67	GEN 3:11	Mu Yile neki kathu-ka murrinh mamna, “Nangkal mampa marlang thardidha-yu? Mi-ka thulamath ngarra thay pangu thangunu-yu murrinh-ka mampa mana-ya, mere nukun thulath mi thay ngangka thangunu-yu?”
16314	PSA 139:7	Ngarra wangu nimin ngunuwinhatnhinganamanu-yu ngarra Ngepan nhinhi kathu-yu? Nhini-ka manangka da warda mere ngarra ngunuwinhatnhinganama, wurda da matha.
22606	JON 1:6	I kardu pule ngala ngarra tharntu nukunu-ka wurdanthut pangu pepe i bangarnurt Jonah-yu. I marnurt i mamna, “Ya, thangku-dha thibim kanhi-yu? Thewirnturt kathu i Pule ngala nhinhi nimin thaninakaykaynu manhimanpinemenu. Nukunu-ka panhemardathinnu-kama-neme i manhiyibirnu-kama-neme,” mamna nukunu nhini kathu-yu.
22608	JON 1:8	I pumamna-warda-neme, “Nga, ngankuneme-ka ngunhirirda-mani-neme?” Pumamna-warda-neme ngarra nukunu Jonah-yu. “Thu wirrirr kanhi-ka nhinhi da matha nawa thunganngarrubangneme-yu? Thangku-nu thanam kanhi-yu ngarra tharntu kanhi-yu?” Pumamnaneme. “Nhinhi-ka kardu ngarra-dha kathu?” Parramkadharrpuneme.
23320	MAT 5:17	I ngana deyida Kangkarlmawu kathu-ka mampirra, “Nga. Nanki kama nubenthengkarnirn numpan-ka ngay-ka ngurrinidha da putek ngala kanhi murrinh law ngarra Moses i ku prophet ngarra Yile neki nukun nguninmakudha-mana-wa-neme murrinh law murntak nhini-ya? Mu wurda, ngay-ka mere nukun ngununkumakuneme murrinh law nhini-yu. Mu ngay-ka mange ngamanu ngurru da mange nhini da matha ngarra murrinh law nhini mam-yu, i nhini nanki-ka the warda numabathnu nuru murrinh law nhini-ka murrinh da thathpirr nhini-yu.
23349	MAT 5:46	“Mu nga. Nanki ngatha marda numanartnu nuru kardu pana da matha ngarra marda pumangannanart pumpan-ka nhini-ka nubenthengkarnirn Yile neki-ka panantiparlnu nhini-yu? Nginipunh kardu wiyenpun pana ngarra ku mani pumpanpunmatkut ku Government-nu mange nhini deyida pamam pumpan nhini-yu. Mu nanki-ka kardu wurnangat warda ngatha marda thathpirr numenurtnu nuru.
23350	MAT 5:47	I murrinh ngatha narnirrangerrennu ngarra kardu darrikardu nanki da matha-ka, nhini-ka nubenthengkarnirn narnam mange patha nhini-yu? Kardu pana mani ngarra mere kariwak kuru Yile neki-ka mange nginipunh nhini deyida pamam pumpan nhini-yu. Mu nanki-ka ngarra kardu terert da matha nururrangerrennu.
23440	MAT 8:26	Bere Kangkarlmawu kathu-ka mampirruneme, “Thangku-dha nankuneme nerremkanhamneme-yu? Nankuneme-ka murrinh nganaka-ya numengabaththaneme-ya ngarra ngay menankuyibirnudhaneme-yu.” Bere Kangkarlmawu-ka dempirnturt warda i banpunkudhapnintha thu wirrirr ngala nhini-yu i kura ngurntinh ngala deyida wanku. I nhini thangunu ngipilinh nhini-ka watmam deyida dinidha.
23443	MAT 8:29	Bere penintha-ka pirrimninthakay i murrinh lurruth mamnintha, “Ya, Jesus. Nhinhi-ka wakal Pule ngala nukunu-wa,” mamnintha. “Thangku-nu ngankunintha-nu-yu marda nanganngankurtnintha-yu? Mere thungankubatnintha nukun marra-yu mu kuguk da ngatha i thungankubatninthanu.”
23452	MAT 9:4	Mu Jesus-ka bangampunkumardeneme mukmuk ngarra kardu peneme nhini-yu, i mampirruneme, “Thangku-nu ngay nubemngayengkarnirnneme nirrim-yu da wiye nginipunh pana mani numamnganeme narnam-yu?
23462	MAT 9:14	Bere pulangay nukunu John the Baptist mi parnamkapart-ngadha-neme nhini-ka Yile neki ngadha murrinh pardenangerrenthaneme i parraneriparldhaneme parde. Bere kardu punninadha ngarra Jesus i pumamna, “Ya. Pulangay nukunu John the Baptist-ka mi mere da ngatha karnemurrkneme nhini-ka ngarra Yile neki da ngatha parnamnangerrenneme i parramkariparlneme parnamka. I kardu pana Pharisees-ya mange nhini da ngatha pamam pumpan. Mu thangku-nu pulangay nhinhi-yu mange mere nginipunh nhini mani kuyemaneme kuru-yu? Mu kardu ngarra nhinhi pana-ka bere matha wangu mi parnamkamurrkneme-yu.”
23531	MAT 11:3	I pumamnaneme, “Ya. Nhinhi da kardu Pule ngala-yu ngarra nukunu John the Baptist mengarradha wurrini-yu purrunu kathu-yu? Nhinhi da kama kardu-yu i kardu numi deyida kama da nakurl karuynu i nukunu nhini kama ngarninamardamardanu-yu?” Peneme nhini-re kathu parramkadharrpuneme.
23535	MAT 11:7	Bere ngarra peneme nhini-ka punnungamkardurr-warda-neme, i Jesus murrinh warda wurdampirrayith ngarra kardu terert murrinh ngarra nukunu-nu-ya John the Baptist. I mampirra, “Nga kardu. Da marra-re nganaka ngarra nanki-re da pangu wangu ngarra da darrinpirr pularn nunninadha John the Baptist-nu nubamkardu-ka, kardu ngarra mana-wa kardu nukunu nginipunh medha kardi-yu? Kardu manangka lurruth ngala kama numenadha nurni-yu nginipunh nanhthi parnu mani wurdanparl pirrim nanhthi wirrirr-te-yu? Mu wurda nawa nukunu-yu? Nukunu-ka kardu lurruth ngala da matha kardidha-yu.
