23216	MAT 1:3	Judá iwan isiwa Tamar okinpixkej inpilwan katlej intoka Fares iwan Zara. Iwan Fares oyáj tepapan de Esrom. Esrom oyáj tepapan de Aram.
23218	MAT 1:5	Salmón iwan isiwa Rahab okipixkej inkone itoka Booz. Booz iwan isiwa Rut okipixkej inkone itoka Obed. Obed oyáj tepapan de Isaí.
23224	MAT 1:11	Josías oyáj tepapan de Jeconías iwan noijki okinpixke oksekimej ipilwan, itech nekatej tonaltin nijkuak in judiojtin okinwikakej presojtin para itech país de Babilonia.
23225	MAT 1:12	Ompa itech país de Babilonia, Jeconías okipixke se ikone itoka Salatiel. Salatiel oyáj tepapan de Zorobabel.
23229	MAT 1:16	Jacob oyáj tepapan de José. Yon José yen katlej oyeka iokich in María. Iwan yon María okitlakatilij in Jesús katlej tikixmatij yen Cristo.
23231	MAT 1:18	Ijkín nik otlakatke in Jesucristo. María yokichixtoka ma ajsi tonale para monamiktis iwan José. Pero antes de mosetiliskej, María okiwalmachilij ya kipia ikone ijtik itlalax ika ipoder in Espíritu Santo.
23233	MAT 1:20	Nijkuak ijkón okiyejyekoj kichiwas, owalaj se ángel katlej okualtitlanke in Señor. Yon ángel okimonextilij itech ikochteemikilis in José, iwan okilwij: ―José, tekone de David, amo ximomawti timosetilis iwan María para yetos mosiwa. Porke por yen ipoder in Espíritu Santo okichij ma kipia yon konetl.
23234	MAT 1:21	María kipias ikone, iwan tiktokayotis JESÚS, porke Yej kimakixtis ipueblo de itlajtlakol.
23239	MAT 2:1	Jesús otlakatke itech pueblo de Belén, itech estado de Judea, iwan nijkuak Herodes oyeka rey. Ijkuakón owalajkej ik ikisayan tonale sekimej ixtlamatkej de sitlaltin iwan oejkokej itech weyikan de Jerusalén.
23240	MAT 2:2	Tlajtlantiwitzej: ―¿Kanin kajki in konetl katlej otlakatke para yetos Rey de yen judiojtin? Porke isitlal otikitakej desde ik ikisayan tonale, iwan otiwalajkej otikweyikixtikoj.
23242	MAT 2:4	Herodes okinnotzke nochtin tlayekankej tiopixkej iwan noijki in tlamachtijkej de itlanawatil in Moisés. Iwan okintlajtlanij kanin tlakatis in Cristo.
23245	MAT 2:7	Ijkuakón Herodes okinnotzke ichtaka in ixtlamatkej de sitlaltin, iwan okintlajtlanij itech tlan tonale meroj omonextij in sitlale.
23246	MAT 2:8	Satepan okintitlanke itech pueblo de Belén, iwan okinmilwij: ―Ompa xiwian, iwan kuale xitlajtlanikan de yon konetl. Iwan nijkuak ankajsiskej, annechilwiskej, para nej noijki nias nikweyikixtiti.
23249	MAT 2:11	Satepan okalakej kalijtik, iwan okitakej in konetl iwan María katlej imaman. Omotlankuaketzkej iwan okiweyikixtijkej. Okintlapojkej inkajajwan iwan okitlatliokolijkej ika oro, ika kopale, iwan ika ajwiakayotl katlej itoka mirra.
23251	MAT 2:13	Nijkuak oyajkej in ixtlamatkej de sitlaltin, ijkuakón, owalaj se ángel de toSeñor iwan okimonextilij itech ikochteemikilis in José. Okilwij: ―Ximewa, iwan xikwika in konetl iwan imaman asta itech país de Egipto. Ompa ximokawakan asta ijkuak Nej nimitznawatis xikisakan. Porke Herodes kitemos in konetl para kimiktis.
