23229	MAT 1:16	Ja³ko²ah³la²ki³lha³tu̱³ Jo³se²ah³lo²su² ta¹hxai²hẽ¹la². A²nxe³jah¹lai²na² sa²kxai³lu² a²sxe³xa³ka³lxa² Ma³ri²a³ka³lxu³su² ta¹hxai²hẽ¹la². Ma³ri²a³ka³lxai²na² sa²kxai³lu² wẽn³su² Je³su²jah³lo²su² a³li³lah¹ta¹hxai²hẽ¹la². A²nxe³jah¹la² Je³su²jah³la² ĩ³yĩ¹li²hain¹jau³xa²sa¹. Kris²tu³jah¹lo²su¹. Nxe³ta¹hxai²hẽ¹la². A²nxe³jau³xai²na² a²si³yxau³jau³xa²su² Txa²wã¹sũ̱³na² hi²sen³su² A²hxi²kan¹ta² Si³yxau³tãu³lo³jah¹la²nũ³a² so¹jah¹lai²la¹wi¹. Nxe³ta¹hxai²hẽ¹la².
23230	MAT 1:17	Jã¹nxe³jut3su² Je³su²jah³la² sũ̱³na²nãu³su² ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³sxã³ A³bra³ãu²ah³la² ã³si³wxe³ki̱³ka³tu̱³ Ta³vi²yah³la² hãi¹nxã¹ki̱³kxai²nãn²tu̱³ a²sũ̱³na²nãu³xa² ĩ³yĩ¹lih²xai³ain¹te²nãu³tu̱³ hxi²ka² hxan³sxã³ ha¹li¹ ha¹li¹ wxa²sa²so¹xi²sxã³ 14 nxe³ki̱³te²ju²hẽ³la². Te²yã¹nxe³sxã³ Ta³vi²yah³la² ã³si³wxe³ki̱³ka³tu̱³ hu³ Ba³bi³lo²na²ko³nãu³a² sa²tã³nyhain¹tãu³nai³tã² hãi¹nxã¹ki̱³kxai²nãn²tu̱³ a²sũ̱³na²nãu³xa² ĩ³yĩ¹lih²xai³ain¹te²nãu³tu̱³ hi³ka² hxan³sxã³ ha¹li¹ ha¹li¹ wxa²sa²so¹xi²sxã³ 14 nxe³ki̱³te²ju²hẽ³la². Te²yã¹nxũn³sxã³ Ba³bi³lo²na²ko³nãu³a² sa²tã³nyhain¹tãu³nai³tã² ã³si³wxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ hu³ Kris²tu³jah¹la² a³li³lah¹ju³ta² hãi¹nxã¹ki̱³kxai²nãn²tu̱³ a²sũ̱³na²nãu³xa² ĩ³yĩ¹lih²xai³ain¹te²nãu³tu̱³ hxi²ka² hxan³sxã³ ha¹li¹ ha¹li¹ wxa²sa²so¹xi²sxã³ 14 nxe²ki̱³te²ju²hẽ³la².
23231	MAT 1:18	Jã¹nxe³jut3su² Je³su² Kris²tu³jah¹la² a³li³lah¹jau³su² nxe³te³nah¹lxi¹. Ma³ri²a³ka³lxai²na² Je³su²jah³la² a²hã³ka³nai²na² nxe³ta¹ka³lxai²na² sa²kxai³lu² Jo³se²ah³la² so¹nyhu¹kxi³ju³ta³nũ³a² e³hau³kon³ta³lu²nain¹ta¹hxai²hẽ¹la². E³hau³kon³ta³lu²nain¹nũ²la² yxãn¹ta¹ so¹nyhu¹xa³ta̱³lxa¹ Ma³ri²a³ka³lxa² wẽh³ni³ta¹hxai²hẽ¹la². Hai³txi³ Jo³se²ah³lo²la³ wĩn¹txi²nxa³ta̱³lxa¹ Txa²wã¹sũ̱³na² Yãu³ka³jxah¹la² te²hi²sen³su² wẽ³sai²la² a²ẽ¹nai²na² ũh³wxe³ni¹ta¹hxai²hẽ¹la².
23242	MAT 2:4	Nxe³te²kxa³ya̱³lhu² E³ro²jah³lai²na² te²hi²sen³su² a²nũ²a² hxi²kan¹txi³nãu³xa² nxe³te²he³la³kxa² ã³yã³nũ²kxi²xi²si¹hain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Wã³nxĩn¹te² si³yxau³tũ̱³ka̱³txi³nãu³xa² ĩ³kaix1tha²kxai³ ha³te̱h³nxã³nxa² a²hoh³lxi³su² nũ̱³ka̱³txa² ĩ³kaix1tha²kxai³ nxe³ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³sxã³ ĩ³ye³kxi²te³nah¹lxi¹: — Nxe³jah³lxi³sa²lxi¹. Kris²tu³jah¹la² Txa²wã¹sũ̱³na² Hxi²kan¹ta² Si³yxau³tãu³lot3jah¹la²nũ³ãn²ta² a³li³la¹jen³nũ³a² ĩh¹nũ¹la³ta̱³ a³li³la¹ji¹wi¹? Nxẽn³tain¹ta¹hxai²hẽ¹la².
23250	MAT 2:12	Nxe² ta³lu²nain¹nũ²la² hã²wxãn³txa³ a³li³xain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Kxã³nxai³tã² Be³lẽ²thĩ³na² a³li³xai¹nxa³ta̱³lxa¹ hxi²sxã³nhon³yah³lxi³ta¹hxai²hẽ¹la². Hxi²sxã³nhon³yah³lxi³te³nah¹lxi¹, Txa²wã¹sũ̱³na² ĩ³ye³kxain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Ĩ³ye³kxain¹te³nah¹lxi¹: — Nxe³jah³lxi³wxi¹. E³ro²jah³lai¹tã² sxi²ha² ã³wa̱³lah³lxi³txa³hẽ¹li¹. Nxe³ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe² hxi²sxã³nhon³yah³lxi³ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³ha²kxai³ tĩh³na² wxã³ain¹tĩh³nai¹tã² ĩ³xai¹nxa³ha²kxai³ tĩh³nu³ ã̱³lxi³ ĩ³xai¹nha²kxai³ nxe³ta¹hxai²hẽ¹la².
23260	MAT 2:22	Nxe³nxa²ha¹te¹ ĩ³xi²tãu³ãn²tu̱³ a²ha³lo²a² ha³ta̱³nxe³jau³xa² ĩ³hen³txi²nyhain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Ĩ³hen³txi²nyhain¹te³ãn¹jau³kxai³lu¹: — E³ro²jah³lai¹tã² Ju³te²an¹ko³xai²na² I³sa³e² ko³xa² kãi²nxa³ko³xai²na² ha³txih³xan¹ko³xai²na² a²hxi²kan¹jah¹laix1tã² ya²la³tu̱³ ya³lu²na²hẽ³li¹. Ya³lu²ha²kxai³ a²ki³lha³lxa² Ar³ke³lau²sah³la² ã³wẽ̱³not3sxã³ ha³lo²a² wa³kxẽn³yah³la² hxi²kan¹txi³lon³na³li¹. Nxe³jau³xai²na² ha³ta̱³nxe³jau³su² ĩ³hen³txi³nyhain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Ĩ³hen³txi³nũ²la² yuh³lxi³jau³su² thĩ³na² yxau²xai³thĩ³nai³tã² hai³txi³ wa̱³li²sxã³ yxau²xai³to³ta¹hxai²nxa³hẽ¹la². Nxe²nxa³kxe³su² hxi²sxã³nhon³txi²si¹ha²kxai³ Txa²wã¹sũ̱³na² wa̱³li²si¹hxa³jau³su² ain³kxi²ha²kxai³ ha³lo²a² ã̱³xa² Ka³li³le²a²ko³xa²nãu³a² I³sa³e² ko³xa² kãi²nxa³ko³xai²na² ha³txih³xan¹ko³xai²na² ai³sxã³ yxau²xai³lyain¹ta¹hxai²hẽ¹la².
23261	MAT 2:23	Ko¹xai²na² yxau²xai³lyain¹nũ²la² Na³sa³re²thĩ³na² ã³wih¹sxã³ yxau²xai³lyain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Jã¹nxe³jut3su² kxã³nxai³tã² Txa²wã¹sũ̱³na² wãn³txa² ĩ³hen³txi³jah¹la²nãu³xa² jau³xau³hxai²tẽx1ta² e³kxain¹ta¹hxai²hẽ¹la². E³kxain¹te³nah¹lxi¹: — Jah¹lai²li² Na³sa³re²thĩ³nãn¹jah¹lo²sin¹tu¹wi¹. Nxe³ta¹hxai²hẽ¹la².
23265	MAT 3:4	Jã¹nxe³jah¹la² Jo³ãu² Ba³tis²jah³lai²na² sa²kxai³lu² wã²la² ũ³whih²kxi²nha²ka³lo³a² nxe³ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³te³nah¹lxi¹: Ka³me²la² a²wã²la² tẽ³sxã³ ũ³whih²kxi²nha²ha²kxai³ a²sĩ̱³ĩ¹nha²ka³lo³a² po¹na² wã²la² wxa²sĩ̱³ĩ¹nha²ha²kxai³ nxe³te²ju²hẽ³la². Yain³txa² te²a² so¹lxi³ yain³te²ju²hẽ³la². Ka³ya̱t3su² ĩ³so¹jĩ²ha²kxai³ txu³ha²yau³xa² so¹lxi³ ĩ³na²ha²kxai³ nxe³jah¹lo²su² ta¹hxai²hẽ¹la².
23274	MAT 3:13	Nxe³nxa²ha¹te¹ nxe³nũ²la² Je³su²jah³la² Ka³li³le²a²ko³xa² a³li³nũ²la² wxa²kan³sxã³ wxã³nũ²la² Jor³tãu²yau³xan¹ko³xa² ã³nxai³ta¹hxai²hẽ¹la². Jo³ãu² Ba³tis²jah³la² ĩ³ha¹txi²te³lhxã³ ã³nxai³ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³sxã³ ĩ³ha¹txi²te³na¹ Jo³ãu² Ba³tis²jah³la² hxi²ka² ĩ̱³yau³xa² ũ³hũ¹kxi²sa²sai¹si¹jau³su² ĩ³ye³kxi²ta¹hxai²hẽ¹la².