23536	MAT 11:8	I ngana deyida nunninadha ngarra nukunu-nu nubamkardu-ka, kardu ngarra mana-wa kardu nukunu nginipunh medha kardi-yu? I numenadha nurni nanhthi kaligu patha patha kama banardurdidha wurrini? Mu wurda nawa? Kardu pana ngarra kaligu patha patha pubardurdi pumpan-ka da ngarra thelput ngala ngala da matha pumpannupup-ya.
23537	MAT 11:9	I ngana deyida nunninadha ngarra nukunu-nu nubamkardu-ka, kardu ngarra mana-wa kardu nukunu nginipunh medha kardi-yu? Nanki-ka numenadha nurni nukunu-ka ku prophet kama i murrinh thathpi ngarra Yile neki nukunu kama wurdanayiththa wurrini? Yu, bere thathpirr-ya. Nukunu-ka ku prophet-wa kanam, ku prophet ngala thathpirr nungampunkuwewurtneme nukunu nhini-yu.” Jesus kathu-yu mampirra.
23542	MAT 11:14	Ku prophet murntak nhini murrinh-ka kanhi-wa pumedha purni, ‘Kardu nugarn numi da nakurlnu purrunu kathu, kardu nginipunh Elijah deyida mani pamanu purru nhini-yu.’ Mu ngay murrinh manarranu-ka nukunu nhini ngarra pumedha purni-ka berengunh pangarntuy warda nhini-yu, i nukunu nhini kardu-ka John the Baptist-wa. Murrinh-ka numangabathnu nhini-yu?
23568	MAT 12:10	I da nhini da kardu nugarn numi dinidha ngangka da mange wardi punimawerlerldha kardi mange numi-re-yu. Bere da-ka Saturday-wa nhini-yu i kardu peneme pana nan-ya Pharisees kardu pirangkadhaneme pirrine kardu ngarra kama pamanu nukunu Jesus mange ngarra nukunu kardu pangu ngarra mange mamawathanu. Peneme nhini-ka marda pumertthaneme purne nukunu Jesus mange ngarra kardu pangu mamawathanu, i nhini Jesus-ka munmaparlnu warda murrinh law kardu ngarra Jews pigunu-yu i nhini-ka murrinh warda pangkabirrnemenu. Bere peneme nhini-ka parramkadharrpuneme ngarra Jesus, “Ya. Ngarra murrinh law nekineme yibim-yu? Da Saturday kanhi ngarra da nekineme bannhiyukneme-ka mange da patha thathpirr nhini-yu kardu nawathanu-yu?”
23569	MAT 12:11	Mu Jesus kathu-ka mampirruneme, “Nga. Ku thip ngarra nankuneme kama buybat ngarra da weyi ngala-ya da ngarra Saturday mani-ya, ngarra mani warda niyemanemenu nankuneme nhini-yu? Nankuneme-ka naneme pangu i nungurlartneme ku thip pangu-yu nawa? I nhini-ka numayibirnu-warda-neme nhini-yu.
23585	MAT 12:27	“Nankuneme numamkaneme-ka ku karrath kathu nanhthi lurruth ngala ngarra nukunu damngamutmut wurran ngarra ngay ku ngepan wiye wiye-nu ngarrimpunmaputh ngurran-yu. Mu nga, murrinh kanhi nganankudharrpunemenu, kardu nangkal nimin nanhthi lurruth ngala dampirramutmut wurran kardu ngarra nankuneme ku ngepan wiye wiye-nu pibimpunmaputh pumpan-yu? Nganaka, nangkal nhini-yu? Yile neki nawa nanhthi lurruth ngala dampirramutmut wurran-yu? Mu nhini nankuneme-ka murrinh narrampirrayirrart ngarra ngay-nu-yu numamnganeme ku karrath kathu nanhthi lurruth ngala damngamutmut wurran-yu.
23594	MAT 12:36	“I nga, murrinh kanhi manarrunemenu-ka da nakurl-te-nu nganaka ngarra kardu wurnangat warda ngatha piramardatnu kumparra warra ngarra Yile neki, nhini nankuneme-ka murrinh numananemenu thangku-dha murrinh thathpi wiye wiye nhini nardengerrenthaneme-yu?
23606	MAT 12:48	Mu Jesus kathu-ka mamna, “Nangkal nimin ngay-yu kale mamnge ngurran-yu? I nangkal nimin ngay-yu ngathan mamna ngurran-yu?”
23662	MAT 13:54	i pangu warda wangu nadha dini wurdawurl da ngarra nukunu. Bere, nukunu-ka kanardi ngarra da church kardu Jews pigunu, i kardu warda wurdininthethiththa dini murrinh ngarra Yile neki nukunu. I kardu-ka pumemnamardat da matha murrinh ngarra pubimnayepup thangunu-yu. I murrinh warda pumenanudha pirrini mange pigunu ngatha-yu, “Ya. Kardu ngarra-re kathu nukunu kanhi kardu mukmuk ngala kanhi kanthin dim-yu? I ngarra-dha kathu nanhthi lurruth ngala kanhi ngarra da mange patha patha kanhi mam wurran-yu?
23673	MAT 14:7	I nhini Hered kathu-ka mamnge, “Ya. Thangku ngadha nanhthi marda nanganart nhinhi-yu? I nanhthi ngarra marda nartnu-ka nhini nanhthi-ka ngampamutnu warda.”
23674	MAT 14:8	Bere kardu mardinhpuy ngarra kale nigunu nan Heredias-ya mamnge, “Kale, ngarra murrinh mananu ngarra kardu pule ngala pangu-yu? Thangku nanhthi ngadharrpunu-yu?” Dantharrpu nigunu kathu-yu. Mu kalekale kathu-ka mamnge, “Nga. Thadharrpunu pelpith ngarra nukunu John the Baptist badhamartalnu.”
23704	MAT 15:2	“Ya. Thangku-dha pulangay nhinhi-yu da mange law nekineme mere kariwakneme kuru-yu ngarra ngalantharr murntak thangunu parrannhemutneme-yu? Mu peneme pangu-ka mi parnamkamurrkneme i mange ngarra peneme-ka mere warra ngadha pumenamapurldhaneme da mange murntak pana ngarra nekineme-yu ngarra kardu ngalantharr thangunu parrannhemutneme-yu.”
