23233	MAT 1:20	Nijkuak ijkón okiyejyekoj kichiwas, owalaj se ángel katlej okualtitlanke in Señor. Yon ángel okimonextilij itech ikochteemikilis in José, iwan okilwij: ―José, tekone de David, amo ximomawti timosetilis iwan María para yetos mosiwa. Porke por yen ipoder in Espíritu Santo okichij ma kipia yon konetl.
23240	MAT 2:2	Tlajtlantiwitzej: ―¿Kanin kajki in konetl katlej otlakatke para yetos Rey de yen judiojtin? Porke isitlal otikitakej desde ik ikisayan tonale, iwan otiwalajkej otikweyikixtikoj.
23243	MAT 2:5	Iwan yejwan okilwijkej: ―Tlakatis itech pueblo de Belén itech estado de Judea. Porke ijkón okijkuiloj in profeta:
23246	MAT 2:8	Satepan okintitlanke itech pueblo de Belén, iwan okinmilwij: ―Ompa xiwian, iwan kuale xitlajtlanikan de yon konetl. Iwan nijkuak ankajsiskej, annechilwiskej, para nej noijki nias nikweyikixtiti.
23251	MAT 2:13	Nijkuak oyajkej in ixtlamatkej de sitlaltin, ijkuakón, owalaj se ángel de toSeñor iwan okimonextilij itech ikochteemikilis in José. Okilwij: ―Ximewa, iwan xikwika in konetl iwan imaman asta itech país de Egipto. Ompa ximokawakan asta ijkuak Nej nimitznawatis xikisakan. Porke Herodes kitemos in konetl para kimiktis.
23253	MAT 2:15	Iwan ompa omokajkej asta ijkuak omikke in Herodes. Ijkón otlapanok para ma mochiwa tlan okijtoj in toSeñor por medio de yen profeta nijkuak okijtoj: “Oniknotzke in noKone ma kisa de Egipto.”
23258	MAT 2:20	Okilwij: ―Ximewa, iwan ximokuepa xikwika in konetl iwan imaman para mopaís de Israel. Porke yomikkej katlej okinekiaj kimiktianij in konetl.
23263	MAT 3:2	Okinmilwiaya: ―Ximoyolkuepakan inawak toTajtzin Dios, porke yoajsiko in tonale para Dios tlanawatis amonawak.
23264	MAT 3:3	Yen yin Juan de akin otlajtoj in profeta Isaías, nijkuak okijtoj: Se tlajtole mokaki tetzajtzilia kan tlawaki, iwan kijta: “Xikyektlalikan iwan xikmelawakan iojwi in Señor.”
23268	MAT 3:7	Iwan nijkuak in Juan okinmitak miekej fariseos iwan saduceos owalayaj inawak para mokuateekiskej, okinmilwij: ―¡Namejwan kej ankoamej! ¿Akin oamechilwij ke tla anmokuateekiskej welis ancholoskej de itech ikualanilis in Dios katlej amopan witz?
23275	MAT 3:14	Pero in Juan mach okinekia kikuateekis. Okijtoj: ―Moneki yen tejwatzin xinechkuateeki. ¿Sejpa yej tejwatzin tikneki ma nimitzkuateeki?
23276	MAT 3:15	Jesús okinankilij: ―Axan ijkón moneki tikchiwaskej, porke in Dios ijkón kineki ma tikchiwakan nochi tlan kuale. Juan mach ok itlaj okijtoj iwan okikuateekij in Jesús.
23278	MAT 3:17	Iwan omokakke se tlajtole de ilwikak. Okijtoj: ―Yen yin notlasojKone, katlej inawak nipaki.
23281	MAT 4:3	Ijkuakón, in tetlajtlakolmayaj owalaj inawak Jesús para kitlajtlakolmayawis, iwan okilwij: ―Tla melawak Tej titeKone de Dios, xikchiwa ma mokuepa pan in yinmej temej.
23282	MAT 4:4	Jesús okinankilij: ―In tiotlajkuilole kijta: “In tlakatl mach welis yolitos san ika tlakuale, sino noijki ika nochi tlajtole katlej Dios kijta.”
23284	MAT 4:6	Iwan okilwij: ―Tla melawak Tej titeKone de Dios, ximotlamotla asta ipan tlale. Porke in tiotlajkuilole kijta: Dios kinwaltitlanis iangelwan ma mitzpalewikan. Mitzajkokuiskej ika inma, para amo tikmomagati itlaj tetl itech mokxi.
23285	MAT 4:7	Jesús okilwij: ―Noijki in tiotlajkuilole kijta: “Amo xikyejyeko in Señor moDios para tikitas tlanon kichiwas.”
23287	MAT 4:9	Iwan okilwij: ―Nochi in yin nimitzmakas, tla timotlankuaketzas iwan tinechweyikixtis.
23288	MAT 4:10	Tonses, Jesús okinankilij: ―Xitzinkisa, Satanás, porke in tiotlajkuilole kijta: “Xikweyikixti in Señor moDios, iwan sanwel Yej xiktekipano.”
23295	MAT 4:17	Desde ijkuakón in Jesús opéj tetlapowia, iwan okijtoaya: ―Ximoyolpejpenakan (ximoyolkuepakan) de amotlajtlakol, porke yoajsiko in tonale para tlanawatis in Dios amonawak.
23297	MAT 4:19	Jesús okinmilwij: ―Namejwan anmichmajkej. Pero axan xiwikikan nowan, para ankintlapowiskej in tlakaj de notlajtol para ma momakixtikan kej yeskia ankinkitzkiskej michimej.
23306	MAT 5:3	―Ma pakikan katlej momachiliaj pobrestin ipan inyolo, porke yejwan kipiaj parte itech ilwikak kan Dios tlanawatia.
23307	MAT 5:4	’Ma pakikan katlej chokaj, porke yejwan moyolosewiskej.
23308	MAT 5:5	’Ma pakikan katlej mach moweyinekij, porke yejwan kimoaxkatiskej in tlale katlej Dios okinkakitij kinmakas.
23309	MAT 5:6	’Ma pakikan katlej melawak kinekij yeskej yolchipawakej, ken nijkuak akaj tiojsiwi iwan amiki. Porke yejwan ixwiskej.
