Wildebeest analysis examples for:   myu-myu   —    February 11, 2023 at 19:12    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23233  MAT 1:20  José bit ijop i'e pin pima, Deus ekawẽn tojotjot'ukat ma oajẽm José kay, jexeyxey bima. José! io'e. Davi diwacat ẽn! Epararam g̃u juy Maria eju jewebumũn ãm―ewadip eju. Deus biõg̃buk Xipan o'g̃u'ukreg̃.
23234  MAT 1:21  I'it je'kap―ag̃okatkat'it'it. Ibuten Jesus i esubutetmõg̃. I'it puten. Judeuyũ bewi ikẽrẽat ju'uk je'e ipiat'ajoap puxim io'e―Deus ekawẽn tojotjot'ukat o'e José be.
23240  MAT 2:2  Poce bekicat omuy? io'e ip. Xeku Judeuyũ kukuk'ukan em―ixe bekicat. Kasopta ocetajojo oceka be―kaxijẽmap eipi be. Tawaru ma o'jedaebapuk. Imẽnpuye ocetaybit bekicat o'kap iam. Ya'õbacaat xeku. Ocajẽm ixe mubuyxi am io'e ip.
23242  MAT 2:4  Judeuyũ epaĩyũ kukukayũ o'tomuwã Herodes. Moisés ekawẽn imutaybitbin'ukayũ dak o'tomuwã ixe. O'je'awero ip Herodes kay. Poce Deus emunaẽ je'kap? io'e cebe ip.
23243  MAT 2:5  Belém ka be, Judéia eipi be io'e ip Herodes pe. Imẽn Deus ekawẽn muwẽnuwẽn'ukat kuy tupmubararag̃ o'e―Deus ekawẽntup.
23244  MAT 2:6  Kuy o'e: Belém ka bewi eykukukat omuyku―Judá eipi bewi. Imẽnpuye iboceayũ je'e iboap ika mubog̃ubog̃. Eykukukat Israel naxeg̃ebitbit mujujum je'e. Imẽnpuye ikabog̃ je'e iboka, i. Imẽn Deus ekawẽn muwẽnuwẽn'ukat kuy tupmubararag̃ o'e―Deus ekawẽntup io'e ip.
23245  MAT 2:7  G̃ebuje Herodes itaybit cĩcãayũ o'tomuwã―kaxijẽmap eipi bewiayũ. Iba'arẽm o'tomuwã. Oajẽm ip, o'tomuwã buye. Puju ixe kasopta o'jedaebapuk kabi be―eyeipi be? i big̃ ma o'e―Herodes o'e. Kasopta muwẽnuwẽn o'e ip Herodes eju.
23246  MAT 2:8  Epeju Belém ka kay Herodes o'e cebe ip. Bekicat kudadam cĩcã epeju. Tobuxik puje, ixe awẽg̃ cuy epeyawẽg̃muwẽn owebe, owebe ijo am, ixe mubuyxin am Herodes o'e itaybit cĩcãayũ be. Herodes pit bekicat mubuyxin ojuy g̃u.
23250  MAT 2:12  Xet. O'jexeyxey ip, jexet pima. Epeyepit g̃u juy Herodes kay Deus o'e cexey bi. Imẽnpuye o'jepit ip jeipi kay wara'at e dag̃wi ma.
23251  MAT 2:13  Itaybit cĩcãayũ ijẽm puje, Deus ekawẽn tojotjot'ukat o'jebapuk José kay―Maria itop kay. Ixet pima, jexey bi o'jebapuk. O'jekawẽn José eju. Ecenapõn cuy Egito eipi kay io'e José be. Bekicat etujupa'um, ixi dak. Bomaku epesop cuy i'e'em cebe. Ajẽm puje, epesop cuy Egito eipi be, Herodes bekicat kudadam puye. Ixe kudadam je'e yaokam io'e José be. Emukuyjo buje, epeju juy Egito eipi bewi io'e Deus ekawẽn tojotjot'ukat. Hm hm José o'e.
23258  MAT 2:20  O'jekawẽn José eju. Kuy oe'ũ ip―bekicat aoka pinayũ io'e cebe. Bekicat etujowat, ixi dak. Israel eipi kay epeju juy io'e José be. Hm hm José o'e.
23260  MAT 2:22  Imẽnpit iparara o'e José Herodes ipot puxim―Arquelau buxim. Judéia eipi kukukan o'e Herodes'ũm tieg̃ Arquelau. José iboam itaybit pima, iparara o'e Judéia eipi be jajẽm am. Galiléia eipi be o'ju ip José jeparara pibun. O'ju ip, waram ma jexeyxey buye. Eg̃uy g̃u juy Judéia eipi be Deus o'e José be, jexeyxey bima.
23263  MAT 3:2  Epeyepere juy ikẽrẽat mug̃ẽg̃ẽap. Deus soat kukanap kabia jajẽm dao ma. Deus a'õbi ijoceyũ muju am jajẽm io'e ipi juacat pe.
23267  MAT 3:6  Soat ip o'jewemubatatisasan Jordãodi be. O'jewemubatisasan João be. O'g̃ubatisasan ixe João. Deus etabun ikẽrẽat kug̃ oceju. Imẽnpit ikẽrẽat epere pin oce'e. Imẽnpuye ocemubatisasan cuy ece io'e ip João be. Ijop ekawẽn muwẽnuwẽnayũ o'g̃ubatisasan João.
