23216	MAT 1:3	Ja Judá møøt ja ñɨdøꞌøxy Tamar jaꞌats tꞌuna̱ꞌjkꞌa̱jttɨp ja Fares jøts ja Zara. Jøts ja Fares tꞌuꞌnkꞌaty ja Esrom, jøts ja Esrom tꞌuꞌnkꞌaty ja Aram.
23225	MAT 1:12	Tøts ja jadeꞌen wyɨnaty yꞌukjaty ku ja Jeconías tpa̱a̱jty ja yꞌuꞌnk midi txøøwꞌa̱jtp Salatiel, jøts ja Salatiel ja Zorobabel ja yꞌuꞌngɨp.
23235	MAT 1:22	Tyimyja̱jt tyimgyubajts ɨdøꞌøn ja jadeꞌen sa̱ nwɨndsønꞌa̱jtɨm Dios wyɨnaty tø tyikwa̱ꞌa̱ñ ja kyugajpxy ku ja wya̱a̱ñ:
23240	MAT 2:2	jaꞌats jam ojts tyiknɨdøwɨdɨ, yɨdeꞌen ja wya̱ndøø: ―¿Ma̱ døꞌøn ja tø kyeꞌexy jaꞌ pøn tnɨwɨndsønꞌa̱tp ja ya̱ꞌɨt israelɨt ja̱a̱ꞌy? Tøts øøts ja nꞌejxpa̱a̱jtɨ ja mya̱a̱dsa̱ꞌ ma̱ øø tø ndsøøñ, ɨxya̱ts øøts ja tø nnɨmiñ jøts øøts ja nwɨndsøꞌøgɨwya̱ꞌa̱ñ.
23251	MAT 2:13	Tøts ɨdøꞌøn ja wijyja̱a̱ꞌy jam wyɨnaty choondɨ, ku ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm ja yꞌa̱nkɨlɨs ña̱nkyꞌejxøø jøts ja José ja aguma̱a̱ꞌyjøtpy ojts tꞌixy, yɨdeꞌen a̱nkɨlɨs ja ñɨma̱a̱jyøø: ―Tsojk pɨdøꞌøk, møøt tsoon yø mutsk møøt yø tya̱a̱k jøts mgaknøjkxtɨt jam Egiptɨt etjotp, ta̱a̱ꞌnɨdɨ jam. Pønɨ wɨneꞌen jam mda̱a̱ꞌnɨdɨ øtsnɨm ja køꞌøm nnɨga̱jpxp, jaꞌagøjxp ku Herodes yø tꞌɨxa̱ꞌa̱wa̱ꞌa̱ñ yø mutsk jøts yø tyikꞌookwa̱ꞌa̱ñ.
23262	MAT 3:1	Tøts ja tiempɨ wyɨnaty ñaxy jøts ja Juan Bautista midi yiknøbajtp, jam wya̱ꞌkaxɨꞌjky Judeɨt yꞌaba̱kꞌetjotp, jøts ja jam kya̱jpxwaꞌkxy,
23270	MAT 3:9	jøts kidi mee køꞌøm mnawya̱ꞌa̱ñɨdɨ namyɨkajxɨbɨm: “Tixɨ kaꞌap ti chøkyɨ kumɨ ja Abraham adøm nꞌa̱pteetyꞌamøjꞌa̱jtyɨndɨp”; jøts kaꞌats yjadeꞌenɨ ti Dios kama̱jyɨp øy ja pøn ttukmɨguꞌukꞌa̱tt ja Abraham pønɨ pøn ja køꞌøm yꞌaꞌejxɨp.
23272	MAT 3:11	Tɨy janch ɨxya̱m ndyimdyukmadowdɨ jøts ku øts yøꞌøyɨ tø nnɨmiñ jøts meets nøø nduktanøbattɨt. Jadeꞌenꞌampy yiknɨja̱wɨt jøts ku mdsɨna̱a̱ꞌyɨndɨ tø xyiktɨga̱tstɨ; jats øts tuꞌuk ɨxꞌoojk xpamiñ pøn meets Espíritu Santo mduktatøkɨyɨp jøts jaꞌ tmɨmeꞌent ja tɨɨdyuꞌunɨn. Møkꞌampy kutujk ja tmɨmiñ, nɨjuunɨ øts ja møøt nganamyɨba̱a̱tꞌa̱tɨyɨt.
23276	MAT 3:15	Yɨdeꞌen ja Jesús yꞌadsøøy: ―Wan ɨdøꞌøn tꞌukjaty; jadeꞌen neꞌegɨ ndyimdyøøꞌjɨnt jøts ku jaꞌayɨ nbaduꞌunɨnt sa̱ Dios Teety tyɨyꞌa̱jtɨn wya̱ꞌa̱ñ. Kyupøjk ɨdøꞌøn ja Juan ja jadeꞌen.
23278	MAT 3:17	Wɨnets ja Dios Teety yꞌayuujk yikmadøøy, yɨdeꞌen ja jap tsa̱jpjøtpy wya̱ꞌa̱ñ: ―Ya̱ꞌa̱t øts ɨdøꞌøn nꞌUꞌnkꞌajtpy, yøꞌ øts ɨdøꞌøn ndsøkyꞌajtpy, njantyajotkujkꞌajtpyts øts yøꞌ.