23310	MAT 5:7	’Ma pakikan katlej teiknomatij, porke Dios noijki kinmiknomatis.
23311	MAT 5:8	’Ma pakikan katlej yolchipawakej, porke yejwan kitaskej in Dios.
23312	MAT 5:9	’Ma pakikan katlej kichiwaj ma yeto yolosewilistle, porke Dios kinnotzas kej ikonewan.
23313	MAT 5:10	’Ma pakikan katlej kintlatlalochtiaj por kichiwaj tlan Dios kineki, porke yejwan kipiaskej parte itech ilwikak kan Dios tlanawatia.
23314	MAT 5:11	’Xipakikan namejwan nijkuak in tlakaj amechwikaltiskej, nijkuak amechtlatlalochtiskej, iwan nijkuak amechtlajtoltlatlaliliskej por annechneltokaj.
23316	MAT 5:13	’Namejwan ankatej ken istatl ixko yin tlaltikpak. Pero tla in istatl kipolos ipuyeka, ¿kenik oksemi puyeyas? Mach ok kuale, sa se kitlamotla ipan ojtle iwan in tlakaj sa ipan tlajtlaksaj.
23317	MAT 5:14	’Namejwan ankatej ken tlanextle ixko yin tlaltikpak, ken se weyikan katlej kajki ipan se tepetl iwan mach weli motlaatia.
23320	MAT 5:17	’Amo xikyejyekokan ke oniwalaj onikpojpoloko itlanawatil in Moisés o noso tlan okijkuilojkej in profetajtin. Mach oniwalaj para nikpojpolos, sino oniwalaj para nikchiwas nochi tlan kijta.
23324	MAT 5:21	’Namejwan ya ankikakej ke ya wejkawitl okinmilwijkej namoweyitajwan: “Amo xitemikti, porke akin temiktis kipia de kitemaktiskej (kitemaktiliskej) innawak tekiwajkej para kitlajtlakoltiskej.”
23326	MAT 5:23	’Por yonik, tla ijkuak ya tikitki moofrenda kan kajki in artal iwan ijkuakón tikwalelnamiki nik in mokni mitzkualanijtok,
23328	MAT 5:25	’Tla akaj mitztilwia kan tlaixkomakaj (tlatzonmanaj), xajsikan san se tlajtole achtoj mientras tiweli, para amo ma mitztemakti (mitztemaktili) inawak in jues. Porke in tla amo, in jues mitztemaktis inmak in mayoltin iwan mitztzakuaskej telpiloyan.
23330	MAT 5:27	’Namejwan ya ankikakej nik ya wejkawitl okinmilwijkej namoweyitajwan: “Amo ximomekatikan.”
23332	MAT 5:29	’Por yonik, tla moyekixtololo mitztoktia xiwetzi ipan tlajtlakole, okachi kuale xikmokixtili iwan xiktlamotla wejka. Porke okachi kuale xikpolo se parte de motlalnakayo, ke nochi motlalnakayo ma kitlamotlakan ijtik tliko.
23334	MAT 5:31	’Namejwan noijki ya ankikakej nik ya wejkawitl okinmilwijkej namoweyitajwan: “Akin kikajkawas isiwa, kipia de kimakas se amatl kan kijtojtos nik mokajkawa iwan isiwa.”
23336	MAT 5:33	’Namejwan noijki ya ankikakej nik ya wejkawitl okinmilwijkej namoweyitajwan: “Tla tej tikijta tikchiwas itlaj tlamantle iwan asta tikijta Dios tlachixtok, tonses moneki xikchiwa.”
23340	MAT 5:37	Amo ijkón xikchiwakan. Okachi kuale xikijtokan “kuale kaj” o noso “amo”, porke tla ankijtoskej Dios tlachixtok, kijtosneki ankichiwaj tlan amo kuale, iwan Amo Kuale Tlakatl yen yon kineki xikchiwakan.
23341	MAT 5:38	’Namejwan ya ankikakej nik ya wejkawitl omijtoj: “Tla akaj teixkopina, ma kixkopinakan yej noijki. Tla akaj tetlanmayawi, ma kitlanmayawikan yej noijki.”
23346	MAT 5:43	’Noijki ya ankikakej nik ya wejkawitl omijtoj: “Xiktlasojtla mokni, iwan xikkokoli akin mitzkokolia.”
23349	MAT 5:46	Porke in tla namejwan ankintlasojtlaj sanwel katlej amechtlasojtlaj, ¿tlan welis ankitlaniskej? Asta katlej tlakobraroaj ika impuestos no ijkón kichiwaj.
23350	MAT 5:47	Iwan tla ankintlajpaloaj san yen namokniwan, ¿ankichiwaj itlaj tlan oksekimej mach welij kichiwaj? Asta katlej mach kixmatij Dios no ijkón kichiwaj.
23352	MAT 6:1	’Xikpiakan kuidado nijkuak ankichiwaskej tlan kuale, amo xikchiwakan inmixpan tlakaj san para ma kitakan tlan ankichiwaj. Tla ijkón ankichiwaskej, mach welis ankiresibiroskej in tlaxtlawile katlej kitemakas namoPapan Dios katlej kajki ilwikak.
23353	MAT 6:2	’Por yonik, nijkuak itlaj ankitetliokoliskej amo xiktematiltikan nian nepa, ken kichiwaj in tlakaj katlej ome inmixko. Porke yejwan ijkón kichiwaj itech tiopanmej iwan ipan ojtle, para ma kinmitakan iwan ma tlapoakan kuale de yejwan. Ipan melajka namechilwia, nik in yonmej tlakaj mach ok itlaj tlaxtlawile kiresibiroskej.
23356	MAT 6:5	’Nijkuak amejwan anmotiotzajtziliskej, amo xikchiwakan ken kichiwaj in tlakaj katlej ome inmixko, katlej kiwelitaj motiotzajtziliskej mokejketokej itech tiopanmej iwan itech eskinajtin de yen ojmej para ma kinmitakan. Ipan melajka namechilwia, nik in yonmej tlakaj mach ok itlaj tlaxtlawile kiresibiroskej.
23358	MAT 6:7	’Iwan nijkuak anmotiotzajtziliskej amo san ompa xikkueptokan in tlajtole, ken kichiwaj in tlakaj katlej mach kixmatij Dios, porke yejwan kiyejyekoaj tla san ompa kikueptoskej in tlajtole okachi kinkakilis in Dios.