23282	MAT 4:4	Nxe³nxa²ha¹te¹ Je³su²jah³la² ĩ³wa²lũ³xi²te³nah¹lxi¹: — Kwa²nxi¹lxi¹. Txa²wã¹sũ̱³na² a²ten³jau³sxa³wi¹. Sũ̱³na² wãn³txu¹tai²na² jau³xau³hxai²tẽx1ta² nxe³te³nah¹lxi¹: “Yain³txi³khai³xa² so¹lxi³ yain³sxã³ yxau²xai³yah³lxi³txa³hẽ¹li¹. Txa²wã¹sũ̱³na² wãn³txa² a²yxo²sai¹jau³xai²na² hãi¹nxe³ti³jau³xa¹ wet1yxau²xai³jah¹lxi³hẽ¹li¹.” Nxe³ta¹hxai²hẽ¹li¹. Nxe³ta¹hxai²hẽ¹la².
23285	MAT 4:7	Nxa²ha¹te¹ Je³su²jah³lai²na² sa²kxai³lu² ĩ³wa²lũ³xi²te²an¹jau³kxai³lu¹: — Kwa²nxi¹lxi¹. Sũ̱³na² wãn³txu¹tai²na² jau³xau³hxai²tẽx1ta² yau³xã̱³xai²na² nxe³te³nah¹lxi¹: “Txa²wã¹sũ̱³na² Si³yxau³jah¹la² Wxa²hxi²kan¹txa² Si³yxau³jah¹la² wi¹la³ ã³si³tẽ³kxi²ju³ta² ye²si¹jau³su² wã³nxĩn¹ju³ta² o²la³kxi²sain³txa³hẽ¹li¹.” Nxe³ta¹hxai²hẽ¹li¹. Nxe³ta¹hxai²hẽ¹la².
23290	MAT 4:12	Nxa²ha¹te¹ hã²wxãn³txa³ Jo³ãu² Ba³tis²jah³la² sxi²ha² kan²thĩ³na² ũ³tĩ̱¹kxi²wxe³ain¹jau³su² ha³ta̱³nxe³ta¹hxai²hẽ¹la². A²nxe³jau³xai²na² Je³su²jah³la² ain³kxi²sãn²nũ²la² Na³sa³re²thĩ³na² Ka³li³le²a² ko³xan¹thĩ³na² ai³lhxã³ ã³wih¹ta¹hxai²hẽ¹la².
23291	MAT 4:13	Nxe³sxã³ Na³sa³re²thĩ³na² yxau²xai³hxai²na²hẽ³ nxe³thĩ³na² a³li³nũ²la² Ka³far³na³ũ²thĩ³na² ã³ya²kxi²sa²tẽ³ta¹hxai²hẽ¹la². Ĩ̱³ye³na² kãin²je³na² u²lxan³thĩn³su² ta¹hxai²hẽ¹la². A²nxe³ko³xai²na² a²ĩ³lxa² Se³bu³lo²na²ko³su² ha²kxai³ Naf3ta³li²ko³su² ha²kxai³ nxe³ta¹hxai²ti³ai¹ti²tu³wa².
23293	MAT 4:15	— Se³bu³lo²na³ko³xa² Naf3ta³li²ko³nãu³a² ĩ̱³ye³na² kãin²je³na² a²wa̱³kan¹ko³nãu³a² yxãn¹ta¹ Jor³tãu²yau³xa² a²ha² ya¹nãn¹ko³nãu³a² Ka³li³le²a²ko³xa² nxe³te²nũ̱³ka̱³txe²nãu³xa² Ju³te²a² nũ̱³ka̱³txi³sxa³te²nãu³xai²la¹wi¹.
23294	MAT 4:16	A²nxe³te²nãu³xa² wãn³txa² wi¹jau³xa² yũ²na³li¹. Ka³nxah³ju³ta² yxau²xai³tũ̱³ka̱³txi³sin²ta²wi¹. A²nxe³te²nãu³xa² ha³lo²a² ha³te¹khai¹nxe³ju³ta² ĩ³ain¹na²hẽ³li¹. Te²yã¹nxe³sxã³ a²nũ²a²nãu³xa² ya³lu²te²hũ̱³nxe² yxau²xai³te²nãu³xa² ha³lo²a² ka³nxah³khai¹nxe³ju³ta² nxe³tũ̱¹ka̱³txai²na² sa²kxai³lu² ha³lo²a² sa²kxĩ̱³kxi²su² ĩ²ain¹na²hẽ³li¹. A²ẽ¹nãu³ai²na² ya³lu²ju³ta² so¹lxi³ yũ³na²hẽ³li¹. Nxe³yãn¹ta¹ hĩ¹na² ka³tẽ³na² wi¹tãu³a² yũ³ain¹na³li¹. Nxe³ta¹hxai²hẽ¹la².
23296	MAT 4:18	Nxa²ha¹te¹ hã²wxãn³txa³ Je³su²jah³la²kxai³lu² ĩ̱³ye³nai²na² Ka³li³le²a² ye³nai²na² a²yxo²ka³te̱h³tĩh³na² ã³nxai³ta¹hxai²hẽ¹la². ónxai³nũ²la² in³txa² ha¹lin¹te²a² ĩ²ta¹hxai²hẽ¹la². Si³mãu²ah³la² Pe²jah³la² ĩ³yĩ¹li²nũn³jah¹lo²su² ha²kxai³ Ãn³tre²ah³lo²su² ha²kxai³ a²lon³ti³nyha¹ta¹hxai²hẽ¹la². A²nxe³ya³te²na² a̱i³na² ta³lã²la²ka³lo³a² ĩ̱³ye³na² ã³na¹i² sa²sai¹xi² nxe² o²la³kxi²ya³ta¹hxai²hẽ¹la². Ju¹tai²na² so¹lxi³ o²la³kxi²ya³te²ju²hẽ³la².
23301	MAT 4:23	Nxa²ha¹te¹ hã²wxãn³txa³ Ka³li³le²a²ko³nãu³a² Je³su²jah³la² ai³lha²thet3ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³ka³tu̱³ta¹ Ju³te²a² nũ̱³ka̱³txa² ã³nũ²kxi²thĩ³nãu³xa² ã³wih¹xai³lha²thet3sxã³ wãn³txa² wi¹jau³xa² ĩ³hen³txi³ha²kxai³ Txa²wã¹sũ̱³na² wãn³txa² wi¹jau³xa² A²hxi²kan¹ta² Si³yxau³tãu³lot3ju³ta³nũ³a² nxe³jau³xa² ĩ³yau¹ũ³ha²kxai³ nxe³ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³kxa²yu³su² a²nũ²a² ĩ²li³te²na¹ ĩ³ta³ka³txa² ĩ³ton³ta̱³nxa² kwa²ha̱i²ha̱in²ta̱³nxa² nxe³te²na² ã³tĩ̱³kxai²nãn²tu̱³ nxe³te²na² whãi²na¹ wi¹we²txi²ye²ta¹hxai²hẽ¹la².
23303	MAT 4:25	Jã¹nxe³te²kxa²ya̱n³tu̱³ a²nũ²a² ka³lxa²khai¹nxe³te²nãu³xa² Ka³li³le²a²ko³xan¹te²nãu³xã² Te³ka²po³li²ko³xan¹te²nãu³xã² Je³ru³sa³lẽ²thĩ³nãn¹te²nãu³xã² Ju³te²a²ko³xan¹te²nãu³xã² ha³lo²ai²na² Jor³tãu²yau³xa² ha³tih³xan¹ko³nãn¹te²nãu³xã² nxain¹sxã³ Je³su²jah³lo²kxai³ ã³si³tẽ³kxain¹ta¹hxai²hẽ¹la².
23306	MAT 5:3	A²nũ²a² ĩ²li³te²na² a²ẽ¹nãn¹jau³kxai³lu¹: — “Txa²ẽ¹nãu³ai²na² a̱u³txi³ hxi²ka¹nha¹ju³ta² yũ³ti³hex1sa²nxa³nha¹. Txa²wã¹sũ̱³na² so¹lxi³ hxi²nũn¹sa²jah¹lai²la¹wi¹.” Nxe³yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ ka³lih³jah¹lxi³hẽ¹li¹. Kxãn³nãu³a¹ Txa²wã¹sũ̱³na² A²hxi²kan¹ta² Si³yxau³tãu³lot3ju³ta³nũ³a² yxau²xai³yah³lxin¹tu¹wi¹.
23307	MAT 5:4	Hĩ¹nai²na² ãin²ti³sxã³ nã̱n³ta² ha³lo²ai²na² hin¹yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ ka³lih³jah¹lxi³hẽ¹li¹. Kxãn³nãu³a¹ ĩ³nxũ²kwa̱i³lxũ¹nx2ti³tu¹wi¹.
23308	MAT 5:5	Hĩ¹nai²na² Txa²wã¹sũ̱³na² yen³nãu³a² thãi³ti³la² yxau²xai³yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ ka³lih³jah¹lxi³hẽ¹li¹. Kxãn³nãu³a¹ Txa²wã¹sũ̱³na² wãn³txa² ĩ³ye³kxi¹nx2ti³jau³xai³tã² hãi¹nxe³ti³xa¹ sa²hau³ko³tũh¹nx2ti³tu¹wi¹.
23309	MAT 5:6	A²nũ²a² he³ja³lu²te²nãn²tu̱³ yain³txa² yxo²kwa̱in³te²ju²hẽ³li¹. Ya̱³lxu²khaix1te²nãn²tu̱³ ĩ̱³yau³xa² yxo²kwa̱in³te²ju²hẽ³li¹. Nxe³tũ̱³ka̱³txai²li² yã¹nxe² Txa²wã¹sũ̱³na² wain³txi³ kãi³ju³ta³nũ³a² ten³sxã³ kãi³yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ ka³lih³jah¹lxi³hẽ¹li¹. Kxã³nãu³a¹ a²nũ²a² yain³ta³lun²te²na² ũ³kxi²kxa² yã¹nxe³sxã³ ha³lo²a²nũ³a² ã̱³xa² ten³yah²lxan³tho³li¹.