23705	MAT 15:3	Mu Jesus kathu-ka mampirruneme, “Mu nankuneme-ka thangku-dha-wa murrinh ngarra Yile neki nukunu thathpirr narnamkapartneme-yu i murrinh law pana da matha ngarra kardu ngalantharr murntak thangunu narramkariwakneme numpanka-yu?
23718	MAT 15:16	Mu nukunu Jesus kathu-ka mampirruneme, “Nankuneme-ka mere deyida numangimartaneme murrinh nhini-yu?
23749	MAT 16:8	Bere Jesus-ka the-wa mebaththa dini ngarra murrinh peneme puddanayiththaneme pirrine mange peneme ngatha-yu. I bere mampirruneme, “Ya. Thangku-nu nuddamkayithneme nirrimka-yu mi lawam mami numamkaneme i mi nuyemkayekumneme-yu? Nankuneme-ka murrinh mere da ngatha the numabathneme, na?
23750	MAT 16:9	I murrinh-ka mere da ngatha numangimartaneme murrinh ngarra mamnarruneme-yu? Mu nga. Nuddingayerr-mani-neme ngarra mi munirerrarrdha ngirri mi lawam 5 nhini-yu i ngampirramut kardu wurnangat pangu-yu kardu nugarn 5,000-wa. I thangku numa-wa nanhthi thelerrtherr numedhalertertthaneme nurne-yu mi parriniritmut thangunu-yu da nhini-re-yu?
23786	MAT 17:17	Mu Jesus kathu-ka mampirra ngarra kardu wurnangat-yu, “Nanki-ka murrinh-ka nubimngayewup numpan murrinh ngarra ngay-yu mu murrinh-ka mere thathpirr numangabath nuru. Da pirdithme da matha murrinh ngurdininanthethiththa ngardi, mu murrinh-ka nanki-ka mere da ngatha numangabath nuru murrinh ngarra thathpi ngay-yu. Ngarra-wa diki murrinh ngay ngurdinanthethithnu ngani-yu i murrinh numangabathnu thathpirr-yu? Kardu kathu numangabert kardu kigay pana.”
23794	MAT 17:25	I Peter kathu-ka mampirruneme, “Yu, nukunu-ka ku mani dammutmut wurran.” Bere ngarra nukunu-re Peter kanardi ngarra thelput, Jesus warra ngadha murrinh mamna, “Nganaka Simon? Ngarra denthengkarnirn thanam nhinhi-yu? Thangku kardu thangunu kathu ku tax mani-yu parnampunmatkut-yu ku pule ngala ngala da kanhi-yu? Kardu darrikardu ngarra pigunu ku pule ngala ngala nukun parnampunmatkut kama i kardu ngamengka kama parnampunmatkut. Kardu ngarra nimin denthengkarnirn thanam nhinhi-yu?” Jesus kathu-yu dantharrpu.
23808	MAT 18:12	“Nga. Kardu nugarn mabath ki ku thip, ku-ka 100-wa, i bere matha wangu ku kirranpe kani. Mu ku thip numi ngatha kaniwarrk-ka ngarra warda kama kardu nugarn nhini-yu? Nukunu nhini-ka kaninpart ku thip ngamere nhini 99-yu ngangka da mi parnu kawekat karni i kunu kirrawinhadhath tharra ku thip numi nhini-nu-yu.
23848	MAT 19:17	I bere Jesus kathu-ka mamna, “Thangku-nu thamngidharrpu thirrim ngay-yu ngarra da mange patha thamanu thurru-yu? Yile neki da matha patha thathpirr-yu. I murrinh ngarra nukunu da matha nanabathnu thurru i nhini-ka kardu bere matha wangu birnu thaninu.”
23918	MAT 21:23	Bere nhini thangunu-ka Jesus-ka wurdawurl deyida da ngarra church ngala kardu Jews pigunu. I ngarra nukunu-re kardu wurdininthethiththa dini ku yilarn ngala ngala thathpirr i kardu pule ngala ngala thathpirr punnenadhaneme. I murrinh pumamnaneme, “Ya. Nhinhi-ka nangkal thangunu murrinh mampa kardu thurdanpunthethith thurran kardu kanhi-yu? Kardu pule ngala ngarra nimin wurdannhithuk da kanhi-yu?” Parramkadharrpuneme.
23920	MAT 21:25	Nangkal kardu John the Baptist wurdanthuk-yu kardu pana-ya ngarra kardu daninluluwewudha wurrini kura-re-yu? Nangkal nimin thathpirr wurdanthuk nukunu-yu? Yile neki thangunu kama i kardu thangunu kama-ya, ngarra nimin-yu?” Dampunkudharrpuneme Jesus kathu-yu. Bere kardu peneme nhini-ka puddanadharlurldhaneme pe murrinh mange peneme ngatha. “Murrinh kanhi ngatha pumananemenu, ‘Yile neki wurdanthuk nukunu John the Baptist-yu’, nhini nukunu Jesus-ka murrinh manhenemenu warda, ‘Mu thangku-dha murrinh mere numenabaththaneme-yu ngarra nukunu John the Baptist-yu?’
23937	MAT 21:42	Bere Jesus kathu-ka murrinh mampirruneme, “Nga. Nankuneme-ka murrinh rit ngadha numedhaneme murrinh ngarra Yile neki nukun yibimnangurrkurrk-yu? Kanhi-wa murrinh nhini-yu. ‘Kardu nugarn pana ngarra thelput pubengkardadha pardi nanhthi palyirr-te, nanhthi palyirr numi punnungamku, nhini-ka nanhthi wiye mana-wa pamam. Mu marra kanhi nanhthi palyirr ngala nhini-ka tetemam warda pirrim ngarra thelput nhini-yu. I da thelput nhini-ka yuthpan warda pirrim nanhthi palyirr nhini thangunu-yu. I Yile neki banpak nanhthi palyirr nhini-yu, i nhini-ka patha warda thathpirr.’
24029	MAT 24:3	Bere nhini thangunu Jesus i pulangay nukunu-ka punnadhaneme i pirrimkamardawithneme da palyirr nan-nu Olive i da kangkarl parnamkawupneme. Bere ngarra kardu makardu mana warda-ka pulangay nukunu-ka purnenadhaneme ngarra Jesus i pumamnaneme, “Ya pule. Minthire kardu thu kuy pubayimpurrnu puru-yu da church ngala pangu karrim-yu? I ngarra-re-wa kardu ngankuneme the ngumabathnuneme-yu da ngarra manta warda da nhini-re puyimpurrnu puru-yu? I ngana deyida ngarra-re the ngumabathnuneme-yu da putek kanhi panirikerdeknu-yu i minthire nhinhi thurdiwurlnu kathu-yu?” Parramkadharrpuneme.