23365	MAT 6:14	’Porke tla namejwan antetlapojpolwiaj de nochi tlan amechtoktiaj, namoPapan Dios katlej kajki ilwikak noijki amechtlapojpolwis.
23367	MAT 6:16	’Nijkuak amejwan anmosawaskej, amo ximoiknotlachaltikan ken kichiwaj in tlakaj katlej ome inmixko, porke yejwan moiknotlachaltiaj para ma kinmitakan nik mosawtokej. Ipan melajka namechilwia, nik mach ok itlaj tlaxtlawile kiresibiroskej.
23370	MAT 6:19	’Amo xikololokan rikojyotl ixko yin tlaltikpak, kan tlakuakualo iwan tlapalani, iwan tlachtekij.
23373	MAT 6:22	’Namoixtololowan ankinpiaj kej se tlanextle para namoanima, iwan tla namoixtololowan kualemej, namoanima kipias tlanextle.
23375	MAT 6:24	’Mach akaj tlakatl welis kinpias ome itekowan, porke welis kitlasojtlas in se iwan oksé mach kitlasojtlas, o noso welis kitlakitas in se iwan oksé mach kitlakitas. Mach welis ankitekipanoskej in Dios mientras amechyoltilantok in rikojyotl.
23376	MAT 6:25	’Por yonik namechilwia, amo ximotlanemililtikan por tlan ankikuaskej o noso tlan ankoniskej para anyolitoskej, nion amo ximotlanemililtikan por tlan ankonakiskej. ¿Amo ankimatij nik in tonemilis okachi ipatij ke totlakual? ¿Amo ankimatij noijki nik in totlalnakayo okachi ipatij ke tlan tikonakiaj?
23378	MAT 6:27	Tla akaj de amejwan sa tekitl tlanemilia porke kineki moskaltis ok tlajko metro, ¿kox welis moskaltis?
23379	MAT 6:28	’¿Tlanik namejwan wel anmotlanemililtiaj por tlan ankonakiskej? Xikitakan kenik moskaltiaj in xochimej ipan tepetl. Mach tekipanoaj iwan nion mach tlajtzomaj.
23381	MAT 6:30	Iwan tla Dios ijkón kitlakentia in xochitl katlej axan kajki ipan tepetl iwan mostla wiptla mochichinos ijtik tlitl, ¿kenik amo ma amechtzotzolti namejwan? ¡Namejwan wel tzikitzin namotlaneltokalis!
23382	MAT 6:31	Amo ximotlanemililtikan kiné, amo xikmolwikan: “¿Tlan tikkuaskej? o noso ¿tlan tikoniskej? o noso ¿tlan tikonakiskej?”
23386	MAT 7:1	’Amo xikinpojpoakan oksekimej, para namejwan noijki amo ma amechpojpoakan.
23388	MAT 7:3	¿Kenik in tej weli tikistlakawia in mokni por yen tlajtlakole tlan kichiwa, iwan tej mach timota nik tikaj okachi titlajtlakolej?
23389	MAT 7:4	Iwan, ¿kenik weli tikilwia in mokni: “Mach ok xitlajtlako”, iwan tej tikchijtok miek tlajtlakole?
23390	MAT 7:5	¡Teixkajkayaj! Achtoj tej xikkawa in tlajtlakole katlej miek tikchijtok, iwan ijkón welis tikilwis in mokni mach ok ma tlajtlako.
23391	MAT 7:6	’Itlajtol in Dios katlej chipawak amo xikinmakakan in tlakaj katlej kipiaj mach kuale inyolo. Porke yon kej yeskia ankinmakaj in chichimej ma kikuakan tlan Dios iaxka, iwan noijki kej yeskia ankinmakaj in pitzomej ma kikuakan se tlamantle katlej sa tekitl patíoj. Porke yejwan san ipan tlajtlaksaskej iwan welis mokuepaskej amotech iwan amechkuaskej.
23392	MAT 7:7	’Xiktlajtlanilikan Dios tlan amechpoloa, iwan Yej amechmakas. Xiktemokan tlan amechpoloa, iwan ankajsiskej. Xiktatalatzakan puerta, iwan Dios amechtlatlapolis.
23394	MAT 7:9	’¿Welis tikmakas mokone se tetl nijkuak mitztlajtlanilis se pan?
23395	MAT 7:10	¿O noso welis tikmakas se koatl nijkuak mitztlajtlanilis se michin?
23396	MAT 7:11	Iwan tla namejwan katlej mach ankualtin ankimatij ankinmakaj namopilwan tlan kuale, ¿amo ankineltokaj nik in namoPapan katlej kajki ilwikak welis kinmakas itlaj tlan kuale akinmej kitlajtlaniliskej?
23397	MAT 7:12	’Ijkón kiné, namejwan xikinchiwilikan oksekimej ijkón ken namejwan ankinekij ma amechchiwilikan. Nochi in tlanawatile de Moisés iwan nochi tlan okijkuilojkej in profetajtin yen yon tlan kijtaj xikchiwakan.
23398	MAT 7:13	’Xikalakikan itech puerta kopichtik katlej yawi ilwikak. Porke in puerta katlej kuyawak iwan ojtle katlej patlaktik tewikaj kan tlaixpolojkan, iwan miekej tlakaj yawij ipan yon ojtle.
23400	MAT 7:15	’Xikpiakan kuidado de nekatej tlakaj teixkajkayajkej katlej mochiwaj tlapoaj de Dios. Yejwan motaj kej kualtin tlakaj, pero mach melawak, motaj kej ichkamej pero yejwan katej kej koyomej.
23406	MAT 7:21	’Miekej tlakaj nechilwiaj: “Señor, Señor”, pero mach nochtin kalakiskej ilwikak kan Dios tlanawatia. Sino kalakiskej san yejwan katlej kichiwaj tlan kimonekiltia in noPapan katlej kajki ilwikak.
23407	MAT 7:22	Miekej nechilwiskej itech nekáj tonale: “Señor, Señor, ¿amo tikelnamiki nik in tejwan otitetlapowijkej ika motoka, iwan ika motoka otikinkixtijkej demoniojtin, iwan ika motoka otikinchijkej miekej milagrostin?”
23408	MAT 7:23	Ijkuakón Nej nikinmilwis: “Mach semi onamechixmatke. Ximachiwakan de Nej, tlajtlakolejkej.”
23409	MAT 7:24	’Ijkón kiné, akin kikaki iwan kichiwa tlan nikijta, yon ken se tlakatl ixtlamatke katlej okichij ikal ipan tepejxitl.
