23251	MAT 2:13	Tøts ɨdøꞌøn ja wijyja̱a̱ꞌy jam wyɨnaty choondɨ, ku ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm ja yꞌa̱nkɨlɨs ña̱nkyꞌejxøø jøts ja José ja aguma̱a̱ꞌyjøtpy ojts tꞌixy, yɨdeꞌen a̱nkɨlɨs ja ñɨma̱a̱jyøø: ―Tsojk pɨdøꞌøk, møøt tsoon yø mutsk møøt yø tya̱a̱k jøts mgaknøjkxtɨt jam Egiptɨt etjotp, ta̱a̱ꞌnɨdɨ jam. Pønɨ wɨneꞌen jam mda̱a̱ꞌnɨdɨ øtsnɨm ja køꞌøm nnɨga̱jpxp, jaꞌagøjxp ku Herodes yø tꞌɨxa̱ꞌa̱wa̱ꞌa̱ñ yø mutsk jøts yø tyikꞌookwa̱ꞌa̱ñ.
23258	MAT 2:20	―Pɨdøꞌøk, jøts xmøødɨt yø mixyuꞌnk yø Jesús møøt yø tya̱a̱k, wɨmbejtnɨdɨ nøjkxnɨdɨ jam Israelɨt etjotp, tø ja yꞌooꞌkøjxnɨdɨ pøn jaty yꞌijty tyikꞌookwa̱ndɨp yø mutskuꞌnk.
23268	MAT 3:7	Jøts ku døꞌøn Juan ojts tꞌixy jøts ku ja fariseotøjk mayꞌampy yjanchmendɨ nøbajtpɨ møøt ja saduceotøjktɨ, jøts ja tnɨma̱a̱y: ―¡Mee mɨkuꞌ! ¿Pøn mee tø mnɨɨꞌmxyɨ jøts ku jadeꞌen mgayiktabayøꞌødyɨt ja mbøky, jøts ku yøꞌøyɨ chøkyɨ ku meets ya̱ nøbajtpɨ tø mmiñ?
23275	MAT 3:14	Kaꞌap ja Juan ja twa̱ꞌa̱ñ jøts ja tyiknøbatt, yɨdeꞌen ja Jesús yiknɨma̱a̱y: ―¿Jawyeen me xtsøky jøts me nyiknøbatt? Pø metsxɨ døꞌøn ndijy xyiknøbatp.
23281	MAT 4:3	Wɨnets mɨkuꞌ ja jam ñɨmeejnɨ jøts ja yikpøktyunwa̱ꞌa̱ñɨ, yɨdeꞌen ja ojts ñɨꞌɨmxyɨ: ―Pønɨ janch ku me mjanchdiosuꞌngɨ, yiktsa̱pkaakyja̱t yø tsa̱a̱.
23284	MAT 4:6	jøts ja ojts ñɨɨꞌmxyɨ: ―Pønɨ janch Dios Uꞌnk mets, kajtswoon ya̱; pø nømpxɨ ja Dios kyajpxy jøts ku: Ja tnøjmɨt yꞌa̱nkɨlɨs jøts me myikꞌejxꞌett jøts ku me kaꞌap ti mja̱ttɨt. Jøts ku mets ja a̱nkɨlɨs mdsaꞌanjøꞌøkɨt, jøts mdeky tsa̱a̱ kyakumɨt kyayoꞌodsɨt.
23296	MAT 4:18	Jam ja Jesús wyɨnaty ñaxy mejpyaꞌa̱m midi jam Galilea etjotp, ku ja tꞌejxpa̱a̱jty namajtsk ja ja̱a̱ꞌy midi ttukmɨgaꞌaxꞌa̱jttɨp, tuꞌuk txøøwꞌaty Simón, nayɨ yikxøømøøpy ja Pedro, jøts jaduꞌuk Andrés. A̱jkxma̱kk ɨdøꞌøn ja tyunkꞌa̱jttɨp ɨxam ja wyɨnaty tyimñɨwejtspattɨ ja tyaꞌa̱jkxma̱jk.
23322	MAT 5:19	Paty ja kaꞌap yikmøjꞌext ku Dios kyutujk ttanɨtanɨt ja yja̱a̱ꞌy pønɨ pøn yiin waan tkayikmøjɨp ja Dios kyutujk, kuts ja myɨguꞌuk ja nayɨdeꞌn ttukpabiky sa̱m ja køꞌøm tpaduñ yiin waan, jaꞌats ɨdøꞌøn ja Dios kamøjꞌejxɨp nayɨdeꞌen. Pønts kaꞌpxy tpadump jøts myɨguꞌuk ja nayɨdeꞌen ttukpabiky, møjꞌejxɨpts Dios jaꞌ ku kyutujk ja ttanɨtanɨt ja yja̱a̱ꞌy.
23323	MAT 5:20	Paty mee ndukmadøy, pønɨ kaꞌ øy yikxon mja̱a̱ꞌyꞌa̱ttɨ, pønɨ mdundɨp nayɨdeꞌen sa̱m yø fariseotøjktɨ sa̱m yø ka̱jpxwejpɨtøjktɨ, nɨjuunɨts meets Dios kyutujk jadeꞌen xkapa̱a̱jtɨyɨdɨt midi yja̱a̱ꞌy ja tyanɨtanaapy.