23310	MAT 5:7	A²nũ²a² ã̱³xai²na² wi¹lhin¹sxã³ thãi³ti³la² sa²hau³ko³jah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ ka³lih³jah¹lxi³hẽ¹li¹. Kxã³nãu³a¹ Txa²wã¹sũ̱³na² hxi²ki³kxai³lu² wi¹lhin¹sxã³ thãi³ti³la² sa²hau³ko³txa²txi³tu¹wi¹.
23312	MAT 5:9	Hĩ¹nai²na² a²nũ²a² ã³nhãu²no³nyhu¹kxi³ju³ta² o²la³kxi²yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ ka³lih³jah¹lxi³hẽ¹li¹. Kxãn³nãu³a¹ Txa²wã¹sũ̱³na² te²hi²sen³su² a²ki³lha³lhxu² ti³hi¹txa²lxi³tu¹wi¹.
23313	MAT 5:10	Hĩ¹nai²na² wain³ju³ta² so¹lxi³ kãi³yah³lxin¹ju³tan¹te²kxa³ya̱³lhu² khãuh³lxa³thin¹nx2tain¹kxai²nãn²tu̱³ ka³lih³jah¹lxi³hẽ¹li¹. Kxã³nãu³a¹ Txa²wã¹sũ̱³na² A²hxi²kan¹txa² Si³yxau³tãu³lot3ju³ta³nũ³a² yxau²xai³lyah³lxin¹tu¹wi¹.
23315	MAT 5:12	Kãin² ka³lih³sxã³ wi¹lxon³kxi¹jah³lxi³hẽ¹li¹. Kxãn³nãu³a¹ Txa²wã¹sũ̱³na² ha³lo²ai²na² oh³nãn¹ko³nãu³a¹ ũ³yho³hi¹nx2ti³ju³ta³nũ³a² wi¹ju³ta² yũ³nx2ti³tu¹wi¹. Jã¹nxe³sxã³ ko̱³nxe³ti³ kãi³nx2ti³kxa²yã¹nxe² kxã³nhxĩ¹nu¹tai²na² wxa²ne³hẽ³tu¹tai²na² Txa²wã¹sũ̱³na² wãn³txa² ĩ³hen³txi³tũ̱³ka̱³txu¹tai²na² khãuh³lxa³tain¹nũn³ta¹hxai²hẽ¹li¹, Sũ̱³na² wãn³txa² sa²yxo²ã³ain¹te²nũ̱³ka̱³txa²su¹.
23316	MAT 5:13	Nxa²ha¹te¹ sa̱h²ne³ka² yã¹nxe³yah³lxi¹lxi¹. Sa̱h²ne³kai²na² a²nũ²a² hxi²ka² tẽ³sxã³ yain³txa² ũ³sa²wi²ki̱³kxai²nãn²tu̱³ wi¹yain³kxi²ki̱³te²ju²hẽ³li¹. Yxãn¹ta¹ sa̱h²ne³kxai²li² a²kxah²ju³ta² sũ¹nxe³kxi²kxai²nãn²tu̱³ hai³txi³ ten³ki̱³te²sxa³yu²hẽ³li¹. Ki̱³sxa²kxai³ kwa² ka³la²ko³ki̱³te²ju²hẽ³li¹. Nxe³te²hũ̱³yah³lxi¹lxi¹. Wi¹kãi³sxã³ yxau²xai³yah³lxin¹ju³tai²li² a²nũ²a² e³lxah²lxi³xa³kxai²nãn²tũ³ kwa² ha²ya̱³kxa³lxi³sah¹lxi³hĩ̱³nxa¹lxi¹.
23335	MAT 5:32	Nxe³yãn¹ta¹ Txa²wãn³txai²na² ĩ³yau¹ũ¹nx2ta¹jau³xa²sa¹: Txu¹hai²na² txu¹sa²khai³ta¹ka³lxa² in³txa² ã̱³xai²na² ũ³whĩn¹ti³nhãn²nxa³ta¹ka³lxa² nxe³ta¹ka³lxãin²txi³ tẽ³sxã³ ã³na¹kxai²nãn²tu̱³ hã²wxãn³txa³ in³txa² ã̱³xah³la² so¹nh³kxai²nãn²tu̱³ txu¹hai²na² te²ain²txi³ a²nũ²a² ã̱³xa² ũ³whĩn¹ti³nyhu¹kxa²yã¹nxe² hxi²ki³la³hĩ̱³nx2na³li¹. Ko̱³nxe³ti³ kãi³ju³tai²la¹wi¹. Te²yã¹nxũn³sxã³ in³txi³su² ĩ²li³jah¹lai²na² sa²kxai³lu² txu¹hai²li² ã³na¹kxi²ta¹ka³lxai²li² nxe³ta¹ka³lxãin²txi³ so¹nh³kxai²nãn²tu̱³ nxe³jah¹lai²na² txu¹ha² ã̱³xa² ũ³whĩn¹ti³nhyu¹kxa² yã¹nxe² hxi²ki³lon³jah¹lo²su² hĩ̱³nx2na³li¹. Ko̱³nxe³ti³ kãi³ju³tai²la¹wi¹.
23336	MAT 5:33	Nxa²ha¹te¹ txa²wã¹yah³la²nãu³xu¹tai²na² yau³xã̱³xai²na² ain³kxain¹jau³xu¹tai²na² nxe³te³nah¹lxi¹: “Wxãi²na² e³in¹jau³su² nxĩn¹te³nah¹lxi¹: ‘Txa²wã¹sũ̱³nu²sa²na³li¹. Txa²wãn³txa² ya²la³lyau³xai²la¹wi¹.’ Nxĩn¹jau³su² nxĩn¹kxai²nãn²tu̱³ ya²la³tu̱³ wãn³txi³khai³xa² so¹lxi³ e³txa²hẽ³li¹. Yxãn¹ta¹ ki³han³jau³su² e³in¹kxai²nãn²tu̱³ e³in¹jau³nũ³a² nxe³txa³hẽ¹li¹. Nxe²nxa³te³nah¹lxi¹: ‘Txa²wã¹sũ̱³na² ã³ye³yxo²nũ¹sa²na³li¹. Ya²la³lyau³xai²la¹i¹.’ Nxẽn¹jau³su² nxe³txa³hẽ¹li¹.” Kxã³nhxĩ¹nai³tã¹jau³su² ta¹hxai²hẽ¹li¹.
23340	MAT 5:37	Hãi¹nxe³sxã³ e³in¹jau³nũ³su² nxĩn¹te³nah¹lxi¹: “Nxẽn²na³li¹.” Ta̱³nxa², “Nxe²nxa³wi¹.” Ta̱³nxa², nxĩn¹jau³su² ã³nhĩ̱³nx2na³li¹. Nxĩn¹kxa²yu³su² jau¹xai²lan¹nha²kxai³ wai³nhĩ̱²nxa³wi¹. Ko̱³nxe³ti³ kãi³hĩ̱³nxa¹lxi¹.
23342	MAT 5:39	Nxe³yãn¹ta¹ txa²yxo²wãn³txa² e³a¹jau³xai²na² jau³xã̱³lxi²na³li¹. Nxe³na¹jau³xa²sa¹. Ko̱³nxe³ti³ kãi³ũ¹nxain¹jah¹la² ĩ³wa³lxĩn³txa³hẽ¹li¹. Nxe²nxa²te²kxa³ya̱n³txi³su² wxa²ne³xa² wxa²ne³wi¹tãu³ai²na² wxa²ne³su²nxain¹kxai²nãn²tu̱³ wxa²ne³ha³tih³nãu³a² ã³nxa̱³yxo¹o³tũ³txai¹nhẽ³li¹.
23347	MAT 5:44	Nxe³yãn¹ta¹ txa²yxo²wãn³txa² e³kxi¹nx2ta¹tu¹wi¹. Wxa²ko̱¹ko̱¹nãu³xa² a³lxin¹txi³txai¹nhẽ³li¹. Ha³lo²a² khãuh³lxa³ti³hi¹nx2ti³si¹hain¹jau³nũ³a² Sũ̱³na² ĩ³ye³kxi²nx2tain¹kxai²nãn²tu̱³ nxe³kxan²ti³, “Wi¹lhin¹ju³ta² so¹lxi³ yxau³txai²lã¹. Khãuh³lxa³ti³hit1sah²lxin¹tũ̱³ka̱³txi³ ĩ³nxai²na²sa¹.” Yah³lxin¹jau³su² Sũ̱³na² ĩ³ye³kxi¹txain¹yah³lxi³hẽ¹li¹. Ĩ³hi̱³txã²tain¹te²na² sa²kxai³lu² wi¹ju³ta³nũ³a² so¹lxi³ ĩ³wa²lã³xi²txain¹yah³lxi³hẽ¹li¹. A²nũ²ai²na² yxo²ha³nxe³lhxa³txi³ ko̱³nxe³ti³hit1sxã³ ĩ³yĩ¹li¹nx2ti³ta̱³nxa² khãuh³lxa³ti³nx2ti³ta̱³nxa² nxe³nx2tain¹kxai²nãn²tu̱³ Sũ̱³na² wi¹lĩ²si¹hain¹ju³ta³nũ³a² Sũ̱³na² ĩ³ye³kxi¹jah³lxi³hẽ¹li¹.
23353	MAT 6:2	Jã¹yxah³lxin¹jut3su² a²nũ²a² yen³kxi³txa²te²na² hxi²nũ¹nu³hain¹yah³lxi³to³hin¹tãu³a² hai³txi³ ju¹ta³la³ kãin² ĩ³yũ¹khaix1yah³lxi³txa³hẽ¹li¹. A²nũ²a² kwa² wi¹lhin¹ki³lxo³te²nãu³xa² nxe² kãi³ain¹te²ju²hẽ³li¹. Ju³te²a² nũ̱³ka̱³txa² ã³nũ²kxi²thĩ³na² ã³wih¹sxã³ ĩ³yũ¹kxi² sxi²je³na² ai³sxã³ ĩ³yũ¹kxi² nxain¹te²ju²hẽ³li¹. Kwa² sa²nẽn¹kxi²nha²ju³ta² yxo²kwa̱i³nain¹te²ju²hẽ³li¹. A²nxe³te²nãu³xa² kãi³ain¹kxa²yo³ha² hĩ¹na¹ so¹lxi³ yũ³te²ju²hẽ³li¹.