23416	MAT 8:2	Ijkuakón omijkuanij inawak Jesús se tlakatl katlej opalania inakayo, omotlankuaketzke iyakapan iwan okilwij: ―Señor, tla tikmonekiltiani, welini tinechpajtiani.
23417	MAT 8:3	Jesús okitlalij ima ipan yon tlakatl iwan okilwij: ―Nej nikneki xipajti. Iwan san niman opajtik de ikokolis.
23418	MAT 8:4	Iwan Jesús okilwij: ―Xikkaki, amakaj itlaj xikilwi. San xiwia inawak in tiopixke, iwan xiktemaka moofrenda tlan Moisés otlanawatij ma motemaka, para ijkón nochtin ma kimatikan nik in Dios yomitzpajtij de mokokolis.
23420	MAT 8:6	Okilwij: ―Señor, notekipanoj kajki nokalijtik mokokoa, owijwilantik iwan sa tekitl wapawiswilo.
23421	MAT 8:7	Jesús okinankilij: ―Ompa niawi nikpajtiti.
23422	MAT 8:8	In kapitan okilwij: ―Señor, mach notech powi xikalaki nokalijtik. Iwan mach moneki xiwia asta ompa, san nian xikijto ma pajti iwan notekipanoj pajtis.
23423	MAT 8:9	Yon nej kuale nikmati. Porke nej noijki nimomatok nikintlakita notlayekankej. Iwan noijki nikinpia soldadojtin katlej nechtlakitaj. Iwan tla nikilwis se de yejwan: “Xiwia ne”, in yej yawi. Iwan tla nikilwis oksé: “Xiwiki”, in yej witz. Iwan tla nikilwis in notekipanoj: “Xikchiwa yin tekitl”, in yej kichiwa.
23424	MAT 8:10	Nijkuak ijkón okikakke in Jesús, sa otlajtlachixke (omomajmawtij), iwan okinmilwij in tlakaj katlej Iwan oyayaj: ―Ipan melajka namechilwia, nik mach nikajsi nion se judío katlej kipia weyi itlaneltokalis ken yin tlakatl.
23427	MAT 8:13	Ijkuakón Jesús okilwij in kapitan: ―Xiwia mochan, iwan ma mochiwa ijkón ken tej tikneltoka. Iwan san niman ijkuakón opajtik itekipanoj in kapitan.
23431	MAT 8:17	Ijkón otlapanok para ma mochiwa tlan okijtoj in profeta Isaías, nijkuak okijtoj: “Yej otechpajtij de tokokolis iwan otechpojpolilij in tokualolis.”
23433	MAT 8:19	Iwan ijkuakón omijkuanij inawak Jesús se tlamachtij itech tlanawatile de Moisés, iwan okilwij: ―Tlamachtij, nikneki nimitzwikas san kan Tej tias.
23434	MAT 8:20	Jesús okinankilij: ―In ostomej kipiaj inkuyok, iwan totomej kipiaj intepajsol, pero Nej katlej onimochij nitlakatl mach nikpia kan nimosewis.
23435	MAT 8:21	Oksé de yen imomachtijkawan noijki okilwij: ―Señor, xinechkawili achtoj ma niktookati nopapan.
23436	MAT 8:22	Jesús okinankilij: ―Xiwiki nowan, xikinkawa katlej mach nechneltokaj yejwan ma kintookakan inmikkawan.
23439	MAT 8:25	Tonses imomachtijkawan okijxitijkej, iwan okilwijkej: ―¡Señor, xitechmakixti! ¡Tiapolakij!
23440	MAT 8:26	Yej okinnankilij: ―¿Tlanik wel anmomawtiaj? Namejwan wel tzikitzin namotlaneltokalis. Ijkuakón, omoketzke, okajwak in ejekatl iwan atl, iwan san niman omokaj sa tlamantok.
23441	MAT 8:27	Imomachtijkawan sa otlajtlachixkej (omomajmawtijkej). Iwan okijtojkej: ―¿Akin yin tlakatl, porke asta yen ejekatl iwan atl kitlakitaj?
23443	MAT 8:29	Nijkuak okitakej in Jesús, otzajtzikej, iwan okijtojkej: ―¡Amo ximokalaki towan, Jesús, teKone de Dios! ¿Otiwalaj nian para titechtlajyowiltis antes de ajsiki in tonale?
23445	MAT 8:31	Iwan ejekamej mach kualtin okitlatlawtijkej in Jesús: ―Tla titechkixtis de intech yinmej tlakaj, tonses xitechkawili ma tikalakikan intech nekatej pitzomej.
23446	MAT 8:32	Jesús okinmilwij: ―Xiwian kiné. In ejekamej mach kualtin okiskej de intech yonmej tlakaj iwan okalakej intech nekatej pitzomej. Iwan san niman ijkuakón nochtin in pitzomej omotlalojkej iwan omotepejxiwitoj asta ijtik atl, iwan ompa omoatlanwijkej iwan omikkej.
23450	MAT 9:2	Ompa oajsikoj sekimej tlakaj katlej okualwikiliayaj in Jesús se tlakatl ipan itlapech katlej owijwilantik. Iwan nijkuak Jesús okitak intlaneltokalis in yonmej tlakaj, ijkuakón okilwij in kokoxke: ―Ximoyolojchikawa, nokone. Nimitztlapojpolwia de nochi motlajtlakol.
23451	MAT 9:3	Pero sekimej tlamachtijkej de itlanawatil in Moisés okiyejyekojkej: “Yin tlakatl tlajtoa biero de Dios.”
23452	MAT 9:4	Pero Jesús okimomakak kuenta de tlan okiyejyekoayaj, iwan okinmilwij: ―¿Tlanik namejwan mach kuale tlan ankiyejyekoaj?
23453	MAT 9:5	¿Katlij yen okachi mach owij nikilwis in kokoxke: “Nimitztlapojpolwia de nochi motlajtlakol”, o noso nikilwis: “Ximewa, iwan xinejnemi”?
23454	MAT 9:6	Pero xikmatikan nik in Nej katlej onimochij nitlakatl, nikpia poder ixko yin tlaltikpak para nitetlapojpolwis itech tlajtlakole. Iwan ijkuakón okilwij in tlakatl katlej owijwilantik: ―Ximewa, xikajkokui motlapech iwan xiwia mochan.