23326	MAT 5:23	’Paty pønɨ mbɨkta̱ꞌa̱kwa̱ndɨp ja myøxy jam alta̱jrwemp, kuts jam mja̱ꞌa̱ttɨ jøts wɨnet xja̱ꞌmyatstɨ jøts kudam ja mmɨguꞌuk jap tuꞌuk pøn mmɨdsepꞌa̱jtɨp,
23327	MAT 5:24	jamyɨts ja alta̱jrwemp xmajtstuꞌuttɨt midi myoxwa̱ndɨp, jøts ja jawyeen xꞌatska̱jpxꞌøyɨdɨt møøt ja mmɨguꞌuk. Pønɨ ti døꞌøn mnadyamɨꞌa̱mbøjkɨdɨp jøts mnamyɨjotjɨmbetɨdɨt xem ya̱m møøt ja mmɨguꞌuk, wɨnetnɨmts jadɨgojk mnøjkxt jam alta̱jrwemp, jøtsnɨm ja xyoxtɨt midi jam tø xꞌukyiknøjkxtɨ.
23328	MAT 5:25	’Ku pøn mnɨꞌøønɨwya̱ꞌa̱ñɨdɨ jøts ja myiknøjkxwa̱ꞌa̱ñɨdɨ jam kudunk wyɨndum, na̱mgaꞌanɨm jam myiknijkxyɨdɨ, tiku yikxon xkaka̱jpxꞌøyɨdɨ jøts ja møøt mnamyɨjotjɨmbetɨdɨt jadɨgojk, jøts kidi myiknijkxyɨdɨ jam wɨndsøn tɨɨdyumbɨ wyɨndump. ¿Ja ti nøꞌømp ja wɨndsøn jam? Pø mgøya̱kɨdɨpxɨ ja jam jøts mee myikøya̱kt ma̱ ja ta̱jk mayojr jamdɨ, jaꞌats mee myikpuxøjktøkɨyɨp jøts mee myiktsuꞌumt.
23332	MAT 5:29	’Pønɨ kaꞌap yø mween yꞌøyɨ ku yø mduktunkꞌatyɨ jøts myikpøktyunwa̱ꞌa̱ñ, jadeꞌen neꞌegɨ mdyimdyøꞌøt jøts ku mnawyenjuudɨt, jøts jagam xpɨkta̱ꞌa̱kt ja mween; neꞌegɨ øyꞌa̱jtp jadeꞌen ku jaꞌayɨ wyɨndɨgøꞌøty midi myikpøktyunwa̱jnɨp, jøts kidi amuum mwɨndɨgøøgyixy, jøts kidi amuum mnijkxy jap ayoda̱a̱jkjotpy.
23334	MAT 5:31	’Nayɨ tø jekyɨp yiknɨgajpxy: “Pønɨ pøn ñɨdøꞌøxy tmajtstuꞌutwa̱mp, tɨyꞌa̱jtɨngøjxpts ja tmɨnawya̱ꞌkxɨt, kojp tuꞌuk ja nøky.”
23336	MAT 5:33	’Nayɨ tøts ɨnet xnɨmadowdɨ ku ja mdeetyꞌa̱ptøjk jekyɨp yiknɨmaadyɨ: “Pønɨ ti mnɨꞌadsoꞌowɨp Dios wyɨngujkp, kidits meets ja xkaꞌukyikꞌadujknɨ ja mgajpxy ja mꞌayuujk.”
23344	MAT 5:41	Pønɨ myiktaguwa̱ꞌa̱nɨdɨp jøts tsimy xpadsøꞌømdɨt, jøts ja jam xyikja̱ꞌa̱ttɨt pønɨ ma̱ tø tꞌaꞌejxɨdɨ, mja̱a̱ktyimdyuujnɨdɨpts ja mayꞌa̱jt jaꞌ jøts ja jawaanɨ jagam xyikja̱ꞌjtɨdɨt.
23345	MAT 5:42	Pønɨ myikꞌamɨdoodɨp øy ti, moꞌodɨts, kidi meets ja kamøꞌøyɨn xꞌixy; nayɨdeꞌen pønɨ pøn anuuꞌkxy øy ti mꞌamɨdojɨdɨp, kidi mee tø mwa̱ꞌa̱kjɨmbejtnɨ jøts mmɨguꞌuk møj may xꞌadsowdɨ.
23349	MAT 5:46	Kuts meets jaꞌayɨ møøt mnamyayɨ pøn mee mmɨyujyꞌa̱jtɨp, ¿tits ja jadeꞌen ñɨwya̱ꞌa̱nt, ti mayꞌa̱jt meets ja jadeꞌen myiktagumøyɨp? Pøn ja jadeꞌen tkaja̱jtp, yikugubajtpɨ pa̱a̱t ja jadeꞌen ttuñ.
23352	MAT 6:1	’Øyɨm xꞌejxtɨt, jøts kidi mdsɨna̱a̱ꞌyɨn nugo xaꞌødyøkɨ ñadyijyɨ ja mmɨguꞌuk xukꞌejxtɨ øy pa̱a̱t. Pønɨ mꞌadøꞌøtswa̱ndɨpts jadeꞌen, nɨwɨneꞌenɨnts meets Dios Teety mayꞌa̱jtɨn ja mgadagumøyɨdɨt jaꞌ midi jap tsa̱jpjøtpy.
23353	MAT 6:2	Paty ku xpudøkɨdɨt øy pøn ayoobɨ ja̱a̱ꞌy, kidits meets ja nɨdukɨꞌɨyɨ ja̱a̱ꞌy xamɨmadya̱kixy, kidi mee nayɨdeꞌen mꞌadøtsnɨ sa̱m ja ja̱a̱ꞌdyɨ midi jam tsa̱jptøjkjotp, midi jam nøøꞌa̱m tuuꞌa̱m wɨnꞌøøꞌndɨp. Jadeꞌenꞌampy ɨdøꞌøn ja jadeꞌen yꞌadøꞌøtstɨ jøts ja kajxa̱ꞌa̱ky pyɨdsøꞌømdɨt, jadeꞌeñɨts myayꞌa̱jtɨn ja tpøktɨ.