24114	MAT 25:37	“I nhini thangunu kardu pathanpun nhini-ka murrinh kanhi warda pumanganu pira, ‘Pule, minthire ngubamnhingkardu medeyi thardidha-yu i mi ngarrampamut-yu? I minthire ngubamnhingkardu demnhiralal i kura patha ngarrampamut-yu?
24115	MAT 25:38	I minthire ngubamnhingkardu kardu ngamengka thangunu kathu i ngumenhibertidha ngurni ngarra thelput nganki-yu? I ngana deyida minthire ngubamnhingkardu nanhthi kaligu mananhthi nebaththa thurrini i nanhthi kaligu ngarrampamut-yu?
24116	MAT 25:39	I minthire ngubamnhingkardu kardu matharrnhingini thardidha-yu? I minthire ngubamnhingkardu ngarra jail thanardi i thininganamardadha-yu i ngarramparuy-yu?’
24121	MAT 25:44	“I bere kardu nhini kathu-ka murrinh pumanganu pira, ‘Pule, minthire ngubamnhingkardu medeyi thardidha i demnhiralal? I minthire ngubamnhingkardu kardu ngamengka thangunu kathu wunku kaligu mananhthi-yu? I minthire ngubamnhingkardu matharr thardidha-yu i ngarra jail thininganamardadha-yu i mere ngumenhimanpidha-yu?’
24131	MAT 26:8	Mu kardu pulangay nukunu Jesus-ka mampunkumardarakineme ngarra palngun nhini-yu i murrinh pumenanungkudhaneme pirrine, “Ya. Thangku-dha nanhthi oil pangu-yu dampewewu-yu? Nanhthi-ka wurdanpi-wa.
24133	MAT 26:10	Bere Jesus-ka the-wa mebaththa dini ngarra murrinh peneme puddanayiththaneme pirrine mange peneme ngatha-yu. I bere mampirruneme, “Thangku-dha murrinh pana ngarra palngun kanhi numamkardarrithakneme nirrimka-yu? Mange ngarra nigunu mamnga-ka mange lelunh-wa nhini-yu.
24163	MAT 26:40	Bere nhini thangunu Jesus-ka wurdawurl pangu ngarra pulangay nukunu kardu perrkenkuneme nhini-nu-ya i bampunkurdurtneme kardu ngurrnguwarl pirrinengurrkurrkthaneme. I murrinh mamna ngarra Peter, “Peter. Thangku-nu ngurrnguwarl pana nirrimkangurrkurrkneme-yu? Thangku-dha mere narnebirlbirl kunungingki ngadha-yu?
24307	MRK 1:23	Bere da ngarra church nhini-ka kardu nugarn dinidha pangu da wunku ku ngepan wiye kanthidha wurrini. Bere nukunu nhini-ka dimnakay ngarra Jesus wangu i mamna, “Nga, Jesus kardu Nazareth-mawu. Ngay-ka the-wa mamnhibath ngurran nhinhi-yu. Pule ngala wurdannhithuk-yu. I nhinhi-ka patha i yuthpan da matha thurran i mere nabath thani da mange wiye-yu. I nhinhi-ka wakal nukunu-wa. Mu thangku-nu thurrinidha da kanhi-yu? Thurdungankartelnu i thurdungantinuminuminu ku ngepan wiye terert kanhi-yu?”
24311	MRK 1:27	I kardu wurnangat-ka pumemnamardat ngala da matha nhini-yu i murrinh pumenanudha punni mange pigunu, “Thangku-wa kanhi-yu? Kanhi-ka mange murrinh marra-wa kanhi-yu wurdannhiyethithngime-yu. Nukunu-ka kardu Pule ngala thathpirr-wa i kardu lurruth ngala. I ku ngepan wiye ngatha yida murrinh pumamnabath pumpan-yu ngarra murrinh mampirra wurran-yu.”
24336	MRK 2:7	“Thangku-nu nukunu-yu murrinh nhini menadha pirri ngarra kardu pulith pangu-yu? Nukunu pangu-ka murrinh damnakumugat-wa kanam pana ngarra Yile neki-yu ngarra murrinh menadha pirri kardu pulith pangu-yu. Nukunu-ka mere ngarra nukun kirramaputh da mange wiye ngarra kardu pulith pangu-yu, wurda. Mu Yile neki da matha kirramaputh da mange wiye pangu-yu.”
24337	MRK 2:8	Mu Jesus-ka bangampunkumardeneme murrinh pangu pubenayengkarnirnthaneme pe-yu. I mampirruneme, “Thangku-nu ngay nubemngayengkarnirnneme nirrimka-yu da mange nginipunh pana mani numamnganeme narnam-yu?
24345	MRK 2:16	Bere kardu nugarn pana ngarra murrinh law Jews pigunu puddininthethiththa purni kardu Pharisees-ya pubamkardu Jesus dinimurrktha mi ngarra kardu pana ku mani purninmatkuttha ngarra kardu i kardu pana ngarra murrinh law Jews pigunu mere murrinh pumebaththa puyi. Bere kardu Pharisees nhini-ka parrampunkudharrpuneme ngarra pulangay nukunu Jesus, “Ya peneme,” pumampirruneme. “Thangku-dha nukunu Jesus kanammurrk pangu-yu ngarra kardu pana ku mani parnampunmatkut ngarra kardu-yu i ngarra kardu pangu mere murrinh kumabath kuru ngarra murrinh law nekineme-yu? Nukunu-ka mere kurrumurrk nhini-yu ngarra kardu wiyenpun pangu-yu.”
24353	MRK 2:24	Bere kardu nugarn pana kardu Pharisees-ya pumamnaneme ngarra Jesus, “Ya. Thangku-dha pulangay nhinhi mi pana kumungamkawerartalneme kumpanka-yu i pumpankamurrkneme-yu? Peneme-ka mange mere piyema-nukun-neme marra kanhi-yu ngarra kardu wurnangat warda ngatha-re bangamnganyuk dim-yu. Nhini-wa da murrinh law yibim-yu, murrinh law nekineme-yu.”