23254	MAT 2:16	Nijkuak in Herodes okimomakak kuenta nik okikajkayajkej in nekatej ixtlamatkej de sitlaltin, sa tekitl okualanke, iwan otlanawatij ma kinmiktikan nochtin in chochokotzitzintin de ome xiwitl para ik tlani katlej chantij itech pueblo de Belén, iwan nochtin in pueblojtin katlej katej ik ompa. Porke in ixtlamatkej de sitlaltin okilwijkaj in Herodes nik ya kipia kej ome xiwitl nijkuak yakinika okinmonextilij in yon sitlale.
23257	MAT 2:19	Iwan nijkuak omikke in Herodes, se ángel de toSeñor okimonextilij in José itech ikochteemikilis ompa Egipto.
23258	MAT 2:20	Okilwij: ―Ximewa, iwan ximokuepa xikwika in konetl iwan imaman para mopaís de Israel. Porke yomikkej katlej okinekiaj kimiktianij in konetl.
23264	MAT 3:3	Yen yin Juan de akin otlajtoj in profeta Isaías, nijkuak okijtoj: Se tlajtole mokaki tetzajtzilia kan tlawaki, iwan kijta: “Xikyektlalikan iwan xikmelawakan iojwi in Señor.”
23265	MAT 3:4	Itzotzol in Juan oyeka de itzojmio kameyo iwan omotlajkoilpiaya ika se kuetlaxtle. Okinkuaya chapulimej (xolinmej) iwan okikuaya nektle.
23270	MAT 3:9	Iwan amo xikmolwikan ke ankatej kuale porke antepilwan de Abraham. Ipan melajka namechilwia, ke asta yinmej temej in Dios welis kinkuepas ipilwan in Abraham.
23271	MAT 3:10	Namejwan ankatej ken tlatokkuanmej katlej mach tlakij. Nochtin in tlatokkuanmej katlej mach tlakij motzontekiskej iwan kintlamotlaskej ijtik tlitl. In acha sa mochixtok para kintzontekis asta itech innelwayo in tlatokkuanmej katlej mach tlakij.
23272	MAT 3:11	Nej melawak namechkuateekia ika atl kej se señas nik melawak anmoyolkuepkej. Pero satepan de nej witz oksé katlej okachi nechpanawilia, porke okachi weyikistok (weyititok) iwan amo ken nej, iwan mach notech powi nion para nikkakkixtis. Yej amechkuateekis ika Espíritu Santo iwan ika tlitl.
23275	MAT 3:14	Pero in Juan mach okinekia kikuateekis. Okijtoj: ―Moneki yen tejwatzin xinechkuateeki. ¿Sejpa yej tejwatzin tikneki ma nimitzkuateeki?
23276	MAT 3:15	Jesús okinankilij: ―Axan ijkón moneki tikchiwaskej, porke in Dios ijkón kineki ma tikchiwakan nochi tlan kuale. Juan mach ok itlaj okijtoj iwan okikuateekij in Jesús.
23280	MAT 4:2	Okixikoj mach otlakuaj omenpoale tonale iwan omenpoale yuale, iwan satepan otiojsij.
23281	MAT 4:3	Ijkuakón, in tetlajtlakolmayaj owalaj inawak Jesús para kitlajtlakolmayawis, iwan okilwij: ―Tla melawak Tej titeKone de Dios, xikchiwa ma mokuepa pan in yinmej temej.
23284	MAT 4:6	Iwan okilwij: ―Tla melawak Tej titeKone de Dios, ximotlamotla asta ipan tlale. Porke in tiotlajkuilole kijta: Dios kinwaltitlanis iangelwan ma mitzpalewikan. Mitzajkokuiskej ika inma, para amo tikmomagati itlaj tetl itech mokxi.
23285	MAT 4:7	Jesús okilwij: ―Noijki in tiotlajkuilole kijta: “Amo xikyejyeko in Señor moDios para tikitas tlanon kichiwas.”
23286	MAT 4:8	Satepan, in diablo okiwikak in Jesús ipan se tepetl wejkapan, iwan okinmititij nochtin paismej de ixko yin tlaltikpak, iwan nochi tlan kipiaj.