23360	MAT 6:9	Paty ɨdøꞌøn yɨdeꞌen ja Dios xꞌajotꞌa̱ttɨ: Dios Teety tsa̱jpjotpɨt, kuuyɨ mets jaduꞌuk øy wa̱ꞌa̱ts.
23364	MAT 6:13	Agɨdyujk øøts axa̱jtujk øøts, kidi øøts xmajtstuꞌuty jøts kidi myajada̱ꞌa̱ky ja mɨkuꞌ yjaꞌ. Pø metsxɨ jaꞌ mgutujk midi ja mja̱a̱ꞌy mdanɨtanaapy, mets amuum møkꞌa̱jtɨn, jøts ja øyꞌa̱jtɨn xonda̱a̱jkɨn midi xemɨkøjxp. Jadeꞌen ɨdøꞌøn ja yja̱tt.
23365	MAT 6:14	’Pønɨ mmaaꞌkxuktɨp ja ja̱a̱ꞌy pøn mjemduujnɨdɨp mdeduujnɨdɨp, nayɨdeꞌents meets ja Dios Teety mmaaꞌkxukɨdɨt pøn jap tsa̱jpjøtpy;
23372	MAT 6:21	Pønɨ ma̱ xnajtsja̱wɨdɨ xpa̱a̱twa̱ꞌa̱ndɨ ja jujkyꞌa̱jtɨn, nay japts meets ja mwɨnma̱a̱ꞌñ yꞌity.
23374	MAT 6:23	kuts ja mween kyaꞌøyɨ, nayɨdeꞌents ja tyikjaty ja neꞌkx ja kojpk sa̱m pøn kubeꞌets kugoots yꞌity. Pønɨ jamts ja ja̱j xmøødɨ jøts kuts ja xja̱a̱ktyimyikꞌooknɨ ku ja jadeꞌen yja̱a̱ktyimyja̱jtnɨ sa̱m kyootsꞌityɨn, ¡ja̱a̱ktyimyjɨna̱jxpts jaꞌ ya̱m ja tø yjakoodsɨmyɨ!
23375	MAT 6:24	’Kaꞌ pøn tumbɨ namajtsk wyɨndsøn tmɨduñ, ku ja jadeꞌen ttuꞌunt, tuꞌukts ja pyɨdsøꞌømt pøn ja wyɨnja̱wɨp, jøts ja yjaduꞌukpɨ ja tkawɨnja̱wɨt, tuꞌuk ja tꞌømyɨduꞌunt jøts ja yjaduꞌukpɨ ja tkaꞌømyɨduꞌunt. Paty nayɨdeꞌen kaꞌ pya̱a̱tꞌatyɨ jøts nmɨduꞌunɨn ja meeñ ɨxya̱damts Dios njamɨduꞌunmaꞌandɨ, tuꞌugyɨ Dios nꞌajotꞌa̱jtɨn.
23376	MAT 6:25	’Jaꞌagøjxp øts ɨdøꞌøn nwa̱ꞌa̱ñ, jøts kidi xjotmayꞌa̱ttɨ pønɨ ti døꞌøn mgaꞌadyɨp mꞌuuktɨp, pønɨ ti døꞌøn mdajujkyꞌa̱ttɨp, nɨ ja mwet mna̱a̱my xkajotmayꞌa̱ttɨt ti døꞌøn mnadyaxoxɨdɨp. ¿Ti jadeꞌen ja jujkyꞌa̱jtɨn yikpa̱a̱ty sa̱mɨ kaaky jɨɨꞌkxyɨn? Pø kaꞌaxɨ. ¿Jøts ja wet na̱a̱my mɨba̱a̱t ja tꞌukꞌamɨba̱a̱t nayɨdeꞌen pønɨ sa̱ døꞌøn ja neꞌkx ja kojpk yikmøøtꞌaty?
23378	MAT 6:27	¿Pøn køꞌømdsøky tyimyꞌukna̱nkyojnɨp jagujkp metrɨn, øy ja ma̱ba̱a̱t jadeꞌen tjadyimyjatsøky?
23381	MAT 6:30	Pønɨ xyøjxpy tamts Dios jadeꞌen ja ujts midi ja ɨxya̱m yomp ja a̱a̱yjøøjty ja ujtsjøøjty, øy ja jabom wɨxøjkp yjayiknɨtsaañɨt, ¡tits mee mdsow sa̱ ja ujts sa̱ ja pɨjy jadeꞌen yja̱a̱kyikxøxy, meets kaja̱ꞌgyukɨbɨdɨ meets kaꞌajotꞌa̱jtpɨdɨ!
23382	MAT 6:31	Paty kidi mmaydɨ mda̱jtɨ, jøts kidi mwa̱ꞌa̱ndɨ: “¿Ti døꞌøn nga̱a̱ꞌyɨm njøøꞌkxɨm? uk ¿ti døꞌøn nꞌuujkɨm? uk ¿ti døꞌøn nwetꞌa̱jtɨm nna̱a̱myꞌa̱jtɨm?”
23385	MAT 6:34	Paty kidi nugo xjotmayꞌa̱ttɨ pønɨ ti meꞌemp kɨda̱ꞌa̱kp jabom wɨxøjkp, jabɨ køꞌømxɨ ja ña̱nkyꞌejxɨt ña̱nkñɨja̱wɨyɨt ja jabomɨtꞌa̱jtɨn.
23402	MAT 7:17	Paty ɨdøꞌøn ja kipy midi øy, pønɨ øgyipy jaꞌ, nayɨdeꞌents tyøøm ja øy tyikpɨdsimy; midiꞌits kaꞌøy, nayɨdeꞌents tyøøm ja tyikwɨngaxɨꞌɨky kaꞌøy.
23406	MAT 7:21	’Pønɨ pøn jaty øts jadeꞌen nugo xka̱jpxpa̱tp, jøts nɨkaꞌap ja Dios Teety yjaꞌ tpaduujnɨyɨdɨ, jaꞌats kaꞌ tpa̱a̱ttɨ ja Dios kyutujk.