23268  MAT 3:7  Fariseuyũ cucum o'e ip jewemubatisasan Jordãodi be. Saduceuyũ dak cucum o'e ip. João o'jekawẽn cebe ip―Fariseuyũ be, Saduceuyũ be dak. Deus xewi eyenapõn pin, eykay itakoma buye. Eyenapõn pin ikẽrẽat ipi cĩcãat puxixim. Abu jeymukũyjo eyenapõn ãm? io'e. Puybu'it'it buxim eyju. Wuye'ũap mubapukatpu buxim eyju io'e. Apẽn puybu o'jenapõn wuykat pewi wuykat mupik pima, imẽn tak eyenapõn pin Deus o'supi'ajoiat pewi io'e.
23269  MAT 3:8  Cũg̃ ma juy epeku soat etabun. Ikẽrẽat cuy epeyepere io'e. Imẽn soat itaybit e'em ig̃uycũg̃ cĩcã ip ikẽrẽat e'e buye iam, g̃asũ cũg̃ ma je'ku ip iam tak.
23270  MAT 3:9  Tũibe Deus ipiat supi'ajoat g̃u wuywebe, wuyju Abraão naxeg̃ebitbit puye iãn purut eyju e'em io'e João cebe ip. Cedag̃ g̃u eyju jewag̃uydadam. Iba'ore g̃u Deus pe wita'a muwexat am Abraão naxeg̃ebitbiyũm, jekay kũyjobitayũm io'e.
23271  MAT 3:10  G̃axĩn ma o'a kukat jajẽm ya'a'e'ũmat'ip takat am, yop xik am daxa be io'e. Ixe buxim Deus tak g̃axĩn ma ipiat supi'ajoat kũyjobit'ũmayũ be, eywebe João o'e.
23272  MAT 3:11  Wara'acat omuyku onomuju. Ixe obodi ma ya'õbuyxi. Soat podi ma ya'õbaca. Õn pit ajo peg̃ap g̃u cebeam? Cedag̃ g̃u kuka oce ixe a'õbuywatwat'ukan, obog̃ g̃u buye. Õn ma eymubatisasan idibi be. Ixe bit Deus biõg̃buk g̃uõm eywebe, ya'õ dag̃ eyeku am. Apẽn daxa be taixee mupik, imẽn tak Deus biõg̃buk pe ikẽrẽat g̃uy'ũ.
23273  MAT 3:12  Wuyju taixee xikxig̃ tumũntata mujẽm ãm taixee bewi. Tumũntata muxipanpan wuyju tamũn'a be. Taixee mupikpig̃ daxa be. Imẽnpuxim Deus kũyjobicayũ muwajejẽm kũyjobit'ũmayu xewi. Kũyjobicayũ ixe xe jeedop soat em. Kũyjobit'ũmayũ bit soat em ipiat supi'ajojo João o'e cebe ip―Fariseuyũ be, Saduceuyũ be dak.
23275  MAT 3:14  Okay du ejut? João o'e Jesus pe. Õn g̃u bit. Ẽn acã juy ece omubatisan io'e João Jesus pe.
23276  MAT 3:15  G̃asũ ma io'e João be. Omubatisasan cuy ece. Imẽn cuy ace, cũg̃ ma wuyeku am Deus etabun. Xipat João o'e. O'g̃ubatisan.
23278  MAT 3:17  G̃ebuje Deus o'jekawẽn kabi bewi. Ite okpot―wemukukpinput io'e. Soat em ocokcok cĩcã cekay Deus o'e.
23281  MAT 4:3  Ibiõg̃buk kẽrẽayũ kukukat oajẽm Jesus kay. Jesus io'e. Deus ipot ẽn pima, a'õbi ma wita'a juy eyamuwexat pão'am, ere jĩjã buye io'e.
23282  MAT 4:4  Ap! io'e. Imẽn e'em Deus ekawẽntup: Wuyetabẽg̃ wuyxat o'om puye g̃u―Deus wuymutaicin puye, i. Wuyju jekukum, Deus a'õbuyxi buye acã, i io'e Jesus.
23284  MAT 4:6  Ẽn Deus ipot pima, ecewemuy'at ijop'abi jejewi ipi ju io'e. Imẽn e'em Deus ekawentup: Deus ekawẽn tojotjot'ukayũ g̃uju xipan ekuk am, i. Ixeyũ jeak ekay wita'a be ei mucakcakap puxim, i io'e. Imẽn e'em Deus ekawẽntup io'e Satanás. Deus ekawẽntup tomuju ecewemuy'at io'e.
23285  MAT 4:7  Ap! io'e Jesus. “Cẽm paxi Deus ja'õ dag̃ e'em?” i'ũmg̃u juy epe'e, i io'e Jesus. Imẽn tak e'em Deus ekawẽntup io'e Jesus.
