkadhaneme pirrine kardu ngarra kama pamanu nukunu Jesus mange ngarra nukunu kardu pangu ngarra mange mamawathanu. Peneme nhini-ka marda pumertthaneme purne nukunu Jesus mange ngarra kardu pangu mamawathanu, i nhini Jesus-ka munmaparlnu warda murrinh law kardu ngarra Jews pigunu-yu i nhini-ka murrinh warda pangkabirrnemenu. Bere peneme nhini-ka parramkadharrpuneme ngarra Jesus, “Ya. Ngarra murrinh law nekineme yibim-yu? Da Saturday kanhi ngarra da nekineme bannhiyukneme-ka mange da patha thathpirr nhini-yu kardu nawathanu-yu?”
23572	MAT 12:14	Bere nhini thangunu kardu Pharisees-ka pungawurr warda ngarra da church kathu-yu. I murrinh warda puddanayiththaneme pe murrinh ngarra-re da mange nukunu Jesus thu pubatnemenu-yu. Murrinh pumemnungkuneme-yu.
23581	MAT 12:23	I kardu wurnangat pubangammangkardu da mange nhini Jesus mamna-yu i kardu warda pumemnamardat. I murrinh pumemnu, “Ya. Nukunu pana karrim-ka kardu darntethbath kama ngarra nukunu King David thangunu kathu. Nukunu kardu nhini kama ngarra Yile neki mam warra purdunhethuknungime ku Pule ngala pinhenungime. Nukunu da kama kardu pana-yu, na?”
23582	MAT 12:24	Mu bere kardu Pharisees-ka pubimpirrayepup murrinh nhini ngarra kardu pumenanudha purni, i nhini-ka murrinh warda pumampirra, “Awu wurda, nukunu-ka mere wurridha ngarra Yile neki kathu. Mu nukunu-ka ku karrath kathu damnamut nanhthi lurruth ngala pana-yu, i da-ka nhini weyida pirrimpunmaputh wurran ku ngepan wiye ngarra kardu thangunu kathu-yu.”
23583	MAT 12:25	Bere Jesus-ka the-wa menkumabaththaneme wurrini i nhini-ka murrinh warda mampirruneme ngarra kardu Pharisees nhini-yu, “Nga peneme. Kardu darrikardu ngatha thu kuyunuthuk kuru-ka nhini-ka kardu thu kuyunurikerdek-wa nhini-yu. I kardu darrikardu manta ngatha thu kuyuthuk kuru-ka nhini kardu-ka kuyunurikerdek deyida nhini-yu. I kardu-ka mere warda lurruth parnenungime, i mere warda mitmit parnenungime nhini-yu.
23586	MAT 12:28	Mu nga. Ngay-ka ngarrimpunmaputh ngurran ku ngepan wiye wiye ngarra kardu thangunu kathu, nhini ngay nganthin ngurran-ka ku ngepan lurruth ngala ngarra Yile neki thangunu kathu-wa. Nanhthi lurruth ngarra ku karrath nukunu-ka wurda-wa nhini-yu. I nhini-ka the-wa numabathnemenu Yile neki kardu Pule ngala wardarra dimpirra kardu ngarra nukunu-yu.
23596	MAT 12:38	Bere nhini thangunu kardu Pharisees ngamere i kardu nugarn ngamere pana ngarra murrinh law kardu Jews nukun puddininthethiththa purni-ka murrinh warda pumamnaneme ngarra Jesus, “Ya Pule. Da mange ngala mani nangarru-kathu-neme i ngubanhimangkardunemenu.”
23619	MAT 13:11	Bere Jesus kathu-ka mampirruneme, “Yile ngay-ka bannankuwerdi-wardarra-neme da ngarra mange nukunu-yu i da mange ngarra-re ku Pule ngala thathpirr pinu-yu. I mere nangkal ngadha the mebaththa wurri da mange nhini-yu, mu nankuneme da matha the warda thathpirr nanthinkaneme. Mu kardu ngamere pangu-ka Yile neki-ka mere buynperdidha da mange nhini-nu-yu, wurda.
23632	MAT 13:24	Bere Jesus-ka murrinh numi deyida wurdampirrayith murrinh mampunkardarrath-ya. I mampirra, “Nga. Da nakurlnu-re ngarra Yile neki ku Pule ngala thathpirr pirranu ngarra kardu wurnangat warda ngatha, nhini-ka mangini murrinh kanhi mani ngurdinarrayithnu-yu. “Bere kardu pule ngala-ka mi kamarl patha mi yimun-ya bebirrbirrdha wurrini ngarra da putek nukunu.