23356	MAT 6:5	Nxa²ha¹te¹ Txa²wã¹sũ̱³na² e³kxi²yah³lxi³to³hin¹tãu³a² a²nũ²a² wi¹lhin¹ki³lxo³te²nãu³xa² te²yã¹nxe² kãi³yah³lxi³txa³hẽ¹li¹. A²nxe³te²nãu³xai²na² sa²kxai³lu² Ju³te²a² nũ̱³ka̱³txa² ã³nũ²kxi²thĩ³na² ã³wih¹sxã³ a²nũ²a² ne³kxaix3tãu³a² ĩ³sa²nxũ³sxã³ e³kxi²to³hi² sxi²je³na² nu²ki³ye³lot3tãu³a² ĩ³sa²nxũ³sxã³ e³kxi²to³hi² nxain¹te²ju²hẽ³li¹. Kwa²sa²nẽn¹kxi²nha²ju³ta² yxo²kwa̱i³nain¹te²ju²hẽ³li¹. A²nxe³te² he³la³kxi³nãu³xai²na² hĩ¹na¹ so¹lxi³ kãi³ain¹kxa²yo³ha² yũ³te²ju²hẽ³li¹.
23367	MAT 6:16	Nxa²ha¹te¹ Sũ̱³na² e³kxi²te³lhxã³ yain³txa² ĩ³yain³ju³ta² ã³na¹yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ khãuh³lxa³ti³ki³lxo³nha²yah³lxi³txa³hẽ¹li¹. Wi¹lhin¹ki³lxo³nha²jah¹la² te²yã¹nxe² kãi³te²ju²hẽ³li¹. A²nxe³jah¹lai²na² he³la³kxi³su² yain³txa² ĩ³yain³ju³ta² ã³na¹ain¹kxai²nãn²tu̱³ wxa²ye³hi̱³nhã²nxa³ha²kxai³ hxi²khai²lxi²nxa³ha²kxai³ ne³te²kxai³la¹ khãuh³lxa³ti³nxa² yain³txa² ĩ³yain³ju³ta² ã³na¹yain¹kxe³su² a²nũ²a² yxo²ha³kxa¹ ĩ²ain¹ju³ta² yxo²kwa̱i³nain¹te²ju²hẽ³li¹. Jã¹nxe³ju³ta² hĩ¹na² so¹lxi³ ũ³yho³hi²hain¹ju³ta² ta³lu²nain¹tu¹wi¹. Ki³han³nxa³wi¹.
23378	MAT 6:27	Kãin² hxi²waun³ta³kxi²nyhah¹lxin¹kxai²nãn²tũ³ ã²la² a³lu²on³sxã³ ka³te̱³na² yxau²xai³yah³lxi³hĩ̱²nxa³lxi¹.
23385	MAT 6:34	Jã¹nxe³jut3su² ka³nxa³ha²tai²nãn¹ta² yen³kxi³nũ³a² hxi²waun³ta³kxi²nyhah¹lxi³txa³hẽ¹li¹. Txa²wã¹sũ̱³na² hxi²ka²nãu³a² yxau²xai³yah³lxin¹ju³tan¹te²ka³ya̱³lhu² hĩ¹na² sa²kxai³lu² hxi²waun³ta³kxi²yah³lxan³sxã³ ã³wa²sut1sxã³ yxau²xai³yah³lxi¹lxi¹. Ka³nxa³ha²ta³ai²na² te²yã¹yxah³lxi³nũ³nĩn¹tu¹wi¹.
23388	MAT 7:3	Wxa²wã³tã̱³xa² ko̱³nxe³ti³ kãi³jut3su² ju³ta² ko̱³nxe³ti³ ĩ³yĩ¹li¹yah³lxi³txa³hẽ¹li¹. Ko̱³nxe³ti³ kãi³yah³lxin¹ju³ta² kãin² wa³to²hi²na³li¹. Nxe³yah³lxin¹ju³ta² wai³nxa³wi¹. A²nxe³ju³tai²na² yã¹nx2na³li¹. Wxa²wã³tã̱³xai²li² hi³a² sĩ̱³na² ye³wi²kxe³su² yũ³hĩ̱³nx2na³li¹. Nxe³yãn¹ta¹ hi³sa³ka³txa² ã³ye³wau¹kxi²nha²hĩ̱³nxa¹lxi¹. Nxe³kxe³su² wxa²ẽ¹nãn¹jau³kxai³lu²: “Txa²wã³tã̱³xai²li² hi³a² sĩ̱³na² sa²ye³sai¹kxi²na¹tũ¹xã¹.” Nxe³yah³lxin¹jau³su² yxãn¹ta¹ hi³sa³ka³txa² ã³ye³wau¹kxi²nha²kxe³su² ĩ²nyhah¹lxan³kxe³su² wai³nhĩ̱³nx2nxa³wi¹.
23396	MAT 7:11	Hai³txi³ ti³he¹nx2nxa³wi¹. Ko̱³nxe³ti³hin¹yah³lxin¹kxan²ti³ yen³kxa² wi¹te²na² so¹lxi³ wxa²wẽ³ha³lxai²na² ũ³hũ¹ain¹yah³lxi³hĩ̱³nxa¹lxi¹. Te²yã¹nxe³ha²kxai³ Txa²wã¹sũ̱³na² Si³yxau³jah¹la² Oh³nãn¹jah¹la² sa²kxai³lu² ĩ³wã̱³ti³yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ yen³kxa² wi¹kxa² wa³to²hi²sxã³ ũ³hũ¹nx2ti³tu¹wi¹.
23399	MAT 7:14	Nxe³nxa²ha¹te¹ ha³tih³xan¹tĩh³nai²na² kãi²nxa³tĩh³na² yxau²xai³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ hã²wxãn³txa³ yan¹nãu³a¹ Txa²wã¹sũ̱³na² Hxi²kan¹ta² Si³yxau³tãu³lot3ju³ta³nũ³a² yũ³nũ¹nhẽ³tu¹wi¹. Ka³te̱³na² wi¹tãu³a² yxau²xai³ki̱³tu¹wi¹. A²nxe³tĩh³nai²na² sa²kxai³lu² a²nũ²a² ka³lxa²nxa³tũ̱³ka̱³txa² yxau²xai³tĩh³nũ³su² te²ju²hẽ³li¹. A²nxe³jut3su² tĩh³na² kãi²nxa³tĩh³na² ya³lo³txi²sxã³ yxau²xai³jah¹lxi³hẽ¹li¹.
23408	MAT 7:23	Nxe³nxa²ha¹te¹ ĩ³wa²lũ³xi²na¹jau³nũ³su² nxe³na¹te³nah¹lxi¹: “Ĩ²nx2ta¹tũ̱³ka̱³txi³su² yah²lxa³lxi¹. ówaix3jah¹lxi³hẽ¹li¹. Ko̱³nxe³thin¹ju³ta² kãi³tũ̱³ka̱³txi³syah¹lxi¹lxi¹.” Nxe³ai¹na¹tu¹wi¹.
23410	MAT 7:25	Ton³ta³lu²nain¹ka³tu̱³ hã²wxãn³txa³ wẽ³ha²yau³xa² kãin² wẽ³hã¹yain¹nũ²nhai¹. Kãin² wẽ³hã¹ye²ha²kxai³ ka³wã³lxai²na² kãin² hũx1tha²kxai³ it3ta² kãin² it3tha²khai³ nxe³kxa²ha³ta̱³nxãn²ti³ hai³txi³ sxi²lha³ sa²khot3je²nxa³nũ²nhai¹, txah³lxa³kxa² ũ³si³ka³tũ²kxi²sxã³ to³nai¹nha²kxai³lu¹. Nxe³kxa²yã¹nxe³kxe³hũ̱³nxe² Txa²wãn³txa² sa²yxo²we¹jah¹lai²na² nxe³kxa²yã¹nxe²na³li¹.
23411	MAT 7:26	Nxe³yãn¹ta¹ a²nũ²a² ĩ²li³te²na² Txa²wãn³txa² ain³kxi²sa²te²nãn²tu̱³ sa²yxo²ã³sain¹kxai²nãn²tu̱³ a²nũ²a² hxi²ka̱u³ka̱un³jah¹lo²hũ̱³na³li¹. A²nxe³jah¹lai²na² sa²kxai³lu² sxi²ha² ton³nũn³nũ²nhai¹. Ka³yã̱³la² ũ³si³ka³tũ²kxi²sxã³ ton³nũ²nhai¹.
23415	MAT 8:1	Nxa²ha¹te¹ e³ta³lun²nũ²la² wã³la³ka³txa² ka³nxi²ta¹hxai²hẽ¹la². Ka³nxi²te³na¹ a²nũ²a² ka³lxa¹tũ̱³ka̱³txa² ã³si³tẽ³la³kxi²ta¹hxai²hẽ¹la².
23419	MAT 8:5	Nxa²ha¹te¹ Ka³far³na³ũ²thĩ³na² ai³sxã³ ã³wih¹ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³te³na¹ Ro³ma²no³ nũ̱³ka̱³txa² so³ta²to² a²wa³kxẽn³yah³lo²su² ã³tĩ³xi²ta¹hxai²hẽ¹la². ótĩ³xi²sxã³ ĩ³ye³kxi²te³nah¹lxi¹:
23425	MAT 8:11	Ya²la³tu̱³ e³kxi¹nx2ta¹wi¹. Kxã³nãu³a¹ Txa²wã¹sũ̱³na² A²hxi²kan¹ta² Si³yxau³tãu³lot3ju³ta³nũ³su² yũ³hĩ¹na¹ A³bra³ãu²ah³lu¹tai²na², I³sa²kah³lu¹tai²na² Ja³ko²ah³lu¹tai²na² nxe³sxã³ Txa²wã¹sũ̱³na² me²sa²ka³lo³a² ĩ³yain³te³lhxã³ ã³wxe³ain¹tu¹wi¹. Nxe³tãu³a¹ a²nũ²a² ka³lxa¹te²nãu³xa² ha³lo²a² u³je³na² a³li³xi²tãu³an¹ko³xai²na² wxã³ai¹nha²kxai³ u³je³na² kan³tãu³an¹ko³xai²na² wxã³ai¹nha²kxai³ nxe³sxã³ wxã³sxã³ yai³nain¹tu¹wi¹.