23287	MAT 4:9	Iwan okilwij: ―Nochi in yin nimitzmakas, tla timotlankuaketzas iwan tinechweyikixtis.
23288	MAT 4:10	Tonses, Jesús okinankilij: ―Xitzinkisa, Satanás, porke in tiotlajkuilole kijta: “Xikweyikixti in Señor moDios, iwan sanwel Yej xiktekipano.”
23294	MAT 4:16	Nochtin yonmej tlakaj katlej oyekaj ijtik tlatleyualotl okitakej se weyi tlanextle. Opetlanke in tlanextle para katlej oyekaj itech iekawilo in mikilistle.
23295	MAT 4:17	Desde ijkuakón in Jesús opéj tetlapowia, iwan okijtoaya: ―Ximoyolpejpenakan (ximoyolkuepakan) de amotlajtlakol, porke yoajsiko in tonale para tlanawatis in Dios amonawak.
23297	MAT 4:19	Jesús okinmilwij: ―Namejwan anmichmajkej. Pero axan xiwikikan nowan, para ankintlapowiskej in tlakaj de notlajtol para ma momakixtikan kej yeskia ankinkitzkiskej michimej.
23301	MAT 4:23	Jesús onemia itech nochi in estado de Galilea, otlamachtiaya itech intiopanwan in judiojtin. Otetlapowiaya de yen kuale tlajtole katlej temakixtia de kenik in Dios tlanawatia. Iwan okinpajtiaya in tlakaj de nochi kokolistle iwan de nochi kualolistle.
23308	MAT 5:5	’Ma pakikan katlej mach moweyinekij, porke yejwan kimoaxkatiskej in tlale katlej Dios okinkakitij kinmakas.
23309	MAT 5:6	’Ma pakikan katlej melawak kinekij yeskej yolchipawakej, ken nijkuak akaj tiojsiwi iwan amiki. Porke yejwan ixwiskej.
23315	MAT 5:12	Xipakikan, porke namejwan ankiresibiroskej se weyi tlaxtlawile ompa ilwikak. Xikelnamikikan nik in ya wejkawitl profetajtin noijki okintlatlalochtijkej.
23316	MAT 5:13	’Namejwan ankatej ken istatl ixko yin tlaltikpak. Pero tla in istatl kipolos ipuyeka, ¿kenik oksemi puyeyas? Mach ok kuale, sa se kitlamotla ipan ojtle iwan in tlakaj sa ipan tlajtlaksaj.
23317	MAT 5:14	’Namejwan ankatej ken tlanextle ixko yin tlaltikpak, ken se weyikan katlej kajki ipan se tepetl iwan mach weli motlaatia.
23318	MAT 5:15	Nion amakaj kitlikuitia se tlanextle para se kitlaatis itlampa se chikiwitl. Sino se kitlalia ajkopan para ma kintlawili nochtin katlej katej kalijtik.
23319	MAT 5:16	Namejwan no ijkón, ma tlawi namotlanex inmixpan nochtin in tlakaj, para ma kitakan tlan kuale ankichiwaj, iwan ijkón ma kiweyikixtikan namoPapan Dios katlej kajki ilwikak.
23320	MAT 5:17	’Amo xikyejyekokan ke oniwalaj onikpojpoloko itlanawatil in Moisés o noso tlan okijkuilojkej in profetajtin. Mach oniwalaj para nikpojpolos, sino oniwalaj para nikchiwas nochi tlan kijta.
23323	MAT 5:20	Por yonik namechilwia nik mach ankalakiskej ompa ilwikak kan Dios tlanawatia, in tla amo ankichiwaskej tlan kuale ixpan Dios okachi ke tlan kichiwaj in tlamachtijkej de itech itlanawatil in Moisés iwan fariseos.
23324	MAT 5:21	’Namejwan ya ankikakej ke ya wejkawitl okinmilwijkej namoweyitajwan: “Amo xitemikti, porke akin temiktis kipia de kitemaktiskej (kitemaktiliskej) innawak tekiwajkej para kitlajtlakoltiskej.”