23288	MAT 4:10	Wɨnets ja Jesús wya̱a̱ñ jøts ja tnɨma̱a̱y: ―Mɨkuꞌ, jɨwa̱ꞌa̱k, kidi øts ya̱ xwɨnꞌixy, pø yɨdeꞌents Dios kyajpxy wya̱ꞌa̱ñ: “Ja Dios Teety tuꞌugyɨ mwɨndsøꞌøgɨp, jaꞌ mbaduꞌump pønɨ sa̱ ja wya̱ꞌa̱ñ.”
23294	MAT 4:16	Jadeꞌen meets xꞌejxpa̱a̱ttɨt midi Dios Teety ñajtskajxɨp sa̱m ja ja̱jɨn pøn wɨmbeets kugoots tyimyꞌejtnɨdɨp, nɨsudso mgawɨnma̱a̱ꞌnbya̱a̱ttɨ pønɨ sa̱dam ɨdøꞌøn ja Dios mdsøkyɨdɨ, tøts ja tyikuja̱jta̱a̱gɨ tyikudøøꞌkxa̱a̱gɨ pøn ja pyøky tmɨꞌookwa̱nɨdɨp jadiꞌiñɨ, jøts tø ja Dios mduuꞌmøꞌøyɨdɨ sudso mnɨtsoꞌokꞌa̱ttɨt.
23299	MAT 4:21	Tø wyɨnaty waanɨ yøꞌødyɨ, jamts ja Jesús ojts tꞌejxpa̱tkojmɨ nayɨ namajtsk ja ja̱a̱ꞌdyɨ midi tukja̱a̱ꞌdyɨ: tuꞌuk yJacoboꞌaty jøts jaduꞌuk Juan txøøwɨ, ja Zebedeo døꞌøn ja yꞌuna̱ꞌjk. Jam ja wyɨnaty møøt ja tyeety ba̱rkɨjotp, ja tyaꞌa̱jkxma̱jk ja jam wyɨnaty yꞌada̱jkɨdɨp. Wɨnets Jesús ja ojts ya̱a̱jxɨyɨdɨ,
23306	MAT 5:3	―Tyaꞌøyꞌa̱jtɨdɨp jaꞌ Dios kyunuuꞌkxɨn pøn ja yꞌamutskꞌa̱jtɨn yja̱ꞌwɨp, jaꞌats pya̱a̱ttɨp ja Dios kyutujk midi ja tyanɨtanaapy ja yja̱a̱ꞌy.
23307	MAT 5:4	’Tyaꞌøyꞌa̱jtɨdɨp Dios kyunuuꞌkxɨn jaꞌadɨ pøn jotmaya̱xtɨp pøn jotmayꞌooꞌktɨp, jaꞌ ɨdøꞌøn Dios ayoꞌejxɨdɨp.
23308	MAT 5:5	’Tyaꞌøyꞌa̱jtɨdɨp jaꞌ Dios kyunuuꞌkxɨn pøn myɨduda̱ꞌa̱kyꞌa̱jttɨp ja yꞌawejxꞌa̱jtɨn, jaꞌats pya̱a̱ttɨp ja øyꞌa̱jtɨn midi ja Dios tø tnɨꞌadsowɨ.
23311	MAT 5:8	’Tyaꞌøyꞌa̱jtɨdɨp Dios kyunuuꞌkxɨn jaꞌadɨ pøn ja yjanchja̱ꞌwɨn tuꞌugyɨ yikꞌejttɨp, kuwa̱nɨts ja Dios ja tpa̱a̱ttɨt.
23312	MAT 5:9	’Tyaꞌøyꞌa̱jtɨdɨp Dios kyunuuꞌkxɨn jaꞌadɨ pøn yikxon tka̱jpxꞌøyɨdɨp jøts tsep tkana̱nktyuñɨdɨ, jaꞌabɨ ja̱a̱ꞌy ɨdøꞌøn Dios uꞌnkꞌa̱tɨdɨp una̱ꞌjkꞌa̱tɨdɨp.
23319	MAT 5:16	Nayɨdeꞌents meets ɨdøꞌønmɨ, tukꞌejxtɨ ja ja̱a̱ꞌy ja øyꞌa̱jtɨn ja xonda̱a̱jkɨn jøts tꞌejxtɨt tnɨja̱wɨdɨt jøts kudam meets xuñ ja tɨyꞌa̱jtɨn, mjajotwa̱mp tam meets, myɨja̱wɨdɨpts kyunuuꞌkxyja̱wɨdɨpts jaꞌ ja Dios Teety midi mee mnɨtana̱a̱jyɨp o ma̱dsoo midi jap tsa̱jpjøtpy.
23324	MAT 5:21	’Tøxɨ xnɨmadowdɨ ku ja nꞌa̱pteetyꞌamøj yiknɨmaadyøø: “Kidi myikja̱a̱ꞌyꞌøøky, pønɨ pøn yikja̱a̱ꞌyꞌooꞌkp yiktɨɨdyuꞌump jaꞌ.”
23330	MAT 5:27	’Tø meets ɨnet ja xnɨmadøy ku jekyɨp yɨdeꞌen yjawa̱ꞌa̱ndɨ: “Kidi mmɨguꞌuk ñɨya̱a̱ꞌy ñɨdøꞌøxy xpøjkxɨyɨ.”
23348	MAT 5:45	Jadeꞌenꞌampy meets ja Dios Teety tsa̱jpjotpɨt mjaꞌbøkɨdɨt jøts ja mꞌuꞌnkꞌa̱tɨdɨt; pø tum jaꞌaxɨ tyiknɨꞌa̱mp tyiknɨja̱jp ja øyja̱a̱ꞌy ja kaꞌøyja̱a̱ꞌy, uk ku tyuꞌuy jaꞌats ja nøø tuu tkajxp.