23286  MAT 4:8  G̃ebuje ibiõg̃buk kẽrẽayũ kukukat Jesus o'tujowat co'a kay―yaberenat'a kay. Ibocewi soat o'g̃ubapuk Jesus pe. Jebacaap, ipi juacat, ipi juacat muju'ukayũ; soat ip o'jojojo. Idip cĩcã ma osodop ip. Ixe biõg̃buk kẽrẽat kukukat ja'õbuyxi ojuy Jesus pe. Imẽnpuye ixe o'e Jesus pe: Soat kuka ijop o'g̃ũm ewebe, owap ẽn a'ecũg̃cũg̃ puje, omubuyxin puje dak io'e.
23288  MAT 4:10  Ap! io'e Jesus. Ecenapõn oxewi, Satanás! Deus ekawẽntup e'em: “Xipat ẽn” i juy epe'e Deus pe acã, i. Deus a'õ kay acã epesop kũyjobin―eykukukat a'õ kay, i Jesus o'e.
23295  MAT 4:17  Ibocewi Jesus kawẽnwẽn o'e adeayũ be. Ikẽrẽat mujurũg̃rũg̃ap cuy epeyepere! Eyg̃uycũg̃ cuy epesop, ikẽrẽat kug̃ puye. Deus soat kukanap kabia jajẽm dao ma―kabi beat soat kukanap io'e. Imẽn soat em kawẽnwẽn o'e Jesus.
23297  MAT 4:19  Epesot okay, oweju jekuku am Jesus cebe ip. Axima bubu'ukayũm cuk adi epesop. Ig̃asũ kawẽn idipat epeg̃uwẽnuwẽn ijodiat pe imutabun ip okay io'e Jesus cebe ip.
23299  MAT 4:21  Jesus wara'acayũ o'jojojo―xepxepayũ―Tiago, João dak. O'jojojo, ibocewi cucum pima. João Tiago kitpit osunuy. Zebedeu ipotpoyũ osodop ip. Kobe be osodop ip Zebedeu eju. Axima bubuap muwaketken o'e ip. Epesot okay, oweju jekuku am Jesus o'e Zebedeu ipotpoyũ be.
23306  MAT 5:3  Icokcok okay itabutpinayũ, jetaybicap puye io'e Jesus. Itaybit ip Deus oce mubacanucan pima acã, Deus a'õ dag̃ oceku iam. Icokcok ip, soat em Deus xe jeedop puye.
23307  MAT 5:4  Waayũ dak icokcok ip Jesus o'e. “Epetõtõn g̃u juy epesop,” Deus waayũ be e'em. Imẽnpuye icokcok cĩcã je'e ip io'e Jesus.
23308  MAT 5:5  Icokcok ya'õkadidim warara'cat kukayũ. Xipacat je'jat ip Deus xewi―apẽn Deus o'e'e iap tag̃.
23309  MAT 5:6  Icokcok cĩcã jeedop ip―Deus xe cũg̃ cĩcãayũ. Apẽn idibi kay wuyju, wuybipuruk pima, imẽn tak Deus bikuyap kay ixeyũ dak jajẽm. Apẽn puybit kay dak wuyrere bima, imẽn tak Deus bikuyap tag̃ jeku pin ip. Imẽnpuye Deus ibikuyap je'g̃ũm cebe ip―cũg̃ cĩcãayũ be. Icũg̃ cĩcã e'em ip io'e Jesus.
23310  MAT 5:7  Icokcok cĩcã jeedop wara'acat kay itabotaidabotbocayũ io'e. Deus tak itabotaidabotbot jeenuy cekay ip io'e Jesus.
23311  MAT 5:8  Icokcok cĩcã jeedop ip―yag̃uy'isuayũ. Deus cocom jeedop ip io'e Jesus.
23312  MAT 5:9  Icokcok itakomaat mudinudin'ukayũ. Jekpotpoyũ buxim Deus tak jukuk ip io'e Jesus.
23313  MAT 5:10  Icokcok cĩcã jeedop ip―Deus bikuyap tag̃ jekuku'ukayũ. Ipiat ajojom ip, Deus bikuyap tag̃ jekukum puye. Imẽnpit soat em Deus xe jeedop ip io'e.
23314  MAT 5:11  Okay eyetabut puye, adeayũ itakoma jeedop eykay. Imẽnpit eycokcog̃ ma epesop io'e cebe ip. Eycokcog̃ ma epesop, eymuymuy ip pima, xipat'ũm eykuk ip pima dak, eyawẽg̃ mukẽrẽrẽrẽm ip pima dak. Eycokcog̃ ma epesop itakomaayũ imẽn jeykuk, okay eyetabut puye Jesus o'e.
23315  MAT 5:12  Imẽn tak kuyjeayũ Deus ekawẽn muwẽnuwẽn'ukayũ xipan g̃u o'jukuk ip. Eycokcog̃ cĩcã epesop. Kabi be bit, Deus xe bit, ade kug̃ epesop―idipat kug̃ io'e Jesus.