23442	MAT 8:28	Nxa²ha¹te¹ ĩ̱³ye³nai²na² yxo²ha³tih³nãu³a¹ yxau³son³kxi²nũ²la² ha³lo²a² Ka³ta³rẽ²na³ko³xa² ã³wi¹hain¹ta¹hxai²hẽ¹la². ówih¹te³na¹ in³txa² ha¹lin¹jah¹la² ne³khau²sxã³ ĩ³ha¹te²nyhain¹ta¹hxai²hẽ¹la². A²nxe³te² in³txai²na² ko̱³nxe³te² yãu³ka³txa² nxũ²kwa̱i³yxau³ta¹hxai²hẽ¹la². Sxi²khai³xa² yũ³ya³hxa³ha²kxai³ a²nũ²a² ya³lun²te²a² sxa³ko³xa² hoh³ya³ta¹hxai²hẽ¹la². A̱n³txi³khaix1nxe³jau³su² nũ³kxũn³khai¹nxe³jau³su² ko̱³nxe³te² yãu³ka³txa² ko̱³nxe³ti³ kãi³si¹yha³jau³su² kãi³ya³ta¹hxai²hẽ¹la². A²nxe³ju³ta² a²nũ²a²nãu³xai²na² yuh³lxi³si¹jau³su² tĩh³nai²na² ã³nxai³ain¹te²sxa³yu²hẽ³la².
23449	MAT 9:1	Nxa²ha¹te¹ Je³su²jah³lai²na² sa²kxai³lu² ka³no¹a²ka³lo³a² ã³wih¹ka³tu̱³ ĩ̱³ye³nai²na² yxo²ha³ti³lhi³ka³tu̱³ a²sxi²jen³khai³xa² Ka³far³na³ũ²thĩ³na² wi³xi²ta¹hxai²hẽ¹la².
23456	MAT 9:8	Nxa²ha¹te¹ a²nũ²a²nãu³xai²na² ã³si³tẽ³kxi²te²nãu³xai²na² ju¹tai²na² ĩ²ain¹sxã³ ka³lih³kxain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Ka³lih³kxain¹sxã³ Txa²wã¹sũ̱³na² sa²nẽn¹kxi²i² wxi²kin³ti³to³ni² nxe³yain¹te³nah¹lxi¹: — Txa²wã¹sũ̱³na² kãin²jah¹lo²su² na³li¹, a²nũ²a² nxe² ĩ³hxi²ka¹tha²kxai³lu¹. Nxe³nyhain¹ta¹hxai²hẽ¹la².
23461	MAT 9:13	Txa²wã¹sũ̱³na² wãn³txa² jau³xau³hxai²tẽx1ta² nxe³te³nah¹lxi¹: “Wi¹lhin¹sxã³ thãi³ti³la² sa²hau³ko³nyhu¹ah³lxin¹ju³ta² ten³sa³nhai¹. Yxãn¹ta¹ yen³kxa² ũ³hũ¹sah¹lxin¹ju³ta² so¹lxi³ ten³sa²nxa³nhai¹.” Nxe³ta¹hxai²ti³ai¹ti²tu³wi¹. A²nxe³jau³jau¹xai²na² a²si³yxau³tãu³a² wi¹ko̱³nha¹jah³lxi³hẽ¹li¹. Jã¹nxe³sxã³ txai²li² hai³txi³ a²nũ²ai²na²: “Wi¹lhin¹sa³nha¹. Ko̱³nxe³ti³ kãi³a¹ju³ta² yũ²nxa³nha¹.” Nxe³te²su² te²na² ĩ³kaix1so¹te³lhxã³ wxãn²nxa³wi¹. Yxãn¹ta¹ a²nũ²a² ko̱³nxe³jah¹la² so¹lxi³ ko̱³nxe³ti³ kãi³ju³ta² ĩ³ãin²ta³kxi²nha²sxã³ ã³na¹la³kxi²nha²te²su² te²na² so¹lxi³ wxa²wa²su¹tain¹te³lhxã³ wxã³na¹wi¹. Nxe³ta¹hxai²hẽ¹la².
23501	MAT 10:15	Ya²la³tu̱³ e³kxi¹nx2ta¹wi¹. Kxã³nãu³u¹tai²na² So³to²ma²thĩ³nu¹tai²na² Ko³mo²ra²thĩ³nu¹tai²na² ha¹lin¹thĩ³nu¹tai²na² ko̱³nxe³thin¹khai¹nxe³thĩn³sain¹ta¹hxai²ti³ai¹ti²tu³wi¹. Nxai¹nha²kxai³ yxan¹nãu³a¹ Txa²wã¹sũ̱³nu²su² te²hi²sen³su² ko̱³nxe³ti³ kãi³ain¹kxa² yo³ha² sa³te̱¹txi³ ũ³yho³hain¹tu¹wi¹. Yxãn¹ta¹ sxi²jen³ta³ en²nxa²lxain¹thĩ³na² ã²la² sa³te̱¹txi³ ã³wa²tot1sxã³ ũ³yho³hain¹tu¹wi¹.
23502	MAT 10:16	Nxe³jah³lxi³sa²lxi¹. O³ve²a² yã¹yxah³lxi¹lxi¹. Tũ̱¹ka̱³txai²na² ĩ³sa²si¹hã³nx2ta¹tũ̱³ka̱³txai²na² hau³xa² yã¹nxain¹na³li¹. Ko̱³nxe³ti³ kãi³sxã³ yxau²xai³ju³ta² so¹lxi³ te³nain¹na³li¹. Nxe³ha²kxai³ ĩ²khai¹nxe³jah³lxi³hẽ¹li¹. Jã¹nxe³sxã³ txih³xa² ne³kheh¹te²ju²hẽ³li¹. Nxe³kxa²yã¹nxe² ne³kheh¹khaix1nxe³jah³lxi³hẽ¹li¹. Te²yã¹nxũn³sxã³ kwa³sxa³xa² wi¹lhin¹te²ju²hẽ³li¹. Nxe³kxa²yã¹nxe² wi¹lhin¹khai¹nxe³jah³lxi³hẽ¹li¹.
23504	MAT 10:18	Yxo²ĩ²sah³lxin¹ju³tan¹te²kxa³ya̱³lhu² wxa²ha³lo²a² wxa²wa³kxẽ³nxa² si³yxau³kxa³ta² Ko³ver³na³to²yah³lo²su² ha²kxai³ ã³sa²so¹nx2ti³ha²kxai³ wxa²nũ̱³ka̱³txa² a²wa³kxẽ³nxa² si³yxau³kxa³ta² pre³si³tẽn²jah³lo²su² ha²kxai³ ã³sa²so¹nx2ti³ha²kxai³ nxe³nx2tai¹nha³tai¹. Nxe³nx2tain¹kxai²nãn²tu̱³ yxo²ĩ²sah³lxin¹ju³ta² ĩ³wã̱³txi¹nx2tain¹tu¹wi¹. Nxe³nx2tain¹kxai²nãn²tu̱³ tũ̱¹ka̱³txai²na² whãi²na¹ Ju³te²a² nũ̱³ka̱³txi³sxa³te²nãu³xa² whãi²na¹ nxe³sxã³ Txa²wã¹sũ̱³na² wãn³txa² wi¹jau³xa² ĩ³hen³txain¹yah³lxin¹tu¹wi¹.
23509	MAT 10:23	Jã¹nxe³jut3su² sxi²je³nai²na² ĩ²li³jen³su² khãuh³lxa³ti¹nx2tain¹kxai²nãn²tu̱³ sxi²je³na² nĩ³nã̱³sa²nũn³thĩ³na² aun³txi²xai³jxah³lxi³hẽ¹li¹. Wãn³txi³khai³su² e³kxi¹nx2ta¹wi¹. I³sa³e²ko³xan¹ta² sxi²je³na² thĩ³ka³lxa²khai¹nxe³te²jai¹ti²tu³wi¹. Ka³lxa¹ha²kxai³ hxi²kan¹txi³ sxi²yhen³ti³nãu³xa² whãi²na¹ ai³lha²thet3jah³lxan³tho³li¹. Nxe³yah²lxan³nxa³ta̱³lxa¹ Txai²li² ne³ka³ta²sxã³ a³ka³nxi²sxã³ ã³wa̱³li²sã²na¹tu¹wi¹.
23512	MAT 10:26	Jã¹nxe³jut3su² a²nũ²a² yu̱h³lxah³lxi³txa³hẽ¹li¹. Ko̱³nxe³ti³ kãi³ũh¹nx2tain¹ju³ta³nũ³su² hãi³a² he³son³kxain¹kxan²ti³ Txa²wã¹sũ̱³na² ĩ²kxi²jah¹lai²la¹wi¹. Ĩ²kxi²ha²kxai³ hã²wxãn³txa³ yan¹nãu³a¹ sa²hau³ko³tũh¹nx2ti³tu¹wi¹.
23513	MAT 10:27	Ka³nxah³tai²na² wãn³txa² e³kxi¹nx2ta¹jau³xai²na² a³la²ni²tãu³a² a²nũ²a² yxo²ha³kxa¹ jau¹xain²txi³ ĩ³hen³txi³tain¹yah³lxi³hẽ¹li¹.
23517	MAT 10:31	Jã¹nxe³ha²kxai³ hxi²waun³txi²yah³lxi³txa³hẽ¹li¹. A̱i³ka² wẽ³sa² jũ¹nxa² so¹lxi³ a³lxi²hxai²na²hẽ³li¹. Ki³ka³lxa¹txi³ a²nũ²kxi²ki̱³kan²ti³ hai³txi³ a²yoh³la³ kãin²ti³he¹nx2nxa³wi¹. Yxãn¹ta¹ Txa²wã¹sũ̱³na² a³lxi² wa³to²hi¹nx2ti³hxai²na²hẽ³li¹. Nxe³nx2ti³ju³tan¹te²kxa³ya̱³lhu² wi¹wi¹nxe² sa²hau³ko³nx2ti³tu¹wi¹.