23350	MAT 5:47	Uk xka̱jpxpooꞌkxtɨts jaꞌayɨ pøn jaty mmɨguꞌukꞌa̱jtɨp pøn tuꞌugyɨ ja mdsɨna̱a̱ꞌyɨn møøt ñabya̱a̱dyɨ, ¿ti øyꞌa̱jtɨn meets ɨdøꞌøn jadeꞌen mdumpy? Ti pøn ja jadeꞌen tkaja̱jtp, pø nayɨdeꞌenxɨ ja yꞌadøꞌøtstɨ pøn Dios tkajanchja̱ꞌwɨdɨp.
23352	MAT 6:1	’Øyɨm xꞌejxtɨt, jøts kidi mdsɨna̱a̱ꞌyɨn nugo xaꞌødyøkɨ ñadyijyɨ ja mmɨguꞌuk xukꞌejxtɨ øy pa̱a̱t. Pønɨ mꞌadøꞌøtswa̱ndɨpts jadeꞌen, nɨwɨneꞌenɨnts meets Dios Teety mayꞌa̱jtɨn ja mgadagumøyɨdɨt jaꞌ midi jap tsa̱jpjøtpy.
23355	MAT 6:4	neꞌegɨ øy ku kaꞌ pøn xuknɨja̱wɨt ku jadeꞌen xuꞌunt. Jøts ja Dios Teety wa̱ꞌa̱ts ja tꞌixy ti jaty me mdumpy øy ja pøn xjagaduknɨja̱wɨ, mba̱a̱jtɨpts mets ja myayꞌa̱jtɨn jaꞌ.
23357	MAT 6:6	Kuts ja Dios xꞌajotꞌa̱ttɨt, tøkɨdɨ mdøjkjøtpy, agøꞌødɨ ja mdøjk jøts xmɨnuuꞌkxa̱ꞌa̱ktɨt anadyuꞌukꞌampy ja mDios Teety, pø ɨxajpxɨ ja nayɨdeꞌen jøts yꞌijxpy jaꞌ ti jaty mee mdumpy, øy meets ja pøn xjagaduknɨja̱wɨ.
23359	MAT 6:8	Kidits meets nayɨdeꞌen mꞌadɨꞌɨch sa̱m ja yꞌadøꞌøtstɨn; pø wa̱ꞌa̱tsxɨ Dios Teety ja neꞌegɨ tnɨja̱wɨ pønɨ ti meets ɨdøꞌøn mgaꞌejtxɨp, pønɨ ti meets ɨdøꞌøn mdsøjkpy, wa̱ꞌa̱ts ja tnɨja̱ꞌwɨñɨ ya̱m meets ja xkaꞌamɨdøynɨm.
23360	MAT 6:9	Paty ɨdøꞌøn yɨdeꞌen ja Dios xꞌajotꞌa̱ttɨ: Dios Teety tsa̱jpjotpɨt, kuuyɨ mets jaduꞌuk øy wa̱ꞌa̱ts.
23365	MAT 6:14	’Pønɨ mmaaꞌkxuktɨp ja ja̱a̱ꞌy pøn mjemduujnɨdɨp mdeduujnɨdɨp, nayɨdeꞌents meets ja Dios Teety mmaaꞌkxukɨdɨt pøn jap tsa̱jpjøtpy;
23366	MAT 6:15	kuts pøn xkamaaꞌkxuktɨt, kaꞌats meets ja Dios Teety mbojkpɨmaaꞌkxɨdɨt.
23369	MAT 6:18	jøts ja ja̱a̱ꞌy kidi tnɨja̱wɨdɨ jøts kudam me mꞌama̱a̱yꞌaty. Ja Dios Teety ja tuꞌugyɨ tnɨja̱ꞌwɨp, pø ɨxajpxɨ mets ja møøt. Øy mets ti xuñ xkajpxy, ñɨja̱ꞌwɨpts ja wa̱ꞌa̱ts; nay jaꞌats mets ja mayꞌa̱jtɨn mmoꞌojɨp.
23376	MAT 6:25	’Jaꞌagøjxp øts ɨdøꞌøn nwa̱ꞌa̱ñ, jøts kidi xjotmayꞌa̱ttɨ pønɨ ti døꞌøn mgaꞌadyɨp mꞌuuktɨp, pønɨ ti døꞌøn mdajujkyꞌa̱ttɨp, nɨ ja mwet mna̱a̱my xkajotmayꞌa̱ttɨt ti døꞌøn mnadyaxoxɨdɨp. ¿Ti jadeꞌen ja jujkyꞌa̱jtɨn yikpa̱a̱ty sa̱mɨ kaaky jɨɨꞌkxyɨn? Pø kaꞌaxɨ. ¿Jøts ja wet na̱a̱my mɨba̱a̱t ja tꞌukꞌamɨba̱a̱t nayɨdeꞌen pønɨ sa̱ døꞌøn ja neꞌkx ja kojpk yikmøøtꞌaty?
23377	MAT 6:26	Ejxtɨ yø joon, ejxtɨ yø jɨyujk midi kakwɨdejttɨp jam tsa̱jpwemp, kaꞌaxɨ yø ñeꞌeptɨ kyojtɨ, kaꞌaxɨ pyɨkta̱ꞌa̱ky yø tyikpɨdøꞌøktɨ, kaꞌaxɨ pyɨkta̱ꞌa̱ky yø tpøkjøꞌøktɨ jøts tpɨkta̱ꞌa̱ktɨt jap tsaꞌjxjøtpy; øy yø jadeꞌen yjagatundɨ, yikmøødyɨpts yjɨɨꞌkxy yøꞌ, jaꞌ yø tmøøpy pøn mee mꞌajotꞌa̱jttɨp, ja Dios Teety pøn jap tsa̱jpjøtpy. ¡Tits mee mdsow sa̱ ja jɨyujk jadeꞌen ja yjaꞌ yikmoꞌodɨ!