23316  MAT 5:13  O'jekawẽn jebekitkit pe. Wuymutaybinap muwẽnuwẽn o'e Jesus―imẽnpuximap ekawẽn. Ipi juacat pima eyju, kawta buxim epesop io'e. Kawta tayu buye, xipat cĩcã. Imẽnpit takõ'õm puje, xipat g̃u kuka. Te'e ma kuka atakuk. Apẽg̃ãm tak takug̃ kuka acesop? Taxik am acã. Taxik puje, tamucakucag̃ kuka wuyju io'e Jesus. Imẽnpuximap kawẽnuwẽn o'e Jesus. Kawta wuyxat mukun. I'o pin wwuyju, wuyxat pe kawta opop puye. Imẽnpuxim Jesus kay itabucayũ ekukuap cuy ipi juacat mudim. Jekuku ojuy ipi juacat Deus a'õ dag̃, Jesus kay itabucayũ ekukuap jojo buye. Tayu'ũm pima bit, xipat g̃u kuka kawta. Acetaxik kuka, tamucak am. Imẽnpuxim tak cebekitkit Jesus kay itabut'ũm'ũm jekukum pima bit, xipat g̃u kuka, ipi juacat mudim'ũm kuka buye.
23317  MAT 5:14  Ipi juacat etabixe kabiahamat puximayũ epesop io'e Jesus. Xipan eyekukuap cocom pima ip, Deus awẽg̃ mubuyxin jeedop ip―wuyebay awẽg̃―kabi beat awẽg̃ io'e Jesus. Apẽn e dag̃ wuyjojo but, kabiaham pima; imẽnpuxim Deus awẽg̃ buxin put warara'acayũ, xipan eyju jekukum pima io'e Jesus. Ipi juacat eyju bima, kabiaat puxim epesop io'e. Ag̃okaxiri co'a be wuysukamuy bima, ika ba'arẽm g̃u o'sukadop. Ikamunẽm pa'ore. Kuy bi ma ikabapuk soat pe, co'a jeje buye io'e. Eyju dak iba'arẽm g̃u epesop, xipan epekuku bima. Soat pe eyekukuap je'bapuk. Imẽn ipi juacat pe kabiaat puxim eyju, itaybit ip puye ajo xipat Deus xe iam, eyekukuap cocom ip pima io'e. Lamparina musop puje, ico diotpe g̃u ajomuy. Uk'a be acejomõg̃ imũn ceje. Um ma ajomuy kabia i'e am soat uk'a beat kay, soat ijo but am.
23320  MAT 5:17  O'jekawẽn Jesus jebekitkit pe. Epeyewag̃uy g̃u juy “Osodot teku Moisés ekawẽn mu'ũm ãm, Deus ekawẽn muwẽnuwẽn'ukat imutaybitbinap mu'ũm ãm tak” i. Imẽg̃ãm g̃u ojot. Ojot ma imutaybit am apẽn ape iboap ekawẽn osodop iam io'e Jesus.
23321  MAT 5:18  Moisés ekawẽn i'ũm pa'ore cebe ip. Soat Deus o'e iap tag̃ je'bapuk io'e Jesus. Kabi oi'ũm kuka, ipi dak. Deus ekawẽn pit i'ũm g̃u. Pũg̃ a'õ dak ka'ũma ma i'ũm. Soat epa'ũmap jajẽm. Iboap ekawẽn tak jeedop―Moisés ekawẽn. Iboap kay g̃ebum cuy epesop io'e.
23322  MAT 5:19  Imẽnpit pũg̃pũg̃ Moisés ekawẽn kay g̃u. Kũyjobit g̃u ip Moisés ekawẽn kay. Warara'acayũ mutaybitbin ip kũyjobit'ũm ãm Moisés ekawẽn kay. Kabi be bima, Deus xe bima, “Teku Deus a'õ kaysũ ã. Xipatput acã teku,” i je'e soat kũyjobit'ũmayũ be. Pũg̃pũg̃ ma Moisés ekawẽn kay jĩjã. Kũyjobit cĩcã ip. Warara'acayũ mutaybitbin ip kũyjobit am Moisés ekawẽn kay. Kabi be bima, Deus xe bima, “Teku Deus a'õ kay jĩjãat. Xipacat teku,” i je'e soat kũyjobicayũ be.
23323  MAT 5:20  Og̃uwẽn eywebe: Deus bikuyap tag̃ eyeku bimap acã, eywebe ajẽm put Deus kay. Fariseuyũ bodi ma Deus bikuyap tag̃ eyeku'ũm pima, Deus xe g̃u epesop soat em―Moisés ekawẽn imutaybitbin'ukayũ bodi ma dak io'e Jesus.
23324  MAT 5:21  Eyju juk epeya'ĩjojo apẽn Moisés o'e iam. Epeyaoka g̃u juy. Pũg̃ em tak ka'ũma. Wara'at o'yaokaiat epetujowat cuy ibimãmãat ekawẽn coco'ukat pe, i Jesus o'e.
23325  MAT 5:22  Õn pit e'em eywebe: Soat cuy epetujowat ibimãmãat ekawẽn coco'ukat kay―jewag̃o kay itakomaayũ. Iboce ipiat supi'ajoat itakomaat pe. “Ka'ũmaat ma ẽn,” i'e'e'ukat pe bit itakomaat podi ma ipiat supi'ajoat ibimãmãat ekawẽn coco'ukayũ kukukat a'õ dag̃. “Akpidapi,” i'e'e'ukat pit daxabog̃ kay je'ju―ipiat'ajoat ka kay io'e.
