23214	MAT 1:1	Uwanggo yo a si are ka uga ku Yesu Kristi ka. Yesu à zhi nu uki ku uttu Doda, u Doda a zhi nu uki ku Ibrayi. Uwanggo yo a si asa a ábáchí ma wa.
23219	MAT 1:6	Jesi à si aki a Doda. Doda à si aki a Solomo. (Ayirr ama wa yo à si Basheba, ayamba a Urriya.)
23221	MAT 1:8	Asa à si aki a Jehoshafa. Jehoshafa à si aki a Jehorramu. Jehorramu à si aki a Uziya.
23222	MAT 1:9	Uziya à si aki a Jotamu. Jotamu à si aki a Ahazi. Ahazi à si aki a Hezekiya.
23238	MAT 1:25	Bazhi nu nggo a di to ikpa yi nga ni ingri i uzuma yi, Isuhu à nise hi ma ki ayamba kye. Uwa à ni ngri nggo, Isuhu à yo uvuvurr wa di Yesu.
23239	MAT 2:1	À ngri Yesu nu Betalami na anga ka Yahudiya, ni ivi yi nggo Hirridu nggo à su uttu unkpi a atuttu ba na anga akama. Azhibarr anuma nggo aba gru kakye anishirr nggo a hi inkindirr ni itu i intsintse̱ a gru zhi na anza ambre mu na nga nu Urushalima,
23241	MAT 2:3	Nggo uttu Hirridu à wo meme, isisurr i vri ma kakami, anishirr ba wemi nu Urushalima a wo na vri meme.
23242	MAT 2:4	Uttu wa à du ba yo ku ankpinkpye abikye ba na abitsarr Are ba, na ni zhi ba di, “A da di a taka ngri Kristi wa nu momonggo?”
23245	MAT 2:7	Uttu Hirridu à yo anishirr angga ba kakuma, na ku zhi ba sharri na wo attuttu ka nggo a hi intsintse̱ yi nggo.
23254	MAT 2:16	Hirridu kye anko a abichirr angga ba nggo a zhi na anza ambre lankarr. Na gru nu unfu ku zizo, na gru yo abi ta iku ba na da ba di a bu ngɨ ankparr amumarr aniru ba ase aha kaji nu Betalami tuku igbu i kago yi. Uttu wa na meme ni itu yi inkindirr yi nggo a wo zhi na abichirr ba ba na azhibarr a ime̱me̱ wa nggo intsintse̱ yi i huzzu.
23261	MAT 2:23	Uwa kakuma ku so ni igbu wanggo nggo a yo ma du Nazareti, meme nggo inkindirr yi nggo abi kpa are ba a da i bu si ure ujiji di, “A taka yo ma du anu Nazareti.”
23264	MAT 3:3	Uni kpa are wa, nggo a yo ma di Ishaya, à re ni itu i Yohana iyo da di, “Undurr numa à so du hantu na ankpuji di, ‘Ssu anko wa bi ku Atiko wa. Na anko wa ki ntto nggo a taka ni wre ku uzirr!’ ”
23266	MAT 3:5	Anishirr a di gru zhi nu Urushalima na nga na ku. Abanu di gru zhi na anga ka Yahudiya ka namri. Anishirr banu a di zhi ni igbu yi nggo kago inyi nu Joda wa.
23268	MAT 3:7	Nggo Yohana à hi anu Farrisi na anu Sadusi shishemi nggo so nga di a bu ni zzu ba na amasirr, na ddu ba di, “Imba inkirr i andanda ànìwǎ! Unggonggo da ki imba di imba bu kru iha yi nggo Abachi à ta du yi nga ni imba ba nggo?
23272	MAT 3:11	“ Ingga zzu imba na amasirr, wre ku anishirr bu hi di imba i ka ba ttungo ni ila ure imba yi ba. Uwanggo nggo so nga nu ugo umungga a ta ni zzu imba ni Izhi i Abachi i Iwre yi tuku uru kye ma. Uwama a mri ingga kakami, nggo ingga si ma uni vu anggakpaza ama ka gri ku hen.