23409	MAT 7:24	’Pøn ø xmɨmadoop jøts jadeꞌen ttuñ sa̱ nwa̱ꞌa̱ñ, jadeꞌen ɨdøꞌøn jaꞌ sa̱m ja ja̱a̱ꞌy midi wijy midi tyøjk tkojp tsa̱a̱gøjxp, tum tsa̱a̱ ja amuum tyukojpkꞌajtpy.
23411	MAT 7:26	Pønts ø xkamɨmadoop ku kaꞌap jadeꞌen ttuñ sa̱ nwa̱ꞌa̱ñ, jadeꞌen ɨdøꞌøn jaꞌ sa̱m ja ja̱a̱ꞌy midi tkaja̱ꞌgyukɨp o ti, midi ja tyøjk ojts tkøjy jam puꞌjotp.
23428	MAT 8:14	Wɨnets ja Jesús ojts ñijkxy Pedro tyøjkwɨndum, jøts ja jam ojts tpa̱a̱jtɨ ja tya̱a̱kmøꞌjt, jøts kudam ja møk jømba̱ꞌa̱m ja jam tmɨgoꞌknɨ.
23439	MAT 8:25	Wɨnets pyabøjkpɨtøjk ja ojts yuxyɨyɨ, yɨdeꞌen ja ojts ñɨɨꞌmxyɨyɨ: ―¡Wɨndsønꞌa̱jtɨm, ejx øø nnøøjøøꞌkxnɨ, yiknɨtsok øøts! ¡Pø nødøjkɨyꞌadøjtsnampts!
23445	MAT 8:31	wɨnets ja mɨkuꞌ nuuꞌkxa̱a̱jkɨngøjxp tꞌamɨdoodøø ja Jesús, yɨdeꞌen ja tnɨmaadyøø: ―Pønɨ xyikpɨdsømwa̱mp øøts, wants øøts yøꞌ kuch ttatøkɨ.
23454	MAT 9:6	Ɨxya̱mnɨm meets ɨnet xꞌukꞌext ma̱ba̱a̱t øts ɨdøꞌøn ja møkꞌa̱jtɨn nmøøtꞌaty ya̱ na̱xwiiñ jøts ø nmaaꞌkxt ja pøky. Xjats ja tnɨma̱a̱y ja køxujxpɨ pakxujxpɨ: ―Pɨdøꞌknɨ wa̱ꞌkukɨñɨ, wejtsjøꞌøk yø mma̱a̱bajt jøts mnøjkxnɨt mdɨga̱m.
23460	MAT 9:12	Ojts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja tmadøy, xjats ja køꞌøm tnɨma̱a̱y ja fariseotøjk: ―Pøn møk pøn kasa̱ja̱jtɨp, ¿ti ja tyikwa̱ꞌa̱ndɨt ja tsøøyɨbɨ? Jaꞌ ja ttsojktɨp pøn pøjkɨdɨp.
23465	MAT 9:17	Jøts nayɨdeꞌen kaꞌ yꞌøyɨ jøts yikpɨkta̱ꞌa̱kt ja vino jap poꞌdukjøtpy midi na̱mɨɨꞌkxñɨm; ku ja jadeꞌen nduꞌunɨnt, takøøꞌtsɨpts ja poꞌ jøts jadeꞌen nugo wyɨndɨgøy, wɨndɨgøøpy ja poꞌ jøts nayɨdeꞌen ja vino. Paty ja vino midi na̱mɨɨꞌkxñɨm ndaꞌadaꞌamyɨn ja jembyoꞌa̱k jøts jadeꞌen nɨmidi kyawɨndɨgøꞌøty.
23472	MAT 9:24	xjats ja tnɨma̱a̱y: ―Pɨdsømdɨ; kaꞌap yø kiixyuꞌnk yꞌøøgyɨ, ma̱a̱p yø jaꞌayɨ. Jøts ja yjanchyiknɨxijkxy ku døꞌøn ja jadeꞌen wya̱a̱ñ.
23486	MAT 9:38	Paty xꞌamɨdoꞌodɨt ja Dios Teety jøts ja tyumbɨ ttanɨgaxt jaꞌabɨ ja̱a̱ꞌy.
23488	MAT 10:2	Yɨdeꞌen ɨdøꞌøn ja nɨmakmajtskpɨ pabøjkpɨtøjk ja xyøøwdɨ: tuꞌuk Simón txøøwɨ, nayɨ yiktejp ja Pedro, jøts ja yꞌuch txøøwɨ Andrés; Jacobo møøt jaꞌ yꞌuchmɨ midi txøøwꞌa̱jtp Juan, ja Zebedeo yꞌuna̱ꞌjk;
23499	MAT 10:13	Pønɨ mꞌadsojɨdɨp ja ja̱a̱ꞌy, øyꞌa̱jtp; kuts ja kaꞌ tꞌadsojɨmbity, majtstuꞌuttɨts jaꞌ.
23511	MAT 10:25	Tyajotkujkꞌa̱ttɨp ɨdøꞌøn ja ɨxpøjkpɨ, janch møj ɨdøꞌøn ja wyɨnaty ku yja̱ꞌa̱ttɨt jadeꞌen sa̱m ja myaꞌestrɨ, jøts ja tumbɨ sa̱m ja wyɨndsønɨn. Pønɨ mɨkuꞌdam ø nyiktijy ku mee nnɨwɨndsønꞌaty, ¿tits meets mdsow, ti meets jadeꞌen mja̱a̱kayiktejp?
23512	MAT 10:26	’Paty kaꞌ pøn xtsøꞌøgɨdɨt. Kaꞌaxɨ ti kyanɨgaxɨꞌɨky øy pøn ti tjadyimyꞌamaꞌatskꞌaty, kaꞌats ja kyayiknɨja̱wɨ øy pøn ti tjadyimyjayuꞌuchꞌity.