23326  MAT 5:23  Imẽneju eykitpit epeg̃udin cuy, eykay itakoma bima. Iũmũmap epesuiwat Deus eju kawẽnwẽnap'a be. Ajo epetojot imõg̃ ãm Deus etabixeat'a be, ijop epesuiwat. Epeju juy eykitpit kay, imudin am io'e Jesus. Epeju juy, juk epeõm ma'g̃u Deus tuk'a be. Epeju juy, eyju g̃ebum puye “Okitpit itakoma okay,” i io'e Jesus. Eykitpit mudin puje acã, epeyepit iũmũmap ũm ãm Deus pe io'e Jesus.
23328  MAT 5:25  Eybure eymuymuy bima, eyweroap teida'ũm pima, dao ma juy epeg̃udin eybure. Xipan epeyekawẽn io'e Jesus. Cucum pima ibimãmãat ekawẽn coco'ukayũ kay, xipan epeyekawẽn cebe io'e. Imẽn eyekawẽn'ũm pima, imudin'ũm pima, eymuymuyat eydujowan ibimãmãat ekawẽn coco'ukayũ xe. Ixeyũ eydujowan daomũnmũnap'a kukat kay, eymõg̃ ãm daomũnmũnap'a be. Eyenapõn pa'ore kuka epe'e ibocewi bit io'e.
23329  MAT 5:26  Icẽmãn õn e'em eywebe. Daomũnmũnap'a be epesop soat em. Soat g̃u eyeweroap teida'ũm pima, jeymujẽm g̃u ip daomũnmũnap'a bewi io'e Jesus cebe ip.
23330  MAT 5:27  Moisés o'jekawẽn kuyjeacat pe Jesus o'e. Ecepo g̃u juy wara'at ayacat eju―etayxi eju acã. Aoyũ dak jepo g̃u juy ip wara'at ag̃okatkat eju―jektop eju acã, i io'e. Eyetaybit iboam io'e Jesus.
23331  MAT 5:28  Imẽnpit õn e'em eywebe: Ayacat kay ag̃ pima eyju, dabi'o pin pima dak, kuy ceweju jepo iap co'i epe'e. Eyag̃uy be ma kuy ibapuk ayacat kay io'e Jesus.
23332  MAT 5:29  Imẽnpuye epeyepere juy jeakap ikẽrẽat kay. Eyba'at kadiata'ũm pima bit purut, kuka ikẽrẽat epeg̃ug̃ẽ. Imẽn ikẽrẽat epeg̃ug̃ẽ g̃u ipiat'ajoap puxixim io'e―Jesus o'e. Imẽn Jesus o'e, Jesus xe wuyta wuybikuyap puxim. Wuybikuyap pewi wuyju ikẽrẽat kay bima, iboap ibikuyap tag̃ jekukum g̃u juy acesop. Pug̃ ẽm tak ka'ũma.
23333  MAT 5:30  Epeyepere juy ikẽrẽat mug̃eg̃ẽap tak io'e Jesus. Eyba'at kadiatpu'ũm pima bit purut, kuka eybum ikẽrẽat epeg̃ujurũg̃. Imẽn ikẽrẽat epeg̃ug̃ẽ g̃u, ipiat'ajoap puxixim io'e Jesus. Imẽn Jesus o'e, Jesus xe wuyba wuye'eap puxim. Wuye'eap pewi wuyju ikẽrẽat mubapuk pima, iboap e'eap tag̃ jekukum g̃u juy acesop. Jepere juy wuyju.
23334  MAT 5:31  Moisés o'jekawẽn waram kuyjeacat pe. Ag̃okatkat jetayxi epere pin pima, otayxim g̃u ẽn g̃asũ bit iaptup cuy tupũm cebe. Imẽn cuy etupũm cebe, cepere am, i Jesus o'e.
23335  MAT 5:32  Õn pit e'em eywebe: Ag̃okatkat jetayxi epere buje, jetayxi wara'at eju o'jepo g̃un ma'g̃u, ixe ag̃okatkat ikẽrẽat kug̃ Deus xe. Ixe ayacat waram jewebumũn puje, ikẽrẽat kug̃ Deus xe, itop ikẽrẽat o'g̃ug̃ẽ buye. Wara'at ag̃okatkat tak ixe ayacat eju jewebumũn puje, ikẽrẽat kug̃ Deus xe io'e Jesus.
23336  MAT 5:33  Moisés o'jekawẽn. Icẽmãn cuy epe'e. Eybu'um g̃u juy eytabucap kay epesop. Eya'õ dag̃ cuy epeku soat em. Eya'õ kay juy epesop―ajo imug̃ẽap ojuy iap kay. Kuy juk epeyekawẽn Deus pe: ‘Wa'õ kay'ũm pima, ipiat osupi'ajoat owebe,’ i juk epe'e. Imẽneju eya'õ kay juy epesop, i io'e Jesus.
23337  MAT 5:34  Õn pit e'em eywebe: Eyetabucap epe'e bima, epeyekawẽn g̃u juy Deus pe: “Wa'õ kay'ũm pima, ipiat osupi'ajoat owebe,” i g̃u juy epe'e. Pũg̃ em tak ka'ũma io'e Jesus. “Etaybit icẽmãn kabi kake. Imẽnpuxim cuy etaybit icẽmãn e'em õn ewebe,” i'ũmg̃u dak cuy epe'e warara'acat pe. Imẽn epe'e bima, “Etaybit icẽmãn Deus kake,” i bima bit purut ka epe'e, kabi Deus abikbikap puxim puye. Imẽn pima pit purut ka epe'e, Deus kabi be omuyiat puye.