23278	MAT 3:17	Ukorr u zhi nu unkplassu ni da di, “Uwanggo yo à su Uzumu wa nggo ingga i kpanye na ku. Isisurr mungga yi i di nyarr na ku kakami.”
23279	MAT 4:1	Izhi i Abachi yi i gri Yesu kuma na ankpuji nggo Umimi wa à ta ku tsarr ma kye.
23281	MAT 4:3	Umimi wa gru nga na ku na ni ddu ma di, “Ùwà ti da du ùwà su Uvuvurr a Abachi ùwà bu ka angbinta angga ka ki ankpinkpri unfonfo.”
23282	MAT 4:4	Yesu ddu ma di, “Ungbamvu ku Abachi ku u da di, ‘A si si inkindirr i iri iyo mre ì ta du anishirr so tsitsirr hen, a si are ka nggo Abachi à da ka, aka yo à ta du anishirr so tsitsirr.’ ”
23283	MAT 4:5	Nabo yo, Umimi wa à gri Yesu kuma nu Urushalima, Ìgbù ni Wre wa, na gri ma ku sa na anvinvri a Uki Unkpi ku Ibarr Abachi ku,
23284	MAT 4:6	na ddu ma di, “Ùwà ti du ùwà su Uvuvurr a Abachi, ùwà bu tu ji nu nggo. Ungbamvu ku Abachi ku mi u da di: “ ‘Abachi à ta turr abitu ama ba du ba ji nga nu ùwà ku. Aba ta ni ko ùwà kpa nu ussu na ango ambarr ka, na si ta kpanye na du ùwà nggurr uza ni angbinta hen.’ ”
23285	MAT 4:7	Yesu à ddu ma di, “Ungbamvu ku Abachi ku u da zizo di, ‘Si tsarr Atiko wa nggo si Abachi muwa kye hen.’ ”
23287	MAT 4:9	Umimi wa à ddu Yesu di, “Nggo ùwà ti kuttu ni gbyarr ki ingga asa, ingga ta nu ùwà aseki angga ka namri.”
23289	MAT 4:11	Umimi wa kru share na du Yesu na abubo wa. Abitu ba Abachi ba a nga ni zi ma.
23296	MAT 4:18	Nggo Yesu à so zirr ga unddu ku inyi nu Galili wa, na ku hi amuya aha banu. Uyirr wa à si Sima, nggo à di yo ma di Biturr, uyirr wa à si Andoro. A si abi vɨ ikikla na so surr azhizhi ka vɨ ikikla ka ni inyi wa.
23301	MAT 4:23	Yesu à zirr kago anga ka Galili ka na di tsarr ba na aki ka issubi ka, na so di bre ba Ure ku wre ku ni itu i ittu i Abachi yi, na du anishirr banu nggo se ni ivri a wre.
23302	MAT 4:24	Ure umaku u bwa kago anga ka Sirriya ka. Anishirr a gru vu abi lolo na nkanka na nga na ku. Abanu sa abi la, na abi se na anazhi, na abi tsɨ ankparr, na abangga ba nggo ukpa ku u ttu ga anga yirr. Yesu du ba a wre namri.
23303	MAT 4:25	Ima yo du anishirr shishemi a ga ma zhi na anga ka Galili ka na anga ka Igbu Iwurr yi nggo à yo yi di Dekapoli, na kuma nu Urushalima, tuku Yahudiya, tuku igbu yi nggo i si nu ugugarr ku inyi nu Joda wa.
23305	MAT 5:2	uwa gru so tsarr ba. Uwanggo yo sa are ka nggo à tsarr ba:
23306	MAT 5:3	“Abangga ba nggo a hi di aba a klonyarr na age̱ ka Abachi, Abachi à yo ba angu azizi. Abachi nggo à hru ba ki Uttu ambarr!
23313	MAT 5:10	Abangga ba nggo a ki ba iha nu nggo a so di na inkindirr yi nggo Abachi à zha, Abachi à yo ba angu azizi. Abachi nggo à hru ba ki Uttu ambarr!”
23318	MAT 5:15	Unushirr ka si yo uru ni ingba nu uru na ba ungabu a ttu hen. Iya, a ta ba ma sa nu ssu, du ma la kago ku anishirr ba ni iko yi we.