23325	MAT 5:22	Pero Nej namechilwia, ke tla akaj kualanis inawak ikni, kipia de wetziti kan tlaixkomakaj (tlatzonmanaj) para kitlajtlakoltiskej. Iwan akin kilwis in ikni tonto, kipia de kixkomakaskej itech se junta para kitlajtlakoltiskej. Iwan akin kiwikaltis in ikni, yetos tlajtlakolej iwan welis yas ijtik tliko.
23327	MAT 5:24	okachi kuale xikajtewa moofrenda ompa itech artal, iwan xiwia ximotlapojpolwiti iwan mokni. Iwan ijkuakón ya welis timokuepas kan artal iwan xiktemaka moofrenda.
23328	MAT 5:25	’Tla akaj mitztilwia kan tlaixkomakaj (tlatzonmanaj), xajsikan san se tlajtole achtoj mientras tiweli, para amo ma mitztemakti (mitztemaktili) inawak in jues. Porke in tla amo, in jues mitztemaktis inmak in mayoltin iwan mitztzakuaskej telpiloyan.
23329	MAT 5:26	Ipan melajka nimitzilwia, nik amo tikisas de ompa asta amo xiktlaxtlawa in salúltimo sentabo para tikisas.
23330	MAT 5:27	’Namejwan ya ankikakej nik ya wejkawitl okinmilwijkej namoweyitajwan: “Amo ximomekatikan.”
23331	MAT 5:28	Pero Nej namechilwia, tla akaj kixelewia se siwatl, kijtosneki ya kimomekatia ipan iyolo.
23332	MAT 5:29	’Por yonik, tla moyekixtololo mitztoktia xiwetzi ipan tlajtlakole, okachi kuale xikmokixtili iwan xiktlamotla wejka. Porke okachi kuale xikpolo se parte de motlalnakayo, ke nochi motlalnakayo ma kitlamotlakan ijtik tliko.
23333	MAT 5:30	Iwan tla moyekma mitztoktia xiwetzi ipan tlajtlakole, okachi kuale xikmotzontekili iwan xiktlamotla wejka. Porke okachi kuale xikpolo se parte de motlalnakayo, ke nochi motlalnakayo ma kitlamotlakan ijtik tliko.
23336	MAT 5:33	’Namejwan noijki ya ankikakej nik ya wejkawitl okinmilwijkej namoweyitajwan: “Tla tej tikijta tikchiwas itlaj tlamantle iwan asta tikijta Dios tlachixtok, tonses moneki xikchiwa.”
23337	MAT 5:34	Pero Nej namechilwia, amo xikijtokan Dios tlachixtok, iwan nion amo xikijtokan tlachixtok in ilwikak nik melawak tlan ankijtaj, porke in Dios ompa ewatok tlanawatijtok.
23338	MAT 5:35	Nion amo xikijtokan tlachixtok in tlaltikpak nik melawak tlan ankijtaj, porke ompa tlaksatokej ikxiwan in toTajtzin Dios. Nion amo xikijtokan tlachixtok in weyikan de Jerusalén nik melawak tlan ankijtaj, porke in toweyi Rey Dios yen yon iweyikan.
23339	MAT 5:36	Nion amo xikijtokan tlachixtok namotzontekon nik melawak tlan ankijtaj, porke mach welis ankichiwaskej se amotzonkal ma istaya o noso ma tliliwia.
23340	MAT 5:37	Amo ijkón xikchiwakan. Okachi kuale xikijtokan “kuale kaj” o noso “amo”, porke tla ankijtoskej Dios tlachixtok, kijtosneki ankichiwaj tlan amo kuale, iwan Amo Kuale Tlakatl yen yon kineki xikchiwakan.
23341	MAT 5:38	’Namejwan ya ankikakej nik ya wejkawitl omijtoj: “Tla akaj teixkopina, ma kixkopinakan yej noijki. Tla akaj tetlanmayawi, ma kitlanmayawikan yej noijki.”