23338  MAT 5:35  “Etaybit icẽmãn ipi kake. Imẽnpuxim cuy etaybit icẽmãn e'em õn ewebe,” i'ũmg̃u dak cuy epe'e warara'acat pe. Imẽn epe'e bima, “Etaybit icẽmãn ipi o'g̃ug̃ẽiat kake,” i bima bit purut ka epe'e, ipi Deus imũnka buxim puye. Imẽn pima bit purut ka epe'e, Deus ipi o'g̃ug̃ẽ buye. “Etaybit icẽmãn Jerusalém ka kake. Imẽnpuxim cuy etaybit icẽmãn e'em õn ewebe,” i dak ũmg̃u juy epe'e warara'acat pe. Imẽn epe'e bima, “Etaybit icẽmãn Jerusalém ka watwat kukukat kake,” i bima bit purut ka epe'e, Deus Jerusalém ka watwat kukukat cĩcãat puye. Imẽneju epe'e g̃u juy soat pe. Pũg̃ em tak ka'ũma. Soat kake ip, Deus a'õbiat ebapukpukap puye.
23339  MAT 5:36  “Etaybit icẽmãn wa'a kake. Imẽnpuxim cuy etaybit icẽmãn e'em õn ewebe,” i dak ũmg̃u juy epe'e warara'acat pe. Imẽn g̃u juy epe'e, eywebe iba'ore buye yaypan'isuat waram ebapuk am, yaypan cĩcã buje; eywebe iba'ore buye dak yaypan cĩcã ebapuk am, yaypan'isuat pima io'e Jesus.
23340  MAT 5:37  I juy epe'e, “Icẽmãn,” i. I dak epe'e, “Ka'ũma,” i. Imẽn acã epeyekawẽn cuy, ibiõg̃buk kẽrẽayũ kukukat pewi beku wara'at ekawẽn ajẽmjẽm puye―dapxi iap ekawẽn ajẽmjẽm puye io'e.
23341  MAT 5:38  Moisés cuk o'jekawẽn. Ag̃okatkat ta'ũm pima, eyju dak wara'at epesutamu'ũm, i. Agokatkat tũy'uk puje, wara'at tak epetũy'uk cuy, i io'e Jesus.
23342  MAT 5:39  Õn pit e'em eywebe: Ikẽrẽm eykukayũ eyba'at kadi eydopaoka buje ip, wara'at kadi koreren epe'e eydopa, wara'at kadi eydopaoka am io'e Jesus. Ikẽrẽm g̃u juy ip epejukuk io'e.
23343  MAT 5:40  Eyekamixa kay ip pima, ibimãmãayũ kay eydujowan pima, epeg̃ũm cuy cebe ip. Eyekabek tak epeg̃ũm io'e Jesus.
23344  MAT 5:41  Wara'at ka bewiat sorara a'õbi pũg̃ kilometroat tag̃ jebubut eymudujowan puje, epeyetujowat cuy xepxep kilometroat tag̃.
23345  MAT 5:42  Eyxewi iojuy buje, epeg̃ũm cuy cebe. Eyweju o'jekawẽn pima: “Eybubut epeg̃ũm cuy owebe darem. Waram iũmũm eywebe ma,” i; darem cuy epeg̃ũm cebe io'e Jesus.
23346  MAT 5:43  Kuyje Moisés o'jekawẽn. Eyduk'a xeayũ xipan epejukuk, i. Eykay itakomaayũ bit xipan g̃u juy epejukuk, i io'e Jesus.
23347  MAT 5:44  G̃asũ oce eywebe: Eykay itakomaayũ xipan cuy epejukuk. Xipan g̃u eykukayũ beam cuy epeyekawẽn Deus eju io'e Jesus. “On odin ip cekay,” i juy epe'e, kawẽnwẽn pima Deus pe.
23348  MAT 5:45  Imẽn jekukum pima, kabi beat ipotpoyũm epe'e. Soat peam Deus kaxi o'g̃uju kabi be―xipacayũ beam, xipat'ũmayũ beam tak io'e Jesus. Soat peam tak Deus muba'at o'g̃uju ipi kay―icũg̃at peam, cũg̃'ũmat peam tak io'e.
23349  MAT 5:46  Eykayayũ acã ikukpin eyxe bima, imẽn xipat Deus xe du? Ka'ũma. Apẽnpuye Deus a'õbi xipacat ũmap wiwim eyju? Jeyipi iecug̃ap peam dinheiro bubu'ukayũ imẽn tak ixeyũ xe jekayayũ ikukpin jekuku ip―eyxe cekay'ũm cĩcãayũ imẽn jekuku ip. Eykay'ũmayũ dak xipan cuy epejukuk io'e Jesus.
23350  MAT 5:47  Eybureyũ eju acã eyekawẽn puje, ajo g̃u e'em cĩcã eyju. Imẽn tak Deus kay itabut'ũmayũ jekuku ip.
23351  MAT 5:48  Wuyebay xipat cĩcãat soat em. Ixe buxim cuy epesop―wuyebay icẽmat puxim cuy epesop―kabi beat puxim io'e Jesus.