23382	MAT 6:31	Paty kidi mmaydɨ mda̱jtɨ, jøts kidi mwa̱ꞌa̱ndɨ: “¿Ti døꞌøn nga̱a̱ꞌyɨm njøøꞌkxɨm? uk ¿ti døꞌøn nꞌuujkɨm? uk ¿ti døꞌøn nwetꞌa̱jtɨm nna̱a̱myꞌa̱jtɨm?”
23383	MAT 6:32	Tum yø yjadeꞌembɨ pɨkta̱ꞌa̱ky pyawɨnmaadyɨp ja ja̱a̱ꞌy pøn Dios yjaꞌ tkaja̱ꞌgyukɨyɨdɨp; meetsts mjagyajpɨp ja Dios Teety midi jap tsa̱jpjøtpy, jaꞌ ja tnɨja̱ꞌwɨp pønɨ ti mee mgaꞌejtxɨp.
23393	MAT 7:8	Ti ja kidyimyꞌukyikmøøpy pøn tꞌamɨdoop pøn tpøktsoop, pyajtpy jaꞌ pøn tigati tꞌɨxaapy; uk ku pøn kya̱jpxwɨdity kyuga̱jpxɨ, øy muum yikꞌawa̱jtsxɨyɨpts ja tøjkꞌa̱a̱w ja øy pøn.
23394	MAT 7:9	’¿Ti wan meets ja ndejɨn wɨna̱a̱gɨn pøn yꞌuꞌnk yꞌuna̱ꞌjk tmøøpy tsa̱a̱ ku ja tꞌamɨdøy tsa̱pkaaky?
23406	MAT 7:21	’Pønɨ pøn jaty øts jadeꞌen nugo xka̱jpxpa̱tp, jøts nɨkaꞌap ja Dios Teety yjaꞌ tpaduujnɨyɨdɨ, jaꞌats kaꞌ tpa̱a̱ttɨ ja Dios kyutujk.
23416	MAT 8:2	Xjats ja̱a̱ꞌy ja ojts tuꞌuk wɨngon ñɨnijkxyɨ, møj puꞌuts pa̱ꞌa̱m ja pøjkɨp, jaꞌats ɨdøꞌøn jam ojts ñagyuxendya̱ꞌa̱gyɨ jam nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús wyɨngujkp, jøts ja tnɨma̱a̱y: ―Teety, mmøøtꞌajtpy ja møkꞌa̱jtɨn jøts xyiktsoꞌokt, yiktsokts øts mdsojkꞌa̱jtɨngøjxp.
23417	MAT 8:3	Xjats ja ojts jaꞌayɨ tkønɨxa̱jy, yɨdeꞌen ja tnɨma̱a̱y: ―Ndsøkyꞌajtpy øts jøts mdsoꞌokt. Tsoknɨ. Jaꞌayɨ ja jadeꞌen wya̱a̱ñ, jøts ja puꞌuts pøjkɨbɨ jatyɨ ña̱jxy ja pya̱ꞌa̱m, jatyɨ tyaagyɨjxy ja pyuꞌuts.
23420	MAT 8:6	yɨdeꞌen ja wya̱a̱ñ: ―Teety, ɨxajp øts tuꞌuk ndumbɨ pa̱ꞌa̱m tmɨgoꞌknɨ ndøjkjøtpy, jadiꞌiñɨ tø myujknɨ xyujxnɨ, yjanchkupijkpy ɨdøꞌøn ja jap ja ja̱jyɨ tøøyɨ.
23422	MAT 8:8	Jøts ja ja̱a̱ꞌy yɨdeꞌen yꞌadsowɨmbijty midi ɨdøꞌøn twɨndsønꞌa̱jtp nɨdukpiky ja solda̱dɨdɨ: ―Teety, kaꞌap ø xpa̱a̱tꞌaty jøts mets mdøkɨt ndøjkjøtpy; anaꞌam jaꞌayɨ jøts choꞌokt øts ja ndumbɨ.
23440	MAT 8:26	Jøts ja tꞌadsøøy yɨdeꞌen: ―¿Ti mdsøꞌjkɨdɨp ku mdsøꞌøgɨdɨ? ¡Janch yiiꞌnɨm meets ja janchja̱ꞌwɨn xmøøtꞌaty! Xjats ja tyanaagyukɨyɨɨꞌñ, jøts ja ojts tnøjmɨ ja poj jøts wan tnaxy jøts ja mejy kyaꞌukꞌadøtsnɨt; jøts ɨdøꞌøn ja jadiꞌiñɨ myøøñ, nayɨdeꞌen jotkujkꞌatyɨm tya̱a̱ñ sa̱m ɨdøꞌøn ku ja et kyapøjy.
23441	MAT 8:27	Jøts ñɨgyuma̱a̱p ja tyimyja̱ꞌwɨdøø, nømdɨp jaꞌ: ―¿Ti pøn ja̱a̱ꞌy yø jadeꞌen, mɨmadoojɨpa̱a̱t poj yøꞌ, mɨmadoojɨpa̱a̱t mejy yøꞌ?