23513	MAT 10:27	Pønɨ ti mee ndaꞌaga̱jpxɨp, tukmadowdɨts meets ja ja̱a̱ꞌy jaꞌ; nɨga̱jpxtɨts ja yikxon pønɨ ma̱ xꞌaꞌejxɨdɨ myikmadowdɨ ømyadsowɨ.
23518	MAT 10:32	’Pøn jaty ø xpuka̱jpxɨp, pøn wa̱mp mayja̱a̱ꞌyjøøjty jøts ku øts ja xpabiky, nayɨdeꞌents øts ja møk nnɨtanɨt jam Dios Teety wyɨngujkp pøn jap tsa̱jpjøtpy.
23519	MAT 10:33	Pønts ø xkabuka̱jpxɨp, pøn wa̱mp mayja̱a̱ꞌyjøøjty jøts ku øts ja kaꞌ xpabiky, nayɨdeꞌents øts ja nɨwɨneꞌenɨn ngaꞌejxjɨmbett, nɨwɨneꞌenɨn nganɨtanɨt jam Dios Teety wyɨngujkp.
23523	MAT 10:37	’Pøn tyeety tya̱a̱k jawaanɨ tyikmøjtøjkɨp sa̱m ø kaꞌap xmøjpɨkta̱ꞌa̱gyɨn, kaꞌap øts ja mɨba̱a̱t njaꞌaty; jøts nayɨdeꞌen pøn yꞌuꞌnk yꞌuna̱ꞌjk jawaanɨ tyikmøjtøjkɨp jøts nɨgɨdi kaꞌap øts, nayɨdeꞌen øts ja kaꞌap mɨba̱a̱t njaꞌbiky;
23525	MAT 10:39	Pøn kasa̱jatyɨm nayꞌejxɨp, pøn nabyaꞌayojɨp, kaꞌap ja mɨba̱a̱t ja nɨtsoꞌokꞌa̱jtɨn tpa̱a̱ty; pønts kanabyaꞌayojɨp wan tjaty sa̱ yjaty øts køjxp, jaꞌats ɨdøꞌøn tpa̱a̱tp ja nɨtsoꞌokꞌa̱jtɨn.
23527	MAT 10:41	Pønɨ pøn tkajpxkyupøjkp ja Dios kyugajpxy, jøts kumɨ Dios ja kajxɨp, nayɨdeꞌen ja ja̱a̱ꞌy yikmayꞌa̱tt sa̱m ja Dios kyugajpxy yikmayꞌatyɨn; jøts pøn tkajpxkyupøjkp ja øyja̱a̱ꞌy jaꞌagøjxp ku yꞌøyja̱a̱ꞌyꞌaty, nayɨdeꞌen ja yikmayꞌa̱tt sa̱m ja øyja̱a̱ꞌy yikmayꞌatyɨn.
23535	MAT 11:7	Ɨxanɨm ɨdøꞌøn ja wyɨnaty tyimchoondɨ ja Juan Bautista yja̱a̱ꞌy midi ja pyabøjkpɨꞌajtpy, ku ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús tnɨmadya̱ktøjkɨyɨɨꞌñ ja Juan, yɨdeꞌen ja tnɨma̱a̱y ja mayja̱a̱ꞌy: ―¿Ti ojts xꞌejxtɨ jam aba̱k etjotp ku jam ojts mnøjkxtɨ? ¿Ojts meets jam yja̱wɨ xꞌixy tuꞌuk ja ja̱a̱ꞌy midi jadeꞌen ja̱jtp sa̱m kapy pyojɨmbity pyojꞌadɨjy? Pø kaꞌaxɨ, pø tuꞌugyɨxɨ ja tmɨꞌity ja wyɨnma̱a̱ꞌñ.
23536	MAT 11:8	¿Tits ɨdøꞌøn ojts xꞌatsꞌejxtɨ? ¿Uk ojts xꞌejxtɨ tuꞌuk ja ja̱a̱ꞌy midi janchwetɨ janchna̱a̱myɨ, midi janch tsuj ja wyet tø tyikpety? Pø wa̱ꞌa̱tsxɨ xnɨja̱wɨdɨ pøn jadeꞌen naxyojxɨdɨp jøts ku ja jam ñachøkyɨdɨ ma̱ ja wɨndsøndøjk jam chøønɨdɨ.
23541	MAT 11:13	Pøn ja Dios kyutujk yja̱wɨ tkaꞌuknɨga̱jpxɨp, nɨꞌijtyɨ ja tnɨga̱jpxtɨ pøn Dios kugajpxyꞌa̱jtɨdɨp, jøts nayɨdeꞌen ja Moisés kyutujk tyikwa̱ꞌa̱ñ jøts jaaba̱a̱tnɨm ja tø yiknɨꞌamøñ ku ja Juan Bautista ya̱m tø myiñ;
23543	MAT 11:15	Pønɨ pøn yikxon tnɨmadoop, wants tja̱ꞌgyukɨ.
23547	MAT 11:19	Xjats ø tø njamemɨ, kaapy ukpts øts, jøts mwa̱mɨdɨ jøts ku øts janchka̱xɨm ngay nꞌuuky, jøts ku øts ja møøt nnamyayɨ pøn yiktejtɨp jantyimbyojkpɨtumbɨja̱a̱ꞌdyɨ, jøts nayɨdeꞌen møøt ja yikugubajtpɨtøjktɨ. Pønɨ pønts ja Dios yjaꞌ tkupøjkɨp, jaꞌats tja̱ꞌgyukɨp sa̱m ja Dios yjaꞌ tsøkyɨn.