23324	MAT 5:21	“Imba wo nggo a bre ku anishirr ni ikuchi yi di, ‘Si ngu unushirr hen. Undurr wa nggo ti na meme a ta gri ma kuma nu unto ki ibre amu.’
23325	MAT 5:22	Ziza, ingga ko da ki imba di, undurr wa nggo ti ki unfu nu uzayirr uniga, aba ta gri ma kuma ni ibre amu. Undurr wa nggo ti marr uzayirr uniga di à sama nu undu, aba ta gri ma ko na Akaba anu Yahuda wa, wre ba bu ku bre amu na ku. Undurr wa nggo ti yo uzayirr uniga di à su urrurru, Abachi ta yo ma nu uru ku ki iha sese.”
23328	MAT 5:25	“Unushirr ti gri ure nga ni itu muwa na gri ùwà kuma nu unto ki ibre amu, ùwà zha ni ssubi na ku ni du azhi wa nise nggo imba ta kuma nu unto ku ibre amu ku. Nggo ùwà ti si na meme hen, uwa ta ba ùwà sa ku uni bre amu wa na ango, uwa ta kpa ùwà nu abi lo ukpa ba du ba kpa ùwà ku ttu nu uki.
23334	MAT 5:31	“Ni ikuchi yi, imba wo nggo a di da di, ‘Undurr wa nggo à ti du uwa ta han uwama, uwa bu nu ma ungbamvu ku ingu igarr.’
23335	MAT 5:32	Ziza nggo, ingga ko da ki imba di, unuru ta si vu uwama ni kurr ìga nu unuru numa ku hen, uwa bu si han ma hen. Uwa ti han ma, ihan ima i ta du ma ku garr unuru numa, ina ima i si ikpala. U undurr wa nggo ti garr ayamba wa, uwa mi à kpala.”
23338	MAT 5:35	Ni si shi azhi ni imimi hen. Kye ì su ku unto ku sa aza. Ni si shi azhi nu Urushalima hen, kye à su ìgbù wanggo nggo Uttu unkpi wa à so gri ma nggo.
23341	MAT 5:38	“Imba wo nu nggo a da na Are ka Musa ka da di, ‘Unushirr ti turr ku ùwà ishishi iyirr, ùwà turr ku ima iyirr yi meme. Uwa à ti ttu ku ùwà inyirr iyirr, ùwà ttu iyirr ima yi meme.’
23342	MAT 5:39	Ziza nggo, ingga ko da ki imba di, unushirr à ti na ki imba undanda imba bu si di imba ta na ku undanda han hen. Iya, si na meme hen. Undurr ti nggurr ùwà nu unga uyirr, ùwà bu ka unuma ku sarr ku.
23343	MAT 5:40	Undurr wa nggo ti gri ùwà na kuma na abubo a bre amu, du uwa zha ankru muwa avutsa ka umi ka, ùwà ttu ankru muwa ankpi ka abi ka nu ma kye.
23344	MAT 5:41	Undurr wa nggo à ti sa ùwà unggangga du ùwà bu zirr ga ma ìmîrr iyirr, ùwà bu ga ma ìmîrr iha.
23345	MAT 5:42	Undurr ti barr ùwà inkindirr numa, ùwà bu nu ma. Undurr ti zhi ùwà uhla, ùwà bu nu ma.
23348	MAT 5:45	Na meme, wre ku imba bu tsarr atu amba ki amumarr ajiji ba Aki amba nu unkplassu. Uwa yo à di du azhi wa la, na du ahru à ku ku anishirr andanda ba na azizi ba wemi.
23355	MAT 6:4	Du izi muwa yi si sharri. Aki muwa nggo, uwa yo hi inkindirr yi nggo ùwà na sharri. Uwa yo ta nu ùwà azadi amuwa ka.
23358	MAT 6:7	Uwa ti ta barr uwa si so bre are ka gigye nâ ta sa abangga ba nggo a si hi Abachi hen, na kye da Abachi ta wo ibarr imbarr yi nggo ikri kaba.