23457	MAT 9:9	Jesús okiske de ompa, okitak se tlakatl itoka Mateo oewatoka kan yej otlakobrarojtoka ika impuestos. Iwan Jesús okilwij: ―Xiwiki nowan. Tonses in Mateo omoketzke iwan oyáj iwan Jesús.
23459	MAT 9:11	Nijkuak in fariseos ijkón okitakej, okinmilwijkej in momachtijkej: ―¿Tlanik namotlamachtij tlakua inwan tlakaj tlajtlakolejkej iwan noijki tlakua inwan tlakaj katlej tlakobraroaj ika impuestos?
23460	MAT 9:12	Jesús okikakke iwan okinmilwij: ―In tlakaj katlej mach mokokoaj mach intech moneki tepajtij, sino intech moneki yen katlej mokokoaj.
23461	MAT 9:13	Ximomachtikan tlan kijtosneki in tlajtole katlej ijkuilitok itech tiotlajkuilole: “Nikneki xiteiknomatikan, mach nikneki xinechinmiktilikan yolkamej para ika annechweyikixtiskej.” Nej mach oniwalaj onikinnotzako katlej yolchipawakej, sino oniwalaj onikinnotzako katlej tlajtlakolejkej para ma moyolkuepakan inawak Dios.
23462	MAT 9:14	Imomachtijkawan in Juan Tlakuateekij omijkuanijkej inawak Jesús iwan okitlajtlanijkej: ―Tejwan iwan fariseos timosawaj (tiayunaroaj) miekpa, ¿tlanik momomachtijkawan mach mosawaj?
23463	MAT 9:15	Jesús okinnankilij: ―¿Kox welis moyolkokoskej iinbitadoswan in novio nijkuak yej inwan yetos? Pero ajsis tonale nijkuak in yej mach ok inwan yetos, iwan ijkuakón welis moyolkokoskej iwan mosawaskej.
23464	MAT 9:16	’Mach akaj kiyektlalia se tzotzole katlej ya tlajtlantok iwan kitilichoa ika se pedaso tzotzole yankuik, porke in tzotzole yankuik mololoa iwan kitzayana in tzotzole katlej ya tlajtlantok, iwan okachi tzayani.
23466	MAT 9:18	Iwan nijkuak Jesús okintlapowijtoka in tlakaj de yon tlajtole, ijkuakón owalaj se tlayekanke judío, omotlankuaketzke iyakapan Jesús iwan okilwij: ―Nochpoch yakin tlami omikke. Pero tla tejwatzin tias iwan tla ipan tikintlalis momawan, moyolkuis (moyolitis).
23469	MAT 9:21	Porke okimolwij: “Tla siera najsis niktlakenkitzkis, welis nipajtis.”
23470	MAT 9:22	Pero Jesús omokuepke, okitlatak in siwatl iwan okilwij: ―Ximoyolojchikawa, nokone, yotipajtik porke otinechneltokak. Iwan san niman ijkuakón opajtik in siwatl.
23472	MAT 9:24	Jesús okinmilwij: ―Xikisakan de nian, yin ichpochtle mach ya miki, sino yej kochi. In tlakaj okiwewetzkilijkej in Jesús.
23475	MAT 9:27	Nijkuak Jesús okiske de ompa, omen tlakaj katlej mach tlachiaj ikuitlapan oyajkej tzajtzitiwej: ―¡Xitechiknomati tejwatzin, tekone de David!
23476	MAT 9:28	Nijkuak Jesús okalakke kalijtik, in tlakaj katlej mach tlachiaj omijkuanijkej inawak Jesús, iwan Jesús okintlajtlanij: ―¿Ankineltokaj namejwan nik welis namechpajtis? Yejwan okijtojkej: ―Tikneltokaj, Señor.
23477	MAT 9:29	Tonses Jesús okintlalij imawan ipan inmixtololowan, iwan okinmilwij: ―Ma mochiwa ijkón ken namejwan ankineltokaj.
23478	MAT 9:30	Iwan san niman ya kuale otlachixkej. Iwan Jesús okinnawatij: ―Amakaj ma kimati de kenik anpajtikej.
23481	MAT 9:33	Nijkuak Jesús okikixtij in ejekatl mach kuale, in tlakatl nontzin opéj tlajtoa. In tlakaj sa otlajtlachixkej (omomajmawtijkej), iwan okijtoayaj: ―¡Mach semi otikitayaj yin tlamantle itech yin país de Israel!
23482	MAT 9:34	Pero in fariseos okijtoayaj: ―Yin tlakatl kinkixtia mach kualtin ejekamej ika ipoder in tlayekanke demonio.
23485	MAT 9:37	Ijkuakón okinmilwij imomachtijkawan: ―Katej miekej tlakaj katlej moneki kikakiskej notlajtol, pero mach katej miekej katlej kitematiltiaj notlajtol. Kej yeskia onkaj miek tekitl itech pixkale iwan tekipanojkej mach miekej katej.
23491	MAT 10:5	Jesús okintitlanke majtlaktle iwan omen imomachtijkawan iwan ijkín okinnajnawatij: ―Amo xiwian kan katej katlej mach judiojtin, nion amo xikalakikan itech pueblojtin de Samaria.
23495	MAT 10:9	’Amo xikitkikan itlaj tomin,
23497	MAT 10:11	’Nijkuak anmajsiskej itech se weyikan o itech se pueblo, xiktemokan se katlej kuale tlakatl iwan ompa ximokawakan ichan asta ijkuak ankisaskej de yon lugar.
23502	MAT 10:16	’¡Kuale xikkakikan! Nej namechtitlani kej amichkamej kan katej koyomej. Xiekan anlistojtin ken koamej, pero xiekan anpasensiajtin ken palomastin iwan amo xitetoktikan tlan amo kuale.
23507	MAT 10:21	’In teikni kitemaktis (kitemaktilis) in ikni ma kimiktikan, in tetaj kitemaktis ikone ma kimiktikan, in tepilwan inpan mokuepaskej in tetajmej iwan kintemaktiskej para ma kinmiktikan.
23510	MAT 10:24	’Se katlej momachtij mach kipanawilia itlamachtij, iwan se katlej san tekipanoj mach kipanawilia iteko.
23512	MAT 10:26	’Amo xikinmiimakasikan in tlakaj. Porke nochi tlan tlatitok kipia de nesis, iwan nochi tlan amo momati kipia de momatis.