23443	MAT 8:29	Jøts ja yjanchaba̱a̱bɨna̱xwa̱ꞌa̱ktøø: ―¿Ti øø xanɨbøjkɨp, ti tsepxɨk adøm njagyejpyɨm, mets Jesús, mets Dios Uꞌnk? ¿Jaꞌ mets ya̱ tø xnɨmiñ jøts øøts ɨxya̱myɨ xtyimyikꞌayoꞌomba̱a̱twa̱ngøjy?
23452	MAT 9:4	Jøts kumɨ wa̱ꞌa̱ts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja tnɨja̱wɨ sa̱ jaty ja wyɨnmaydɨ, jøts ja tnɨma̱a̱y: ―¿Tigøjxp ku jadeꞌen kaꞌøwyɨnma̱a̱ꞌñ xjagyaptɨ?
23456	MAT 9:8	Kuts ja mayja̱a̱ꞌy ja ojts jadeꞌen tꞌejxtɨ, xjats ja yjanchøꞌjkɨñɨdɨ, wɨnets ja tja̱ꞌmyajtstɨ ja Dios jøts ja tmøja̱ꞌwɨdøø tkunuuꞌkxyja̱ꞌwɨdøø, jaꞌagøjxp ku ja jadeꞌen tꞌejxtɨ jøts kudam ja Dios Teety myøkꞌa̱jtɨn tmøøtꞌa̱jttɨ, pø nɨñugo ja̱a̱ꞌyxɨ ja ttejtɨ.
23459	MAT 9:11	Jaꞌayɨ ja fariseotøjk ja ojts jadeꞌen tꞌejxtɨ, xjats ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús pyabøjkpɨtøjk yikꞌamɨdoodøø: ―¿Tigøjxp ku yø mwɨndsøn tmøøtkay yø yikugubajtpɨtøjktɨ møøt yø kawɨndɨyja̱a̱ꞌdyɨ?
23462	MAT 9:14	Wɨnets ja Juan Bautista tyumbɨ myendøø ma̱ ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús jam wyɨnaty, jøts ja ojts tyiktøwdɨ, yɨdeꞌen ja tnɨmaadyøø: ―¿Tigøjxp ku øø nꞌama̱a̱yꞌaty møøt ja fariseotøjktɨ, ngakay ngaꞌuuky øøts jøts mets yø mbabøjkpɨtøjk jaayɨ yjanchkaydɨ yjanchjøøꞌkxtɨ, nɨwɨneꞌen kyaꞌama̱a̱yꞌa̱ttɨ?
23466	MAT 9:18	Ɨxam ɨdøꞌøn ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús jadeꞌen wyɨnaty wya̱ꞌa̱ñ, ku yja̱ꞌjty tuꞌuk ja wɨndsøn pøn tnɨguba̱jkꞌa̱jtɨp ja israelɨt ja̱a̱ꞌy, jøts ja ojts ñagyuxendya̱ꞌa̱gyɨyɨ jaꞌ wyɨngujkp, jøts ja ñɨma̱a̱jyøø: ―Tø øts nnøøxuꞌnk yꞌøøky tyimyꞌɨxanɨm; kudsɨk mets ɨnet jaꞌayɨ mmeꞌent jøts waanɨ xkønɨxa̱jt, jujkpyøjkp ɨnet ja jadɨgojk.
23486	MAT 9:38	Paty xꞌamɨdoꞌodɨt ja Dios Teety jøts ja tyumbɨ ttanɨgaxt jaꞌabɨ ja̱a̱ꞌy.
23489	MAT 10:3	Felipe, Bartolomé, Tomás, jøts Mateo ja yikugubajtpɨ; jøts ja Alfeo mya̱jnk pøn txøøwꞌa̱jtp Jacobo; jøts Lebeo pøn nayɨ yiktejp Tadeo;
23506	MAT 10:20	Kidi meedsɨpxɨ ja mmɨwɨnma̱a̱ꞌnbya̱a̱tp ku mee mga̱jpxt, pø ja Dios Teetyxɨ yꞌEspíritu Santo myika̱jpxɨdɨp.
23511	MAT 10:25	Tyajotkujkꞌa̱ttɨp ɨdøꞌøn ja ɨxpøjkpɨ, janch møj ɨdøꞌøn ja wyɨnaty ku yja̱ꞌa̱ttɨt jadeꞌen sa̱m ja myaꞌestrɨ, jøts ja tumbɨ sa̱m ja wyɨndsønɨn. Pønɨ mɨkuꞌdam ø nyiktijy ku mee nnɨwɨndsønꞌaty, ¿tits meets mdsow, ti meets jadeꞌen mja̱a̱kayiktejp?
23515	MAT 10:29	’O døꞌøn ja joon ma̱ba̱a̱t kyɨdyimchoba̱a̱ty, nayɨdeꞌen ɨdøꞌøn ja Dios Teety ja tꞌejxꞌity. Nɨ tuꞌugɨn ja kyawɨndɨgøy pønɨ kaꞌap ja køꞌøm tyikutuky.
23516	MAT 10:30	Tuꞌuk tuꞌuk meets mwa̱a̱y machøy yꞌity.
23518	MAT 10:32	’Pøn jaty ø xpuka̱jpxɨp, pøn wa̱mp mayja̱a̱ꞌyjøøjty jøts ku øts ja xpabiky, nayɨdeꞌents øts ja møk nnɨtanɨt jam Dios Teety wyɨngujkp pøn jap tsa̱jpjøtpy.