23364	MAT 6:13	Si di inta jaku nu nggo a ti tsarr inta kye hen, ni kpa inta ttungo na ango ka Umimi wa.’
23372	MAT 6:21	Unto ku nggo aseki ka iwre muwa ka kurr nggo, isisurr imuwa yi ì ta se nabo yo.
23375	MAT 6:24	“Unushirr uyirr ka si na undu ku atitiko aha hen. À ta karr uyirr wa na ta kpanye nu unuma wa, na ta kru isisu i uyirr na ta ka uyirr wa. Na anko ayiyirr ama yo, ùwà ka si ba itu imuwa ni narrnarr ku undu ku Abachi tuku izha inklo hen.
23377	MAT 6:26	Kye aminche ba nggo so di bwa kago, a si di ttu ikiri, ka di hwa vu ku surr ni iwurr hen. Uwa sa Aki amba nu unkplassu wa yo à so di nu ba iri. Imba si mri aminche ba hen?
23380	MAT 6:29	Di ingga da ki imba, Uttu Solomo mi nggo a se na aseki ka ingbingbru ka namri, à si wre ikye nâ ta si ugbyarr ki inggi yi hen.
23384	MAT 6:33	Meme nggo, imba bu yo isisurr ni ittu i Abachi yi tuku inkindirr yi nggo à da di a bu na yi nggo. Uwa ta ni imba inkpu aseki yi namri.
23393	MAT 7:8	Undurr wa nggo à ti zhi, uwa ta kpa; undurr wa nggo à ti zha, uwa ta hi; undurr wa nggo ti nggurr anko, aba a ta bwu ku.
23397	MAT 7:12	Na ku abanu nâ ta si nggo uwa zha da abanu bi na ku uwa. Uwanggo yo si itsarr yi we na Are ka Musa ka tuku nggo abi kpa are ba a da.
23402	MAT 7:17	Unkunkurr ki iwre u di klo inkpinkpo iwre, unkunkurr ku nggo u si undanda u di klo inkpinkpo indanda.
23403	MAT 7:18	Unkunkurr ki iwre u si di klo inkpinkpo ndanda hen, unkunkurr undanda si klo inkpinkpo iwre hen.
23404	MAT 7:19	Unkunkurr ku nggo ta si klo inkpinkpo iwre hen, a ta tse ku ta yo na murr uru yo na ku, du ku u rri glo.
23407	MAT 7:22	Na Azhibarr a Ibre Amu wa, abanu taka ddu ingga di, ‘Atiko, Atiko! Kye inta i bre ku anishirr Ure ku wre ku Abachi ku ni isa muwa ni han izhi ndanda huzzu ku anishirr ni isa muwa ni na aseki ka ikagri shishemi’
23411	MAT 7:26	Undurr wa nggo a wo ure mungga ku na si na nâ ta si nggo ingga da hen, a si nâ ta si urrurru unushirr wa nggo me iko ima yi ni itu i ugbuhun.
23416	MAT 8:2	Uni lo ishi numa nga na ku ni kuttu ku na age̱ na da di, “Atiko, ùwà ti kpanye, ùwà bu di ingga wre.”
23427	MAT 8:13	Yesu ddu ankpye abi ta iku wa di, “Kuma ni iko, ugarr muwa à ta wre nu nggo ùwà kpanye.” Ugarr a ugo wa wre keke nâ ta si nggo Yesu da.
23433	MAT 8:19	Unitsarr are numa à nga na ku ni ddu ma di, “Unitsarr, ingga ta ga uwa kuma nu unto ku nggo uwa ti kuma.”
23434	MAT 8:20	Yesu à ddu ma di, “Anihon a se na ahon, aminche a se ni ako, ingga Uvuvurr a Unushirr i sama nu unto ku ji kurr ni sa itu.”
23435	MAT 8:21	Unuma nu umi ku abiga ma ba à ddu ma di, “Atiko, di ingga ku zzu aki mungga nggo bari.”
23438	MAT 8:24	Na gru kakye unddunddu numa gru so go kakami na amasirr wa. Unddunddu ku ù kri kakami ni ta ankinkirr ka amasirr ka, nu ba uddu ku hlo kasarr ashishi. I Yesu so kurr ina.