24354	MRK 2:25	Mu Kangkarlmawu kathu-ka mampirruneme, “Nankuneme-ka rit ngadha numedhaneme-ya murrinh ngarra King David mange mam-yu ngarra nukunu-re medeyi kardidha-yu wunku pulangay nukunu-yu? Nga, nukunu-ka kanardi ngarra thelput Pule ngala Yile neki nukunu i mi danthakthuk mi lawam pangu diningkadhuktha mi Yile neki nukunu. I nukunu-ka wulamath mi nhini-yu i ngarra kardu nukunu deyida wanku danirrumutmutthaneme i pullamkath-warda-neme nhini-yu. Da nhini-re nukunu Abiathar-ka dinidha ku yilarn ngala. Murrinh law nekineme yibim-ka ku yilarn da matha mi lawam pangu-yu pumpanmurrk-yu, mu nukunu King David i kardu ngarra nukunu mi-ka pullamkath-weyida-neme nhini-yu.”
24361	MRK 3:4	I Jesus kathu mampirra kardu ngarra terert, “Ngarra nimin murrinh law nekingime pirrim-yu? Da Saturday ngarra da nekingime bangannhiyukngime-ya, ngarra nimin da mange patha-yu? Kardu kama pumankumanpinungime purru i kardu mere kama pumankumanpingime purru? I ngana deyida ngarra nimin da mange patha-yu? Kardu kama pumankuyibirnunungime purru i kardu kama punkuthuknungime purru? Da-ka ngarra nimin da mange yuthpan-nu-yu?” Jesus kathu-yu dampuntharrpu. Mu kardu-ka manangka murrinh watmam da matha pirrinidha.
24390	MRK 3:33	Mu Jesus kathu-ka mampirra, “Nangkal nimin ngay-yu kale mamnge ngurran-yu? I nangkal nimin ngay-yu ngathan mamna ngurran-yu?”
24432	MRK 4:40	Bere Jesus kathu-ka mampirruneme, “Thangku-dha nankuneme nerremkanhamneme-yu? Nankuneme-ka murrinh nganaka-ya numengabaththaneme-ya ngarra ngay menankuyibirnudhaneme-yu.”
24440	MRK 5:7	Mu Jesus kathu-ka mamna ngarra kardu nhini-yu, “Ngepan wiye, thungiwuy kathu ngarra kardu pana-yu.” I nukunu kathu-ka dimnakay, “Ya Jesus,” mamna. “Nhinhi-ka wakal Pule ngala Yile neki nukunu-wa. Thangku-nu ngay-yu? Yile neki-ka bimngayepup dim ngarra murrinh kanhi ngay ngamnhidharrpu ngem-yu. Nhini-ka mere thungibat nukun ngay-yu.”
24472	MRK 5:39	Bere Jesus-ka kanardi ngarra thelput i mampirra ngarra kardu, “Ya. Thangku-nu narnamkarrkmarda-yu i narnamkarrk-yu? Kardu mardinhpuy kanhi kabim-ka mere yungipuptha, mu kardu ngurrnguwarl da matha yibim.”
24478	MRK 6:2	Bere da ngarra Saturday mana-ka Jesus-ka kanardi warda ngarra murrinh church kardu Jews pigunu-yu. I nukunu-ka murrinh ngarra Yile nukunu thangunu wurdininthethiththa dini kardu ngarra terert-yu. I kardu-ka pumemnamardat da matha murrinh ngarra pubimnayepup thangunu-yu, i mange pigunu ngatha murrinh pumenanudha pirrini-ya, “Ya. Kardu kanhi-ka kardu mukmuk ngala da matha. Nangkal wurdiniyethiththa kardi mukmuk ngala kanhi-yu? I ngarra-re mange mam wurran mange patha patha kanhi-yu? Neki kardu mani mere mange pama purru-yu.
24498	MRK 6:22	Bere kardu wakal mardinhpuy nigunu Heredias-ya pangampirraruy ngarra kardu terert nhini-yu. I kardirrapurrktha nanhthi mampurrkinh. I nukunu Hered i kardu pule ngala ngala terert warda ngatha le nimin pirriningedha-ya ngarra nanhthi kardipurrktha nigunu-yu. I nhini Hered kathu-ka mamnge, “Ya. Thangku ngadha nanhthi marda nanganart nhinhi-yu? I nanhthi ngarra marda nartnu-ka nhini nanhthi-ka ngampamutnu warda.”
24500	MRK 6:24	Bere kardu mardinhpuy nhini-ka yungawuy pangu-re ngarra kale nigunu nan Heredias-ya i mamnge, “Kale, ngarra murrinh mananu ngarra kardu pule ngala pangu-yu? Thangku nanhthi ngadharrpunu-yu?” Dantharrpu nigunu kathu-yu. Mu kalekale kathu-ka mamnge, “Nga. Thadharrpunu pelpith ngarra nukunu John the Baptist badhamartalnu.”
24550	MRK 7:18	Bere Kangkarlmawu kathu-ka mampirruneme, “Nankuneme-ka mere deyida numangimartaneme murrinh pangu medha ngirri-yu? Nankuneme-ka the-wa numabathneme murrinh nhini-yu. Kardu-ka mere thathpirr wiye kurru ngarra mi i ku thangunu wurranmurrk-yu.
24581	MRK 8:12	Bere Kangkarlmawu-ka wurdammardaputh i mampirruneme, “Thangku-nu nankuneme-yu i kardu wurnangat warda ngatha narramngidharrpu narnam da mange ngala ngamanu-yu ngarra nanhthi lurruth ngala ngarra Yile neki thangunu kathu-yu? Mu ngay-ka mere ngama nukun da mange ngala nanki-nu-yu nubangkardunu-yu. Kanhi-ka murrinh thathpirr-wa,” nukunu kathu-yu mampirruneme.
24586	MRK 8:17	Bere Jesus-ka the-wa mebaththa dini ngarra murrinh peneme puddanayiththaneme pirrine mange peneme ngatha-yu. I bere mampirruneme, “Ya. Thangku-nu nuddamkayithneme nirrimka-yu mi lawam mami numamkaneme i mi nuyemkayekumneme-yu? Murrinh-ka mere da ngatha numangimartaneme murrinh ngarra mamnarruneme-yu? Nankuneme-ka murrinh mere da ngatha the numabathneme, na?