23551	MAT 11:23	Jøts meets Capernaumɨt ja̱a̱ꞌdyɨ, ¿ma̱ mee xijy mnøjkxtɨ tsa̱jpjøtpy? Pø japxɨ meets ayoda̱a̱jkjøtpy mnøjkxtɨt. Ku jeexyɨp ja mɨla̱grɨꞌa̱jtɨn yiktuñ jam Sodoma midi meets ya̱ tø myiktuꞌunxɨ, neꞌegɨ nay jaa ja ka̱jp jeexyɨp, kaꞌap ja jeexyɨp sa̱ yjaty.
23569	MAT 12:11	Jøts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja ojts tꞌadsøy, yɨdeꞌen ja tnɨma̱a̱y: ―¿Wan meets ja mborreek ndejɨn jadiꞌiñɨ xmajtstuꞌutt ku ja wyɨnaty tø kyunaxy jap jutjøtpy ya̱m pooꞌkxɨn xøøw? Pø kuwa̱nɨxɨ ja xnɨnøjkxtɨt jøts ja xꞌatsjuuttɨt.
23570	MAT 12:12	¿Ti sa̱ts ja jɨyujk jadeꞌen yja̱a̱kyikjotmayꞌaty, jøts ja ja̱a̱ꞌy jadiꞌiñɨ yikmajtstuꞌutt? ¡Pø kaꞌaxɨ, pø ja̱a̱ꞌyxɨ jaꞌ! Pa̱a̱tꞌa̱jtɨp nꞌødyuꞌunɨn øy pøn ku pooꞌkxɨn xøøw.
23585	MAT 12:27	Pø jadeꞌenxɨ mee mwa̱ꞌa̱ñ jøts ku øts jadeꞌenꞌampy ja mɨkuꞌ nyikpɨdsimy ku øts ja møj mɨkuꞌ myøkꞌa̱jtɨn nyiktuujnɨyɨ; pønɨ janch jadeꞌents, ¿pønts meets ja mmɨguꞌuk ja myøkꞌa̱jtɨn yiktuujnɨp ku ja mɨkuꞌ ja nayɨdeꞌen tyikpɨdsømdɨ? Jaꞌaxɨ mee mnɨꞌøøꞌnɨyɨdɨp jøts ku nugo jadeꞌen nugo mjadyimgya̱jpxɨgøydɨ.
23587	MAT 12:29	’¿Pønts øy nugo tyimyꞌuknɨdøjkɨp ja ja̱a̱ꞌy jap tyøjkjøtpy midi janch kamaabyɨm, øy ja pøn tyimyjapøjkxɨwya̱jnɨ ja pyɨkta̱ꞌa̱ky? Jawyeenxɨ ja yikøwøønt yikpakwøønt, wɨnetnɨmts ja yikpøjkøjxɨt ja pyɨkta̱ꞌa̱ky, pø tøxɨ øts nayɨdeꞌen ja mɨkuꞌ yjaꞌ nmɨmajada̱ꞌa̱ky.
23588	MAT 12:30	’Pøn ø xkabudøjkɨp, jaꞌ øts ɨdøꞌøn xmɨdsepwa̱mp; jøts ku øts pøn ti møøt njapøkmukwa̱ꞌa̱ñ, jøts ja jɨnaxy tpøkwaꞌkxy.
23589	MAT 12:31	’Paty meets ɨdøꞌøn nnøjmɨ, jøts ku øy tyimyjapønɨ yikmaaꞌkxkøjxp jaꞌ pyøky, pønɨ ti jaty pøn tyumpy kyajpxpy; kuts pøn tkaꞌukꞌømyɨga̱jpxt ja Espíritu Santo, nɨwɨndem ja mɨba̱a̱t kyayikpojkpɨmeeꞌkxy.
23593	MAT 12:35	Pøn øy ja̱a̱ꞌy, jadeꞌenꞌampy ja tyikpɨdsimy ja øgyajpxy ja øwyɨnma̱a̱ꞌñ, kumɨ tumꞌøwyɨnma̱a̱ꞌñ ja yjagyejpy jam yꞌa̱m yjotp; jøts ɨdøꞌøn kaꞌøyja̱a̱ꞌmyɨdɨ jadeꞌenꞌampy tkayikpɨdsimy ja øwyɨnma̱a̱ꞌñ, kumɨ tum ja kaꞌøybɨ ja jam myøøtꞌajtpy yꞌa̱m yjotp.
23595	MAT 12:37	Pønɨ sa̱ ja mꞌayuujk pønɨ sa̱ ja mwɨnma̱a̱ꞌñ, nayɨdeꞌents myiktɨɨdyuꞌundɨt, nay jaꞌ myiktapøkyꞌejxtɨp, nay jaꞌats mgayiktapøkyꞌejxtɨp.
23606	MAT 12:48	Jøts ja tnɨma̱a̱y pøn wyɨnaty jadeꞌen tø tyukmadøyɨ: ―¿Pøn øts nda̱a̱gɨp, pøn øts ɨdøꞌøn nꞌuchɨp?
23608	MAT 12:50	Pøn øts ja ndeety kyutujk tpaduujnɨyɨp midi jap tsa̱jpjøtpy, yøꞌ øts ɨdøꞌøn nmɨguꞌugɨdɨp, yøꞌ øts ɨdøꞌøn nda̱a̱gɨdɨp.
23617	MAT 13:9	Pønɨ pøn ja ja̱ꞌgyukɨn tmøøtꞌa̱jtp, wan tja̱ꞌgyukɨdɨ.
23620	MAT 13:12	Pønts tjagyajp ja ja̱ꞌgyukɨn, ja̱a̱ktyimyikmoꞌopts jaꞌ jøts yikxon tyimyja̱ꞌgyukɨt; jøts pøn kaja̱ꞌgyukɨp, ja̱a̱ktyimyikpøjkxɨpts jaꞌ pønɨ wɨneꞌen pa̱a̱dɨn ja jap tja̱a̱kjamøødɨ ja wyijyꞌa̱jtɨn.