23515	MAT 10:29	’¿Amo monamakaj ome tototzitzintin por se sentabo? Pero nion se de yejwan mach mikis tla namoPapan Dios mach kimonekiltia.
23518	MAT 10:32	’Tla akaj kijtos inmixpan tlakaj nik kineltoka nik in Nej nitemakixtij de yej, Nej noijki nikijtos ixpan noPapan katlej kajki ilwikak nik in yej noaxka.
23520	MAT 10:34	’Amo xikyejyekokan ke Nej oniwalaj para ma yeto yolosewilistle ixko yin tlaltikpak. Mach oniwalaj para namechmakas yolosewilistle, sino in tlakaj moxexeloskej por Nej.
23523	MAT 10:37	’Akin kitlasojtla ipapan o noso imaman okachi ke Nej, mach yetos noaxka. Iwan akin kitlasojtlas itelpoch o noso ichpoch okachi ke Nej, mach yetos noaxka.
23526	MAT 10:40	’Akin namejwan amechresibiroa, Nej nechresibiroa. Iwan akin Nej nechresibiroa, noijki kiresibiroaj akin onechwaltitlanke.
23531	MAT 11:3	Iwan imomachtijkawan in Juan okitlajtlanijkej in Jesús: ―¿Yen tejwatzin tiCristo katlej Dios techilwijtiwitz kipia de witz o noso ok moneki tikchiaskej ma wiki?
23532	MAT 11:4	Jesús okinnankilij: ―Xiwian iwan xikilwikan in Juan nochi tlan namejwan ankitakej iwan ankikakej.
23535	MAT 11:7	Nijkuak imomachtijkawan in Juan oyajkej, ijkuakón Jesús opéj kintlapowia in tlakaj de yen Juan Tlakuateekij. Okinmilwij: ―¿Akin anyajkej ankitatoj ne kan tlawaki? ¿Ankitatoj se tlakatl katlej itlaneltokalis kiitki in ejekatl no ken nijkuak in ejekatl kiitki se akatl?
23536	MAT 11:8	¿Akin kiné ankitatoj? ¿Ankitatoj se tlakatl katlej omotzotzoltiaya ika kuale itzotzol? Namejwan kuale ankimatij ke katlej kuale motzotzoltiaj katej ichan reytin.
23537	MAT 11:9	Pero, ¿akin ankiskej ankitatoj? ¿Se profeta? Melawak, yej okachi kipanawilia ke se profeta.
23540	MAT 11:12	’Desde ijkuak in Juan Tlakuateekij opéj kitematiltia itlajtol in Dios iwan opéj tlakuateekia, in tlakaj mochikawaj kinekij kalakiskej kan Dios tlanawatia. Iwan kalakij sanwel katlej melawak mochijchikawaj.
23544	MAT 11:16	’¿Tlan ika welis nikinkompararos in tlakaj de yin tiempo? Yejwan katej ken telpokamej katlej motlaliaj mawiltiaj itech tiankistle iwan kintzajtziliaj inmamigoswan,
23545	MAT 11:17	kinmilwiaj: “Mach ijkón nik anmawiltiaj. Tejwan otamechtlapichilijkej para ximijtotikan, pero mach anmijtotijkej. Otamechtlakuikilijkej se tlakuikale teyolkokoj, pero mach ankinekej anchokakej.”
23549	MAT 11:21	―¡Pobre de tej, pueblo de Corazín! ¡Pobre de tej, pueblo de Betsaida! Porke tla itech weyikan de Tiro iwan itech weyikan de Sidón kitanij in milagrostin katlej amejwan ya ankitakej, ya ke tiempo yeskia yomoyolkuepkej. Iwan motzotzoltianij de luto iwan motlikonexwianij, para kiteititianij nik yomoyolkuepkej de intlajtlakol.
23551	MAT 11:23	Iwan namejwan de pueblo de Capernaum, ¿ankiyejyekoaj anyaskej ilwikak? ¡Pues amo! Namejwan anyaskej asta tliko. Porke tla in tlakaj de weyikan de Sodoma kitanij in milagrostin katlej amejwan ya ankitakej, yon weyikan yeni asta axan.
23553	MAT 11:25	Itech yon tonale, Jesús okijtoj: ―Nimitzonweyikixtia Papan, tejwatzin titlanawatia itech ilwikak iwan ixko yin tlaltikpak. Nimitzweyikixtia porke otikchij amo ma kimomakakan kuenta tlan kijta motlajtol katlej momachiliaj wel kimatij iwan momachiliaj wel kuale intzontekon, iwan otikinmajsikamatiltij in tlakaj katlej mach moweyinekij.
23555	MAT 11:27	’NoPapan onechmaktilij nochi tlamantle. Iwan Nej niiKone mach akaj nechixmati, sino san yej noPapan nechixmati. Iwan mach akaj kixmati noPapan, sino san yen Nej niiKone nikixmati iwan noijki nekatej tlakaj katlej Nej nikneki ma kixmatikan noPapan.
23560	MAT 12:2	Nijkuak in fariseos ijkón okitakej, okilwijkej in Jesús: ―Xikita, momomachtijkawan kitekij in trigo iwan axan weyi tonale, iwan tlanawatile de Moisés kijta mach se ma kichiwa yon itech weyi tonale.
23561	MAT 12:3	Pero Jesús okinmilwij: ―¿Amo keman ankileroaj tlan okichij in rey David nijkuak in yej iwan ikompañeroswan otiojsijkej?
23563	MAT 12:5	¿O noso amo keman ankileroaj tlan kijta itlanawatil in Moisés, nik in tiopixkej tekipanoaj itech weyi tiopan iwan amo mosewiaj itech weyi tonale, iwan yon mach tlajtlakole?
23565	MAT 12:7	Namejwan mach ankimomakaj kuenta tlan kijta in tiotlajkuilole: “Nikneki xiteiknomatikan, mach nikneki xinechinmiktilikan yolkamej para ika annechweyikixtiskej.” Tla amejwan ankimomakanij kuenta, mach ankintlajtlakolmakanij in tlakaj katlej mach kipiaj tlajtlakole.
23568	MAT 12:10	Iwan ompa oyeka se tlakatl katlej omawakke. In fariseos okitemoliayaj in Jesús itlaj tlan ika welis kitilwiskej, iwan okitlajtlanijkej: ―¿Kox techkawilia itlanawatil in Moisés ma tikpajtikan se kokoxke itech weyi tonale?