23519	MAT 10:33	Pønts ø xkabuka̱jpxɨp, pøn wa̱mp mayja̱a̱ꞌyjøøjty jøts ku øts ja kaꞌ xpabiky, nayɨdeꞌents øts ja nɨwɨneꞌenɨn ngaꞌejxjɨmbett, nɨwɨneꞌenɨn nganɨtanɨt jam Dios Teety wyɨngujkp.
23533	MAT 11:5	Tamɨmadya̱ꞌa̱ktɨ sa̱ wɨna̱p ja̱a̱ꞌy wyɨnꞌejxwa̱ꞌkxtɨ, sa̱ pakma̱ꞌa̱t ja̱a̱ꞌy yøꞌøyjøꞌøktɨ, sa̱ yø puꞌuts pøjkɨbɨ choꞌoktɨ tukɨꞌɨyɨ, sa̱ na̱t ja̱a̱ꞌy myadoobøktɨ, sa̱ ooꞌkpɨ yjujkpyøktɨ, jøts sa̱ ayoobɨ ja̱a̱ꞌy ja Dios kyajpxy yiktukmadowdɨ.
23535	MAT 11:7	Ɨxanɨm ɨdøꞌøn ja wyɨnaty tyimchoondɨ ja Juan Bautista yja̱a̱ꞌy midi ja pyabøjkpɨꞌajtpy, ku ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús tnɨmadya̱ktøjkɨyɨɨꞌñ ja Juan, yɨdeꞌen ja tnɨma̱a̱y ja mayja̱a̱ꞌy: ―¿Ti ojts xꞌejxtɨ jam aba̱k etjotp ku jam ojts mnøjkxtɨ? ¿Ojts meets jam yja̱wɨ xꞌixy tuꞌuk ja ja̱a̱ꞌy midi jadeꞌen ja̱jtp sa̱m kapy pyojɨmbity pyojꞌadɨjy? Pø kaꞌaxɨ, pø tuꞌugyɨxɨ ja tmɨꞌity ja wyɨnma̱a̱ꞌñ.
23536	MAT 11:8	¿Tits ɨdøꞌøn ojts xꞌatsꞌejxtɨ? ¿Uk ojts xꞌejxtɨ tuꞌuk ja ja̱a̱ꞌy midi janchwetɨ janchna̱a̱myɨ, midi janch tsuj ja wyet tø tyikpety? Pø wa̱ꞌa̱tsxɨ xnɨja̱wɨdɨ pøn jadeꞌen naxyojxɨdɨp jøts ku ja jam ñachøkyɨdɨ ma̱ ja wɨndsøndøjk jam chøønɨdɨ.
23537	MAT 11:9	¿Tits ɨnkwan ɨdøꞌøn mjantyimꞌatsꞌejxtøø? ¿Tuꞌuk ja Dios kyugajpxy? Janch jaꞌats ɨdøꞌøn pøn jawaanɨ tja̱a̱ktyimyøj, nɨgɨdiba̱a̱t ja yjaduꞌukpɨ jadeꞌendɨ.
23539	MAT 11:11	Tyɨɨbyɨ øts ɨdøꞌøn nmadya̱ꞌa̱ky, jøts ku kaꞌap jadeꞌen pøn myajada̱ꞌa̱kñɨm Dios kyugajpxy sa̱m ja Juan Bautista; pønɨ pønts øts njaꞌ xpaduujnɨp jøts ku tyøkɨ ma̱ øts ngutujk ttanɨtanɨt ja ja̱a̱ꞌy, jaꞌats neꞌegɨ yikmøjpɨkta̱ktɨp jøts nɨkaꞌap ja Juan Bautista.
23545	MAT 11:17	“Tø øø njaxuꞌuxy, kaꞌats mꞌatswa̱ꞌa̱ndɨ; tø øøts ja cancion jotmayꞌøøgyɨm njaꞌøømɨ, nɨ jadeꞌents tø mgaya̱ꞌa̱xtɨ.”
23546	MAT 11:18	Tøxɨ yø Juan myiñ jøts kaꞌ yø kyay jøts kaꞌ yø yꞌuuky, jøts mwa̱ꞌa̱ndɨ jøts ku mɨkuꞌ yø myøøtꞌajtpy.
23549	MAT 11:21	―¡Mjanchꞌayøøy meets, Corazíngɨt ja̱a̱ꞌdyɨ! ¡Mjanchꞌayøøy meets Betsaidɨt ja̱a̱ꞌdyɨ! Ku jeexyɨp ja mɨla̱grɨꞌa̱jtɨn tyuñɨ jam Tiro jøts jam Sidón midi meets ya̱ tø myiktuꞌunxɨ, ku ja jeexyɨp jam yiktuujnɨdɨ ja mɨla̱grɨꞌa̱jtɨn, wɨndiꞌixyɨp ja jeexyɨp tyiktɨga̱jtsnɨdɨ ja chɨna̱a̱ꞌyɨndɨ, ku ja pyøky jeexyɨp tyimchaachja̱wɨdɨ.
23550	MAT 11:22	Øtsts ya̱m wa̱mp jøts ku nøjkx ja tɨɨdyuꞌunɨn ñaxy, mguꞌayowɨp meets ja jɨnaxy, nɨkaꞌap ja neꞌegɨ jadeꞌen yꞌayoꞌodɨt pøn tsɨnaadyɨp jam Tiro jøts Sidón.