23530	MAT 11:2	Nxa²ha¹te¹ Jo³ãu² Ba³tis²jah³lai¹txa³lxi³ sxi²ha² kan²txi³ ũ³tĩ¹kxi²sxã³ sxa³jah¹lai²na² sa²kxai³lu² Kris²tu³jah¹la² wã³nxĩn¹sxã³ o²la³kxi²jau³su² ha³ta̱³nxe³nũ²la² a²sa³wi³hxa³lxa² ĩ³kaix1tain¹ta¹hxai²hẽ¹la².
23535	MAT 11:7	Nxe²e³ta³lun²nũ²la² Jo³ãu² Ba³tis²jah³la² a²sa³wi³ha³lxa² aun³txi³sxã³ ĩ³xain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³ka³tu̱³ Je³su²jah³lai²na² sa²kxai³lu² sa²wa²nha²sxã³ a²nũ²a² ã³si³tẽ³la³kxi² te²nãu³xa² ĩ³ye³kxain¹te³nah¹lxi¹: — Jo³ãu² Ba³tis²jah³lai¹tã² ai³sxã³ ĩ²yah³lxi¹nhĩ¹nai³tã² ĩh¹nxe³te²ta̱³ ĩ²te³lhxã³ ai³lyah³lxin¹thai¹li¹? Ka³tĩ³ka²txã³nxa² kwa² sa³xit3sxã³ sa²hai³hain³jut3sũ³nxe² a²nũ²a² ĩ³wã̱³wã̱³ta³kxi²sain¹jah¹la² ĩ²te³lhxã³ ai³lyah³lxin¹thai¹li¹?
23549	MAT 11:21	Jã¹nxe³jut3su² sxi²jen³txi³nãu³xa² ĩ³kwa̱ix1txain¹te³ãn¹jau³kxai³lu¹ Je³su²jah³lai²na² wãn³txi³kxai³lu¹: — Ko²ra³sĩ²thĩ³nãn¹tũ̱³ka̱³txãi³. Bet3sa³i²ta³thĩ³nãn¹tũ̱³ka̱³txãi³. Ko̱³nxe³ton³khai¹yxah³lxin¹tu¹wi¹. Kxã³nhxĩ¹nai³tãn¹thĩ³na² Ti²ro³thĩ³nãn¹tũ̱³ka̱³txai³tã² Si³tõ²thĩ³nãn¹tũ̱³ka̱³txai³tã² nxe³sxã³ ko̱³nxe³thin¹khai¹nxai¹nha²kxai³ ya³lu²hxa³nain¹ta¹hxai²ti³ai¹ti²tu³wi¹. Yxãn¹ta¹ wã³nxĩn¹sxã³ kãi³ũh¹nx2ta¹ju³ta² ĩ²ain¹ke³la³te²kxai³ a²ko̱³nxe³ti³ kãi³ain¹ju³tu¹tai²na² ã³na¹sxã³ ã³yxo²o³tũ¹sai¹nhĩ̱³nx2na³li¹. Wã²la² sa²kẽ³nã²ka³lo³a² ũ³whi²kxi²nha²sxã³ ha³nxe²a² sin³so³xa² ã³wxe³sãn²sxã³ ã³yxo²o³tũ¹sai¹nhĩ̱³nx2na³li¹.
23551	MAT 11:23	Nxa²ha¹te¹ Ka³far³na³ũ²thĩ³nãn¹tũ̱³ka̱³txi³ ĩ³nxai²na² sa²kxai³lu¹: “Oh³nãn¹ko³nãu³a² Sũ̱³na² ha³lo²a²nãu³a² ka³la³sxã³ ã³wi¹ha¹tũ¹xã¹.” Nxĩn¹jau³su² yxãn¹ta¹ yu̱h³xan¹ko³nãu³a² ha³nxe² i̱³ko³nãu³a² sa²yu̱³lho̱¹txa²tu¹wi¹. Kxã³nhxĩ¹nu¹tai²na² So³to²ma²thĩ³na² ko̱³nxe³thin¹khaix1ta¹hxai²ti³ai¹ti²tu³wi¹. Nxe³ha²kxai³ ko̱³nxe³thin¹sxã³ kãi³ain¹kxa²yo³ha² ũ³hũ¹nyhain¹ta¹hxai²ti³ai¹ti²tu³wi¹. Yxãn¹ta¹ wã³nxĩn¹sxã³ o²la³kxi²nũh¹nx2ta¹ju³ta² ĩ²ain¹ke³la³te²kxai³ hai³txi³ ya³lu²hxa³nai¹nhĩ̱²nxa³wi¹.
23578	MAT 12:20	Ka³tĩ³kxa³ti²nxãn³su² sa²ka³lũt3sxã³ sxa³nxã³nxa² sa²nãu³lxi²nxa³lho³li¹. Te²yã¹nxe³sxã³ lã³pi³ãu²te³na² ũ³hũ¹lxi³te³lhxã³ tẽ³na² hai³txi³ ũ³hũ¹lxi²nxa³lho³li¹. Nxe³kxa²yã¹nxe² a²nũ²a² yxo²ĩ²sxã³ hxi²tha³kxai²nãn²tu̱³ hai³txi³ ĩ³ya²lu¹thxa³kxi²nxa³lho³li¹. Nxe²nxa³ha²kxai³ ĩ³nxũ²kwa̱i³lxũ¹txain¹tu¹wi¹.
23592	MAT 12:34	Nxe³ha²kxai³ wxãi²nãu³ ĩ³nxai²na² fa³ri³se²a² nũ̱³ka̱³txi³ ĩ³nxai²na² txih³xa² wẽ³ha³lxa³ yã¹yxah³lxi¹lxi¹. Ko̱³nxe³thin¹khai¹yxah³lxi¹lxi¹. Yxãn¹ta¹ wãn³txa² wi¹jau³xa² ĩ³yxo²e³yah³lxi¹lxi¹. Ju¹tai²na² wai³nxa³wi¹. Ya²la³txi³ txa²wã¹ẽ¹nãu³ai²na² nũh¹ e³kxi²nha²kxa² yã¹nxe² txa²wã¹yxo²e³jau³su² nxe³te²ju²hẽ³li¹.
23597	MAT 12:39	Nxa²ha¹te¹ ĩ³wa²lũ³xi²te³nah¹lxi¹: — Ko̱³nxe³thin¹khai¹yxah³lxi¹lxi¹. Sũ̱³na² ĩ³sa²si¹hã³sa²jau³su² jau³xa² ten³ti³he¹yxah³lxa³lxi¹. Yah²lxa³nha²kxai³ Sũ̱³na² ĩ³sa²si¹hã³sa²kxe³su² wã³nxĩn¹sxã³ kãi³a¹ju³ta³la³ ĩ³ye³kxi²sah¹lxi¹nhẽ²li¹. Nxe³yãn¹ta¹ hĩ¹na¹ wã³nxĩn¹na¹ju³ta³la³ wã²nã³ũ¹nx2ti³nxa³lho³li¹. Wãn³txa² wã²nã³ũ¹nx2ta¹jau³xa² tĩ³yau³xu¹tai²na² so¹lxi³ Jo²na³jah³lu¹tai²na² Sũ̱³na² wãn³txa² ĩ³hen³txi³jah¹lu¹tai²na² wãn³txa² so¹lxi³ ĩ³yũ¹jah³lxin¹tu¹wi¹.
23600	MAT 12:42	Te²yã¹nxe³jut3su² kxã³nhxĩ¹nu¹tai²na² Se²ba³thĩ³na² a²wa³kxẽn³na¹ka³lxu¹tai²na² sa²kxai³lu² Sa³lo³mãu²ah³lu¹tai²na² wãn³txa² a²hoh³lxi³khai¹sa²jau³xa² ain³kxi²te³lhxã³ u²lxan¹thĩ³na² a³li³sxã³ wxã³ta¹hxai²ti³ai¹ti²tu³wi¹. A²nxe³ta¹ka³lxai²na² sa²kxai³lu² yan¹nãu³a¹ Txa²wã¹sũ̱³na² sa²kxai³lu² a²nũ²a² kãi³ain¹kxa² yo³ha² a³ya³ti²kxe³su² nxe³ti³xa¹ ko̱³nxe³ti³ ĩ³yĩ¹li¹nx2ti³tu¹wi¹. Kxã³nhxĩ¹nu¹tai²na² Sa³lo³mãu²ah³lu¹tai²na² wãn³txa² wi¹lain³kxi²ta¹hxai²ti³ai¹ti²tu³wi¹. Yxãn¹ta¹ Txai²na² sa²kxai³lu² Sa³lo³mãu²ah³la² ĩ³kãin² wa³to²hi²na¹jah¹lo²sa¹wi¹. Nxe³sa³kxan²ti³nũ¹ Txa²wãn³txa² ain³kxi²ti³ten³yah³lxa³lxi¹. Nxe³ye¹nx2ta¹wi¹.
23614	MAT 13:6	Ka³lũ̱³te³na¹ u³je³na³kai²li² wxa²ki³ka³la³ka³tu̱³ ĩ³wãn³ya²lun¹ti³nũ²nhai¹. Nxe³ju³tan¹te²kxa³ya̱³tu̱³ yain³ta³ki³ne³ka² a̱u³txi³ sxa²nxa³ha²kxai³ ya²lun¹txi³nũ²nhai¹.
23625	MAT 13:17	Kxã³nhxĩ¹nai³tã² Sũ̱³na² wãn³txa² ĩ³hen³txi³tũ̱³ka̱³txu¹tai²na² a²nũ²a² wi¹lhi¹nain¹te²nãu³xu¹tai²na² nxe³sxã³ yen³kxa² ĩ²yah³lxin¹ju³tain²txi³ ĩ²ti³te³nai¹nha²kxai³ wãn³txa² ain³kxah¹lxin¹jau³xain²txi³ ain³kxi²ti³te³nai¹nha²kxai³ nxe³ain¹ta¹ hxi²ka¹nain¹te²sxa³jai¹ti²tu³wi¹. Nxe³ye¹nx2ta¹wi¹.