23441	MAT 8:27	Anishirr ba nu uddu ku a kye na ku ayisurr na da di, “Uwanggo à si ibibi unushirr ita inggi? Unddunddu tuku ankinkirr ka amasirr mi a wo ma!”
23443	MAT 8:29	Nggo a hi Yesu na nggarr iyi di, “Ùwà zha angginggi ni inta ba Uvuvurr a Abachi. Ùwà nye tsutsarr inta du azhibarr wa nise ma?”
23451	MAT 9:3	Abitsarr na are ba re ni ikpa di, “Ugo nggo à ba du uwa si Abachi! Wanggo à si imarr na Abachi ku!”
23454	MAT 9:6	Ingga ta tsarr imba di Uvuvurr a Unushirr à se nu ukyekye ku nggurr ila ure zhi ni ingbingbru inggi yi.” Na kasarr na ddu uni lo wa di, “Gru, ba abubo a ikurr amuwa ni kuma ni iko!”
23455	MAT 9:7	Ugo wa gru na ba abubo a ikurr ama wa na kuma ni iko.
23457	MAT 9:9	Nggo Yesu à du unto kuma na ko kuma, na ku hi ugo numa nggo à yo ma du Matiyu, uwa à so nu uki ku kpa inklo imimi ku, na ddu ma di, “Ga mi.” U Matiyu à gru ga ma.
23465	MAT 9:17	Ka undurr ka si ba ahi ahe̱he̱ kasurr nu unggakpa ku zu ahi ukuku hen. Uwanggo nggo a ti na meme, ahi ahe̱he̱ wa a ta tsi unggakpa ukuku ku nggarr na kuhre, unggakpa ku u ta sama nu undu zizo. Meme nggo, a ta surr ahi ahe̱he̱ nu unggakpa ku zu ahi uhe̱he̱, aba aha mi ta kurr zizi.”
23466	MAT 9:18	Nggo Yesu à ni ko re na ba, ugo numa à si ankpye mu nu uki ku issubi ku, à gru nga ni kuttu ku Yesu na aza, na da di, “Uva mu nggo ttu ziza, ga mi ku sa ungo muwa ku na ku du ma à tasi ki ingga.”
23468	MAT 9:20	U ayamba numa nggo a so di ji ayiyi ki ase awurr na aha, à gru ga Yesu nu ugo, ku vu ku utu ku ankru ku.
23472	MAT 9:24	Yesu à ddu ba di, “Huzzu, imba wemi! Uva wa à si ttu hen, a so kurr si ina mu!” Aba wemi me̱ ma.
23474	MAT 9:26	Ure ukuma u kago na anga akama.
23475	MAT 9:27	Yesu gru nabo, na ta so kuma, anishirr aha banu aba akreshi a gru so ga ma, na so du hantu di, “Uvuvurr a Doda, kye inta na ashishi ka itito!”
23482	MAT 9:34	Anu Farrisi ba gru ko re di, “Ugo nggo, à su uttu a aninkindirr, aba yo a nu ma ukyekye ku han izhi ndanda huzzu ku anishirr.”
23483	MAT 9:35	I Yesu zirr kago igbu inkpinkpi ni itsitsa yi. Na di tsarr ure ku na aki ka ibarr ambarr ka na di bre ba Ure ku wre ku ni itu ittu i Abachi yi. Na du anishirr a wre ni ilolo ni ivri imbarr yi.
23488	MAT 10:2	Uwanggo yo a si asa a abi ko na angu ba. Uni me̱me̱ wa asi Sima (nggo a yo ma di Biturr) tuku uzayirr wa Andoro; U Yakubu tuku uzayirr wa Yohana, amumarr bu Zabadi;
23489	MAT 10:3	U Filibu tuku Batolomi; U Toma tuku Matiyu, uni kpa inklo i imimi wa; U Yakubu uvuvurr a Alifiyo, U Tadawo;
23490	MAT 10:4	U Sima, nggo à se na amarr ka ako ambarr ka kakami, tuku Judasi Iskariyoti nggo à vu Yesu nu ba tsi ngu.
23493	MAT 10:7	Kuma ku bre ba ure ku Abachi di, ‘Abachi à ka kuchi gri imba ki Uttu amba ba!’