23639	MAT 13:31	Bere Jesus-ka murrinh numi deyida wurdanpunthethith, i mampirra, “Da mange ngarra kardu wurnangat murrinh pumanabathnu puru murrinh ngarra Yile neki nukunu i ku Pule ngala thathpirr pirranu, mange-ka murrinh nginipunh kanhi mani-wa ngurdinarrayithnu kanhi. Bere kardu nugarn manganart mi kamarl mi mustard-ya i bangammirr warda ngarra putek.
23641	MAT 13:33	Bere Jesus-ka murrinh numi deyida wurdanpunthethith, i mampirra, “Ngay-ka murrinh deyida ngurdiyithnu da mange ngarra kardu wurnangat murrinh pumanabathnu puru murrinh ngarra Yile neki nukunu i ku Pule ngala thathpirr pirranu. Bere kardu palngun manganart nanhthi turlurlumam kunungingki i mamkarnu ngarra mi lawam. I nigunu-ka mi ninganthi warda i mi lawam-ka ngala warda dinidha nanhthi turlurlumam kunungingki nhini thangunu-yu,” Jesus kathu-yu mampirra.
23669	MAT 14:3	Bere da murntak warra-ka kardu pule ngala nhini Hered-ka manganbertnintha ngarra palngun ngathan nukunu nukun Philip. Murrinh nigunu-ka nan-wa Heredias. Bere ngarra da nhini-re nukunu John the Baptist-ka murrinh kanhi kathu mamna ngarra Hered-yu, “Ya. Nhinhi-ka mere neberttha kardu palngun pana-yu. Nigunu-ka kardu palngun ngathan nhinhi nukunu-wa. I nhini-ka da mange wiye-wa nam nhini-yu.” I bere murrinh nhini thangunu nukunu John the Baptist murrinh mamna ngarra Hered-ka, nhini nukunu Hered-ka ku soldier ngarra nukunu wurdanpunkuthukneme nukunu-nu John the Baptist pumabertnemenu i pumadharrkirrknu i panadhapnemenu ngarra da jail.
23681	MAT 14:15	Bere da kungini nhini-ka pulangay nukunu kathu punnenadhaneme i pumamna-warda-neme, “Pule. Kardu-ka thurdunthuknu warda ngarra thelput manta manta kanhi nimin pumpan-ya mi dhepdhep-nu parnikutkutnu. Da-ka kungini warda kanhi-yu i mi-ka mami-wa kanhi-yu thanamngime.”
23694	MAT 14:28	Bere nukunu Peter kathu-ka mamna, “Pule, kardu nhinhi da thathpirr pana kathu thurrannilili-yu, kardu-ka thirrangakaynu ngurdiwalnu i ngurrumpalilinu ngarra kura kangkarl i ngamparuynu ngarra nhinhi.”
23695	MAT 14:29	Mu Jesus kathu-ka mamna, “Yu mampa-ya, kagu.” I nukunu Peter-ka kardu warda wurdawal ngarra tharntu kathu-yu i wurrininalilidha pangu warda wangu ngarra Jesus-nu ngarra kura ngipilinh kangkarl nhini-yu.
23696	MAT 14:30	Mu ngarra nukunu-re bamkardu nanhthi ngurntinh ngala i wirrirr ngala, nhini-ka denham warda i wurrinidhadumtha warda wangu ngarra kura-yu. I pirrimnakay ngarra Jesus, i mamna, “Pule, kardu nangiyibirnu-ya i kardu ngurranthardum warda.”
23699	MAT 14:33	Bere nhini thangunu peneme nhini-ka parramkariparl-warda-neme Jesus-yu, i pumamnaneme, “Pule, nhinhi-ka kardu wakal Yile neki nukunu thathpirr-wa.”
23703	MAT 15:1	Bere kardu nugarn pana ngarra murrinh law Jews pigunu marda pumertthaneme purne kardu Pharisees-ya, i kardu nugarn ngamere deyida ngarra murrinh law Jews pigunu puddininkuyethiththaneme purne-ka da nan thangunu kathu Jerusalem purnedhaneme i parramnaruyneme ngarra Jesus. I murrinh pumamnaneme,