23636	MAT 13:28	Nxa²ha¹te¹ ĩ³wa²lũ³xi²te³nah¹lxi¹: “Ko̱¹ko̱¹su² jah¹la² hxi²ka² kãi³ũ¹nhẽ³lin¹tai¹.” Nxe³nũ²nhai¹. Nxa²ha¹te¹ a²sa³wi³ha³lxai²na² wãn³txi³kxai³lu¹: “Nxe³kxai²nãn²tu̱³ ko̱³nxe³tẽ³kxa² wxa²ha³txut1sxã³ wxa²nũ²kxi²sĩn¹te³la¹ji¹wi¹?” Ain¹nũ²nhai¹.
23638	MAT 13:30	Hãi¹nxã¹jah¹lxi³sã²nhẽ³li¹. A²yut3su² we¹nain¹txai²lxi¹. Hã²wxãn³txa³ a̱n³ta³lun²kxai²nãn²tu̱³ yain³txa³ka² wxa²ni²lho¹tũ̱³ka̱³txa² ĩ³ye³kxai¹na¹tu¹wi¹. Nxe³ai¹na¹te³nah¹lxi¹: ‘Ko̱³nxe³tẽ³kxa² wxa²nũ²kxi² sa²so¹jah³lxi³sã²nhẽ³li¹. Yah³lxi³sã²nĩn¹ka³tu̱³ ũ³thũ²hxa³jah³lxi³hẽ¹li¹. Nxe³yah³lxin¹ka³tu̱³ yain³txa³ne³kxa² wi¹kxa² wxa²kxi²so¹jah³lxi³nũ³nhẽ¹li¹, ũ³wha¹a¹thĩ³na²su¹.’ Nxe³ai¹na¹tu¹wi¹.” A²wa³kxẽn³yah³la² nxe³nũ²nhai¹. Je³su²jah³la² nxe³ta¹hxai²hẽ¹la².
23659	MAT 13:51	Jã¹nxa¹jau³su² wãn³txa² ĩ³yau¹ũ¹nx2ta¹jau³su² a²yxo²ha³kxa¹ ã³ne³wxe²sa²sai¹yah³lxin¹ta¹ji¹wi¹? Je³su²jah³la² ta¹hxai²hẽ¹la². Nxa²ha¹te¹ ĩ³wã²lũ³xain¹te³nah¹lxi¹: — Kwa²nxi¹lxi¹. óne³wxe²sa²sai¹sĩ¹na¹wi¹. Nxain¹ta¹hxai²hẽ¹la².
23667	MAT 14:1	Nxa²ha¹te¹ nxe³ti̱³kxai³lu² E³ro²jah³la² Ka³li³le²a²ko³xai²na² a²hxi²kan¹jah¹lai²na² sa²kxai³lu² Je³su²jah³la² o²la³kxi²kxe³su² ha³ta̱³nxe³ta¹hxai²hẽ¹la².
23668	MAT 14:2	Nxe³te³na¹ a²sa³wi³ha³lxa² ĩ³ye³kxi²te³nah¹lxi¹, E³ro²jah³lai²na² wãn³txi³kxai³lu¹: — Jah¹lai²li² Jo³ãu² Ba³tis²jah¹lo²sin²tai¹. Ka³te̱n³su² ĩ³sa²yxau³xi²te²sin²tai¹. Nxe³kxe³su² hxi²kan¹khai¹nxe³sxã³ wã³nxĩn¹ti³ o²la³kxin²tai¹. E³ro²jah³la² nxe³ta¹hxai²hẽ¹la².
23670	MAT 14:4	Jã¹nxe³sxã³ kxãn³kxai³ Jo³ãu² Ba³tis²jah³lai²na² a²wãn³txi³kxai³lu¹: — E³ro²jah¹lãi³. Kãi³in¹ju³ta² wai³nxa³wi¹. Wxa²lon³na² sxe³xa³ka³lxa² so¹kxin¹kxai²nãn²tu̱³ wai³nxa³wi¹. Jo³ãu² Ba³tis²jah³la² ta¹hxai²hẽ¹la².
23672	MAT 14:6	Nxa²ha¹te¹ a²ha² yan¹nãu³kxai³lu¹ E³ro²jah³lai²na² a²hi²sen³kxai³lu¹ a²hã³ka³na² ẽ¹na² a³li³la¹hain¹ju³tai³tã² ain³kxi¹xi²te³lhxã³ kãi³ain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Kãi³ain¹ju³ta²sa¹, E³ro³ti²a³ka³lxai²na² a²ka³ne³lxai²na² wxã³sxã³ nũh¹ ã³nha³te̱³yain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³sxã³ E³ro²jah³la² ĩ³ka³lxi³kxi²ta¹hxai²hẽ¹la². A²nxe³ju³tai²li² E³ro²jah³la² ya̱³lxi³te²nãu³xa² yxau³sxã³ ĩ²lxain¹nũn³ta¹hxai²hẽ¹la².
23674	MAT 14:8	Nxa²ha¹te¹ wãin²ta¹ka³lxai²na² sa²kxai³lu² ai³sxã³ a²hã³ka³nai²na² ĩ³ye³kxi²ta¹hxai²hẽ¹la². Ĩ³ye³kxi²ka³tu̱³ a²hã³ka³nũ³nu¹ta²kxai³lu² ĩ³wa²lũ³xi²jau³su² ĩ³yau¹ũ³sãn²nũ²la² wãin²ta¹ka³lxa² te²kxai³ E³ro²jah³la² ĩ³wa²lũ³xi²te³nah¹lxi¹: — Jo³ãu² Ba³tis²jah³la² a²ne³ka² so¹lxi³ ten³sa³nhai¹. Pra²ta²ka³lo³a² ũ³yhe³hẽ²ti³sxã³ ũ³hũ¹sẽ¹li¹. Kwẽn¹tai²na¹ ten³sa³nhai¹. Wãin²ta¹ka³lxai²na² nxe³ta¹hxai²hẽ¹la².
23705	MAT 15:3	Nxa²ha¹te¹ Je³su²jah³lai²na² wãn³txi³kxai³lu¹ ĩ³wa²lũ³xi²te³nah¹lxi¹: — Kwa²nxi¹lxi¹. Wxa²si³yah³la²nãu³xu¹tai²na² wãn³txa² so¹lxi³ sa²yxo²we¹jah³lxi³hxain¹nhẽ³li¹. Yxãn¹ta¹ Txa²wã¹sũ̱³na² wãn³txa² ĩ³ye³kxi²nẽ³jau³xu¹tai²na² sa²yxo²ã³yah³lxi³hxai¹nhẽ³li¹.
23721	MAT 15:19	Jã¹nxe³sxã³ txa²wã¹ẽ¹nãu³ai²na² wã²nxũ̱¹ha̱in³nha²jau³xai²na² sa²ne³sai¹nha²ju³ta²sa¹: Ko̱³nxe³ti³ a̱in³nha²jau³su² sa²ne³sai¹nha²ha²kxai³ a²nũ²a² su²lhã³nyhu¹kxi³ju³ta³nũ³a² sa²ne³sai¹nha²ha²kxai³ a²nũ²a² ã̱³xa² a²txu¹ha² ũ³whĩn¹ta³kxi²nyhu¹kxi³ju³ta³nũ³a² sa²ne³sai¹nha²ha²kxai³ ko̱³nxe³thin¹sxã³ o²la³kxi²kxi³ju³ta³nũ³a² sa²ne³sai¹nha²ha²kxai³ yen³kxa² kãi³kxi²nyhu¹kxi³ju³ta³nũ³a² sa²ne³sai¹nha²ha²kxai³ ki³han³sxã³ ko̱³nxe³ti³ kãi³ti³hit1jau³su² sa²ne³sai¹nha²ha²kxai³ ki³han³jau³su² ã³ye³yxo²nũ¹nyhu¹kxi³jau³su² ĩ³ne³kxe³kxi²nha²ki̱³sa²kxai³ txa²wã¹ẽ¹nãu³ai²na² te²jai¹ti²tu³wi¹.
23724	MAT 15:22	Nxe³tãu³a² txu¹ha² Ka³na³ã²ko³xan¹ta¹ka³lxa² Ju³te²a² nũ̱³ka̱³txi³sxa³ta¹ka³lxa² a²sxi²khai³xa² a³li³kxi²nũ²la² Je³su²jah³la² ã³tĩ̱³sxã³ ĩ³kaix1te³nah¹lxi¹: — Txa²wã¹hxi²kan¹jah¹lãi³. Txa²wã¹sũ̱³na² A²hxi²kan¹ta² Si³yxau³tãu³lot3txa²jah¹lo²su² jah¹lo²si¹lxi¹. Txa²wãi³lxi³na² we²txi²ju³ta² hxi²ka¹nĩn¹ju³ta² yũ²na³li¹. Jã¹nxe³sxã³ ko̱³nxe³te² yãu³ka³txai²na² hxi²ka² txa²wãi³lxi³na² nxũ²kwa̱i³yxaun³tai¹. Khãuh³lxa³thi²kxi²sain¹na²hẽ³li¹. Nxe³ju³tai²na² wi¹lhin¹sxã³ thãi³ti³la² sa²hau³kot3sẽ¹li¹. Ta¹hxai²hẽ¹la².
23731	MAT 15:29	Hã²wxãn³txa³ ko¹xai²na² a³li³xi²nũ²la² ĩ̱³ye³na² Ka³li³le²a²ye³na² yxo²ka³te³tĩh³na² ã³nxai³ta¹hxai²hẽ¹la². ónxai³tãu³a² wã³la³ka³txa² ka³la³sxã³ ã³wxe³ta¹hxai²hẽ¹la².
23743	MAT 16:2	Nxa²ha¹te¹ Je³su²jah³lai²na² a²wãn³txi³kxai³lu¹: — Ka³nxa³hi²nẽ³te³lhxã³ tãu³a² ĩ³ye³kxi²yah³lxi³hĩ̱³nxa¹lxi¹. Nxe³yah³lxin¹te³nah¹lxi¹: “Oh³sĩ̱³nai²na² he³hen³yen²tai¹. Nxe³ha²kxai³ ha³lo²a² wi¹ko¹kon¹tu¹wi¹.” Nxe³yah³lxi³hĩ̱³nxa¹lxi¹.