23569	MAT 12:11	Jesús okinnankilij: ―Tla se de amejwan kipia se ichka iwan motepejxiwia ijtik kuyoktle itech weyi tonale, ¿amo anyaskej ankikixtitiwej?
23570	MAT 12:12	Pues, ¿amo okachi ipatij se tlakatl ke se ichka? Por yonik, welis tikchiwaskej itlaj tlan kuale itech weyi tonale.
23571	MAT 12:13	Tonses in Jesús okilwij in tlakatl katlej omawakke: ―Xikmelawa moma. Iwan nijkuak okimelaj, opajtik ima iwan omokaj ya kuale ken oksé ima.
23581	MAT 12:23	Nochtin in tlakaj sa otlajtlachixkej (omomajmawtijkej), iwan okijtojkej: ―¿Kox yen yin ikone in David katlej Dios okijtoj techwaltitlanilis?
23582	MAT 12:24	Pero nijkuak in fariseos ijkón okikakej, okijtojkej: ―Yin tlakatl kinkixtia in ejekamej mach kualtin ika ipoder in Beelzebú, in tlayekanke demonio.
23583	MAT 12:25	Jesús okimatia tlan okiyejyekoayaj, iwan okinmilwij: ―Tla in tlakaj de se país pewas momijmiktiskej entre yejwan mismo, yon país tlajtlamis. Iwan tla in tlakaj de se pueblo o noso de se familia sa tekitl pewas momagaskej, no mach wejkawitl yeskej san sekan.
23585	MAT 12:27	Namejwan ankijtaj ke Nej nikinkixtia in ejekamej mach kualtin ika ipoder in Beelzebú. Tla ijkón yeni, ¿tonses akin kinmaka poder namomomachtijkawan para kinkixtiaj in ejekamej mach kualtin? Yejwan kiné ma kijtokan kox melawak o noso amo tlan namejwan annechilwiaj.
23587	MAT 12:29	’¿Welis akaj kalakis ichan se tlakatl katlej chikawak iwan kichtekilis tlan kipia, in tla amo achtoj kijilpia? Solamente tla kijilpis welis kitlachtekis.
23588	MAT 12:30	’Akin amo kajki nowan, kajki kontra Nej. Iwan akin amo nowan kinpixka animajtin, san kinmamayawi.
23589	MAT 12:31	’Por yonik namechilwia, nik in Dios kintlapojpolwis in tlakaj de nochi tlajtlakole iwan de nochi tlan amo kuale kijtoskej, pero tla tlapoaskej biero de yen Espíritu Santo, Dios mach kintlapojpolwis.
23591	MAT 12:33	’Se katlej kuale kuawitl, kitemaka itlakilo kuale. Iwan tla in kuawitl mach kuale, noijki kitemaka itlakilo mach kuale. Porke in kuawitl moixmati por yen itlakilo.
23592	MAT 12:34	¡Namejwan kej ankoamej! Mach ankualtin, ¿kenik welis ankijtoskej itlaj tlan kuale? Porke tlan kijta se tlakatl ika iten kisa de tlan tentok ipan iyolo.
23596	MAT 12:38	Ijkuakón sekimej fariseos iwan tlamachtijkej de itlanawatil in Moisés, okilwijkej in Jesús: ―Tlamachtij, tiknekij tikitaskej xikchiwa se milagro kej se señas nik in Tej melawak tiwitz de Dios.
23597	MAT 12:39	Jesús okinnankilij: ―Namejwan mach ankualtin iwan mach ankitlakitaj in Dios. Iwan axan ankinekij ma nikchiwa se milagro para annechneltokaskej. Pero mach namechmakas oksé milagro, sino san yen milagro tlan opanok in profeta Jonás.
23601	MAT 12:43	’Nijkuak se ejekatl mach kuale kisa de itech se tlakatl, nemi kan tlawaki kitemojtinemi kan mosewis. Iwan tla amo kajsis, kimolwia:
23602	MAT 12:44	“Nimokuepas oksemi itech nekáj tlakatl kan onikiske.” Iwan nijkuak walmokuepa, kajsitajsi in yon tlakatl kej se kale kan mach akaj chanti, tlachipawkan iwan tlayektlalitok.
23605	MAT 12:47	Ijkuakón se tlakatl okilwij in Jesús: ―Momaman iwan mokniwan katej kalan mitznotzaj.
23606	MAT 12:48	Pero Yej okinankilij: ―¿Akin nomaman, iwan akinmej nokniwan?
23607	MAT 12:49	Ijkuakón Jesús okinmajpilwij imomachtijkawan, iwan okijtoj: ―Yinmej yejwan nomaman iwan yejwan nokniwan.
23611	MAT 13:3	Ijkuakón okinmachtij miek tlamantle ika ejemplos. Okijtoj: ―Se tlakatl okiske otookato.
23618	MAT 13:10	Tonses imomachtijkawan in Jesús omijkuanijkej inawak iwan okitlajtlanijkej: ―¿Tlanik tikintlapowia in tlakaj ika ejemplos?
23619	MAT 13:11	Yej okinnankilij: ―Namejwan Dios amechkawilia xikmatikan tlan oyeka tlatitok de kenik Dios tlanawatia ompa ilwikak. Pero Dios mach kinkawilia yejwan ma kimatikan.
23624	MAT 13:16	’Pero namejwan xipakikan, porke antlachiaj ika amoixtololowan, iwan ankimatij tlan kijtosneki tlan ankitaj. Iwan ankimomakaj kuenta tlan ankikakij nikijta.
23626	MAT 13:18	’Xikkakikan kiné tlan kijtosneki in ejemplo de yen tlatookak.
23632	MAT 13:24	Jesús okinmilwij oksé ejemplo, okijtoj: ―Iwan ixko yin tlaltikpak kan Dios tlanawatia no ijkón ken se tlakatl katlej okitookak kuale semiya itlalaj.
23635	MAT 13:27	Tonses in tekipanojkej oyajkej okilwitoj in tlaltekowaj: “Señor, tla tejwatzin otiktookak kuale semiya, ¿de kan okiske kiné, in mach kuale xiwitl?”