23352  MAT 6:1  O'jekawẽn Jesus jebekitkit pe. Eyday'em'um cuy epesop io'e Jesus. Wara'acayũ be eyjojoap puxim g̃u cũg̃ ma epekuku io'e. Imẽn cuy epeg̃ug̃ẽ g̃u ixeyũ be eyjojoap puxim. Imẽn epeg̃ug̃ẽ bima, Deus xewi ka'ũmg̃u jeyjat, eye'eap puye. Ixe kabi beat xewi ka'ũmg̃u epejat io'e ya'ĩjojo'ukayũ be.
23353  MAT 6:2  Imẽnpuye ibubutbet'ũmat kay eyetabotaidabotbot pima, cebe eyebutbut'in ũmũm pima, eyawẽg̃ epeyawẽg̃mupõg̃põg̃ g̃u juy Jesus o'e. Eymug̃uykuku'ukayũ jawẽg̃ mupõg̃põg̃ ojuy ip imẽn ma. Deus uk'a be jawẽg̃ mupõg̃põg̃ ip, e dag̃ tak. Jebureyũ ekawẽn kay jĩjã ip, “Xipat cĩcãat ẽn,” i bima cebe ip. Iboap ekawẽn kay jĩjã ip. Icẽmãn oce eywebe. Jebikuyap tag̃ je'jat ip. Imẽnpit ka'ũma ma je'jat Deus xewi io'e Jesus ya'ĩjojo'ukayũ be.
23354  MAT 6:3  Eyju bit ibubutbet'ũmat pe iũmũm pimap, iba'arẽm ma juy epeg̃ũm, jebure jĩjãat cuy itaybit g̃u iũm ãm je'e io'e cebe ip.
23355  MAT 6:4  Iba'arẽm iũmũm pima eyju, ixe kabi beat o'jojojo―wuyebay. Xipacat je'g̃ũm eywebe. “Xipat ẽn oxe,” Deus e'em eywebe io'e Jesus.
23356  MAT 6:5  Eyju bit warara'acat mug̃uykuku'ukat puxim g̃u juy epesop. Soat etabutpe ip kawẽn pin Deus eju. Deus eju kawẽnwẽnap'a be kawẽn pin ip soat etabutpe―uk'a ukpibubu dag̃ tak. Warara'acat pe jejojoan acã ip kawẽnwẽn Deus eju. Warara'acat kawẽn ãm ojuy ip. “Xipat ip. Deus kay jĩjã ip,” i. Warara'acat o'jewag̃uy cebe ip ojuy ip. Wararaãcat ijojom ip iap acã je'jat ip. Deus xewi bit ka'ũma ma je'jat ip.
23357  MAT 6:6  Eyju bit eyduk'a be juy epeõm, Deus eju kawẽn ãm Jesus o'e cebe ip. Eyduk'a exĩntabi juy epetomudip, warara'acat pe eyjojoap puxim. Epetomudip, kawẽn ãm kabi beat eju―ijo ba'oreat eju―wuyebay eju. Deus imẽn eyjojo. Xipacat je'g̃ũm eywebe. “Xipat ẽn oxe,” i'e'em tak eywebe io'e Jesus cebe ip.
23358  MAT 6:7  Deus eju kawẽnwẽn pima, eyejoojuyap ade em g̃u juy epeyekawẽn io'e. Imẽn Judeu'ũmayũ o'jekawẽn ip Deus baroyũ be. Tũybe ocekawẽn kay ya'ĩjojo je'e oceju ade ma kawẽnwẽn puye iãn je'e ip.
23359  MAT 6:8  Eyju bit ka'ũma. Imẽn epeyekawẽn g̃u juy Deus eju. Deus eyebay buxim. Kabi beat teku. Eyekawẽn awap, itaybit ajo-kug̃ g̃u eyju iam io'e.
23360  MAT 6:9  Imẽn cuy epe'e, Deus eju kawẽnwẽn pima: “Bay!” i juy epe'e kabi beat pe. “Soat cuy ibuyxin ebutet kug̃ jeenuy,” i.
23364  MAT 6:13  “Oca'õ mubacanucan cuy eg̃uy ocewebe ikẽrẽat mujurũg̃ap puxim. Ikẽrẽat tak eju'uk cuy ocewebewi,” i dak cuy epe'e io'e Jesus. Imẽn ma juy epe'e Deus eju kawẽnwẽn pima io'e.
23365  MAT 6:14  Eyju g̃ebum'ũm pima apẽn warara'cayũ be juk adi ikẽrẽm eykuk iap kay; ikẽrẽat epeg̃ujurũg̃rũg̃ cĩcã ma'g̃u, Deus tak jeg̃ebu g̃u apẽn juk adi ikẽrẽat epeg̃ug̃ẽg̃ẽ iap kay. Kabi beat jeg̃ebu g̃u―wuyebay io'e.
23366  MAT 6:15  Eyju g̃ebum pima bit apẽn warara'acayũ be juk adi ikẽrẽm eykuk iap kay, Deus tak jeg̃ebu apẽn juk adi ikẽrẽat epeg̃ug̃ẽg̃ẽ iap kay. Wuyebay xeku io'e Jesus.