24592	MRK 8:23	Bere Kangkarlmawu-ka manganmert nukunu nhini-yu i mebertidha wurrini da ngathparr tharrngini wangu ngarra kardu makardu. I bere nanhthi thade menthanmethap ngarra Kangkarlmawu kathu-yu i mamkathap nanhthi thade-re nhini-yu ngarra kamarl nukunu. I mamna warda kardu ngarra kamarrama nhini-yu, “Kardu-ka ngarra nam thirrim nhinhi-yu? Kardu-ka patha warda thirrimmirlbirl?” Jesus kathu-yu dantharrpu.
24626	MRK 9:19	Mu Kangkarlmawu kathu-ka mampirra ngarra kardu wurnangat-yu, “Nanki-ka murrinh-ka nubimngayewup numpan murrinh ngarra ngay-yu mu murrinh-ka mere thathpirr numangabath nuru. Da pirdithme da matha murrinh ngurdininanthethiththa ngardi, mu murrinh-ka nanki-ka mere da ngatha numangabath nuru murrinh ngarra thathpi ngay-yu. Ngarra-wa diki murrinh ngay ngurdinanthethithnu ngani-yu i murrinh numangabathnu thathpirr-yu? Kardu kathu numangabert kardu kigay pana,” Kangkarlmawu kathu-yu mampirra.
24630	MRK 9:23	I Jesus kathu-ka mamna, “Murrinh ngarra-nu namnga pana-yu ngay mawathanu kama-ya? Mu nhinhi murrinh ngatha nangabathnu mawathanu-wa nhini ngay-ka mawathanu warda nhini-yu. Kardu nangkal ngatha murrinh mangabathnu thathpirr-ka nhini ngay-ka mange ngama da thathpirr nhini-yu ngarra kangidharrpu thangunu-yu.”
24657	MRK 9:50	Bere Kangkarlmawu-ka mampirru-deyida-neme, “Nga. Nanhthi salk-ka patha nawa ku ngen nukun-yu? Mu nga, nanhthi salk murntak manangka thithimarnti-ka nhini-ka wiye da matha nhini-yu i mere da matha nanhthi salk patha deyida nhini-yu. I bere nhini nankuneme-ka nanhthi nginipunh salk patha deyida mani nanemenu i nankuneme-ka patha-wa nururrunemenu ngarra kardu-yu. I kardu marda pekpek thathpirr nanemenu mange nankuneme ngatha-yu,” nukunu kathu-yu Kangkarlmawu mampirruneme.
24659	MRK 10:2	Bere kardu nugarn ngamere pana ngarra murrinh law kardu Jews pigunu marda pumerttha purni, kardu Pharisees-ya, purnenadhaneme ngarra Jesus-nu i murrinh perrenathuktha-mana-wa-neme. I pumamnaneme, “Ya. Ngarra-re murrinh law nekineme yibim-yu? Mange-ka patha nhini-yu kardu nugarn kanipart kurdurinumi mani-yu palngun ngarra nukunu-yu?”
24675	MRK 10:18	Bere Jesus kathu-ka mamna, “Thangku-nu nhinhi namnga-yu ngay-ka kardu patha-yu? Mere nangkal ngadha kardu patha kani-yu, mu Yile neki da matha patha thathpirr-yu.
24737	MRK 11:28	I murrinh pumamnaneme, “Ya. Nhinhi-ka nangkal thangunu murrinh mampa kardu thurdanpunthethith thurran i kardu pana thurdanpunkarel ngarra da church ngala kanhi thangunu kathu-yu? Kardu pule ngala ngarra nimin wurdannhithuk da kanhi-yu?” Parramkadharrpuneme kardu nhini kathu-yu.
24739	MRK 11:30	Nga, murrinh mani numanganemenu. Nangkal kardu John the Baptist wurdanthuk-yu kardu pana-ya ngarra kardu daninluluwewudha wurrini kura-re-yu? Nangkal nimin thathpirr wurdanthuk nukunu-yu? Yile neki thangunu kama i kardu thangunu kama-ya, ngarra nimin-yu?” Dampunkudharrpuneme Jesus kathu-yu.
24751	MRK 12:9	Bere murrinh nhini thangunu Kangkarlmawu kathu-ka mampirra deyida ngarra kardu-yu. “Nga. Ngarra kardu pule ngala mana kathu kurdiwurl ngarra mi kadin nukunu-ka ngarra mana warda mange nhini-yu marrunemenu ngarra kardu peneme nhini-yu ngarra wakal nukunu thu pumpankabatneme-yu? Nukunu kardu pule ngala nhini-ka thu punkuthuknu-warda-neme i purdunkurinuminuminemenu warda peneme nhini-yu. I kardu ngamere deyida pirrarrukaynuneme mi ngarra kadin nukunu piranapenemenu parne-yu.”
24756	MRK 12:14	Bere kardu peneme nhini-ka purnenadha-kathu-neme i murrinh pumamnaneme ngarra Jesus, “Ya pule. Ngankuneme-ka the-wa nganthinnhineme murrinh thathpirr-wa thurdanpirrayith thurran-yu ngarra kardu wurnangat warda ngatha i kardu pule ngala ngala wanku. I nhinhi-ka kardu mere nangkal ngadha themanham thani murrinh-yu. I nhinhi-ka da mange ngarra Yile neki nukun murrinh thathpirr thurdanpunthethith thurran. Mu nga. Ngarra-re murrinh law nekineme yibim-yu? Mange-ka yuthpan ku mani-yu nganamutmut nguru kardu pule ngala ngarra ku Government-yu nukunu Caesar-yu? Mange nhini-ka yuthpan kama i mange wiye kama?” Parramkadharrpuneme peneme nhini kathu.
24758	MRK 12:16	Bere peneme nhini-ka ku mani silver parramnamutneme. I nukunu Jesus kathu-ka mampirru-warda-neme, “Nangkal pelpith kanhi ngarra ku mani silver kanhi-yu? I nangkal murrinh nukunu yibim-yu?” I peneme kathu-ka pumamnaneme, “Pana-ka pelpith nukunu kardu pule ngala ngarra ku Government nukunu-wa nan-ya Caesar. I murrinh nukunu deyida wanku kabim pana-yu.”