23636	MAT 13:28	Pero yej okinmilwij: “Se katlej nechkokolia ijkón okichij.” In tekipanojkej okitlajtlanijkej: “¿Tikneki ma tiwian ma tikwiwitlatij in mach kuale xiwitl?”
23637	MAT 13:29	Pero yej okinmilwij: “Amo, porke tla ankiwiwitlaskej in mach kuale xiwitl, welis noijki ankiwiwitlaskej in trigo.
23638	MAT 13:30	Okachi kuale xikkawakan ma moskaltikan san sekan asta ijkuak se kololos. Iwan ijkuakón nikintitlanis sekimej tekipanojkej para achtoj ma kololokan in mach kuale xiwitl iwan ma kimanojoijilpikan para kichichinoskej. Iwan satepan nikinmilwis ma kololokan in trigo para niktlaatis ijtik nokueskon.”
23639	MAT 13:31	Jesús noijki okintlalilij yin ejemplo: ―Kan Dios tlanawatia yon noijki ken iyolo in mostaza katlej se tlakatl kitooka itlalaj.
23641	MAT 13:33	Noijki okinmilwij in yin ejemplo: ―Kan Dios tlanawatia yon noijki ken levadura para pan katlej se siwatl kineloa ika eyi tlatamachiwale de arina, para kisamawas nochi in yon tixtle.
23644	MAT 13:36	Tonses in Jesús okinmakaj in tlakaj iwan okalakke kalijtik, kan imomachtijkawan omijkuanijkej inawak iwan okitlajtlanijkej: ―Xitechtomili in ejemplo de yen mach kuale xiwitl katlej okiske itzalko in trigo.
23645	MAT 13:37	Ijkuakón Jesús okinmilwij: ―Nej katlej onimochij nitlakatl, yen Nej in nekáj tlakatl katlej okitookak in kuale semiya.
23652	MAT 13:44	’In tlakatl katlej kikawilia in Dios ma kinawati, yon ken se tlakatl katlej okajsik tomin tlalpachitok itech se tlale. Nijkuak okajsik in yon tomin, oksemi ompa okitlaatij. Iwan ika pakilistle oyáj ichan, iwan okinamakak nochi tlan kipia. Iwan okikoj in yon tlale kan okajsik in tomin tlalpachitok.
23653	MAT 13:45	’Noijki, in tlakatl katlej kikawilia in Dios ma kinawati, no ken se tlasemanke kintemojtinemi perlas patiojkej,
23655	MAT 13:47	’Kan Dios tlanawatia yon noijki ken se michmatlatl katlej kitlamotlaj ijtik atl iwan kinmololoa nochi tlatlamantle de michimej.
23659	MAT 13:51	Tonses Jesús okintlajtlanij: ―¿Ankimomakaj kuenta namejwan nochi in yin tlamantle? Yejwan otlanankilijkej: ―Aján, Señor, tikmomakaj kuenta.
23660	MAT 13:52	Ijkuakón okinmilwij: ―Nijkuak se tlamachtij itech tlanawatile de Moisés momachtia kenik in Dios tlanawatia, weli tlamachtia ika yankuik tlamachtile iwan ika katlej mach ok yankuik. No ijkón ken se chanej katlej kimati kinkixtia de tlan kintlaatijtok ikalijtik, kinkixtia ikosaswan katlej yankuikej iwan katlej mach ok yankuikej.
23662	MAT 13:54	Iwan oajsito ipueblo. Ompa opéj tlamachtia itech tiopan, iwan tlakaj sa otlajtlachiayaj (omomajmawtiayaj), iwan okijtoayaj: ―¿Kan okikuito yin tlakatl nochi yin ixtlamachilistle? ¿Kenik weli kinchiwa in yinmej milagrostin?
23663	MAT 13:55	¿Amo yen yin itelpoch in kuawxinke? ¿Amo imaman itoka María, iwan ikniwan intoka Jacobo, José, Simón, iwan Judas?
23664	MAT 13:56	¿Amo nian chantij noijki in siwamej katlej ikniwan? ¿Kan okikuito kiné, nochi yin ixtlamachilistle?
23665	MAT 13:57	Iwan por yonik in tlakaj mach ok okiwelitakej, iwan mach ok okinekej okikakej. Pero Jesús okinmilwij: ―Akin tlapoa de Dios se kitlakitas ik nian nepa, menos itech ipueblo iwan itech ichan.
23668	MAT 14:2	iwan ijkuakón okinmilwij itekipanojkawan: ―Nekáj tlakatl yen Juan Tlakuateekij. Yomoyolkuik oksemi satepan de omikke, iwan por yonik kinchiwa wejweyin milagrostin.
23670	MAT 14:4	Juan okilwiaya in Herodes: ―Tikchijtok se weyi tlajtlakole porke iwan tikaj mokoñada.
23674	MAT 14:8	Tonses in ichpochtle achtoj omotlapowij iwan imaman, iwan satepan okilwij in Herodes: ―Xinechmaka ika se plato itzontekon in Juan Tlakuateekij.
23681	MAT 14:15	Nijkuak yopéj tiotlaki, imomachtijkawan in Jesús omijkuanijkej inawak, iwan okilwijkej: ―Yotiotlakik, iwan nian mach akaj chanti. Xikintitlani in tlakaj para ma wian ik pueblojtin, para ma kikowatij tlan kikuaskej.
23682	MAT 14:16	Jesús okinmilwij: ―Mach moneki ma wian. Namejwan xikintlamakakan.
23683	MAT 14:17	Iwan yejwan okinankilijkej: ―Nian tikpiaj san makuile pan iwan ome michin.
23684	MAT 14:18	Iwan Jesús okinmilwij: ―Xinechinwalkuilikan nian.
23692	MAT 14:26	Iwan nijkuak imomachtijkawan okitakej nejnentiw ipan atl, omomawtijkej iwan otzajtzikej: ―¡Se temawtij!
23693	MAT 14:27	Pero Jesús okinnotzke, iwan okinmilwij: ―Amo ximomawtikan, Nej niJesús.
23694	MAT 14:28	Ijkuakón Pedro otlanankilij, okijtoj: ―Señor, tla yen tejwatzin, xikchiwa ma ninejnemi ipan atl asta kan tejwatzin tikaj.
23695	MAT 14:29	Iwan Jesús okilwij: ―Xiwiki kiné. Ijkuakón Pedro otemok de itech barko iwan opéj nejnemi ipan atl para yas kinamikitij in Jesús.