23367  MAT 6:16  Deus kay g̃ebumap kay jekõnkõn'ũm pima eyju, eyg̃uycũg̃cũg̃ g̃u juy epesop. Eymug̃uykuku'ukayũ ig̃uycũg̃cũg̃ oekuku ip, Deus kay g̃ebumap kay jekõnkõn'ũm pima ip. Ig̃uycũg̃cũg̃ oekuku ip, soat itaybit ojuy, “Teku Deus kay g̃ebumap kay jekõnkõn g̃u iam. Jebureyũ juk o'jekawẽn ip. “Deus kay jĩjãat teku,” i. Imẽnpuye jebikuyap tag̃ cuk o'jat ip―soat ma. Iboap kay g̃ebum cuy eyju io'e Jesus.
23368  MAT 6:17  Eyju bit Deus kay g̃ebumap kay jekõnkõn'ũm pima, epeyewedopawuywuy juy. Epeyewedapmusem cuy dak io'e.
23369  MAT 6:18  Imẽn wara'acayũ itaybit g̃u ip teku jekõnkõn g̃u iam. Deus acã je'e itaybit iba'arẽm jekõnkõn g̃u teku iam. Ijo ba'oreat acã itaybit. Xipacat je'g̃ũm eywebe. “Xipat ẽn oxe,” i dak e'em Deus eywebe io'e Jesus.
23370  MAT 6:19  O'jekawẽn jebekitkit pe. Eywebeam ade bubut epeg̃uxipan g̃u juy epesop Jesus o'e. Ijoce imuxipan g̃u juy. Ijoce kopi'i eybubut jo'o. Hi'ep eybubut iokok an e'em Ibukurukat eyduk'a be õm'õm eybubut tujupa'um am io'e.
23371  MAT 6:20  Kabi be bit Deus xe epesop soat em. Eycokcok cĩcã epesop. Kopi'i kake g̃u Deus xe. Hi'ep kake g̃u dak. Ibukurukayũ kake g̃u dak io'e.
23372  MAT 6:21  Eybubut ijodi bima soat em g̃ebum epesop eybubut kay. Kabi be eyg̃uy pin pima bit, g̃ebum epesop kabi beat kay. Imẽnpuye eycõkcõk cĩcã epesop Deus xe soat em io'e Jesus.
23373  MAT 6:22  Wuyeta kabiaap puxim. Wuyjebit peam ixe kabiaap. Wuyetadip pima soat ijo but wuywebe. Kabia dag̃ ajeku. Soat ijobucap wuyekukuap puxim―Deus xe cũg̃ ma wuyekukuap puxim.
23374  MAT 6:23  Wuyetakẽrẽ bima bit, ijo ba'ore wuywebe. Kabiok tag̃ ajeku. Kabiok tag̃ jekukuap ikẽrẽat mujurũg̃rũg̃ap puxim. Imẽnpuye kabiaap kabiok e'em pima, kabiok cĩcã e'em wuywebeam. Ikẽrẽat mujurũg̃rũg̃ cĩcã wuyjuyũ.
23375  MAT 6:24  Pũg̃'a be, uk'a be bima, iba'ore ibuywatwat'ukat pe xepxepayũ beam kapik am. Kariwawayũ wara'at tag̃tag̃tag̃ e'em pima, itakoma kuka o'e pũg̃ kay, jekariwa kay, wara'at jekariwa ikuk pin cĩcã bima. Kũyjobit kuka o'e pũg̃ a'õ kay, wara'at a'õ kay kũyjobit'ũm pima. Imẽnpuxim dinheiro kay jĩjã bima, Deus kay jĩjã g̃u epe'e io'e Jesus.
23376  MAT 6:25  Imẽnpuye og̃uwẽn eywebe: Eyag̃uy'ũm g̃u juy epesop eybubut kay Jesus o'e cebe ip. “Ajo paxi acejo'o?” i'ũmg̃u juy epe'e io'e. “Ajo paxi acetikõn?” i'ũmg̃u dak cuy epe'e io'e. “Ajo paxi aceg̃uõm wuydotim?” i'ũmg̃u dak cuy epe'e. Xipat eyxat kug̃ pima, eydoti kug̃ pima dak. Imẽnpit ibodi ma xipat soat em Deus xe eydop am io'e.
23377  MAT 6:26  G̃ebum cuy epesop wasũ kay io'e Jesus. Pupum ip kabi be. Taidadam g̃u ip. Jeku beat tak pupum g̃u ip, jeku bewiat mũn'a be imõg̃ ãm. Imẽnpit Deus ixat ũmũm cebe ip―wasũyũ be. Deus xe wasũ teibog̃ g̃u―wuyebay xe―kabi beat xe. Imẽnpit ag̃ cekay ip. Imẽnpuxim wuykay dak soat em ag̃.
23379  MAT 6:28  Pãm eydoti dak? Apẽnpuye eyag̃uybabi'ũm eydoti kay? Eyag̃uybabi'ũm g̃u juy. G̃ebum cuy epesop apẽn tũmũntitit aypapan iap kay. Tũmũntitit kapikpig̃ g̃u. Jesay mug̃ẽg̃ẽm g̃u dak ip.
23381  MAT 6:30  G̃asũ ma tũmũntitit titetabẽg̃ e'em. Kuyaje bit tite'ũ e'em. Titip Deus a'õbi. Imẽnpuxim ja'õbi dak eyemukaypinput je'g̃ũm eywebe. Eyetabutsu ma'g̃u cekay io'e Jesus.