23745	MAT 16:4	Wã³nxĩn¹sxã³ ĩ³yau¹ũ³nx2ta¹ju³ta³nũ³a² ten³yah³lxi¹nhẽ³li¹. Ko̱³nxe³thin¹khai¹yxah³lxi¹nha²kxai³ a²ko̱³nxe³ti³su² o²la³kxi²yah³lxi¹nha²kxai³ yah³lxi³te²si¹lxi¹. Yxãn¹ta¹ wã³nxĩn¹sxã³ ĩ³yau¹ũ³nx2ta¹ju³ta³nũ³a² yũ³nx2ti³xah³lho³li¹. Jo²na³jah³lu¹tai²na² a̱i³na² ẽ¹nãu³ai²na² ka³te̱n³su² sxa³jah¹lu¹tai²na² ĩ³yau¹ũ³jau³xa² so¹lxi³ yũ³nx2ti³na³li¹. Je³su²jah³la² nxe³ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³nũ²la² ã³waix3tain¹ta¹hxai²hẽ¹la².
23750	MAT 16:9	Kxã³nxai³tã² a²nũ²a² ka³lxa¹txi³nãu³xa² wa̱³li̱³kha³lhon¹tũ̱³ka̱³txa² 5.000 nxe³tũ̱³ka̱³txai²na² sa²kxai³lu² yain³tũ̱³xa² tũ̱³ha¹li¹ tũ̱³ha¹li¹ ka³na³ki¹ so¹lxi³ yu³kxan²ti³ a²nũ²a²nãu³xa² yain³sxã³ ĩ³xũ³kxi²sãn²nũ²la² yain³txa² wã³kon³kxa² ha³ti²a² nẽ³ka³lxa¹txi³ ne³ki²lhain¹tẽ³na² ne³wã²na³yah³lin¹ta²lu¹wi¹.
23771	MAT 17:2	Ka³la³ain¹ka³tu̱³ a²ne³ka³nah²nãu³a² he¹ain¹tãu³a² Je³su²jah³lai²na² sa²kxai³lu² ĩ³ã̱³lxi³to³nha²ta¹hxai²hẽ¹la². A²yen³nãu³ai²na² sa²kxai³lu² u³je³na³ka² yã¹nxe² ĩ³kxĩ̱³nha²ha²kxai³ a²wã²la² ũ³whi²kxi²nha²ka³lo³ai²na² ha²te¹ju³ta² yã¹nxe² ĩ³han³kxi²txi³nha²ha²kxai³ ta¹hxai²hẽ¹la².
23781	MAT 17:12	Yxãn¹tah¹lxa¹ wãn³txi³khai³su² e³kxi¹nx2ta¹wi¹. E³li²ah³la² ã²la² wxã³na²hẽ³li¹. Nxe³txai¹tã² ã³ye³wxe³kxain¹nxa³hẽ³li¹. Ko̱³nxe³ti³ kãi³ju³ta² so¹lxi³ te³nai¹nha²kxai³ ko̱³nxe³ti³ kãi³ũ¹hain¹na²hẽ³li¹. Jã¹nxa¹jut3su² nxe³kxa²yã¹nxe² ko̱³nxe³ti³ kãi³ũ¹sain¹nũn³tu¹wi¹. Je³su²jah³la² ta¹hxai²hẽ¹la².
23788	MAT 17:19	Hã²wxãn³txa³ a²sa³wi³ha³lxai²na² sa²kxai³lu² nũh¹lxi³sxã³ ã³tĩ̱³kxain¹te³nah¹lxi¹: — Je³su²jah³lãi³. Ko̱³nxe³te² yãu³ka³txa² nxũ²kwa̱i³li³si¹sa²nhĩn¹jau³su² ĩh¹nxe³kxa²ya̱n³ti³ta̱³ hxi²kan¹sĩ¹nxãn³thĩ²li¹?
23791	MAT 17:22	Nxa²ha¹te¹ Ka³li³le²a²ko³xa² ã³nũ²kxi²nyhain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³tãu³ãn²tu̱³ Je³su²jah³lai²na² sa²kxai³lu² a²sa³wi³ha³lxa² ĩ³ye³kxain¹te³nah¹lxi¹: — A²nũ²a² ko̱¹ko̱¹xa² hxi²ka² ã³yũ³so¹sain¹tu¹wi¹.
23793	MAT 17:24	Hã²wxãn³txa³ Ka³far²na³ũ²thĩ³na² ã³wi¹hain¹ta¹hxai²hẽ¹la². ówi¹hain¹tãu³a² a²nũ²a² ũ³yho³hi²ki̱³ki³a² so¹kxi²nyhain¹jah¹la² Pe²jah³la² ã³tĩ̱³te³nah¹lxi¹: — Pe²jah³lãi³. Wxa²hxi²kan¹jah¹lai²na² ũ³yho³hi²ki³a² ki³ha¹li¹ ũ³yho²hi²ki̱³kxe³su² ũ³hũ¹sai¹nhxai²nxãn³thai¹li¹? Nyha¹ta¹hxai²hẽ¹la².
23794	MAT 17:25	Nxe³ha²kxai³ Pe²jah³lai²na² a²wãn³txi³kxai³lu¹: — Kwa²nxi¹lxi¹. Txa²hxi²kan¹jah¹lai²na² ũ³yho³hi²hxai²na²hẽ³li¹. Ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³nũ²la² hã²wxãn³txa³ sxi²ha² ã³wih¹nũ²la² Je³su²jah³la² ĩ³wã̱³txi³te³nah¹lxi¹: — Pe²jah³lãi³. Ĩ³ye³kxi¹sẽ¹li¹. Txa²wã¹ha³lo²a² yuh³xan¹ko³nãu³xa² a²wa³kxẽn³nãu³a² te²hi²sen³kxai³lu² ũ³yho³hi²ki̱³ki³ai²na² ĩh¹te²la³ta̱³ so¹kxi²hĩ̱³te²la¹xã³? A²sa³wi³ha³lxi³nãu³su² ta̱³nxa² kwa² ã³wxã³tũ̱³ka̱³txai²la³ ta̱³nxa² nxe³hĩ̱³te²la¹xã³? Ta¹hxai²hẽ¹la². Nxa²ha¹te¹:
23795	MAT 17:26	— Kwa² wxã³tũ̱³ka̱³txa² ũ³yho³hi²ki³a² sa²so¹kxi²te²ju²hẽ³li¹. Pe²jah³la² ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³sxã³ Je³su²jah³lai²na² wãn³txi³kxai³lu¹: — Nxe³kxai²nãn²tu̱³ a²sa³wi³ha³lxi³khai³xa² ã³wa²sut1sxã³ yxau³ain¹te²sin²ta²wi¹.
23818	MAT 18:22	Nxa²ha¹te¹ Je³su²jah³lai²na² wãn³txa² ĩ³wa²lũ³xi²te³nah¹lxi¹: — Kwa²nxi¹lxi¹. Ye³ha¹li¹ ye³ha¹li¹ ye³ha¹li¹ ka³na³ki¹ ã³ũ¹hai¹nĩn¹kxai²nãn²tu̱³ a²ne³kit3sxa³wi¹. Yxãn¹ta¹ se²te³ ve²ses³ se³tẽn²ta³ nxe² ye³ka³lxa¹khai¹nxe³to³hain¹sã²nĩn¹ka³tu̱³ a²ne³kit3su² tu¹wi¹.
23832	MAT 19:1	Nxa²ha¹te¹ Je³su²jah³lai²na² wãn³txa² ĩ³yau¹ũ³ta³lun²ka³tu̱³ Ka³li³le²a²ko³xa² a³li³xi²nũ²la² Jor³tãu²yau³xa² yxo²ha³txih³nãu³a² Ju³te²a²ko³nãu³a² ã³nxai³ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³tãu³a² a²sa³wi³ha³lxa² ã³si³tẽ³kxain¹ta¹hxai²hẽ¹la².
23840	MAT 19:9	Jã¹nxa¹jau³su² in³txa² a²ten³te²su² te²an²tu̱³ a²sxe³xa³ka³lxa² ã³na¹ka³tu̱³ txu¹ha² ã̱³lxi³te²a² so¹ain¹ke³la³te²kxai³ txu¹ha² ã̱³xa² ũ³whĩn¹ta³kxi²kxa² yã¹nxe² hxi²ki³lot3hĩ̱³nx2na³li¹. Ko̱³nxe³ti³ kãi³hĩ̱³nx2na³li¹. Te²yã¹nxe³sxã³ txu¹ha² ã³na¹ta¹ka³lxa² in³txa² ã̱³jah¹la² so¹ke³la³te²kxai³ in³txa² ã̱³xa² ũ³whĩn¹ta³kxi²kxa² yã¹nxe² hxi²ki³lot3hĩ̱³nx2na³li¹. Ko̱³nxe³ti³ kãi³hĩ̱³nx2na³li¹. A²nxe³ta¹ka³lxa² a²sxe³xa³ka³lxa² a²wi¹lhĩ¹na² so¹nyhai¹nxa³ta̱³lxa¹ in³txa² ã̱³xai²li² ũ³whĩn¹ta³kxi² o²la³kxi²nyhu¹ke³la³te²kxai³ txu¹ha² ã³na¹ju³ta² wai³nhĩ̱³nx2na³li¹.
23871	MAT 20:10	Te²yã¹nxe² ai³sxã³ a²wi¹lhĩ¹na² ã³si³wxe³sxã³ wa³kon³kxain¹tũ̱³ka̱³txai²na² a²ẽ¹nãn¹jau³kxai³lu¹: “Ki³ka³lxa¹txi³ ũ³yho³hi²sa²te³lxa²na³na¹.” Yhain¹jau³su² yxãn¹ta¹ ki³ka³na³ka³na³ki³ãin²txi³ so¹kxain¹nũn³nũ²nhai¹.
23874	MAT 20:13	Nxa²ha¹te¹ a²wa³kxẽn³yah³lai²na² wãn³txi³kxai³lu² a²nũ²a² ka³na³ka³na³jah¹la² ĩ³ye³kxi²te³nah¹lxi¹: “Nxe³txi¹. Txa²ya̱³lxi¹lxi¹. Ko̱³nxe³ti³ kãi²ũ¹nxa²hxã³nhẽ²li¹. Ũ³yho³hi²ki³a² ki³ka³na³ka³na³ki³a² ĩ³hau³ko³ki̱³ten¹tu³wi¹.