23621	MAT 13:13	Paty øts yø jadeꞌen ndukmadowdɨ wenk madya̱ꞌa̱kyøjxp; yjadyimyꞌejxtɨpxɨ jadeꞌents yja̱ttɨ sa̱m tø tkidyimyꞌejxtɨ, yjadyimyjamadoodɨp jadeꞌents yja̱ttɨ sa̱m ti tkidyimñɨmadowdɨ, uk sa̱m pøn ti tkidyimyadøyɨn.
23627	MAT 13:19	Pøn tjamadojɨdɨp ja Dios kyajpxy sa̱ ja ttanɨtanɨt ja yja̱a̱ꞌy jøts nɨkaꞌap tmøjpɨkta̱ꞌa̱ktɨ, jaꞌats ɨdøꞌøn jadeꞌen ja̱jtɨp sa̱m ja tømt midi na̱xkɨda̱a̱jk jam tuuꞌa̱m; jøts mɨkuꞌ ja jatyɨ ñɨmiñɨyɨ jøts ja pyøjkxɨyɨ ja Dios kyajpxy midi ja tø tjaꞌukja̱ꞌgyukɨ.
23651	MAT 13:43	Jøts pønts ja Dios tpadundɨp pønɨ sa̱ ja wya̱ꞌa̱ñ, jaꞌats ɨdøꞌøn jap ja møj kunuuꞌkxɨn tmøøtꞌa̱jttɨp ma̱ ja Dios Teety ja kyutujk ttanɨtanɨ ja yja̱a̱ꞌy. Pønɨ mmøøtꞌa̱jttɨp ja ja̱ꞌgyukɨn, ¡ja̱ꞌgyukɨdɨts!
23663	MAT 13:55	Pø ja tsajtspɨts yøꞌ yꞌuꞌnk, jøts ja María tta̱a̱gɨ. Kidi ja Jacobo yøꞌ yꞌa̱jchtɨ, jøts ja José møøt ja Simón, jøts Judas.
23665	MAT 13:57	Patyts ɨdøꞌøn ja jadeꞌen kaꞌ tmøjpɨkta̱ꞌa̱ktɨ. Xjats ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja ñɨma̱a̱jyɨdɨ: ―Tum yiktsojkp ja Dios kyugajpxy øy ma̱, kuts kyøꞌøm ka̱jpkɨjxy ku kyøꞌøm tøjkjøøjty, kaꞌabɨmts ja tɨɨy yiktsøky.
23668	MAT 14:2	jøts ja tnɨma̱a̱y pøn jaty ja wyɨnaty møøt tyuñ: ―Ja Juan Bautista net jaꞌ midi yꞌijty yiknøbajtp, jaꞌ ɨnet tø yjujkpyiky jadɨgojk. Paty yø jadeꞌen tmøøtꞌaty ja møkꞌa̱jtɨn jøts yø jadeꞌen ttuꞌunt ja mɨla̱grɨꞌa̱jtɨn.
23694	MAT 14:28	Wɨnets ja Pedro wya̱a̱ñ, xjats ja tnɨma̱a̱y: ―Wɨndsønꞌa̱jtɨm, pønɨ janch mets ɨdøꞌøn, yikyøꞌøky øts nøøwɨngɨjxy jøts øts xyiknøjkxt ma̱ mets ɨxjam.
23695	MAT 14:29	Xjats ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja ñɨma̱a̱jyøø: ―Men. Wɨnets ja Pedro pyɨdsɨɨmy jam ba̱rkɨjotp, jøts ja yøꞌøchøøꞌñ nøøwɨngøjxp, jøts ja ñijkxy ma̱ ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús jam wyɨnaty.
23706	MAT 15:4	Jøts yɨdeꞌents Dios wya̱a̱ñ: “Wɨndsøꞌøgɨ mdeety mda̱a̱k”, jøts “Pønɨ pøn tyeety tya̱a̱k tkaꞌømyɨga̱jpxp, wan tpaꞌøøky.”
23717	MAT 15:15	Wɨnets ja Pedro wya̱a̱ñ, jøts ja tnɨma̱a̱y ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús: ―Tukmadook øøts ti yø yjadeꞌembɨ madya̱ꞌa̱ky tyijpy.
23757	MAT 16:16	Xjats ja Simón Pedro tꞌadsøøy: ―Ja yiknɨtsokpɨ mets, ja Cristo, ja Dios Uꞌnk.
23759	MAT 16:18	Tɨɨy me mwɨnmay, møk me mwɨnmay, patyts ɨdøꞌøn myikxømøꞌøy Pedro midi tyijpy tsa̱a̱. Tøts mets nɨkøjxp øts ya̱m nyiktsoꞌonda̱ꞌa̱kwa̱ꞌa̱ñ ja njaꞌ; jøts øts ja nyikmøjta̱ꞌa̱kt, nɨ oꞌjkɨn nɨti ja mɨba̱a̱t kyamɨmada̱ꞌa̱gɨt.
23763	MAT 16:22	Wɨnets ja Pedro ja ojts yiknijkxyɨ abiky, jøts ja møkta̱ꞌa̱ky ñɨma̱a̱jyɨ: ―¡Wɨndsønꞌa̱jtɨm, katsojknɨm Dios Teety jøts jadeꞌen mja̱tt! ¡Kaꞌap jadeꞌen mdyimyja̱tt mdyimgyubatt!