24779	MRK 12:37	I Jesus kathu-ka mampirra deyida, “Nukunu David mam-ka kanhi-wa murrinh-yu, ‘Nukunu Christ-ka kardu pule ngala ngay-wa.’” I Jesus mampirra deyida, “Mu ngarra-re nukunu Christ-yu kardu darntethbath ngarra David thangunu-yu? Nukunu Christ-ka kardu pule ngala-wa dim,” murrinh wurdamnuyith Jesus-yu. Bere kardu wurnangat ngarra pubimnayepup murrinh nhini-ka kardu le nimin pardinadha-ya murrinh ngarra nukunu Jesus wurdanpunthethith-yu.
24790	MRK 13:4	“Ya pule. Minthire kardu thu kuy pubayimpurrnu puru-yu da church ngala pangu karrim-yu? I ngarra-re-wa kardu ngankuneme the ngumabathnemenu-yu ngarra da manta-nu warda-yu da nhini-re pubayimpurrnu puru-yu? I kanhi deyida numi-yu, ngarra-re-wa the ngumabathnemenu da ngarra manta-nu warda ngarra da nhinhi-re kardu Pule ngala thathpirr thingarranu ngarra kardu wurnangat warda ngatha?” Parramkadharrpuneme.
24827	MRK 14:4	Mu kardu ngamere-ka mampunkumardarakineme ngarra palngun nhini-yu i murrinh pumenanungkudhaneme pirrine, “Ya. Thangku-dha nanhthi oil pangu-yu dampewewu-yu? Nanhthi-ka wurdanpi-wa.
24829	MRK 14:6	“Ya. Pama da pi,” Jesus kathu-yu mampirruneme. “Thangku-dha murrinh pana ngarra nigunu numamkardarrithakneme nirrimka-yu? Mange ngarra nigunu mamnga-ka mange lelunh-wa nhini-yu.”
24860	MRK 14:37	I nhini thangunu Jesus-ka wurdawurl pangu ngarra pulangay nukunu kardu perrkenkuneme nhini-nu-ya i bampunkurdurtneme kardu ngurrnguwarl pirrinengurrkurrkthaneme. I murrinh mamna ngarra Simon Peter, “Simon. Thangku-nu ngurrnguwarl pana thibimngurrkurrk-yu? Thangku-dha mere thanibirlbirl kunungingki ngadha-yu?”
24878	MRK 14:55	Bere ku yilarn ngala ngala i kardu nugarn terert deyida murrinh perremnudharrpu mange pigunu. Murrinh-ka kanhi mani-wa pumedha pirrini-yu, “Ya. Kardu nangkal ngadha bamkardu Jesus murrinh law ngarra nekineme mungamparl-yu? I kardu nangkal nimin murrinh manhenemenu-yu? I nhini-ka kardu warda thu pubatnemenu nhini-yu.” Murrinh nhini mani-wa perremnudharrpu mange pigunu ngatha. Bere kardu ngamere-ka murrinh thirrukduk pumerdarrithaktha pi ngarra Jesus-nu, mu peneme murrinh-ka puddanangkawuydhaneme pe. I mere nangkal ngadha midha murrinh thathpirr-yu nukunu Jesus mungamparl ngadha murrinh law pigunu-yu.
24883	MRK 14:60	Bere ku yilarn ngala thathpirr-ka dempirnturt warda kumparra ngarra kardu i murrinh warda mamna ngarra Jesus, “Nganaka? Murrinh kanhi-ka murrinh da thathpirr peneme kanhi pumampaneme pirrim-yu? Murrinh-ka nangarranu nhinhi-yu i thurdingarrayithnu mani?”
24884	MRK 14:61	Mu Jesus-ka mere dedharttha i manangka murrinh da matha pirridha. Bere ku yilarn ngala thathpirr-ka murrinh mamna deyida, “Nhinhi-ka wakal Yile neki nukun? Nukunu-ka wurdannhithuk da kanhi-yu? I nhinhi-ka kardu Christ-wa, na?” Dantharrpu ku yilarn ngala kathu.
24891	MRK 14:68	Mu Peter kathu-ka mamnge, “Murrinh ngarra-nu nam thirrim pana kathu-yu? Murrinh nhinhi-ka mere manhimarta murrinh pana kathu namnga thirrim-yu.” Bere nukunu Peter-ka wurdawurl pangu deyida ngarra gate ngarra nanhthi fence ngarra thelput nhini dampegat dim-ya. I da-ka nhini da ngatha ku rooster-ka pirrimkay warda.
24899	MRK 15:4	Bere nukunu Pilate kathu-ka mamna deyida ngarra Jesus, “Nganaka? Murrinh terert kanhi-ka murrinh da thathpirr kanhi kumampa kibim-yu? Murrinh-ka nanganu mani?”
24904	MRK 15:9	Bere Pilate-ka mampirra warda ngarra kardu, “Ya. Kardu ngarra nimin nganipartnu-yu i ngurdunarrathuknu-yu? Kardu kanhi ngarra numamna numpan-ya kardu Pule ngala ngarra nanki kardu Jews ngurduthuknu-yu?”
24980	LUK 1:18	Bere nukunu Zechariah kathu-ka mamna ngarra ku angel nhini-yu, “Mu ngay-ka ngarra-re the danngiyerdi thirrim pana kathu-yu murrinh thathpirr namnga thirrim-yu? Ngay-ka kardu ngalantharr warda-wa i palngun ngay-ka kardu kunugunu warda-wa.”
24996	LUK 1:34	Mu nigunu Mary kathu-ka mamna ngarra ku angel, “Ngarra-re-wa kardu putput ngurrunu ngay-yu? Ngay-ka mere ngadha nganingintharrittha kardu nugarn-yu i ngay-ka mere da ngatha benanginthalettha kardu nugarn-yu.”
25023	LUK 1:61	Mu kardu kathu-ka pumamnge, “Murrinh ngarra thangunu pana-yu? Kardu ngarra darrikardu nankungintha-ka mere nangkal ngadha mebaththa kani murrinh pana-yu.”
25090	LUK 2:48	I peningintha Mary i Joseph-ka pumemnamardat-deyida-ngintha ngarra murrinh thathpi Jesus merrudhaneme dini-yu. Bere Mary kathu-ka mamna ngarra Jesus, “Ya, muluk. Thangku-nu thanam kanhi da ngatha-yu? Thangku-dha mere thurridha ngarra ngankungintha-yu? Ngankungintha-ka ngampawerrngintha nhinhi-nu i da pana-re ngirampawinhadhaththangintha ngurne-ya.”