23553	MAT 11:25	Xjats ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús yja̱a̱kwa̱a̱ñ: ―Dios Teety tsa̱jpjotpɨt, yikjujkyꞌa̱jtpɨ ya̱ na̱xwiiñ, nmøja̱ꞌwɨp mets ngunuuꞌkxyja̱ꞌwɨp mets, jaꞌagøjxp ku tø xamɨdsøky o pøn ja mnɨtsoojkɨn jøts yø wijy ja̱a̱ꞌy ja tø tkaja̱ꞌgyukɨdɨ køꞌøm, neꞌegɨ tøts ja xukꞌixy xuknɨja̱wɨ pøn ɨdøꞌøn kaꞌejxɨɨyɨmdɨ.
23554	MAT 11:26	Jadeꞌents Teety tø xuñ sa̱ køꞌøm xamɨdsøky øy pøn.
23555	MAT 11:27	Xjats ja Jesús tnɨma̱a̱y ja mayja̱a̱ꞌy: ―Tum jaꞌ øts ndeety xuktump midi ja køꞌøm tyunwampy. Kaꞌap øts pøn jadeꞌen xnɨja̱wɨ sa̱m øts ndeety køꞌøm xnɨja̱wɨ; nɨkaꞌats øts ndeety pøn wa̱ꞌa̱ts ñɨja̱wɨyɨ sa̱m øts ja køꞌøm ndyimñɨja̱wɨ, jøts pønɨ pøn øts ja nduknɨja̱wɨwyampy, jaꞌats tnɨja̱wɨdɨp ja Dios Teety.
23559	MAT 12:1	Tuuꞌyøꞌøpy ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús wyɨnaty, pooꞌkxɨn xøøwts ɨdøꞌøn, jøts ja jam wyɨnaty ña̱xtɨ ma̱ ka̱m jam. Janch yuuꞌooꞌktɨpts ja pyabøjkpɨtøjk jøts ja ariin uun ja ttøjpɨna̱xwa̱ꞌktøø, jøts ja pya̱jk ja tjøøꞌkxɨyɨdɨ.
23561	MAT 12:3	Xjats ja yɨdeꞌen yiknɨmaadyøø: ―¿Ti kaꞌanɨm meets ja Dios kyajpxy xꞌixy midi tnɨga̱jpxp sa̱ ja David tukꞌojk tmøøtꞌadɨɨjch ja myɨguꞌuk, ku yuu ja wyɨnaty yikꞌookwa̱ꞌa̱nɨyɨdɨ?
23562	MAT 12:4	Tsa̱ptøjkjøtpyxɨ ja ojts tyøkɨ, japts ja ojts tkay ja kunuuꞌkxy cha̱pkaaky midi ja Dios yiktamɨyoxp, midi ja kaꞌap pya̱a̱tꞌatyɨ jøts ja tkaꞌaty, uk jøts ja ttukaꞌaty ja myɨguꞌuk, jaꞌayɨ ja pa̱a̱tꞌa̱jtɨdɨp pøn teetyꞌa̱jtɨp.
23565	MAT 12:7	Kaꞌ meets yø xnɨmadøy pønɨ sa̱ døꞌøn yø tjatijy ya̱ꞌa̱t Dios kyajpxy ku ja Dios Teety wya̱a̱ñ: “Jaꞌ ø ndsøjkpy jøts xmøøtꞌa̱ttɨt ja paꞌayoꞌowɨn ja ayoꞌejxɨn, jøts neꞌegɨ kidi xyikꞌooktɨ yø jɨyujk yø tsaka̱a̱ midi jaty myojxtɨp.” Kuk yꞌijty xja̱ꞌgyukɨdɨt, kaꞌabɨk mmɨguꞌuk yꞌijty xpøkyꞌejxtɨt øy ja ti pøky tjagatundɨ.
23570	MAT 12:12	¿Ti sa̱ts ja jɨyujk jadeꞌen yja̱a̱kyikjotmayꞌaty, jøts ja ja̱a̱ꞌy jadiꞌiñɨ yikmajtstuꞌutt? ¡Pø kaꞌaxɨ, pø ja̱a̱ꞌyxɨ jaꞌ! Pa̱a̱tꞌa̱jtɨp nꞌødyuꞌunɨn øy pøn ku pooꞌkxɨn xøøw.
23581	MAT 12:23	Jøts ɨdøꞌøn ja ja̱a̱ꞌy ja ñɨgyuma̱a̱p tyimyja̱ꞌwɨdøø, yɨdeꞌen ja ojts wya̱ꞌa̱ndɨ: ―¿Ti ya̱ꞌa̱t ndejɨn, ja rey David yꞌa̱pɨp?
23611	MAT 13:3	Xjats ja ttukꞌɨxpɨjky ja yꞌɨxpøjkɨn, ñɨmyay ɨdøꞌøn ja ojts tnɨga̱jpxkøjy. Tum ejxpajtɨn madya̱ꞌa̱ky ja tyanɨmadyakpy pønɨ midi ɨdøꞌøn ja yꞌukyiktamɨja̱ꞌgyukɨp, yɨdeꞌen ja wya̱a̱ñ: ―Tuꞌuk ja ja̱a̱ꞌy chøøꞌñ neppɨ;
23644	MAT 13:36	Xjats ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ojts tmɨnawyaꞌkxyɨ ja ja̱a̱ꞌy jøts ja tyøjkɨyɨɨꞌñ tøjkjøtpy, japts pyabøjkpɨtøjk ja ojts ñɨmiñɨyɨ, jøts ja ñɨma̱a̱jyɨyɨ: ―Tuknɨmadook øøts yikxon ja madya̱ꞌa̱ky ku tø xnɨmadya̱ꞌa̱ky ja kaꞌøy ujts midi yomp jam ka̱mjotp.