23764	MAT 16:23	Xjats ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús tnɨwa̱ꞌkjɨmbijty ja Pedro, jøts ja tnɨma̱a̱y: ―¡Mets mɨkuꞌ jɨwa̱ꞌa̱k, majtstutk øts!, nugo mets mjanchyikꞌaduktɨ. Kaꞌ mets jadeꞌen mwɨnmay sa̱m Dios Teety wyɨnmayɨn, jadeꞌen me mwɨnmay sa̱m øy pøn na̱xwiiꞌñɨt ja̱a̱ꞌy.
23765	MAT 16:24	Wɨnets ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús tnɨma̱a̱y ja pyabøjkpɨtøjk: ―Pønɨ pøn tsojkɨn tmøøtꞌa̱jtp jøts øts njaꞌ jadeꞌen xpaduujnɨt, kaꞌ mɨba̱a̱t køꞌøm ñadyunkꞌa̱tɨt, jaꞌayɨ ku amumjoojt ñadyamɨyoxɨt ja ayoꞌon jøts ɨdøꞌøn jadeꞌen tpaduꞌunt.
23766	MAT 16:25	Pønts kajadeꞌenduñɨm nayꞌejxɨp, nɨwɨndem ja tkapa̱a̱ty ja nɨtsoꞌokꞌa̱jtɨn; jøts pøn ø xkuꞌayoꞌomba̱jtɨp, jaꞌ ɨdøꞌøn tpa̱a̱tp ja nɨtsoꞌokꞌa̱jtɨn.
23770	MAT 17:1	Xjats ku kyɨdudujk xøøwꞌa̱jty, wɨnets ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús tmøødɨyɨɨꞌñ ja Pedro, jøts ja Juan møøt ja yꞌa̱jch Jacobo, jøts ja ojts ñøjkxtɨ ma̱ ja kojpk jam janch køjxp;
23773	MAT 17:4	Wɨnets ja Pedro tnɨma̱a̱y ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús: ―Wɨndsønꞌa̱jtɨm, ¡tyimyꞌøyꞌa̱jtp ku øø ndyimya̱mꞌaty! Pønɨ mdsøjkpy jøts øøts ujtsꞌa̱a̱dyøjk tɨgøøk nyikꞌøyɨt; tuꞌuk mets mjaꞌ, tuꞌuk Moisés yjaꞌ jøts tuꞌuk Elías yjaꞌ.
23774	MAT 17:5	Nay ɨxamnɨm ja Pedro jadeꞌen wya̱ꞌa̱ñ ku ja yoots jam yja̱ꞌjty janchyikwɨnꞌooꞌkpɨm, jøts ja tukɨꞌɨyɨ tyikꞌadɨgøøy; jøts jap yootsjøtpy ja Dios Teety yꞌayuujk yikmadøøy ku yɨdeꞌen wya̱ꞌa̱ñ: ―Nꞌuꞌnk øts ɨdøꞌøn ya̱ꞌa̱t, yøꞌ øts ɨdøꞌøn nja̱a̱ktajotkujkꞌajtpy. Mɨmadowdɨ pønɨ sa̱ wya̱ꞌa̱ñ.
23776	MAT 17:7	Jøts nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja ñɨmejnɨdɨ, jøts ja tyojnɨdɨ, yɨdeꞌen ja ñɨma̱a̱jyɨdɨ: ―Pɨdøꞌøktɨ; kidi mdsøꞌøgɨdɨ.
23793	MAT 17:24	Xjats ku ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús tmøøtja̱ꞌjty ja pyabøjkpɨtøjk jam Capernaumɨt ka̱jpkøjxp, jamts ja ja̱a̱ꞌdyɨ pøn yiktsa̱ptøjkugubajttɨp, jaꞌats ɨdøꞌøn ojts tnɨnøjkxtɨ ja Pedro, jøts ja ojts tyiktøwdɨ: ―¿Kaꞌ meets yø myikꞌɨxpøjkpɨ tkugubety yø tsa̱ptøjk?
23794	MAT 17:25	Jøts ja Pedro yꞌadsøøy: ―Kyugubejtpyxɨ yøꞌ. Xjats ku ja Pedro tyøjkɨyɨɨꞌñ tøjkjøtpy, japts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja jawyeen ñɨma̱a̱jyɨ: ―¿Sa̱ me Simón mwɨnmay? ¿Pøn yja̱wɨ yø wɨndsøndøjk tyukugubajttɨp, ja kyøꞌømɨguꞌuk uk ja wenk ja̱a̱ꞌy?
23795	MAT 17:26	Jøts ja Pedro yꞌadsøøy: ―Ja wenk ja̱a̱ꞌy yø tyukugubajttɨp. Jøts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús yꞌadsowɨmbijty: ―Aaa kaꞌats tam adøm ɨdøꞌøn xpa̱a̱tꞌa̱jtyɨm nya̱jkɨnt ja tsa̱ptøjk kugubajtɨn, pønɨ abiky ja̱a̱ꞌy tyukugubajttɨp.
23796	MAT 17:27	Jøts nɨpøn ngayikꞌa̱mbøjkɨn, nøjkx mejyꞌagøꞌøm jøts jam xjuutt ja a̱jkx, pønɨ midi ɨnet mɨjawyeen mjuuꞌtpy, jaꞌ yꞌa̱a̱wjøtpyts ɨnet meeñ xpa̱a̱tt tuꞌuk. Pya̱a̱tpts ɨnet jaꞌ jøts ja namajtsk ngugubajtɨnꞌa̱jtɨn; jaꞌats myiknøjkxp jøts xꞌatsmoꞌot ja yikugubajtpɨ.
23797	MAT 18:1	Ñɨñayɨ wɨnets ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús pyabøjkpɨtøjk ñɨmejnɨyɨ, jøts ja ojts yiktɨɨyɨyɨ: ―¿Pømbɨ øø nɨduꞌugɨn ja tyimyꞌukmøjtøkɨp ku ja mgutujk xyikna̱xkɨda̱ꞌa̱kt?