25091	LUK 2:49	Mu Jesus kathu-ka mampirrungintha, “Thangku-nu-wa ngay nirangawinhadhaththangintha nurne-yu? Nankungintha-ka the-wa nenginthabaththa nhini-yu ngay da kanhi ngarra thelput Yile ngay nukun ngani-yu.”
25108	LUK 3:14	Bere nhini thangunu-ka ku soldier warda punninadha ngarra nukunu-nu John the Baptist. I murrinh nhini da ngatha parrantharrpu i pumamna, “Ya. Mu nganki-ka? Ngarra deyida ngiyemanu nguru-yu?” Mu John the Baptist kathu-ka mampirra, “Nga. Kardu-ka mere nunthuk nukun nuru i ku mani mere nurunmatkat nukun. I kardu murrinh mere nukun numandarrithak i ku mani mere numankapdap nukun. I ku mani pay nanki-ka le da matha nuru nhini-yu ngarra ku pule nanki thangunu kanarramutmut kuru-yu,” John the Baptist kathu-yu mampirra ngarra ku soldier.
25166	LUK 4:34	“Ya. Jesus kardu Nazareth-mawu. Ngay-ka the-wa mamnhibath nhinhi-yu. Pule ngala wurdannhithuk kanhi-yu. Nhinhi-ka patha i yuthpan da matha thurran i mere nabath thani da mange wiye-yu. I nhinhi-ka wakal nukunu-wa. Mu thangku-nu nhinhi thurrinidha da kanhi-yu? Thurdungankartelnu i thurdungantinuminuminu ku ngepan wiye terert kanhi-yu?”
25168	LUK 4:36	I kardu wurnangat-ka pumemnamardat ngala da matha nhini-yu i murrinh pumenanudha punni, “Ya. Thangku murrinh kanhi-yu? Nukunu pana-ka kardu pule ngala thathpirr-wa i lurruth ngala. I ku ngepan wiye ngatha yida murrinh pumamnabath pumpan-yu ngarra murrinh mampirra wurran-yu.”
25197	LUK 5:21	Bere kardu Pharisees nhini i kardu pana ngarra murrinh law kardu Jews pigunu puddininthethiththa purni-ka pubimnayepup warda ngarra murrinh Jesus mamna-yu i murrinh warda pumemnungkuneme mange peneme ngatha, “Ya. Nangkal kardu kanhi-yu? Thangku-nu murrinh nhini nukunu pana mam pirrim-yu? Nukunu-ka murrinh damnakumugat-wa kanam pana-yu ngarra Yile neki wangu. Nukunu-ka mere ngarra nukun kirramaputh mange da wiye pangu-yu ngarra kardu pulith pangu-yu, wurda. Mu Yile neki da matha kirramaputh da mange wiye pangu-yu.”
25198	LUK 5:22	Mu Jesus-ka bangampunkumardeneme mukmuk ngarra kardu peneme nhini-yu, i mampirruneme, “Thangku-nu ngay nubemngayengkarnirnneme nirrim-ka da mange nginipunh pana mani numamnganeme narnam-yu?
25209	LUK 5:33	Bere kardu punnidha ngarra Jesus i pumamna, “Ya. Pulangay nukunu John the Baptist-ka mi mere da ngatha karnemurrkneme nhini-ka ngarra Yile neki ngadha parnamnangerrenneme i parramkariparlneme parnamka. I kardu pana Pharisees-ya mange nhini da ngatha pamam pumpan. Mu thangku-dha pulangay nhinhi-yu mange mere nginipunh nhini mani kuyemaneme kuru-yu? Mu kardu ngarra nhinhi pana-ka bere matha wangu mi parnamkamurrkneme-yu.”
25217	LUK 6:2	Bere kardu pana kardu nhini Pharisees-ya pumampirruneme ngarra pulangay nukunu-yu, “Ya. Thangku-nu mi pana numungamkawerartalneme numpanka marra kanhi-yu? Nankuneme-ka mange mere niyema-nukun-neme nuru nhini-yu da marra kanhi ngarra kardu wurnangat warda ngatha-re bangamnganyuk dim-yu. Nhini-wa da murrinh law pirrim-yu murrinh law nekineme-yu.”
25224	LUK 6:9	Bere Jesus kathu-ka mampirra ngarra kardu terert, “Nga kardu,” mampirra. “Murrinh kanhi nganantharrpunu. Ngarra nimin murrinh law nekingime pirrim-yu? Da Saturday ngarra da nekingime bangannhiyukngime-ya, ngarra nimin da mange yuthpan pamanungime purru-yu? Kardu kama pumankumanpinungime purru i kardu kama mere pumankumanpingime purru? I ngana deyida ngarra nimin da mange patha-yu? Kardu kama pumankuyibirnunungime purru i kardu kama purdunkuthuknungime purru? Da-ka ngarra nimin da mange yuthpan-nu-yu?” Jesus kathu-yu dampuntharrpu.
25261	LUK 6:46	“I nga,” Jesus kathu-yu mampirra deyida. “Nanki numamnga numpan-ka, ‘Pule’ nawa?. Mu nanki-ka mere murrinh numangabath nuru-wa. Nhini-ka thangku-nu-wa ‘Pule’ numamnga numpan-yu?
25288	LUK 7:24	Bere penintha nhini-ka pangu deyida wangu wurdamninthawurl ngarra John the Baptist-nu. Bere Jesus-ka wurdanarrayiththa dini kardu ngarra wurnangat-yu ngarra murrinh nukunu-nu John the Baptist. I mampirra, “Nga kardu. Da marra-re nganaka ngarra nanki-re da pangu wangu ngarra da darrinpirr pularn nunninadha John the Baptist-nu nubamkardu-ka, kardu ngarra mana-wa kardu nukunu nginipunh medha kardi-yu? Kardu manangka lurruth ngala kama numenadha nurni-yu nginipunh nanhthi parnu mani wurdanparl pirrim nanhthi wirrirr-te-yu? Mu wurda nawa nukunu-yu? Nukunu-ka kardu lurruth ngala da matha kardidha-yu.
25289	LUK 7:25	I ngana deyida nunninadha ngarra nukunu-nu nubamkardu-ka, kardu ngarra mana-wa kardu nukunu nginipunh medha kardi-yu? I numenadha nurni nanhthi kaligu patha patha kama banardurdidha wurrini? Mu wurda nawa? Kardu pana ngarra kaligu patha patha pubardurdi pumpan-ka da ngarra thelput ngala ngala da matha pumpannupup-ya.