23651	MAT 13:43	Jøts pønts ja Dios tpadundɨp pønɨ sa̱ ja wya̱ꞌa̱ñ, jaꞌats ɨdøꞌøn jap ja møj kunuuꞌkxɨn tmøøtꞌa̱jttɨp ma̱ ja Dios Teety ja kyutujk ttanɨtanɨ ja yja̱a̱ꞌy. Pønɨ mmøøtꞌa̱jttɨp ja ja̱ꞌgyukɨn, ¡ja̱ꞌgyukɨdɨts!
23664	MAT 13:56	Naya̱ts ja yꞌuch kiixy yø chɨnaamyɨdɨ ma̱ adøm ya̱. ¿Ti ma̱ts yø jadeꞌen tukɨꞌɨyɨ tø tjaty?
23665	MAT 13:57	Patyts ɨdøꞌøn ja jadeꞌen kaꞌ tmøjpɨkta̱ꞌa̱ktɨ. Xjats ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja ñɨma̱a̱jyɨdɨ: ―Tum yiktsojkp ja Dios kyugajpxy øy ma̱, kuts kyøꞌøm ka̱jpkɨjxy ku kyøꞌøm tøjkjøøjty, kaꞌabɨmts ja tɨɨy yiktsøky.
23681	MAT 14:15	Tsuuꞌjɨñɨpts wyɨnaty, wɨnets ja pyabøjkpɨtøjk ja ojts ñɨmiñɨyɨ jøts ja ñɨma̱a̱jyøø: ―Tøts ja et chuuꞌjɨñɨ, jøts kaꞌ ya̱ pøn chøønɨ. Kajxnɨ yø ja̱a̱ꞌy, jøts wan tnøjkxnɨdɨ ma̱ jaty ka̱jp jøts jam tjuꞌudyɨt kyaaky tyojkx.
23692	MAT 14:26	Kuts ja pyabøjkpɨtøjk ja ojts jadeꞌen yꞌijxyɨyɨ jøts ku ja yøꞌøy jam nøøwɨngøjxp, xjats ja yjantyimchøꞌjkɨdøø, jøts nay ja tsøꞌøgɨ ja møkꞌampy yikwa̱jnɨdøø: ―¡Ti mɨkuꞌ yø jadeꞌen!
23697	MAT 14:31	Jøts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús nay jatyɨ tma̱jch kyøꞌkøjxp, jøts ja tnɨma̱a̱y: ―¿Tyimwyɨniiꞌnxyɨp mets mjanchja̱ꞌwɨn? ¿Tiku tø mnayjøpja̱wɨyɨ?
23704	MAT 15:2	―¿Tigøjxp ku yø mbabøjkpɨtøjk tkabadundɨ ja møja̱a̱ꞌychɨna̱a̱ꞌyɨn? Kaꞌats ttundɨ ja wɨndsøꞌjkɨn ku kyøbujtɨ ku kyawya̱ꞌa̱ndɨ.
23705	MAT 15:3	Jøts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús ja ojts nayɨdeꞌen tyiktøøjɨmbity: ―¿Jøts tigøjxpts ku meets ja Dios Teety kyutujk xkamɨmadojɨyɨ, jøts jaꞌ mee myikmajadakpy ja møja̱a̱ꞌychɨna̱a̱ꞌyɨn?
23714	MAT 15:12	Xjats ja pyabøjkpɨtøjk ja ñɨmejnɨyɨ, jøts ja ñɨma̱a̱jyøø: ―¿Tø xꞌixy yø fariseotøjk, ku jadeꞌen tø tmadowdɨ sa̱ tø xnøjmɨ jøts yikxon tø yjantyimyꞌa̱mbøktɨ?
23717	MAT 15:15	Wɨnets ja Pedro wya̱a̱ñ, jøts ja tnɨma̱a̱y ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús: ―Tukmadook øøts ti yø yjadeꞌembɨ madya̱ꞌa̱ky tyijpy.
23723	MAT 15:21	Xjats ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús jam chooꞌna̱a̱, jøts ja ojts ñijkxy ma̱ ja ja̱a̱ꞌy yꞌet jamdɨ, pøn kuga̱jpꞌa̱jttɨp Tiro jøts Sidón.
23726	MAT 15:24	Wɨnets ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesús wya̱a̱ñ: ―Yøꞌøyɨ øts Dios Teety xanɨgajxp pøn ja Dios kyutujk kapa̱a̱jtɨpnɨm ya̱ Israelɨt na̱xjøøjty, ya̱ Israelɨt ka̱jpjøøjty.
23733	MAT 15:31	Janch ñɨgyuma̱a̱p ɨdøꞌøn ja ja̱a̱ꞌy ja tyimyja̱ꞌwɨdøø ku ja jadeꞌen tꞌejxtɨ yꞌawijy ja uum ja̱a̱ꞌy, jøts ku kyøꞌ ja myøkpøktɨ pøn køma̱ꞌa̱ttɨ, jøts ku yøꞌøyjøꞌøktɨ pøn tekmya̱ꞌa̱ttɨ, jøts ja wɨna̱p ja̱a̱ꞌy wyɨnꞌejxwa̱ꞌkxtɨ. Xjats ja tjanchtukmøja̱ꞌwɨdøø ja Dios Teety pøn ja Israelɨt ja̱a̱ꞌy Diosꞌa̱jtɨp.